Post on 04-Jul-2020
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
Mroczna strona sportu
Paweł Strawiński
Wydział Nauk Ekonomicznych UW
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
1 Etyka działalności sportowej.2 Problem dopingu.3 Korupcja w sporcie.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
Kodeks etyki sportowejEtyka a sport zawodowy
Kodeks Etyki Sportowej wychodzi z założenia, że względy naturyetycznej leżące u podstaw zasad fair play nie są czynnikiemfakultatywnym lecz podstawowym dla wszelkiej działalnościsportowej, polityki i metod zarządzania, związanych z domenąsportu. Stosuje się je na każdym poziomie umiejętności izaangażowania sportowego, tak w działalności rekreacyjnej, jak i wsporcie wyczynowym.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
Kodeks etyki sportowejEtyka a sport zawodowy
Współzawodnictwo a etyka
Rywalizacja w duchu sportowym
Fair-play
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
Kodeks etyki sportowejEtyka a sport zawodowy
Rywalizacja w duchu sportowym
Przestrzeganie reguł rywalizacji sportowej.
Akceptowanie rozstrzygnięć rywalizacji.
Poszanowanie przeciwników i sędziów.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
Kodeks etyki sportowejEtyka a sport zawodowy
Fair play
Fair play oznacza więcej niż proste przestrzeganie reguł gry; terminten obejmuje pojęcia przyjaźni, poszanowania drugiej osoby orazducha sportowego. Jest to sposób myślenia, a nie tylko sposóbzachowania. Obejmuje problematykę walki z oszustwem, podstępuprzy poszanowaniu reguł, środków dopingujących, przemocy(zarówno fizycznej, jak i werbalnej), wyzysku, nierówności szans,nadmiernej komercjalizacji i korupcji.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
Kodeks etyki sportowejEtyka a sport zawodowy
Reklama w sporcie
Kibice sportowi to idealna grupa docelowa.
Tytoń i alkohol są sprzeczne z ideą propagowania zdrowegostylu życia.
W Europie wprowadzono zakaz reklamy tytoniu towarzyszącejimprezom sportowym.
Bez sponsorów sport upadnie?
Przykład Formuły 1 pokazuje, że nie.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
Kodeks etyki sportowejEtyka a sport zawodowy
Działania bezpośrednio nie związane z rywalizacją
Naturalizacja zawodników.
Kupowanie nieletnich zawodników.
Oddziaływanie na zawodników drużyny przeciwnej i presja nasędziów.
Niedozwolone wspomaganie zawodników.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
HistoriaPrzyczyny dopinguEkonomiczne uzasadnienie dopingu
Problem dopingu wiąże się z rozwojem chemii i medycyny odpołowy XIX wieku.
Początkowo różne substancje podawano koniom wyścigowym.
Zwycięzca maratonu na olimpiadzie w St. Louis (1904) przedwyścigiem wstrzyknął sobie strychninę a podczas biegu piłbrandy.
W 1928 roku IAAF jako pierwsza federacja wprowadziła zakazdopingu.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
HistoriaPrzyczyny dopinguEkonomiczne uzasadnienie dopingu
W 1966 UCL i FIFA wprowadziły obowiązkowe testyanty-dopingowe.
W 1968 roku na olimpiadzie w Grenoble po raz pierwszy testybyły obowiązkowe.
W latach 70-tych XX wieku większość federacji sportowychzakazała używania sterydów anabolicznych.
1999 skandal dopingowy podczas Tour de France.
1999 powołanie World Anti-Doping Agency (WADA).
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
HistoriaPrzyczyny dopinguEkonomiczne uzasadnienie dopingu
W USA niektóre ligi zawodowe nie chcą zaakceptować regułWADA.
Sprawa sprinterów greckich podczas igrzysk olimpijskich Ateny2004.
Wprowadzenie reguły domniemania winy w przypadkuunikania kontroli dopingowej.
Walka zawodników o listę substancji zakazanych.
Kwestionowanie wyników testów w przypadku pozytywnegorezultatu.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
HistoriaPrzyczyny dopinguEkonomiczne uzasadnienie dopingu
Dążenie zawodników do zwycięstwa za wszelką cenę.
Zbliżenie się do granicy możliwości biologicznych.
