Post on 10-Jun-2020
Przemyśl, 28.07.2018 r.
Egzamin instruktorski z pływania
Opracowane pytania
Jaki powinien być instruktor pływania?
Instruktor to osoba mająca wiedzę nie tylko w zakresie prowadzonej formy ruchowej, ale
także wiedzę na temat fizjologii wysiłku, anatomii, zaleceń zdrowotnych i wielu innych
czynników, z których wszystkie mają na celu jak najlepszą opiekę nad prowadzoną grupą.
Wiedza z anatomii pozwala na prawidłowe rozwinięcie grup mięśniowych, pozwala również
na przekazanie informacji, które grupy mięśniowe pracują w jakim ruchu i jakie wynikają z
tego korzyści. Prawidłowe pod względem anatomicznym i funkcjonalnym wykonanie
ćwiczeń ma wpływ na efektywność pracy mięśniowej. Wiedza z zakresu fizjologii pozwala na
ułożenie prawidłowych planów treningowych i dostosowanie wielkości obciążenia do
indywidualnych możliwości podopiecznych oraz na prawidłowe prowadzenie jednostki pod
względem kondycyjno zdrowotnym. Decydując się na taki zawód należy brać pod uwagę
konieczność sukcesywnego dokształcania się, które pozwoli na poszerzenie wiedzy i
znajomości pojawiających się nowości. Nowe koncepcje ruchu, głownie nowe przyrządy
zawsze będą czynnikiem mobilizującym do wykonywania ćwiczeń ruchowych.
Cechy dobrego instruktora:
• Znajomość techniki ruchu
• Umiejętności dydaktyczne
• Dostosowanie zajęć do poziomu grupy
• Wiedza z zakresu anatomii i fizjologii
• Kontakt z grupą
• Systematyczne dokształcanie
Cechy osobowości:
• Konsekwencja
• Pewność
• Poświęcenie
• Motywacja
• Kontaktowość
• Cierpliwość
• Stanowczość
• Punktualność
• Stabilność emocjonalna
Podaj treść i przebieg marszobiegu oraz spróbuj uzasadnić jego przydatność w treningu
pływaka
Marszobieg jest to długotrwały marsz przeplatany kilkoma odcinkami biegu z niewielką
intensywnością, stopniowo wydłuża się odcinki biegu, aż do pokonywania całej trasy
biegiem. W marszobiegu występuje naprzemienna praca NN i RR. Marszobieg może być
wykorzystywany jako pomoc przy nauce i doskonaleniu kroku pływackiego oraz do
kształtowania wytrzymałości.
Dlaczego pływak część zajęć treningowych odbywa na lądzie?
Ćwiczenia na lądzie pozytywnie wpływają na postępy sportowe u pływaka. Prowadzi się je w
celu wzmocnienia odpowiednich grup mięśniowych, szczególnie aktywnie zaangażowanych
w wykonywanie ruchów pływackich. Dążenie do stosowania maksymalnych obciążeń
treningowych wzmacnia znaczenie ćwiczeń na lądzie w celu funkcjonalnego przygotowania
organizmu oraz jako środek aktywnego odpoczynku.
Ćwiczenia na lądzie zajmują ok. 30% ogólnej liczby godzin przeznaczonych na szkolenie
pływaków w etapie I szkolenia oraz w fazie 3 etapu III, gdzie wzrasta znaczenie ćwiczeń
siłowych na lądzie. W II etapie oraz w 1 i 2 fazie etapu III stanowią ok. 20%.
Wymień kilka ćwiczeń kształtujących siłę pływaka
• Pływanie w łapkach
• Pływanie w trenażerach
• 50m z maksymalną prędkością kraul
• 50m max z deską NN kraul
• Pompki
• Wyciskanie na ławeczce
• Przepłynięcie z maksymalną prędkością 200m, po przepłynięciu tego dystansu
stosujemy ćwiczenia niespecyficzne o małej mocy tlenowej, np. 5-6 min swobodnego
pływania, w ramach obniżenia stężenia kwasu mlekowego.
Opisz sportowe sposoby pływania - dowolny, grzbietowy, motylkowy i klasyczny w
świetle przepisów FINA
SW 5 Styl dowolny.
SW 5.1 Styl dowolny oznacza, że w tak określonej konkurencji zawodnik może płynąć
każdym sposobem, z wyjątkiem sposobu przewidzianego dla konkurencji stylu zmiennego w
konkurencji indywidualnej i sztafety zmiennej, styl dowolny oznacza każdy inny sposób
pływania niż grzbietowy, klasyczny lub motylkowy.
SW 5.2 Po przepłynięciu każdej długości pływalni i przy zakończeniu wyścigu, pływak musi
dotknąć ściany dowolną częścią ciała.
SW 5.3 Część ciała pływaka, przez cały czas trwania wyścigu musi „łamać” powierzchnię
wody, z wyjątkiem, że dozwolone jest całkowite zanurzenie się pływaka w czasie nawrotu i
na dystansie nie dłuższym niż 15 metrów po starcie i po każdym nawrocie. Przed tym
punktem, głowa musi „złamać” powierzchnię wody.
SW 6 Styl grzbietowy.
SW 6.1 Pływacy ustawiają się w wodzie twarzą do krawędzi startowej pływalni trzymając
obydwiema dłońmi uchwyty startowe. Umieszczanie stóp na rynnach przelewowych lub
stanie na nich jest zabronione.
SW 6.2 Na sygnał startu i po nawrocie, pływak odbija się i płynie na plecach przez cały
wyścig, z wyjątkiem, gdy wykonuje nawrót, jak to stanowi SW 6.4. Normalna pozycja na
plecach dopuszcza obrót wzdłuż podłużnej osi ciała do, lecz nie włączając 90 stopni od
poziomu. Pozycja głowy nie ma znaczenia.
SW 6.3 Część ciała pływaka, przez cały czas trwania wyścigu musi „łamać” powierzchnię
wody. Dozwolone jest całkowite zanurzenie się pływaka w czasie nawrotu, finiszu i na
dystansie nie dłuższym niż 15 metrów po starcie i po każdym nawrocie. Przed tym punktem
głowa musi „złamać” powierzchnię wody.
SW 6.4 W czasie wykonywania nawrotu, pływak musi dotknąć ściany jakąkolwiek częścią
ciała. W trakcie wykonywania nawrotu plecy pływaka mogą być obrócone poza płaszczyznę
pionową, do pozycji na piersiach, po czym następuje ciągłe pojedyncze pociągnięcie
ramieniem lub ciągłe równoczesne pociągnięcie obydwoma ramionami dla zapoczątkowania
nawrotu. Pływak musi powrócić do położenia na plecach przy opuszczaniu ściany. SW 6.5
Kończąc wyścig pływak musi dotknąć ściany, znajdując się w pozycji na plecach.
SW 7 Styl klasyczny.
SW 7.1 Od rozpoczęcia pierwszego ruchu ramion po starcie i po każdym nawrocie, ciało musi
znajdować się w pozycji na piersiach. Przekręcanie ciała na plecy, w żadnym momencie nie
jest dozwolone. W czasie wyścigu cykl ruchowy musi się składać z jednego ruchu ramionami
i jednego kopnięcia nogami w tej kolejności.
SW 7.2 Wszystkie ruchy ramion muszą odbywać się równocześnie i w tej samej poziomej
płaszczyźnie, bez ruchu naprzemiennego.
SW 7.3 Dłonie muszą być wypchnięte razem do przodu od piersi, na, pod lub nad
powierzchnią wody. Łokcie muszą być pod wodą, z wyjątkiem ostatniego ruchu przed
nawrotem, w czasie nawrotu i ostatniego ruchu na finiszu. Dłonie muszą być przenoszone do
tyłu, na lub pod powierzchnią wody. Dłonie nie mogą być przeniesione do tyłu poza linię
bioder, z wyjątkiem pierwszego ruchu po starcie i każdym nawrocie.
SW 7.4 W czasie każdego kompletnego cyklu ruchowego jakaś część głowy pływaka musi
„łamać” powierzchnię wody. Po starcie i po każdym nawrocie, kiedy pływak może wykonać
jeden ruch ramion całkowicie do tyłu w kierunku nóg. Pojedyncze delfinowe kopnięcie do
dołu, po którym następuje kopnięcie w stylu klasycznym jest dozwolone w czasie
całkowitego zanurzenia. Po czym wszystkie ruchy nóg muszą odbywać się równocześnie i w
tej samej poziomej płaszczyźnie bez ruchu naprzemiennego.
