■

136

S T W O R Z E N I E W I A T A I C Z A S Y P A T R I A R C H Ó W

mianowa spra wiedliwych urz dników, chroni cych s abychprzed silny mi. Staro ytne teksty przestrzegaj , e zaniedby-wanie przez monarch jego obowi zków mo e prowadzido narodowej katastrofy, której charakterystycznym zna-kiem jest wojna domowa. Czas kszta towania si osobowo ciMoj esza, którego wi kszo sp dzi jak si zdaje w izolacji od zewn trznego wiata, przypada w a nie na okres zaburze spo ecznych. Na pewno wa nym elementem jego pa acowej edukacji by a lektura tekstów po wi conychMa’at. Jednak pewnego dnia, kiedy prze chadza si w ród swoich uci nionych wspó plemie ców, dostrzeg przepa

mi dzy abstrakcyjnym idea em a ponur rzeczywisto cii uski spad y mu z oczu. Egipscy urz dnicy pomiatali Izraelitami, a ci walczyli mi dzy sob – przemoc usankcjo no-wana przez króla wyzwoli a si y chaosu. Moj esz zareagowawymierzaj c sprawiedliwo tak, jak sam j rozumia – zabiEgipcjanina poniewieraj cego niewolnikami i ukry jego cia ow piasku. Chocia niektóre pó niejsze tradycje postrzegajto agresywne zachowanie Moj esza jako czyn heroiczny, scena ta jest niejednoznaczna. Demonstruj c w ten osobisty sposób swoje oburzenie, przypomina bardziej m ciwegoLameka, który gotów by zabi cz owieka jedynie za to, e ten go „uderzy ” (Rdz 4, 23). Poczucie spo ecznej anarchii

pog bi o si , gdy bij cy si mi dzy sob Hebraj czycyskrytykowali Moj esza za to, e wtr ci si w ich sprzeczk :„Któ ci ustanowi naszym prze o onym i rozjemc ?Czy chcesz mnie zabi , jak zabi e Egipcjanina?” (Wj 2, 14).Nie ma ju mowy o adzie i przyzwoito ci – ka dy cz owiekchce by s dzi , aw przysi g ych i katem, a najwyra niejtak e donosicielem. Wiadomo o uczynku Moj eszadotar a do faraona i uprzywilejowany dot d dworzanin stasi nagle uchod c zmuszonym umyka na wschód z miejsca, które mog o wydawa mu si rajem – musia ucieka tak samo jak Kain, a za jego g ow wyznaczona zosta a nagroda.

MOJ ESZ W MADIANIE Nie znamy trasy ucieczki Moj esza. Biblia powiada jedynie, e ostatecznie osiad w „kraju Madian” (Wj 2, 15). Bior c

pod uwag to, e Hebrajczycy-Izraelici mieszkali w Goszen (Rdz 45, 10), Moj esz przypuszczalnie wyruszy z Wadi

POWY EJ: M ODO

MOJ ESZA, FRESK SANDRO

BOTTICELLEGO Z KAPLICY

SYKSTY SKIEJ. POD OPIEK

CÓRKI FARAONA MOJ ESZ

DORASTA W ZNACZNIE

LEPSZYCH WARUNKACH

NI INNI IZRAELICI.

30º

30º

Morze

Czerwone

Morze Śródziemne

SYRIACYPR

IZRAEL

JORDANIA

LIBAN

EGIPT

UCIECZKA MOJŻESZAZ EGI P T U

Miasto o niepewnej lokalizacji

50 mil0

50 km0

Beer-Szeba

Esjon-Geber

Hebron

Kadesz-Barnea

Memfis (Nof )

Heliopolis (On)

Ramses

Sukkot

Soan

Refidim

Nil

Jord

an

Arnon

Jez. Gorzkie

MorzeMartwe

Jez. Timsah

Jez. Ballah

Mo r z e Ś r ó d z i e m n e

Za

t.

Ak

ab

a

Za

t .S

ue s k

a

M o r z e C z e r w o n e

E G I P T

E D O M

G O S Z E N

M A D I A N

M O A B

P ŁW . S Y N A J

KA

NA

AN

G. św. Katarzyny

Dżebel Helal

Dżebel Musa(G. Synaj)

N e g e w

Pustynia

Paran

Pustynia

Szur

al -

Ar

ab

a

Wa

di

1. Córka faraona ratuje maleńkiego Mojżesza przed pewną śmiercią. Mojżesz wychowuje się w Egipcie.

2. Mojżesz zabija Egipcjanina za okrutne traktowanie Izraelity.

3. Faraon dowiaduje się o zbrodniMojżesza. Mojżesz ucieka doMadianu. Żeni się z Seforą.

4. Bóg wzywa Mojżesza na Górę Horeb i nakazuje mu wyprowadzić Izraelitów z Egiptu.

5. Mojżesz i jego brat Aaron wracają do Egiptu, by zrealizować Boży nakaz.

Tradycyjna lokalizacja Góry Horeb (G. Synaj).

Księgarnia PWN: Atlas miejsc biblijnych