Post on 28-Feb-2019
1
Rozkład materiału i plan dydaktyczny Podstaw przedsiębiorczości dostosowany do godzin dydaktycznych dla
dla LO dla Dorosłych
Nowa Podstawa Programowa
Autor : Marek Niesłuchowski
Program nauczania podstaw przedsiębiorczości w zakresie podstawowym dla szkół ponadgimnazjalnych – Krok w przedsiębiorczości
Nr lekcji
Temat lekcji Treści nauczania
Główne cele lekcji w postaci wymagań edukacyjnych
Uczeń:
Zapis w nowej
podstawie programowej
Proponowane środki dydaktyczne i sposoby osiągania celów
I. KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA
1. Kim jest osoba przedsiębiorcza? Typy osobowości
Osoba
przedsiębiorcza
Moje mocne
i słabe strony
Typy osobowości
wyjaśnia, czym jest przedsiębiorczość
wymienia cechy osoby przedsiębiorczej
definiuje osobowość
analizuje mocne i słabe strony własnej osobowości
charakteryzuje i rozróżnia typy osobowości
1.1
1.3
1.5
dyskusja – cechy osoby przedsiębiorczej
mapa mentalna – cechy osoby przedsiębiorczej
analiza SWOT – mocne i słabe strony własnej
osobowości
praca z podręcznikiem – wyjaśnianie pojęć
pogadanka na temat typów osobowości
symulacja – typy osobowości
2
2. Role społeczne i rodzaje zachowań
Role społeczne
Konflikty ról
Role
organizacyjne
Rodzaje zachowań
Asertywność
definiuje pojęcie „rola społeczna”
rozróżnia i charakteryzuje własne role społeczne
i typowe dla nich zachowania
rozróżnia i charakteryzuje role przypisane oraz
osiągane
wyjaśnia, czym są napięcie ról oraz konflikt ról
i podaje przykłady wystąpienia tych sytuacji
definiuje pojęcie „rola organizacyjna”
rozróżnia i charakteryzuje typowe role organizacyjne,
rozpoznaje podstawowe rodzaje zachowań, w tym
zachowania asertywne, podaje przyczyny
i konsekwencje poszczególnych rodzajów zachowań
omawia poszczególne rodzaje zachowań w kontekście
osoby przedsiębiorczej
wskazuje przykłady postawy konformistycznej
i nonkonformistycznej
wykazuje potrzebę przyjmowania postawy asertywnej
w określonych sytuacjach
1.2
1.4 pogadanka na temat typowych ról społecznych
symulacja – konflikt i napięcie ról
praca z podręcznikiem – przykłady typowych ról
organizacyjnych
pogadanka na temat rodzajów zachowań
symulacja – rodzaje zachowań, w tym, zachowania
asertywne
studium przypadku – zachowanie asertywne
dyskusja dotycząca zachowań asertywnych
ćwiczenia z asertywności
3. Komunikacja społeczna
Komunikacja
społeczna
Komunikacja
interpersonalna
Przebieg procesu
komunikacji
Komunikacja
werbalna
Komunikacja
niewerbalna –
mowa ciała
Bariery
komunikacyjne
Skuteczne
komunikowanie
się
wyjaśnia znaczenie terminów: „komunikacja
społeczna”, „komunikacja interpersonalna”,
„komunikacja werbalna”, „komunikacja niewerbalna”
wymienia i rozróżnia poziomy komunikowania
wyjaśnia, czym jest komunikowanie się, i omawia
przebieg tego procesu, charakteryzując poszczególne
jego elementy
wyjaśnia znaczenie komunikacji niewerbalnej w życiu
codziennym
rozróżnia i charakteryzuje wybrane elementy mowy
ciała
wyjaśnia, czym są bariery komunikacyjne i podaje ich
przykłady
wymienia i charakteryzuje elementy skutecznej
komunikacji
definiuje pojęcie „empatia”
1.8 praca z podręcznikiem – analiza schematu przebiegu
procesu komunikacji
pogadanka na temat komunikacji werbalnej
i niewerbalnej
symulacja – formy komunikacji werbalnej i niewerbalnej
symulacja – autoprezentacja oraz prezentacja własnego
stanowiska z wykorzystaniem różnych form komunikacji
werbalnej i niewerbalnej
pogadanka na temat barier komunikacyjnych
mapa mentalna – bariery komunikacyjne
burza mózgów – zasady skutecznego komunikowania się
3
4. Podejmowanie decyzji
Proces decyzyjny
i jego fazy
Rodzaje decyzji
Wady oraz zalety
indywidualnego
i grupowego
podejmowania
decyzji
Bariery
w podejmowaniu
decyzji
Racjonalność
decyzji
wyjaśnia znaczenie terminów: „decyzja”, „decydent”,
„problem decyzyjny”
rozróżnia i charakteryzuje fazy procesu decyzyjnego
charakteryzuje rodzaje decyzji
omawia wady oraz zalety decyzji indywidualnych
i zbiorowych
wymienia i charakteryzuje bariery w podejmowaniu
decyzji
wykazuje wpływ luki informacyjnej na jakość podjętej
decyzji
wyjaśnia, czym jest racjonalność decyzji
charakteryzuje decyzje racjonalne metodologicznie
i rzeczowo
wymienia i omawia zasady podejmowania
racjonalnych decyzji
1.7 praca z podręcznikiem – fazy procesu decyzyjnego
metaplan – w jaki sposób podejmować decyzje:
indywidualnie czy grupowo?
