Barbara Osiecka

Kwidzyn, dnia 16.04.2013 r.

Edukacja antytytoniowa

Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce. Cele i zadania na lata

2010 – 2013 (opracowany na podstawie art., 4 ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami palenia tytoniu i wyrobów tytoniowych /Dz. U z 1996 r. Nr 10 poz. 55 z późn. zm/

Od 2007 r. za realizację i koordynację programu odpowiada Główny Inspektor Sanitarny – odpowiedzialny w Polsce za zdrowie publiczne

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny pełni rolę inicjatora i organizatora programu.

Zapobieganie paleniu tytoniu przez dzieci i młodzież oraz programy edukacyjne dla dzieci i młodzieży propagujące modę na niepalenie.

Cele szczegółowe: zwiększenie odsetka osób, które nigdy nie

wypaliły żadnego papierosa wśród dzieci i młodzieży (z obecnych 65 % do 67 %)

zmniejszenie odsetka dzieci narażonych na dym tytoniowy (z obecnych 48% do 24%)

zmniejszenie odsetka młodzieży palącej tytoń w wieku 15 do 19 lat (z obecnych 12,4 % do 10%)

W ramach POZNPT realizowane są m.in. programy edukacyjne: „Czyste powietrze wokół Nas” – krajowy

program edukacyjny dla dzieci w wieku przedszkolnym, ich rodziców i opiekunów,

„Nie pal przy mnie, proszę” – program edukacji antytytoniowej dla uczniów klas I – III szkół podstawowych,

„Znajdź właściwe rozwiązanie”–program profilaktyki palenia tytoniu dla uczniów starszych klas szkół podstawowych i gimnazjów

Aspekt zdrowotny Palenie tytoniu stanowi przyczynę większej

liczby zgonów w Polsce niż picie alkoholu, AIDS, samobójstwa, zabójstwa, urazy i zatrucia razem wzięte. Wymuszona bierna ekspozycja na dym tytoniowy jest równie groźna jak wdychanie dymu przez palaczy zwłaszcza, gdy dotyczy niemowląt i małych dzieci.

Wdychanie dymu tytoniowego z papierosa palonego przez inną osobę w tym samym

pomieszczeniu jest szczególnie niebezpieczne dla zdrowia, gdyż boczny strumień dymu tytoniowego zawiera od 5-15 razy więcej

tlenku węgla i od 2 – 20 razy więcej nikotyny niż dym wdychany przez palacza.

Aspekt etycznyNależy przyjąć za paradoks, że współczesne

społeczeństwo uznające wolność za jedną z najważniejszych wartości, często popada w uzależnienie od substancji psychoaktywnych. Palenie tytoniu wyklucza wolność.

Jest wymierzone przeciwko wolności osób z otoczenia, którym narzuca się kontakt z dymem tytoniowym. Palenie tytoniu stoi w sprzeczności z innymi aspektami, takimi jak: aktywność, atrakcyjność, sprawność.

WPROWADZENIE

Uczniowie klas młodszych jeszcze nie sięgają po pierwszego papierosa ale mogą utwierdzić się w przekonaniu, że palenie świadczy o dorosłości oraz pozwala na przynależność do grupy starszych kolegów w ten sposób wzmacnia się pierwsza faza uzależnienia – przygotowania

Ok. 4 mln. dzieci w Polsce narażonych jest na mimowolne wdychanie dymu czyli na palenie bierne. Bierne palenie wprowadza dziecko w życie , w którym palenie papierosów jest normą

DANE: w Polsce codziennie zaczyna palić pół

tysiąca dzieci, rocznie palenia próbuje około 180 tys.

nieletnich, do ukończenia 11 r. ż. ⅓ dzieci ma już

za sobą eksperymentowanie z paleniem,

wśród piętnastolatków ¼ pali regularnie,

dzieci w Polsce wypalają rocznie 3 – 4 mld papierosów,

4 mln dzieci wdycha biernie dym tytoniowy w domu lub miejscach publicznych,

w 67% gospodarstw domowych dzieci narażone są na dym  tytoniowy.

Założenia ogólne programu-przeznaczony dla uczniów klas I-III- zakłada realizację przez zajęcia warsztatowe 5-cio godzinne (w zależności od warunków, okoliczności i możliwości - realizacja metodami aktywizującymi- program zawiera treści dotyczące zdrowia-program ma na celu wykształcenie świadomej umiejętności radzenia sobie w sytuacjach , w których inne osoby palą przy nich.

CELE SZCZEGÓŁOWE: uporządkowanie i poszerzenie wiedzy na

temat zdrowia kształtowanie odpowiedzialności za własne

zdrowie Uświadomienie, że palenie zarówno czynne

jaki\ i bierne jest szkodliwe wykształcenie umiejętności radzenia sobie

w sytuacjach, gdy inni ludzie przy nich palą

METODYKA REALIZACJI PROGRAMU:

metody aktywizujące:burza mózgów, „narysuj i napisz”- diagnoza wiedzy, ćwiczenia oddechowewierszyk – postać wiewiórki Wiki,krzyżówka, układanka o wiewiórce,znaczki „Nie pal przy mnie, proszę”wizualizacja, drama

praca małych grupach – dzieci prowadzą dialogi, konfrontują wiedzę

czas przeznaczony na realizację dostosować do możliwościzajęcia warsztatowe realizowane w cyklu lub wykorzystanie

modułów w ramach tematycznych zintegrowanych działań

WARSZTATY

I. „Co to jest zdrowie ! ” odżywianie ćwiczenia oddechowe mierzenie tętnaII. Od czego zależy zdrowie? czynniki genetyczne środowiskowe społeczne styl życia postęp w medycynie

WARSZTATY

III. Co i dlaczego szkodzi zdrowiu? ktoś kto pali nie jest złym człowiekiem może nie wiedzieć, że palenie szkodzi albo nie może rzucić paleniaIV. Co mogę zrobić, gdy moje zdrowie jest zagrożone?Wiewiórka Wiki ulega przeziębieniu , skaleczeniu

co dziecko może zrobić gdy dozna urazu, ulegnie wypadkowi, chorobie, gdy coś mu dolega

podstawowe zasady higieny: mycie rąk , zasłanianie chusteczką ust, wietrzenie pomieszczeń, mycie zębów

V. Nie pal przy mnie proszęPalenie bierneJak zachować się gdy inni przy mnie palą?

wyjść z pomieszczeniapoprosić o wyjściepoprosić o niepalenie

UWAGA

Program nie powinien wzbudzać agresji dzieci wobec palących rodziców ani nie wprowadzać zaniepokojenia o ich zdrowie:

Należy raz jeszcze podkreślić, że kto pali papierosy nie jest złym człowiekiem – być może nie wie po prostu, że dym tytoniowy szkodzi jemu i innym