„Zintegrowany Rozwój Przeworsko-Dynowskiego Obszaru Wsparcia” WARSZTATY STRATEGICZNE

„Zintegrowany Rozwój Przeworsko-Dynowskiego Obszaru Wsparcia”

WARSZTATY STRATEGICZNE

Przeworsk 13.06.2014

Monika PudłoAdam Tittinger

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Pomoc Techniczna 2007-2013

Plan warsztatu

1. Prezentacja wyników diagnozy rozwoju społeczno – gospodarczego PDOW wykonanej przez SWIG DELTA PARTNER

2. Prezentacja wstępnej eksperckiej analizy SWOT w 6 obszarach społecznych i gospodarczych

3. Dyskusja – propozycje uczestników4. Wytyczenie obszarów strategicznych


Analiza i diagnoza strategiczna

Rejestracja czynników rozwojowych PDOW na matrycy SWOT pozwoli na uporządkowanie i dalsze wykorzystanie przetworzonej informacji. Matryca SWOT służy do identyfikacji czynników rozwojowych i badania wzajemnego wpływu tych czynników z perspektywy• mocnych stron w kontekście wykorzystania rodzących się możliwości,• słabych stron z punktu widzenia pojawiających się możliwości,• analizy silnych stron w kontekście istniejących szans i zagrożeń,• słabych stron w kontekście istniejących szans i zagrożeń.


Analiza i diagnoza strategiczna

Macierz SWOT


Czynniki

Pozytywne Negatywne

Czynniki

Wewnętrzne – cechy na które mają wpływ mieszkańcy i władze PDOW.

mocne strony słabe strony

Zewnętrzne - cechy na które mieszkańcy i władze PDOW nie mają wpływu

Szanse zagrożenia

DEMOGRAFIA

Oprac. SWIG DELTA PARTNER


Gmina miejska

Przeworsk

Gmina wiejska

Adamówka

Gmina wiejska Gać

Gmina wiejska Ja-

wornik Polski

Gmina miejsko - wiejska

Kańczuga

Gmina wiejska

Przeworsk

Gmina miejsko - wiejska

Sieniawa

Gmina wiejska Tryńcza

Gmina wiejska Zarzecze

Gmina miejska Dynów

Gmina wiejska Dynów

Gmina wiejska Hyżne

PDOW

0 20,000 40,000 60,000 80,000 100,00015,915

4,192

4,677

4,603

12,596

14,814

7,043

8,307

7,157

6,195

7,042

6,996

99,537Liczba mieszkańców w 2012 roku [os.]

DEMOGRAFIA

Oprac. własne


Mocne strony Słabe strony korzystna struktura wiekowa

mieszkańców (udział ludności wg ekonomicznych grup wieku w % ludności ogółem w 2012 roku: 20,4% w wieku przedprodukcyjnym; 62,5% w wieku produkcyjnym; 17,1% w wieku poprodukcyjnym)

dodatni przyrost naturalny (77 osób)

ujemne saldo migracji (-173 osoby)

Szanse Zagrożenia Podejmowanie/rozwijanie współpracy

w ramach związku gmin Możliwość pozyskania środków

finansowych z UE

migracja ludzi młodych i wykształconych za granicę i do dużych ośrodków miejskich w Polsce

RYNEK PRACY

Oprac. SWIG DELTA PARTNERProjekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Pomoc Techniczna 2007-2013

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 20120

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

16000

Liczba pracujących w PDOW ogółem oraz wg płci

ogółem Linear (ogółem) mężczyźniLinear (mężczyźni) kobiety Linear (kobiety)

RYNEK PRACY


• W roku 2012 w PDOW odnotowano tylko 13 009 osób pracujących

• Liczba zarejestrowanych osób bezrobotnych wzrasta, z ponad 5 tys. w roku 2008 do ponad 8 tys. w 2012, co wskazuje na wysoki, blisko 14% poziom bezrobocia. Wskazuje to na małe zasoby miejsc pracy ogółem.