SW 7.5 W czasie napędzającej części ruchu nóg stopy muszą być zwrócone na zewnątrz. Nie
jest dozwolony, z wyjątkiem SW 7.4, ruch nożycowy, „trzepotanie” stopami ani ruch
delfinowy stóp ku dołowi. Dozwolone jest „złamanie” powierzchni wody stopami o ile nie
następuje po nim kopnięcie delfinowe ku dołowi.
SW 7.6 Przy każdym nawrocie i na przy zakończeniu wyścigu dotknięcie ściany musi być
równoczesne obydwiema dłońmi, na poziomie wody, powyżej lub poniżej lustra wody.
Głowa może być zanurzona po ostatnim pociągnięciu ramion przed dotknięciem ściany, pod
warunkiem, że "złamie" ona lustro wody w jakimś momencie trwania ostatniego, pełnego lub
niepełnego cyklu ruchowego, poprzedzającego dotknięcie ściany.
SW 8. Styl motylkowy.
SW 8.1 Od początku pierwszego ruchu ramion po starcie i po każdym nawrocie, ciało musi
pozostawać w pozycji na piersiach. Ruchy nóg pod wodą na boku są dozwolone. Obrót na
plecy nie jest dozwolony w żadnym momencie wyścigu.
SW 8.2 Ramiona muszą być przenoszone jednocześnie, nad powierzchnią wody do przodu, a
następnie równocześnie do tyłu przez cały wyścig, z uwzględnieniem SW 8.5.
SW 8.3 Wszystkie ruchy nóg do góry i w dół muszą być równoczesne. Nogi lub stopy nie
muszą być na tym samym poziomie ale nie mogą one wykonywać ruchów naprzemiennych w
stosunku do siebie. Ruchy nóg do stylu klasycznego nie są dozwolone.
SW 8.4 Przy każdym nawrocie i przy zakończeniu wyścigu dotknięcie ściany musi być
równoczesne obydwiema dłońmi, na, powyżej lub poniżej lustra wody.
SW 8.5 Po starcie i po nawrotach, pływak może wykonać pod wodą jeden lub więcej ruchów
nóg i jeden ruch ramion w celu wypłynięcia na powierzchnię. Dozwolone jest całkowite
zanurzenie pływaka na dystansie nie dłuższym niż 15 m po starcie i każdym nawrocie, przed
tym punktem głowa musi złamać lustro wody. Pływak musi pozostawać wynurzony do
następnego nawrotu lub finiszu.
Jakie znasz formy treningu pływackiego?
Forma - organizacyjna strona jednostki treningowej.
Zabawowa.
Ścisła.
Zadaniowa.
Od jakich czynników zależy poziom pływalności ciała pływaka?
Ciężaru ciała - budowy morfologicznej, gęstości ciała,
Pojemności życiowej płuc.
Czy pływalność podlega wytrenowaniu?
Można wytrenować pojemność życiową płuc, co ma znaczny wpływ na gęstość ciała (gęstość
ciała obniża przy wdechu).
Dlaczego dzieci posiadają lepszą pływalność?
Ponieważ gęstość ciała, a więc i jego pływalność ulega zmianie w zależności od rozwoju
kośćca, tkanki mięśniowej, tłuszczowej. Człowiek dorosły ma gorszą pływalność, ponieważ
obserwujmy u niego wyższą gęstość ciała.
Określ łączne siły działające na ciało pływaka
Siła wyporu.
Siła ciężkości.
Siła nośna.
Siła oporu.
Dlaczego w środowisku wodnym zwiększa się zdolność do pracy mięśniowej?
Ponieważ w wodzie obniża się tętno, co jest spowodowane:
- temperaturą wody,
- siłą grawitacji (redukcja siły ciężkości, przez co wysiłek staje się lżejszy),
- ciśnieniem wody.
Jakie czynniki determinują szybkość uczenia się sportowej techniki pływania?
Czucie wody.
Pływackie uzdolnienia ruchowe.
Pływalność ciała.
Metody nauczania.
Stopień motywacji.
Wiek i poziom rozwoju fizycznego.
Wyjaśnij pojęcie czucia wody
Czucie wody - wykorzystanie właściwości wody podczas treningu. Jest to odczuwanie oporu,
gęstości, tarcia i swoboda poruszania się w środowisku wodnym.
Czy istnieją pływackie uzdolnienia ruchowe?
Tak, w każdej dyscyplinie wykorzystujemy wrodzone predyspozycje zawodników. W
pływaniu należą do nich:
- łatwość uczenia się techniki ruchu,
- gibkość,
- ilość odpowiednich włókien,
- pływalność.
W jakim stopniu od przebiegu procesu uczenia się i nauczania pływania zależą wyniki
sportowe w pływaniu?
W dużym stopniu. Dzieci ucząc się czynności ruchowych powinny od początku nabyć
prawidłowej techniki wykonywania ruchów. Jest rzeczą trudną pozbycie się złych nawyków.
Jeżeli poprzez miłą atmosferę podczas zajęć będą zachęcane do pływania, może to
poskutkować uprawianiem sportu pływackiego w późniejszym okresie.
Wymień kilka ćwiczeń imitujących na lądzie, które przyspieszają nauczanie techniki
pływania
W staniu naprzemianstronne krążenia RR w przód, kraul.
W opadzie T w przód, naprzemianstronne krążenia RR.
Ruchy jednego R z imitacją oddechu.
Ruchy RR z imitacja oddechu.
Siad na ławeczce naprzemianstronne ruchy NN, grzbiet.
W leżeniu tyłem to samo.
W staniu pokaz ruchów R, potem RR.
W staniu, ruch N, żaba.
W siadzie podpartym na ławeczce praca NN.
W leżeniu przodem na ławeczce ruchy NN.
Jednoczesne krążenia ramion, opad T, motyl.
Urządzenia stymulujące przygotowanie siłowe u pływaka
• sprężyny,
• gumy,
• hamujący worek,
• pasy z obciążeniem.
Urządzenia oporują lub są wyposażone w dodatkowe obciążenie.
W jakim celu stosujemy ćwiczenia gibkościowe w specjalnym przygotowaniu
pływackim?
W celu czynnego wypoczynku oraz aby nie dopuścić do obniżenia poziomu cechy.
Jak długie są i czym podyktowane przerwy odpoczynkowe między powtórzeniami
ćwiczeń kształtujących szybkość pływania?
Przerwy odpoczynkowe: 5 - 15 min przy dystansach długich, 5 - 30 s przy odcinkach krótkich
Przerwy podyktowane są wymaganą maksymalną prędkością pływania odcinków. Organizm
musi odpocząć, aby kolejny odcinek znów popłynąć z maksymalną prędkością.
Wymień typowe ćwiczenia stosowane w celu zwiększenia możliwości aerobowych
organizmu pływaka
• interwałowe przepływanie odcinków od 25 do 200m,
• interwałowo - powtórzeniowe przepływanie zestawów ćwiczeń,
• przepływanie dystansów od 500 do 3000m.
Kolejność sportowych sposobów pływania pod względem prędkości?
Kraul.
Motyl.
Grzbiet.
Klasyk.
Uzasadnij potrzebę prowadzenia prac naukowo - badawczych nad techniką pływania
sportowego
Są bardzo potrzebne, aby móc szkolić zawodników pod kątem ich słabości. Dają także
możliwości wprowadzania dodatkowego, nowoczesnego sprzętu.
Wymień główne kierunki badań nad sportową techniką pływania
- pęd,
- opływowość,
- czucie wody,
- częstość i długość cyklu ruchowego,
- asymetria ruchów.
W jakim stopniu środowisko wodne utrudnia analizę techniki ruchu pływackiego
W znacznym, ponieważ część ruchów wykonywana jest pod powierzchnią wody. Środowisko
wodne uniemożliwia szerokie zastosowanie aparatury badawczej.
Dokonaj krótkiego przeglądu metod badawczych nad techniką sportową pływania
Robert Kiphurt 1942 - jakiekolwiek boczne odchylenie ruchu ręki od prostej zgodnej z
kierunkiem poruszania się ciała pływaka zmniejsza siłę napędową.
Badania Counsilmana 1968 - 70 i Schleihaufa 1974- 79 doprowadziły do poznania najbardziej
efektywnych ruchów pływackich.
Counsilman1969 - obserwacje drogi punktów świetlnych, zastosował aparat z migawką i
zamocował światełka migające na rękach pływaków. Uzyskał obrazy migającego światła
przed i po wypuszczeniu światła stroboskopowego. Zdjęcia wykonywał przez szybę
podwodną. Zdjęcia ujawniły w pełni faktyczny przebieg ruchów pływackich.
