Download - Nauka i biznes jak budować nowoczesne relacje

PARTNERZY

ZMIAN

GOSPODARCZYCH

Jak budować

nowoczesne relacje pomiędzy

NAUKĄ a BIZNESEM

Organizacja wydarzenia Warszawa, 5 czerwca 2013

Badania, Innowacje, Rozwój 2014-2020

Wsparcie merytoryczne

DEBATA

OTOCZENIA NAUKOWEGO

W GRONIE EKSPERTÓW

Z UDZIAŁEM

oraz

UCZESTNICY DEBATY

OTOCZENIA

NAUKOWEGO

wg kolejności zgłoszeń

TŁO

MERYTORYCZNE

DEBATY

Rola otoczenia naukowego

w kontekście narastających zmian

gospodarczych

Materiał opracowany na bazie wyników kampanii badawczej

adaptacyjności polskich przedsiębiorstw w ramach projektu

Branżowi Liderzy Zmian (BLZ)

Branżowi Liderzy Zmian to projekt

realizowany w partnerstwie przez

ZP Business Centre Club

oraz BAA Polska

Główne parametry kampanii

badawczej BLZ Wyniki badań 565 podmiotów z całego kraju

Badania ilościowe CATI - przedsiębiorstwa − 500 podmiotów

− kadra menadżerska; minimum 10 lat działalności

− 5 celowo dobranych sektorów: budowlany, chemiczny, meblarski, spożywczy oraz

transportu drogowego.

− pogłębione wywiady telefoniczne (20 min.)

− okres XI-XII 2011

− wykonanie: PBS sp. z o.o. pod nadzorem merytorycznym BAA Polska

Badania jakościowe IDI - przedsiębiorstwa − 50 podmiotów

− najwyższa kadra menadżerska; minimum 10 lat działalności

− 5 celowo dobranych sektorów: budowlany, chemiczny, meblarski, spożywczy oraz

transportu drogowego.

− wywiady z ekspertami (2-3 godz.)

− okres XI-VI 2012

− wykonanie: zespół ekspertów BAA Polska

Badania jakościowe IDI – otoczenie gospodarcze − 15 podmiotów

− najwyższa kadra menadżerska; minimum 10 lat działalności

− 3 strefy otoczenia: finansowe, naukowe, doradcze.

− wywiady z ekspertami (2-3 godz.)

− okres V-VI 2012

− wykonanie: zespół ekspertów BAA Polska

Jaki jest potencjał adaptacyjny

polskich przedsiębiorstw

w warunkach narastających zmian

gospodarczych?

Około połowa firm objętych badaniami w ramach

Projektu BLZ (46%, n=500) oceniła, że nie udało

im się osiągnąć zakładanych celów biznesowych

na satysfakcjonującym poziomie i tym samym nie

mają poczucia sukcesu.

Ten wynik powinien niepokoić, gdyż badane firmy

to podmioty, które już od 10 lat prowadzą

działalność gospodarczą w sektorach należących

do jednych z najdynamiczniej rozwijających się w

polskiej gospodarce.

Umiejętność osiągania celów

biznesowych Czy badane firmy mają poczucie sukcesu?

Źródło: Badania CATI przeprowadzone w okresie XI-XII 2011r. na grupie 500 firm działających dłużej niż 10 lat

Jednym z fundamentów silnego potencjału

adaptacyjnego jest akceptacja i potrzeba zmian na

poziomie załogi.

Szczegółowa analiza wyników badań BLZ

ujawniła, że siła rozwoju, a co za tym idzie

zdolność do osiągania sukcesu badanych firm

tkwiła w umiejętności budowania akceptacji do

zmian na poziomie kadry kierowniczej – to właśnie

w tym obszarze ujawniły się największe różnice

pomiędzy grupą firm, które mają poczucie

sukcesu, a grupą firm „bez poczucia sukcesu”

Nastawienie do zmian Jak pracownicy i kadra kierownicza reagują na

konieczność zmian?


warte zastanowienia

Rodzaj impulsów do zmian Jakie są różnice w inspiracjach do zmian pomiędzy

firmami „z sukcesem” i „bez sukcesu”?


warte zastanowienia

Jakość potencjału adaptacyjnego zależy także od źródeł , które stanowią dla firm inspirację do zmian. Firmy, które mają poczucie sukcesu, inspirację do zmian czerpią przede wszystkim z własnych chęci i motywacji. Dzięki temu potrafią one być aktywnym kreatorem zmian. Zupełnie innymi inspiracjami kierują się firmy „bez poczucia sukcesu”. Dla tej grupy głównym impulsem do zmian są sygnały z otoczenia, stąd ich postawa wobec zmian przybiera charakter pasywnej reakcji.

