Księgarnia PWN: Atlas miejsc...
1
■ 136 STWORZENIE WIATA I CZASY PATRIARCHÓW mianowa sprawiedliwych urz dników, chroni cych s abych przed silnymi. Staro ytne teksty przestrzegaj , e zaniedby- wanie przez monarch jego obowi zków mo e prowadzi do narodowej katastrofy, której charakterystycznym zna- kiem jest wojna domowa. Czas kszta towania si osobowo ci Moj esza, którego wi kszo sp dzi jak si zdaje w izolacji od zewn trznego wiata, przypada w a nie na okres zaburze spo ecznych. Na pewno wa nym elementem jego pa acowej edukacji by a lektura tekstów po wi conych Ma’at. Jednak pewnego dnia, kiedy przechadza si w ród swoich uci nionych wspó plemie ców, dostrzeg przepa mi dzy abstrakcyjnym idea em a ponur rzeczywisto ci i uski spad y mu z oczu. Egipscy urz dnicy pomiatali Izraelitami, a ci walczyli mi dzy sob – przemoc usankcjono- wana przez króla wyzwoli a si y chaosu. Moj esz zareagowa wymierzaj c sprawiedliwo tak, jak sam j rozumia – zabi Egipcjanina poniewieraj cego niewolnikami i ukry jego cia o w piasku. Chocia niektóre pó niejsze tradycje postrzegaj to agresywne zachowanie Moj esza jako czyn heroiczny, scena ta jest niejednoznaczna. Demonstruj c w ten osobisty sposób swoje oburzenie, przypomina bardziej m ciwego Lameka, który gotów by zabi cz owieka jedynie za to, e ten go „uderzy ” (Rdz 4, 23). Poczucie spo ecznej anarchii pog bi o si , gdy bij cy si mi dzy sob Hebrajczycy skrytykowali Moj esza za to, e wtr ci si w ich sprzeczk : „Któ ci ustanowi naszym prze o onym i rozjemc ? Czy chcesz mnie zabi , jak zabi e Egipcjanina?” (Wj 2, 14). Nie ma ju mowy o adzie i przyzwoito ci – ka dy cz owiek chce by s dzi , aw przysi g ych i katem, a najwyra niej tak e donosicielem. Wiadomo o uczynku Moj esza dotar a do faraona i uprzywilejowany dot d dworzanin sta si nagle uchod c zmuszonym umyka na wschód z miejsca, które mog o wydawa mu si rajem – musia ucieka tak samo jak Kain, a za jego g ow wyznaczona zosta a nagroda. MOJ ESZ W MADIANIE Nie znamy trasy ucieczki Moj esza. Biblia powiada jedynie, e ostatecznie osiad w „kraju Madian” (Wj 2, 15). Bior c pod uwag to, e Hebrajczycy-Izraelici mieszkali w Goszen (Rdz 45, 10), Moj esz przypuszczalnie wyruszy z Wadi POWY EJ: M ODO MOJ ESZA, FRESK SANDRO BOTTICELLEGO Z KAPLICY SYKSTY SKIEJ. POD OPIEK CÓRKI FARAONA MOJ ESZ DORASTA W ZNACZNIE LEPSZYCH WARUNKACH NI INNI IZRAELICI. 30º 30º Morze Czerwone Morze Śródziemne SYRIA CYPR IZRAEL JORDANIA LIBAN EGIPT UCIECZKA MOJŻESZA Z EGIPTU Miasto o niepewnej lokalizacji 50 mil 0 50 km 0 Beer-Szeba Esjon-Geber Hebron Kadesz-Barnea Memfis (Nof ) Heliopolis (On) Ramses Sukkot Soan Refidim Ni l J o r d a n A r n o n Jez. Gorzkie Morze Martwe Jez. Timsah Jez. Ballah M o r z e Ś r ó d z i e m n e Z a t . A k a b a Z a t . S u e s k a Morze Czerwone EGIPT EDOM GOSZEN MADIAN MOAB PŁW. SYNAJ K A N A A N G. św. Katarzyny Dżebel Helal Dżebel Musa (G. Synaj) Negew Pustynia Paran Pustynia Szur a l - A r a b a W a d i 1. Córka faraona ratuje maleńkiego Mojżesza przed pewną śmiercią. Mojżesz wychowuje się w Egipcie. 2. Mojżesz zabija Egipcjanina za okrutne traktowanie Izraelity. 3. Faraon dowiaduje się o zbrodni Mojżesza. Mojżesz ucieka do Madianu. Żeni się z Seforą. 4. Bóg wzywa Mojżesza na Górę Horeb i nakazuje mu wyprowadzić Izraelitów z Egiptu. 5. Mojżesz i jego brat Aaron wracają do Egiptu, by zrealizować Boży nakaz. Tradycyjna lokalizacja Góry Horeb (G. Synaj). Księgarnia PWN: Atlas miejsc biblijnych
Transcript of Księgarnia PWN: Atlas miejsc...