Schleinfhauf 74, 79 stwierdził, że wielkość siły napędowej zależy od stałego wzajemnego
oddziaływania w cyklu ruchowym siły oporu i nośnej. Badania przeprowadził na modelu ręki
w kanale z regulowanym przepływem wody.
Niektórzy uczeni Cuunsilman 1971, Colwin 1991, Maglischo 1993 uważają, że ruchy
pływackie należy doskonalić poprzez szukanie podobieństw wynikających z obserwacji
przyrody.
Schleinfhauf 1974 - pomiar prędkości ruchu ręki wybitnych kraulistów.
Troup 1991 - trójwymiarowe obrazy ruchu uzyskuje się obecnie poprzez jednoczesne
zastosowanie trzech kamer wideo według systemu DLT opartego o metodę trójwymiarowej
kinematografii. Informacje są przetwarzane cyfrowo przez komputer.
Butowicz 1965 - metoda zdjęć podwodnych z indykatorami. Umieszczał je na
powierzchniach napędowych kończyn.
Jaka istnieje zależność między częstością ruchów i długością kroku pływackiego? Czy
długość kroku może być funkcją skuteczności techniki pływania?
Długość kroku to prędkość x 60/ częstość ruchów. Długość kroku i częstość ruchów mają
wpływ na prędkość pływania. Częstość ruchów ma wpływ na wydłużenie kroku.
Obecnie wybitni pływacy dążą do wykonywania ruchów o możliwie dużej częstości, ale przy
zachowaniu możliwie długiego kroku pływackiego.
Długość kroku koreluje z prędkością pływania.
Jakie uwarunkowania fizjologiczne przemawiają za koordynacja dwuuderzeniową w
kraulu?
- obniżenie kosztu energetycznego pracy kończyn dolnych.
Jakie uwarunkowania biomechaniczne przemawiają za koordynacją
sześciouderzeniową?
- technika ta pozwala rozwinąć większą prędkość pływania
Uzasadnij skuteczność obowiązującej w pływaniu delfinem tzw. koordynacji
dwuuderzeniowej
W technice dwuuderzeniowej istnieje najkorzystniejszy układ ruchów kończyn, związany z
precyzyjnym umiejscowieniem w jednym cyklu pracy RR dwóch cykli pracy NN.
Pierwsze uderzenie NN przypada na zakończenie przenoszenia i wstępną fazę chwytu wody.
Podczas nadwodnego ruchu RR wyraźnie spada prędkość wewnątrzcyklowa i to pierwsze
uderzenie NN jest niezwykle korzystne, ponieważ przyczynia się do jej zwiększenia.
Drugie uderzenie NN odbywa się w czasie zakończenia odepchnięcia RR i fazie wyjścia RR z
wody. Uderzenie to ma niezwykle istotne znaczenie dla pracy ramion. Siła napędowa
powstająca w jego rezultacie pobudza RR do intensywniejszej pracy w zakończeniu
odepchnięcia ułatwia wynurzenie oraz przeniesienie ramion nad wodą.
Wymień i opisz podstawowe fazy ruchu w skoku startowym
Pozycja startowa.
Odbicie.
Lot.
Wejście do wody.
Ze słupka startowego (75cm). Na gwizdek zawodnicy zajmują miejsce na tylnej krawędzi
słupka, a następnie na słowną komendę ,,na miejsca’’ przyjmują pozycję nieruchomą, zwaną
startową. Po skłonie z lekko ugiętymi NN, zawodnik chwyta dłońmi przednią krawędź słupka.
Stopy rozstawione na szerokość barków.
Pozycja startowa
Pozycja startowa pozwala na szybsze opuszczenie słupka, dzięki przesunięciu środka masy w
kierunku przedniej krawędzi. W pozycji tej ugięte kolana rzutują nieco poza przednią
krawędź słupka, tułów pochylony do granicy, aż barki wychodzą poza linię kolan. Ciało
pływaka upodabnia się do ściśniętej sprężyny.
Odbicie
Po usłyszeniu sygnału startowego pływak wychyla się w przód, z jednoczesnym obniżeniem
bioder i wymachem RR w przód w górę. Głowa dąży w tym samym kierunku. Odbicie
następuje wówczas, kiedy głowa i barki znajdą się w linii przechodzącej przez punkt oporu
pod kątem ok. 30 stopni. Podczas odbicia nogi energicznie prostują się, a RR idą w kierunku
linii wylotu.
Faza lotu
Ułożenie ciała w locie w szczytowym położeniu powinno charakteryzować się wyższym od
barków i głowy ułożeniem bioder. Umożliwia to korzystne dla prędkości początkowej wejście
T i NN przez otwór w powierzchni wody powstały po wcześniejszym wejściu RR i barków.
Tor lotu to parabola.
Poślizg i przejście do pływania
Po wejściu do wody następuje poślizg. Po wejściu do wody ciało przyjmuje kształt łukowaty.
Uwaga skupiona jest na przyjęciu opływowej pozycji ciała. Sygnałem do rozpoczęcia ruchów
jest spadek prędkości.
O ile skuteczniejszy jest nawrót z obrotem przodem w przód w porównaniu do nawrotu
zwykłego?
0,3 do 0,4s.
Jakie znasz podstawowe formy i środki pracy nad techniką u zawodnika
zaawansowanego?
Ćwiczenia.
Forma ścisła, zadaniowa.
Analiza video.
Łapki.
Płetwy.
Pomoce naukowe np. książki.
Dlaczego pływanie jest zaliczane do grupy sportów wytrzymałościowych?
Pod względem wysiłku, zwiększa pojemność życiową płuc. Jest to wysiłek długotrwały.
Po zdefiniowaniu pojęcia cechy motorycznej, spróbuj krótko omówić znaczenie siły,
szybkości i wytrzymałości w wyczynie pływackim
Cecha motoryczna - zdolność ruchowa.
Siła - zdolność do pokonywania oporu własnego ciała lub przeciwstawiania się mu kosztem
wysiłku mięśniowego.
Osiąganie wysokich rezultatów w pływaniu zależy w znacznej mierze od poziomu siły.
Duże znaczenie ma tu siła napędowa inaczej zwana siłą ciągu. Znaczenie siły maleje wraz z
długością dystansu. W pływaniu kraulem istotne znaczenie ma siła zginaczy i prostowników
st. łokciowego, prostowników st. biodrowego, a także wszystkich zginaczy i prostowników.
Siła mm. pozwala wykonywać czynności ruchowe bez nadmiernego zmęczenia. Każdy
trening przeciwdziała zmniejszeniu mineralizacji kości, jest więc ważnym środkiem w
budowaniu masy kostnej (proces ten związany jest ze zmniejszeniem osteoporozy u ludzi
starszych). Ta forma treningu może także prowadzić do obniżenia ciśnienia krwi oraz redukcji
poziomu tkanki tłuszczowej, a także zapobiegać bólom kręgosłupa.
Szybkość - zdolność do wykonywania ruchów w najmniejszych dla danych warunków
odcinkach czasowych.
Składowe szybkości: czas reakcji, prędkość pojedynczego ruchu, częstotliwość ruchu.
W pływaniu szybkość przejawia się w: szybkości reakcji na strzał startera, dotknięcia mety
czy ściany przy nawrocie. Ma również znaczenie przy zmianach sztafetowych, częstości
ruchów, szybkości zmiany jednego ruchu na drugi np. w pływaniu zmiennym.
Wytrzymałość - jest zdolnością do kontynuowania długotrwałej pracy o wymaganej
intensywności z reguły rzędu od 60 do 80-90% maksymalnych możliwości, bez obniżania
efektywności działań i przy zachowaniu podwyższonej odporności na zmęczenie.
Wytrzymałość jest bardzo ważna w treningu pływaka, szczególnie specjalizującego się na
długich dystansach, to właśnie dzięki tej cesze możemy kontynuować długotrwały wysiłek
bez obniżenia efektywności pracy.
Wszystkie cechy motoryczne składają się na osiągnięcie wyniku sportowego.
Jakie cechy budowy morfologicznej współdziałają w osiąganiu wyniku sportowego?
- proporcja włókien szybko, wolno kurczliwych,
- gęstość ciała,
- pojemność życiowa płuc,
- gibkość stawów,
- liczba, pobudliwość i przebieg włókien nerwowych,
- przekrój fizjologiczny mięśnia,
- wydolność,
- stan biomechaniczny mięśnia,
- przyrost wielkości i siły więzadeł i ścięgien,
- przyrost gęstości i wzmocnienie kości,
- przyrost gęstości naczyń włosowatych w mm.
