zycie szesnastu karmapow

8/3/2019 zycie szesnastu karmapow

1/11

Lama Czime Rinpocze

ycie szesnastu karmapw

Lama Czime Rinpocze jest inkarnacj opata z klasztoru Benczien w Kham we wschodnimTybecie. Po najedzie Chin na Tybet, przedosta si do Indii, a nastpnie wyjecha do Angli,gdzie zamieszka. Pracuje w sekcji tybetaskiej British Muscum w Londynie. Oeni si zAngielk, z ktr ma trzy crki. W Essex zaoy orodek medytacyjny.

SPIS TRECI

(1110-1193) I Karmapa Dysum Khyenpa(1206-1283) II Karmapa Karma Pakszi(1284-1339) III Karmapa Rangdziung Dorde(1340-1383) IV Karmapa Rolpe Dorde(1384-1415) V Karmapa Deszin Sziegpa

(1416-1453) VI Karmapa Thongwa Donden(1454-1506) VII Karmapa Cziedrag Gyatso(1507-1554) VIII Karmapa Mikyo Dorde(1556-1603) IX Karmapa Wangcziuk Dorde(1604-1674) X Karmapa Czieying Dorde(1676-1702) XI Karmapa Jeszie Dorde(1703-1732) XII Karmapa Cziangcziub Dorde(1733-1797) XIII Karmapa Dydyl Dorde(1798-1868) XIV Karmapa Thegcziok Dorde(1871-1922) XV Karmapa Khacziab Dorde(1923-1981) XVI Karmapa Rangdziung Rikpe Dorde

Pierwszym Karmap by Dysum Kheyenpa, Ktry by gwnym uczniem Gampopy (1079-1153). Sam Gampopa by jednym z dwch najwybitniejszych uczniw Milarepy, wielkiego

jogina i witego, sawnego na cay wiat ze swojej surowej dyscypliny, powicenia yciuduchowemu, wielu dokonywanych przez siebie cudw, oraz pikna i gbi pieni, W ktrych

przekazywa swe nauki, rezultat cakowitego i doskonaego owiecenia. Linia Milarepywywodzi si od jego nauczyciela, sawnego tumacza Marpy Lotsawy, ktry chocia byonatym czowiekiem wieckim, trzykrotnie odwiedzi Indi w celu studiowania isprowadzania pism. (Linia Marpy siga wstecz do) indyjskich guru: Naropy, Tilopy iWadradhary, Niebiaskiego Buddy, "Tego, Ktry Dziery Piorun (wadr)".

Ta linia nauczycieli zapocztkowaa szko buddyzmu tybetaskiego, w ktrej zachowa siustny przekaz szeciu jog praktyki ezoterycznej i duchowej realizacji, jakie Marpa przenisdo Tybetu od swoich indyjskich nauczycieli. Gwnymi uczniami jego duchowego synaMilarepy byli Reczungpa i Gampopa, ale wysoce indywidualny i trudny do przewidzeniacharakter Reczungpy sprawi, e nie by on odpowiednim kandydatem do zaoenia

jakiejkolwiek wyszej szkoy uczniw i dlatego to wanie Gampopa, bdcy bhikszusarwastiwadinem by tym, ktry skonsolidowa otrzymane od Milarepy nauki i umieci je na

bardziej zorganizowanej podstawie, niezbdnej dla ustanowienia wielkiej i trwaej tradycji


2/11

praktyki. Dakpo Kagyu zostao uksztatowane przez nauki Gampopy, natomiast szkoazaoona przez jego gwnego ucznia Dysum Khyenp, I Karmap, jest nazywana czasemkhamtsang albo karma kagyu.

I KARMAPA, DYSUM KHYENPA (1110-1193) Dysum Khyenpa urodzi si w Dresod weWschodnim Tybecie w 1110 roku. Wszyscy nastpnie Karmapowie s uznawani za jego

reinkarnacje; on jest te pierwszym Lam, ktry da pocztek linii kolejnych inkarnacji.Wikszo Karmapw rwnie wybieraa Tybet Wschodni jako miejsce swoich narodzin. Juw pocztkowym okresie swojego ycia Dysum Khyenpa wykazywa wielk duchow moc iczysto. W wieku jedenastu lat mia wizj Mahakali, a kiedy indziej, gdy szed w

podniosym duchowym stanie po skale, zostawi na niej lad swojej stopy. Wedug tradycji, wszesnastym roku ycia otrzyma od pewnej liczby daki i innych bstw cudown czarnkoron utkan z wosw stu tysicy niebiaskich istot, a zarazem zosta obdarzony wiedz natemat przeszoci.

Dysum Khyenpa zosta wywicony jako ramanera czyli pocztkujcy mnich i wczenierozpocz nauk w buddyjskiej szkole kadampa. W roku 1129 uda si do TybetuCentralnego, a w wieku trzydziestu lat, po dwch miesicach nalegania o audiencj u

Gampopy, zosta przyjty na ucznia synnego nauczyciela. Wkrtce sta si najbardziejdojrzaym i zaawansowanym z omiuset uczniw Gampopy. W 1147r. Zaoy klasztorKarma Dansa na wschd od Nomchu we Wschodnim Tybecie. Pod koniec ycia powrci doTybetu Centralnego, gdzie w dolinie Todlun zaoy klasztor Tsurphu, pooony w odlegoci

pidziesiciu lim na zachd od Lhasy. Odtd Tsurphu stao si gwnym miejscem pobytukolejnych inkarnacji Gyalwa Karmapy. Dysum Khyenpa opuci ciao w 1193 r. w trzecimdniu pierwszego miesica roku wou. Jego ciao zostao spalone dziewi dni pniej.Podczas kremacji wok jego ciao wiecio czerwone wiato, a po spaleniu, wrdszcztkw widziano obrazy bstw, w popioach za odnaleziono rincil, rnobarwny kryszta,

posiadajcy magiczne i uzdrawiajce moce.