burza mózgów – bariery w podejmowaniu decyzji
mapa mentalna – zasady podejmowania racjonalnych
decyzji
studium przypadku – schemat podejmowania decyzji
w zakładzie produkcyjnym, mającej na celu ograniczenie
dużej rotacji pracowników
symulacja – syndrom grupowego myślenia
5. Konflikty i ich rozwiązywanie. Negocjacje
Konflikt i jego
rodzaje
Metody
rozwiązywania
konfliktów
Negocjacje
Mediacje i arbitraż
wyjaśnia znaczenie terminów: „konflikt”,
„negocjacje”, „mediacje”, „arbitraż”
rozróżnia i charakteryzuje rodzaje konfliktów
ze względu na podmiot i przedmiot konfliktu
wymienia i charakteryzuje wybrane metody
rozwiązywania konfliktów
wskazuje różnice między poszczególnymi rodzajami
negocjacji
wymienia cechy i umiejętności przydatne w czasie
negocjacji
podaje różnicę między technikami manipulacyjnymi
a technikami negocjacyjnymi
podaje przykłady technik manipulacyjnych
stosowanych podczas negocjacji
wymienia i omawia zasady prowadzenia skutecznych
negocjacji
wymienia zalety mediacji i arbitrażu
5.7 pogadanka na temat rodzajów konfliktów
praca z podręcznikiem – metody rozwiązywania
konfliktów
symulacja – rozwiązywanie konfliktu
burza mózgów – umiejętności i cechy przydatne podczas
negocjacji
burza mózgów – formy manipulacji w życiu codziennym
dyskusja panelowa – zasadność stosowania technik
manipulacyjnych w negocjacjach
symulacja – negocjacje
mapa mentalna – zasady prowadzenia skutecznych
negocjacji
ćwiczenia w negocjacjach
4
II. ISTOTA FUNKCJONOWANIA GOSPODARKI RYNKOWEJ
6. Gospodarka rynkowa. Podmioty gospodarki
Gospodarka
centralnie
sterowana
Transformacja
polskiej
gospodarki
Plan Balcerowicza
Gospodarka
rynkowa
Podmioty
gospodarki
rynkowej
Prawo podaży
i popytu
definiuje pojęcia: „gospodarka rynkowa”,
„mechanizm rynkowy”, „popyt”, „podaż”, „plan
Balcerowicza”
wymienia filary gospodarki centralnie sterowanej
i gospodarki rynkowej
przedstawia argumenty świadczące o nieefektywności
gospodarki centralnie sterowanej
omawia proces transformacji polskiej gospodarki
charakteryzuje działania składające się na proces
transformacji gospodarczej w Polsce
wyjaśnia, na czym polegał plan Balcerowicza
podaje najważniejsze różnice między gospodarką
centralnie sterowaną a gospodarką rynkową
wymienia główne podmioty gospodarki rynkowej
2.5 pogadanka na temat gospodarki centralnie sterowanej
praca w grupach – wydana przez IPN gra planszowa
pt. „Kolejka”
pokaz filmu – wybrane fragmenty „Polskiej Kroniki
Filmowej”
projekt edukacyjny – życie w PRL-u
praca z podręcznikiem – analiza schematu
przedstawiającego transformację polskiej gospodarki
mapa mentalna – cechy gospodarki centralnie sterowanej
i gospodarki rynkowej
dyskusja panelowa – plan Balcerowicza: sukces różnie
oceniany
dyskusja dotycząca zasad funkcjonowania gospodarki
rynkowej
7. Rynek w gospodarce Rynek i jego
rodzaje
Funkcje rynku
Struktury rynkowe
wyjaśnia znaczenie terminu „rynek”
wymienia funkcje rynku
klasyfikuje rynek wg przedmiotu wymiany
podaje różnice między rynkiem producenta a rynkiem
konsumenta
wymienia i charakteryzuje główne modele struktur
rynkowych (monopol, oligopol, konkurencję
monopolistyczną, konkurencję doskonałą)
wykazuje potrzebę wspierania konkurencji i walki
z monopolem
określa rodzaje rynków występujących w najbliższym
otoczeniu
2.3 pogadanka na temat rodzajów rynku
burza mózgów – funkcje rynku
studium przypadku – kartel OPEC