■
136
S T W O R Z E N I E W I A T A I C Z A S Y P A T R I A R C H Ó W
mianowa spra wiedliwych urz dników, chroni cych s abychprzed silny mi. Staro ytne teksty przestrzegaj , e zaniedby-wanie przez monarch jego obowi zków mo e prowadzido narodowej katastrofy, której charakterystycznym zna-kiem jest wojna domowa. Czas kszta towania si osobowo ciMoj esza, którego wi kszo sp dzi jak si zdaje w izolacji od zewn trznego wiata, przypada w a nie na okres zaburze spo ecznych. Na pewno wa nym elementem jego pa acowej edukacji by a lektura tekstów po wi conychMa’at. Jednak pewnego dnia, kiedy prze chadza si w ród swoich uci nionych wspó plemie ców, dostrzeg przepa
mi dzy abstrakcyjnym idea em a ponur rzeczywisto cii uski spad y mu z oczu. Egipscy urz dnicy pomiatali Izraelitami, a ci walczyli mi dzy sob – przemoc usankcjo no-wana przez króla wyzwoli a si y chaosu. Moj esz zareagowawymierzaj c sprawiedliwo tak, jak sam j rozumia – zabiEgipcjanina poniewieraj cego niewolnikami i ukry jego cia ow piasku. Chocia niektóre pó niejsze tradycje postrzegajto agresywne zachowanie Moj esza jako czyn heroiczny, scena ta jest niejednoznaczna. Demonstruj c w ten osobisty sposób swoje oburzenie, przypomina bardziej m ciwegoLameka, który gotów by zabi cz owieka jedynie za to, e ten go „uderzy ” (Rdz 4, 23). Poczucie spo ecznej anarchii
pog bi o si , gdy bij cy si mi dzy sob Hebraj czycyskrytykowali Moj esza za to, e wtr ci si w ich sprzeczk :„Któ ci ustanowi naszym prze o onym i rozjemc ?Czy chcesz mnie zabi , jak zabi e Egipcjanina?” (Wj 2, 14).Nie ma ju mowy o adzie i przyzwoito ci – ka dy cz owiekchce by s dzi , aw przysi g ych i katem, a najwyra niejtak e donosicielem. Wiadomo o uczynku Moj eszadotar a do faraona i uprzywilejowany dot d dworzanin stasi nagle uchod c zmuszonym umyka na wschód z miejsca, które mog o wydawa mu si rajem – musia ucieka tak samo jak Kain, a za jego g ow wyznaczona zosta a nagroda.
MOJ ESZ W MADIANIE Nie znamy trasy ucieczki Moj esza. Biblia powiada jedynie, e ostatecznie osiad w „kraju Madian” (Wj 2, 15). Bior c
pod uwag to, e Hebrajczycy-Izraelici mieszkali w Goszen (Rdz 45, 10), Moj esz przypuszczalnie wyruszy z Wadi
POWY EJ: M ODO
MOJ ESZA, FRESK SANDRO
BOTTICELLEGO Z KAPLICY
SYKSTY SKIEJ. POD OPIEK
CÓRKI FARAONA MOJ ESZ
DORASTA W ZNACZNIE
LEPSZYCH WARUNKACH
NI INNI IZRAELICI.
30º
30º
Morze
Czerwone
Morze Śródziemne
SYRIACYPR
IZRAEL
JORDANIA
LIBAN
EGIPT
UCIECZKA MOJŻESZAZ EGI P T U
Miasto o niepewnej lokalizacji
50 mil0
50 km0
Beer-Szeba
Esjon-Geber
Hebron
Kadesz-Barnea
Memfis (Nof )
Heliopolis (On)
Ramses
Sukkot
Soan
Refidim
Nil
Jord
an
Arnon
Jez. Gorzkie
MorzeMartwe
Jez. Timsah
Jez. Ballah
Mo r z e Ś r ó d z i e m n e
Za
t.
Ak
ab
a
Za
t .S
ue s k
a
M o r z e C z e r w o n e
E G I P T
E D O M
G O S Z E N
M A D I A N
M O A B
P ŁW . S Y N A J
KA
NA
AN
G. św. Katarzyny
Dżebel Helal
Dżebel Musa(G. Synaj)
N e g e w
Pustynia
Paran
Pustynia
Szur
al -
Ar
ab
a
Wa
di
1. Córka faraona ratuje maleńkiego Mojżesza przed pewną śmiercią. Mojżesz wychowuje się w Egipcie.
2. Mojżesz zabija Egipcjanina za okrutne traktowanie Izraelity.
3. Faraon dowiaduje się o zbrodniMojżesza. Mojżesz ucieka doMadianu. Żeni się z Seforą.
4. Bóg wzywa Mojżesza na Górę Horeb i nakazuje mu wyprowadzić Izraelitów z Egiptu.
5. Mojżesz i jego brat Aaron wracają do Egiptu, by zrealizować Boży nakaz.
Tradycyjna lokalizacja Góry Horeb (G. Synaj).
Księgarnia PWN: Atlas miejsc biblijnych
