Magdalena Kêb³owska
JÊZYK ANGIELSKI
POZIOM ROZSZERZONY
COMPANION
PLAN WYNIKOWY
Wydanie I, 2008
Wszelkie prawa zastrze¿one. ¯adna czêœæ tej pracy nie mo¿e byæ powielana,czy rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie w jakikolwiek sposób,b¹dŸ elektroniczny, b¹dŸ mechaniczny, w³¹cznie z fotokopiowaniem,nagrywaniem na taœmy lub przy u¿yciu innych systemów, bez pisemnejzgody wydawcy.
All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, storedin a retrieval system, transmitted, in any form or by any means, electronic,mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the priorwritten permission of the publishers.
Wydawnictwo EGIS Sp. z o.o.
Dzia³ Sprzeda¿y Wysy³kowej,
, ul. Pilotów 71, 31-462 Krakówtel. +48 12 410 86 25, fax +48 12 410 86 [email protected], www.egis.com.pl
ul. Kochanowskiego 30, 33-100 Tarnówtel. +48 14 627 46 69, fax +48 14 631 96 10
© Copyright by Wydawnictwo EGIS
RedakcjaWydawnictwo EGIS
1
Wstęp
1. Czym jest plan wynikowy
Powtarzając za H. Komorowską, za podstawową zmianę, jaka powinna dokonać się
w systemie edukacji w Polsce, należy uważać „ukierunkowanie działań dydaktycznych
na osobę ucznia, a nie na osobę nauczyciela” (2000:5)1. Plan wynikowy, który określa
o c z e k i w a n e o s i ą g n i ę c i a u c z n i ó w po przerobieniu danej partii materiału,
znakomicie spełnia ten warunek i pozostaje w zgodzie z postulatem podejścia
skoncentrowanego na uczniu (learner-centeredness). Tak skonstruowany stanowi nieocenioną
pomoc w wielu aspektach pracy nauczyciela. Po pierwsze, pozwala zaplanować zajęcia,
przygotować dodatkowe materiały i ćwiczenia, pomoce wizualne, tematy prac projektowych
itp. zarówno na najbliższy tydzień, jak i na koniec roku szkolnego, a nawet na koniec danego
etapu edukacyjnego. W ten sposób przyczynia się do bardziej spójnego i lepiej
zorganizowanego procesu dydaktycznego. Po drugie, jest szczególnie przydatny przy
opracowywaniu testów i kartkówek, ponieważ pomaga wyznaczyć właściwe kryteria oceny.
Dzięki temu może się również okazać pomocny w kontaktach nauczyciela z rodzicami, dla
których jasno sformułowane w planie wynikowym umiejętności i wiedza są bardziej czytelne
niż spis treści w języku obcym w podręczniku. Rodzice mogą się także zainteresować planem
wynikowym, by wiedzieć, jak pracować z dzieckiem w domu czy jakie materiały
mu dostarczyć, by wspomóc pracę nauczyciela, a tym samym przyczynić się do większej
niezależności ucznia. Sami uczniowie – zwłaszcza na wyższych poziomach – mogą docenić
plan wynikowy przy wytyczaniu i realizowaniu swoich celów. W szczególny sposób będzie
to dotyczyć planów wynikowych do publikacji służących rozwijaniu sprawności językowych
testowanych na wieńczącym naukę szkolną egzaminie maturalnym (np. Matura Companion).
Wreszcie będzie plan wynikowy wskazówką dla nauczycieli innych przedmiotów w procesie
integracji wiedzy i umiejętności, a w szczególności w trakcie realizacji prac projektowych czy
ścieżek międzyprzedmiotowych.
1 Komorowska, H. „Nowe tendencje w nauczaniu języków obcych.” w: Komorowska, H. (red.). Nauczanie
języków obcych w zreformowanej szkole. Warszawa: IBE, 2000.
2
2. Struktura planu wynikowego do podręcznika Matura Companion. Poziom rozszerzony
(Podręcznik ucznia, Klucz i zapis nagrań, płyty CD)
Ze względu ma to, iż Matura Companion nie jest typowym podręcznikiem, ale raczej
materiałem uzupełniającym podręcznik kursowy do nauki języka angielskiego, jego format
odbiega od formatu charakterystycznego dla podręczników. Brak w nim na przykład podziału
na stosunkowo krótkie rozdziały (Units), które stanowiłyby spójne całości, złożone
z różnorodnych ćwiczeń rozwijających wszystkie sprawności językowe ucznia. Matura
Companion podzielony jest na dwie zasadnicze części: egzamin ustny i egzamin pisemny,
z których każda zawiera ćwiczenia, a następnie zestawy egzaminacyjne. Użytkownicy
publikacji mogą więc najpierw przećwiczyć umiejętności wymagane na egzaminie ustnym
(Rozdział pierwszy), a następnie na egzaminie pisemnym (Rozdział drugi).
Niniejsza propozycja planu wynikowego zakłada jednak bardziej złożony, a zarazem
bardziej logiczny sposób wykorzystania podręcznika, oparty na i n t e g r a c j i wszystkich
umiejętności egzaminacyjnych: i tych związanych z częścią ustną, i tych związanych
z częścią pisemną (patrz Plan wynikowy – cały podręcznik). W pierwszym planie wynikowym
znalazły się wszystkie ćwiczenia i zadania z podręcznika.
Biorąc pod uwagę specyfikę publikacji i jej cel, osobno opracowano plan wynikowy
tylko do zestawów egzaminacyjnych, które mogą być wykorzystane do przeprowadzania
testów i próbnych egzaminów (patrz Plan wynikowy – zestawy egzaminacyjne). Dzięki temu
użytkownik Matura Companion wie, jakie umiejętności i jakie typy zadań są wymagane
w danym zestawie.
Podkreślić należy, że główną zasadą organizacyjną obu planów są
u m i e j ę t n o ś c i, które uczeń ma możliwość rozwinąć, przećwiczyć czy sprawdzić,
robiąc zadania w książce.
2.1. Plan wynikowy – cały podręcznik
Jak już wspomniano, pierwszy plan wynikowy zawiera zadania z całej książki. Składa się
on z 15 części, odpowiadających 15 zakresom tematycznym obowiązującym na egzaminie
maturalnym (np. Temat 1: Człowiek, Temat 13: Świat przyrody). W ramach danego tematu
uwzględniono:
- wiedzę leksykalną ucznia;
- umiejętności ucznia (komunikacja ustna i pisemna, rozumienie tekstu słuchanego
i czytanego).
3
W każdej z 15 części znajdziemy więc:
- tabelę opisującą słownictwo i umiejętności związane z komunikacją ustną (odnoszące
się do egzaminu ustnego) oraz
- tabelę obejmującą umiejętności receptywne i komunikację pisemną (odnoszące się
do egzaminu pisemnego).
Podkreślić należy, że treści poszczególnych zadań w większości wypadków odpowiadają
zakresom tematycznym, choć w przypadku słuchania, czytania i pisania, obok powiązania
tematycznego, wzięto pod uwagę r ó ż n o r o d n o ś ć umiejętności i zadań. W ten sposób,
w ramach danego tematu (np. Temat 1: Człowiek) użytkownik ma możliwość przećwiczenia
różnych sprawności receptywnych (np. określenie głównych myśli tekstu, jego części
i intencji autora, wybór informacji itp.) i typów zadań (np. prawda/ fałsz, dobieranie), czy też
napisania różnych rodzajów tekstów (np. rozprawkę, opis, recenzję). By zapewnić
przejrzystość i ułatwić poruszanie się po książce, przy każdym zadaniu podano jego numer
oraz stronę, na której się znajduje.
2.2. Plan wynikowy – zestawy egzaminacyjne
Drugi plan składa się z dwóch części: jednej poświęconej zestawom do egzaminu ustnego,
drugiej – zestawom do egzaminu pisemnego. Podobnie, jak w pierwszym planie, zadania
umieszczono w tabelach, w których wyszczególniono numer zestawu oraz określone
umiejętności, które można rozwinąć czy sprawdzić w ramach zadań w danym zestawie.
W związku z formą egzaminu, tabela poświęcona egzaminowi ustnemu składa się
z umiejętności związanych z komunikacją ustną, zaś tabela dotycząca egzaminu pisemnego
zawiera zadania na słuchanie, czytanie, pisanie oraz znajomość struktur leksykalno-
gramatycznych. By ułatwić korzystanie z zestawów, tutaj również podano numery stron
i zadań.
4
PLAN WYNIKOWY – cały podręcznik – Matura Companion. Poziom rozszerzony
Temat 1: CZŁOWIEK
Słownictwo – uczeń zna Komunikacja ustna – uczeń potrafi
- słownictwo związane z danymi
personalnymi (np. turn 34, 22yo, single)
[ćw. 1, str. 37];
- słownictwo opisujące wygląd (np. athletic,
slim, handsome) [ćw. 1, str. 37];
- cechy charakteru (np. determined, down-to-
earth, picky, scatty, unstable, intuitive)
[ćw. 1, str. 37, ćw. 2, str. 38-39];
- uczucia i emocje (np. mood swings,
withdrawn, frustration) [ćw. 3, str. 40];
- słownictwo związane z problemami
etycznymi (np. genetic engineering,
human cloning, ethical implications)
[ćw. 5, str. 41-42]
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat zamieszczania ogłoszeń towarzyskich
i matrymonialnych [ćw. 1, str. 37];
- powiedzieć, na co zwracamy uwagę przy pierwszym spotkaniu z kimś, które z elementów
są bardziej lub mniej istotne i dlaczego, jakie są skutki pierwszego wrażenia [ćw. 1, str. 37];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat horoskopów i psychotestów; wyjaśnić, dlaczego
powinniśmy/ nie powinniśmy im wierzyć, jakie są inne sposoby opisywania ludzkiej psychiki;
zgodzić się/ nie zgodzić się z opisem siebie w chińskim horoskopie [ćw. 2, str. 38-39];
- zinterpretować cytaty dotyczące ludzkiej osobowości, uzasadnić swoją interpretację i podać
inne znane powiedzenia dotyczące ludzkiej osobowości [ćw. 2, str. 39];
- wyrazić swoją opinię na temat relacji między rodzicami a nastolatkami zawartymi w tekście;
udzielić rady nastolatkom [ćw. 3, str. 40];
- zgodzić się/ nie zgodzić się z opinią, że ludzki klon nie różni się wyglądem, ale różni się
osobowością od człowieka, z którego pochodzi; wyjaśnić, dlaczego niektórzy ludzie walczą
o zalegalizowanie klonowania [ćw. 4, str. 41];
- wyjaśnić, w jaki sposób operacje plastyczne wypływają na to, jak człowiek postrzega samego
siebie, do jakiego stopnia twarz odzwierciedla osobowość i czy operacja twarzy wpływa
na tożsamość [ćw. 4, str. 42];
- zinterpretować cytaty dotyczące wyglądu, zgodzić się/ nie zgodzić się z nimi i uzasadnić
swoją opinię [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 1, str. 42];
- opisać dobrego słuchacza; powiedzieć, czy jest lepszym słuchaczem czy mówcą i czy woli
rozmawiać z dobrym słuchaczem czy z dobrym mówcą; uzasadnić swoją opinię [Dodatkowe
zagadnienia do dyskusji, pyt. 2, str. 42];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat skuteczności komunikacji międzyludzkiej
[Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 3, str. 42];
5
- wybrać jeden z kontrowersyjnych problemów etycznych (np. aborcja, inżynieria genetyczna)
i podać argumenty za i przeciw [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji,
pyt. 4, str. 42];
- opisać ilustracje odnoszące się do czynników wpływających na osobowość człowieka;
zinterpretować cytat dotyczący roli środowiska w tym procesie; powiedzieć, co silniej wpływa
na człowieka: geny czy środowisko [Zestaw 1, zad. 1, str. 150 i 165];
- zaprezentować i uzasadnić swoją opinię na temat inżynierii genetycznej, wyjaśnić, dlaczego to
kontrowersyjna kwesta i w jaki sposób wpłynie na przyszłość ludzi
[Zestaw 1. zad. 2.1. str. 150];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat pierwszego kontaktu z drugą osobą; powiedzieć,
czy pierwsze cztery minuty decydują o zawarciu przyjaźni, czy nie
[Zestaw 1, zad. 2.2, str. 150]
Słuchanie – uczeń potrafi Czytanie – uczeń potrafi Komunikacja pisemna – uczeń potrafi
- zrozumieć krótkie wypowiedzi różnych osób
i zdecydować, kim są (określić główne
myśli wypowiedzi oraz kontekst sytuacyjny)
i zrobić zadanie typu dobieranie
[zad. 6, str. 180];
- zrozumieć fragment opowiadania o pewnym
spotkaniu (stwierdzić, czy zawiera określone
informacje, wybrać informacje) i zrobić
zadanie typu prawda/ fałsz [zad. 4, str. 316]
- zrozumieć tekst na temat nieśmiałości
(określić główne myśli tekstu i jego części
oraz intencję autora, wybrać informacje)
i zrobić zadanie wielokrotnego wyboru
[przykł. 3, str. 196-197];
- zrozumieć tekst o pierwszym spotkaniu
z obcą osobą (określić główne myśli tekstu
i jego części, rozpoznać związki między
częściami tekstu) i zrobić zadanie typu
dobieranie [zad. 10, str. 216]
- napisać rozprawkę na temat zalet i wad
bycia jedynakiem [zad. 3, str. 250];
- opisać zwierzę, które chciałby mieć, lecz
które nie nadaje się na zwierzątko domowe
[zad. 4, str. 279];
- napisać recenzję filmu, który pozytywnie
wpłynął na jego samopoczucie [zad. 3.1,
str. 315]
6
Temat 2: DOM
Słownictwo – uczeń zna Komunikacja ustna – uczeń potrafi
- miejsca zamieszkania (np. country house,
hall of residence, penthouse)