dyskusja dotycząca struktur rynkowych
praca z tekstem źródłowym – sprawozdania
z działalności UOKiK (fragmenty dotyczące m.in. zmów
cenowych)
5
8. Popyt, podaż i cena Popyt
Podaż
Krzywa popytu
i krzywa podaży
Punkt i cena
równowagi
rynkowej
wyjaśnia znaczenie terminów: „popyt”, „podaż”,
„cena”, „dobra komplementarne”, „dobra
substytucyjne”, „cena równowagi rynkowej”, „punkt
równowagi rynkowej”
wymienia i charakteryzuje pozacenowe czynniki
kształtujące popyt
wskazuje zależność między cenami dóbr
komplementarnych i dóbr substytucyjnych
a wielkością popytu
definiuje prawo popytu
wymienia i charakteryzuje pozacenowe czynniki
kształtujące podaż
definiuje prawo podaży
wyjaśnia zjawiska nadwyżki rynkowej i niedoboru
rynkowego
wyjaśnia zjawisko elastyczności cenowej popytu
wyznacza na prostych przykładach punkt równowagi
rynkowej
analizuje na przykładzie przebieg krzywej podaży
i krzywej popytu
2.6
2.7 mapa mentalna – pozacenowe czynniki kształtujące
popyt i podaż
burza mózgów – pozacenowe czynniki kształtujące popyt
i podaż
studium przypadku – paradoks Veblena
praca z podręcznikiem, planszą i materiałem źródłowym
– analiza przebiegu krzywej podaży i krzywej popytu
studium przypadku – czynniki wpływające na cenę
danego produktu
ćwiczenia techniczne – rysowanie krzywej podaży
i krzywej popytu
projekt edukacyjny – określenie ceny równowagi
rynkowej wybranego produktu
9. Gospodarstwa domowe
Gospodarstwo
domowe i jego
dochody
Wydatki
gospodarstw
domowych
Deficyt
w domowych
finansach
Budżet
gospodarstwa
domowego
definiuje pojęcia „gospodarstwo domowe”, „budżet
domowy”, „deficyt budżetowy”
wymienia i charakteryzuje główne źródła dochodów
gospodarstw domowych
wymienia i charakteryzuje główne rodzaje wydatków
gospodarstw domowych: konsumpcyjne
i inwestycyjne (z podziałem na stałe i zmienne)
tworzy budżet domowy swojej rodziny, a następnie
zarządza nim
ocenia strukturę wydatków własnej rodziny
proponuje działania mające na celu zniwelowanie
deficytu w budżecie domowym
1.7 mapa mentalna – dochody i wydatki gospodarstw
domowych
studium przypadku – prawo Engla
praca z wykresami i danymi statystycznymi – wielkość
dochodów i wydatków gospodarstw domowych
praca z wykresami i danymi statystycznymi – struktura
dochodów i wydatków gospodarstw domowych
burza mózgów – działania na rzecz ograniczenia deficytu
w budżecie domowym
projekt edukacyjny – budżet domowy
ćwiczenia w planowaniu budżetu gospodarstwa
domowego
6
10. Konsument, czyli „król rynku”
Konsument i jego
prawa
Instytucje stojące
na straży praw
konsumenta
Zjawisko zmowy
cenowej
Niezgodność
towaru z umową
Gwarancja
Reklamacja
Prawa e-
konsumenta
Rękojmia
wyjaśnia znaczenie terminów: „konsument”,
„gwarancja”, „reklamacja”, „zakupy na odległość”,
„rękojmia”
wymienia i charakteryzuje podstawowe prawa
konsumenta
wymienia akty prawne dotyczące ochrony praw
konsumenta
wymienia instytucje zajmujące się ochroną praw
konsumentów oraz określa ich cele i zadania
wyjaśnia, na czym polega zjawisko zmowy cenowej
przedstawia prawa konsumenta z tytułu niezgodności
towaru z umową
podaje różnice między reklamacją a gwarancją
wyróżnia prawa przysługujące konsumentom w
wypadku zakupów na odległość
przedstawia zasady składania reklamacji w wypadku
niezgodności towaru z umową
przedstawia drogę egzekwowania własnych praw
przez konsumenta
1.9
1.10 dyskusja dotycząca podstawowych praw i ochrony
