Istota i elementy systemu operacyjnego

Pionierzy naukowego zarządzania operacjami/ produkcją

F.W. Taylor badanie przebiegu procesu produkcji, eliminacja

zbędnych czynności, ustalanie norm pracy

Gilberth’owiemetody pomiaru czasu pracy i analiza ruchów roboczych

H.L. Gantmetody planowania i kontroli przebiegu produkcji

H. Emersonzasady wydajności (12)

Ewolucja filozofii zarządzania produkcją

1900 1980 1990 czas

koszty

Łańcuch dostaw/ czas

jakość

Systemy tłoczące (push)

Systemy ssące (pull)

Podejście kosztowe

• Specjalizacja - wydajność;• Efekt skali – wytwarzanie dużych serii

produkcji;• Mała elastyczność;• Wypychanie produktów w dół łańcucha

dostaw;

Filozofia zapewniania jakości

• Wysoka jakość produktów;• Wysoka jakość procesów;• Planowanie i harmonogramowanie

procesów produkcyjnych;

Podejścia zorientowane na czas

Lean production-Eliminacja wszelkich strat (czas, zapasy, zdolności produkcyjne);- uproszenie procesu produkcyjnego (mapowanie);- planowanie i harmonogramowanie w oparciu o dokładną wiedzę o popycie- elastyczność (krótkie serie);-Współpraca z dostawcami;Toyota production system

Agile productionAgile production• elastyczność (wolne elastyczność (wolne zdolności produkcyjne);zdolności produkcyjne);• skracanie czasu skracanie czasu dostaw;dostaw;•koordynacja w oparciu koordynacja w oparciu o rzeczywisty popyt;o rzeczywisty popyt;• ścisła współpraca z ścisła współpraca z dostawcami i dostawcami i odbiorcami;odbiorcami;

Np. SMARTNp. SMART

Agile production

elastyczność i szybkość modyfikacji produktu

Zmiany wielości partii

Elastyczność i szybkość

dostawElastyczno

ść szybkość produkcji

Agile production – case study SMART

SMART (Swatch - Mercedes Art);Cechy charakterystyczne produkcji/

łańcucha dostaw MCC:Produkt: budowa modułowa (40 – 50)

Agile production – case study SMART

Dystrybucja: skrócenie kanału do minimum (centra SMART + satelity), oparte na technologii IT: EPOS; klient konfiguruje produkt na poziomie BOM

Dostawcy: długookresowa współpraca; zaangażowani w fazie inwestycyjnej projektu; zlokalizowani w sąsiedztwie MCC, dostarczają 90% wartości produktu;

Produkcja:

- Organizacja

- Planowanie: w oparciu o zamówienia z centrów tak by zminimalizować koszty dystrybucji, zachować krótkie czasy dostaw i niskie koszty;

Agile production – case study SMART

Agile production – case study SMART

Agile production – case study SMART

Wnioski:- elastyczność: budowa modułowa;- Skracanie czasu dostaw: eliminacja ogniw

pośrednich w kanale dystrybucji, lokalizacja dostawców;

- Koordynacja w oparciu o popyt: EPOS;- Ścisła współpraca z dostawcami i

odbiorcami: dystrybucja - franchising, dostawcy – wspólna inwestycja;

Case study – soczewki

• Charakter rynku soczewek okularowych:– Rosnący popyt;– Szeroki asortyment produktów (rodzaj wady,

cechy anatomiczne, kolor, kształt, materiał);– Krótki czas realizacji zamówienia;

Case study – soczewki

Producent soczewek:1. Oferuje kilkanaście tysięcy odmian:

– Standardowe (wytwarzane seryjnie) 80%;– Recepturowe (wytwarzane na podstawie

„recept”) 20%

2. Dla każdej grupy istnieje odrębny łańcuch dostaw;

dostawca

Huta MP P MWG

PH ZO K

Punkt przecięcia materiałowego i informacyjnego

MP – magazyn półfabrykatówP – produkcjaMWG – magazyn wyrobów gotowychPH – przedstawiciel handlowyZO – zakład optycznyK - Klient