[ćw. 1, str. 43-44, ćw. 2, str. 45-46,
ćw. 3, str. 47-48];
- pomieszczenia w domu (np. lounge,
en-suite room, spacious interior)
[ćw. 1, str. 43-44, ćw. 2, str. 45-46,
ćw. 3, str. 47-48];
- wyposażenie domu (np. dresser, litter bin,
floor-to-ceiling windows) [ćw. 1, str. 43-44,
ćw. 2, str. 45-46, ćw. 3, str. 47-48];
- słownictwo związane z wynajmem, kupnem,
sprzedażą mieszkania (np. renter, property,
asking price) [ćw. 2, str. 45-46]
- porównać stosunek Polaków i Brytyjczyków do prywatności [ćw. 1, str. 44];
- opisać typ mieszkania/ domu najbardziej pożądany przez Polaków [ćw. 1, str. 44];
- zgodzić się/ nie zgodzić się z opinią, że Polacy idealizują życie na wsi tak, jak Brytyjczycy
[ćw. 1, str. 44];
- wybrać z tekstu trzy najważniejsze wskazówki dotyczące wynajmowania mieszkania
i uzasadnić swój wybór [ćw. 2, str. 46];
- opisać wady mieszkania w mieszkaniu studenckim w porównaniu z akademikiem
[ćw. 2, str. 46];
- wyrazić swoją opinię na temat pierwszego wrażenia przy kupowaniu mieszkania/ domu;
wymienić elementy, na które zwróciłby uwagę przy kupnie [ćw. 2, str. 46];
- powiedzieć, co chciałby zmienić przy okazji remontu swojego mieszkania; uzasadnić swój
wybór [ćw. 3, str. 48];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat nowoczesnego mieszkania oraz wybrać nowoczesne
urządzenia/ udogodnienia, bez których nie mógłby żyć [ćw. 3, str. 48];
- opowiedzieć o swoim mieszkaniu: opisać swoje ulubione miejsce w nim, powiedzieć,
dlaczego je lubi i czy chciałby coś w nim zmienić; powiedzieć, czy za 30 lat będzie mieszkać
w tym samym miejscu; powiedzieć, co sprawia, że dom jest wygodny [Dodatkowe
zagadnienia do dyskusji, pyt. 1-3, str. 48];
- omówić zalety i wady nowoczesnego mieszkania i starego wiejskiego domu; zgodzić się/ nie
zgodzić się, że chęć zachowania charakteru wsi wynika z ludzkiego egoizmu [Dodatkowe
zagadnienia do dyskusji, pyt. 4-5, str. 48];
- opisać tzw. „zielone mieszkanie” i ustosunkować się do tego terminu [Dodatkowe zagadnienia
do dyskusji, pyt. 6, str. 48];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat ważności otoczenia przy wyborze miejsca
zamieszkania [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 7, str. 48];
- opisać ilustracje przedstawiające różne rodzaje mieszkań; wybrać to, które najbardziej
by mu odpowiadało; zinterpretować dane dotyczące ilości mieszkańców w różnych miastach
w przeszłości i obecnie, podać powody takich tendencji; omówić zalety i wady mieszkania
na wsi i w mieście [Zestaw 2, zad. 1, str. 151 i 165];
7
- zgodzić się/ nie zgodzić ze stwierdzeniem, że wiek człowieka wpływa na rodzaj mieszkania,
jaki wybiera; uzasadnić swoją opinię [Zestaw 2, zad. 2.1, str. 151];
- zgodzić się/ nie zgodzić się ze stwierdzeniem, że życie na wsi pozwala na więcej prywatności;
uzasadnić swoją opinię [Zestaw 2, zad. 2.2, str. 151]
Słuchanie – uczeń potrafi Czytanie – uczeń potrafi Komunikacja pisemna – uczeń potrafi
- zrozumieć wypowiedź na temat odnawiania
domu (stwierdzić, czy zawiera określone
informacje, wybrać informacje) i zrobić
zadanie typu prawda/ fałsz
[Przykł. 1, str. 173];
- zrozumieć kilka porad dotyczących
porządkowania domu (określić ich główne
myśli oraz wybrać informacje) i zrobić
zadanie typu dobieranie
[zad. 6, str. 317]
- zrozumieć tekst na temat gromadzenia
różnych przedmiotów w domu (określić
główne myśli tekstu i jego części, rozpoznać
związki między częściami tekstu) i zrobić
zadanie typu dobieranie [zad. 6, str. 208];
- zrozumieć opowiadanie wg H.G. Wellsa
The Invisible Man (określić główne myśli
tekstu i jego części, wybrać informacje)
i zrobić zadanie wielokrotnego wyboru
[zad. 7, str. 302-303];
- zrozumieć tekst o kolorach w domu
(rozpoznać struktury leksykalno-
gramatyczne) i zrobić zadanie typu
dobieranie [zad. 9, str. 305]
- przedstawić w formie rozprawki swoją
opinię na temat: „Najważniejszych w życiu
rzeczy nie można kupić za pieniądze”
[zad. 3, str. 260];
- opisać swój ulubiony ogród
[zad. 2, str. 279];
- napisać opowiadanie, które kończy się
słowami: „It was all like a bad dream”
[zad. 5, str. 287]
8
Temat 3: SZKOŁA
Słownictwo – uczeń zna Komunikacja ustna – uczeń potrafi
- przedmioty szkolne (np. Civics, Crafts,
Algebra, Domestic Science)
[ćw. 1, str. 49-50, ćw. 2, str. 51-52,
ćw. 4, str. 54-55];
- rodzaje szkół (np. elementary school,
private school, college prep school)
[ćw. 1, str. 49-50];
- nazwy egzaminów (GCSE, A-levels, SAT,
ACT) [ćw. 1, str. 49-50, ćw. 2, str. 51-52,
ćw. 4, str. 54-55];
- słownictwo związane z oświatą i szkołą
(np. admission to universities, coursework,
attendance, academic standards)
[ćw. 1, str. 49-50, ćw. 2, str. 51-52,
ćw. 3, str. 53, ćw. 4, str. 54-55]
- porównać system oświaty oraz egzaminy w Polsce i USA [ćw. 1, str. 50, ćw. 2, str. 52];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat oceniania w szkole: ocenianie jako źródło stresu,
ocena przez nauczyciela, który uczy daną klasę a ocena zewnętrzna itp. [ćw. 1, str. 50];
- powiedzieć, jaki jest najlepszy wiek rozpoczęcia edukacji szkolnej; uzasadnić swoją opinię
[ćw. 2, str. 52];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat wyboru przedmiotu kierunkowego przez uczniów;
powiedzieć, w jakim wieku uczeń powinien to zrobić [ćw. 2, str. 52];
- opowiedzieć o zajęciach pozalekcyjnych, w których uczestniczy, w czym mu pomagają, jaka
jest ich rola itp. [ćw. 3, str. 53];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat czesnego za studia w Wielkiej Brytanii;
powiedzieć, czy równa stawka na wszystkich uczelniach jest sprawiedliwa [ćw. 4, str. 55];
- powiedzieć, czy przywiązuje wagę do studiowania na prestiżowej uczelni [ćw. 4, str. 55];
- opowiedzieć o swoich ulubionych przedmiotach szkolnych; opowiedzieć o przedmiotach,
z których wyniósł najwięcej, na których nauczył się umiejętności a nie samej teorii itp.
[Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 1-2, str. 55];
- omówić zalety i wady szkoły z internatem; powiedzieć, jaki jest odpowiedni wiek
do opuszczenia domu [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 3, str. 55];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat egzaminów wstępnych na wyższe uczelnie
[Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 4 str. 55];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat stypendiów dla studentów, powiedzieć, czy należą
się jedynie studentom państwowych uczelni [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji,
pyt. 5, str. 55];
- opisać ilustracje odnoszące się do kształcenia w szkołach prywatnych i państwowych,
zinterpretować nagłówek prasowy oraz dane liczbowe związane z oświatą; zgodzić się/ nie
zgodzić się, że nauka w prywatnej szkole to inwestycja na przyszłość; wyrazić swoją opinię
na temat finansowania studiów wyższych [Zestaw 3, zad. 1, str. 152 i 165];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat roku przerwy między ukończeniem szkoły średniej
a rozpoczęciem studiów poświęconej na pracę, podróże itp. [Zestaw 3, zad. 2.1, str. 152];
- porównać system finansowania studiów wyższych w Polsce i w Wielkiej Brytanii, powiedzieć,
który jest bardziej sprawiedliwy itp. i uzasadnić swoją opinię [Zestaw 3, zad. 2.2, str. 152]
9
Słuchanie – uczeń potrafi Czytanie – uczeń potrafi Komunikacja pisemna – uczeń potrafi
- zrozumieć rozmowę na temat podnoszenia
swoich kwalifikacji (określić główne myśli
tekstu i jego części, wybrać informacje)
i zrobić zadanie wielokrotnego wyboru
[zad. 11, str. 182];
- zrozumieć fragment książki (określić
główne myśli tekstu, stwierdzić, czy zawiera
określone informacje, wybrać informacje)
i zrobić zadanie typu prawda/ fałsz
[zad. 4, str. 324]
- zrozumieć tekst o programie ochrony
przyrody w szkołach (rozpoznać struktury
leksykalno-gramatyczne) i zrobić zadanie
typu dobieranie [zad. 9, str. 297];
- zrozumieć tekst o badaniach osobowości
dzieci (określić główne myśli tekstu i jego
części, rozpoznać związki między częściami
tekstu) i zrobić zadanie typu dobieranie
[zad. 8, str. 304];
- zrozumieć fragment opowiadania
wg M. Twaina A Barrelled Detective Story
(określić główne myśli tekstu i jego części
oraz intencję autora, wybrać informacje)
i zrobić zadanie wielokrotnego wyboru
[zad. 7, str. 318-319]
- napisać rozprawkę za temat zalet i wad
komputera jako maszyny edukacyjnej
[zad. 5, str. 251];
- napisać recenzję z wydarzenia kulturalnego,
które odbyło się w jego szkole
[zad. 1, str. 267];
- opisać system edukacji w Polsce
podkreślając jego mocne strony
[zad. 3.1, str. 291]
10
Temat 4: PRACA
Słownictwo – uczeń zna Komunikacja ustna – uczeń potrafi
- nazwy zawodów (np. market research
analyst, house painter, interpreter)
[ćw. 1, str. 56];
- czynności związane z różnymi zawodami
(np. gather data, conduct opinion research,
apply paint) [ćw. 1, str. 56];
- słownictwo związane z pracą zawodową
(np. flexible workforce, commitment,
outdoor employment, corporate ladder)
[ćw. 2, str. 57-60];
- problemy zawodowe (np. high-pressured
job, harassment, age discrimination)
[ćw. 2, str. 57-60];
- słownictwo związane z pracą dorywczą
(np. fruit picking, summer staff, youth work
camp, short-term contracts)
[ćw. 3, str. 61-62];
- słownictwo związane z poszukiwaniem
pracy (np. covering letter, application form,
qualifications) [ćw. 4, str. 63-64]
- opisać umiejętności potrzebne do wykonywania różnych zawodów; porównać profesje
i rzemiosła, powiedzieć, jakiej wiedzy i umiejętności wymagają, podać przykłady profesji
i rzemiosł [ćw. 1, str. 56];
- wyrazić swoją opinię na temat wpływu pracy na codzienne życie człowieka; powiedzieć,
w jaki sposób samozatrudnienie przyczynia sie do wzrostu zadowolenia z pracy; omówić
zalety i wady pracy w jednej firmie przez całe życie zawodowe [ćw. 2, str. 58];
- wyrazić swoją opinię na temat telepracy, powiedzieć, czy jest efektywna, czy dom zapewnia
warunki sprzyjające pracy itp. [ćw. 2, str. 59];
- podać powody dyskryminacji płci w pracy i zaproponować rozwiązania tego problemu
[ćw. 2, str. 60];
- podać przykłady dorywczej pracy w okresie letnim dla młodzieży, opowiedzieć o swoich
doświadczeniach z pracy dorywczej, omówić zalety i wady takiego zatrudnienia
[ćw. 3, str. 62];
- opowiedzieć o swojej przyszłej pracy, wymaganych umiejętnościach i kwalifikacjach
[ćw. 4, str. 64];
- wyrazić swoją opinię na temat „rytuału” poszukiwania pracy, powiedzieć, czego możemy się
dowiedzieć o sobie dzięki niemu [ćw. 4, str. 64];
- zaprezentować idealne warunki pracy dla wybranej profesji i rzemiosła [Dodatkowe
zagadnienia do dyskusji, pyt. 1, str. 64];
- podać powody, dla których wielu bezrobotnych nie poszukuje pracy; zaproponować
rozwiązanie problemu bezrobocia; uzasadnić swoje opinie [Dodatkowe zagadnienia
do dyskusji, pyt. 2-3, str. 64];
- wyjaśnić, do jakiego stopnia praca wyraża status społeczny [Dodatkowe zagadnienia
do dyskusji, pyt. 4, str. 64];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że zadowolenie z pracy zależy od nastawienia człowieka
a nie od samej pracy; uzasadnić swoją opinię [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji,
pyt. 5, str. 64];
- opisać ilustracje przedstawiające pracę dorywczą podejmowaną przez młodzież,
zinterpretować nagłówki prasowe i napisy odnoszące się do tego problemu, omówić wady
takiej pracy oraz znaczenie dla przyszłej kariery zawodowej [Zestaw 4, zad. 1, str. 153 i 165];
11
- wyrazić swoją opinię na temat wolontariatu, omówić zalety i wady takiej pracy
[Zestaw 4, zad. 2.1, str. 153];
- podać powody zmieniającej się sytuacji na rynku pracy, powiedzieć, jakie zmiany nastąpią
w przyszłości [Zestaw 4, zad. 2.2, str. 153]
Słuchanie – uczeń potrafi Czytanie – uczeń potrafi Komunikacja pisemna – uczeń potrafi
- zrozumieć wypowiedź na temat
postępowania z kłopotliwymi
współpracownikami (określić główne myśli
tekstu i jego części, stwierdzić, czy zawiera