Gotowość do zmian Jaka była skala zmian w głównych obszarach

działalności operacyjnej?


75%

28%

35%

63%

50% 51%

61%

26%

46%

78%

26% 23%

technologia zarządzanie marketing

ogół firm firmy o zatrudnieniu 10+ firmy z "sukcesem" firmy "bez sukcesu"

Od

sete

k b

adan

ych

prz

edsi

ębio

rstw

Kryterium 1 wielkość firmy

Kryterium 2 subiektywne poczucie sukcesu

warte zastanowienia

Wyniki badań BLZ wskazują, że zdecydowanie

największym obszarem zmian w analizowanych

firmach był obszar technologii.

Te wyniki nie zaskakują; zmiany w obszarze

technologii są najbardziej wyraziste, gdyż

jednoznacznie (często 0-1) zmieniają obraz

przedsiębiorstwa. Tu również najlepiej czuje się

duża grupa przedsiębiorców, często mających

techniczne wykształcenie.

Zmiany w obszarze technologii Na czym najczęściej polegały wdrażane zmiany?


Analiza konkretnych przykładów procesów zmian,

jakie wdrożyły badane firmy, potwierdza jednak, że

koncentrowały się one na zmianach najprostszych,

dających najszybsze, ale nie zawsze

efektywne wyniki.

W strategiach zmian badanych firm wyraźnie

widać, że są one nakierowane na cele

krótkookresowe. Z punktu widzenia konieczności

budowania silnego potencjału adaptacyjnego

polskich firm i wzmacniania ich zdolności

przetrwania w coraz trudniejszych warunkach

gospodarczych takie podejście przedsiębiorców

powinno niepokoić.

warte zastanowienia

Badania Projektu BLZ potwierdziły cechę polskich

przedsiębiorstw, która wyłania się z wielu różnych

badań – tj. niski udział innowacji i nowoczesnych

technologii w strategiach rozwoju. Chociaż w

gospodarce poddawanej coraz większym

zmianom, innowacyjność powinna być trwałym

elementem scenariusza rozwoju każdej firmy,

polscy przedsiębiorcy – mimo wielu krajowych i

unijnych programów stymulujących innowacyjność

– zdają się cały czas tego elementu nie

dostrzegać.

Czynniki napędzające rozwój

firmy? (1) Jakie jest miejsce i znaczenie innowacji i nowych

technologii w stymulantach rozwoju?



warte zastanowienia

W szczegółowych wynikach badań BLZ bardzo

zastanawia, że postrzeganie innowacyjności w

strategiach zmian nie różnicuje firm „sukcesu” od

firm „bez sukcesu”. Obie grupy traktują ten aspekt

rozwoju tak samo - marginalnie.

Może to wynikać z generalnej trudności badanych

firm w dokonywaniu oceny, co warunkuje ich

rozwój i sukces. Około 1/3 respondentów nie

potrafiła udzielić jednoznacznej odpowiedzi na tak

postawione pytanie i uciekała w odpowiedzi typu

„nie wiem” / „trudno powiedzieć” / „inne”.

Czynniki napędzające rozwój

firmy? (2) Jakie jest znaczenie innowacji i nowych technologii w

stymulantach rozwoju?



warte zastanowienia

Małe znaczenie innowacji i nowoczesnych

technologii wystąpiło nie tylko w stymulantach

rozwoju; podobny – niski udział innowacji -

wystąpił także w ocenie barier rozwoju

przedsiębiorstw.

Może to świadczyć, iż albo polskie firmy dobrze

radzą sobie w pozyskiwaniu nowych zasobów, w

tym technologii , albo – znów – nie dostrzegają

tego aspektu jako istotnego w swoich strategiach

zmian.


Czynniki hamujące

rozwój firmy? (1) Jakie jest znaczenie innowacji i nowych technologii w

barierach rozwoju? Kryterium 1 wielkość firmy

warte zastanowienia

Głębszego zastanowienia wymagają wyniki w

identyfikacji barier rozwoju w podziale na firmy z

poczuciem sukcesu i bez sukcesu. Tu również

jedynie, co 25 firma z sukcesem wiąże bariery

rozwoju w dostępie do innowacyjnych rozwiązań,

czy tez technologii. Aż 80% firm z poczuciem

sukcesu barier swego rozwoju lokalizuje na rynku

zbytu swych produktów, czyli … poza firmą.