Wykaż różnice w budowie ciała u wybitnych kraulistów sprinterów i
długodystansowców
Sprinterzy:
Więcej włókien szybkokurczliwych.
Zwiększona pojemność buforowa w mm i we krwi, co wpływa na zwiększenie tolerancji na
zakwaszenie.
Ciało rozbudowane.
Rozbudowane NN.
Długodystansowcy:
Więcej włókien wolnokurczliwych.
Większa pojemność życiowa płuc.
Smukłość ciała.
Niższa zawartość tk. tłuszczowej.
Scharakteryzuj budowę ciała wybitnych pływaków pod względem tzw. ,,smukłości’’
Pod wpływem treningu ciało pływaka ulega wyrzeźbieniu. Nie jest to jednak przyrost masy
mięśniowej jak u kulturystów czy atletów, ponieważ stosowane są częściej ćwiczenia o
charakterze wytrzymałościowo - siłowym, które nie prowadzą do widocznego przyrostu masy
mm. Wzrost siły poprzez zwiększenie masy mm może okazać się niekorzystny ze względu na
wzrost ciężaru ciała oraz zwiększenie się oporu czołowego wody.
Co rozumiesz pod pojęciem siły absolutnej, bezwzględnej i względnej? Którym z tych
pojęć zainteresowany jest trener pływania?
absolutna siła mięśniowa – określa maksymalny poziom siły zawodnika, możliwy do
rozwinięcia w dowolnym ćwiczeniu,
względna siła mięśniowa – wyznaczana jest ilorazem absolutnej siły mięśniowej do masy
ciała ćwiczącego. Jest to miara znacznie bardziej obiektywna i trafna dla scharakteryzowania
rzeczywistej siły mięśniowej - jest też znacznie ważniejsza w bardzo wielu typach aktywności
ruchowej wymagających przemieszczania ciała w przestrzeni (np. gimnastyka, sporty
limitowane kategoriami wagowymi, biegi, skoki itp.).
F absolutna/masa
Bezwzględna - Siła bezwzględna to zdolność do pokonania czyli udźwignięcia możliwie
największego ciężaru w sposób najbardziej korzystny dla ćwiczącego. W sporcie
wyczynowym siłę bezwzględną ocenia się zwykle na podstawie wyniku uzyskanego w
podrzucie. To samo co absolutna.
Trener pływania zainteresowany jest pojęciem siły względnej, jest to miara bardziej
obiektywna i trafna dla scharakteryzowania rzeczywistej siły mm. Nie możemy przecież
porównywać siły osobnika 20 cm wyższego z osobnikiem niższym. Pomiary te są
nieobiektywne. Wzrost siły poprzez zwiększenie masy mm może okazać się niekorzystny ze
względu na wzrost ciężaru ciała oraz zwiększenie się oporu czołowego wody.
Jak zmierzysz poziom siły mm u pływaka na lądzie? Czy te pomiary są potrzebne?
Z użyciem aparatury pomiarowej:
- dynamometry,
- dynamografy,
- platformy tensometryczne,
- laboratoryjne stanowiska pomiarowe,
bez aparatury:
- podniesienie ciężaru,
- rzuty piłką lekarską,
- podciąganie na drążku.
Są potrzebne, aby kontrolować przebieg szkolenia i sprawdzać osiągnięte rezultaty lub ich
brak.
Scharakteryzuj wstępny etap kształtowania siły u pływaka młodego w wieku 10- 12 lat
Trening siły:
- podnoszenie max ciężaru,
- powtarzające się podnoszenie ciężaru submax aż do zupełnego zmęczenia,
- podnoszenie małego ciężaru z max prędkością.
W przygotowaniu siłowym pływaka korzysta się najczęściej z 3 grupy.
10 - 12 lat
W tym wieku zyskujemy największe efekty w kształtowaniu siły u pływaka.
Ćwiczenia wykorzystujące ciężar własnego ciała.
Ćwiczenia z partnerem.
Treścią ćwiczeń są podpory, zwisy, przysiady, skoki, w wodzie pływanie delfinem, samymi
RR i NN.
Rzuty piłką lekarską.
Ćwiczenia z gumami.
Stosujemy ćwiczenia specjalne na aparatach siłowych umożliwiających wykonywanie ruchów
imitujących na lądzie.
W wodzie, pływanie z obciążeniem, na uwięzi.
Które z form treningu pływackiego zalecałbyś w szkoleniu pływackim dzieci? A które
juniorów?
Dzieci: forma zabawowa, ścisła.
Juniorzy: forma zadaniowa, ścisła, ogólnorozwojowa.
Młodociani: ukierunkowana.
Po zdefiniowaniu szybkości, uzasadnij znaczenie tej cechy w pływaniu sportowym
Szybkość- zdolność do wykonywania ruchów w najmniejszych dla danych warunków
odcinkach czasowych.
Składowe szybkości: czas reakcji, prędkość pojedynczego ruchu, częstotliwość ruchu.
W pływaniu szybkość przejawia się w: szybkości reakcji na strzał startera, dotknięcia mety,
czy ściany przy nawrocie. Ma również znaczenie przy zmianach sztafetowych, częstości
wykonywanych ruchów czy szybkości zmiany jednego ruchu na drugi np. w pływaniu
zmiennym.
Jaka istnieje współzależność częstości ruchów wiosłujących i prędkości pływania?
Z najwyższą częstością ruchów wiosłujących poruszają się krauliści sprinterzy na dystansie
50m i 100m 65 - 70 cykli na minutę.
Niejasna jest odpowiedź na to pytanie! Badania wykazują duże różnice indywidualne. Rafał
szukała - duża zależność prędkości od częstości ruchów. W jednej konkurencji u medalistów
wykazano niższą częstość ruchów dłuższy krok, w innej konkurencji medalistki pływały z
najwyższą częstością ruchów.
Wraz ze wzrostem częstości ruchów wzrasta prędkość pływania. Należy tak dobrać częstość
ruchów wiosłujących, aby nie skracać długości kroku pływackiego.
Powyżej 70 lub poniżej 45 cykli spada prędkość pływania, a krok ulega zbytniemu skróceniu
bądź wydłużeniu.
Spróbuj uzasadnić istniejącą ścisłą zależność poziomu szybkości pływania od
przygotowania siłowego
Szybkość - zdolność do wykonywania ruchów w najmniejszych dla danych warunków
odcinkach czasowych.
Aby zawodnik pływał z maksymalną prędkością potrzebne jest mu doskonałe przygotowanie
siłowe. Musi szczególnie dobrze rozwinąć potrzebne do ruchów pływackich grupy
mięśniowe. W pływaniu kraulem istotne znaczenie ma siła zginaczy i prostowników st.
łokciowego, prostowników st. biodrowego, a także wszystkich zginaczy i prostowników. Siła
mm. pozwala wykonywać czynności ruchowe bez nadmiernego zmęczenia.
Siła warunkuje prędkość pojedynczego ruchu, czyli jedną ze składowych szybkości pływania.
Wymień warunki jakie muszą być spełnione, aby trening ukierunkowany na szybkość
przyczyniał się do poprawy poziomu tej cechy
- przyrost siły musi być podporządkowany wymogom zadania startowego pod względem
metod, środków, liczby powtórzeń, przerw wypoczynkowych,
- trening siły powinien być ukierunkowany na podnoszenie jej poziomu w ruchach
zrywowych i szybkich.
Do najczęstszych przyczyn wpływających na zahamowanie rozwoju szybkości należy
zaliczyć:
- wytworzenie bariery szybkości,
- przesadne zwiększenie poziomu siły, kiedy wielkość oporu przy danym ruchu jest
proporcjonalnie mniejsza od możliwości siłowych zawodnika i powstaje zachwianie prostych
zależności między maksymalną siłą oraz szybkością,
- zakłócenia lub zmiany w koordynacji i technice ruchu spowodowane zmianą wzajemnych
zależności siły i szybkości na skutek przesadnego treningu siły.
Scharakteryzuj wstępny etap kształtowania szybkości u pływaka w wieku 10- 12 lat
Skoki.
Ćw. koordynacyjno - gibkościowe.
Ćw. siłowe.
Wprowadzenie wstępnych ćw. doskonalenia czasów reakcji.
Przepływanie krótkich odcinków z max prędkością.