określone informacje, wybrać informacje)
i zrobić zadanie typu dobieranie
[zad. 8, str. 181];
- zrozumieć kilka wskazówek dotyczących
podejmowania pracy (określić ich główne
myśli oraz wybrać informacje) i zrobić
zadanie typu dobieranie [zad. 6, str. 293];
- zrozumieć wypowiedź na temat pracy
(określić główne myśli tekstu, stwierdzić,
czy tekst zawiera określone informacje,
wybrać informacje) i zrobić zadanie typu
prawda/ fałsz [zad. 4, str. 308]
- zrozumieć tekst na temat pracy autorów
przewodników turystycznych (określić
główne myśli tekstu i jego części, wybrać
informacje) i zrobić zadanie wielokrotnego
wyboru [zad. 11, str. 218-219];
- zrozumieć tekst o karierze skrzypaczki
Vanessy Mae (rozpoznać struktury
leksykalno-gramatyczne) i zrobić zadanie
typu dobieranie [zad. 9, str. 329]
- napisać rozprawkę na temat zalet i wad
pracy [zad. 4, str. 251];
- przedstawić w formie rozprawki swoją
opinię na temat pracy supermarketów
w niedzielę [zad. 1, str. 260];
- napisać opowiadanie o oszukiwaniu pracy
pt. The Worst Job Interview I’ve Ever Had
[zad. 3.2, str. 315]
12
Temat 5: ŻYCIE RODZINNE I TOWARZYSKIE
Słownictwo – uczeń zna Komunikacja ustna – uczeń potrafi
- nazwy członków rodziny (np. godfather,
immediate family, family member)
[ćw. 1, str. 65-66, ćw. 2, str. 67-68];
- słownictwo związane z obchodzeniem świąt,
uroczystości i rytuałów rodzinnych
(np. celebrate holidays, mealtime
togetherness, wedding anniversary)
[ćw. 1, str. 65-66]
- słownictwo związane z konfliktami
i problemami rodzinnymi (np. antisocial
behaviour, illegitimacy, divorce rate)
[ćw. 2, str. 67-68];
- słownictwo związane ze stylem życia
(np. social gathering, sedentary lifestyle,
community involvement) [ćw. 3, str. 69-70];
- słownictwo związane z rodzicielstwem
(np. traditional parent, breastfeeding,
expectant mothers) [ćw. 3, str. 69-70]
- opowiedzieć o obchodzeniu świąt i uroczystości w jego rodzinie, o rytuałach rodzinnych
(np. wspólny obiad niedzielny), powiedzieć, które są najważniejsze i dlaczego, jak się do nich
przygotowuje; zgodzić się/ nie zgodzić się, że im więcej rytuałów, tym silniejsza rodzina;
uzasadnić swoją opinię [ćw. 1, str. 65-66];
- zdefiniować zjawisko akceptacji przez grupę rówieśniczą, omówić zagrożenia i korzyści
wynikające z nacisku grupy rówieśniczej [ćw. 2, str. 67];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat najważniejszego problemu związanego z rodziną;
opisać typowy model polskiej rodziny, porównać rodziny, które zna z tym modelem
[ćw. 2, str. 68];
- wyrazić i uzasadnić swoje opinie na temat oglądania telewizji: jakie mogą być tego negatywne
skutki, dlaczego ludzie spędzają tak dużo czasu oglądając telewizję, czy potrafiłby żyć bez
telewizora [ćw. 3, str. 69];
- omówić zalety i wady bycia rodzicem [ćw. 3, str. 71];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że nie można uniknąć konfliktu pokoleń; wyrazić i uzasadnić
swoją opinię na temat stosunków rodzic-dziecko [ćw. 3, str. 71];
- podać przykłady języka charakterystycznego dla swojej rodziny (idiomy, żarty), powiedzieć,
jaka jest jego rola [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 1, str. 71];
- powiedzieć, który z etapów życia człowieka jest najlepszy i najszczęśliwszy; uzasadnić swoją
opinię [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 2, str. 71];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat spędzania wolnego czasu, powiedzieć, czy lepiej
odpoczywamy sami czy w gronie rodziny i przyjaciół [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji,
pyt. 3, str. 71];
- opisać ilustracje i zinterpretować napisy i dane statystyczne dotyczące zainteresowań i pasji
człowieka; wyjaśnić znaczenie hobby w życiu człowieka; powiedzieć, od czego zależą nasze
upodobania [Zestaw 5, zad. 1, str. 154 i 165];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że problemy i konflikty zacieśniają więzy rodzinne; uzasadnić
swoją opinię [Zestaw 5, zad. 2.1, str. 154];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że rodzina jest ważniejsza niż inne relacje międzyludzkie;
uzasadnić swoją opinię [Zestaw 5, zad. 2.2, str. 154]
13
Słuchanie – uczeń potrafi Czytanie – uczeń potrafi Komunikacja pisemna – uczeń potrafi
- zrozumieć wypowiedzi pięciu osób na temat
wyprowadzki (określić ich główne myśli
i intencję mówiącego, wybrać informacje)
i zrobić zadanie typu dobieranie
[zad. 9, str. 181];
- zrozumieć fragment powieści (określić
główne myśli tekstu i jego części oraz
intencję autora, wybrać informacje) i zrobić
zadanie wielokrotnego wyboru
[zad. 13, str. 184];
- zrozumieć rozmowę na temat stresu w życiu
(określić jej główne myśli, stwierdzić, czy
zawiera określone informacje, wybrać
informacje) i zrobić zadanie typu prawda/
fałsz [zad. 4, str. 292]
- zrozumieć tekst na temat plotkowania
(określić główne myśli tekstu i jego części,
rozpoznać związki między częściami tekstu)
i zrobić zadanie typu dobieranie
[zad. 8, str. 212-213];
- zrozumieć tekst o spotkaniu rodzinnym
(określić główne myśli tekstu i jego części
oraz intencję autora, wybrać informacje)
i zrobić zadanie wielokrotnego wyboru
[zad. 7, str. 310-311]
- napisać rozprawkę o wadach i zaletach bycia
indywidualistą [zad. 8, str. 251];
- napisać recenzję filmu, który powstał
w oparciu o utwór literacki [zad. 4, str. 267];
- napisać opowiadanie o tajemniczym
morderstwie pt. The Black Diamond
[zad. 3.2, str. 299]
14
Temat 6: ŻYWIENIE
Słownictwo – uczeń zna Komunikacja ustna – uczeń potrafi
- artykuły spożywcze i dania (np. poached
eggs, baked beans, pork pie, redcurrant
jelly, casserole, savoury snacks, pancakes)
[ćw. 1, str. 72-73, ćw. 2, str. 74,
ćw. 3, str. 75-76, ćw. 4, str. 77-78];
- słownictwo związane z przyrządzaniem
potraw (np. whisk eggs, baking powder,
liquid ingredients) [ćw. 2, str. 74];
- słownictwo związane z dietą i odżywianiem
(np. eating habits, nutritionally balanced
menu, square meal, obesity, reduced-fat
spread) [ćw. 3, str. 75-76];
- słownictwo związane z lokalami
gastronomicznymi (np. family-run
restaurant, plain interior, pine seating)
[ćw. 4, str. 77-78]
- opowiedzieć o wspólnym posiłku w swojej rodzinie, powiedzieć, kiedy ma miejsce, jakie
dania są serwowane itp. [ćw. 1, str. 73];
- opisać typowe polskie danie [ćw. 1, str. 73];
- podać przepis na swoje ulubione danie [ćw. 2, str. 74];
- opowiedzieć o nawykach żywieniowych Polaków [ćw. 3, str. 76];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat zakazu reklamy niezdrowego jedzenia
[ćw. 3, str. 76];
- zaproponować menu dla szkolnej kantyny; zdecydować czy zyskałoby aprobatę kolegów
[ćw. 3, str. 76];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat popularności tzw. „slow food” w Polsce
[ćw. 4, str. 78];
- wybrać restaurację, do której poszedłby na zaproszenie innej osoby [ćw. 4, str. 78];
- opowiedzieć o swoich nawykach żywieniowych; powiedzieć, jaka jest rola szkoły
w promowaniu zdrowego odżywiania [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 1-2, str. 78];
- polecić lokale gastronomiczne w swoim mieście; powiedzieć, jakie lokale sam odwiedza
i dlaczego [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 3, 5, str. 78];
- opisać polskie danie, którego najbardziej by mu brakowało, gdyby w Polsce zapanowała
wyłącznie dieta międzynarodowa [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 4, str. 78];
- opisać niezapomniany posiłek w swoim życiu [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji,
pyt. 5, str. 78];
- opisać ilustracje oraz zinterpretować hasło i dane statystyczne odnoszące się do zdrowego
odżywiania, wyrazić swoją opinię na temat przestrzegania zdrowej diety oraz unikania złych
nawyków żywieniowych [Zestaw 6, zad. 1, str. 155 i 165];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat roli państwa w przeciwdziałaniu otyłości
[Zestaw 6, zad. 2.1, str. 155];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że globalizacja doprowadzi do zaniku kuchni narodowych;
uzasadnić swoją opinię [Zestaw 6, zad. 2.2, str. 155]
15
Słuchanie – uczeń potrafi Czytanie – uczeń potrafi Komunikacja pisemna – uczeń potrafi
- zrozumieć wywiad na temat sztuki
gotowania (określić główne myśli tekstu,
stwierdzić, czy tekst zawiera określone
informacje, wybrać informacje) i zrobić
zadanie typu prawda/ fałsz [zad. 2, str. 178];
- zrozumieć wypowiedź na temat odżywiania
się (określić główne myśli tekstu i jego
części oraz intencję autora) i zrobić zadanie
wielokrotnego wyboru [zad. 5, str. 300]
- zrozumieć tekst na temat problemów
zdrowotnych związanych z zakupami
(określić główne myśli tekstu i jego części,
rozpoznać związki pomiędzy częściami
tekstu) i zrobić zadanie typu dobieranie
[zad. 8, str. 320];
- zrozumieć tekst o spożyciu owoców
i warzyw (rozpoznać struktury leksykalno-
gramatyczne) i zrobić zadanie typu
dobieranie [zad. 9, str. 321]
- napisać opowiadanie pt. An Embarrassing
Experience [zad. 3, str. 287];
- napisać rozprawkę na temat dobrych i złych
stron bycia sławnym [zad. 3.3, str. 323]
16
Temat 7: ZAKUPY I USŁUGI
Słownictwo – uczeń zna Komunikacja ustna – uczeń potrafi
- towary w sklepach (np. cooking utensils,
second-hand books, jewellery)
[ćw. 1, str. 79-80];
- rodzaje sklepów (np. street market, charity
shop, craft stalls, shopping plaza, retail
store) [ćw. 1, str. 79-80];
- słownictwo związane z reklamą
(np. advertising industry, advertising
vehicles, target audience, slogans,)
[ćw. 2, str. 81);
- słownictwo związane z zakupami i usługami
(np. refund, free from defect, door-to-door
seller, compulsive shopper)
[ćw. 1, str. 79-80, ćw. 3, str. 82];
- słownictwo związane z usługami
bankowymi (np. open an account,
withdraw cash, ATM) [ćw. 4, str. 83-84]
- opowiedzieć o swoich ulubionych sklepach, wyjaśnić, dlaczego je lubi; opowiedzieć
o miejscach, w których nigdy nie robi zakupów [ćw. 1, str. 80];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat roli zakupów w walce z depresją i złym
samopoczuciem [ćw. 1, str. 80];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat skuteczności różnych form reklamy; powiedzieć,
co przemawia do młodzieży [ćw. 2, str. 81];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że klient ma zawsze rację; uzasadnić swoją opinię [ćw. 3, str. 82];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że karty kredytowe skłaniają klientów do większych zakupów
[ćw. 4, str. 84];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat kont bankowych dla nastolatków, omówić zalety
takiej formy oszczędzania [ćw. 4, str. 84];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że spędzanie wolnego czasu w centrum handlowym stanowi
zagrożenie dla rodziny; uzasadnić swoją opinię [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji,
pyt. 1, str. 84];
- powiedzieć, czy brakowałoby mu małych sklepów spożywczych, gdyby zniknęły z polskiego
rynku [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 2, str. 84];
- powiedzieć, jakie formy reklamy powinny być zabronione; zgodzić się/ nie zgodzić się,
że praca w reklamie to marnowanie czasu i talentu ludzi; uzasadnić swoją opinię
[Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 3-4, str. 84];
- omówić rodzaj usług, z których często korzysta i bez których nie mógłby żyć [Dodatkowe
zagadnienia do dyskusji, pyt. 5, str. 84];
- opisać ilustracje oraz zinterpretować hasło dotyczące zakupów i stosowania różnych środków
płatniczych; wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat obniżek cen; powiedzieć, czy woli
robić zakupy sam czy z kimś [Zestaw 7, zad. 1, str. 156 i 165];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że duże centra handlowe ułatwiają nam życie; uzasadnić swoją
opinię [Zestaw 7, zad. 2.1, str. 156];
- powiedzieć, w jaki sposób internet i karty kredytowe zmieniają nasze sposoby robienia
zakupów [Zestaw 7, zad. 2.2, str. 156]