Case study – soczewki standard

dostawca

Huta MP P

PH ZO K

Punkt przecięcia materiałowego i informacyjnego

MP – magazyn półfabrykatówP – produkcjaPH – przedstawiciel handlowyZO – zakład optycznyK - Klient

Case study – soczewki receptura

PP MP P

ZO K

Punkt przecięcia materiałowego i informacyjnego

PP – produkcja półfabrykatówMP – magazyn półfabrykatówP – produkcjaZO – zakład optycznyK - Klient

Case study – soczewki best pracitice

Soczewki recepturowe 90%Soczewki standardowe 10%

Case study – soczewki porównanie

Polski producent Best practice

Rynek/asortyment

Krajowy /Węższy; dominuje standardowy

Europejski/Szeroki, dominuje recepturowy

Długość łańcucha dostaw/ sterownie łańcuchem/Czas dostaw

4 ogniwa/W oparciu o prognozy/1 dzień jeżeli w magazynie lub 30 dni

2 ogniwa/ w oparciu o rzeczywisty popyt/3-4 dni

informatyzacja brak zaawansowana

Case study – soczewki – wnioski:

• Wnioski (łańcuch dostaw best practice):• elastyczność: soczewki recepturowe –

dostosowane do wymagań klienta (customization);• Skracanie czasu dostaw: eliminacja ogniw

pośrednich w kanale dystrybucji, półprodukt wytwarzany w tym samym miejscu;

• Koordynacja w oparciu o popyt: Internet;• Ścisła współpraca z dostawcami i odbiorcami:

stały bezpośredni kontakt z detalistami, integracja pionowa z dostawcą;

operacje – świadoma działalność podejmowana przez człowieka bądź zespoły ludzkie nastawiona na wytwarzanie produktów w celu zaspokojenia różnych potrzeb klientów. Produktami są wyroby materialne, usługi bądź ich kombinacje

Istotne zmiany w obszarze zarządzania operacjami w XX wieku:

1. Automatyzacja operacji (zastępowanie fizycznej pracy ludzkiej, maszynami)

2. Rozwój systemów informatycznych wspomagających zarządzanie operacjami (wspomaganie pracy umysłowej komputerami i odpowiednim oprogramowaniem)

3. Integracja produkcji z innymi obszarami przedsiębiorstwa a nawet innymi organizacjami

4. Sterowanie operacjami w oparciu o rzeczywisty popyt;

Dobro usługamaterialne

Producent śrub Firma doradczaFast food restauracja

Cykl zaspakajania potrzeb klienta

klienci

popyt

produkcja

dystrybucja

tworzą

Prowadzi do

Zaspokojenie potrzeb

Cykl zaspakajania potrzeb klienta

Plany działań

Zaspokojenie potrzeb

produkt

potrzebykonsument

(1) Określanie i

prognozowanie

(2) Plany zasobów

(4)przetworzenie

(5) dystrybucja

(3) zaopatrzenie

analiza

zasilenia

System operacyjnySystem jest układem elementów oraz relacji między nimi i zasad przekształcania czynników wejścia do systemu na czynniki wyjścia z systemu

  System operacyjny – jest celowo zaprojektowanym i wykonanym układem materialnym, energetycznym, informacyjnym, eksploatowanym przez człowieka, służącym do produkcji określonych dóbr materialnych i usług w celu zaspokojenia różnych potrzeb ludzkich.Systemem produkcyjnym może być uznane całe przedsiębiorstwo, zakład przemysłowy, części zakładu, a nawet pojedyncze stanowisko pracy

Elementy systemu operacyjnego:

1. Wejścia – czynniki produkcji:• Człowiek• Środki pracy• Przedmioty pracy

2. Proces transformacji (produkcyjny)3. Wyjścia

• Produkt• Odpad• Informacja

4. Zarządzanie: organizacja i sterowanie

Dekompozycja systemu operacyjnego

ze względu na podział procesów produkcyjnych:1. Procesy podstawowe2. Procesy pomocnicze 3. Procesy Informacyjno – decyzyjne

Dekompozycja systemu operacyjnego

ze względu na podział czynników produkcji:1. Zespół ludzki2. Zespół maszyn i urządzeń3. Zespół przedmiotów pracy

Proces produkcyjny

1 Przekształcenia wektora wejścia do systemu produkcyjnego w wektor wyjścia z tego systemu;

2 Uporządkowany zbiór operacji polegający na wykorzystaniu czynników produkcji do stworzenia produktu

3 Całokształt czynności, w wyniku których z materiału lub materiałów powstaje produkt gotowy o określonej wartości użytkowej

Proces produkcyjny może dotyczyć zmiany:

• Postaci fizycznej;• Struktury chemicznej; • Wieku • Właściciela• Położenia• Kondycji • Informacji

Typologia procesów przemysłowych

Klasyczny podział procesów przemysłowych (ze względu na technologie):

1. Wydobywcze

2. Przetwórcze – przekształcające surowce i materiały w wyroby gotowe o zmienionym składzie chemicznym, stanie fizycznym, właściwościach mechanicznych i eksploatacyjnych. Można je podzielić na:

a) Procesy obróbkowe – prowadzą do zmiany formy zewnętrznej, rozmiarów, cech powierzchni przedmiotów pracy.

b) Procesy montażowe – polegają do złożenia wyrobu z co najmniej dwóch części;

c) Procesy aparaturowe – przebiegają w specjalnych urządzeniach zwanych aparatami, w których na przedmiot pracy oddziałują chemikalia lub energia, a pracownik tylko obserwuje i reguluje przebieg ich trwania

Typologia procesów produkcyjnych:

Ze względu na zastosowane środki produkcji:• Ręczne w których wykonawca prostymi narzędziami

bez użycia mechanicznych środków pracy, wykorzystując siłę własnych mięśni działa bezpośrednio na przedmioty pracy

• Ręczno-maszynowe – wykonawca obrabia lub przetwarza przedmioty pracy mechanicznymi narzędziami.

• Maszynowe – rola wykonawcy sprowadza się do sterowania i kontroli pracy maszyny

Struktura procesu produkcyjnego

• Faza - uporządkowany zbiór podobnych operacji technologicznych, które są najczęściej podstawą tworzenia odrębnych komórek produkcyjnych

• Operacja produkcyjna - zespół czynności realizowanych na jednym stanowisku roboczym przez jednego wykonawcę (indywidualnego lub grupowego) przy jednym przedmiocie (zespole przedmiotów) wykonywanych bez przerw na inna pracę.

• Czynność - część zabiegu lub operacji. Samodzielne działanie charakteryzujące się ścisłym określeniem zadania i niezmiennością biorących w nim udział elementów.

• Ruch roboczy jest najmniejszym elementem procesu produkcyjnego

Rodzaje operacji produkcyjnych:

• Technologiczne – zmiana własności fizycznych lub chemicznych materiału wyjściowego;

• Manipulacyjne – przemieszczenie przedmiotów w ramach stanowiska pracy;

• Przemieszczania (transportu);• Magazynowania, składowania, dotyczy dłuższego

przechowywania w miejscach specjalnie do tego wyznaczonych;

• Oczekiwania tzw. bezczynność - dotyczy chwilowej bezczynności;

• Kontroli;• Konserwacji;

otoczenie technologiczne otoczenie prawne

Dostawcy Odbiorcy

Otoczenie gospodarcze otoczenie konkurencyjne

Badania i rozwój

Logistyka marketing

finanse

Otoczenie systemu operacyjnego:

System operacyjny