Naciski zawodników, trenerów i sponsorów na coraz lepszewyniki.
Rekordowe osiągnięcia są hojnie wynagradzane.
Oczekiwania kibiców.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
HistoriaPrzyczyny dopinguEkonomiczne uzasadnienie dopingu
Sposoby dopingu
Wspomaganie kondycji fizycznej.
Wspomaganie procesu regeneracji.
Cienka granica między odnową biologiczną a dopingiem.
Szukanie chorób przewlekłych przez zawodników.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
HistoriaPrzyczyny dopinguEkonomiczne uzasadnienie dopingu
Riding High - Success and the Rise of Doping Cultures
Holger StrulikLeibnitz Universitat Hannower, Working Paper, (2008)
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
HistoriaPrzyczyny dopinguEkonomiczne uzasadnienie dopingu
Socjoekonomiczny model dopingu w sporcie.
Analiza kosztów i korzyści z dopingu.
Oraz zachowań grupowych (akceptacja postępowania bądź jejbrak przez rywali).Model rozszerza dotychczasowe analizy teorii gier badającezwycięstwo bądź w dwóch aspektach.
rozważa zachowania dużej liczby zawodników,rywalizują oni nie o zwycięstwo a o pozycję w rankingu.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
HistoriaPrzyczyny dopinguEkonomiczne uzasadnienie dopingu
Autor pokazuje, że stosunek zawodników do dopingu wpływana indywidualne decyzje poszczególnych zawodników.
Na decyzję o dopingu wpływa proces uczenia się i zachęta odrywali stosujących doping.
Jeżeli wystarczająco duża liczba sportowców będzieprzyjmować środki dopingujące doping stanie się obowiązującąnormą.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
HistoriaPrzyczyny dopinguEkonomiczne uzasadnienie dopingu
Wnioski
Wyniki modelu są analogiczne do standardowych modelikoalicyjnych teorii gier.
Jeżeli wystarczająco duża grupa zawodników przyjmiestrategię dopingu stanie się ona wygrywającą (dominującą).
Lecz występuje problem etyczny - akceptacja dopingu przezkibiców i sponsorów.
Akceptacja dopingu utrudnia walkę z nim, sprzeciw prowadzido wyeliminowania go ze sportu.
Ponadto, doping jest łatwiejszy do wyeliminowania wsportach, gdzie liczy się wynik indywidualny.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
MotywacjaPrzykłady działań korupcyjnychEkonomiczne uzasadnienie korupcji
Korupcja powstaje w sytuacji gdy dwie strony umowyzwiększą swój dobrobyt przy niskim ryzyku jej wykrycia.
Zjawisko korupcji jest trudne do badania, gdyż jednostki w niązaangażowane starają się do korupcji nie przyznawać.
Większość prac z dziedziny korupcji jest niepotwierdzonaempirycznie.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
MotywacjaPrzykłady działań korupcyjnychEkonomiczne uzasadnienie korupcji
Działania, które mogą być korupcją
Nieobiektywne decyzje władz sportowych.
Nieobiektywne sędziowanie podczas imprez rangimistrzowskiej.
„Ściany” pomagają gospodarzom.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
MotywacjaPrzykłady działań korupcyjnychEkonomiczne uzasadnienie korupcji
Ustawianie wyników
Afera Toto-Nero.
Afery w Polsce.
Sprawa piłkarskiego pucharu Niemiec.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
MotywacjaPrzykłady działań korupcyjnychEkonomiczne uzasadnienie korupcji
Działalność firm bukmacherskich
Firmy bukmacherskie umożliwiają ludziom obstawianiewyników sportowych.
Zawodnicy mogę być klientami firm bukmacherskich.
Zainteresowanie zawodników uzgodnionym a niespodziewanymwynikiem.
Działalność pozaprawna zorganizowanych grup przestępczych.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
MotywacjaPrzykłady działań korupcyjnychEkonomiczne uzasadnienie korupcji
Działalność właścicieli klubów i zawodników
Wynik sportowy jako towar.
Zmowy kartelowe.
Jeden zawodnik może zadecydować o sukcesie bądź porażcedrużyny.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
MotywacjaPrzykłady działań korupcyjnychEkonomiczne uzasadnienie korupcji
Ekonomia ustawiania wyniku meczu
Wydatki „ustawiacza” (podróże, hotele) - 10.000 euro.