II KARMAPA, KARMA PAKSZI (1206-1283) Od mierci Dysum Khyenpy do narodzin IIKarmapy, Karma Pakszi, mino okoo trzynastu lat. Znano go pod przydomkiem drubcien,"wity wielkich darw", a jego sawa jako cudotwrcy ustpuje jedynie sawie samegoPadmasambhawy. Wczenie opuci swj dom we Wschodnim Tybecie i wyruszy do TybetuCentralnego. W drodze zatrzyma si na jaki czas u Gyalwa Pondopa. Podczas recytacji liniilamw kagyu dozna nagego zrozumienia i rozpozna w sobie inkarnacj Karmapy. W wieku

jedenastu lat zosta wywicony na mnicha w Pondo Gompa i otrzyma wyjanienia domahamudry i doh Sarahy. W wizji pojawi mu si jedenastogowy Awalokitewara, ktrynakoni go, by w caym Tybecie gosi wspczucie i recytowa mantr OM MANI PEMEHUNG. (Podobnie jak synny krl buddyjski z VII w. Songtsen Gampo, Karmapw ikolejnych Dalaj Lamw uwaa si za emanacje Awalokitewary, czyli, z innego punktuwidzenia, Padmasambhawy). Karma Pakszi y w czasie, gdy w Azji panowali Mongoowie.

Jeden z wielu wnukw Dyngis Chana, Godan Chan, mianowa w 1247 r. opata klasztorusakjapy, Kunga Gyaltsena, zwanego rwnie Sakja Pandit, wiceregentem Tbetu Centralnego,zapocztkowujc w ten sposb chwilowy okres autorytetu sakjw w Tybecie Centralnym.Sakja Pandita zmar w 1251r. Jego nastpc zosta jego siostrzeniec Drangen Phagpa LodroGyaltsen, duchowy nauczyciel innego wnuka Dyngis Chana, Kublai Chana, ktry nastpniezosta pierwszym mongolskim cesarzem Chin. W 1254 r. Kublai Chan przekaza Phagpiewadz nad caym Tybetem, podtrzymujc dominacj sakjapw w ziemskich sprawach.Mongoowie interesowali si jednak rwnie innymi szkoami buddyzmu tybetaskiego. W1255 r. rosnca sawa Karma Pakszi, podwczas pidziesicioletniego sprawia, e Kublai


3/11

Chan posa po niego do klasztoru Tsurphu. Na dworze Kublai Chana Karma Pakszi dokonawielu cudw i powanie osabi dotychczasowy wpyw sakjapw. Nie przyj jednakzaproszenia Kublai Chana do pozostania na stae na dworze i wkrtce opuci go, udajc si wdalsz podr na pnoc. W czasie podry, na brzegu Hor Minog zaoy klasztor i wmagicznej walce pokona pewna liczb taoistw. Bya to pewnego rodzaju reminiscencjaduchowych pojedynkw, w ktrych Padmasambhawa i Milarepa pokonali swoich

bonowskich przeciwnikw w Tybecie. Ludzie z okolicznych krajw przebywali ogromneodlegoci, aby spotka si z Karma Pakszi. Gdy w 1256r. chcia powrci do Tybetu, zostawezwany przez najwyszego chana, Mongka, starszego brata Kublai, ktry nakaza zoysobie wizyt w jego paacu niedaleko Karakorum. Chan przyj Karma Pakszi jako swegoosobistego nauczyciela. W ten sposb kagyu bya faktycznie pierwsz szko tybetask,ktra posiada wpyw na rzdzcego chana, chocia wizyta Sakja Pandity i jego siostrzeca uGodan Chana miaa miejsce lat wczeniej. Podczas pobytu na dworze Mongki, Karma Pakszi

pokona w toku dysputy wszystkich przeciwnikw, tak e chan wyda faworyzujcy buddyzmedykt. Mongka zmar w 1260 r. i pomidzy wnukami Dyngis Chana rozgorzaa walka owadz.

W 1261 r. Kublai pokona swego brata Arik Bok, ktry uwaa si za bardziej legalnego

spadkobierc i obj wadz jako najwyszy Chan. Z powodu swojej wczeniejszej odmowypozostania na dworze, Karma Pakszi ju u Kublaia pozostawa w nieasce, a teraz zostaposdzony o sojusz z Arik Bok i musia dowiadczy okresu przeladowa, ktre skoczyysi wygnaniem go do K'u Chu, wilgotnego i niezdrowego miejsca na wybrzeu. Niektrych

jego uczniw zamordowano.

Na wygnaniu Karma Pakszi mia wizj tego Madziuri, bodhisattwy mdroci o tysicuramion, ktry w kadym z nich trzyma miseczk ebracz ze znajdujcym si w jej rodkuBudd. Miao to oznacza, e pod przewodnictwem kagyu, Dharma rozszerzy si w Minyak,Chionach i Mongoli. Dziki swym duchowym i magicznym mocom, Karma Pakszi odzyskaask Kublai Chana i po omiu miesicach zosta uwolniony z zesania. Podczas tego okresumimo tortur nie odnis adnego szwanku; nie mona go te byo zamkn w wizieniu.Kublai Chan zosta jego uczniem, a gdy okoo 1264 roku Karma Pakszi opuszcza Mongoli,obdarzy go wieloma kosztownymi darami. Mwi si, e nie majc adnych fizycznychrodkw na przewiezienie tych darw do Tybetu, wrzuci je do rda w pobliu Szang-tu ispowodowa, e pojawiy si w sadzawce koo jego klasztoru Tsurphu. Wrd nich znajdowasi zoty dach wityni, majcy pochodzi z klasztornego uniwersytetu w Nalandzie w Indii,zagrabiony nastpnie przez Mongow. Teraz dach ten pokrywa jedn ze wity Tsurphu,zawierajc wykonany przez samego Karma Pakszi wielki posg Buddy akjamuniego.

Nie pieszc si, Karma Pakszi wyruszy w drog powrotn do Tsurphu, zatrzymujc si wwielu miejscach, aby naucza w nich Dharmy. Ta podr zabraa mu osiem lat. Po swoim

powrocie y i naucza jeszcze przez dziesi lat. Trzeciego dnia dziewitego miesica roku

owcy (1283) zachorowa i chocia jego uczniowie bagali go, eby ich nie opuszcza,powiedzia, e jego czas ju nadszed. Mwi si, e w siedem dni po jego odejciu niezobaczono ju jego ciaa. Mnisi nie przerywali skadania ofiar i medytacji i smego dnia ciaoznowu si pojawio. Ci o przejrzystej wizji ujrzeli Heruk, rozmaite symbole i wite sylaby,natomiast ci, ktrzy nie byli tak zawansowani w mdroci, zobaczyli tylko ludzkie ciao.Dziesitego dnia zostao ono spalone. Na nie spalonych kociach widziano wite obrazy imantry, a w popioach znaleziono, rincil.