konsumenta
burza mózgów – bezpieczne zakupy w internecie
wykład połączony z prezentacją – np. wizyta miejskiego
(powiatowego) rzecznika konsumentów
studium przypadku – zmowy cenowe
praca z materiałami źródłowymi – fragmenty aktów
prawnych dotyczących praw konsumenta, broszury
UOKiK, Federacji Konsumentów, Stowarzyszenia
Konsumentów Polskich
praca z podręcznikiem i materiałami źródłowymi –
analiza protokołu reklamacyjnego
ćwiczenia w składaniu reklamacji – wypełnianie
protokołu reklamacyjnego
7
11. Rola państwa w gospodarce
Przyczyny
ingerencji państwa
w gospodarkę
Funkcje
ekonomiczne
państwa
Polityka
gospodarcza
państwa
Polityka fiskalna
i monetarna
państwa
Narzędzia
oddziaływania
państwa na
gospodarkę
wyjaśnia znaczenie terminów: „interwencjonizm
państwowy”, „dobra publiczne”
określa przyczyny ingerencji państwa w gospodarkę
przedstawia argumenty za i przeciw ingerencji
państwa w gospodarkę
wymienia, rozróżnia i charakteryzuje funkcje
ekonomiczne państwa
określa cele polityki gospodarczej, a w jej ramach –
polityki fiskalnej i polityki monetarnej
wyjaśnia i rozróżnia pojęcia: „polityka
makroekonomiczna” i „polityka mikroekonomiczna”
wymienia i charakteryzuje narzędzia oddziaływania
państwa na gospodarkę
4.1
4.3 burza mózgów – przyczyny ingerencji państwa
w gospodarkę
dyskusja dotycząca funkcji ekonomicznych państwa
praca z wykresami i danymi statystycznymi – analiza
udziału wydatków publicznych w PKB wybranych
państw, analiza wskaźnika wolności gospodarczej
(ang. IEF)
burza mózgów – narzędzia oddziaływania państwa na gospodarkę
dyskusja panelowa – czy interwencjonizm państwowy
jest niezbędny w czasie kryzysu?
studium przypadku – przykład interwencji państwa
w procesy gospodarcze
8
12. Wzrost i rozwój gospodarczy państwa
Wzrost
gospodarczy
a rozwój
gospodarczy
Wskaźniki
wzrostu
gospodarczego
Wskaźniki
rozwoju
gospodarczego
Cykl
koniunkturalny,
jego przebieg
i fazy
wyjaśnia znaczenie terminów: „wzrost gospodarczy”,
„rozwój gospodarczy”, „siła nabywcza waluty”, „cykl
koniunkturalny”
rozróżnia i opisuje wybrane wskaźniki wzrostu
gospodarczego i rozwoju gospodarczego
porównuje wartości wybranych wskaźników wzrostu
i rozwoju gospodarczego dla Polski z wartościami
tych wskaźników dla innych państw
formułuje wnioski o poziomie rozwoju gospodarczego
państwa na podstawie analizy odpowiednich
wskaźników ekonomicznych
klasyfikuje państwa na podstawie wartości wskaźnika
rozwoju społecznego (HDI)
interpretuje wysokość i przyrost PKB
wyjaśnia przyczyny różnic między nominalnym
a realnym PKB
wyjaśnia, dlaczego wskaźnik PKB ma ograniczone
znaczenie przy porównywaniu jakości życia obywateli
różnych państw
wymienia fazy cyklu koniunkturalnego
omawia przebieg klasycznego cyklu koniunkturalnego
charakteryzuje zjawiska recesji i dobrej koniunktury
w gospodarce
określa, na podstawie analizy wskaźników aktywności
gospodarczej, fazę cyklu koniunkturalnego, w której
znajduje się polska gospodarka
4.2
4.9 burza mózgów – wzrost a rozwój gospodarczy
praca z wykresami, mapami i danymi statystycznymi –
analiza wybranych wskaźników wzrostu i rozwoju
gospodarczego wybranych regionów
metaplan – działania na rzecz zmniejszenia dysproporcji
w poziomie życia między Polską a krajami Europy
Zachodniej należącymi do UE
studium przypadku – Big Mac Index
studium przypadku – wzrost gospodarczy Polski po
1989 r.