17
Słuchanie – uczeń potrafi Czytanie – uczeń potrafi Komunikacja pisemna – uczeń potrafi
- zrozumieć kilka wypowiedzi na temat
zmiany mieszkania (określić ich główne
myśli i intencję mówiącego, wybrać
informacje) i zrobić zadanie typu dobieranie
[zad. 7, str. 180];
- zrozumieć wywiad na temat sytuacji
finansowej studentów (określić główne
myśli tekstu i jego części oraz intencję
autora) i zrobić zadanie wielokrotnego
wyboru [zad. 5, str. 324-325]
- zrozumieć tekst o inwazji informacji
(określić główne myśli tekstu i intencję
autora, stwierdzić, czy tekst zawiera
określone informacje, wybrać informacje)
i zrobić zadanie typu prawda/ fałsz
[zad. 5, str. 206-207];
- zrozumieć tekst o systemie działania
piramid finansowych (określić główne myśli
tekstu i jego części, wybrać informacje)
i zrobić zadanie wielokrotnego wyboru
[zad. 13, str. 222]
- napisać recenzję filmu lub książki, które nie
są warte polecenia [zad. 3, str. 267];
- napisać opowiadanie pt. A Strange
Encounter [zad. 2, str. 287];
- przedstawić w formie rozprawki swoją
opinię na temat roli pieniędzy w osiągnięciu
szczęścia w życiu [zad. 3.3, str. 291]
18
Temat 8: PODRÓŻÓWANIE I TURYSTYKA
Słownictwo – uczeń zna Komunikacja ustna – uczeń potrafi
- słownictwo związane ze środkami transportu
(np. mode of transport, sustainable
transport options, cyclists)
[ćw. 1, str. 85-88];
- słownictwo związane z podróżą samolotem
(np. security surcharge, carry-on bag,
board the plane) [ćw. 1, str. 85-88];
- słownictwo związane z przejazdem metrem
(np. subway entrance, turnstile gate,
multiple rides, tube line) [ćw. 1, str. 85-88];
- rodzaje zakwaterowania i słownictwo z nimi
związane (np. municipal campgrounds,
backpacker accommodation, guest house,
bunks, midnight curfew, amenities)
[ćw. 2, str. 89, ćw. 3, str. 90-91];
- słownictwo opisujące podróże (np. broaden
horizons, diverse cultures, destination,
archaeological sites) [ćw. 3, str. 90-91];
- słownictwo związane z wypadkami
i ubezpieczeniem w podróży (np. exotic
infectious disease, incur risks, take
precautions, full insurance cover)
[ćw. 4, str. 92-93]
- wyrazić swoją opinię na temat poruszania się pieszo; omówić zalety i wady, wyjaśnić,
dlaczego prawdziwy turysta woli zwiedzanie na piechotę od innych środków transportu
[ćw. 1, str. 85];
- opowiedzieć o zagrożeniach w czasie podróży samolotem oraz o tym, co należy zrobić,
by była ona bezpieczna i bezstresowa [ćw. 1, str. 87];
- podać zalety i wady metra; opisać i ocenić system komunikacji w swojej miejscowości
[ćw. 1, str. 88];
- wybrać dla siebie formę taniego zakwaterowania w podróży i uzasadnić swój wybór; podać
czynniki, które decydują o cenie zakwaterowania oraz omówić korzyści i wady taniego
i luksusowego zakwaterowania [ćw. 2, str. 89];
- powiedzieć, na czym polega prowadzenie hotelu i czy obowiązki z tym związane zależą
od standardu hotelu [ćw. 2, str. 89];
- zdefiniować podróż; powiedzieć, na czym polega prawdziwa wartość podróży; zgodzić się/
nie zgodzić się, że lepiej podróżować z nadzieją osiągnięcia celu niż osiągnąć cel podróży;
uzasadnić swoją opinię [ćw. 3, str. 90];
- wyjaśnić, dlaczego informacje w przewodnikach turystycznych są postrzegane jako
stereotypowe i nieaktualne; opisać cechy dobrego przewodnika [ćw. 3, str. 91];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat ubezpieczenia w podróży; omówić korzyści
i ryzyko; powiedzieć, co powinno pokrywać takie ubezpieczenie [ćw. 4, str. 93];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat środków bezpieczeństwa w podróży; powiedzieć,
jakich należy przestrzegać wszędzie, jakich w podróży zagranicę, itp. [ćw. 4, str. 93];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat tanich linii lotniczych; powiedzieć, jakie
są korzyści i wady, jakie linie woli [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 1, str. 93];
- powiedzieć, jak należy się przygotować do podróży biorąc pod uwagę miejsce, cel, długość
pobytu [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 2, str. 93];
- opowiedzieć o niezapomnianej podróży, którą odbył; wyjaśnić, co sprawiło, że nadal
ją pamięta [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 3, str. 93];
19
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat wakacji spędzanych na pieszych wędrówkach
[Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 4, str. 93];
- opisać ilustracje dotyczące jazdy autostopem, omówić zalety i wady tej formy podróżowania;
zinterpretować dane liczbowe dotyczące opinii na temat autostopowiczów i podać powody
negatywnych opinii [Zestaw 8, zad. 1, str. 157 i 166];
- wyrazić swoją opinię na temat posiadania samochodu; powiedzieć, czy to błogosławieństwo
czy przekleństwo, czy te dwie opinie można pogodzić [Zestaw 8, zad. 2.1, str. 157];
- wyrazić swoją opinię na temat wakacji zorganizowanych przez biuro podróży, porównać ich
atrakcyjność z innymi rodzajami wakacji [Zestaw 8, zad. 2.2, str. 157]
Słuchanie – uczeń potrafi Czytanie – uczeń potrafi Komunikacja pisemna – uczeń potrafi
- zrozumieć wywiad na temat Interpolu
(określić główne myśli tekstu i jego części
oraz wybrać informacje) i zrobić zadanie
wielokrotnego wyboru [zad. 14, str. 185];
- zrozumieć pięć fragmentów wypowiedzi
na temat metod porozumiewania się
(określić ich główne myśli i intencję
mówiącego, wybrać informacje) i zrobić
zadanie typu dobieranie [zad. 6, str. 309]
- zrozumieć tekst o problemach w czasie
podróży samolotem (określić główne myśli
tekstu i intencję autora, stwierdzić, czy tekst
zawiera określone informacje, wybrać
informacje) i zrobić zadanie typu prawda/
fałsz [przykł. 1, str. 192-193];
- zrozumieć tekst na podstawie Around the
World in Eighty Days J. Verne’a (określić
główne myśli tekstu i jego części oraz
intencję autora) i zrobić zadanie
wielokrotnego wyboru [zad. 7, str. 326-327]
- napisać rozprawkę, w której przedstawi
dobre i złe strony zorganizowanych form
wypoczynku [zad. 6, str. 251];
- napisać rozprawkę na temat dobrych i złych
stron turystyki [zad. 3.3., str. 307];
- napisać opowiadanie o niezwykłej podróży
pt. An Amazing Trip [zad. 3.2, str. 323]
20
Temat 9: KULTURA
Słownictwo – uczeń zna Komunikacja ustna – uczeń potrafi
- rodzaje sztuki (np. literature, crafts, ballet,
fine arts) [ćw. 1, str. 94-95];
- nazwy twórców i artystów (np. playwright,
brass band, solo performer, celebrated
painter) [ćw. 1, str. 94-95];
- słownictwo związane ze sztuką i wystawami
(np. decorative art objects, on display,
temporary exhibition, widespread art
education) [ćw. 1, str. 94-95,
ćw. 2, str. 96-97];
- słownictwo związane z filmem i telewizją
(np. blockbuster movie, silent classic,
docusoap, daytime TV) [ćw. 2, str. 96-97];
- słownictwo związane z literaturą
i czytelnictwem (np. detective fiction, genre,
plot elements, setting, book voucher)
[ćw. 3, str. 99-100]
- powiedzieć, w jakim wydarzeniu artystycznym w Wielkiej Brytanii chciałby uczestniczyć,
gdyby miał możliwość [ćw. 1, str. 95];
- opisać niezapomnianą wizytę w muzeum i wrażenie, jakie na nim zrobiła [ćw. 1, str. 95];
- opowiedzieć o swoich upodobaniach dotyczących filmu; powiedzieć, jak często chodzi
do kina i na jakie filmy, jaki jest jego ulubiony aktor itp. [ćw. 2, str. 97];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat oglądania telewizji; powiedzieć, dlaczego jest tak
popularnym sposobem spędzania czasu; zgodzić się/ nie zgodzić się, że misją telewizji jest
edukacja, że telewizja publiczna w Polsce staje się łatwa i niewymagająca itp. [ćw. 2, str. 97,
Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 3, str. 100];
- wyrazić swoją opinię na temat uczestnictwa w kulturze; powiedzieć, czy łatwy dostęp
do kultury wpływa na nasze uczestnictwo; podać powody, dla których państwo powinno
dotować kulturę wysoką itp. [ćw. 2, str. 98];
- opowiedzieć o tym, co czyta, jak ważne jest czytanie w jego życiu itp.; wyrazić swoją opinię
na temat promocji czytania przez sławne postacie z życia kultury w Polsce; podać powody,
dla których spada czytelnictwo [ćw. 3, str. 100, Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 4,
str. 100];
- zdecydować, jakie wydarzenie kulturalne pokazałby gościom, którzy pierwszy raz przebywają
w jego okolicy; powiedzieć, czy starsi i młodsi chcieliby obejrzeć to samo; powiedzieć, jak
często uczestniczy w różnych wydarzeniach kulturalnych i dlaczego itp. [Dodatkowe
zagadnienia do dyskusji, pyt. 1-2, str. 100];
- opisać ilustracje dotyczące kultury w życiu człowieka; zinterpretować dane statystyczne
odnoszące się do sposobów spędzania wolnego czasu; wyrazić swoją opinię na temat promocji
kultury [Zestaw 9, zad. 1, str. 158 i 166];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat dotowania kultury przez państwa, które mają
problem z finansowaniem służby zdrowia [Zestaw 9, zad. 2.1, str. 158];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat adaptacji filmowych dzieł literatury polskiej;
omówić korzyści i problemy płynące z oglądania a nie czytania tych dzieł
[Zestaw 9, zad. 2.2, str. 158]
21
Słuchanie – uczeń potrafi Czytanie – uczeń potrafi Komunikacja pisemna – uczeń potrafi
- zrozumieć kilka wypowiedzi na temat
książek (określić główne myśli części tekstu,
stwierdzić, czy tekst zawiera określone
informacje, wybrać informacje) i zrobić
zadanie typu dobieranie [zad. 10, str. 181];
- zrozumieć wywiad na temat zakładania
bibliotek w ubogich krajach (określić
główne myśli tekstu i jego części oraz
intencję mówiącego) i zrobić zadanie
wielokrotnego wyboru [zad. 5, str. 308]
- zrozumieć tekst o literaturze fantasy dla
dzieci (określić główne myśli tekstu i jego
części oraz intencję autora, wybrać
informacje) i zrobić zadanie wielokrotnego
wyboru [zad. 14, str. 224-225];
- zrozumieć tekst o bilingwalizmie (określić
główne myśli tekstu i jego części, rozpoznać
związki pomiędzy częściami tekstu) i zrobić
zadanie typu dobieranie [zad. 8, str. 296];
- zrozumieć tekst o kampanii „Dzieci
w muzeum” (określić główne myśli tekstu
i jego części, rozpoznać związki pomiędzy
częściami tekstu) i zrobić zadanie typu
dobieranie [zad. 8, str. 328]
- napisać rozprawkę na temat „Reality shows
– droga do sławy czy psychologiczna
pułapka” [zad. 2, str. 250];
- przedstawić w formie rozprawki swoją
opinię na temat wartości edukacyjnej
telewizji [zad. 2, str. 260];
- opisać swoją ulubioną postać z filmu lub
kreskówki [zad. 3, str. 279]
22
Temat 10: SPORT
Słownictwo – uczeń zna Komunikacja ustna – uczeń potrafi
- dyscypliny sportowe (np. equestrian events,
paragliding, water polo, gymnastics)
[ćw. 1, str. 101-102, ćw. 4, str. 106];
- słownictwo związane z imprezami
sportowymi (np. organizing committee,
Olympic flame, venue, Paralympics,
the host city) [ćw. 1, str. 101-102];
- słownictwo związane z uprawianiem
sportów i regułami w sporcie (np. overarm
serving, request for timeout, score the goal)
[ćw. 2, str. 103-104];
- słownictwo związane z dopingiem
(np. impose drug restrictions,
face a dope ban, powerful stimulant)
[ćw. 3, str. 105];
- sprzęt sportowy (np. surfboard, body
padding, bridles with reins)
[ćw. 4, str. 106, ćw. 5, str.107-108]
- wyrazić swoją opinię na temat symboli Olimpiady; powiedzieć, które z nich najlepiej oddają
ducha olimpiady itp. [ćw. 1, str. 101];
- wyjaśnić, dlaczego we współczesnych igrzyskach nie ma niektórych starożytnych dyscyplin,
dlaczego wzrasta ilość dyscyplin itp. [ćw. 1, str. 101;
- wyrazić swoją opinię na temat Olimpiady Specjalnej; powiedzieć, dlaczego się odbywa, jaką
rolę odgrywa w życiu uczestników itp. [ćw. 1, str. 102];
- wyrazić swoją opinię na temat popularności niektórych sportów, np. piłki nożnej
[ćw. 2, str. 104, Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 1-2, str. 108];
- wyjaśnić zjawisko dopingu w sporcie; powiedzieć, dlaczego sportowcy stosują doping itp.