III KARMAPA, RANGDZIUNG DORDE (1284-1339) Rangdziung Dorde urodzi si


4/11

smego dnia pierwszego miesica roku drewnianej mapy podczas wizyty rodzicw u siostrymatki. Po narodzinach Rangdziung Dorde przestraszy swoj ciotk, wskazujc na ksiyc iowiadczajc, e jest to smy ksiyc. Rodzice nakonili ciotk, aby utrzymaa tozadziwiajce wydarzenie w tajemnicy, sami nie wiedzc, co zrobi z nadnaturalndojrzaoci swego syna. Majc trzy lata poprosi kogo, aby zrobi mu czarn koron.Pniej zobaczono go jak siedzi na skale z czarn koron na gowie i gosi dzieciom nauki.

Mia rwnie dojrzae umysowe zdolnoci, a gdy jego ojciec zapyta go o to ktrego dnia,powiedzia, e jest Karmap. Wwczas jego rodzice przekonali si, co do rzeczywistoci jegomocy i zosta wysany do Tsurphu, gdzie w wieku siedmiu lat wywicono go na mnicha.

W toku nauki Rangdziung Dorde mia wizj Madziurego, ktry powiedzia mu, epowinien uda si do Chin. Przez pewien czas podrowa po Wschodnim Tybecie, a kiedy w1331 r. powrci do Tsurphu, otrzyma od cesarza Toghana Temura uprzejme zaproszenie doodwiedzenia go. Wraz z listem cesarz przysa zot piecz, ktr najwyszy chan Mongka

podarowa II Karmapie, Karma Pakszi. Przypominajc oddanie, jakie mieli dla buddyzmujego mongolscy przodkowie w tym Kublai Chan, cesarz owiadczy, e rwnie pragnie byopiekunem i sug Dharmy i wychwala Rangdziung Dorde za jego wyksztacenie i wito.List dawa jasno do zrozumienia, e odmowa zmartwiaby cesarza i uczynia Karmap

odpowiedzialnym za wszelkie zo, jakie spadoby na buddyzm w Chinach, podczas gdy jegotroska o dobro wszystkich istot, od cesarza poczynajc, niewtpliwie zapewniaby jegoakceptacj i wszystko zostaoby uczynione zgodnie z jego yczeniami. Karmapa przyj towymuszone zaproszenie i zanim uda si do Chin, w nastpnym roku (1332) otrzyma drugilist, wyraajcy zadowolenie cesarza i nakaniajcy go, aby nie zwleka z odjazdem.

Cesarz umar przed przybyciem Rangdziung Dorde do Pekinu, ale nowy cesarz, Riczenpal,nakoni go do kontynuowania podry. Jednak wkrtce po przybyciu Rangdziung Dorde dostolicy(Chin), zmar take nowy cesarz. Te dwa nage zgony wywoay naturalnie niepokj i

przez pewien czas sprawa cesarskiej sukcesji bya niepewna. Rangdziung Dorde pozosta wPekinie i by obecny przy wprowadzeniu na tron nastpnego cesarza, Toghana Temura.

W roku drewnianego psa(1334) Rangdziung Dorde mia wizj Awalokitewary wskazujc,e powinien wrci do Chin. Przez sze miesicy medytowa w Samye Czipur i mia wizj,Padmasambhawy. Nastpi dalszy okres nauczania i praktyki, ale na pocztku 1336 r.otrzyma od cesarza Toghana Temura list, przypominajcy o jego obietnicy powrotu (doChin). List by bardziej utrzymany w bardziej wyraajcym szacunek mniej rozkazujcymtonie, ni list poprzedniego cesarza. Ofiarowywa lamie najwyszy szacunek i udogodnienia

podczas podry, chocia znowu wyraa obawy o szkody, jakie mogaby ponie DharmaBuddy, gdyby Rangdziung Dorde nie przyjecha. Rangdziung Dorde powrci do Pekinu wroku ziemnego krlika (1338) i zostao dobrze przyjty. Jednak czternastego dnia szstegomiesica podczas mwienia(mantry) Heruki owiadczy, e opuci ciao i wejdzie w Nirwan.Pitnacie dni pniej wielu ludzi, wczajc w to cesarza, ujrzao jego twarz. To zdarzenie

zostao uwieczone na obrazie (przedstawiajcym) Karmap w pksiycu.W zgieku tego niespokojnego okresu duchowa sia i wpyw byy w nieunikniony sposbzwizane ze wieckim autorytetem i rwnie Karmapowie zostali wcignici w politycznewydarzenia i poruszeni przez zmieniajce si losy cesarstwa i innych dynastii. W tym czasie

powstaa druga linia inkarnowanych lamw Karmapw zwana lini Czerwonych Czapek(szamar). Pierwszym lam tej linii by Drakpa Senge, wspczesny Rangdziung Dorde.Podczas gdy Karmapowie Czarnych Czapek (szarnag) zdecydowanie unikali angaowania siw polityczne wydarzenia, lamowie Szamar byli bardziej skonni do (uczestniczenia w) yciu


5/11

politycznym. Ich gwn siedzib sta si pooony na pnoc od Tsurphu klasztor Yanpakan,zaoony w 1489 r.Wikszo inkarnacji Szamarpy urodzio si w Tybecie Centralnym lub naobszarze, gdzie miay miejsce najwiksze walki polityczne. Ale chocia uczestniczyli wwydarzeniach politycznych, czsto mogli wystpowa w roli porednikw agodzcych rnewpywy. Dziewita inkarnacja ich linii (ur. Ok. 1734) bya bratem rodzonym, czy te

przyrodnim III Panczen Lamy ze szkoy gelugpa, ktra dziki poparciu Mongow

zachowywaa wwczas dominujc pozycj wrd szk buddyzmu tybetaskiego. Po nagejmierci Panczen Lamy w roku 1780, lama Szamarpa z niewyjanionych powodw uciek do