praca z wykresami – analiza przebiegu klasycznego cyklu
koniunkturalnego
9
13. Budżet państwa Budżet państwa
i jego funkcje
Dochody i
wydatki budżetu
państwa
Deficyt budżetowy
i dług publiczny
a gospodarka
wyjaśnia znaczenie terminów: „budżet państwa”,
„podatek”, „dług publiczny”
wymienia, rozróżnia i charakteryzuje funkcje budżetu
państwa
wymienia, rozróżnia i charakteryzuje podstawowe
zasady budżetowe
wymienia główne źródła dochodów państwa
wymienia główne wydatki budżetu państwa
ocenia wpływ deficytu budżetowego i długu
publicznego na gospodarkę
formułuje wnioski na podstawie analizy danych
statystycznych dotyczących wartości deficytu
budżetowego i długu publicznego państwa w relacji
do PKB
4.4
4.5 burza mózgów – funkcje budżetu państwa
pogadanka na temat zasad budżetowych
praca z wykresami i danymi statystycznymi – analiza
struktury dochodów i wydatków budżetu państwa
praca z wykresami i danymi statystycznymi – analiza
danych statystycznych dotyczących wartości deficytu
budżetowego i długu publicznego państwa w relacji do
PKB
mapa mentalna – źródła finansowania deficytu
budżetowego
metaplan – deficyt budżetowy w Polsce
metaplan – dług publiczny w Polsce
dyskusja dotycząca wpływu deficytu budżetowego
i długu publicznego na gospodarkę
gra symulacyjna (np. „Finanse publiczne”, dostępna
w portalu www.nbportal.pl) III. PIENIĄDZ I BANKOWOŚĆ
10
14. Pieniądz Ewolucja form
pieniądza
Właściwości,
funkcje i cechy
pieniądza
Obieg pieniądza w
gospodarce
Inflacja i jej
rodzaje
Inflacja w Polsce
wyjaśnia znaczenie terminów: „pieniądz”, „siła
nabywcza”, „inflacja”, „stopa inflacji”
omawia ewaluację pieniądza
wymienia, rozróżnia i charakteryzuje formy pieniądza
wymienia i charakteryzuje właściwości pieniądza
wymienia i charakteryzuje funkcje pieniądza
wymienia i omawia cechy pieniądza
omawia przyczyny zmian wartości pieniądza (siły
nabywczej)
objaśnia obieg pieniądza w gospodarce
identyfikuje rodzaje inflacji w zależności od przyczyn
jej powstania oraz stopy inflacji
omawia skutki inflacji
przedstawia sposoby przeciwdziałania inflacji
omawia poziom inflacji w Polsce w latach 1989–2010
oraz podaje jej przyczyny i działania, w których
wyniku nastąpiło osłabienie dynamiki procesów
inflacyjnych
2.4
3.1
4.7
pogadanka lub prezentacja multimedialna na temat
ewolucji form pieniądza
burza mózgów – właściwości i funkcje pieniądza
pokaz (banknotów i monet o różnym nominale i różnej
waluty) – funkcje i cechy pieniądza
praca z materiałami źródłowymi i planszami, prezentacja
multimedialna – obieg pieniądza w gospodarce
studium przypadku – np. inflacja w Polsce, denominacja
w Polsce
studium przypadku – rekordowe hiperinflacje
studium przypadku – deflacja, np. w Japonii
praca z wykresami, danymi statystycznymi – analiza
wartości indeksu cen towarów i usług konsumpcyjnych
burza mózgów – skutki inflacji
11
15. Banki Polski system
bankowy
Bank centralny
Banki komercyjne
Rola banków w
gospodarce
wyjaśnia znaczenie terminów: „bank”, „system
bankowy”
wymienia elementy systemu bankowego w Polsce
wyjaśnia rolę banku centralnego w gospodarce
wymienia i charakteryzuje funkcje banku centralnego
wyjaśnia, na czym polega polityka pieniężna banku
centralnego
identyfikuje rodzaje polityki pieniężnej prowadzonej
przez NBP
wymienia i charakteryzuje podstawowe narzędzia
polityki pieniężnej NBP
wykazuje zależność między zmianą stóp
procentowych przez NBP a oprocentowaniem
kredytów udzielanych przez banki osobom fizycznym
i przedsiębiorcom
określa znaczenie Rady Polityki Pieniężnej
w kształtowaniu polityki pieniężnej NBP
rozróżnia rodzaje banków ze względu na dominującą
działalność
wyjaśnia różnice między bankami komercyjnymi a
bankami spółdzielczymi
wyjaśnia rolę banków w gospodarce
podaje podstawowe różnice między bankami
komercyjnymi a SKOK-ami
3.2
4.6 praca z podręcznikiem i planszą, prezentacja
multimedialna – system bankowy w Polsce
pogadanka na temat roli banku centralnego w gospodarce
prezentacja multimedialna – narzędzia polityki pieniężnej
burza mózgów – rodzaje banków ze względu na
dominującą działalność
studium przypadku – Spółdzielcze Kasy
Oszczędnościowo-Kredytowe (SKOK)
praca z wykresami i danymi statystycznymi – analiza
zmiany liczby banków komercyjnych i spółdzielczych
gra strategiczna – np. „Bank O.K.”, dostępna w portalu
www.nbportal.pl
12
20.