Wytrzymałość ogólna i ukierunkowana u pływaka- wyjaśnij pojęcia
ogólna – zdolność wykonywania przez dłuższy czas dowolnej, często niespecyficznej pracy
fizycznej, angażującej różne grupy mięśniowe,
ukierunkowana – charakteryzująca stopniową adaptację ustroju do przyszłych wysiłków
specjalistycznych.
Wytrzymałość siłowa
Wytrzymałość siłowa - to wytrzymałość mm podczas pracy z dużym obciążeniem. Wysoka
zdolność siłowa przy dobrych zdolnościach wytrzymałościowych. Jest skolerowana z
wytrzymałością oraz siłą.
W treningu tym stosuje się małe opory zewnętrzne, z którymi sportowiec ćwiczy stosunkowo
długo. Wielkość obciążenia ustala się tak, żeby umożliwić wykonanie co najmniej 30
powtórzeń (z reguły jest to ciężar nie przekraczający 30% CM. Tempo pracy ma być wolne,
rytm oddechowy ustabilizowany. Wymaga się redukcji do minimum wszelkich przerw
odpoczynkowych. Trening wytrzymałościowo-siłowy powinien być w zasadzie długotrwałą,
nieprzerwaną pracą, co nie prowadzi do widocznego przyrostu masy mięśniowej, ale
powoduje wzrost oczekiwanego rodzaju wytrzymałości (siłowej).
W jakim stopniu koszt energetyczny w wyścigu pływackim na 100m jest pokrywany z
beztlenowych procesów metabolicznych. A w jakim na 1500m?
100m- 55%
1500m- 9%
Wskaż okresy w rozwoju, w których istnieją najlepsze warunki dla kształtowania
wytrzymałości u pływaka. Uzasadnij dlaczego
10-12 u dziewcząt, 11-14 u chłopców. Tak wczesne rozpoczęcie treningu
wytrzymałościowego pozwala na ukierunkowanie rozwoju kształtującego się organizmu.
Posiadają dużą sprawność układów wegetatywnych, ujawniających się szybkim powrotem do
normy po intensywnym treningu wytrzymałościowym. U dziewcząt po 14 roku życia
obserwujemy niewielki przyrost wytrzymałości, a po 16 r ustabilizowanie. U chłopców
wskaźnik max zużycia tlenu wzrasta do 19-20 roku życia.
Jakie warunki musi spełniać próba, którą chcemy się posłużyć w celu określenia
wytrzymałości specyficznej u pływaka? Daj przykład takich prób
Przykłady:
- zawody, sprawdziany,
- sport tester,
- ocena poziomu kwasu mlekowego.
Warunki:
- pływak musi być wypoczęty,
- objętość obciążeń startowych powinna wzrastać stopniowo,
- zawodnik może brać w niej udział, jeśli osiągnął odpowiedni poziom przygotowania.
Od czego zależy poziom gibkości u pływaka? W jakim stopniu zależy od temperatury
wody? Czy zwiększa się w stanach emocjonalnych i przedstartowych?
- kształtu stawów,
- temperatury mm,
- elastyczności mm, ścięgien, torebek stawowych,
- koordynacji,
- wieku,
- płci,
- stanu emocjonalnego,
- pory dnia,
- poziomu siły mm,
- temp. wody.
Elastyczność mm może ulegać zmianom pod wpływem specyficznych bodźców np.
warunków podczas zawodów czy stanu emocjonalnego zawodnika. Podczas pozytywnego
stanu emocjonalnego gibkość poprawia się, negatywny - zmniejsza. Gibkość waha się
również pod wpływem temperatury wody, pory dnia. Chłód zmniejsza gibkość.
Wskaż różnice w gibkości występujące u kraulistów, delfinistów i żabkarzy. Czy są
spowodowane?
Krauliści:
- znakomita ruchomość st. barkowych,
- dobra ruchomość st. skokowego.
Delfiniści:
- znakomita gibkość st. barkowych,
- znakomita gibkość T,
- dobra ruchomość st. skokowych.
Żabkarze:
- doskonała ruchomość st. biodrowych,
- kolanowych,
- skokowych.
Różnice spowodowane są kształtem wykonywanego ruchu oraz odpowiednio dobranymi
ćwiczeniami do pogłębiania gibkości danych stawów.
Do ilu lat obserwujemy wzrastanie poziomu gibkości w rozwoju osobniczym? Wiek
najkorzystniejszych warunków do rozwoju gibkości
Dziewczęta: 9 - 12, 14 - 15, 16 - 17
Chłopcy: 9 - 10, 13 - 14, 15 - 16, 18 - 19
Kobiety: gibkość wzrasta do 18 roku życia.
Mężczyźni: do 20.
Po zdefiniowaniu pojęcia koordynacji ruchowej wykaż jej znaczenie w pływaniu
sportowym
Koordynacja określa zdolność do wykonywania złożonych przestrzennie i czasowo ruchów,
przestawiania się z jednych zadań ruchowych na inne, jak również rozwiązywania nowych,
nieoczekiwanie pojawiających się sytuacji ruchowych.
Mieści się tu również umiejętność szybkiego, dokładnego i trwałego uczenia się ruchu. Jest to
również zdolność sterowania ruchem. Koordynacja ruchowa mieści w sobie szereg
specyficznych właściwości, takich jak: zwinność (zdolność precyzyjnego i szybkiego
władania ciałem), zręczność (ruchy manualne rąk), czucie czasu, czucie przestrzeni, czucie
równowagi, czucie ruchu.
Pływanie:
- rytmizacji ruchów – dostosowania ruchów do podanego rytmu lub przyjęcia celowego rytmu
własnego,
- ustalenie kroku pływackiego,
- nauka techniki ruchu,
- zapamiętywanie ruchu,
- przechodzenie z jednych zadań ruchowych na inne,
- ustalenie tempa,
- prawidłowe oddychanie.
Uzasadnij potrzebę udziału psychologa w kształtowaniu maksymalnej gotowości do
zawodów
W przygotowaniu psychicznym sportowca tkwią zwykle pewne rezerwy. Prawidłowo
prowadzone przygotowanie psychiczne może pozwolić na efektywniejsze wykorzystanie
własnych możliwości, a także spełnić zapobiegawczą rolę wobec napięć wynikających z
uprawiania sportu.
Zadania:
- rozwijanie motywacji i nastawień,
- kształcenie cech psychicznych,
- przygotowanie wolicjonalne (cechy charakteru).
Jaki wpływ ma emocja na procesy energetyczne?
Stan pobudzenia nerwowego wywołuje powstawanie adrenaliny, która korzystnie wpływa na
wysiłek fizyczny.
Scharakteryzuj pływaka zdolnego do walki sportowej
Cechy osobowości:
- zawzięty,
- pewny siebie,
- zmotywowany,
- stanowczy,
- zdolny do poświeceń,
- cierpliwy.
Dobrze przygotowany sprawnościowo.
Nastawiony psychicznie na sukces.
Uzasadnij dlaczego istnieje potrzeba integracji różnorodnych rodzajów cech
motorycznych i osobowościowych przygotowania w treningu pływaka
Ponieważ trening oparty o doskonalenie jednej cechy motorycznej nie daje efektów.
Potrzebne jest przygotowanie zarówno wytrzymałościowe, siłowe jak i szybkościowe.
Koordynacja współgra z gibkością, szybkością oraz techniką pływania. Przygotowanie
psychiczne jest konieczne, aby odblokować zawodnika i osiągać wysokie rezultaty.
Opisz zadania i ogólnie scharakteryzuj przygotowanie fizyczne pływaka na lądzie
Ćwiczenia na lądzie pozytywnie wpływają na postępy sportowe u pływaka. Prowadzi się je w
celu wzmocnienia odpowiednich grup mięśniowych, szczególnie aktywnie zaangażowanych
w wykonywanie ruchów pływackich. Dążenie do stosowania maksymalnych obciążeń
treningowych wzmacnia znaczenie ćwiczeń na lądzie w celu funkcjonalnego przygotowania
organizmu oraz jako środek aktywnego odpoczynku.
Ćwiczenia na lądzie zajmują ok. 30% ogólnej liczby godzin przeznaczonych na szkolenie
pływaków w etapie I szkolenia oraz w fazie 3 etapu III, gdzie wzrasta znaczenie ćwiczeń
siłowych na lądzie. W II etapie oraz w 1 i 2 fazie etapu III stanowią ok. 20%.
Stosuje się, aby poprawić gibkość. Stosuje się również jako trening uzupełniający.