Nepalu i zosta wcignity w nepalski najazd na Tybet w 1788 i 1791 r. W tym czasieChiczycy uzyskali polityczny nadzr nad Tybetem przez odziedziczenie podbitych przezcesarza terytoriw mongolskich. W kocu rzd chiski wysa wojsko dla tybetaskichoddziaw i zmusi Nepalczykw do wycofania si. W tym czasie zmar, podobno wrezultacie otrucia, lama Szamarpa, ktrego wydania domagali si Chiczycy. Wedug innejtradycji jego ciao rozoyo si za spraw aktu jego woli, na podstawowe elementy; pozostaatylko lewa noga jako relikt, ktry podobno nadal przechowuje si w Kathmandu. Jegowasno zostaa skonfiskowana przez Dalaj Lam, ktry zakaza rozpoznawania dalszychinkarnacji tej linii. Mimo to kagyupowie s przekonani, e lamowie Szamarpy nadalkontynuuj swoje inkarnacje w osobach kolejnych Situ Rinpocze. Godne odnotowania jest to,

e obecny, XVI karmapa rozpozna inkarnacj Szamarpy, ktr nastpnie zatwierdzi DalajLama. Ten Szamarpa studiuje obecnie Dharm i praktykowa medytacj w klasztorze Rumtekw Sikkimie.

IV KARMAPA, ROLPE DORDE (1340-1383) IV Karmapa urodzi si smego dniatrzeciego miesica roku elaznego smoka. Jest powiedziane, e zaraz po urodzeniu si usiadze skrzyowanymi nogami i wypowiedzia mantr OM MANI PEME HUNG. Matka,zatrwoona z powodu tego dziwnego zjawiska, uspokoia si po pomylnym nie, w ktrymnia, e zbudowaa most nad rzek. Nieco pniej sam Rolpe Dorde owiadczy, e jestKarmap. Jeszcze jako dziecko zosta wprowadzony do klasztoru Tsurphu, gdzie studiowa

przez wiele lat. W roku 1356 cesarz Toghan Temur, patron jego poprzedniej inkarnacji,zaprosi go do Chin. Rosnca wwczas autonomia Tybetu spowodowaa zredukowaniemongolskiej kontroli do zwykej formalnoci i chocia list cesarza napisano w formie

polecenia, by utrzymany w niezwykle grzecznym tonie i wyraa wielki szacunek.Nawizujc do degeneracji obecnych czasw, poprosi wielkiego nauczyciela, aby nieogranicza swojej kochajcej yczliwoci do Tybetu, ale prowadzi do prawdziwej naukiistoty, ktre zbdziy i odeszy z waciwej cieki. Rolpe Dorde uda si do Chin w roku1359 i pozosta tam a do roku 1363, bdc czczonym i wpywowym nauczycielem. W tymczasie dynastia mongolska chylia si ku upadkowi. W tej atmosferze wtpliwoci iniepewnoci, jaka towarzyszy kocom epok, potrafi z wielk sia i zaufaniem inspirowa ludziswoj duchow wiedz.

Dziki swojej duchowej mdroci i cudownym mocom, Rolpe Dorde zyska wielkie uznanie

w Tybecie. Po powrocie do Tybetu zbudowa wiele wity i by jednym z nauczycielimodego Tsong Khapy (1357-1419), ktry pniej zaoy szko gelugpa. Po zmianiedynastii w Chinach Tai Tsung, pierwszy cesarz dynastii Ming, zaprosi w 1368 r. RolpeDorde i innych wybitnych lamw do Chin. Rolpe Dorde nie powrci do Chin, ale w 1374r. wysa do cesarza posacw, a nastpnie ponawia to co jaki czas a do chwili swojejmierci. Trzeciego dnia w roku wodnej wini opuci ciao, wchodzc w Nirwan wraz zodgosem trzsienia ziemi i widokiem tczy. Jego ciao nie zostao spalone, lecz pochowanew stupie w Tsurphu.


6/11

V KARMAPA, DESZIN SZIEGPA (1384-1415) Przed urodzeniem si V Karmapy, jegomatce nio si, e zbieraa zote kwiaty i muszle (symbolizujce prac Dharmy).Owiadczya, e syszaa rwnie dobywajcy si z jej ona dwik mantry OM AH HUNG.Deszin Sziegpa urodzi si o wicie osiemnastego dnia szstego miesica roku drewnianego

ptaka. Matka przez dziewi miesicy utrzymywaa jego narodziny w tajemnicy. Kiedy miatrzy lata oznajmi, e jest Karmap i zosta zabrany do Tsurphu. Zadziwi swego nauczyciela,

opowiadajc zdarzenia z poprzednich ywotw, a take innych suchaczy posiadan w takwczesnym wieku zrcznoci w dialektyce. W wieku siedmiu lat zosta wywicony (namnicha), a kiedy mia jedenacie lat, zabrano go do Dziowo Rinpocze, witego posguBuddy w Lhasie. Jako cudotwrca sta si jeszcze bardziej znany od swego poprzednika. Wroku 1407 przyj zaproszenie do Nanking, aby poprowadzi pamitkowe ceremonie dlarodzicw cesarza Cheng Tsu. Tam zosta uznany za gwnego buddyjskiego mnicha w caymcesarstwie. Cudowne wydarzenia, ktre towarzyszyy tej wizycie, zostay szczegowozanotowane w cesarskim dekrecie, napisanym w piciu jzykach na jedwabnym zwoju,

przechowywanym w klasztorze Tsurphu.

