Historia administracji

Administracja lokalna i centralna Księstwa Warszawskiego

dr Karol Dąbrowski

...po bitwach pod Jeną i Auerstedt (październik 1806), zakończeniu kampanii pruskiej, powstaniu wielkopolskim (listopad 1806), bitwami pod Pułtuskiem i Gołyminem (26 grudnia 1806), Pruską Iławą (luty 1807), zdobyciu Gdańska (maj 1807), bitwie pod Frydlandem (czerwiec 1807) podpisano pokój w Tylży (lipiec 1807) i utworzono Księstwo Warszawskie

https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Battle_of_Preussisch_Eylau_L.Flameng.jpg

Léopold Flameng, Bitwa pod Iławą Pruską, 1902

Napoleon nie odbudował państwa polskiego, a stworzył mały twór państwowy bez właściwej nazwy i wyraźnego powiązania z narodowością polską

cyt za: W. Witkowski, Historia administracji w Polsce 1764–1989, Warszawa 2015

https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Duchy_of_Warsaw_1807-1809.PNG

https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Duchy_of_Warsaw_1809-1815.PNG

Komisja Rządząca: styczeń – październik 1807

Konstytucja Księstwa Warszawskiego: 22 lipca 1807

Rząd Centralny Wojskowy Tymczasowy Obojga Galicji: czerwiec – grudzień 1809

Rada Najwyższa Tymczasowa: marzec 1813 – czerwiec 1815

https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Bacciarelli_Granting_of_the_Constitution.png

Marcello Bacciarelli, Nadanie Konstytucji

Księstwa Warszawskiego przez

Napoleona 22 lipca 1807, 1811

monarchia konstytucyjna

Maria Augusta Wettyn (1782–1863)

Fryderyk August (1750–1827)

unia personalna z Saksonią

rozległa władza monarsza oparta o dziedziczność tronu

silna władza wykonawcza

inicjatywa ustawodawcza w rękach króla, wydającego dekrety, ograniczające władzę Sejmu

Izba Poselska: 100 posłów szlacheckich i 66 deputowanych nieszlacheckich

Senat: 30 senatorów (biskupi, wojewodowie, kasztelanowie)

ograniczone kompetencje ustawodawcze: 1) podatki, 2) prawo cywilne i karne, 3) sprawy monetarne

kompetencje kontrolne Senatu

równe prawa obywatelskie- wolność osobista- równość wobec prawa- sądownictwo powszechne- wolność wyznania

nierówne prawa polityczne- czynne i bierne prawo wyborcze- dostęp do służby państwowej- dekret grudniowy wobec chłopów- dekret z 1808 r. wobec Żydów

rezydenci francuscy

* Étienne Vincent* Jean-Charles Serra* Louis Pierre Édouard Bignon* Dominique-Georges-Frédéric Dufour de Pradt

sumy bajońskie (1808)

donacje napoleońskie (1807 i 1809)

Wpis do księgi hipotecznej

potwierdzający akt nadania dóbr

ziemskich Opinogóra Janowi

Bernadotte (księciu Pontecorvo)

późniejszemu królowi Szwecji

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:AGAD_Wpis_do_księgi_hipotecznej_potwierdzający_akt_nadania_dóbr_ziemskich_Opinogóry_księciu_de_Ponte-Corvo_1.jpg

biurokracja Księstwa Warszawskiego

- model napoleoński (bonapartyzm)- centralizacja- hierarchiczność- jednoosobowość- nominacja- zawodowy korpus urzędniczy

Szkoła Prawa (1808) -> Szkoła Prawa i Nauk Administracyjnych (1811)

rok 1811: 9191 etatów

ministrowie1) sprawiedliwości2) spraw wewnętrznych i wyznań3) wojny4) skarbu5) policji

Rada Ministrów

Rada Stanu

- przygotowywanie projektów ustaw i dekretów- odbieranie raportów i sprawozdań od ministrów- opracowywanie opinii odnośnie interpretacji prawa- decydowanie o oddaniu urzędników pod sąd- załatwianie spraw budżetowych, dóbr narodowych, rozkładu podatków na departamenty- wykonywanie sądownictwa administracyjnego i kompetencyjnego- sprawowanie obowiązków sądu kasacyjnego -> Sąd Kasacyjny (1810)

departament -> prefektrada prefekturalnarada departamentowa

powiat -> podprefektrada powiatowa

municypalnośćWarszawa, Poznań,

Toruń, Kalisz, Kraków, Lublin, Sandomierz

prezydent municypalnyrada municypalna

gmina miejskaburmistrzrada miejska

gmina wiejskawójt

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Podzial_Ks_Warszawskiego_na_departamenty.png

administracja specjalna

* Dyrekcja Edukacyjnadozory szkolneTowarzystwo do KsiągElementarnych

* Dyrekcja GeneralnaDóbr i Lasów Narodowychleśnictwa

* Główna Dyrekcja Poczt

* Administracja Generalna Tow. Ogniowego

* Główna Izba Obrachunkowa

gremia doradcze i opiniodawcze

Rada Lekarska

Rada Handlowa

Odezwa cara Aleksandra do

Polaków z 13/25 maja 1815 r.,

„Dziennik Departamentalny

Warszawski” 1815, nr 31.

KONIEC