Jakie są zadania i ogólne założenia specjalnego przygotowania fizycznego?
Trening specjalny oparty jest o wymogi techniczne i funkcjonalne wybranej specjalizacji.
Rozbudowuje sprawność specjalną przy użyciu specjalnych metod, zawiera również środki
doskonalenia technicznego, taktycznego, wolicjonalnego i teoretycznego.
Zadania, założenia:
FAZA I
- wzrost obciążenia treningowego, startowego,
- wzrasta liczba godzin treningu specjalistycznego w wodzie,
- stosowanie coraz większej liczby ćw. w strefach przemian tlenowo - beztlenowych i
beztlenowych,
- w przygotowaniu na lądzie dominuje trening wszechstronny i ukierunkowany, liczba ćw.
specjalistycznych na lądzie wzrasta od 25 do 30% ogólnego czasu przeznaczonego na
przygotowanie na lądzie.
- na lądzie środki treningowe kształtujące gibkość, wytrzymałość ogólną, siłę.
FAZA II
- maksymalne wykorzystanie metod, środków treningowych,
-wzrastają roczne wartości obciążenia treningowego,
- ponad połowa ćw. wykonywanych jest w formie treningu specjalistycznego,
- znacznie wzrasta procentowy udział ćw. ze strefy przemian beztlenowych,
- wzrasta liczba startów w zawodach,
- zajęcia należy dobierać pod względem obciążenia,
- przy ustalaniu godzin treningowych określamy biologiczny rytm dobowy,
- stosowanie na zmianę zajęć podstawowych i uzupełniających (rano, wieczór),
- programowanie zajęć musi uwzględniać aktualny stan wytrenowania organizmu pływaka.
FAZA III
- ćwiczenia ukierunkowane i specjalistyczne na lądzie,
- ćwiczenia specjalistyczne w wodzie ukierunkowane na zwiększenie max prędkości pływania
i wydolności tlenowej,
- ćwiczenia kształtujące wydolność aerobową i anaerobową,
- ćwiczenia kształtujące wytrzymałość specjalistyczną.
Na czym polega przygotowanie taktyczne w pływaniu?
- racjonalne rozłożenie sił na dystansie,
- umiejętność przechodzenia z jednego systemu taktycznego w drugi,
- przestrzeganie regulaminów, przepisów,
- uzyskanie maksymalnych wskaźników skuteczności startu, taktyka zwycięstwa, taktyka
rekordu.
Opisz przebieg przygotowania psychicznego pływaka w zależności od wieku
Młodociani:
Indywidualne tempo dojrzewania utrudnia programowanie treningu i sprawia wiele trudności
natury psychologicznej. Psychologowie uważają, że zawody mają dobry wpływ na dzieci.
Pływak o opóźnionym rozwoju może stracić zainteresowanie pływaniem, wymaga
odpowiedniej motywacji, tak samo pływak o przyspieszonym dojrzewaniu i wczesnych
sukcesach sportowych musi być zmotywowany, aby nie stracił zainteresowania uprawianiem
pływania pod wpływem wyhamowania rozwoju.
Zadania:
- rozwijanie motywacji i nastawień,
- kształcenie cech psychicznych,
- przygotowanie wolicjonalne (cechy charakteru),
- elementy przygotowania techniczno – taktycznego,
- elementy przygotowania sprawnościowego.
Określ treść i cel przygotowania teoretycznego. Na czym polega intelektualizacja w
pływaniu sportowym
Celem jest nabycie informacji z zakresu anatomii, fizjologii, techniki, taktyki, organizacji i
budowy treningu, higieny, odnowy biologicznej, urazów, nowinek, badań.
Intelektualizacja polega na rozwijaniu predyspozycji umysłowych, dostarczeniu wiedzy
teoretycznej, świadomego uczestnictwa w treningu.
Wyposażenie w zasób wiedzy ogólnej i specjalistycznej, wdrażanie do samokontroli,
samooceny, analizy treningów i zawodów.
Jakie są podstawowe założenia treningu w fazie kształtowania zawodnika w pływaniu
/10- 14/?
Etap II ukierunkowany 10 - 11 lat założenia:
- wszechstronny rozwój fizyczny, wzmocnienie zdrowia,
- opanowane sportowej techniki pływania czterema sposobami i nawrotu,
- zwiększenie możliwości aerobowych,
- stwarzanie korzystnych warunków dla rozwoju zainteresowań,
- ujawnienie możliwości do doskonałości sportowej w pływaniu.
Etap III specjalistyczny
Założenia:
FAZA I
- wzrost obciążenia treningowego, startowego,
- wzrasta liczba godzin treningu specjalistycznego w wodzie,
- stosowanie coraz większej liczby ćw, w strefach przemian tlenowo - beztlenowych i
beztlenowych,
- w przygotowaniu na lądzie dominuje trening wszechstronny i ukierunkowany, liczba ćw.
specjalistycznych na lądzie wzrasta od 25 do 30% ogólnego czasu przeznaczonego na
przygotowanie na lądzie,
- na lądzie środki treningowe kształtujące gibkość, wytrzymałość ogólną, siłę.
FAZA II
- maksymalne wykorzystanie metod, środków treningowych,
- wzrastają roczne wartości obciążenia treningowego,
- ponad połowa ćw. wykonywanych jest w formie treningu specjalistycznego,
- znacznie wzrasta procentowy udział ćw. ze strefy przemian beztlenowych,
- wzrasta liczba startów w zawodach,
- zajęcia należy dobierać pod względem obciążenia,
- przy ustalaniu godzin treningowych określamy biologiczny rytm dobowy,
- stosowanie na zmianę zajęć podstawowych i uzupełniających (rano, wieczór),
- programowanie zajęć musi uwzględniać aktualny stan wytrenowania organizmu pływaka.
Scharakteryzuj pod względem osobowości, sprawności fizycznej i technicznej pływaka
po zakończeniu etapu podstawowego treningu
- szeroki zasób umiejętności ruchowych w wodzie i na lądzie,
- dziecko zainteresowane dalszym pływaniem,
- zwiększona ruchomość aparatu stawowo- więzadłowego,
- zwiększone możliwości aerobowe,
- dziecko potrafi pływać poprawną techniką,
- dziecko zmotywowane do dalszego pływania.
Co oznacza, że dane ćwiczenie zostało wykonane na poziomie intensywności
submaksymalnej
80 - 90% HR max (częstość skurczów serca, tętno).
Scharakteryzuj formę treningu ogólnorozwojowego
Etap treningu wszechstronnego:
2-3 lata
- gry, zabawy, ćwiczenia zapożyczone z innych dyscyplin,
- brak dużych obciążeń,
- skoki elementarne, skok startowy,
- zestaw ćw. zasadniczych do nauki technik,
- stymulowanie rozwoju fizycznego.
Zadania:
- wyposażyć dzieci w zasób umiejętności ruchowych na lądzie i w wodzie,
- rozpoznać wstępne zdolności specyficzne, określić przydatność do doskonałości sportowej
w pływaniu,
- wzbudzić zainteresowanie pływaniem,
- zwiększyć możliwości aerobowe,
- nauczenie sportowej techniki.
W jakim celu są stosowane ćwiczenia ogólnorozwojowe w treningu na lądzie?
W celu urozmaicenia treningów.
Czynnego wypoczynku.
Jakie elementy treningu stanowią treść wszechstronnego przygotowania
- przygotowanie sprawnościowe - rozwinięcie gibkości, siły, wytrzymałości, koordynacji,
skoczności, szybkości,
- przygotowanie techniczne,
- przygotowanie psychiczne, teoretyczne, intelektualne.
Jakie znasz ćwiczenia zwiększające możliwości aerobowe. Uzasadnij mechanizm ich
oddziaływania na organizm
- równomierne przepływanie dystansów 300 - 1500m, 1500 - 3000m,
- przepływanie dystansów długich ze zmienną intensywnością,
- interwałowe przepływanie zestawów ćwiczeń, 300m same RR, 300m same NN,
- interwał 10 - 20 x 25m.
FUNKCJE
Przygotowuje mięśnie do szybszego i skuteczniejszego włączania przemian tlenowych
podczas wysiłku, co oszczędza i rozbudowuje potencjał beztlenowy mm, zwiększa odporność
na zakwaszenie, zwiększa pułap tlenowy.
Dokonaj ogólnej charakterystyki ćwiczeń specjalnych jakie pływak wykonuje na lądzie.
Uzasadnij ich stosowanie
Są to ćwiczenia imitujące ruch pływacki. Pomagają w doskonaleniu techniki pływania.