Z powodu braku miejsca nie sposb wyliczy nadzwyczajnej obfitoci nadnaturalnychzjawisk, ktre miay miejsce prawie codziennie podczas szeciotygodniowej wizyty Deszin

sziegpa. Jego chiscy gospodarze byli pod gbokim wraeniem tych cudw i zadali sobiewiele trudu, aby szczegowo je opisa. (Widzieli) wiata, oboki w kolorach tczywypeniajce niebo przy rnych okazjach, ktre czasami unosiy niebiaskie istoty,

bodhisattww, mnichw, witych pustelnikw, stupy, zote drzewa z promieniujcymikwiatami, smoki, lwy i inne symboliczne istoty. Z nieba czsto spaday niebiaskie kwiaty i(wylewa si) nektar, ukazyway si na nim cenne baldachimy, chorgwie zwycistwa i

jedwabne zwoje, a przy rnych okazjach biae kruki wzlatyway w niebo i taczyy w dobrzewrcy sposb. Na ulicach widziano nieznanych mnichw o wspaniaej powierzchownoci,ktrzy rozmawiali z przechodniami, a nastpnie nagle znikali. Ze stup, z grnej czcimieszkania Deszin Sziegpy, z flag modlitewnych powiewajcych nad cesarskim paacem ikrlewskimi grobami promieniowao nieziemskie wiato o rnych formach i kolorach. Nadwityni, w ktrej znajdowaa si rytualna mandala wykonana przez witego lam, wieciytcze, a w innej wityni pojawiy si dwie niebiaskie stupy. Niebo wypenia niebiaskamuzyka, ktra powodowaa, e witynia ze znajdujc si w niej mandal wibrowaa a dofundamentw. Nastpnej nocy po ceremonii oczyszczenia, przez duszy czas, najpierw z

jednej, a nastpnie z drugiej strony, rozbrzmiewa dwik czyneli, czemu towarzyszyospadanie kwiatw, pojawianie si tczowych obokw i inne zjawiska.

Inna tradycja podaje, e kiedy Karmapa po raz pierwszy przyby na dwr, gospodarze chcielisprawdzi jego wiedz na temat przeszoci, teraniejszoci i przyszoci. (W tym celu)zbudowali dla niego wspaniay tron, ktry spoczywa na tomach witych pism. Czym

bardzo niewaciwym byoby, gdyby Karmapa usiad na takim tronie, poniewa Dharma jestnajwitsz rzecz i nawet wizerunkw Buddy nie umieszcza si ponad ni. Kiedy Karmapie

pokazano ten tron, usiad na nim bez sowa, ale przedtem kopn go nog. Sceptycznienastawieni do niego gospodarze sdzili, e siadajc na witych tekstach niewiadomieznieway Dharm, okazujc w ten sposb, e tak wychwalana przez innych jegowszechwiedza jest tylko legd. Gdy jednak pniej podeszli, aby zbada pisma, okazao si,e wszystkie litery znikny z nich i pozostay tylko czyste kartki!

Wizyta Deszin Sziegpy w Cinach bya wielkim sukcesem. Zanotowano rwnie, e udao musi odwie cesarza od prby pjcia w lady swoich mongolskich poprzednikw i najechaniana Tybet, aby umocni w nim swj autorytet. Cheng Tsu poprosi Karmap, aby z Nangkingu


7/11

uda si do Omei Szan w celu odprawienia dalszych ceremonii ku pamici jego rodzicw, anastpnie pozwoli mu powrci do Tybetu. Tam te, wieczorem, pitnastego dnia smegomiesica w roku drewnianej owcy w wieku 31 lat umar na syfilis.

VI KARMAPA, THONGWA DONDEN (1416-1453) Jest powiedziane, e rodzice VIKarmapy przed jego narodzinami mieli pomylne sny. Ojcu nio si, e sadzi drzewo, a

matce, e da w muszl. Gdy dziecko urodzio si smego dnia drugiego miesica w rokuognistej mapy, natychmiast umiechno si do matki. Zapisano, e majc siedem lat usiadna tronie, recytowa imiona Buddw i wyjania szeciosylabow mantr OM MANI PEMEHUNG. Ktrego dnia, wskazujc na niebo owiadczy: " Jestem Karmap". Bardzo wczeniemia wizj czerwonego Awalokitewary i potrafi widzie przeszo, teraniejszo i

przyszo. Gdy jako may chopiec zosta zabrany do Tsurphu, zadziwi sekretarzapoprzedniego Karmapy, ktremu w chwili mierci kaza schowa tasiemk, pytajc go:"Gdzie jest moja wstka?" Po intensywnej nauce, w wieku dziewiciu lat zosta wywiconyna mnicha. Mimo zaproszenia, nie pojecha na dwr chiski. Jednake w latach 1436-1450wysa do cesarza osiem misji. Te misje byy wwczas czyst formalnoci o niewielkimznaczeniu, a nastpnie ich czstotliwo zostaa ograniczona dekretem cesarskim, ktryanulowa niepotrzebne wydatki. Tongwa Dondena szczeglnie pamita si ze wzgldu na

podn dziaalno wydawnicz, w tym opublikowanie Kanduru i Tenduru,wydrukowanych zotymi literami na czarnym papierze. Odszed rankiem smego dnia

pierwszego miesica w roku wodnego ptaka, a jego ciao zostao spalone.

VII KARMAPA, CZEDRAG GYATSO (1454-1506) Narodziny VII Karmapy miay miejscepitnastego dnia pierwszego miesica roku drewnianego psa, czemu towarzyszyy spadajce znieba kwiaty. Zostao zapisane, e jego ciao nosio rne pomylne znaki: na szczycie gowymia Wadradhar, nad czakr serca bia sylab OM, na niszej czakrze szecioramienngwiazd, a na stopach obu ng koa. Kiedy mia dziewi miesicy otrzyma koron

poprzedniego Karmapy oraz dzwonek i dorde, ktre natychmiast podnis i we waciwysposb uchwyci. Kiedy mia trzy lata, okazao si, e potrafi czyta i pisa, chocia nikt gotego nie uczy; a w obecnoci 10.000 mnichw recytowa OM MANI PEME HUNG. Majcdziesi lat otrzyma pierwsze wicenia, a w dwunastym roku ycia zosta mnichem. Prbk

jego scholastycznej wiedzy bya doskonao w logice i synne komentarze, jakie napisa dopradniaparamity. Na czas jego dziecistwa nie przypaday adne konflikty z dworemchiskim, gdy panujcy wwczas cesarz Ying Tsung nie darzy buddyzmu askami. Ale wroku 1465 wadz w Chinach obj Hien Tsung, oddany buddysta, ktry odnowikorespondencj z Karmap i wymieni z nim dary. Rwnie nastpny cesarz Hsiao Tsung sa(listy) z prob o bogosawiestwo Karmapy, ale w znacznej mierze nie by dobrzenastawiony do buddyzmu i lamw tybetaskich. Cziedrag Gyatso przyj dary od MandagholChana, dwudziestego sidmego nastpcy Dyngis Chana (panujcej) w bardzo ju okrojonymcesarstwie mongolskim. Utrzymywa te korespondencj z mahapandit Bodhgaji, ktryzaprosi go do odwiedzenia Indii.

Dwunastego dnia pierwszego miesica roku ognistego tygrysa wiadomo ju byo, e Karmapaumrze. Dwa dni pniej zobaczy si ze swymi gwnymi uczniami, ktrym przekazaostatnie wyjanienia, a do pozostaych wygosi publiczn mow. Nastpnie napisa imionarodzicw swojej przyszej inkarnacji i wrczy Situ Rinpocze, aby je bezpiecznie przechowa.Ciao opuci o wicie nastpnego dnia.

VIII KARMAPA, MIKYO DORDE (1507-1554) smy Karmapa urodzi si dziesitegodnia drugiego miesica w roku ognistego krlika. Jego matce nio si, e w jej namiocie


8/11

znajdoway si wizerunki Buddy i stupy i e ze wityni zabraa dorde , ktre emitowaoprzejrzyste, jasne wiato. Tak jak w poprzednich inkarnacjach mody chopiec samowiadczy, e jest Karmap. Zosta intronizowany w wieku siedmiu lat, a gdy mia latdziewi, wywicono go na mnicha. Czcigodnego Sangye Nyenp poprosi, eby zosta jegonauczycielem; wczenie otrzyma te rne inicjacje. Po trzech latach nauki u swegonauczyciela, jego wiedza i zrozumienie byy tak pene, e mier nie napawaa go adnym

lkiem. W 1516 cesarz chiski Wu Tsung, ktry obi panowanie w roku narodzin MikyoDorde, posa do Tybetu wielk delegacj, aby za[prosi go do siebie. W tym czasie MikyoDorde przebywa Kham we Wschodnim Tybecie. Zaproszenie spotkao si z grzecznodmow i z wielu powodw uznano je za niepomyln wrb. Rozmiar i sia delegacjiwywoaa pewien niepokj u doradcw Mikyo Dorde , ktrego-w celu zachowaniaostronoci- wysano do bezpiecznego miejsca w Tybecie Centralnym. Wu Tsung zmar w1521 r., a jego nastpc zosta jego kuzyn Szih Tsung, gwatowny przeciwnik buddyzmu.Wobec tego kwestia wizyty Mikyo Dorde w Chinach nie pojawia si ju wicej.

W Tsurphu Mikyo Dorde wykona w srebrze podobizn swego nauczyciela , powiconnastpnie przez samego Sangye Neynp. Mikyo Dorde podrowa po cay Tybecie,zatrzymujc si w wielu miejscach, aby studiowa i naucza. Uoy take bardzo wan

praktyk Thini Lama Naldzir, polegajc na przywoywaniu i wizualizowaniu kolejnychinkarnacji i duchowych waciwoci Karmapw, Sangye Nenpy i innych gwnych lamwkagyu. Na praktyk tej sadhany kadzie si w szkole kagyu duy nacisk. Mikyo Dorde

przygotowywa si na mier w 1546 r., ale wspczesny mu, V Szamarpa Kenciog Yenlakprzekona go, aby przeduy swoje ycie. Ciao opuci w Yarlung, dwudziestego trzeciegodnia smego miesica roku drewnianego tygrysa. Widziano wspaniae tcze i spadajce znieba kwiaty. Jego ciao zabrani do Tsurphu i umieszczono w stupie.

IX KARMAPA, WANGCZIUK DORDE (1555-1603) Przed urodzeniem IX Karmapy jegomatce nia si zota mandala, z centrum ktrej promieniowao wiato; syszaa take dwikkonchy. We nie jego ojca, na podoku pojawi mu si nieny lew. Tym pomylnym znakomtowarzyszyy tcze na niebie i dwik mantr, wibrujcych wewntrz i na zewntrz domu.Dziecko urodzio si o wschodzie soca sidmego dnia sidmego miesica w roku ognistegosmoka. Po urodzeniu si, oczycio swoj twarz, przecierajc j trzykrotnie rk i usiado zeskrzyowanymi nogami. Jego narodziny przez osiemnacie dni utrzymywano w tajemnicy.

Po wstpieniu do klasztoru zosta wywicony przez V szamarp, ktry obci mu wosy.Przyj lubowania bodhisattwy i w wieku jedenastu lat otrzyma od Szamarpy penewywicenie na mnicha. W toku jego ycia, na skutek wpyww w Mongolii, rozpocz siokres dominacji szkoy gelugpa. W uznaniu skutecznoci i gorliwej pracy na rzeczupowszechniania Dharmy, w roku 1577 mongolski wdz Altan Chan, potomek Kublai Chana,nada Sonami Gyatso, trzeciemu opatowi klasztoru Drepung tytu "Ocean (dalaj) Mdroci".Sonam Gyatso by trzeci inkarnacj Gendyn Drukpy, gwnego ucznia Tsong Khapy i

chocia cile rzecz biorc by on I Dalaj Lam, czsto uwaa si go za trzeciego, a jego dwiepierwsze inkarnacje uznaje si retrospektywnie za dwch pierwszych Dalaj Lamw.

Wangcziuk Dorde wymienia dary z chiskim cesarzem Szeng Tsung i jednym zmongolskich wodzw, utrzymywa te przyjacielskie stosunki zawizane przez swoich dwch

poprzednikw z krlem Likiangu. Najbardziej jest znany ze swoich trzech synnych ksig,podajcych szczegowe, bezporednie i krtkie wyjanienia nauk mahamudry. Zachorowa io wicie dwudziestego smego dnia pierwszego miesica roku wodnego krlika w wieku 46lat opuci ciao.


9/11

X KARMAPA, CZIEYING DORDE (1604-1674) X Karmapa urodzi si o wiciedwudziestego smego dnia czarnego miesica w roku wodnego smoka jako trzecie dzieckorodziny yjcej w Gulog. Sze lat pniej, kiedy uznano go ju za Karmap, zosta przezKho Lodi, mongolskiego krla Kokonor, zaproszony do zoenia mu wizyty. Opiekunowiemodego lamy uznali jednak, e wizyta byaby niewaciwa z wielu powodw, z ktrych du

rol odgrywaa obawa o jego bezpieczestwo i dlatego zaproszenie zostao odrzucone.