Rachunki bankowe Rodzaje usług
bankowych
Rachunek
bankowy
Konta osobiste
Konta firmowe
Lokaty bankowe
Karty płatnicze
wymienia podstawowe rodzaje usług bankowych
rozróżnia rodzaje kont osobistych
wyjaśnia zasady funkcjonowania lokat bankowych,
wymienia i charakteryzuje ich rodzaje
wyjaśnia znaczenie terminów: „limit debetowy”,
„kapitalizacja odsetek”, „karta płatnicza”
identyfikuje rodzaje kart płatniczych
omawia zasady rozsądnego korzystania z karty
kredytowej
wyjaśnia zasady wyboru najlepszej lokaty bankowej
oblicza należne odsetki od lokat bankowych
z uwzględnieniem różnego oprocentowania
i kapitalizacji
wykazuje zależność między częstotliwością
kapitalizacji odsetek a wielkością należnych odsetek
od lokaty bankowej
wyjaśnia różnice między stałym a zmiennym
oprocentowaniem lokat bankowych
porównuje oferty wybranych usług bankowych
3.3
3.10 wykład połączony z prezentacją – np. wizyta
przedstawiciela banku
prezentacja – foldery reklamowe usług bankowych
pogadanka na temat kont osobistych, firmowych oraz
lokat bankowych
projekt edukacyjny – wybór najlepszej lokaty terminowej
i najkorzystniejszego konta osobistego spośród ofert
banków
burza mózgów – rozsądne korzystanie z karty kredytowej
burza mózgów – jak wybrać najlepszą lokatę
ćwiczenia techniczne – obliczanie należnych odsetek od
lokaty bankowej z uwzględnieniem kapitalizacji
13
21. Kredyty Kredyty i ich
rodzaje
Kredyt
konsumencki
RRSO
Pożyczki
identyfikuje rodzaje kredytów wg różnych kryteriów
(okresu kredytowania, waluty kredytu, przeznaczenia
kredytu)
wyjaśnia znaczenie terminów: „kredyt”, „kredyt
konsumencki”, „rzeczywista roczna stopa
oprocentowania”, „pożyczka”, „zastaw hipoteczny”,
„spread walutowy”, „zdolność kredytowa”
omawia podstawowe prawa przysługujące
kredytobiorcy w wypadku umowy kredytu
konsumenckiego
ocenia możliwość spłaty zaciągniętego kredytu przy
określonym dochodzie
wymienia najważniejsze kryteria oceny zdolności
kredytowej stosowane przez banki
wskazuje rolę Biura Informacji Kredytowej (BIK)
w procesie przyznawania kredytów
podaje różnice między kredytem a pożyczką
wymienia i omawia kryteria wyboru najlepszego
kredytu
oblicza należne odsetki od zaciągniętego kredytu
3.3 wykład połączony z prezentacją – np. wizyta
przedstawiciela banku
praca z materiałami źródłowymi – np. fragmenty ustawy
o kredycie konsumenckim dotyczący praw kredytobiorcy
zaciągającego kredyt konsumencki
pogadanka na temat podziału i rodzajów kredytów
projekt edukacyjny – główne kryteria oceny zdolności
kredytowej stosowane przez banki
projekt edukacyjny – wybór najlepszego kredytu
konsumenckiego spośród ofert banków
metoda programowa – wykorzystanie komputera
z dostępem do internetu w celu określenia zdolności
kredytowej za pomocą kalkulatorów zdolności
kredytowej
ćwiczenia techniczne – obliczanie należnych odsetek od
kredytu
23. 24.