Uzasadnij potrzebę ćwiczeń na lądzie pływaka z udziałem przyborów i urządzeń
umożliwiających wykonanie ruchów imitujących z oporem
Opór umożliwia odzwierciedlenie oporu wody, kształtuje siłę. Przybory pomagają nam w
doskonaleniu techniki.
Podaj definicje i opisz zastosowanie metody ciągłej w treningu
Metoda ciągłą polega na wykonywaniu określonego ćwiczenia z jednakową, ustabilizowaną
intensywnością, w warunkach zapotrzebowania tlenowego. Przyzwyczaja organizm do
znoszenia długotrwałych obciążeń, kształtuje wytrzymałość.
- o jednostajnej intensywności,
- o zmiennej intensywności.
Metody ciągłe o jednostajnej intensywności – metody ciągłe o jednostajnej intensywności
charakteryzują się stałą i małą lub umiarkowaną intensywnością wysiłku oraz stosunkowo
długim czasem jego trwania. Stosowane głównie dla kształtowania wytrzymałości tlenowej w
dyscyplinach o cyklicznym charakterze wysiłku. Długotrwały ciągły wysiłek zmusza do
uruchomienia wszystkich rezerw ustroju oraz podnosi sprawność termoregulacji. Doskonali
ekonomikę pracy mięśniowej, harmonizuje układ ruchu.
Metody ciągłe o zmiennej intensywności - polegają na wykonywaniu długotrwałego wysiłku,
w trakcie którego intensywność ulega planowym, periodycznym zmianom. Intensywność
wysiłku oscyluje wokół poziomu względnej równowagi funkcjonalnej, tzw. małe i duże
zabawy biegowe.
Jakie znasz odmiany metody interwałowej, które mają zastosowanie w treningu
pływackim?
Metody interwałowe polegają na wykonywaniu w trakcie treningu ściśle określonego
obciążenia. Intensywność powtórzeń, czas ich trwania, charakter i czas przerw odpoczynku -
to parametry zaplanowane przed zajęciami. Cechą charakterystyczna tej grupy metod jest
niepełna przerwa wypoczynkowa. Uważa się, że po osiągnięciu w trakcie przerwy tętna 120
ud. na minutę można podjąć kolejny wysiłek. Metodami interwałowymi kształtuje się
zarówno wytrzymałość tlenową, beztlenową i beztlenowo-tlenową.
W praktyce wyróżnia się dwie podstawowe odmiany metody interwałowej: ekstensywną i
intensywną. Ekstensywna charakteryzuje się umiarkowaną i średnią intensywnością
wykonywanych ćwiczeń, stosunkowo krótkimi przerwami i dużą liczbą powtórzeń – tętno
około 180. Wariant intensywny polega na wykonywaniu wysiłków o wyższej intensywności,
które przedzielane są dłuższymi choć też niepełnymi odpoczynkami – tętno ponad 190.
Charakterystyczne cechy metody powtórzeniowej. Na czym polega specyfika jej
zastosowania w treningu pływackim?
Metoda powtórzeniowa charakteryzuje się stałą wysoką intensywnością pracy, zmienną liczbą
powtórzeń ćwiczenia oraz optymalnym czasem przerw wypoczynkowych. Metodą tą
kształtuje się przede wszystkim tzw. wytrzymałość szybkościową.
Wyjaśnij pojęcie cykliczności i cyklu treningowego w pływaniu
Cykliczność - rodzaj ciągłej zaplanowanej pracy.
Cykl:
a) makrocykle - długie cykle, jego struktura składa się z kilku rocznych cykli,
b) mezocykle - składające się z określonej liczby mikrocykli,
c) mikrocykle – składające się z kilku jednostek treningowych, 7- 10 dni.
Jakie znasz warianty mezocykli treningowych w pływaniu
Wprowadzające.
Podstawowe.
Kontrolno-przygotowawcze.
Przedstartowe.
Odbudowująco-przygotowawcze, odbudowująco-podtrzymujące.
Z jakich elementów składa się obciążenie treningowe pływaka?
Ćwiczenia wszechstronne, ukierunkowane, specjalistyczne.
Ćwiczenia na lądzie.
Ćwiczenia o charakterze tlenowym i beztlenowym.
Co oznacza rozróżnienie obciążenia treningowego zewnętrznego i wewnętrznego?
- obciążenia zewnętrzne opisują dane ilościowe i jakościowe wykonanej pracy, np. bieg ciągły
na dystansie 10km w czasie 45 min, teren pofałdowany,
- obciążenia wewnętrzne charakteryzują koszt energetyczny i rodzaj źródeł z których
czerpana była energia do wykonania żądanego obciążenia zewnętrznego (ile energii zużyto
podczas biegu ciągłego na dystansie 10km w czasie 45min w terenie pofałdowanym, z jakich
zasobów ta energia była czerpana).
Co oznacza objętość obciążenia treningowego
Objętość to ilościowy składnik pracy wyrażony czasem, odległością, masą, liczbą powtórzeń
itp.
W jaki sposób określamy intensywność obciążenia treningowego w pływaniu?
Sport tester.
Stężenie kwasu mlekowego, hemoglobiny, glukozy.
Badanie tętna.
Jaki wpływ na organizm pływaka wywierają ćw. wykonywane na poziomie 70 - 80%
intensywności?
Przedział aerobowy:
- obejmuje 70-80% twojego max HR (maksymalnego tętna),
- plusy: ten przedział "najoptymalniej" podnosi wytrzymałość organizmu; wzrasta liczba i
rozmiar naczyń krwionośnych, serce i jego siła rosną i poprawia się funkcjonowanie układu
oddechowego i krwionośnego; suma spalonych kalorii jest wyższa niż w poprzednich
przedziałach.
Jaki istnieje związek między objętością i intensywnością obciążenia treningowego, a
adaptacją do wysiłku
Jeśli zaplanujemy większą objętość, możemy zaplanować intensywność.
Na przykładzie mikrocyklu treningowego w pływaniu, w którym realizowane jest
obciążenie duże, wyjaśnij pojęcie zjawiska superkompensacji i zmęczenia
Mikrocykl 7 - 10dni. Organizm jest tak skonstruowany, że po intensywnym treningu,
zachodzi zjawisko superkompensacji, czyli odbudowy z nadmiarem czyli wzrost zdolności do
wykonywania wysiłku ponad poziom wyjściowy. Jest to reakcja organizmu na zmęczenie.
Poziom glukozy podczas wysiłku spada, a następnie podczas fazy zmęczenia się odbudowuje
z nadmiarem.
Przedstaw skutki i przebieg odnowy biologicznej po dwóch zajęciach treningowych o
dużych obciążeniach treningowych, ukierunkowanych na kształtowanie wytrzymałości
specyficznej - przeprowadzonych w ciągu 24 godzin
Odnowa biologiczna - polega na świadomym stosowaniu różnych naturalnych środków i
warunków środowiskowych ułatwiających, przyspieszających i wzmacniających fizjologiczne
procesy wypoczynku.
- higiena życia i treningu,
- regularność snu,
- dyscyplina dnia,
- zabiegi odnawiające i hartujące:
Masaż - przyspiesza usuwanie zakwaszenia.
Fizykoterapia - kąpiele mineralne, światła, temperatura itp.
Odżywianie.
Uzupełnianie płynów, soli min.
Współpraca z lekarzem.
Zadania:
- aktywizacja procesów wypoczynkowych,
- profilaktyka i zmniejszanie skutków przeciążeń powolnych,
- hartowanie.
Scharakteryzuj ruchy pływackie przy zmęczeniu lekkim, dużym, bardzo dużym
Zmniejszenie siły i szybkości ruchów.
Zaburzenia techniki.
Pogorszenie koordynacji.
Zaburzenia wzrokowo słuchowe.
Gorsze samopoczucie.
Wyczerpanie zasobów energetycznych.
Przewaga procesów katabolicznych nad anabolicznymi.
Bóle, przykurcze mięśniowe.