Płaca „ustawiacza” - 10.000 euro.
Przekupstwo zawodników - 120.000 euro.
Zakłady – 20 obstawiających po 5.000 euro - 100.000 euro.
Płaca „obstawiających” - 10.000 euro.
Wygrana (kurs 15) + 1.500.000 euro.
Zysk 1.250.000 euro.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
MotywacjaPrzykłady działań korupcyjnychEkonomiczne uzasadnienie korupcji
Wining Isn’t Everything: Corruption in Sumo Wrestling
Mark Duggan, Steven LevittAmerican Economic Review, vol 92/5 (2002)
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
MotywacjaPrzykłady działań korupcyjnychEkonomiczne uzasadnienie korupcji
Sumo jako sport
Sumo to narodowy sport Japonii o ponad 2000 letniej tradycji.
Z sumo wiążą się takie wartości jak honor, rytuał i historia.
Zgodnie z raportami Transparency International Japoniacharakteryzuje się niską wartością wskaźnika korupcji.
Zasady sumo są proste i łatwo jest zidentyfikować motywacjędo oszustwa.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
MotywacjaPrzykłady działań korupcyjnychEkonomiczne uzasadnienie korupcji
Zasady walki
W zawodach bierze udział 66 zawodników.
Każdy zawodnik toczy 15 walk.
Zawodnik który wygra 8 lub więcej walk awansuje w rankingu.
Ranking jest źródłem prestiżu i determinuje zarobkizawodnika.
Jedna pozycja wyżej w środku stawki to zarobki większe o ok.3000 USD rocznie.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
MotywacjaPrzykłady działań korupcyjnychEkonomiczne uzasadnienie korupcji
Funkcja wypłaty
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
MotywacjaPrzykłady działań korupcyjnychEkonomiczne uzasadnienie korupcji
Motywacja zachowań korupcyjnych
Motywacją jest kształt funkcji wypłat dla zawodników.
Zawodnik przystępujący do ostatniej walki z wynikiem 7-7może zyskać więcej niż ten z bilansem 8-6.
Zawodnicy będący blisko ośmiu zwycięstw w turniejuzwyciężają częściej niż jest to oczekiwane.
Sam wysoki procent zwycięstw nie jest wystarczającąwskazówka dla ustawiania wyników, zawodnicy w takiejsytuacji mają zwiększoną motywację.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
MotywacjaPrzykłady działań korupcyjnychEkonomiczne uzasadnienie korupcji
Dane
Wyniki walk z oficjalnych turniejów sumo od stycznia 1989 dostycznia 2000.
Rocznie jest rozgrywanych 6 turniejów.
Informacje o ponad 64.000 walk stoczonych przez 281zawodników.
Informacje insiderów: 2 zawodników którzy skończyli karieręogłosiło nazwiska 29 skorumpowanych zawodników i 14nieprzekupnych
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
MotywacjaPrzykłady działań korupcyjnychEkonomiczne uzasadnienie korupcji
Rozkład liczby zwycięstw
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
MotywacjaPrzykłady działań korupcyjnychEkonomiczne uzasadnienie korupcji
Wyniki: Nadwyżkowe zwycięstwa
Na krawędzi: OszacowanieDzień 15 0,264 (0,022)Dzień 14 0,171 (0,019)Dzień 13 0,125 (0,019)Dzień 12 0,076 (0,021)Dzień 11 0,012 (0,021)Różnica w rankingu -0,002 (0,0004)R2 0,0653N 62708
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu
WprowadzenieEtykaDoping
Korupcja w sporcie
MotywacjaPrzykłady działań korupcyjnychEkonomiczne uzasadnienie korupcji
Podsumowanie
Zawodnik, który jest bliski 8 zwycięstw w kolejnym turnieju zreguły przegrywa walkę z tym samym przeciwnikiem.
Ustawianie wyników zanika w okresach zwiększonegozaintresowania mediów.
Stajnie zawodników wydają się podążać za strategią wet zawet.
Wśród zawodników „nieprzekupnych” nie obserwowana jestzwyżka formy.
Paweł Strawiński Mroczna strona sportu