[ćw. 3, str. 105];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat popularności sportów ekstremalnych
[ćw. 4, str. 106];
- wyjaśnić, w jaki sposób odpowiedni sprzęt sportowy zapobiega wypadkom w sporcie;
powiedzieć, jakie środki ostrożności należy zachować uprawiając różne sporty
[ćw. 5, str. 108];
- podać przykłady sportów wymagających i niewymagających rywalizacji i opisać cechy osób je
uprawiające [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 3, str. 108];
- podać przykłady sportów wymagających i niewymagających znacznych nakładów
finansowych; wyrazić swoją opinię na temat snobizmu w sporcie [Dodatkowe zagadnienia
do dyskusji, pyt. 4, str. 108];
- opisać zasady „fair play” i wyjaśnić, dlaczego należy ich przestrzegać [Dodatkowe
zagadnienia do dyskusji, pyt. 5, str. 108];
- omówić rolę władz i instytucji edukacyjnych w promowaniu sportu; powiedzieć, czy chęć
uprawiania sportu zależy jedynie od danej osoby [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji,
pyt. 6, str. 108];
- opisać ilustracje oraz zinterpretować dane statystyczne przedstawiające aktywność fizyczną
w życiu współczesnego człowieka; wyjaśnić znaczenie nagłówka prasowego dotyczącego tego
tematu; powiedzieć, dlaczego sprawność fizyczna jest ważna dla zdrowia i jak można
zachęcać ludzi do uprawiania sportów [Zestaw 10, zad. 1, str. 159 i 166];
23
- wyrazić swoją opinię na temat sportów ekstremalnych; powiedzieć, czy podnoszą jedynie
poziom adrenaliny czy również sprawność fizyczną [Zestaw 10, zad. 2.1, str. 159];
- wyjaśnić popularność sportów, które pochodzą z Wielkiej Brytanii i USA; powiedzieć, czy
powszechność języka angielskiego i kultury anglosaskiej ma wpływ na tę popularność
[Zestaw 10, zad. 2.2, str. 159]
Słuchanie – uczeń potrafi Czytanie – uczeń potrafi Komunikacja pisemna – uczeń potrafi
- zrozumieć wywiad z ekspertem w dziedzinie
dietetyki (stwierdzić, czy tekst zawiera
określone informacje, wybrać informacje)
i zrobić zadanie typu prawda/ fałsz
[zad. 4, str. 179];
- zrozumieć wypowiedź na temat różnych
dyscyplin sportowych (określić główne
myśli części tekstu, stwierdzić, czy tekst
zawiera określone informacje, wybrać
informacje) i zrobić zadanie typu dobieranie
[zad. 6, str. 301]
- zrozumieć tekst o spacerach jako
aktywności fizycznej (stwierdzić, czy tekst
zawiera określone informacje, wybrać
informacje) i zrobić zadanie typu prawda/
fałsz [zad. 3, str. 202-203];
- zrozumieć tekst o historii produkcji butów
(określić główne myśli części tekstu,
rozpoznać związki pomiędzy częściami
tekstu, wybrać informacje) i zrobić zadanie
typu dobieranie [zad. 9, str. 214-215]
- napisać opowiadanie kończące się słowami
...and they all burst out laughing
[zad. 1, str. 287];
- przedstawić w formie rozprawki swoją
opinię na temat znaczenia wyglądu
człowieka [zad. 3.3, str. 299];
- opisać słynne miejsce w Polsce,
wyjaśniając, dlaczego jest tak słynne
[zad. 3.1, str. 307]
24
Temat 11: ZDROWIE
Słownictwo – uczeń zna Komunikacja ustna – uczeń potrafi
- słownictwo opisujące tryb życia
(np. maintain a healthy body,
change one’s diet, routine check-ups)
[ćw. 1, str. 109-110];
- składniki diety (np. protein, low fat,
glucose) [ćw. 1, str. 109-110];
- choroby, dolegliwości, urazy (np. heart
disease, fatigue, achy joints, hearing loss,
schizophrenia) [ćw. 1, str. 109-110,
ćw. 2, str. 111, ćw. 3, str. 112,
ćw. 5, str. 114];
- słownictwo związane z niepełnosprawnością
(np. mobility impaired, eliminate barriers,
the deaf) [ćw. 4, str. 113];
- słownictwo związane z systemem ochrony
zdrowia (np. basic health care, welfare
state, prescription refill, Hippocratic oath)
[ćw. 6, str. 115-117]
- opisać zdrowy tryb życia; zgodzić się/ nie zgodzić się, że nie istnieje uniwersalny zdrowy tryb
życia, ale że zależy od potrzeb, osobowości itp. człowieka; uzasadnić swoją opinię
[ćw. 1, str. 109];
- podać powody, dla których ludzie przechodzą na dietę oraz korzyści i ryzyko z tym związane;
powiedzieć, do jakiego stopnia trzymanie diety jest sprawdzianem silnej woli i determinacji
[ćw. 1, str. 110];
- omówić efekty uboczne zażywania różnych leków [ćw. 2, str.111];
- wyjaśnić, w jaki sposób zmęczenie i brak snu wpływają na życie człowieka i jak można się ich
pozbyć [ćw. 2, str. 111];
- omówić rolę muzyki w życiu człowieka [ćw. 3, str. 112];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat udziału osób niepełnosprawnych w życiu
społecznym; powiedzieć, co należy zrobić w Polsce, by zapewnić większy udział
niepełnosprawnych w życiu publicznym [ćw. 4, str. 113];
- wyrazić swoją opinię na temat zakazu palenia w miejscach publicznych; opowiedzieć
o negatywnych skutkach uzależnień i podać powody, dla których ludzie ulegają uzależnieniom
[ćw. 5, str. 114];
- omówić zalety i wady publicznej opieki medycznej; zgodzić się/ nie zgodzić się, że wysokiej
jakości opieka medyczna może być zapewniona jedynie przez prywatny system
[ćw. 6, str. 115];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat kontaktu lekarza z pacjentem; powiedzieć, czy
powinien być oparty na wzajemnym zaufaniu [ćw. 6, str. 116];
- wyjaśnić, dlaczego lepiej zapobiegać niż leczyć [ćw. 6, str. 117];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat roli przysięgi Hipokratesa [ćw. 6, str. 117];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat opalania; powiedzieć, czy jest bezpieczne
[Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 1, str. 117];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat diety i zdrowych nawyków żywieniowych,
wegetarianizmu itp.; powiedzieć, czy zdrowy tryb życia jest tylko dla bogatych [Dodatkowe
zagadnienia do dyskusji, pyt. 2, 4, 5, str. 117];
- podać powody rosnącej popularności medycyny alternatywnej; wyrazić swoją opinię na temat
jej skuteczności itp. [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 3, str. 117];
25
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że hipochondrycy to jedyni ludzie, którzy potrafią skutecznie
zapobiec zachorowaniu; uzasadnić swoją opinię [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 6,
str. 117];
- opisać ilustracje oraz zinterpretować cytat dotyczący pozycji osób niepełnosprawnych
w społeczeństwie; powiedzieć czy niepełnosprawni są dyskryminowani oraz w jaki sposób
można pozbyć się barier napotykanych przez niepełnosprawnych
[Zestaw 11, zad. 1, str. 160 i 166];
- wyrazić swoją opinię na temat zalet i niebezpieczeństw związanych z przestrzeganiem ścisłej
diety [Zestaw 11, zad. 2.1, str. 159];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że o zdrowie należy zacząć dbać za młodu a nie w starszym wieku
[Zestaw 11, zad. 2.2, str. 160]
Słuchanie – uczeń potrafi Czytanie – uczeń potrafi Komunikacja pisemna – uczeń potrafi
- zrozumieć pięć wypowiedzi na temat
bezsenności (określić główne myśli części
tekstu, stwierdzić, czy tekst zawiera
określone informacje, wybrać informacje)
i zrobić zadanie typu dobieranie
[przykł. 2, str. 175];
- zrozumieć wypowiedź na temat odchudzania
(określić główne myśli tekstu i jego części
oraz intencję mówiącego, wybrać
informacje) i zrobić zadanie wielokrotnego
wyboru [przykł. 3, str. 177];
- zrozumieć pięć wypowiedzi na temat
ochrony zdrowia (określić główne myśli
części tekstu, stwierdzić, czy tekst zawiera
określone informacje, wybrać informacje)
i zrobić zadanie typu dobieranie
[zad. 6, str. 325]
- zrozumieć tekst na temat metroterapii
(stwierdzić, czy tekst zawiera określone
informacje, wybrać informacje) i zrobić
zadanie typu prawda/ fałsz
[zad. 2, str. 200-201];
- zrozumieć tekst o malarii (określić główne
myśli tekstu i jego części oraz intencję
autora, wybrać informacje) i zrobić zadanie
wielokrotnego wyboru
[zad. 7, str. 294-295]
- napisać opowiadanie pt. Lost and Found
[zad. 3.2, str. 291];
- opisać swoje hobby, wyjaśniając,
co szczególnie w nim lubi
[zad. 3.1, str. 323]
26
Temat 12: NAUKA I TECHNIKA
Słownictwo – uczeń zna Komunikacja ustna – uczeń potrafi
- wynalazki i odkrycia naukowe (np. palm-
size computer, auto-piloted car, DNA
technology, test tube studies)
[ćw. 1, str. 118-122];
- słownictwo związane z nauką i techniką
(np. technological revolution, leading
scientist, genetic makeup)
[ćw. 1, str. 118-122];
- słownictwo związane z obsługą urządzeń
(np. protect data from deletion, disconnect
terminals, post a message) [ćw. 2, str. 123];
- słownictwo związane z mediami
i informacją (np. freedom of speech,
self-censorship, information highway,
cordless telephone) [ćw. 3, str. 124-126]
- podać przykłady urządzeń, które weszły do użytku w ostatnich latach; wyrazić swoją opinię
na temat nowoczesnych urządzeń, powiedzieć, czy rzeczywiście ułatwiają życie
[ćw. 1, str. 118];
- wyjaśnić, w jaki sposób rozwój techniczny zmienił nasze postrzeganie człowieka
[ćw. 1, str.118];
- podać przykłady prognoz na przyszłość dotyczących rozwoju technicznego, zgodzić się/ nie
zgodzić się z tymi prognozami [ćw. 1, str.118];
- opisać cechy prawdziwego naukowca [ćw. 1, str.119];
- wyjaśnić powody, dla których ustanowiono nagrodę Ig Nobla za niepożądane badania
naukowe [ćw. 1, str.119];
- podać przykłady przełomowych odkryć naukowych; powiedzieć, co czyni z nich odkrycia
przełomowe [ćw. 1, str. 120];
- omówić zalety i potencjalne zagrożenia dla człowieka i środowiska wynikające z żywności
genetycznie modyfikowanej [ćw.1, str.121];
- wyrazić swoją opinię na temat eksperymentów na zwierzętach; podać argumenty za i przeciw
[ćw.1, str.122];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat korzystania z internetu; powiedzieć, czy można
to robić bezpiecznie, jak wybierać strony godne zaufania itp. [ćw. 2, str.123];
- omówić pozytywne i negatywne skutki wolności słowa [ćw. 3, str.124];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że nie istnieją obiektywne media; uzasadnić swoją opinię
[ćw. 3, str.124];
- omówić najważniejsze wydarzenia medialne ostatnich lat; uzasadnić swoją opinię
[ćw. 3, str.126];
- powiedzieć, w jaki sposób różne urządzenia i wynalazki zrewolucjonizowały nasze życie;
zgodzić się/ nie zgodzić się, że ludzie za bardzo polegają na nowoczesnych urządzeniach
[Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 1, 6, str. 126];
- omówić zalety i wady komputera i internetu [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji,
pyt. 2, 4, str. 126];
27
- wyjaśnić powiedzenie, że potrzeba jest matką wynalazku; wyrazić i uzasadnić swoją opinię
na temat roli ludzkich potrzeb i ciekawości w rozwoju cywilizacji [Dodatkowe zagadnienia
do dyskusji, pyt. 3, 5, str. 126];
- opisać ilustracje oraz zinterpretować dane statystyczne i hasła odnoszące się do roli urządzeń
technicznych w życiu współczesnego człowieka; wyjaśnić, w jaki sposób nowoczesne
wynalazki mogą stanowić problem; powiedzieć, który wynalazek uważa za niezbędny w życiu
[Zestaw 12, zad. 1, str. 161 i 166];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat roli mass mediów w kształtowaniu ludzkich
poglądów [Zestaw 12, zad. 2.1, str. 161];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że nauka i technika uczyniły ludzi szczęśliwszymi; uzasadnić
swoją opinię [Zestaw 12, zad. 2.2, str. 161)
Słuchanie – uczeń potrafi Czytanie – uczeń potrafi Komunikacja pisemna – uczeń potrafi
- zrozumieć wywiad z neurochirurgiem
(określić główne myśli tekstu i jego części
oraz intencję mówiącego, wybrać
informacje) i zrobić zadanie wielokrotnego
wyboru [zad. 15, str. 186];
- zrozumieć wywiad z dziennikarzem
piszącym na tematy naukowe (określić
główne myśli tekstu, stwierdzić, czy tekst
zawiera określone informacje, wybrać
informacje) i zrobić zadanie typu prawda/
fałsz [zad. 4, str. 300]
- zrozumieć tekst o sygnałach sejsmicznych
wysyłanych przez zwierzęta (określić
główne myśli tekstu, stwierdzić, czy zawiera
określone informacje, wybrać informacje)
i zrobić zadanie typu prawda/ fałsz
[zad. 4, str. 204-205];
- zrozumieć tekst o genetycznie
wyprodukowanej rybie (określić główne
myśli tekstu i jego części oraz kontekst
komunikacyjny) i zrobić zadanie
wielokrotnego wyboru
[zad. 12, str. 220-221]
- napisać rozprawkę za temat zalet i wad
zawierania znajomości przez internet
[zad.1, str. 250];
- przedstawić w formie rozprawki swoją
opinię na temat spożytkowania pieniędzy
inwestowanych w podbój kosmosu w celu
rozwiązania problemów ludzkości
[zad. 5, str. 260];
- napisać recenzję książki niebeletrystycznej
(np. poradnika, słownika, podręcznika itp.)