Wymień przyczyny, które mogą doprowadzić organizm pływaka do przetrenowania w
zakresie trybu życia, wpływu środowiska, w rezultacie zmian chorobowych
- zbyt wysokie wymagania trenera, zmuszające do max wysiłków,
- brak indywidualnych metod treningowych, niedostosowanie metod do aktualnych
możliwości zawodników,
- nieprawidłowe planowanie obciążeń,
- nieprawidłowy rozkład udziału w zawodach.
chorobowe
- choroby bakteryjne (często drobne stany zapalne),
- rekonwalescencja po przebytych chorobach,
- niedobory w żywieniu, zarówno ilościowe jak i jakościowe,
- stosowanie używek i środków dopingujących,
- zaburzenia biorytmu,
- zaburzenia snu,
- czynniki bioklimatyczne,
- bodźce zewnętrzne (hałas),
oraz czynniki społeczno-ekonomiczne i bytowe:
- obciążenie pracą zawodową,
- konflikty zawodowe i rodzinne,
- kłopoty ekonomiczne zawodnika.
Omów oznaki przeciążenia organizmu pływaka w sferze psychicznej i funkcjonalnej
oraz w czasie walki sportowej
- zwiększenie irytacji, uporu, tendencji do histerii, malkontenctwa, przekory, zwiększenie
kłótliwości, unikanie kontaktów z trenerem i kolegami,
- większa czułość na krytykę , większe lenistwo, otępienie, halucynacje, niepokój, depresja,
melancholia, brak poczucia bezpieczeństwa.
Uzasadnij potrzebę prowadzenia badań fizjologicznych efektów treningu pływackiego
Badania służą określeniu rezultatów. Mówią nam o cechach budowy somatycznej,
wydolności fizycznej, czy cechach motorycznych, czyli o poziomie wytrenowania zawodnika.
Uzasadnij potrzebę stosowania w procesie treningowym pływaka testów do oceny stanu
wytrenowania
Ocena stanu wytrenowania jest potrzebna, aby układać nowe plany treningowe, sprawdzić
osiągnięte rezultaty, sprawdzić gotowość do startów, poprawić stan wytrenowania - cechy
budowy somatycznej, poziom cech motorycznych.
Jak środki naturalne należy stosować w celu przyspieszenia odnowy biologicznej u
pływaków
- higiena życia i treningu,
- regularność snu,
- dyscyplina dnia,
- odżywianie,
- uzupełnianie płynów, soli min.
- kąpiele,
- masaże.
Opisz działanie i przebieg masażu ręcznego rozluźniającego /regenerującego/ u pływaka.
Określ jego miejsce i czas trwania w mikrocyklu tygodniowym
Masaż ręczny zwiększa przemianę materii, poprawia cyrkulację krwi danych części
organizmu przez miejscowe rozszerzenie naczyń krwionośnych, łagodzi ból, zmniejsza
napięcie mięśni i ilość podściółki tłuszczowej.
Przebieg:
Ustalona kolejność chwytów i kierunek działania - od serca do węzłów limfatycznych. Na
ogół stosuje się przygłaskanie, rozcieranie, ugniatanie, oklepywanie itp.
Masaż regenerujący stosujemy na:
zaburzenia układu krążenia, ogólne zmęczenie psycho-fizyczne, bezsenność.
Stosujemy pod koniec mikrocyklu.
Dlaczego u pływaka istnieje potrzeba uzupełniania wyżywienia dodatkowymi porcjami
soli mineralnych /fosforu, potasu, żelaza/ i witaminami
Ponieważ podczas konkurencji długodystansowych organizm traci wodę pod wpływem
nadmiernego wydzielaniem potu. ok 3 litrów wody. W wodzie znajdują się wypłukiwane
pierwiastki. Witaminę B należy podawać w sportach wytrzymałościowych. Żelazo zapobiega
anemii. Pić wody mineralne, soki owocowe, pomidorowe.
Czy wysoki poziom i dynamiczny rozwój wyników w etapach kształtowania pływaka
gwarantuje dalszy ich wzrost na etapie mistrzostwa sportowego?
Nie. Gwarancję osiągnięcia sukcesu daje jedynie ciężka, systematyczna praca treningowa.
Sukcesy w etapach kształtowania są często podyktowane okresami krytycznymi, bądź
wzmożonymi procesami dojrzewania, po czym wyniki znacznie spadają lub stabilizują się na
pewnym etapie.
Dlaczego sukcesy w wieku dziecięcym nie gwarantują w pełni wielkich osiągnięć w
wieku dojrzałym?
Wiąże się to z procesem dojrzewania gdzie obserwujemy dynamiczny rozwój motoryczności,
a co za tym idzie polepszenia wyników sportowych. Po tym okresie wyniki często ulegają
pogorszeniu lub stabilizacji na pewnym etapie. Po okresie dojrzewania zmieniają się też
często proporcję ciała, budowa morfologiczna i zanikają chęci do dalszej pracy treningowej.
W jakim wieku i dlaczego obserwujemy największe przyrosty szybkości
Dziewczęta 13 - 14
Chłopcy 15 - 17
Ponieważ w młodości organizm ludzki jest niezwykle plastyczny.
Uzasadnij potrzebę planowania pracy treningowej w pływaniu
Planowanie jest bardzo istotnym czynnikiem w osiągnięciu rezultatu. Aby cos zrobić, musimy
określić jakie chcielibyśmy uzyskać efekty. Na planowanie składają się 3 etapy:
a) prognoza - przewidywanie przebiegu i rezultatów,
b) program - zbiór celów, zadań, środków,
c) plan - zbiór decyzji.
Jakie plany szkoleniowe obowiązują w pływaniu sportowym?
Głównym zadaniem planu perspektywicznego jest wytyczenie kierunku postępowania z
zawodnikiem na przestrzeni kilku lat, zależnie od kwalifikacji i wieku sportowca, a także
terminów głównych zawodów. Budowa takich planów opiera się na prawidłowościach
systemu szkolenia w danej dyscyplinie i przeprowadzonej analizie przygotowania zawodnika.
Na tej podstawie ustala się cele, główne zadania, podstawowe środki, wielkość obciążeń.
Ważną rolę pełnią normy kontrolne, które stymulują poziom wszystkich elementów
przygotowania, a jednocześnie ujawniają braki w rozwoju elementów podlegających
wytrenowaniu.
- plan okresu,
- plan mezocyklu,
- plan mikrocklu,
- plan jednostki treningowej.
Mezocykle zbudowane są z mikrocykli, a mikrocykle z pojedynczych jednostek
treningowych.
Wymień podstawowe punkty, które uwzględnia trener pływania przy układaniu
konspektu treningowego
- wiek, poziom zawodników,
- cele,
- metody,
- środki,
- zadania,
- pomoce dydaktyczne,
- wielkość obciążenia,
- intensywność.
Cześć wstępna.
Głowna.
Końcowa.
Jakie zadania ma do spełnienia część wstępna jednostki treningowej u pływaka
Ma za zadanie przygotować pływaka do treningu właściwego. Rozgrzać poszczególne partie
mm., uelastycznić mm.
Wymień wady i korzyści grupowej formy treningu w pływaniu
Wady
- brak indywidualizacji,
- trener musi być skoncentrowany na wszystkich ćwiczących.
Zalety
- kontakt z grupą,
- możliwość rywalizacji,
- możliwość wykonywania ćwiczeń parami,
- możliwość obserwowania innych.
Uzasadnij potrzebę organizowania różnorodnych zgrupowań
Zmiana środowiska, otoczenia.
Jakie znasz objawy fizjologiczne i psychiczne gotowości do walki sportowej?
- podwyższony poziom adrenaliny,
- podekscytowanie,
- skupienie.
Jak uzasadnisz podwyższoną wydolność pływaka po kilkudniowych treningach w
górach?
Wpływ treningu wysokogórskiego objawia się głównie w reakcjach układu oddechowego i
krążenia.
- wzrost wentylacji płuc,
- poprawa mechaniki oddychania,
- wzrost pojemności minutowej serca,
- nasilona erytropoeza,
- wzrost stężenia hemoglobiny we krwi,
- wzrost pojemności życiowej płuc.
Podczas treningu w warunkach wysokogórskich ograniczona jest dostępność tlenu, co może
stanowić korzystny bodziec do wywołania w ustroju zmian adaptacyjnych, kompensujących
niedobór tlenu.
W jakim celu trenerzy stosują trening hipoksyczny. Na czym polega?
Obniżone ciśnienie parcjalne tlenu, występujące w warunkach wysokogórskich, ogranicza
możliwości wysiłkowe i jednocześnie może stanowić korzystny bodziec do wywołania w
ustroju zmian adaptacyjnych, kompensujących niedobór tlenu. Metoda ta stosowana jest od
wielu lat jako naturalny sposób stymulacji zmian hemodynamicznych układu krążenia i
oddychania.
Jak powinien być ubrany pływak na 5 min przed startem?
- dres,
- musi być ubrany ciepło, a by rozgrzać mm.