W roku 1612 Karmapa wymieni posacw z cesarzem chiskim Szen Tsung, a w trzy latapniej, gdy mia jedenacie lat, zosta formalnie wprowadzony do klasztoru Tsurphu. W roku1614 przyj kolejne zaproszenie do Mongolii, gdzie nawrci krla Dai Czing na naukikagyu. W 1620 r. dary przysa mu inny mongolski wdz. Kagyupowie nie byli jednakwwczas aktywni w goszeniu Dharmy w Mongolii, wskutek czego dominujcy wpyw miaatam szkoa gelugpa.

X Karmapa wyrs w czasach niepokoju, intryg i gwatu. W okresie jego dziecistwazaistniay pewne rozbienoci pomidzy jego opiekunami z jednej strony, a VI Szamarp irodzimymi wadcami Tybetu z drugiej strony, ktrzy w kocu zostali odsunici przez

mongolskich patronw szkoy gelugpa. Jednak sam Czieying Dorde nie uleg wpywowitych wydarze i kiedy dors, dokona wielu cudw. Kroniki Tsurphu odnotowuj szczeglniete, ktrych dokona w wieku szesnastu lat.

Jak niektrzy utrzymywali, w bitwie pod Dam w 1635 r. mongolskie oddziay Arsian Chanazabiy VI Szamarp (pewne jest, e jego ycie zakoczyo si mniej wicej w tym czasie), cowywoao obawy o bezpieczestwo X Karmapy, wskutek czego zmuszony by opuciTsurphu. Walka rnych frakcji mongolskich (jedne z nich popierali kagyupw, a innegelugpw), zakoczya si ostatecznie zwycistwem Gusri Chana, ktry w 1642 r. najecha naTybet i obaliwszy tutejszych wadcw, osadzi na tronie Dalaj Lam, a jego szko gelugpauzna za najwyszy, polityczny i religijny, autorytet.

Dziki porednictwu Panczen Lamy, X Karmapa doszed do porozumienia z Dalaj Lamuznajc wyszo tego ostatniego, w zamian za ci kagyupa zachowaa prawo do utrzymaniawasnej nauki i wikszoci posiadanych klasztorw. To porozumienie zostao wystawione naniebezpieczestwo z powodu zakoczonego niepowodzeniem buntu wschodniotybetaskiegoklanu Garpa, posiadajcego silne historyczne zwizki z Karmapami i ich klasztorami wKham. Karmap podejrzewano o udzia w tym buncie, (wskutek czego) klasztor, w ktrym

przebywa, zosta oblony przez Mongow i inne oddziay. Uciekajc w wielkimniebezpieczestwie z tej sceny spustoszenia i masakry, (X Karmapa) schroni si u krlaSathama, w ktrego rodzinie od dawna znajdowali si zwolennicy Karmapy. Czujc sinieswojo w wieckiej atmosferze dworskiego ycia, Karmapa usun si do klasztoru, anastpnie wyruszy na samotn wdrwk po dzikim kraju Gulong, chcc odwiedzi sidm

inkarnacj lamy Szamarpy. (Wskazuje to na to, e sam nie bra udziau we wczeniejszymsporze z poprzednim lam Szamarp). Rozbjnicy zabrali mu konia i cay dobytek, ale on, nieprzejmujc si tym, kontynuowa swoj podr pieszo z owinitymi jedynie w szmatynogami, ebrzc o poywienie i nocleg, zanim nie uratoway go grupy poszukiwawcze jegowasnych uczniw i Szamarpy.

Pomimo tego, i blask kagyu zosta przymiony przez gelugp, znaczenie Karmapy zostaodocenione, kiedy cesarz zaprosi go do Chin w roku 1653, tym samym, w ktrym z Chin

powraca Dalaj Lama. Karmapa nie przyj zaproszeni, ale utrzymywa korespondencj z


10/11

cesarskim dworem w Satham, gdzie y wwczas, faktycznie jako wygnaniec. W roku 1660cesarz zaofiarowa si obdarzy go pieczci, pragnc na nowo ustali wizi z buddyzmem,ktrymi cieszya si dynastia Ming. Jednak Karmapa ostronie unika wcignicia w

jakiekolwiek ambicje cesarza, ktre mogy zmierza do rozszerzenia jego politycznychwpyww.

Podczas pobytu Karmapy wSatham, jego obowizki peni mianowany przez niego delegat,Gyaltsab Czienpo Depa Czogyam (1617-58). On te odwiedzi Lhas i doprowadzi doodzyskania przez kagyupw wikszoci klasztorw skonfiskowanych po rebelii Garpw.Pniej sam Karmapa odwiedzi Lhas i nawiza pokojowe zwizki z Dalaj Lam. Wielki VDalaj Lama sam pochodzi z rodziny ningmapa i jego umiarkowane i uprzejme stosunki zestarszymi szkoami, zapewniy szczliwy i nie tak ostry bieg historii w Tybecie po okresiezamtu i przemian, czego w przeciwnym razie nie mona si byo spodziewa. X Karmapaopuci ciao w roku drewnianego tygrysa i zapisano, e kiedy wszed w Nirwan, pokj wktrym si to stao, wypenio wiato. Jego ciao zabrano do Tsurphu i umieszczono w stupie.

XI KARMAPA, JESZIE DORDE (1676-1702) XI Karmapa urodzi si w roku mskiegoognistego smoka. Jest zapisane, e dokonywa cudw w wyjtkowo wczesnym wieku i

posiada pen wiedz o przeszoci, teraniejszoci i przyszoci. W wieku szeciu lat miawizj jidama, ale po wywiceniu (na mnicha) i otrzymaniu inicjacji opuci ciao

przedwczenie w wieku 26 lat.

XII KARMAPA, CZIANGCZIUB DORDE (1703-32) Jest zapisane, e majc dwamiesice, Ciangcziub Dorde owiadczy: "jestem Karmap", a nastpnie dowid tego,wybierajc bez wahania spord innych obrazy, teksty i race, ktre naleay do

poprzedniego Karmapy. Sam wprowadzi si do Tsurphu, a roku 1720 uda si do Lhasy, abypowita przybywajcego Dalaj Lam. Podczas cerem oni spotka wiele wanych osobistoci zrnych stron Tybetu, Chin i Mongolii. Najbardziej wpywowym wrd nich by

prawdopodobnie wadca Phola Miban, szczery zwolennik szkoy gelugpa, ale take gorcyobroca niezreformowanych szk (w tym kagyu) przed przeladowaniami chiskichimperialistw, zawsze uczciwy w swoim postpowaniu. Tych dwoje ludzi pozostawao wdobrych stosunkach, Phola Miban przy rnych okazjach posya Karmapie dary, z koleiKarmapa poredniczy sporach pomidzy Phola a Bhutanem. W roku 1728 CiangcziubDorde przyj zaproszenie do Chin. Zamiast jednak pojecha tam bezporednio, zdecydowasi uda najpierw razem z Situ Rinpocze, Szamarp i innymi lamami Kagyu na pielgrzymkdo Nepalu i Indii. W roku 1731 przyjaciele Szamarpa i Szarnag (czyli Karmapa)kontynuowali podr do Chin, ale nastpnego roku obaj opucili ciao w Pekinie. Przedswoim odejciem w roku wodnego ptaka, Cziangcziub Dorde wyznaczy na swego nastpcSitu Rinpocze. Jego ciao zostao spalone i umieszczone w stupie w Tsurphu.

XIII KARMAPA, DYDYL DORDE (1733-97) Guru Rinpocze (Padmasambhawa)

przepowiedzia kiedy przysz wielko XIII Karmapy, ktry zasyn z cudownegorozumienia mowy zwierzt. By take znany jako ter ton (odkrywca ukrytych tekstw iinnych cennych przedmiotw). Urodzi si w roku eskiego wodnego wou. Jest

powiedziane, e nowonarodzone dziecko miao na swoim jzyku bia sylab "A", bdcrdem wszystkich dwikw i esencj owiecenia. Studiowa u lamy Situ, a pniej wybralisi razem w podr do Tsurphu. Nastpnie zosta wywicony przez Situ (Rinpocze).

Zostao zapisane, e nie tylko rozumia jzyk zwierzt, ale take przekazywa im nauki.Pewnwgo razu podnis do gry za uszy krlika i powiedzia do niego: "Chocia urodzie si


11/11

jako zwierz, posiadasz mimo to esencj Nirwany. Dlaczego nie stajesz si owiecony?"Podczas wizyty w klasztorze Benczien we Wschodnim Tybecie, zachorowa i przez kilka lat

przebywa w nim, leczc si. W klasztorze tym znajduje si wizerunek (Dydyl Dorde) przezniego samego powicony. Ostatniego dnia pobytu jego stopa w cudowny sposb odcisnasi na skale, na ktrej sta, egnajc innych. Przed odejciem wyznaczy na swego nastpcSitu Rinpocze, a Padmie Nyingyar wrczy list, w ktrym zapisa imiona swoich przyszych

rodzicw. Odszed z roku ognistej mapy, a kiedy wchodzi w Nirwan, ludzie syszelirozchodzcy si w powietrzu dwik czyneli.

XIV KARMAPA, THEGCZIOK DORDE (1798-1868) XIV Karmapa urodzi si w rokuognistego wa. Przed jego urodzeniem si, jego ojcu nio si, e otrzyma bogosawiestwood poprzedniego Karmapy. (Thegcziok Dorde) zosta wywicony przez Situ Rinpocze iPadm Nyingyar i w Domug wykona ceremoni Czarnej Korony. Wraz z Situ Rinpoczewybra si w podr do Wschodniego Tybetu, gdzie spotka Nepon Gyaltsena, z ktrym odbywiele wanych dysput dotyczcych medytacji i nauczania Dharmy.

XV KARMAPA, KHACZIAB DORDE (1871-1922) ycie XV Karmapy zostao szerokoopisane w jego dzieach zebranych. By on wielkim uczonym i napisa wiele ksiek.

Podobnie jak inni Karmapowie by synny jako terton, odkrywca ukrytych skarbw.Odwiedzi te klasztor Benczien, a w nocy przed jego przybyciem, mnisi syszeli reniekonia, na ktrym siedzia niebiaski stranik klasztoru i opiekun (Czystej) Krainy Amitabhy.Gdy Karmapa przyby do klasztoru, mia wizj tego stranika.

XVI KARMAPA,RANGDZIUNG RIKPE DORDE (1923-1981) Podobnie jak jegopoprzednicy, obecny Karmapa wyrnia si mdroci i spokojn promiennoci. By znanynie tylko jako peen mocy terton, ale take ze swojej mioci do dzikich zwierzt, a wszczeglny sposb rozumia ptaki. Urodzi si w Kham we Wschodnim Tybecie. Jakomodzieniec, dziki swojej specjalnej mocy, odkry skad srebra, ukryty przez swoj

poprzedni inkarnacj, a nastpnie uy go na budow klasztoru. Podczas chiskiego najazduna Tybet w roku 1959 uciek ze swojej siedziby w Tsurphu do Sikkimu, gdzie zbudowaklasztor w Rumtek. Pomimo utraty ojczyzny, zachowa tradycyjn mdro, a take- w caejich gbi i bogactwie- praktyki szkoy kagyu. Jednoczenie w swoim podejciu w adensposb nie ogranicza si i nie zawa do wasnej szkoy, dziaajc w tolerancyjnym ruchurime, (ktry przez wiele lat dziaa na rzecz zaagodzenia rnic pomidzy rnymi szkoami

buddyzmu tybetaskiego i wzajemnego ich zblienia), w peni akceptujc susznowszystkich ortodoksyjnych szk i duchowej realizacji, do jakiej prowadz. Posiada ogromnliczb zwolennikw na Wschodzie (w Sikkimie, Bhutanie, Nepalu, Tybecie, Indii) i rosncliczb uczniw na zachodzie. By powszechnie czczon postaci.

zycie szesnastu karmapow

Documents

Transcript of zycie szesnastu karmapow