SYSTEM I�FORMACJI PRZESTRZE��EJ
GEO-I�FO® V wer. 2010
Model przestrzenny terenu - DTM Podręcznik Użytkownika
SYSTHERM INFO Sp. z o.o., ul. Janickiego [WIEPOFAMA], 60-542 Poznań
tel.: (061) 848 03 52, 846 20 80 fax: (061) 848 03 53, 846 20 89
E-mail: [email protected] http://www.systherm-info.pl/
Copyright © 2008 SYSTHERM I�FO Sp. z o.o.
Wszelkie prawa zastrzeżone
Kopiowanie, reprodukowanie, tłumaczenie, przenoszenie na inny nośnik informacji lub
zmiana formy na czytelną maszynowo tak całości, jak i części niniejszej publikacji jest
niedozwolone bez pisemnego zezwolenia udzielonego przez SYSTHERM INFO Sp.
z o.o.
SYSTHERM INFO Sp. z o.o. DOSTARCZAJĄC PRODUKT “TAKI JAKI JEST” NIE UDZIALA GWARANCJI I NIE UWZGLĘDNIA REKLAMACJI, ZARÓWNO WYRAŻONYCH JAK I SUGEROWANYCH, DOTYCZĄCYCH MOŻLIWOŚCI ZASTOSOWANIA GO W OKREŚLONYM CELU.
W ŻADNYM WYPADKU SYSTHERM INFO Sp. z o.o. NIE PRZYJMUJE ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA SZKODY, RÓWNIEŻ PRZYPADKOWE, I EWENTUALNE SKUTKI UBOCZNE MAJĄCE ZWIĄZEK LUB MOGĄCE WYNIKAĆ Z ZAKUPU LUB KORZYSTANIA Z NINIEJSZYCH MATERIAŁÓW. WYŁĄCZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ SYSTHERM INFO Sp. z o.o., NIEZALEŻNIE OD FORMY DZIAŁANIA, NIE PRZEKROCZY CENY ZAKUPU PRZEDSTAWIONYCH TUTAJ MATERIAŁÓW.
SYSTHERM INFO Sp. z o.o. zastrzega sobie prawo do wprowadzania zmian
i ulepszania swoich produktów bez uprzedniego powiadomienia. Niniejsza publikacja
przedstawia stan produktu w chwili jej utworzenia, i może nie odzwierciedlać stanu
produktu w dowolnym czasie w przyszłości.
Znaki towarowe SYSTHERM INFO Sp. z o.o.
Następujące nazwy są zastrzeżonymi znakami towarowymi SYSTHERM INFO Sp.
z o.o.: GEO-INFO.
Następujące nazwy są znakami handlowymi SYSTHERM INFO Sp. z o.o.: GEO-INFO
delta, GEO-INFO omega.
Wszystkie inne nazwy handlowe i towarów występujące w niniejszej publikacji są
zastrzeżonymi znakami towarowymi lub nazwami zastrzeżonymi odnośnych właścicieli.
Poznań, 15 stycznia 2010r.
Spis treści 3
SPIS TREŚCI
Spis treści
Spis treści ........................................................................................................................................................................... 3 Spis treści ................................................................................................................................. 3 Spis rysunków.......................................................................................................................... 4
Opracowanie wysokościowe .............................................................................................................................................. 5 Model przestrzenny terenu....................................................................................................... 5
Tworzenie modelu terenu (DTM)....................................................................................... 5 Zarządzanie modelami przestrzennymi terenu ................................................................... 9 Parametry prezentacji DTM.............................................................................................. 12
Automatyczna interpolacja warstwic ..................................................................................... 14 Tworzenie linii zalewu........................................................................................................... 17 Przekroje terenu ..................................................................................................................... 19
Tworzenie przekroju terenu .............................................................................................. 19
4 Spis treści
Spis rysunków
Rysunek 1. Przykład prezentacji trójwymiarowej modelu terenu................................................. 5 Rysunek 2. Lista opcji definiowania ‘obszarów wymuszeń’ ........................................................ 6 Rysunek 3. Lista opcji definiowania ‘wymuszeń’......................................................................... 7 Rysunek 4. Ostrzeżenie kolizji pomiędzy modelami .................................................................... 8 Rysunek 5. Okno dialogowe tworzenia nowego modelu terenu ................................................... 9 Rysunek 6. Opcje listy modeli terenu.......................................................................................... 10 Rysunek 7. Komunikat o powtórzonej nazwie DTM.................................................................. 11 Rysunek 8. Parametry plików eksportu DTM w formacie TBD................................................. 11 Rysunek 9. Okno dialogowe Model przestrzenny terenu............................................................ 12 Rysunek 10. Okno dialogowe Parametry siatki prostokątnej...................................................... 14 Rysunek 11. Okno dialogowe Warstwice ................................................................................... 16 Rysunek 12. Okno dialogowe Linia zalewu................................................................................ 18 Rysunek 13. Okno dialogowe parametrów przekroju ................................................................. 20 Rysunek 14. Okno dialogowe Obliczanie objętości.................................................................... 24
Opracowanie wysokościowe 5
OPRACOWA�IE WYSOKOŚCIOWE
Model przestrzenny terenu
Procedura umożliwia budowanie w bazie danych modeli przestrzennych terenu – DTM
(Digital Terrain Model) tzn. trójwymiarowego obrazu wybranego obszaru na podstawie
punktów o znanej wysokości.
Funkcje związane z modelem terenu pozwalają na budowanie dowolnej ilości nowych
DTM dla tego samego terenu (np. różne warstwy geologiczne) oraz na zarządzanie
istniejącymi już w bazie danych DTM. W bazy danych DTM jest reprezentowany
w postaci siatki trójkątów.
Zapisany w bazie danych DTM jest wykorzystywany w funkcjach odczytywania
współrzędnych z mapy, obliczania odległości i powierzchni (patrz: SIP GEO-INFO V,
Podręcznik Użytkownika, Dodatkowe informacje geometryczne).
DTM może być przedstawiony na mapie opcjonalnie, jako sieć trójkątów, bądź sieć
prostokątów. Stworzony w ten sposób obraz terenu można dowolnie obracać
i cieniować przy pomocy standardowych poleceń aktualnego edytora graficznego
(np. AutoCAD'a - AutoCAD Podręcznik Użytkownika).
Rysunek 1. Przykład prezentacji trójwymiarowej modelu terenu
Tworzenie modelu terenu (DTM) Procedurę tworzenie nowego modelu terenu - DTM i wstawianie go do bazy danych
uruchamia się klawiszem funkcyjnym Nowy... z okna dialogowego Model przestrzenny terenu (patrz: Zarządzanie modelami przestrzennymi terenu, str. 9).
Działanie procedury tworzenia nowego DTM (Digital Terrain Model) odbywa się
w oparciu o okno dialogowe Model terenu. Okno to zawiera następujące elementy:
6 Opracowanie wysokościowe
� sekcja Wybór danych wejściowych do budowy modelu: zawierająca
klawisze funkcyjne uruchamiające procedury przygotowania punktów dla
zbudowania DTM,
� klawisz funkcyjny Punkty..., służący do wyboru punktów (obiektów
punktowych) wykorzystywanych do stworzenia DTM (patrz: SIP
GEO-INFO V, Podręcznik Użytkownika, Uniwersalny mechanizm wyboru obiektów),
Procedura wybiera wyłącznie te obiekty punktowe, które posiadają wartość
współrzędnej ‘H’.
Klawisz jest skojarzony z polem informacyjnym Wybrano,
� Klawisz funkcyjny Usuń punkty>, pozwalający na usuwanie punktów ze
zbioru (przez wskazanie), na którym ma być zbudowany DTM,
� Klawisz funkcyjny Linie strukturalne# z rozwijalną listą opcji
definiowania tzw. obszarów wymuszeń:
Rysunek 2. Lista opcji definiowania ‘obszarów wymuszeń’
o Opcja Linie strukturalne, uruchamiająca procedurę wyboru
obiektów liniowych i powierzchniowych (np. skarpy), z których
geometrii zostaną utworzone boki wymuszeń trójkątów DTM.
o Opcja Obszary planarne, uruchamiająca procedurę wyboru
obiektów liniowych i powierzchniowych (np. klasoużytku) w celu
zdefiniowania obszarów DTM, które posiadają jednakową
wysokość (np. jezioro).
o Opcja Obszary wyłączone, uruchamiająca procedurę wyboru
obiektów liniowych i powierzchniowych (np. działki) w celu
zdefiniowania obszarów, dla których nie będzie zbudowany DTM
pomimo, że obszar ten zawiera się w obszarze DTM.
Funkcje wybierają tylko te boki geometrii obiektów dla obszarów wymuszeń, których
punkty posiadają wartość współrzędnej ‘H’.
� Pole informacyjne Wybrano:, zawierające całkowitą liczbę punktów, na
których zostanie zbudowany DTM, wybranych klawiszami funkcyjnymi:
Punkty... i Wymuszenia#
� sekcja Wysokość terenu:, w której wyświetlana jest minimalna i maksymalna
wysokość terenu na podstawie wybranych punktów do budowy DTM,
� sekcja Boki zawierająca klawisze funkcyjne sterujące procedurą tworzenia
boków triangulacji DTM:
� Klawisz funkcyjny Wstaw l. strukturalną> z rozwijalną listą opcji
definiowania tzw. linii (boków) wymuszeń:
Opracowanie wysokościowe 7
Rysunek 3. Lista opcji definiowania ‘wymuszeń’
o Opcja Linie strukturalne>, uruchamiający mechanizm
wskazywania punktów linii wymuszenia, tj. odcinka wymuszonej
interpolacji (boku trójkąta), który będzie brany pod uwagę podczas
automatycznego budowania boków DTM (patrz klawisz funkcyjny
Buduj boki>).
o Opcja Obszary planarne, uruchamiający mechanizm
wskazywania punktów linii wymuszenia, tj. odcinka wymuszonej
interpolacji (boku trójkąta), który ma stanowić bok obszaru planarnego (obszaru o jednakowej wysokości).
o Opcja Obszary wyłączone, uruchamiający mechanizm
wskazywania punktów linii wymuszenia, tj. odcinka wymuszonej
interpolacji (boku trójkąta), który ma stanowić bok obszaru wyłączonego (obszaru, dla których nie będzie zbudowany DTM).
Funkcje wybierają tylko takie obiekty punktowe, które posiadają wartość
współrzędnej ‘H’.
Jeśli wymuszenie jest wskazane na zbudowanym już DTM (np.: patrz:
klawisz funkcyjny Buduj boki>), wówczas automatycznie usuwane są
z tego modelu wszystkie dotychczas istniejące boki, które przecinają się
z wskazanym wymuszeniem.
Wymuszenia stosuje się dla wskazania przebiegu linii szkieletowych
(grzbietów, dolin, obszarów planarnych i wyłączonych) oraz ręcznej
modyfikacji DTM w miejscach, gdzie automatyczna procedura
budowania boków utworzyła konstrukcje niewłaściwe z punktu widzenia
użytkownika (np. ‘wąskie’ trójkąty). Najczęstszą przyczyną powstawania
takich ‘wąskich’ konstrukcji jest niewłaściwe rozmieszczenie
przestrzenne punktów wysokościowych np.: punkty ‘bardzo bliskie’.
� Klawisz funkcyjny Wstaw bok> służący do wstawiania odcinków
branych pod uwagę jedynie przy budowaniu modelu terenu (patrz
klawisz funkcyjny Do bazy), lecz usuwanych przy wykorzystaniu
procedury automatycznego tworzenia boków (patrz: klawisz funkcyjny
Buduj boki>),
� Klawisz funkcyjny Usuń> umożliwiający usunięcie dowolnie wybranych
boków triangulacji DTM,
� Pole edycyjne Promień przeszukiwania, limituje odległość od każdego
punktu DTM, w ramach której następuje wyszukiwanie innego punktu do
automatycznego stworzenia boku interpolacji. Parametr ten jest
szczególnie istotny dla automatycznego tworzenia boków na obrzeżu
DTM.
8 Opracowanie wysokościowe
Należy kontrolować wartość w tym polu, ustalając ją w ten sposób, aby
boki triangulacji utworzone zostały tylko w obszarach gdzie występują
punkty wysokości terenu. Należy unikać ‘ekstrapolacji’ DTM poza obszar
pomiaru wysokościowego.
� Klawisz funkcyjny Buduj boki> uruchamiający procedurę
automatycznego budowania boków triangulacji DTM.
W obliczeniach wykorzystano zmodyfikowany do potrzeb niniejszej
aplikacji algorytm Delaunay.
Procedura uwzględnia wskazane przez użytkownika wymuszenia (patrz:
klawisz funkcyjny Wstaw wymuszenie>) oraz usuwa ‘wstawione boki’
(patrz: klawisz funkcyjny Wstaw bok>).
� pole edycyjne Nazwa:, w którym należy umieścić nazwę DTM zapisywanego
do bazy danych,
� pole edycyjne Opis:, w którym należy umieścić komentarz do wartości w polu
edycyjnym Nazwa:,,
� sekcja Opcje dla pokaż: zawierająca parametry sterujące sposobem
prezentacji DTM w czasie jego podglądania:
� Przełącznik Widoczne boki, jeśli jest włączony ( ) umożliwia oglądanie
boków triangulacji DTM
� Przełącznik Widoczne warstwice, jeśli jest włączony ( ) umożliwia
oglądanie tymczasowych warstwic dla zobrazowania modelu,
� Pole edycyjne Skok warstwicy:, w którym należy wprowadzić wartość
skoku warstwic tymczasowych wyświetlanych chwilowo na mapie w celu
zobrazowania modelu i umożliwienia kontroli jego poprawności,
� Klawisz funkcyjny Pokaż> prezentujący DTM zgodnie z parametrami
ustawionymi dla przełączników Widoczne boki, Widoczne warstwice
i w polu edycyjnym Skok warstwicy.
� Klawisz funkcyjny Wysokość>, uruchamia procedurę wyświetlania wysokości
- poprzez wskazanie (wykorzystując np. lokalizatory edytora graficznego)
punktu lub obszaru planarnego DTM, takiej jaka jest przyjęta do zbudowania
modelu.
� Klawisz funkcyjny Do bazy, uruchamiający procedurę zapisu DTM do bazy
danych,
Podczas zapisywania DTM do bazy danych realizowana jest automatyczna
kontrola ‘przecięcia’ w rzucie płaskim z innymi (istniejącymi już w bazie
danych) modelami. Jeśli program wykryje kolizję, wówczas pojawi się
stosowny komunikat:
Rysunek 4. Ostrzeżenie kolizji pomiędzy modelami
Opracowanie wysokościowe 9
� klawisz Anuluj, przerywający działanie funkcji tworzenie DTM,
Rysunek 5. Okno dialogowe tworzenia nowego modelu terenu
W celu stworzenia nowego modelu terenu i zapisania go do bazy danych należy:
� wybrać punkty o znanej współrzędnej H (pikiety lub inne punkty o znanej
wysokości), zdefiniować obszary planarne i obszary wyłączone, na podstawie
których zbudowany zostanie model terenu (patrz: SIP GEO-INFO V,
Podręcznik Użytkownika, Uniwersalny mechanizm wyboru obiektów),
� zbudować sieć trójkątów korzystając z automatycznej procedury lub/oraz
poprzez wstawienie dodatkowych boków i wymuszeń,
� określić nazwę i opis budowanego modelu,
� zapisać DTM do bazy danych.
Graficzna prezentacja DTM może być dalej przetwarzana przy pomocy standardowych
poleceń aktualnego edytora graficznego (np. AutoCAD'a). Np.: można go oglądać
z dowolnej perspektywy (DWIDOK), cieniować (CIENIUJ) itd. (patrz Podręcznik
użytkownika AutoCAD).
Zarządzanie modelami przestrzennymi terenu
Moduł DTM
Menu DTM... Polecenie: DTM
Zarządzanie Modelem terenu (DTM – Digital Terrain Model) odbywa się w oparciu o
okno dialogowe Model przestrzenny terenu.
Zawiera ono następujące elementy:
10 Opracowanie wysokościowe
� Segment z dynamicznym oknem informacyjnym zawierającym listę
istniejących w bazie danych modeli terenu. Listę modeli można sortować
wskazując kursorem myszy odpowiednią nazwę kolumny. Sortowanie odbywa
się naprzemiennie: rosnąco/malejąco.
Prawy klawisz myszy uruchomiony w polu listy modeli udostępnia następujące
opcje:
Rysunek 6. Opcje listy modeli terenu
� Opcja Sortuj, uruchamia standardową procedurę SIP GEO-INFO
ustawiania parametrów sortowania listy modeli,
� Opcja Drukuj listę, uruchamia standardową procedurę SIP GEO-INFO
drukowania listy modeli,
Listę modeli tworzą następujące kolumny:
� Nazwa, zawierająca nazwę modelu terenu,
� Opis, zawierająca komentarz (Opis) do Nazwy modelu terenu, (opis
pojawia się jeżeli został uzupełniony przy tworzeniu modelu),
� Data utworzenia, zawierającą datę utworzenia lub datę ostatniej
modyfikacji modelu.
� Klawisz funkcyjny Nowy..., uruchamiający procedurę tworzenia i zapisywania
do bazy danych nowego DTM (patrz także: Rysunek 1. Przykład prezentacji
trójwymiarowej modelu terenu, str. 5),
� Klawisz funkcyjny Zmień#, uruchamiający procedurę modyfikacji
wskazanego na liście DTM.
Po naciśnięciu klawisza funkcyjnego i otwiera się okno dialogowe
Model terenu umożliwiające modyfikację DTM (patrz: Tworzenie modelu
terenu (DTM), str. 5).
� Klawisz funkcyjny Usuń, usuwający z bazy danych wybrany na liście modeli
terenu,
Na liście można zaznaczyć kilka modeli jednocześnie.
� Klawisz funkcyjny Pokaż>, pokazujący na mapie wybrany z listy model terenu,
� Klawisz funkcyjny Importuj#, uruchamia procedurę importu DTM z pliku
utworzonego klawiszem funkcyjnym Eksportuj (format binarny
SIP GEO-INFO).
Na liście można zaznaczyć kilka modeli jednocześnie.
Procedura jest przeznaczona do przenoszenia (przekazywania) DTM
pomiędzy odosobnionymi instalacjami SIP GEO-INFO. Np. pomiędzy
wykonawcą opracowań geodezyjnych, a PODGiK.
Opracowanie wysokościowe 11
Jeśli w pliku importu znajduje się DTM o nazwie, która istnieje już w bazie
danych, wówczas nazwa importowanego modelu zostanie zmieniona na
‘nazwa dotychczasowa_1’ (np. zmiana z nazwy ‘Teren’ na nową nazwę
‘Teren_1’). Przy kolejnym importowaniu modelu o tej samej nazwie dodana
zostanie rozszerzenie ‘_2’ i konsekwentnie w kolejnych podobnych
następnych przypadkach.
Wystąpienie opisanego wyżej zdarzenia sygnalizowane jest odpowiednim
komunikatem:
Rysunek 7. Komunikat o powtórzonej nazwie DTM
� Klawisz funkcyjny Eksportuj, uruchamia procedurę eksportu DTM do pliku
utworzonego klawiszem funkcyjnym Eksportuj# (GTM - format binarny
systemu GEO-INFO).
Na liście można zaznaczyć kilka modeli jednocześnie.
Procedura jest przeznaczona do przenoszenia (przekazywania) DTM
pomiędzy instalacjami SIP GEO-INFO. Np. pomiędzy wykonawcą opracowań
geodezyjnych, a PODGiK.
� Klawisz funkcyjny Eksport do TBD, uruchamia procedurę eksportu DTM do
plików w formacie przewidzianym w standardzie TBD (patrz: Instrukcja
techniczna ‘Wytyczne dla TBD’).
Procedura przeznaczona do przekazania DTM pomiędzy wykonawcą
opracowania TBD, a zamawiającym posiadającym inny system niż
SIP GEO-INFO.
Opis formatu eksportu DTM patrz: SIP GEO-INFO V Podręcznik Użytkownika,
Dodatki, Dodatek C. Formaty eksportu i importu danych, Formaty eksportu
danych, 10 – TBD GML 1.33
Ustalenie parametrów plików eksportu odbywa się w oknie dialogowym
Eksport NMT do TBD :
Rysunek 8. Parametry plików eksportu DTM w formacie TBD
12 Opracowanie wysokościowe
W katalogu o nazwie z pola edycyjnego Katalog dla plików eksportu: zostanie utworzony podkatalog o nazwie z pola edycyjnego
Identyfikator zbioru TBD. W tym podkatalogu zostaną utworzone
następujące podkatalogi zawierające pliki eksportu:
� INFO
� NMT_DANE
� NMT_GRID
� NMT_TIN
� Pola informacyjne: Minimalna wys.: i Maksymalna wys.: przedstawiające
minimalną i maksymalną wysokość wybranego modelu terenu,
� Segment Parametry przestrzennego modelu terenu, zawierający pola
i klawisze sterujące budową trójwymiarowego obrazu terenu – patrz opis
funkcjonalności: Parametry prezentacji DTM, str. 12,
� Klawisz funkcyjny OK, kończy działanie procedury Zarządzania modelami przestrzennymi pozostawiając na mapie prezentację trójwymiarowego obrazu
terenu, (jeśli wykonano) stworzonego funkcjami z segmentu Parametry przestrzennego modelu terenu,
� Klawisz funkcyjny Anuluj, przerywa działanie procedury Zarządzania modelami przestrzennymi z jednoczesnym usunięciem z mapy prezentację
trójwymiarowego obrazu terenu, (jeśli wykonano) stworzonego funkcjami
z segmentu Parametry przestrzennego modelu terenu.
Rysunek 9. Okno dialogowe Model przestrzenny terenu
Parametry prezentacji DTM Parametry prezentacji DTM ustala się funkcjami z wycinka Parametry przestrzennego modelu terenu okna dialogowego Model przestrzenny terenu, który zawiera
następujące elementy:
Opracowanie wysokościowe 13
� przełącznik Siatka prostokątna, który określa sposób przedstawienia obrazu
terenu, jako siatki prostokątów powstałych na skutek przeprowadzenia
przekrojów równolegle do osi OX i OY w obszarze wybranego modelu,
� pola edycyjne Szer. boku i Wys. boku określające szerokość i wysokość
pojedynczego prostokąta siatki prostokątnej (aktywne tylko po ustawieniu
przełącznika Siatka prostokątna),
� przełącznik Siatka trójkątna, który określa sposób przedstawienia wyglądu
terenu, jako siatki trójkątów powstałych w wyniku triangulacji wybranego
obszaru w oparciu o wierzchołki, na których został stworzony DTM (zgodnie
z zapisem w bazie danych),
� pole edycyjne Współczynnik skalowania wysokości H, którego wartość
określa stopień przeskalowania modelu terenu w osi wysokości; pozwalający
na uwypuklenie ukształtowania terenu,
� klawisz funkcyjny Kolory, aktywny jedynie dla siatki prostokątnej,
umożliwiający prezentację DTM w kolorach uzależnionych od przedziałów
wysokości terenu (patrz Ustawienie kolorów prezentacji DTM, str. 13),
� klawisz funkcyjny Buduj, uruchamia mechanizm rysowania trójwymiarowego
obrazu wybranego DTM, jako sieci prostokątów bądź trójkątów, w zależności
od ustawień przełączników Siatka prostokątna i Siatka trójkątna,
� klawisz Pokaż>, który uruchamia funkcję pokazywania modelu
przestrzennego zbudowanego w oparciu o parametry ustawione w segmencie
Parametry przestrzennego modelu terenu, dla siatki trójkątów wygląd
pokazywanego modelu będzie identyczny jak model terenu ukazujący się po
wybraniu klawisza Pokaż> z pionowego paska klawiszy zarządzających
tworzeniem i usuwaniem modeli terenu.
Ustawienie kolorów prezentacji DTM
Ustawienie kolorystyki siatki prostokątnej odbywa się w oparciu o okno dialogowe
Parametry siatki prostokątnej otwierane klawiszem funkcyjnym Kolory.
Okno dialogowe zawiera następujące elementy:
� przełącznik Siatka monochromatyczna, jeśli jest włączony ( ) pozwala na
stworzenie modelu w jednym kolorze wybranym zespolonym z nim klawiszem
funkcyjnym koloru ,
� przełącznik Siatka wielobarwna, jeśli jest włączony ( ) umożliwia określenie
kolorystyki modelu w zależności od przedziałów wysokości terenu,
Wybór koloru odbywa się w oparciu o standardowe okno dialogowe
aktualnego edytora graficznego do wyboru kolorów (np. AutoCAD'a).
� segment Kolory wg wysokości terenu [m]:, tworzy lista parametrów
przedziałów wysokościowych DTM (kolor, przedział wysokości).
Wartości parametrów można ustalać lub zmieniać przez podwójne
przyciśnięcie lewego klawisza myszy na wybranej pozycji,
� klawisz funkcyjny Nowy#, pozwala zdefiniować nowy przedział
wysokościowy I jego parametry (kolor I przedział wysokości) w miejscu przed
aktualną pozycją kursora na liście parametrów,
14 Opracowanie wysokościowe
� klawisz funkcyjny Przedziały, uruchamia funkcję automatycznego
wyznaczania parametrów dla 10 równych przedziałów wyliczonych
automatycznie,
� klawisz funkcyjny Usuń, usuwa z listy parametrów wskazany przedział,
� klawisz funkcyjny Konfiguracja służący do zapisu, odczytu i usuwania
konfiguracji ustawień (patrz: SIP GEO-INFO V, Podręcznik Użytkownika,
Uniwersalny mechanizm tworzenia konfiguracji),
� klawisz funkcyjny OK, akceptujący wybraną kolorystykę zaznaczania,
� klawisz funkcyjny Anuluj, porzucający wybrane ustawienia,
Rysunek 10. Okno dialogowe Parametry siatki prostokątnej
Automatyczna interpolacja warstwic
Moduł DTM
Menu: DTM/Automatyczna Interpolacja Warstwic... Polecenie: Warstwice
Warstwice można zdefiniować dwoma niezależnymi metodami:
� Definicja metodą wprowadzania nowego obiektu np. poprzez
digitalizację warstwic z istniejącego rysunku warstwicowego (pierworysu
wysokościowego). Patrz: SIP GEO-INFO V, Podręcznik Użytkownika,
Wprowadzanie obiektów według kodu.
� Definicja metodą Automatycznej Interpolacji Warstwic.
Automatyczna interpolacja warstwic jest najwygodniejszą i najszybszą metodą
tworzenia obiektów-warstwice i wprowadzania ich do bazy danych.
Mechanizm tworzenia warstwic realizowany jest w oparciu o okno dialogowe
Warstwice.
Zawiera ono następujące elementy:
� sekcja Model terenu zawierająca:
Opracowanie wysokościowe 15
� pole edycyjne Nazwa:, w którym należy umieścić nazwę DTM wybieraną
z rozwijalnej listy klawiszem
Lista zwiera zapisane w bazie danych modele terenu
� pole informacyjne Opis:, zawierające komentarz do nazwy DTM
wybranego w polu edycyjnym Nazwa:,
� pola informacyjne Minimalna wys.: i Maksymalna wys.: zwierające
odpowiednio wysokość najniższego punktu DTM i najwyższego punktu
DTM,
� sekcja Warstwice zawierający pola i klawisze sterujące budową i zapisem
warstwic do bazy danych:
� pole edycyjne Pogrubiona, określające skok warstwicy ciągłej, która ma
być pogrubiona,
� pole Cięcie, umożliwiające wybranie cięcia warstwic podczas
automatycznego budowania warstwic.
Można wybrać jedno z trzech cięć: ciągłe, pomocnicze (połówkowe),
uzupełniające (ćwiartkowe). Pole to jest skojarzone z listą parametrów
warstwic podzieloną na kolumny:
� Warstwica, skojarzona z kolumną Kod, pozwalająca na
przypisanie rodzaju warstwicy (odpowiedniej cechy graficznej jej
prezentacji na mapie); w kolumnie tej mogą wystąpić następujące
wartości:
� Pogrubiona
� Ciągła
� Pomocnicza
� Uzupełniająca
� Kod, zawierająca kody obiektów liniowych reprezentujące rodzaje
warstwic odpowiednio do wartości w kolumnie Warstwica,
� Atrybut, zawierająca nazwę atrybutu rekordu obiektu dla
wybranego Kodu definiującego rodzaj warstwicy.
Wartość w tej kolumnie może być pusta. Wówczas jedynym
wyznacznikiem rodzaju warstwicy będzie Kod obiektu liniowego.
Wypełnienie odpowiedniej wartości w tej kolumnie jest niezbędne przy
opracowaniach dla TBD, gdzie dla każdego rodzaju warstwicy występuje
ten sam kod obiektu: RZ_KARTO_L - Rzeźba terenu (obiekt liniowy).
� Wartość, skojarzona z kolumną Atrybut i aktywna tylko wtedy
jeśli wybrano jakiś atrybut.
Wartość w tej kolumnie będzie skojarzona z odpowiednim rodzajem
warstwicy w kolumnie Warstwica podczas zapisu obiektu Warstwica do
bazy danych, a reprezentacja na mapie będzie zgodna z tym rodzajem.
� Atrybut wysokości, zawierająca nazwę atrybutu rekordu obiektu
dla wybranego Kodu, w którym zostanie umieszczona wysokość
warstwicy podczas automatycznego zapisu do bazy danych,
16 Opracowanie wysokościowe
� pole edycyjne Skok podstawowy, określające skok warstwicy Ciągłej podczas automatycznego budowania warstwic,
� segment Opcje dla pokaż: sterujący widocznością oraz sposobem
prezentacji graficznej warstwic i boków na mapie:
� przełączniki Widoczne boki i Widoczne warstwice, umożliwiające
wyłączanie i wyłączanie widoczności na mapie odpowiednio boków DTM
i warstwic.
� klawisz funkcyjny Buduj, który uruchamia mechanizm automatycznego
budowania warstwic w oparciu o wybrany DTM, zgodnie z parametrami
w segmencie Warstwice; ‘Wygładzanie’ warstwic odbywa się wg
algorytmu typu ‘Spline’.
� klawisz funkcyjny Pokaż; wyświetla reprezentacje graficzną warstwic
i DTM na mapie odpowiednio wg ustawień przełączników
Widoczne boki i Widoczne warstwice.
� klawisz funkcyjny Do bazy, zapisuje warstwice do bazy danych (jest aktywny
po użyciu klawisza Buduj). Przypisanie odpowiednich warstwic do
odpowiednich kodów obiektów odbywa się na podstawie ustawień parametrów
w segmencie Warstwice.
Definiowanie warstwic w bazie danych jest realizowane standardową funkcją
wprowadzania obiektów (patrz: SIP GEO-INFO V, Podręcznik Użytkownika,
Uniwersalny mechanizm definicji danych geometryczno - opisowych).
Możliwe jest wprowadzanie warstwic pojedynczo (po kolei) lub automatycznie
(opcja Auto w oknie rekordu obiektu). Po wstawieniu wszystkich warstwic lub
przerwaniu ich wprowadzania procedura automatycznego tworzenia warstwic
zostaje zakończona,
� klawisz Anuluj, porzucający funkcję wprowadzania warstwic,
Rysunek 11. Okno dialogowe Warstwice
W celu stworzenia i wprowadzenia do bazy danych warstwic metodą automatycznej
interpolacji warstwic należy:
Opracowanie wysokościowe 17
� wybrać model terenu - DTM,
� uzupełnić parametry warstwic,
� zbudować warstwice,
� uruchomić mechanizm zapisu warstwic do bazy danych (podczas tej operacji
możliwe jest uzupełnienie wybranych danych opisowych wprowadzanych
warstwic np. Nr KERG).
Zmiana modelu DTM lub utworzenie nowego modelu wymaga wygenerowania nowych
warstwic (nowych obiektów) i skasowania z bazy danych warstwic wygenerowanych ze
‘starego’ modelu DTM.
Modyfikacje modelu terenu w większości przypadków dotyczą tylko pewnego
ograniczonego obszaru. Na tym ograniczonym obszarze przebieg warstwic ulegnie
zmianie. Pozostały teren będzie pokryty warstwicami, których geometria nie uległa
zmianie. Dla dużych modeli DTM zleca się korzystanie ze specjalnej funkcji
pozwalającej na ‘przechwytywanie’ redakcji opisów z obiektów istniejących – patrz SIP
GEO-INFO V, Redakcja mapy, rozdział: Kopiowanie redakcji opisów. Funkcja
pozwoli na wykorzystanie redakcji opisów tych warstwic, których geometria nie uległa
zmianie przy modyfikacji DTM’a.
Tworzenie linii zalewu
Menu: DTM/Twórz linię zalewu... Polecenie: Liniazalewu
Linia zalewu jest obiektem powierzchniowym reprezentującym obszar o jednakowej
wysokości przeznaczonym do analiz przestrzennych w sytuacji np. zagrożenia
powodziowego. Obiekt Linia zalewu jest budowany na wybranym przez użytkownika
modelu terenu – DTM wcześniej utworzonego w bazie danych.
Obiekt ten może być przetwarzany w systemie tak samo jak każdy inny obiekt
powierzchniowy. Jedną z ciekawych analiz jest przecięcie Linii zalewu z budynkami
dając wyobrażenie o niebezpieczeństwie zatopienia budynków w sytuacji kiedy poziom
fali powodziowej osiągnie określoną wysokość (patrz funkcje w rozdziale: SIP
GEO-INFO V, Podręcznik Użytkownika, Rozliczanie wzajemne obiektów powierzchniowych i liniowych).
Mechanizm tworzenia linii zalewu realizowany jest w oparciu o okno dialogowe Linia zalewu.
18 Opracowanie wysokościowe
Rysunek 12. Okno dialogowe Linia zalewu
Okno dialogowe zawiera następujące elementy:
� segment Model terenu zawierający parametry wybranego modelu terenu:
� pole edycyjne Nazwa:, w którym należy umieścić nazwę DTM wybieraną
z rozwijalnej listy klawiszem
Lista zwiera zapisane w bazie danych modele terenu
� pole informacyjne Opis:, zawierające komentarz do nazwy DTM
wybranego w polu edycyjnym Nazwa:,
� pola informacyjne Minimalna wys.: i Maksymalna wys.: zwierające
odpowiednio wysokość najniższego punktu DTM i najwyższego punktu
DTM,
� segment Linia zalewu zawierający następujące elementy,
� pole edycyjne Kod obiektu, w którym należy wybrać z listy
dopuszczalnych obiektów powierzchniowych odpowiedni kod obiektu,
który ma reprezentować w bazie danych Linię zalewu,
� pole edycyjne Atrybut wysokości, atrybut rekordu obiektu, z którego
wartość będzie wykorzystywana do budowania Linii zalewu
� pole edycyjne Poziom zalewu [m], do którego należy wprowadzić
wartość poziomu zalewu w metrach wymaganą dla zbudowania Linii zalewu,
� przełącznik Źródło zalewu, jeśli jest włączony ( ) pozwala ustalić czy
w definicji Linii zalewu ma być uwzględnione źródło zalewu.
Opcja Źródło zalewu uruchamia analizę odrzucania wszystkich
dodatkowo wyliczonych obszarów dla poziomu Linii zalewu
pozostawiając tylko jeden obszar zamknięty Linią zalewu, w którym
wskazano punkt Źródła zalewu.
Praktycznie, należy najpierw stworzyć Linię zalewu klawiszem Buduj, a następnie wskazać Punkt zalewu wewnątrz jednego z wyliczonych
obszarów.
Opracowanie wysokościowe 19
Po wskazaniu miejsca Źródła zalewu klawiszem Wskaż skojarzonym
z opcją Źródło zalewu należy ponownie nacisnąć klawisz Buduj w celu ponownego wyliczenia obszaru Linii zalewu z uwzględnieniem Źródła zalewu.
� klawisz funkcyjny Wskaż, pozwalający na wskazanie na mapie miejsca
Źródła zalewu.
Wskazanie Źródła zalewu ma sens praktyczny tylko wtedy, jeśli
wskazano punkt wewnątrz jednego z obszarów Linii zalewu.
Jeśli Punkt zalewu zostanie wskazany poza wyliczonym obszarem,
wówczas analiza ‘wytnie’ wszystkie obszary Linii zalewu.
� segment Opcje dla pokaż:, w którym należy ustawić parametry prezentacji
Linii zalewu i boków DTM na mapie:
� przełączniki Widoczne boki i Widoczne warstwice, umożliwiające
wyłączanie i wyłączanie widoczności na mapie odpowiednio boków DTM
i Linii zalewu.
� klawisz funkcyjny Buduj, który uruchamia mechanizm automatycznego
budowania linii zalewu w oparciu o wybrany model terenu, zgodnie
z wartością poziomu zalewu w polu edycyjnym Poziom zalewu [m],
� klawisz funkcyjny Pokaż uruchamia funkcję prezentacji Linii zalewu i DTM na
mapie.
� klawisz funkcyjny Do bazy, uruchamia procedurę zapisu do bazy danych
obiektu Linia zalewu (wstawia Linię zalewu do bazy danych i na rysunek
mapy),
� klawisz Anuluj, przerywa działanie funkcji definiowania Linii zalewu,
Przekroje terenu
Tworzenie przekroju terenu
Menu: DTM/Twórz Przekrój terenu... Polecenie: TwórzPrzek
Funkcja to służy do tworzenia dowolnych przekrojów terenu.
Linia przebiegu przekroju może się opierać:
� o dowolnie wskazany punkt na mapie,
� o dowolny obiekt punktowy,
� o dowolny obiekt liniowy,
� o dowolny obiekt powierzchniowy,
Tworzenie przekroju, ustalenie parametrów obliczeń i prezentacji, wybór obiektów
kolizji odbywa się w oknie dialogowym Tworzenie przekroju.
20 Opracowanie wysokościowe
Rysunek 13. Okno dialogowe parametrów przekroju
Okno dialogowe zawiera następujące elementy:
� segment Linia terenu, zawiera podstawowe parametry generowania linii
przekroju terenu:
� pole edycyjne Model terenu:, w którym należy umieścić nazwę DTM
wybieraną z rozwijalnej listy klawiszem
Lista zwiera zapisane w bazie danych modele terenu
� pole informacyjne Opis:, zawierające komentarz do nazwy DTM
wybranego w polu edycyjnym Nazwa:,
� pola informacyjne Minimalna wys.: i Maksymalna wys.: zwierające
odpowiednio wysokość najniższego punktu DTM i najwyższego punktu
DTM,
� przełącznik Wg modelu terenu, jeśli jest włączony ( ) ustala
generowanie Linii terenu na podstawie modelu terenu,
� przełącznik Wg punktów załamania przekroju, jeśli jest włączony ( )
ustala generowanie Linii terenu na podstawie wskazanych punktów o
znanej wysokości
Jeżeli w bazie danych nie ma żadnego modelu terenu, wówczas opcja Wg modelu terenu jest nieaktywna. Do dyspozycji jest wówczas tylko opcja
Wg punktów załamania przekroju.
� segment Przecięcia, zawiera zespół parametrów prezentacji obiektów
‘wchodzących w kolizję’ z linią przekroju:
Opracowanie wysokościowe 21
� przełącznik Interpolowane, jeśli jest włączony ( ) ustala regułę
prezentacji na przekroju punktów kolizji z wysokościami obliczonymi na
podstawie interpolacji z innych punktów geometrii obiektu kolizji,
� przełącznik O nieokreślonej wysokości, jeśli jest włączony ( ) ustala
regułę prezentacji na przekroju punktów kolizji, dla których nie można
wyznaczyć wysokości.
Punkty kolizji będą prezentowane symbolem ‘odwróconego’ trójkąta na
linii poziomu odniesienia przekroju.
� przełącznik Punkty, jeśli jest włączony ( ) ustala regułę prezentacji na
przekroju punktów załamania linii przekroju.
� klawisz funkcyjny Wybierz obiekty..., uruchamiający procedurę wyboru
obiektów (patrz: SIP GEO-INFO V, Podręcznik Użytkownika,
Uniwersalny mechanizm wyboru obiektów), z którymi mają być
wyliczone kolizje przekroju (tzn. przecięcia poprzeczne i podłużne),
� pole informacyjne Obiekty kolizji:, w którym wyświetlana jest liczba
obiektów wybranych klawiszem funkcyjnym Wybierz obiekty, z którymi
wyliczane będą przecięcia przekroju.
� wycinek Linie, który zawiera zespół parametrów określających wygląd linii
i odniesień do punktów przekroju,
� przełącznik Teren, jeśli jest włączony ( ) powoduje, że na przekroju
pojawi się linia terenu,
� przełącznik Do kolizji, jeśli jest włączony ( ) powoduje, że na przekroju
pojawią się linie odniesień (pionowe i poziome) do punktów kolizji,
� przełącznik Do punktów, jeśli jest włączony ( ) powoduje, że na
przekroju pojawią się linie odniesień (pionowe i poziome) do obiektów
punktowych na których wskazano linię przekroju.
Linie pojawią się odpowiednio do ustawień opcji Położenie opisów i wysokości w sekcji Parametry i tylko wówczas, gdy włączona jest
opcja Punkty w segmencie Przecięcia.
� przełącznik Do załamań przekroju, jeśli jest włączony ( ) powoduje,
że na przekroju pojawią się linie odniesień (pionowe i poziome) do
punktów załamania linii przekroju.
Linie pojawią się odpowiednio do ustawień opcji Położenie opisów i wysokości w sekcji Parametry.
� przełącznik Poziome i skojarzone z nim pole edycyjne Skok [m], które
umożliwiają wstawienie do rysunku przekroju poziomych linii,
w przedziale określonym w polu edycyjnym Skok [m],
� przełącznik Pionowe i skojarzone z nim pole edycyjne Skok [m], które
umożliwiają wstawienie do rysunku przekroju pionowych linii,
w przedziale określonym w polu edycyjnym Skok [m],
� pole edycyjne Grubość linii terenu i kolizji, ustala grubość rysowanych
na przekroju linii terenu i linii kolizji (np. jeśli przekrój obegnie po
obiekcie wybranym wcześniej do kolizji).
22 Opracowanie wysokościowe
� segment Posadowienie przewodu, który zawiera zespół przełączników
określających skąd brana jest współrzędna H geometrii obiektów kolizji,
� przełącznik Wg współrzędnych H punktów, który powoduje, że
współrzędna H geometrii obiektu jest wykorzystywana do budowy linii kolizji,
� przełącznik Wg rzędnych dolnych punktów, który powoduje, że
wartość atrybutu Hd/H2 geometrii obiektu jest wykorzystywana do
budowy linii kolizji,
� wycinek Parametry, określający współrzędne punktu wstawienia przekroju,
skale rysunku przekroju, poziom odniesienia, wysokość tekstu oraz
określający osobno dokładność wyświetlanych wysokości i odległości na
rysunku przekroju:
� klawisz Wskaż punkt wstawienia> umożliwiający graficzne wskazanie
punktu wstawienia przekroju na mapie.
� pola edycyjne X: punktu wstawienia i Y: punktu wstawienia, w których
możliwe jest wpisanie współrzędnych punktu wstawienia przekroju na
mapie,
� pole edycyjne Skala H: umożliwiające zmianę skali pionowej rysunku
przekroju (w osi wysokości),
� pole edycyjne Skala X: umożliwiające zmianę skali poziomej rysunku
przekroju (w osi odległości),
� pole edycyjne Kilometraż [m], umożliwiające ustalenie początkowej
wartości, od której rozpoczyna się przekrój (tj. początkowa wartość na
osi odległości),
� pole edycyjne H odniesienia:, w którym możliwe jest ustalenie poziomu
odniesienia przekroju w metrach,
� pole edycyjne Wysokość tekstu umożliwia ustalenie wysokości tekstów
w rysunku przekroju (w milimetrach na wykreślonej mapie),
� pole edycyjne Miejsca dziesiętne dla opisów wys.: umożliwia
ustalenie ilości miejsc dziesiętnych dla wysokości,
� pole edycyjne Miejsca dziesiętne dla opisów odleg.: umożliwia
ustalenie ilości miejsc dziesiętnych dla odległości.
� Klawisz funkcyjny Buduj>, który uruchamia mechanizm tworzenia przekroju.
W tym celu należy wskazać linię (dowolnie łamaną), wzdłuż której ma
przebiegać przekrój. Punktami przekroju mogą być obiekty punktowe
wskazane osobno, wierzchołki obiektów liniowych i powierzchniowych oraz
dowolnie wskazane na mapie punkty ‘XY’.
Po zakończeniu wskazywania przebiegu przekroju naciśnięcie prawego
klawisza myszy uruchamia obliczenia, w konsekwencji których przekrój
pojawia się na mapie.
� Klawisz funkcyjny Pokaż> pozwala przeglądać przekrój na mapie. Jeśli
zostaną zmienione jakieś parametry okna dialogowego, naciśnięcie klawisza
Pokaż> odświeży rysunek przekroju z nowymi wartościami parametrów,
Opracowanie wysokościowe 23
� Klawisz funkcyjny Zapisz#, służy do zapisania przekroju w pliku *.dwg. W tym celu należy ustalić nazwę pliku w standardową procedurą (środowiska
Windows) zapisywania pliku na dysku komputera.
Uwaga! Jeżeli po zbudowaniu przekroju nastąpiły zmiany parametrów, to przed
zapisaniem, przekrój jest rysowany od początku z uwzględnieniem wprowadzonych
zmian.
� klawisz funkcyjny OK, kończy działania funkcji pozostawiając na mapie
rysunek przekroju,
� klawisz funkcyjny Anuluj, przerywa działanie funkcji i wymazuje z mapy
rysunek przekroju,
Należy pamiętać, że przekrój NIE JEST obiektem lecz tylko rysunkiem. Edycję rysunku
przekroju można realizować z wykorzystaniem standardowych poleceń aktualnego
edytora graficznego np. AutoCAD (patrz: AutoCAD Podręcznik Użytkownika).
Usuwanie przekroju
Menu: DTM/Usuń przekrój terenuH Polecenie: Usuńprzek
Funkcja służy do usunięcia z rysunku mapy przekroju stworzonego funkcją Twórz przekrój terenu lub wstawionego na mapę przy pomocy funkcji Wstaw przekrój terenu.
Wstawianie przekroju
Menu: DTM/Wstaw Przekrój terenu... Polecenie: Wstawprzek
Funkcja umożliwia wstawienie na mapę (na warstwę W_PRZEKROJ), przekroju
wcześniej stworzonego funkcją Twórz przekrój terenu i zapisanego na dysku jako
blok w pliku *.dwg.
W celu wstawienia pliku przekroju na mapę, należy otworzyć plik z przekrojem,
a następnie wskazać punkt jego wstawienia.
Zapisywanie przekroju
Menu: DTM/Zapisz Przekrój terenu... Polecenie: Zapiszprzek
Funkcja służy do ponownego zapisywania w pliku *.dwg przekroju stworzonego funkcją
Twórz przekrój terenu np. gdy rysunek przekroju był edytowany.
Należy pamiętać, że w pliku przekroju zapisane zostaną wszystkie aktualnie
znajdujące się elementy rysunku z warstw: W_PRZEKROJ, W_KOLIZJA, W_LODN,
W_LPRZEC, W_LZAŁ.
24 Opracowanie wysokościowe
Obliczanie objętości mas ziemi
Menu: DTM/Oblicz objętośćH Polecenie: Objętości
Funkcja obliczania objętości służy do obliczenia objętości pomiędzy zadaną
płaszczyzną (poziomą lub ukośną), a wskazanym obszarem terenu. Płaszczyzna jest
definiowana przez trzy niewspółliniowe punkty. Funkcja ta dodatkowo oprócz objętości
oblicza pole powierzchni wskazanego terenu (w przestrzeni i na płaszczyźnie) oraz
wysokość, na jakiej powinna znajdować się płaszczyzna pozioma, by objętość wynosiła
zero metrów sześciennych. Dokładność obliczeń ściśle zależy od ilości
i rozmieszczenia punktów przyjętych do zbudowania modelu terenu.
Wykonanie obliczeń należy rozpocząć od wyboru modelu terenu z bazy danych.
Następnie należy zdefiniować płaszczyznę odniesienia. Po wykonaniu tych czynności
można przystąpić do wskazania obliczanego obszaru. Po zakończeniu wskazywania
obszaru (prawym klawiszem myszki lub klawiszem ENTER) automatycznie wykonane
zostają obliczenia.
Dla wyznaczenia objętości pomiędzy dwoma DTM (np. w celu obliczenia objętości
pokładów geologicznych) należy wykonać obliczenia dla tego samego obszaru dwa
razy. Raz dla jednego modelu i raz dla drugiego. A następnie odjąć od siebie
otrzymane wyniki.
Działanie funkcji obliczania objętości realizowane jest w oparciu o okno dialogowe
Obliczanie objętości.
Rysunek 14. Okno dialogowe Obliczanie objętości
Okno dialogowe Obliczanie objętości zawiera następujące elementy:
� segment Model terenu: zawierający pole edycyjne umożliwiające wybranie
z bazy danych modelu terenu, na którym dokonywane będą obliczenia,
Opracowanie wysokościowe 25
� pole edycyjne Model terenu:, w którym należy umieścić nazwę DTM
wybieraną z rozwijalnej listy klawiszem
Lista zwiera zapisane w bazie danych modele terenu
� pole informacyjne Opis:, zawierające komentarz do nazwy DTM
wybranego w polu edycyjnym Nazwa:,
� pola informacyjne Minimalna wys.: i Maksymalna wys.: zwierające
odpowiednio wysokość najniższego punktu DTM i najwyższego punktu
DTM,
� segment Płaszczyzna odniesienia zawierający pola i klawisze służące do
definiowania płaszczyzny odniesienia i przeliczania objętości dla tej
płaszczyzny,
� pola edycyjne X, Y, H dla trzech punktów definiujących płaszczyznę
odniesienia (w polach tych należy wpisać współrzędne tych punktów).
W pola te należy wprowadzić odpowiednie wartości.
Jeśli zaznaczono przełącznik Płaszczyzna pozioma, wówczas aktywne
jest tylko pole edycyjne ‘H’ dla pierwszego punktu płaszczyzny.
� przełącznik Płaszczyzna pozioma, jeśli jest włączony ( ) ustala
poziomą płaszczyznę odniesienia na wysokości współrzędnej H
pierwszego punktu tej płaszczyzny. Pola edycyjne dla pozostałych
punktów płaszczyzny są wówczas nieaktywne.
� klawisz funkcyjny Wskaż punkty>, który umożliwia wskazanie trzech
punktów definiujących płaszczyznę (patrz także: SIP GEO-INFO V,
Podręcznik Użytkownika, Mechanizm wskazywania pojedynczych obiektów)
Przerwanie po wskazaniu pierwszego lub drugiego punktu powoduje, że
współrzędne już wskazanych punktów zostaną wpisane do
odpowiadających im pól X, Y, H.
� klawisz funkcyjny Wskaż obszar> służący do zdefiniowania obszaru obliczeń
(wskazywanie obszaru kończy naciśnięcie prawego klawisza myszki lub
klawisza ENTER). Patrz także: SIP GEO-INFO V, Podręcznik Użytkownika,
Mechanizm wskazywania pojedynczych obiektów.
Po wskazaniu terenu następuje automatyczne wyliczenie objętości, pola
i wysokości poziomej płaszczyzny, dla której objętość między tą płaszczyzną
i wskazanym obszarem będzie równa zero,
� klawisz funkcyjny Przelicz służy do ponownego obliczenia objętości po
zmianie płaszczyzny odniesienia, tzn. po zmianie któregokolwiek parametru
definiującego płaszczyznę.
� segment Wyniki: zawiera zestaw pól informacyjnych wyników obliczeń:
� Pole pow. [m2]:, w którym znajduje się wartość pola wskazanego
terenu na powierzchni DTM, w metrach kwadratowych,
� Pole pow. pł. [m2]:, w którym znajduje się wartość pola powierzchni
płaskiej, tzn. rzutu płaskiego na płaszczyznę XY wskazanego terenu,
w metrach kwadratowych,
26 Opracowanie wysokościowe
� Objętość [m3]:, w którym znajduje się objętość (w metrach
sześciennych) obliczona między płaszczyzną odniesienia i wskazanym
terenem,
� Zerowa objętość dla H:, gdzie znajduje się wartość wysokości
poziomej płaszczyzny odniesienia, dla której objętość wyznaczona
pomiędzy tą płaszczyzną, a powierzchnią wskazanego terenu wynosi
zero (z dokładnością wyznaczenia DTM; w obliczeniach przyjęto
wartość < 1 m3).
� klawisz funkcyjny Parametry zazn..., którego wybór uruchamia procedurę
ustalania parametrów zaznaczania wskazanego do obliczeń terenu (patrz: SIP
GEO-INFO V, Podręcznik Użytkownika, Zaznaczanie obiektu),
� klawisz funkcyjny Pokaż> pokazuje na mapie teren wskazany do obliczeń.
� klawisz funkcyjny OK, kończący działanie funkcji.
Top Related