[zad. 5, str. 267]
28
Temat 13: ŚWIAT PRZYRODY
Słownictwo – uczeń zna Komunikacja ustna – uczeń potrafi
- słownictwo związane ze środowiskiem
i jego zagrożeniem (np. greenhouse gases,
forest clearning, threatened plants,
pollutants) [ćw. 1, str. 127-128,
ćw. 3, str. 130, ćw. 4, str. 131-132];
- sposoby ochrony środowiska
(np. ecotourism, plant collecting expedition,
conserve biodiversity, recycling facilities)
[ćw. 1, str. 127-128, ćw. 3, str. 130,
ćw. 4, str. 131-132];
- słownictwo opisujące świat zwierząt
(np. dolphin-assisted therapy, collie crosses,
pampered pets) [ćw. 2, str. 129];
- słownictwo związane z żywiołami
(np. melting of glaciers, landslide, flash
flood) [ćw. 5, str. 133-134];
- słownictwo związane z kosmosem
(np. unmanned probe, rocky surface,
spacecraft) [ćw. 5, str. 133-134]
- powiedzieć, do jakiego stopnia degradacja środowiska naturalnego zagraża człowiekowi;
zgodzić się/ nie zgodzić się, że człowiek jest swoim największym wrogiem; wyrazić
i uzasadnić swoją opinię na temat środków finansowych przeznaczanych na ochronę
środowiska [ćw. 1, str. 128];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat ochrony zagrożonych gatunków; powiedzieć, czy
należy chronić wybrane czy wszystkie gatunki [ćw. 1, str. 128];
- opowiedzieć o terapeutycznym wpływie zwierząt na ludzi [ćw. 2, str. 129];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat zwierząt w domu; powiedzieć, jakie są korzyści
dla człowieka; zgodzić się/ nie zgodzić się, że trzymanie psów w mieszkaniach jest przejawem
egoizmu i okrucieństwa [ćw. 2, str. 129];
- powiedzieć, czy wygląd otoczenia, w którym mieszka jest dla niego istotny; opisać brzydki
budynek, element krajobrazu itp.; podać przykład regionu w Polsce, w którym należy chronić
naturalny krajobraz [ćw. 3, str. 130];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat degradacji środowiska; powiedzieć, jaki rodzaj
zanieczyszczenia jest najgroźniejszy [ćw. 4, str. 132];
- opisać stan recyklingu w Polsce [ćw. 4, str. 132];
- wyjaśnić, w jaki sposób człowiek jest odpowiedzialny za klęski żywiołowe [ćw. 5, str. 134];
- wyjaśnić, w jaki sposób topnienie lodowców zagraża ludności Nepalu i Indii [ćw. 5, str. 134];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat badania kosmosu i środków finansowych
na to przeznaczanych [ćw. 5, str. 134];
- opowiedzieć o wpływie działalności człowieka na środowisko naturalne; podać przykłady
sposobów ochrony środowiska przez zwykłych ludzi [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji,
pyt. 1, 5 str. 134];
- wyrazić swoją opinię na temat ochrony środowiska krajów trzeciego świata przez kraje
rozwinięte [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 2, str. 134];
- powiedzieć, na jakie zagrożone gatunki zwierząt przeznaczyłby własne fundusze i dlaczego;
zgodzić się/ nie zgodzić się, że sposób traktowania zwierząt świadczy o człowieczeństwie
[Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 3, 4 str. 134];
29
- opisać ilustracje oraz zinterpretować dane statystyczne i nagłówek prasowy dotyczący
środowiska i klęsk żywiołowych; powiedzieć, jakim klęskom można zapobiec i jak; wyjaśnić,
w jaki sposób edukacja pomaga chronić środowisko [Zestaw 13, zad. 1, str. 162 i 166];
- wyrazić swoją opinię na temat praw zwierząt; powiedzieć, czy ochrona praw zwierząt jest
tylko współczesną modą czy istotnym celem [Zestaw 13, zad. 2.1, str. 162];
- wyjaśnić, dlaczego ochrona parków narodowych jest kontrowersyjną kwestią
[Zestaw 13, zad. 2.2, str. 162]
Słuchanie – uczeń potrafi Czytanie – uczeń potrafi Komunikacja pisemna – uczeń potrafi
- zrozumieć wypowiedź na temat pewnego
eksperymentu bioenergetycznego (określić
główne myśli tekstu i intencję mówiącego,
stwierdzić, czy tekst zawiera określone
informacje, wybrać informacje) i zrobić
zadanie typu prawda/ fałsz [zad. 5, str. 180];
- zrozumieć instrukcje dotyczące
postępowania na wypadek trzęsienia ziemi
(określić główne myśli tekstu i jego części,
intencję autora i kontekst sytuacyjny,
wybrać informacje) i zrobić zadanie
wielokrotnego wyboru [zad. 5, str. 292]
- zrozumieć tekst o ludzkim zachowaniu
(określić główne myśli części tekstu,
rozpoznać związki pomiędzy częściami
tekstu, wybrać informacje) i zrobić zadanie
typu dobieranie [przykł. 2, str. 194-195];
- zrozumieć opowiadanie o wyprawie
do Egiptu (określić główne myśli tekstu oraz
kontekst komunikacyjny, stwierdzić, czy
tekst zawiera określone informacje, wybrać
informacje) i zrobić zadanie typu prawda/
fałsz [zad. 1, str. 198-199]
- przedstawić w formie rozprawki swoją
opinię na temat istnienia ogrodów
zoologicznych [zad. 4, str. 260];
- opisać porę oku, którą lubi najbardziej
[zad. 1, str. 279];
- napisać recenzję niedawno obejrzanego
filmu, który mu się spodobał
[zad. 3.2, str. 307]
30
Temat 14: PAŃSTWO I SPOŁECZEŃSTWO
Słownictwo – uczeń zna Komunikacja ustna – uczeń potrafi
- instytucje państwowe i urzędnicy państwowi
(np. Labour Party, government ministers,
hereditary peers, Supreme Governor)
[ćw. 1, str. 135-137, ćw. 4, str. 140-141];
- słownictwo opisujące państwo
(np. population, monetary unit,
multicultural) [ćw. 1, str. 135-137,
ćw. 4, str. 140-141];
- problemy społeczne i słownictwo z nimi
związane (np. antisocial activity, ethnic
minority, unemployment rate, rehabilitation)
[ćw. 2, str. 138, ćw. 3, str. 139];
- słownictwo związane z religią
(np. Reverend, pastoral duties,
ordination of women, Anglican Church)
[ćw. 4, str. 140-141]
- omówić narodowe i międzynarodowe problemy Wielkiej Brytanii, porównać z problemami
w Polsce [ćw. 1, str. 136];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat roli tradycji w funkcjonowaniu państwa
[ćw. 1, str. 137];
- wyjaśnić, dlaczego członkostwo w Unii Europejskiej jest dla Polski korzystne [ćw. 1, str. 137];
- omówić rolę programów resocjalizacji młodocianych przestępców [ćw. 2, str. 138];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat domów dziecka i rodzin zastępczych; wyjaśnić,
dlaczego rodzina zastępcza jest lepszym rozwiązaniem dla dzieci pozbawionych naturalnych
opiekunów [ćw. 2, str. 138];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat rosnącej imigracji; powiedzieć, czy imigranci
z krajów pozaeuropejskich są zagrożeniem dla Europy; ocenić Polskę jako potencjalny cel
imigrantów; wyjaśnić przyczyny fali polskiej emigracji na Wyspy Brytyjskie [ćw. 3, str. 139];
- wyrazić swoją opinię na temat Kościoła Anglikańskiego; powiedzieć, czy reprezentuje
tradycję czy nowoczesność; podać zalety i wady sytuacji, gdzie głowa państwa jest
jednocześnie głową Kościoła [ćw. 4, str. 141];
- powiedzieć, czy osoba, która deklaruje brak zainteresowania polityką ma prawo głosować
w wyborach; uzasadnić swoją opinię [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 1, str. 141];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat interwencji organizacji międzynarodowych
w wewnętrzne problemy danego kraju [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 2, str. 141];
- omówić sposoby zapobiegania rosnącej fali przestępczości w krajach europejskich; uzasadnić
swoją opinię [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 3, str. 141];
- wyrazić swoją opinię na temat życia w społeczeństwie wielokulturowym; omówić korzyści
i problemy z tym związane [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 4, str. 141];
- opisać ilustracje oraz zinterpretować dane statystyczne i nagłówek prasowy dotyczący
przestępczości; wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat kar dla nieletnich przestępców
[Zestaw 14, zad. 1, str. 163 i 166];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat zainteresowania polityką przez młodych ludzi;
powiedzieć, jakie aspekty życia politycznego powinny interesować każdego obywatela, nawet
młodego [Zestaw 14, zad. 2.1, str. 163];
31
- wyjaśnić, jaka jest rola członkostwa państwa w organizacjach międzynarodowych; uzasadnić
swoją opinię [Zestaw 14, zad. 2.2, str. 163]
Słuchanie – uczeń potrafi Czytanie – uczeń potrafi Komunikacja pisemna – uczeń potrafi
- zrozumieć wywiad na temat prawodawstwa
dotyczącego narkotyków (określić główne
myśli tekstu, stwierdzić, czy tekst zawiera
określone informacje, wybrać informacje)
i zrobić zadanie typu prawda/ fałsz
[zad. 3, str. 179];
- zrozumieć wypowiedź na temat sposobów
oznaczania przedmiotów na wypadek
kradzieży (określić główne myśli tekstu
i jego części oraz intencję autora, wybrać
informacje) i zrobić zadanie wielokrotnego
wyboru [zad. 12, str. 183]
- zrozumieć tekst o staniu w kolejkach
(określić główne myśli części tekstu,
rozpoznać związki pomiędzy częściami
tekstu, wybrać informacje) i zrobić zadanie
typu dobieranie [zad. 7, str. 210-211];
- zrozumieć tekst o spotkaniu psychologów
zajmujących się problemem ludzkiego
szczęścia (rozpoznać struktury leksykalno-
gramatyczne) i zrobić zadanie typu
dobieranie [zad. 9, str. 313]
- napisać rozprawkę na temat całkowitego
zakazu palenia w miejscach publicznych,
prezentując argumenty za i przeciw
[zad. 7, str. 251];
- napisać recenzję lektury szkolnej z zakresu
literatury polskiej, która zrobiła na nim
szczególne wrażenie [zad. 2, str. 267];
- opisać miejsce w Polsce, które poleciłby
zwiedzić turyście z zagranicy
[zad. 3.1, str. 299]
32
Temat 15: ELEMENTY WIEDZY O KRAJACH OBSZARU JĘZYKA ANGIELSKIEGO
Słownictwo – uczeń zna Komunikacja ustna – uczeń potrafi
- słownictwo związane z polityką krajów
anglojęzycznych (np. superpower,
Aborigines, Maori, proclaim independence,
separatist) [ćw. 1, str. 142-143,
ćw. 2, str. 144-145, ćw. 3, str. 146,
ćw. 4, str. 147-148];
- słownictwo związane z życiem codziennym
mieszkańców krajów anglojęzycznych
(np. Mardi Gras, bushwalk, racial tension)
[ćw. 1, str. 142-143, ćw. 2, str. 144-145,
ćw. 3, str. 146, ćw. 4, str. 147-148];
- nazwy geograficzne w krajach
anglojęzycznych (np. Death Valley, Bondi
Beach, Ulster, French-speaking Quebec)
[ćw. 1, str. 142-143, ćw. 2, str. 144-145,
ćw. 3, str. 146, ćw. 4, str. 147-148]
- powiedzieć, jakie miejsca chciałby zwiedzić w USA, Australii, Nowej Zelandii, Kanadzie;
uzasadnić swoją opinię [ćw. 1, str. 143, ćw. 2, str. 145, ćw. 4, str. 147];
- wyjaśnić, w jaki sposób różnorodność rasowa i kulturowa wpływa na kulturę amerykańską
[ćw. 1, str. 143];
- wyjaśnić, dlaczego USA, Australia, Nowa Zelandia i Kanada starają się zrekompensować lata
dyskryminacji rdzennej ludności [ćw. 2, str. 145];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że Irlandia i Polska mają wiele wspólnego; podać powody, dla
których wielu Polaków zdecydowało się wyjechać do Irlandii do pracy [ćw. 3, str. 146];
- przedstawić korzyści i problemy wynikające z mieszkania w kraju o małej liczbie
mieszkańców np. w Kanadzie [ćw. 4, str. 148];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że USA to kraj imigrantów; powiedzieć, czy łatwiej czy trudniej
obecnie emigrować [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji, pyt. 1, str. 148];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że piękno krajobrazu danego kraju może być korzyścią i że jego
ochrona może być tak opłacalna jak przemysł [Dodatkowe zagadnienia do dyskusji,
pyt. 2, str. 148];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat stereotypów dotyczących narodowości; powiedzieć,
w jaki sposób powstają i jak wpływają na relacje ludzi o różnej narodowości [Dodatkowe
zagadnienia do dyskusji, pyt. 3, str. 148];
- opisać ilustracje oraz zinterpretować dane statystyczne i nagłówek prasowy dotyczący
emigracji; powiedzieć, z jakimi problemami musi się zmierzyć pracownik w obcym kraju, jak
emigracja wpływa na rodzinę [Zestaw 15, zad. 1, str. 164 i 166];
- wyrazić swoją opinię na temat roli języka w zbliżaniu ludzi; powiedzieć, czy dzięki
wspólnemu językowi Australijczycy i Brytyjczycy są sobie bliżsi niż Francuzi i Brytyjczycy
[Zestaw 15, zad. 2.1, str. 164];
- wyjaśnić rolę podróżowania w zwalczaniu stereotypów; uzasadnić swoją opinię
[Zestaw 15, zad. 2.2, str. 164]
33
Słuchanie – uczeń potrafi Czytanie – uczeń potrafi Komunikacja pisemna – uczeń potrafi
- zrozumieć wypowiedź o pożarze Londynu
(określić główne myśli tekstu, stwierdzić,
czy tekst zawiera określone informacje,
wybrać informacje) i zrobić zadanie typu
prawda/ fałsz [zad. 1, str. 178];
- zrozumieć fragment wywiadu
ze współpracownikiem Nelsona Mandeli
(określić główne myśli tekstu i jego części
oraz intencję mówiącego, wybrać
informacje) i zrobić zadanie wielokrotnego
wyboru [zad. 5, str. 316]
- zrozumieć opowiadanie wg J. Buchana
The Thirty-Nine Steps (określić główne
myśli tekstu i jego części oraz intencję
autora, wybrać informacje) i zrobić zadanie
wielokrotnego wyboru
[zad. 15, str. 226-227];
- zrozumieć tekst o sytuacji zwierząt
w Australii (określić główne myśli części
tekstu, rozpoznać związki pomiędzy
częściami tekstu, wybrać informacje)
i zrobić zadanie typu dobieranie
[zad. 8 str. 312]
- opisać sławną postać historyczną
[zad. 5, str. 279];
- napisać opowiadanie pt. An Adventure
in a Foreign Country [zad. 4, str. 287];
- przedstawić w formie rozprawki swoją
opinię na temat roli globalizacji w znoszeniu
barier [zad. 3.3, str. 315]
34
PLAN WYNIKOWY – zestawy egzaminacyjne – Matura Companion. Poziom rozszerzony
EGZAMIN USTNY
Zestaw Komunikacja ustna – uczeń potrafi
Zestaw 1 (str. 150 i 165)
CZŁOWIEK
- opisać ilustracje odnoszące się do czynników wpływających na osobowość człowieka; zinterpretować cytat
dotyczący roli środowiska w tym procesie; powiedzieć, co silniej wpływa na człowieka: geny czy środowisko
[Zestaw 1, zad. 1, str. 150 i 165];
- zaprezentować i uzasadnić swoją opinię na temat inżynierii genetycznej; wyjaśnić, dlaczego to kontrowersyjna
kwesta i w jaki sposób wpłynie na przyszłość ludzi [Zestaw 1, zad. 2.1, str. 150];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat pierwszego kontaktu z drugą osobą; powiedzieć, czy pierwsze cztery
minuty decydują o zawarciu przyjaźni, czy nie [Zestaw 1, zad. 2.2, str. 150]
Zestaw 2 (str. 151 i 165)
DOM
- opisać ilustracje przedstawiające różne rodzaje mieszkań; wybrać to, które najbardziej by mu odpowiadało;
zinterpretować dane dotyczące ilości mieszkańców w różnych miastach w przeszłości i obecnie, podać powody
takich tendencji; omówić zalety i wady mieszkania na wsi i w mieście [Zestaw 2, zad. 1, str. 151 i 165];
- zgodzić się/ nie zgodzić ze stwierdzeniem, że wiek człowieka wpływa na rodzaj mieszkania, jaki wybiera;
uzasadnić swoją opinię [Zestaw 2, zad. 2.1, str. 151];
- zgodzić się/ nie zgodzić się ze stwierdzeniem, że życie na wsi pozwala na więcej prywatności; uzasadnić swoją
opinię [Zestaw 2, zad. 2.2, str. 151]
Zestaw 3 (str. 152 i 165)
SZKOŁA
- opisać ilustracje odnoszące się do kształcenia w szkołach prywatnych i państwowych, zinterpretować nagłówek
prasowy oraz dane liczbowe związane z oświatą; zgodzić się/ nie zgodzić się, że nauka w prywatnej szkole
to inwestycja na przyszłość; wyrazić swoją opinię na temat finansowania studiów wyższych
[Zestaw 3, zad. 1, str. 152 i 165];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat roku przerwy między ukończeniem szkoły średniej a rozpoczęciem
studiów poświęconej na pracę, podróże itp. [Zestaw 3, zad. 2.1, str. 152];
- porównać system finansowania studiów wyższych w Polsce i w Wielkiej Brytanii, powiedzieć, który jest bardziej
sprawiedliwy itp. i uzasadnić swoją opinię [Zestaw 3, zad. 2.2, str. 152]
35
Zestaw 4 (str. 153 i 165)
PRACA
- opisać ilustracje przedstawiające pracę dorywczą podejmowaną przez młodzież, zinterpretować nagłówki prasowe
i napisy odnoszące się do tego problemu, omówić wady takiej pracy oraz znaczenie dla przyszłej kariery
zawodowej [Zestaw 4, zad. 1, str. 153 i 165];
- wyrazić swoją opinię na temat wolontariatu, omówić zalety i wady takiej pracy [Zestaw 4, zad. 2.1, str. 153];
- podać powody zmieniającej się sytuacji na rynku pracy, powiedzieć, jakie zmiany nastąpią w przyszłości
[Zestaw 4, zad. 2.2, str. 153]
Zestaw 5 (str. 154 i 165)
ŻYCIE RODZINNE I TOWARZYSKIE
- opisać ilustracje i zinterpretować napisy i dane statystyczne dotyczące zainteresowań i pasji człowieka; wyjaśnić
znaczenie hobby w życiu człowieka; powiedzieć, od czego zależą nasze upodobania
[Zestaw 5, zad. 1, str. 154 i 165];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że problemy i konflikty zacieśniają więzy rodzinne; uzasadnić swoją opinię
[Zestaw 5, zad. 2.1, str. 154];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że rodzina jest ważniejsza niż inne relacje międzyludzkie; uzasadnić swoją opinię
[Zestaw 5, zad. 2.2, str. 154]
Zestaw 6 (str.155 i 165)
ŻYWIENIE
- opisać ilustracje oraz zinterpretować hasło i dane statystyczne odnoszące się do zdrowego odżywiania, wyrazić
swoją opinię na temat przestrzegania zdrowej diety oraz unikania złych nawyków żywieniowych
[Zestaw 6, zad. 1, str. 155 i 165];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat roli państwa w przeciwdziałaniu otyłości [Zestaw 6, zad. 2.1, str. 155];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że globalizacja doprowadzi do zaniku kuchni narodowych; uzasadnić swoją opinię
[Zestaw 6, zad. 2.2, str. 155]
Zestaw 7 (str. 156 i 165)
ZAKUPY I USŁUGI
- opisać ilustracje oraz zinterpretować hasło dotyczące zakupów i stosowania różnych środków płatniczych; wyrazić
i uzasadnić swoją opinię na temat obniżek cen; powiedzieć, czy woli robić zakupy sam czy z kimś
[Zestaw 7, zad. 1, str. 156 i 165];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że duże centra handlowe ułatwiają nam życie; uzasadnić swoją opinię
[Zestaw 7, zad. 2.1, str. 156];
- powiedzieć, w jaki sposób internet i karty kredytowe zmieniają nasze sposoby robienia zakupów
[Zestaw 7, zad. 2.2, str. 156]
36
Zestaw 8 (str. 157 i 166)
PODRÓŻOWANIE I TURYSTYKA
- opisać ilustracje dotyczące jazdy autostopem, omówić zalety i wady tej formy podróżowania; zinterpretować dane
liczbowe dotyczące opinii na temat autostopowiczów i podać powody negatywnych opinii
[Zestaw 8, zad. 1, str. 157 i 166];
- wyrazić swoją opinię na temat posiadania samochodu; powiedzieć, czy to błogosławieństwo czy przekleństwo,
czy te dwie opinie można pogodzić [Zestaw 8, zad. 2.1, str. 157];
- wyrazić swoją opinię na temat wakacji zorganizowanych przez biuro podróży, porównać ich atrakcyjność z innymi
rodzajami wakacji [Zestaw 8, zad. 2.2, str. 157]
Zestaw 9 (str. 158 i 166)
KULTURA
- opisać ilustracje dotyczące kultury w życiu człowieka; zinterpretować dane statystyczne odnoszące się
do sposobów spędzania wolnego czasu; wyrazić swoją opinię na temat promocji kultury
[Zestaw 9, zad. 1, str. 158 i 166];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat dotowania kultury przez państwa, które mają problem z finansowaniem
służby zdrowia [Zestaw 9, zad. 2.1, str. 158];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat adaptacji filmowych dzieł literatury polskiej; omówić korzyści
i problemy płynące z oglądania a nie czytania tych dzieł [Zestaw 9, zad. 2.2, str. 158]
Zestaw 10 (str. 159 i 166)
SPORT
- opisać ilustracje oraz zinterpretować dane statystyczne przedstawiające aktywność fizyczną w życiu
współczesnego człowieka; wyjaśnić znaczenie nagłówka prasowego dotyczącego tego tematu; powiedzieć,
dlaczego sprawność fizyczna jest ważna dla zdrowia i jak można zachęcać ludzi do uprawiania sportów
[Zestaw 10, zad. 1, str. 159 i 166];
- wyrazić swoją opinię na temat sportów ekstremalnych; powiedzieć, czy podnoszą jedynie poziom adrenaliny czy
również sprawność fizyczną [Zestaw 10, zad. 2.1, str. 159];
- wyjaśnić popularność sportów, które pochodzą z Wielkiej Brytanii i USA; powiedzieć, czy powszechność języka
angielskiego i kultury anglosaskiej ma wpływ na tę popularność [Zestaw 10, zad. 2.2, str. 159]
Zestaw 11 (str. 160 i 166)
ZDROWIE
- opisać ilustracje oraz zinterpretować cytat dotyczący pozycji osób niepełnosprawnych w społeczeństwie;
powiedzieć, czy niepełnosprawni są dyskryminowani oraz w jaki sposób można pozbyć się barier napotykanych
przez niepełnosprawnych [Zestaw 11, zad. 1, str. 160 i 166];
- wyrazić swoją opinię na temat zalet i niebezpieczeństw związanych z przestrzeganiem ścisłej diety
[Zestaw 11, zad. 2.1, str. 159];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że o zdrowie należy zacząć dbać za młodu a nie w starszym wieku
[Zestaw 11, zad. 2.2, str. 160]
37
Zestaw 12 (str. 161 i 166)
NAUKA I TECHNIKA
- opisać ilustracje oraz zinterpretować dane statystyczne i hasła odnoszące się do roli urządzeń technicznych w życiu
współczesnego człowieka; wyjaśnić, w jaki sposób nowoczesne wynalazki mogą stanowić problem; powiedzieć,
który wynalazek uważa za niezbędny w życiu [Zestaw 12, zad. 1, str. 161 i 166];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat roli masmediów w kształtowaniu ludzkich poglądów
[Zestaw 12, zad. 2.1, str. 161];
- zgodzić się/ nie zgodzić się, że nauka i technika uczyniły ludzi szczęśliwszymi; uzasadnić swoją opinię
[Zestaw 12, zad. 2.2, str. 161]
Zestaw 13 (str. 162 i 166)
ŚWIAT PRZYRODY
- opisać ilustracje oraz zinterpretować dane statystyczne i nagłówek prasowy dotyczący środowiska i klęsk
żywiołowych; powiedzieć, jakim klęskom można zapobiec i jak; wyjaśnić, w jaki sposób edukacja pomaga chronić
środowisko [Zestaw 13, zad. 1, str. 162 i 166];
- wyrazić swoją opinię na temat praw zwierząt; powiedzieć, czy ochrona praw zwierząt jest tylko współczesną modą
czy istotnym celem [Zestaw 13, zad. 2.1, str. 162];
- wyjaśnić, dlaczego ochrona parków narodowych jest kontrowersyjną kwestią [Zestaw 13, zad. 2.2, str. 162]
Zestaw 14 (str. 163 i 166)
PAŃSTWO I SPOŁECZEŃSTWO
- opisać ilustracje oraz zinterpretować dane statystyczne i nagłówek prasowy dotyczący przestępczości; wyrazić
i uzasadnić swoją opinię na temat kar dla nieletnich przestępców [Zestaw 14, zad. 1, str. 163 i 166];
- wyrazić i uzasadnić swoją opinię na temat zainteresowania polityką przez młodych ludzi; powiedzieć, jakie aspekty
życia politycznego powinny interesować każdego obywatela, nawet młodego [Zestaw 14, zad. 2.1, str. 163];
- wyjaśnić, jaka jest rola członkostwa państwa w organizacjach międzynarodowych; uzasadnić swoją opinię
[Zestaw 14, zad. 2.2, str. 163]
Zestaw 15 (str. 164 i 166)
ELEMENTY WIEDZY O KRAJACH OBSZARU JĘZYKA ANGIELSKIEGO
- opisać ilustracje oraz zinterpretować dane statystyczne i nagłówek prasowy dotyczący emigracji; powiedzieć,
z jakimi problemami musi się zmierzyć pracownik w obcym kraju, jak emigracja wpływa na rodzinę
[Zestaw 15, zad. 1, str. 164 i 166];
- wyrazić swoją opinię na temat roli języka w zbliżaniu ludzi; powiedzieć, czy dzięki wspólnemu językowi
Australijczycy i Brytyjczycy są sobie bliżsi niż Francuzi i Brytyjczycy [Zestaw 15, zad. 2.1, str. 164];
- wyjaśnić rolę podróżowania w zwalczaniu stereotypów; uzasadnić swoją opinię [Zestaw 15, zad. 2.2, str. 164]
38
EGZAMIN PISEMNY
Zestaw Słuchanie – uczeń potrafi Czytanie – uczeń potrafi Komunikacja pisemna –
uczeń potrafi Struktury leksykalno-gramatyczne –
uczeń zna
Zestaw 1
(str. 290-
297)
- zrozumieć rozmowę
na temat stresu w życiu
(określić jej główne myśli,
stwierdzić, czy zawiera
określone informacje,
wybrać informacje)
i zrobić zadanie typu
prawda/ fałsz
[zad. 4, str. 292];
- zrozumieć instrukcje
dotyczące postępowania
na wypadek trzęsienia
ziemi (określić główne
myśli tekstu i jego części,
intencję autora i kontekst
sytuacyjny, wybrać
informacje) i zrobić
zadanie wielokrotnego
wyboru [zad. 5, str. 292];
- zrozumieć kilka
wskazówek dotyczących
podejmowania pracy
(określić ich główne myśli
oraz wybrać informacje)
i zrobić zadanie typu
dobieranie
[zad. 6, str. 293]
- zrozumieć tekst o malarii
(określić główne myśli
tekstu i jego części oraz
intencję autora, wybrać
informacje) i zrobić
zadanie wielokrotnego
wyboru
[zad. 7, str. 294-295];
- zrozumieć tekst
o bilingwalizmie (określić
główne myśli tekstu i jego
części, rozpoznać związki
pomiędzy częściami
tekstu) i zrobić zadanie
typu dobieranie
[zad. 8, str. 296];
- zrozumieć tekst
o programie ochrony
przyrody w szkołach
(rozpoznać struktury
leksykalno-gramatyczne)
i zrobić zadanie typu
dobieranie
[zad. 9, str. 297]
- opisać system edukacji
w Polsce, podkreślając
jego mocne strony
[zad. 3.1, str. 291];
- napisać opowiadanie
pt. Lost and Found
[zad. 3.2, str. 291];
- przedstawić w formie
rozprawki swoją opinię
na temat roli pieniędzy
w osiągnięciu szczęścia
w życiu
[zad. 3.3, str. 291]
zad. 1, str. 290
- inwersję po wyrażeniach
przeczących i ograniczających
(np. Little did they tell us...);
- rozkazy w mowie zależnej
(np. My mum told me
not to play...);
- konstrukcję have sth done
(np. I had my curtains washed...);
- zdania warunkowe mieszane
(np. If Professor Smith wasn’t ill,
the lecture wouldn’t have been
cancelled.);
- czasownik object z przyimkiem
(np. My dad objected to my coming
home...);
- zaimki nieokreślone neither ... nor
(np. Neither they nor I needed...)
zad. 2, str. 290
- czasownik złożony turn down
(np. Samantha turned down his
invitation...);
- czas Past Perfect (np. She had
never had a better holiday.);
- twierdzenia w mowie zależnej
z różnymi czasownikami
wprowadzającymi (np. He
expressed his regret at...);
- konstrukcje rzeczownikowe
(np. To Mark’s surprise, Betty...)
39
Zestaw 2
(str. 298-
305)
- zrozumieć wywiad
z dziennikarzem piszącym
na tematy naukowe
(określić główne myśli
tekstu, stwierdzić, czy
tekst zawiera określone
informacje, wybrać
informacje) i zrobić
zadanie typu prawda/ fałsz
[zad. 4, str. 300];
- zrozumieć wypowiedź
na temat odżywiania się
(określić główne myśli
tekstu i jego części oraz
intencję autora) i zrobić
zadanie wielokrotnego
wyboru [zad. 5, str. 300];
- zrozumieć wypowiedź
na temat różnych
dyscyplin sportowych
(określić główne myśli
części tekstu, stwierdzić,
czy tekst zawiera
określone informacje,
wybrać informacje)
i zrobić zadanie typu
dobieranie
[zad. 6, str. 301]
- zrozumieć opowiadanie
wg H.G. Wellsa The
Invisible Man (określić
główne myśli tekstu i jego
części, wybrać informacje)
i zrobić zadanie
wielokrotnego wyboru
[zad. 7, str. 302-303];
- zrozumieć tekst
o badaniach osobowości
dzieci (określić główne
myśli tekstu i jego części,
rozpoznać związki między
częściami tekstu) i zrobić
zadanie typu dobieranie
[zad. 8, str. 304];
- zrozumieć tekst o kolorach
w domu (rozpoznać
struktury leksykalno-
gramatyczne) i zrobić
zadanie typu dobieranie
[zad. 9, str. 305]
- opisać miejsce
w Polsce, które
poleciłby zwiedzić
turyście z zagranicy
[zad. 3.1, str. 299];
- napisać opowiadanie
o tajemniczym
morderstwie
pt. The Black Diamond
[zad. 3.2, str. 299];
- przedstawić w formie
rozprawki swoją opinię
na temat znaczenia
wyglądu człowieka
[zad. 3.3, str. 299]
zad. 1, str. 298
- budowę słowotwórczą wyrazów:
favour (np. favourably), rich
(np. enrich), responsible
(np. irresponsible), subscribe
(np. subscription)
zad. 2, str. 298
- stronę bierną czasowników
z dwoma dopełnieniami
(np. ...Higgins was given a rise...);
- zdania warunkowe I typu
(np. If you don’t invite me,
I won’t come.);
- twierdzenia w mowie zależnej
z różnymi czasownikami
wprowadzającymi (np. The suspect
denied having ever been...);
- konstrukcje gerundialne
(np. They suggested our going...);
- czasownik złożony run out of
(np. ...we have run out of coffee.);
- pytania pośrednie (np. I don’t
remember what your dog is called.)
40
Zestaw 3
(str. 306-
313)
- zrozumieć wypowiedź
na temat pracy (określić
główne myśli tekstu,
stwierdzić, czy tekst
zawiera określone
informacje, wybrać
informacje) i zrobić
zadanie typu prawda/ fałsz
[zad. 4, str. 308];
- zrozumieć wywiad
na temat zakładania
bibliotek w ubogich
krajach (określić główne
myśli tekstu i jego części
oraz intencję mówiącego)
i zrobić zadanie
wielokrotnego wyboru
[zad. 5, str. 308];
- zrozumieć pięć
fragmentów wypowiedzi
na temat metod
porozumiewania się
(określić ich główne myśli
i intencję mówiącego,
wybrać informacje)
i zrobić zadanie typu
dobieranie
[zad. 6, str. 309]
- zrozumieć tekst
o spotkaniu rodzinnym
(określić główne myśli
tekstu i jego części oraz
intencję autora, wybrać
informacje) i zrobić
zadanie wielokrotnego
wyboru
[zad. 7, str. 310-311];
- zrozumieć tekst o sytuacji
zwierząt w Australii
(określić główne myśli
części tekstu, rozpoznać
związki pomiędzy
częściami tekstu, wybrać
informacje) i zrobić
zadanie typu dobieranie
[zad. 8 str. 312];
- zrozumieć tekst
o spotkaniu psychologów
zajmujących się
problemem ludzkiego
szczęścia (rozpoznać
struktury leksykalno-
gramatyczne) i zrobić
zadanie typu dobieranie
[zad. 9, str. 313]
- opisać słynne miejsce
w Polsce, wyjaśniając,
dlaczego jest tak słynne
[zad. 3.1, str. 307];
- napisać recenzję
niedawno obejrzanego
filmu, który mu się
spodobał
[zad. 3.2, str. 307];
- napisać rozprawkę
na temat dobrych
i złych stron turystyki
[zad. 3.3, str. 307]
zad. 1, str. 306
- zdania w stronie biernej
z czasownikami believe, know,
think itp. (np. Women are believed
to live...);
- czasownik accuse z przyimkiem
(np. Tom was accused of setting...);
- czasownik złożony come across
(np. ...I came across my
grandmother’s old diary.);
- inwersję po wyrażeniach
przeczących i ograniczających
(np. No sooner had I walked...);
- zdania z podmiotem it
(np. It’s been a year since...)
zad. 2, str. 306
- zdania warunkowe III typu
(np. If I hadn’t been late for the bus
I would have arrived...);
- czas Present Perfect (np. She has
lived/ been living here for nearly
two years.);
- zdania okolicznikowe
porównawcze i przyzwolenia
(np. Although Tom is as old as
Sally, he looks much younger.);
- zdania przydawkowe ograniczające
(np. The picture was painted
by the man whose name I don’t
remember.);
- przysłówek enough (np. Janet isn’t
good enough...)
41
Zestaw 4
(str. 314-
321)
- zrozumieć fragment
opowiadania o pewnym
spotkaniu (stwierdzić,
czy zawiera określone
informacje, wybrać
informacje) i zrobić
zadanie typu prawda/ fałsz
[zad. 4, str. 316];
- zrozumieć fragment
wywiadu ze współ-
pracownikiem Nelsona
Mandeli (określić główne
myśli tekstu i jego części
oraz intencję mówiącego,
wybrać informacje)
i zrobić zadanie
wielokrotnego wyboru
[zad. 5, str. 316];
- zrozumieć kilka
porad dotyczących
porządkowania domu
(określić ich główne myśli
oraz wybrać informacje)
i zrobić zadanie typu
dobieranie
[zad. 6, str. 317]
- zrozumieć fragment
opowiadania
wg M. Twaina
A Barrelled Detective
Story (określić główne
myśli tekstu i jego części
oraz intencję autora,
wybrać informacje)
i zrobić zadanie
wielokrotnego wyboru
[zad. 7, str. 318-319];
- zrozumieć tekst na temat
problemów zdrowotnych
związanych z zakupami
(określić główne myśli
tekstu i jego części,
rozpoznać związki
pomiędzy częściami
tekstu) i zrobić zadanie
typu dobieranie
[zad. 8, str. 320];
- zrozumieć tekst o spożyciu
owoców i warzyw
(rozpoznać struktury
leksykalno-gramatyczne)
i zrobić zadanie typu
dobieranie
[zad. 9, str. 321]
- napisać recenzję filmu,
który pozytywnie
wpłynął na jego
samopoczucie
[zad. 3.1, str. 315];
- napisać opowiadanie
o poszukiwaniu pracy
pt. The Worst Job
Interview I’ve Ever Had
[zad. 3.2, str. 315];
- przedstawić w formie
rozprawki swoją opinię
na temat roli
globalizacji
w znoszeniu barier
[zad. 3.3, str. 315]
zad. 1, str. 314
- konstrukcje gerundialne
(np. How about going to...);
- przysłówek too (np. That box is
too heavy for me to lift.);
- zdania z podmiotem it
(np. It’s been a year since Mike
went...);
- zdania okolicznikowe
porównawcze (np. The richer Tom
gets, the more conceited...);
zad. 2, str. 314
- zdania z in case (np. Tom’s mother
has made some sandwiches for him
in case he feels hungry...);
- zdania wyrażające życzenie
(np. I’d rather Peter hadn’t seen...
yesterday.);
- czasownik should w przeszłości
(np. You should have washed it
a long time ago.);
- czas Past Perfect Continuous
(np. How long had you been
waiting for Sue before she
...arrived?);
- zdania przydawkowe opisujące
(np. Tom passed all his exams,
which turned out quite surprising.);
- czasownik object z przyimkiem
(np. ...my mother won’t object to
my going away.)
42
Zestaw 5
(str. 322-
329)
- zrozumieć fragment
książki (określić główne
myśli tekstu, stwierdzić,
czy zawiera określone
informacje, wybrać
informacje) i zrobić
zadanie typu prawda/ fałsz
[zad. 4, str. 324];
- zrozumieć wywiad
na temat sytuacji
finansowej studentów
(określić główne myśli
tekstu i jego części oraz
intencję autora) i zrobić
zadanie wielokrotnego
wyboru
[zad. 5, str. 324-325];
- zrozumieć pięć
wypowiedzi na temat
ochrony zdrowia (określić
główne myśli części
tekstu, stwierdzić, czy
tekst zawiera określone
informacje, wybrać
informacje) i zrobić
zadanie typu dobieranie
[zad. 6, str. 325]
- zrozumieć tekst
na podstawie Around the
World in Eighty Days
J. Verne’a (określić
główne myśli tekstu i jego
części oraz intencję autora)
i zrobić zadanie
wielokrotnego wyboru
[zad. 7, str. 326-327];
- zrozumieć tekst
o kampanii „Dzieci
w muzeum” (określić
główne myśli tekstu i jego
części, rozpoznać związki
pomiędzy częściami
tekstu) i zrobić zadanie
typu dobieranie
[zad. 8, str. 328];
- zrozumieć tekst o karierze
skrzypaczki Vanessy Mae
(rozpoznać struktury
leksykalno-gramatyczne)
i zrobić zadanie typu
dobieranie
[zad. 9, str. 329]
- opisać swoje hobby,
wyjaśniając,
co szczególnie w nim
lubi [zad. 3.1, str. 323];
- napisać opowiadanie
o niezwykłej podróży
pt. An Amazing Trip
[zad. 3.2, str. 323];
- napisać rozprawkę
na temat dobrych
i złych stron bycia
sławnym
[zad. 3.3, str. 323]
zad. 1, str. 322
- czasownik złożony put off
(np. They put off the meeting...);
- twierdzenia w mowie zależnej
(np. Alison said that she had no
objections to doing...);
- czasownik złożony look forward to
(np. I’m looking forward to meeting
you.);
- zdania okolicznikowe
porównawcze (np. I am not
as tall as...);
- inwersję po wyrażeniach
przeczących i ograniczających
(np. Rarely can you meet...)
zad. 2, str. 322
- konstrukcje gerundialne
(...I couldn’t help laughing.);
- zdania z podmiotem it
(np. It is high time you mowed
the lawn...);
- czasownik must do wyrażania
przypuszczenia graniczącego
z pewnością (np. He must have
slept...);
- zdania w stronie biernej (np. She
didn’t help them despite the fact
that she had been asked...);
- spójnik on condition that
(np. I will let him use my car
on condition that he is careful...)
Top Related