• Najwyższy wskaźnik bezrobocia wykazuje grupa wiekowa 24-35 lat. Młodzi ludzie wkraczający na ścieżkę zawodową, nie znajdują miejsca zatrudnienia, co powoduje zwiększanie się liczby osób pozostających bez pracy przez dłuższy czas

• Najwyższy poziom bezrobocia wykazuje miasto Przeworsk i gmina wiejska Przeworsk oraz gmina miejsko-wiejska Kańczuga

RYNEK PRACY

Oprac. własne


Mocne strony Słabe strony ponad 60% mieszkańców w wieku

produkcyjnym 20,4% w wielu przedprodukcyjnym Liczni absolwenci szkół

wysoka stopa bezrobocia ca 14% (zwłaszcza wśród ludzi młodych),

duży odsetek osób bezrobotnych długotrwale bezrobotnych, bez prawa do zasiłku,

słaba aktywizacja bezrobotnych, odpływ ludności aktywnej za granice i

do większych miast (w szczególności młodych i ludzi wykształconych),

małe możliwości zatrudnienia, niska aktywność społeczności lokalnej

Szanse Zagrożenia możliwość pozyskania środków

finansowych z UE wzrost atrakcyjności inwestycyjnej

PDOW

postępujący proces zwolnień z istniejących zakładów pracy

niski poziom zatrudnienia poza rolnictwem

bezrobocie wśród młodzieży kończącej edukację

ukryte bezrobocie na wsi Odpływ kadry poza granice państwa

POMOC SPOŁECZNA I OCHRONA ZDROWIA

• Od roku 2007 maleje liczba przychodni podległych samorządowi terytorialnemu. W roku 2012 odnotowano 12 takich przychodni na 53 przychodnie ogółem na terenie PDOW

• Rozmieszczenie placówek związanych z ochroną zdrowia jest równomierne dzięki placówkom niepublicznym.

• Dostępność do aptek na terenie PDOW jest dobra. Jedynie małe gminy wiejskie: Adamówka, Gać i Hyżne, nie posiadają apteki, natomiast mają punkty apteczne

• Z analizy liczby udzielanych porad medycznych na terenie obszaru wynika, że utrzymuje się on na optymalnym poziomie, co oznacza, że zapewniona jest dostępność do tego rodzaju usług



Oprac. własne


Mocne strony Słabe strony Szpital Powiatowy w Przeworsku, dobrze rozwinięta sieć ośrodków

zdrowia świadczących podstawową opiekę zdrowotną - równomiernie rozmieszczona sieć placówek związanych z ochroną zdrowia,

dobrze rozwinięta sieć i oferta edukacji (przedszkolnej, szkolnej),

dobry poziom pomocy dla ludzi starszych,

dobrze działający system pomocy społecznej zapewniający wsparcie osobom i rodzinom pozostającym w trudnej sytuacji życiowej,

Rozwinięta infrastruktura społeczno-kulturalna – dobrze rozwinięta sieć bibliotek, gminne i wiejskie ośrodki kultury, koła gospodyń wiejskich i inne organizacje kultywujące tradycję lokalną - chóry, kapele, zespoły pieśni i tańca,

Dobrze rozwinięta sieć klubów sportowych.

niski poziom dochodów ludności, niekorzystna struktura wiekowa

prowadzących gospodarstwa rolne, brak ofert pracy, migracja osób młodych

i wykształconych w poszukiwaniu pracy i lepszych warunków życia,

niski poziom wykształcenia mieszkańców,

poziom wykształcenia niedostosowany do potrzeb rynku pracy,

brak perspektyw dla ludzi młodych, niski standard życia i wyposażenia

budynków mieszkalnych w infrastrukturę techniczną,

duże rozproszenie i rozdrobnienie osadnictwa,

stan techniczny obiektów użyteczności publicznej wymagający poprawy,

dominujące problemy społeczne (ubóstwo – bezrobocie – niepełnosprawność – uzależnienia)

duży odsetek osób długotrwale bezrobotnych,

niedostatecznie rozwinięta oferta spędzania czasu wolnego dla dzieci i młodzieży


Oprac. własne


Szanse Zagrożenia zwiększenie zasobu mieszkań

socjalnych, przeznaczenie nowych terenów pod

budownictwo mieszkaniowe, podejmowanie/rozwijanie współpracy

w ramach związku gmin, możliwość pozyskania środków

finansowych z UE.

niż demograficzny, patologie społeczne (w tym alkoholizm,

narkomania), pogarszające się warunki bytowe osób o

najniższym poziomie dochodów, negatywne tendencje demograficzne w

regionie, wzrost dysproporcji w dochodach

ludności.

GOSPODARKA - PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ




Oprac. własne


Mocne strony Słabe strony wzrost liczby podmiotów gospodarczych

w stosunku do 2000 r. położenie przy głównych szlakach

komunikacyjnych, w niedalekiej odległości od autostrady,

strefa ekonomiczna w Przeworsku funkcjonującą w ramach Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej,

duży udział sektora prywatnego, małych i średnich przedsiębiorstw wśród ogółu rejestrowanych firm,

duży potencjał nie wykorzystanej siły roboczej,

dobre warunki do rozwoju produkcji ekologicznej żywności,

przychylność władz samorządowych dla podejmujących działalność gospodarczą i inwestorów tworzących miejsca pracy,

stabilna i przychylna polityka władz gmin PDOW dotycząca rozwoju przedsiębiorczości,

możliwość przeznaczenia gruntów o najsłabszej bonitacji na cele pozarolnicze

gospodarstwa rolne nastawione na niskotowarową, wielokierunkową oraz nie wyspecjalizowaną produkcję

niekorzystna struktura – rozdrobnienie gospodarstw rolnych

brak nowych inwestycji, brak kapitału w regionie, niewystarczające uzbrojenie terenów

dla celów inwestycyjnych, mała ilość rozwojowych zakładów

przemysłowych, brak przemysłu przetwórczego, likwidacja zakładów przemysłowych

jako efekt zmian społeczno – gospodarczych,

słabo rozwinięta sieć instytucji okołobiznesowych,

niedostosowanie kierunków kształcenia do potrzeb rynku pracy,

niewystarczająca baza kształcenia zawodowego,

wysoka konkurencja, trudności z rynkiem zbytu,

niska liczba ofert pracy, brak klastrów (gron kooperacyjnych)


Oprac. własne


Szanse Zagrożenia rosnące zapotrzebowanie na zdrową

żywność w Polsce i w Europie, co sprzyja rozwojowi rolnictwa ekologicznego

produkcja zdrowej żywności, wprowadzenie ekologicznych metod upraw

dywersyfikacja działalności w kierunku działalności pozarolniczej,

organizowanie się producentów rolnych (grupy producenckie, grupy marketingowe, spółdzielnie i stowarzyszenia).

rozwój sektora spożywczego, rozwój agroturystyki, tworzenie grup producenckich,

brak skutecznej promocji produktu lokalnego na rynku ogólnokrajowym, brak stabilnej polityki państwa, częste zmiany przepisów prawnych

duże dysproporcje w dochodach ludności,

wysokie koszty produkcji rolnej, pogarszająca się sytuacja ekonomiczna

w rolnictwie – malejąca dochodowość, ograniczony rynek zbytu produktów

rolnych, ubożenie społeczeństwa,


Oprac. własne


Szanse Zagrożenia tworzenie nowych miejsc pracy, rozwój

Sektora MSP, rozwój agroturystyki i turystyki

weekendowej, rozwój informatyzacji i telekomunikacji, podejmowanie/rozwijanie współpracy

w ramach związku gmin, rozwój gospodarczy kraju, możliwość pozyskania środków

finansowych z UE,

Wysokie koszty prowadzenia działalności gospodarczej (podatki, koszty ubezpieczeń społecznych)

niestabilna i skomplikowana polityka podatkowa

skomplikowana procedura ubiegania się o środki z UE

wysoka konkurencyjność rynku marginalizacja gospodarcza regionu

INFRASTRUKTURA• Na terenie PDOW w 2012 roku z sieci kanalizacyjnej korzystało 58 916

osób; wzrost liczby przyłączeń w porównaniu do 2002 roku wynosi 76%

• Długość czynnej sieci kanalizacyjnej na terenie PDOW wynosi 990,8 km • Na terenie PDOW w 2012 roku z sieci gazowej korzystało 63 485 osób;

zanotowano marginalny przyrost liczby przyłączy od 2002 roku• Długość czynnej sieci gazowej na terenie PDOW wynosi 1 114,8 km• Na terenie PDOW w 2012 roku z sieci wodociągowej korzystało 73 148

osób; wzrost o 8% w stosunku do 2002 roku• Długość czynnej sieci wodociągowej rozdzielczej na terenie PDOW

wynosi 853,1 km

Oprac. Swig delta partner


INFRASTRUKTURA

Oprac. własneProjekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Pomoc Techniczna 2007-2013

Mocne strony Słabe strony dobrze rozwinięta sieć wodociągowa

za wyjątkiem terenów obejmujących gminy: Jawornik Polski, Kańczuga, Dynów, Hyżne,

dobrze rozwinięta sieć kanalizacyjna za wyjątkiem terenów obejmujących gminy: Jawornik Polski, Kańczuga, Dynów, Hyżne

dobrze rozwinięta sieć gazowa, z wyjątkiem gminy Adamówka,

dobrze rozwinięta sieć telekomunikacyjna, energetyczna

dobra dostępność komunikacyjna dobrze rozwinięta sieć dróg

powiatowych, Przeworsk jako ważny węzeł drogowy

i kolejowy

niska jakość techniczna nawierzchni dróg słabo rozwinięta gospodarka odpadami słabo rozwinięta sieć wodociągowa

w gminach Jawornik Polski, Kańczuga, Dynów, Hyżne

słabo rozwinięta sieć kanalizacyjna w gminach Jawornik Polski, Kańczuga, Dynów, Hyżne,

niski poziom efektywności energetycznej obiektów użyteczności publicznej i mieszkaniowych,

brak odpowiednio rozwiniętej infrastruktury okołoturystycznej,

brak terenów uzbrojonych pod inwestycje,

niewystarczająca infrastruktura sportowa,

słabo rozwinięta sieć autobusowa, niewystarczająca liczba połączeń,

niska drożność dróg, brak obwodnicy między innymi

Przeworska, zróżnicowanie stanu technicznego dróg

w poszczególnych gminach, nierównomierna gęstość sieci drogowej, zły stan techniczny mostów.

INFRASTRUKTURA


Szanse Zagrożenia możliwość pozyskania środków

finansowych z UE, podejmowanie/rozwijanie współpracy

w ramach związku gmin,

wzrastające zapotrzebowanie na energię elektryczną,

wzrastająca ilość odpadów komunalnych, zmiana klimatu, zagrożenie klęskami żywiołowymi, wzrost poziomu zanieczyszczenia

środowiska, rosnące natężenie ruchu drogowego, wzrost poziomu hałasu.

TURYSTYKALiczba osób korzystających z noclegów na terenie PDOW w latach 2004-2012

Zabytki najważniejsze: Bazylika p.w. Ducha Świętego w Przeworsku, Dworce kolejki wąskotorowej Przeworsk-Dynów w gm. Jawornik Polski, Kańczuga, Przeworsk, Dynów, Hyżne, Zespoły pałacowo-parkowe m.in. w Przeworsku, Sieniawie, Zarzeczu, Żuklinie, Urzejowicach, Bachórzu, kościół parafialny pw. NMP z kryptą Czartoryskich w Sieniawie, gotycki kościół św. Marii Magdaleny w Nowosielcach, żywy skansen Pastewnik w Przeworsku, dwór Trzecieskich w Dynowie, stary i nowy cmentarz żydowski w Dynowie



TURYSTYKA


Mocne strony Słabe strony niski poziom zanieczyszczenia

środowiska naturalnego, otoczenie sprzyjające praktykowaniu

różnych form wypoczynku, liczne cieki wodne i potoki stwarzające

możliwość budowy stawów hodowlanych oraz zalewów

bogactwo naturalne – lasy,

różnorodność fauny i flory kolejka wąskotorowa: Przeworsk-

Jawornik Polski-Dynów - trasa (46 km) „Małego Expresu Pogórzanin,

Niewypromowana marka turystyczna zbyt małe środki na promocję

turystyczną i inwestycyjną, niewystarczająca infrastruktura

turystyczna niewykorzystane atrakcje turystyczne, słabo rozwinięta baza noclegowa, mała ilość obiektów-miejsc rekreacyjno-

sportowych, brak gospodarstw agroturystycznych

(słaba promocja agroturystyki), niedostateczny stan techniczny

obiektów zabytkowych.

TURYSTYKA


Mocne strony Słabe strony liczne zabytki o charakterze religijnym i

świeckim, wiele obiektów architektoni-cznych o charakterze zabytkowym (kościoły parafialne, cmentarze, kapliczki oraz pozostałości zespołów dworskich),

tereny o walorach przyrodniczych i krajobrazowych , które zostały objęte ochroną prawną, w tym: dwa obszary chronionego krajobrazu – Kuryłowski OCHK i Sieniawski OCHK, Przemysko-Dynowski Obszar Chronionego Krajobrazu, Park Krajobrazowy Pogórza Przemyskiego, Rezerwat Husówka i Lupa, park krajobrazowy i akwen wodny w Łopuszce Małej (gm. Kańczuga)

warunki naturalne dające możliwość organizowania popularnych form wypoczynku turystyki, w tym rowerowej i pieszej

TURYSTYKA


Mocne strony Słabe strony przyrodniczo – edukacyjno –

turystyczne trasy rowerowe, źródła wód leczniczych wodorowęglowo

– chlorkowo na terenie gminy Hyżne, siarczano – sodowo – wapniowych (Nieborów), a także wód siarczkowych (Szklary).

Szlaki turystyczne, w tym górski szlak niebieski im. Gen. Wł. Sikorskiego, o długości 40 km, z Białej przez Matysówkę Łany, Dolinę Chmielnika, Borówki, Grzegorzówkę, Jawornik Polski, Bachórz do Dynowa

TURYSTYKA


Mocne strony Słabe strony NORDIC WALKING PARK PODKARPACIE

CENTRUM (NWPPC) - ponad 400 kilometrów tras o zróżnicowanym stopniu trudności, trasy zlokalizowane na obszarze miasta i gminy Sieniawa oraz gmin: Adamówka, Gać, Grodzisko Dolne, Jarosław, Kuryłówka, Przeworsk, Tryńcza, Wiązownica i Zarzecze.

wzrastająca świadomość ekologiczna mieszkańców

brak dużych zakładów zagrażających jakości środowiska naturalnego

aktywna działalność instytucji non-profit, przyczyniająca się do rozwoju turystyki które skupiają się szczególnie wokół problematyki społeczno-gospodarczej, sportowej oraz kulturalnej (np. Związek Gmin Turystycznych Pogórza Dynowskiego, lokalne grupy działania – w tym Lokalna Grupa Działania „Dorzecze Mleczki” – obejmuje obszar trzech gmin (Przeworsk, Zarzecze, Gać)

TURYSTYKA


Szanse Zagrożenia powiększenie i wzrost jakości bazy

agroturystycznej, rosnące zainteresowanie agroturystyką

i aktywną turystyką, inwentaryzacja posiadanych zasobów, aktywna polityka promocyjna PDOW, rozwój produktów lokalnych, wzrost zainteresowania zorganizowaną

turystyką i wypoczynkiem, rozbudowa infrastruktury sportowej i

rekreacyjnej, aktywna polityka promocyjna PDOW podejmowanie/rozwijanie współpracy

w ramach związku gmin, tworzenie nowych szlaków

turystycznych.

brak tradycji wykorzystania istniejących walorów turystyczno-krajobrazowych,

niedofinansowanie infrastruktury rekreacyjnej i sportowej

KULTURA


Mocne strony Słabe strony Dobrze rozwinięta sieć domów kultury Aktywnie działające OSP Dobrze rozwinięta sieć bibliotek

publicznych Aktywny amatorski ruch artystyczny Duża ilość imprez kulturalnych (np. Dni

Pogórza Dynowskiego, konkursy kolęd i pastorałek, Regionalny Konkurs Poezji Patriotycznej w Dynowie

liczne stowarzyszenia, przyczyniające się do rozwoju kulturalnego i edukacyjnego

ograniczone możliwości budżetów JST niewypromowana marka kulturalna

obszaru brak imprezy ponadregionalnej

Szanse Zagrożenia pojawienie się sponsorów

instytucjonalnych pozyskanie środków MKiDN pozyskanie środków z funduszy UE

Ograniczenia budżetu centralnego Marginalizacja kulturalna regionu

OBSZARY STRATEGICZNE

• Rozwój gospodarczy, przedsiębiorczość, atrakcyjność inwestycyjna (strefy i tereny inwestycyjne), innowacyjność, inteligentne powiązania gospodarcze (klastry)

• Zrównoważony rozwój, przyjazne środowisko, gospodarka niskoemisyjna, gospodarka odpadami, gospodarka wodna (ochrona przeciwpowodziowa), rewitalizacja miast i obszarów zdegradowanych

• Atrakcyjność turystyczna, wypromowanie marki turystycznej, infrastruktura, szlaki, dziedzictwo kulturowe (zabytki, rewaloryzacja), imprezy i obiekty kulturotwórcze


PRZEWORSKO DYNOWSKI OBSZAR WSPARCIA

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ


„Zintegrowany Rozwój Przeworsko-Dynowskiego Obszaru Wsparcia” WARSZTATY STRATEGICZNE

Documents

Transcript of „Zintegrowany Rozwój Przeworsko-Dynowskiego Obszaru Wsparcia” WARSZTATY STRATEGICZNE