14
25. Giełda Rynek kapitałowy
w Polsce
Rynek pierwotny i
rynek wtórny
Giełda
Analiza tabel z
informacjami
giełdowymi
System notowań
na GPW
Główne indeksy
giełdowe na GPW
Historia
warszawskiej
giełdy
Rola giełdy w
gospodarce
wymienia i charakteryzuje instytucje rynku
kapitałowego w Polsce
określa miejsce GPW w systemie rynku kapitałowego
określa miejsce GPW na europejskim rynku
kapitałowym
definiuje pojęcie „giełda” oraz charakteryzuje jej
rodzaje
wymienia i omawia rynki giełdowe na GPW
analizuje tabele z informacjami giełdowymi
wyjaśnia znaczenie terminów: „makler”, „indeks
giełdowy”, „ceduła giełdowa”, „hossa”, „bessa”
wyjaśnia mechanizm funkcjonowania GPW
omawia systemy notowań na GPW
wymienia podstawowe indeksy na GPW
wyjaśnia znaczenie podstawowych wskaźników
giełdowych w podejmowaniu decyzji dotyczących
inwestowania na giełdzie
przedstawia rys historyczny GPW
omawia rolę giełdy w gospodarce
omawia działania podejmowane przed rozpoczęciem
inwestowania na giełdzie
3.2
3.4
3.6
pogadanka na temat rynku kapitałowego w Polsce
wykład połączony z prezentacją – np. wizyta
przedstawiciela biura maklerskiego
praca z materiałami źródłowym, np. cedułą giełdową
ćwiczenia w czytaniu tabel z informacjami giełdowymi
zamieszczonymi w dziennikach ekonomicznych
pogadanka o mechanizmie funkcjonowania giełdy
papierów wartościowych na przykładzie GPW w
Warszawie
praca z wykresami i danymi giełdowymi – np. wartości
wskaźników i indeksów giełdowych
dyskusja na temat roli giełdy w gospodarce
gra symulacyjna – inwestowanie na giełdzie papierów
wartościowych
IV. PODATKI I UBEZPIECZENIA
15
28. Podatki Pojęcie, funkcje
i rodzaje
podatków
Klasyczne zasady
podatkowe
Klasyfikacja
podatków w
Polsce
Podatki pośrednie
i bezpośrednie
VAT
Dzień Wolności
Podatkowej
definiuje pojęcie „podatek”
argumentuje konieczność płacenia podatków
wymienia i omawia rodzaje podatków
wyjaśnia znaczenie terminów: „zdolność prawna”,
„osobowość prawna”, „podatnik”, „obowiązek
podatkowy”, „przedmiot opodatkowania”, „stawka
podatkowa”, „podstawa opodatkowania”
wymienia i charakteryzuje funkcje podatków
omawia klasyczne zasady podatkowe A. Smitha
identyfikuje rodzaje podatków wg różnych kryteriów
charakteryzuje podatki progresywne, proporcjonalne
i regresywne
przedstawia argumenty za i przeciw wprowadzeniu
podatku liniowego
omawia rolę podatku VAT w polskim systemie
podatkowym
wyjaśnia znaczenie terminu „Dzień Wolności
Podatkowej”
porównuje stopień obciążenia obywatela podatkami
w różnych krajach
ocenia system podatkowy w Polsce
6.8 wykład połączony z prezentacją – np. wizyta
przedstawiciela urzędu skarbowego
burza mózgów – dlaczego płacimy podatki
pogadanka na temat funkcji i rodzajów podatków
praca z wykresami i danymi statystycznymi – struktura
dochodów budżetu państwa
studium przypadku – analiza etapów naliczania
i rozliczania podatku VAT w poszczególnych fazach
produkcji i sprzedaży towarów
dyskusja panelowa – podatek liniowy czy progresywny?
ćwiczenia techniczne – obliczanie należnego podatku
VAT w poszczególnych fazach produkcji i sprzedaży
towarów
studium przypadku – Dzień Wolności Podatkowej
w wybranych krajach
praca z materiałami źródłowymi – ranking przyjazności
systemów podatkowych opracowywany przez Bank
Światowy
29. Jak wypełnić roczne
zeznanie podatkowe? Wypełnianie
rocznego zeznania
podatkowego
•wyjaśnia znaczenie terminu „Urzędowe Poświadczenie
Odbioru” (UPO) •wymienia sposoby złożenia zeznania podatkowego •wypełnia roczne zeznanie podatkowe na podstawie
przykładowych danych
6.8 praca z materiałami źródłowymi – broszury informacyjne
do poszczególnych formularzy podatkowych
metoda programowa – wypełnianie rocznego zeznania
podatkowego za pomocą programu komputerowego
ćwiczenia techniczne – wypełnianie rocznego zeznania
podatkowego
16
30 Ubezpieczenia Rodzaje
ubezpieczeń
Ochrona
ubezpieczeniowa
Suma
ubezpieczenia
Roszczenia z
umowy
ubezpieczenia
Ubezpieczeniowy
Fundusz
Gwarancyjny
Obowiązki
ubezpieczonego i
ubezpieczyciela
Ubezpieczenia
zdrowotne
Ubezpieczenia
społeczne
Polski system
emerytalny
Otwarte Fundusze
Emerytalne
wyjaśnia, czym jest ubezpieczenie
wyjaśnia znaczenie terminów: „ubezpieczyciel”,
„ubezpieczający”, „ubezpieczony”, „system
zabezpieczenia społecznego”, „ubezpieczenia
publiczne”, „ubezpieczenia prywatne”, „polisa
ubezpieczeniowa”, „karencja”
wymienia i charakteryzuje rodzaje ubezpieczeń wg
różnych kryteriów (przedmiotu ubezpieczenia, stopnia
swobody w zakresie nawiązania stosunku
ubezpieczenia)
omawia rolę Ubezpieczeniowego Funduszu
Gwarancyjnego w polskim systemie ubezpieczeń
wymienia podstawowe obowiązki ubezpieczonego
i ubezpieczyciela
wymienia filary systemu emerytalnego w Polsce
charakteryzuje poszczególne filary systemu
emerytalnego w Polsce
wskazuje związek pomiędzy swoją przyszłą
aktywnością zawodową a wysokością emerytury
wyjaśnia, jaką rolę w gospodarce odgrywają fundusze
emerytalne
podaje różnice między redystrybutywnym
a kapitałowym modelem ubezpieczeń społecznych
3.2
3.9
3.10
wykład połączony z prezentacją – np. wizyta
przedstawiciela firmy ubezpieczeniowej
burza mózgów – dlaczego się ubezpieczamy
praca z materiałami źródłowymi – analiza fragmentów
ogólnych warunków ubezpieczenia (OWU)
metoda programowa – wykorzystanie komputera
z dostępem do internetu w celu obliczenia
prognozowanej wysokości emerytury za pomocą
kalkulatora emerytalnego
praca z wykresami i danymi statystycznymi – analiza
stopy zwrotu poszczególnych OFE
dyskusja dotycząca systemu emerytalnego w Polsce
V. PRZEDSIĘBIORSTWO
17
31 Cele i rodzaje działalności gospodarczej
Ekonomiczne cele
gospodarowania
Społeczne cele
gospodarowania
Czynniki
produkcji
Rodzaje
działalności
gospodarczej
Polska
Klasyfikacja
Działalności
(PKD)
wymienia i charakteryzuje ekonomiczne cele
gospodarowania
wymienia i charakteryzuje społeczne cele
gospodarowania
podaje przykłady działań zgodnych z koncepcją
społecznej odpowiedzialności biznesu
wymienia i omawia czynniki produkcji
wymienia i charakteryzuje rodzaje działalności
gospodarczej
określa rodzaj działalności gospodarczej wg PKD
2.1
2.2 burza mózgów – ekonomiczne cele gospodarowania
mapa mentalna – czynniki produkcji
studium przypadku – określanie rodzaju działalności
gospodarczej wg PKD
ćwiczenia techniczne – określanie rodzaju działalności
gospodarczej wg PKD
32 Klasyfikacja przedsiębiorstw
Przedsiębiorca
Formy własności
przedsiębiorstw
Formy
organizacyjno-
-prawne
przedsiębiorstw
Podział spółek i
ich rodzaje
Wielkość
przedsiębiorstw
Związki spółek
wyjaśnia, kim jest przedsiębiorca
wyjaśnia znaczenie terminów: „zdolność prawna”,
„osobowość prawna”
wymienia i charakteryzuje formy własności
przedsiębiorstw
wymienia i charakteryzuje formy organizacyjno-
-prawne przedsiębiorstw
klasyfikuje rodzaje spółek
omawia klasyfikację wielkościową przedsiębiorstw
określa rolę przedsiębiorstw z sektora MŚP
w funkcjonowaniu polskiej gospodarki
wymienia i charakteryzuje formy związków spółek
(korporacje, monopole, holdingi, koncerny)
omawia znaczenie mikroprzedsiębiorstw w polskim
systemie gospodarki
5.4 burza mózgów – kim jest przedsiębiorca?
mapa mentalna – rodzaje spółek
mapa mentalna – formy związków spółek
praca z wykresami i danymi statystycznymi – analiza
danych liczbowych dotyczących mikroprzedsiębiorstw
dyskusja na temat roli przedsiębiorstw z sektora MŚP
w funkcjonowaniu polskiej gospodarki
dyskusja panelowa – państwo a fuzje i przejęcia
przedsiębiorstw
18
33. Zakładanie firmy Otoczenie
przedsiębiorstwa
Zakładanie
własnej
działalności
gospodarczej
Sukces i
niepowodzenie
przedsiębiorstwa
definiuje pojęcia: „makrootoczenie przedsiębiorstwa”,
„mikrootoczenie przedsiębiorstwa”
dostosowuje formę organizacyjno-prawną do profilu
działalności przedsiębiorstwa
wymienia i charakteryzuje etapy zakładania własnej
działalności gospodarczej
wymienia i omawia czynniki warunkujące sprawne
funkcjonowanie przedsiębiorstwa
wskazuje najczęstsze przyczyny niepowodzeń
przedsiębiorstwa
wypełnia zintegrowany wniosek CEIDG-1
5.1
5.2
5.5
5.10
burza mózgów – otoczenie przedsiębiorstwa
projekt edukacyjny – rejestracja jednoosobowej firmy
osoby fizycznej
ćwiczenia techniczne – wypełnianie zintegrowanego
wniosku CEIDG-1
studium przypadku – inkubatory przedsiębiorczości
dyskusja na temat przyczyn sukcesu i niepowodzenia
przedsiębiorstwa
wykład połączony z prezentacją – np. wizyta znanego
okolicznego przedsiębiorcy