Firmy bez sukcesu praktycznie nie dostrzegają

barier rozwoju w nowych technologii, a więc i nie

szukają tu szans dla swoich firm. Dla tej grupy

firm, to otoczenie powinno się zmieniać, a nie one

same.


Czynniki hamujące

rozwój firmy? (2) Jakie jest znaczenie innowacji i nowych technologii w

barierach rozwoju? Kryterium 2 subiektywne poczucie sukcesu

warte zastanowienia

W przypadku większych firm, co dziesiąta z przebadanej populacji z innowacyjnością i kreatywnością powiązała źródło swego rozwoju . Zestawienie firm z poczuciem sukcesu i firm większych wyraźnie wskazuje, iż to większe podmioty częściej sięgają po innowacyjne rozwiązania i one zapewniają im sukces i wzrost. Zwraca również uwagę wyraźne zróżnicowanie i przesunięcie identyfikacji źródeł rozwoju w większych firmach na czynniki zlokalizowane poza firmą.


Źródła sukcesu firmy Co w największym stopniu zaważyło na tym, że firma

rozwija się?

warte zastanowienia


Efekty stosowanych strategii

zmian Jak przeprowadzane zmiany wpłynęły na sytuację

ekonomiczną badanych firm?


warte zastanowienia

Przyjmowane modele zmian ujawniły się w

osiąganych wynikach ekonomicznych i

operacyjnych badanych firm.

Pozytywne zmiany (wzrost) w kluczowych

obszarach tj. asortymentu, liczby klientów,

potencjale (majątku), przekładały się na wyniki

finansowe, a te wzmacniały poczucie sukcesu,

choć nie były jedynym jego przejawem.

Badania BLZ ujawniły, że wśród polskich przedsiębiorstw istnieje niepokojąco duża grupa firm, która jest słabo przygotowana do wyzwań, jakie przynoszą i będą przynosić nowe trendy społeczno-gospodarcze. Ich zdolność adaptacyjna jest niska, stąd nie potrafią one elastycznie, a tym bardziej skutecznie reagować na nowe warunki i wyzwania jakie stawia im otoczenie. Mimo, iż badane w Projekcie BLZ firmy funkcjonowały w sprzyjających warunkach rynkowych, aż połowa z nich odnotowała pogorszenie wyników ekonomicznych, w tym skurczenie się skali działalności operacyjnej, spadek przychodów i rentowności. Jak zatem polskie firmy poradzą sobie w przyszłości, jeżeli przyjdzie im funkcjonować w coraz trudniejszych warunkach gospodarczych, których nieuchronnym elementem będą narastające turbulencje i kryzysy?

Jakość potencjału adaptacyjnego

firm (1) Jakie są wioski dla otoczenia naukowego?

Czy polskie firmy są dobrze przygotowane na

wyzwania związane z coraz większą dynamiką

zmian gospodarczych?

Może jednak zakończył się pewien etap rozwoju

polskich firm, gdzie korzystano głównie z prostych

rezerw, korzystnych cen i kosztów wytwarzania,

otwarcia na rynki eksportowe, czy napływu

pieniędzy z UE.

Polskie firmy, jeżeli chcą przetrwać i dalej rozwijać,

muszą dokonać często wręcz skokowych zmian.

Pozostaje jednak pytanie, czy ich otoczenie, w

tym otoczenie naukowe, jest na to przygotowane?

Jakość potencjału adaptacyjnego

firm (2) Jakie są wioski dla otoczenia naukowego?

Niska adaptacyjność polskich firm otwiera przed

otoczeniem naukowym nowe kierunki budowania relacji z

przedsiębiorstwami.

Należy się spodziewać, że coraz większa będzie grupa

firm, która będzie potrzebować wsparcia nakierowanego

na budowanie zdolności przetrwania na bazie innowacji.

To wymagać będzie wdrożenia w tych firmach nowych

(często nieznanych im) kompetencji związanych z

budowaniem gotowości do zmiany na bazie innowacji,

akceptacją koniecznością zastosowania innych niż

dotychczas modeli biznesowych, w tym innych technologii,

oraz umiejętnościami budowania takich strategii, które

stworzą szanse na rozwój także w warunkach

niepewności, turbulencji i kryzysów.

Niski poziom adaptacyjności polskich firm to także

wyzwanie dla otoczenia naukowego.

Czy nie należy częściej pytać i szukać rozwiązań w

samym środowisku naukowym: jak zamierza dla

siebie wykorzystać tę ogromną szansę na rozwój?

A może należy zadać prostsze pytanie, czy nauka

chce i czy potrafi z tej szansy skorzystać?

Może okazać się bowiem - jak sądzi wielu -, że

mimo wszystko obie strony wolą rozwijać „teorię

siły trzeciej”, wg której i biznes, i nauka chcą

efektywnej współpracy, ale ciągle „coś” lub „ktoś”

im w tym przeszkadza.

Udział otoczenia naukowego

w procesach zmian

przeprowadzanych przez

przedsiębiorstwa

Relacje przedsiębiorstw z

otoczeniem (1) Jaki wpływ na rozwój badanych firmy miały podmioty

z otoczenia naukowego?


warte zastanowienia

Kryterium 1 Wszystkie firmy poddane badaniom BLZ

Instytucje naukowe w opinii badanych w ramach

Projektu BLZ przedsiębiorstw należą do tej części

ich otoczenia, która ma najmniejszy wpływ na ich

rozwój.

Dla 80% badanych firm otoczenie naukowe jest

„transparentne”, tj. nie jest obecne zarówno w

procesach zarządzania strategicznego, jak i w

trakcie prowadzenia działalności operacyjnej.


otoczeniem (2) Jaki wpływ na rozwój badanych firmy miały podmioty

z otoczenia naukowego?


warte zastanowienia

Kryterium 1 Firmy o zatrudnieniu 10+

Analiza wyników badań BLZ wg kryterium

wielkości firmy wykazała, że większą skłonność do

współpracy z jednostkami naukowymi wykazują

firmy o już rozbudowanej strukturze.

Jednak ciągle nie jest to skala znacząca.


warte zastanowienia



otoczeniem (3) Jakie podmioty z otoczenia mają teraz większy wpływ

na rozwój badanych firm niż 10 lat temu?

Ocena znaczenia otoczenia naukowego na rozwój

badanych firm nie zmieniła się na przestrzeni

ostatnich 10 lat – była i pozostaje marginalna.

Jak zatem ocenić efektywność realizowanych w

tym czasie różnorodnych programów systemowych

wspierających rozwój współpracy na linii

Nauka – Biznes?


Relacje przedsiębiorstw z otoczeniem (4) Jaka jest skala współpracy badanych firm z otoczeniem innym niż najbliższe otoczenie biznesowe (odbiorcy / dostawcy)?

warte zastanowienia


Trudno zmierzyć w jakim stopniu współpraca

polskich firm z otoczeniem jest wynikiem

wewnętrznej potrzeby, chęci współpracy, szukania

rozwiązań poza firmą, a w jakim wynikiem

konieczności, warunku uzyskania kredytu, dotacji.

Cieszyć może jednak fakt, iż blisko 1/3 firm, które

w ogóle współpracują z otoczeniem biznesowym,

wskazuje na jednostki badawczo-naukowe jako

partnera współpracy w obszarze poza

działalnością operacyjną. To dobry wynik, nawet w

perspektywie definicji hierarchii ważności

podmiotów zewnętrznych dla badanych

przedsiębiorców.


Relacje przedsiębiorstw z otoczeniem (5) Jaka jest skala współpracy badanych firm z otoczeniem innym niż najbliższe otoczenie biznesowe (odbiorcy / dostawcy)?

warte zastanowienia


Badania BLZ ujawniły wyraźną korelację pomiędzy

współpracą z Nauką a osiąganiem zakładanych

celów biznesowych.

Firmy „sukcesu” - jeżeli już decydowały się na

współpracę z otoczeniem innym niż najbliższe

otoczenie biznesowe - w pierwszej kolejności

stawiały na współpracę właśnie z Nauką .

Udział jednostek naukowych w

procesach zmian przedsiębiorstw Jakie są wnioski dla otoczenia naukowego?

Badania projektu BLZ ujawniły, że jednostki naukowo-

badawcze nie są przez przedsiębiorstwa postrzegane jako

ważny, a nawet istotny partner zmian.

Dominujący odsetek badanych firm wprost nie dostrzega

otoczenia naukowego. Co więcej, tak jak nie widziały 10

lat temu, tak i teraz nie widzą one potrzeby nawiązywania

relacji z tego rodzaju partnerami.

Szczegółowe wyniki Projektu BLZ pozwalają jednak na

stwierdzenie, że współpraca z otoczeniem naukowym

przekłada się na lepszą adaptacyjność firm i poprawia

zdolność do osiągania zakładanych celów biznesowych.

Co zatem zrobić, aby przedsiębiorcy dostrzegli tę

zależność?

Więcej wyników badań Projektu

BLZ www.liderzymzmian.pl

Autor materiałów konferencyjnych

Zespół Doradców Biznesowych BAA Polska

Partner Projektu BLZ

Konferencja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego