DO GEOGRAFII DLA KLASY SZÓSTEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ

6

Zeszyt ćwiczeń

W księgarni internetowej Nowej Ery znajdziesz wszystko,

czego szukasz!

Atlas geograficznyNowy atlas geograficzny Polska, kontynenty, świat jest przeznaczony dla uczniów klas 5–8 szkoły podstawowej. Zawiera komplet aktualnych map i danych statystycznych niezbędnych w nauce geografii. Uwzględnia wymagania nowej podstawy programowej. Stanowi doskonałe uzupełnienie podręcznika i zeszytu ćwiczeń.

Ponad 250 map oraz 70 tablic

z danymi statystycznymi

• Czytelne mapy regionów Polski, Europy i świata – łatwe w odbiorze dla uczniów klas 5 i 6.

• Ogólnogeograficzne i tematyczne mapy Polski oraz poszczególnych kontynentów – dostosowane do percepcji uczniów klas 7 i 8.

• Mapy tematyczne prezentujące zagadnienia ujęte w nowej podstawie programowej.

sklep.nowaera.pl

DO GEOGRAFIIDLA KLASY SZÓSTEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ

Kamila Skomoroko

6

Zeszyt ćwiczeń

Zeszyt ćwiczeń jest skorelowany z podręcznikiem Planeta Nowa dla klasy szóstej dopuszczonym do użytku szkolnego i wpisanym do wykazu podręczników przeznaczonych do kształcenia ogólnego do nauczania geografii w szkole podstawowej.

Numer ewidencyjny podręcznika w wykazie MEN: 906/2/2019

Nabyta przez Ciebie publikacja jest dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy o przestrzeganie praw, jakie im przysługują. Zawartość publikacji możesz

udostępnić nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście znanym, ale nie umieszczaj jej w internecie. Jeśli cytujesz jej fragmenty, to nie zmieniaj ich

treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. Możesz skopiować część publikacji jedynie na własny użytek.

Szanujmy cudzą własność i prawo. Więcej na www.legalnakultura.pl

© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. 2019ISBN 978-83-267-3623-0

Koordynacja prac i redakcja merytoryczna: Justyna Leszko.Redakcja merytoryczna: Jan Niedźwiecki, Jagna Hałaczek. Redakcja językowa: Agnieszka Szymanowska-Pancer.

Nadzór artystyczny: Kaia Pichler.Opieka graficzna: Ewa Kaletyn. Projekt okładki: Maciej Galiński.

Projekt graficzny: Aleksandra Szpunar-Bućko. Opracowanie graficzne: Marek Błoszko, Klaudia Jarocka. Ilustracje: Elżbieta Buczkowska, Natalia Helman, Krzysztof Mrawiński, Ewa Sowulewska.

Mapy: Zespół Kartograficzny Nowa Era. Fotoserwis: Bogdan Wańkowicz. Realizacja projektu graficznego: Ka Leszczyńska, Tomasz Włodarczyk.

Nowa Era Sp. z o.o.Aleje Jerozolimskie 146 D, 02-305 Warszawa

www.nowaera.pl, e-mail: nowaera@nowaera.pl Centrum Kontaktu: 801 88 10 10, 58 721 48 00

Druk i oprawa: Drogowiec-PL Kielce, www.drogowiec.pl

Zosia

Poznaj swój zeszyt ćwiczeń

Cześć! Nazywam się Zosia, a to są moi przyjaciele z klasy 6a, których już pewnie znasz: Krzysiek, Tomek, Monika, Ania i Marcin. W tym roku będziemy

kontynuować lekcje geografii.Wygląda na to, że będzie ciekawie! Zdobędziemy wiele nowych informacji,

między innymi o mieszkańcach Europy i o różnych krajach naszego kontynentu. Aby przećwiczyć umiejętności i utrwalić wiedzę, rozwiążemy zadania. Czasami

będziemy potrzebowali Twojej pomocy, aby uporać się z jakimś problemem.

Krzysiek

Ania

Marcin

Tomek

Monika

Dzięki Celom lekcji wymienionym pod tematem dowiesz się, czego się nauczysz, jeśli wykonasz zadania.

Na dobry początek to łatwiejsze

zadania, które pomogą Ci się oswoić

z tematem lekcji.

Zadania Dla dociekliwych są trochę trudniejsze i pozwalają poszerzyć wiedzę.

Najważniejsze informacje z omawianego tematu znajdziesz na końcu lekcji, w ramce Zapamiętaj!

Korzystam z informacji

to strony, dzięki którym nauczysz się,

jak rozwiązywać zadania dotyczące

konkretnego tekstu i materiału

ilustracyjnego.

1 Czym są współrzędne geograficzne?Cele lekcji: Dowiesz się, czym są szerokość geograficzna i długość geograficzna. Nauczysz się odczytywać z mapy wartości południków i równoleżników oraz rozpoznawać, na których półkulach się znajdują. Poznasz zastosowania odbiorników GPS.

Na poniższych ilustracjach zaznacz kolorem zielonym południki, a kolorem czerwonym – równoleżniki.

Na dobry początek

1

SPIS TREŚCIKorzystaj z dodatkowych materiałów ukrytych pod kodami QR zamieszczonymi w publikacji.

Współrzędne geograficzne

1. Czym są współrzędne geograficzne? ............................................................................. 5 2. Współrzędne geograficzne – ćwiczenia ....................................................................... 9Sprawdź, czy potrafisz .................................................................................................................. 13

Ruchy Ziemi

1. Ziemia w Układzie Słonecznym ....................................................................................... 16 2. Ruch obrotowy Ziemi .............................................................................................................. 20 3. Ruch obiegowy Ziemi ............................................................................................................. 24 4. Strefy oświetlenia Ziemi ........................................................................................................ 28Sprawdź, czy potrafisz ................................................................................................................. 32

Środowisko przyrodnicze i ludność Europy

1. Położenie i ukształtowanie powierzchni Europy ................................................. 34 2. Wulkany i trzęsienia ziemi na Islandii ........................................................................... 38 3. Zróżnicowanie klimatyczne Europy .............................................................................. 42 4. Podział polityczny Europy .................................................................................................... 46 5. Rozmieszczenie ludności. Starzenie się społeczeństw .................................... 50 6. Zróżnicowanie ludności Europy. Migracje ................................................................ 54 7. Wielkie miasta Europy: Paryż i Londyn ....................................................................... 58Sprawdź, czy potrafisz ................................................................................................................. 62

Gospodarka Europy

1. Rolnictwo Danii i Węgier ....................................................................................................... 65 2. Przemysł i usługi we Francji ................................................................................................ 69 3. Energetyka w Europie ............................................................................................................. 73 4. Turystyka w Europie Południowej .................................................................................. 76Sprawdź, czy potrafisz ................................................................................................................. 80

Sąsiedzi Polski

1. Zmiany w przemyśle Niemiec ........................................................................................... 82 2. Turystyczne atrakcje Czech i Słowacji .......................................................................... 85 3. Dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe Litwy i Białorusi ................................. 89 4. Współczesne problemy Ukrainy ...................................................................................... 93 5. Zróżnicowanie przyrodnicze i gospodarcze Rosji ............................................... 97 6. Relacje Polski z sąsiadami ................................................................................................... 101 Sprawdź, czy potrafisz .............................................................................................................. 104

Sprawdź, czy znasz mapę! ...................................................................................................... 107Krzyżówki geograficzne .......................................................................................................... 109

I

II

III

IV

V

3 Dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe Litwy i Białorusi

Cele lekcji: Zdobędziesz podstawowe informacje na temat Litwy i Białorusi. Nauczysz się wskazywać na mapie największe miasta Litwy i Białorusi. Dowiesz się, jakie są walory kulturowe i przyrodnicze obu krajów.

Uzupełnij tabelę. Wstaw znak X w odpowiednich kolumnach. Pamiętaj, że niektóre informacje dotyczą obu krajów.

Informacja Litwa Białoruś

A. Ten kraj był częścią Związku Radzieckiego.

B. Około 1/4 powierzchni kraju zajmują bagna.

C. Na całym terytorium tego kraju panuje klimat umiarkowany ciepły przejściowy.

D. Jest krajem nizinnym.

E. Walutą tego kraju jest euro.

F. Leży nad Morzem Bałtyckim.

Na dobry początek

1

Na fotografiach zaprezentowano atrakcje turystyczne Litwy i Białorusi.Podpisz obiekty przedstawione na fotografiach. Następnie wpisz w okienku literę L, jeśli dane miejsce znajduje się na Litwie, lub literę B – jeśli znajduje się na Białorusi.

42

89

W diagramie zostały umieszczone nazwy siedmiu miast położonych na Litwie i Białorusi. Zapisano je poziomo, pionowo, wspak i na ukos. Odszukaj w diagramie nazwy miast i otocz je pętlą. Następnie wpisz odnalezione nazwy w odpowiednich kolumnach tabeli. Aby wykonać to zadanie, skorzystaj z map zamieszczonych w podręczniku na stronach 145 i 146.

Ś G R L A W I L N O

Y L R W F Y R A B M

A K N O S R Z T A M

D C W B D R S Ą W I

E Y I G A N F D R Ń

P J T F Ą Y O Z F S

J A E S Ź Ć B H J K

A C B D K O W N O Ż

Ł H S B W R T O P L

K F K G Y H O M E L

Liczba mieszkańców Litwa Białoruś

Powyżej 1 000 000

500 000–1 000 000

100 000–500 000

43

Podaj po jednym przykładzie rodzaju turystyki lub wypoczynku, który może się roz-wijać dzięki wymienionym cechom środowiska przyrodniczego Litwy i Białorusi.

A. Dostęp do Morza Bałtyckiego:

B. Nizinny teren z dużą powierzchnią lasów:

C. Gęsta sieć rzek i kanałów:

D. Źródła wód mineralnych:

44

90

V. Sąsiedzi Polski

Pewien turysta postanowił zwiedzić cztery litewskie miasta. Szlak jego podróży wyzna-czają punkty I–IV opisane podanymi współrzędnymi geograficznymi. I. 54°01'N, 23°58'E.

II. 54°41'N, 25°17'E. III. 54°54'N, 23°56'E. IV. 55°42'N, 21°08'E.

Wykonaj zadania. a) Zaznacz zestaw zawierający poprawną kolejność miast, które odwiedził turysta. A. I – Kowno, II – Druskieniki, III – Kłajpeda, IV – Wilno.B. I – Wilno, II – Kowno, III – Druskieniki, IV – Kłajpeda.C. I – Druskieniki, II – Wilno, III – Kowno, IV – Kłajpeda.D. I – Kłajpeda, II – Wilno, I – Kowno, IV – Druskieniki.

b) Zaznacz na mapie trasę tej podróży oraz oblicz jej przybliżoną długość wzdłuż li-nii prostych. Sprawdź, ile wynosi różnica pomiędzy Twoim pomiarem a długością, którą podaje mapa cyfrowa dostępna w internecie.

45

Druskieniki

Wilno

Kowno

Kłajpeda

Kuro

ński

Zalew

MO

RZ

E B

AŁ

TY

CK

I E

J. Dryświaty

J. Narocz

J. Mamry

J. Śniardwy

Niemen

Niemen

Windawa

Windawa

Wilia

Dźwina

Pregoła

Lelupa

Szeszupa

25° 26° 27°20° 21° 22° 23° 24°

25° 26° 27°24°23°22°

21°

55°

54°

56°

55°

56°

54°

Skala 1:4 000 000

Obliczenia:

Długość trasy zmierzona na powyższej mapie:

Długość trasy zmierzona na mapie cyfrowej:

91

Dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe Litwy i Białorusi

Pewna grupa turystów z Polski wybrała się na wycieczkę. Turyści rozpoczęli swoją wy-prawę w Augustowie i dalej płynęli Kanałem Augustowskim zarówno po polskiej, jak i po białoruskiej stronie. Odcinki do Grodna na Białorusi i  Druskienik na Litwie pokonali, płynąc Niemnem. W sumie przepłynęli po-nad 200 km w 7 dni i odwiedzili 3 kraje. Po drodze turyści zwiedzili dwa muzea po-święcone historii Kanału Augustowskiego. Widzieli najstarszy zabytek Grodna – cer-kiew św. Borysa i Gleba z XII wieku – oraz dom Elizy Orzeszkowej, który znajduje się w tym mieście. Byli w parku wodnym w Druskienikach. Zjeżdżali tam ze zjeżdżalni na-zwanej po litewsku „Ekstremalus” i spod szklanej kopuły podziwiali panoramę Niemna. W drodze powrotnej w  jeden dzień pokonali trasę z Litwy, przez Białoruś do Polski. Na trasie widzieli wiele ptaków, na przykład czaple i bieliki.

Dla dociekliwych

Wykonaj zadania na podstawie opisu wyprawy. a) Zaznacz na mapie trasę, którą pokonali

turyści. b) Wymień trzy walory turystyczne opisa-

nej trasy.

6

• Na Litwie i Białorusi przeważają niziny. Oba kraje charakteryzują się dużą powierzchnią lasów oraz gęstą siecią rzek, co sprzyja rozwojowi turystyki wodnej, rowerowej i pieszej.

• Na terytorium obu krajów znajduje się wiele zabytków, głównie zamków i pałaców.

• Do obszarów o dużych walorach turystycznych należą: na Litwie – Mierzeja Kurońska i okolice Druskienik, a na Białorusi – Park Narodowy „Puszcza Białowieska”.

Zapamiętaj

J. Pomorze

J. Zygmunta Augusta

Niemen

Świsł

ocz (

Swisł

acz)

Nereśl

Brz

ozów

ka

(Katra)Kotra

J. OleckoWielkie J. WigryJ. Wigry

J. Pierty

J. Serwy

J. Sajno

J. Dręstwo

SzczeberkaRospuda

Ełk

Kan

ał A

ugus

tow

ski

Kan

ał A

ugus

tow

ski

Czarna Hańcza

Biebrza

Biebrza

Sidr

a

Marycha

P u s z c z a

A u g u s t o w s k a

BIEBRZAŃSKIPARK NARODOWY

BIEBRZAŃSKIPARK NARODOWY

DZUKIJSKIPARK NARODOWY

DZUKIJSKIPARK NARODOWYWIGIERSKI

PARK NARODOWYWIGIERSKI

PARK NARODOWY

239223

Wiejsieje

Go-

Rajgród

Suchowola

Sejny

Sejny

Lipsk

Dąbrowa Białostocka

Druskieniki

Mońk Sokół-

Augustów

Suwałki

Grodno

L I T W A

B I A Ł O R U ŚP O L S K A

23° 24°

23°

24°24°

54°54°

granice parków narodowychrzeki; kanałyjeziora; zaporybagnagranice państw

Miasta z liczbą mieszkańców:100 000–500 00025 000–100 000 poniżej 25 000

Skala 1:1 200 000

4 Współczesne problemy UkrainyCele lekcji: Nauczysz się rozpoznawać najważniejsze obiekty geograficzne na mapie Ukrainy. Dowiesz się, jakie surowce mineralne występują w tym kraju. Poznasz przyczyny i skutki konfliktu między Ukrainą a Rosją. Dowiesz się, jak się zmienia liczba ludności na Ukrainie.

Wykonaj zadania.a) Podpisz na mapie Ukrainy obiekty geograficzne, które oznaczono w tekście pogru-

bioną czcionką.

b) Rozpoznaj miasta oznaczone na mapie numerami od 1 do 5.

Na dobry początek

1

92

V. Sąsiedzi Polski

4 Współczesne problemy UkrainyCele lekcji: Nauczysz się rozpoznawać najważniejsze obiekty geograficzne na mapie Ukrainy. Dowiesz się, jakie surowce mineralne występują w tym kraju. Poznasz przyczyny i skutki konfliktu między Ukrainą a Rosją. Dowiesz się, jak się zmienia liczba ludności na Ukrainie.

Wykonaj zadania.a) Podpisz na mapie Ukrainy obiekty geograficzne, które oznaczono w tekście pogru-

bioną czcionką.

b) Rozpoznaj miasta oznaczone na mapie numerami od 1 do 5.

Na dobry początek

1

Ukraina od południa graniczy z Morzem Czarnym i Morzem Azowskim. Środkową i wschodnią część kraju zajmuje Nizina Połtawska, a wzdłuż wybrzeża rozciąga się Nizina Czarnomorska. Południowo-zachodnie krańce Ukrainy przecina łańcuch górski Karpat z najwyższym szczytem Howerlą (2061 m n.p.m.). U podnóża tych gór znajduje się rozległa Wyżyna Podolska. Najdłuższymi rzekami kraju są Dniepr i Dniestr.

30° 35°

45°45°

50°

40°35°30°25°

25°

40°

50°

Skala 1: 9 000 000

1

4

5

2

3

1.

2.

3.

4.

5.

93

Wykonaj zadania dotyczące konfliktu Ukrainy z Rosją. a) Uzupełnij w legendzie mapy kolory, które odpowiadają zaznaczonym obszarom.

43

b) Zapisz po dwa przykłady ukraińskich miast, które spełniają podane kryteria. Aby wykonać to zadanie, skorzystaj z mapy zamieszczonej w podręczniku na stronie 154.

A. Miasta włączone do Rosji w 2014 roku:

B. Miasta, które znalazły się na obszarach kontrolowanych przez rosyjskich separatystów:

30° 35°

45°45°

50°

40°35°30°25°

25°

40°

50°

Skala 1: 12 000 000

obszary kontrolowaneprzez rosyjskichseparatystów

obszary włączonedo Rosji w 2014 r.

Oceń, czy podane informacje są zgodne z prawdą. Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa. Skorzystaj z mapy gospodarki Ukra-iny zamieszczonej w podręczniku na stronie 153.

1. Na obszarach kontrolowanych przez rosyjskich separatystów występują złoża węgla kamiennego. P F

2. W okolicach Krzywego Rogu znajdują się duże złoża rud żelaza i rud manganu. P F

3. Na terenie Ukrainy znajdują się cztery działające elektrownie jądrowe. P F

4. Na północy Ukrainy znajdują się duże złoża gazu ziemnego i ropy naftowej. P F

42

94

V. Sąsiedzi Polski

a) Uzupełnij zdania.

A. W latach 1997–2017 liczba ludności Ukrainy zmniejszyła się o osób.

B. Piramida ludności Ukrainy ma kształt charakterystyczny dla społeczeństwa

.

b) Podkreśl trzy punkty, w których zostały opisane przyczyny zmniejszania się liczby mieszkańców Ukrainy.

A. Polepszenie się jakości opieki medycznej.B. Rosnąca liczba zgonów.C. Konflikt zbrojny na wschodzie kraju.D. Wysokie koszty utrzymania dzieci.E. Wzrost liczby imigrantów.

Uporządkuj chronologicznie wydarzenia związane z konfliktem rosyjsko-ukraiń-skim. Wpisz litery w odpowiednich okienkach schematu.A. Walki między rosyjskimi separatystami a ukraińską armią.B. Przyłączenie Półwyspu Krymskiego do Rosji.C. Obalenie prezydenta Ukrainy.D. Ogłoszenie niepodległości Republiki Donieckiej i Republiki Ługańskiej.

44

Wykonaj zadania na podstawie danych zamieszczonych w tabeli oraz na wykresie.

Rok Liczba ludności Ukrainy

1997 50 818 140

2007 46 646 000

2017 44 831 000

45

[mln] 2 1 1 2 [mln]0 0

0–45–9

10–1415–1920–2425–2930–3435–3940–4445–4950–5455–5960–6465–6970–7475–79

80i więcejmężczyźni kobiety

95

Współczesne problemy Ukrainy

Howerla (2061 m n.p.m.) jest najwyższą górą na Ukrainie. Podobno każdy Ukra-iniec powinien przynajmniej raz w  życiu wejść na jej szczyt. Góra warta jest zdobycia ze względu na piękne widoki. Przy dobrych warunkach można z  niej zobaczyć wspa-niałą panoramę ukraińskiej części Karpat. Howerla jest celem wielu wycieczek tury-stycznych. Najpopularniejsze trasy prowa-dzą z  górskiego schroniska w  Zaroślaku. W zależności od szlaku, który się wybierze, trasy na najwyższy szczyt mają długość od 7 do 9 km w obie strony.

Dla dociekliwych

Wykonaj zadania na podstawie mapy. a) Zapisz, jakie kolory mają szlaki prowa-

dzące ze schroniska w Zaroślaku na szczyt Howerli.

b) Uzupełnij zdania.

A. Howerla znajduje się w kierunku od Zaroślaka.

B. Różnica wysokości między Howerlą a szczytem Breskuł wynosi m.

C. Przełęcz między szczytem Howerli a szczytem Breskuł znajduje się na wysokości

bezwzględnej .

6

• Ukraina charakteryzuje się dogodnymi warunkami naturalnymi do rozwoju gospodarki.

• Od 2014 roku trwa konflikt między Ukrainą a Rosją. Na wschodzie kraju ma on charakter zbrojny.

• Skutkami ukraińskiego konfliktu są: kryzys gospodarczy, obniżenie produkcji przemysłowej, fala emigracji za granicę, zmniejszenie liczby turystów zagranicznych.

• Poważnym problemem dla Ukrainy jest zmniejszanie się liczby ludności kraju.

Zapamiętaj

1800 m

1300 m

1375 m

1475

m

1450 m

1800

m

ZaroślakZaroślak

Howerla

MałaHowerla

Kaminia

WielkaKoźmieska

MałaKoźmieska

20611850

1762

Breskuł

Pożyżewska

1912

1822

1412

1405

15721488

1832

Prut

Areudarz

Prut

19001800

1800

1800

1700 15

00 1400

1300

1200

1200

1700

1700

1600

15001400

1400

16001500

24°30'

24°30'

48°10' 48°10'

przełęczepunkty wysokościowepoziomice co 25 m;pogrubione co 100 mszlaki turystyczne

lasy; kosodrzewina

zbiorniki wodne; rzeki

drogi lokalnepozostałe drogi; ścieżkiparkingi; schroniskapunkty widokowe

14881405

Skala 1: 70 000

500 0 1000 m500

5 Zróżnicowanie przyrodnicze i gospodarcze Rosji

Cele lekcji: Poznasz przebieg najdłuższej linii kolejowej świata. Zapoznasz się z podstawowymi informacjami o klimacie oraz gospodarce Rosji. Dowiesz się, jakie są główne surowce mineralne tego kraju. Poznasz atrakcje turystyczne Petersburga.

Na mapie został przedstawiony przebieg najdłuższej linii kolejowej świata łączącej Moskwę z Władywostokiem.Wykonaj zadania na podstawie mapy. Możesz skorzystać z bardziej szczegółowej mapy fizycznej Azji z atlasu geograficznego.

Na dobry początek

1

96

V. Sąsiedzi Polski

5 Zróżnicowanie przyrodnicze i gospodarcze Rosji

Cele lekcji: Poznasz przebieg najdłuższej linii kolejowej świata. Zapoznasz się z podstawowymi informacjami o klimacie oraz gospodarce Rosji. Dowiesz się, jakie są główne surowce mineralne tego kraju. Poznasz atrakcje turystyczne Petersburga.

Na mapie został przedstawiony przebieg najdłuższej linii kolejowej świata łączącej Moskwę z Władywostokiem.Wykonaj zadania na podstawie mapy. Możesz skorzystać z bardziej szczegółowej mapy fizycznej Azji z atlasu geograficznego.

Na dobry początek

1

P u s t y n i a

G o b i

M. C

ZA

RN

E

M.

KA

SP

IJSK

IE

M. N O R W E S K I E

O C E A N A T L A N T Y C K I

O C E A N A R K T Y C Z N Y

J A

Cieśn.

Koreańs

ka

M.

CZ

ER

WO

NE

M. ŚRÓ

DZIEM

NE

M. Martwe

Kurylsko-K

amczacki

Rów

BA

RE

N

T S A

MO

R

ZE

M. K A R S K I E M. ŁAPTIEWÓW

WSCHODNIOSYBERYJSKIE

MORZE

M. CZUKOCKIE

OCHOCKIEMORZE

M. B A Ł T Y C KI E

Z A C H O D N I O -

Ś R O D K O W O -

P O G Ó R Z EK A Z A C H S K I E

NI Z I N A

EU

RO

P E J S K A

WS

CH

OD N I O -

S Y B E R Y J S K A

N I Z I N A

S Y B E R Y J S K A

W Y Ż Y N A

U

R

A

L

G. JABŁ

ONOW

E

GÓRY CZERSKIEGO

Kołyma

Lena

Lena

Jeni

sej

Ałda

n

Amur

Dunaj

Wisł a

Odr

a

Ren

Dniepr

Irtysz

Iszym

Ob

Ob

Angara

Amu-daria

Kan.

Sue

ski

Eufrat

Loar

a

Pad

Dni

estr

J. Issyk-kul

Jeni

sej

Wołga

Wołga

Bajkał

J.Aralskie

Ładoga

Am

ur

3 970

7 82

2

Nowosybirsk

Irkuck

Władywostok

MoskwaJarosław

Chabarowsk

koło podb

iegun

owe

półn

ocne

40°40°

50°50°

100°

100°

110°

120°

130° 140°

140° 160°

90°80°

80°

70°60°

60°40°20°

120°

180°60°

170°

150°

50°

60°

jeziora słonebagna; solniskalód stały; granicapokrywy lodowejwulkanypunktywysokościowe

mieszkańców

Skala 1:57 000 000KolejTranssyberyjska

2000

20005001000

3000

5000 mn.p.m.

200

2000

4000

6000

8000 mp.p.m.

a) Wybierz zestaw zawierający rzeki, które kolejno mija pociąg jadący z Moskwy do Władywostoku.

A. Irtysz, Ob, Jenisej, Iszym, Amur, Jangcy.B. Wołga, Iszym, Irtysz, Ob, Jenisej, Amur.C. Wołga, Ob, Irtysz, Iszym, Jenisej, Amur.D. Wołga, Irtysz, Ob, Jenisej, Lena, Iszym.

b) Skreśl nazwę krainy geograficznej, przez którą nie przebiega trasa kolejowa łączą-ca Moskwę z Władywostokiem.

Nizina Wschodnioeuropejska · Ural · Nizina Zachodniosyberyjska Pogórze Kazachskie · Góry Jabłonowe

97

Na mapie zostało zaznaczone położenie trzech rosyjskich miast.Wykonaj zadania na podstawie mapy oraz klimatogramów. a) Wpisz pod każdym klimatogramem

właściwą nazwę miasta.

42 80° 180°

60°70°70°

150°

160°

140°

170°

120° 130°

60° 70°

80° 90° 100° 110°

40°

40°

50°40°

50°

60°

20°

10°

30°

50°

koło podbiegun

owe p

ółno

cne

Moskwa

Tomsk

Dudinka

Skala 1:60 000 000

b) Odczytaj z  klimatogramów wartości temperatury powietrza i  opadów atmosfe-rycznych. Następnie uzupełnij tabelę.

Miasto

Średnia temperatura

powietrza w styczniu (°C)

Średnia temperatura

powietrza w lipcu (°C)

Suma opadów w lipcu(mm)

Roślinność

Moskwa

Tomsk

Dudinka

c) Dopisz w ostatniej kolumnie tabeli typową roślinność, która występuje w okolicach trzech podanych miast. W tym celu skorzystaj z zamieszczonej w atlasie geogra-ficznym mapy krajobrazowej Azji.

0

5

10

15

25

20

0

20

40

60

100

80

[°C] [mm]

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

–20

–15

–5

–10

0

5

10

15

25

20

0

20

40

60

100

80

[°C] [mm]

I II IV V VI VII VIII IX X XII

–5

–10

III XI0

5

10

15

25

20

0

20

40

60

100

80

[°C] [mm]

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII

–20

–15

–5

–10

–30

–25

A. 56°N, 85°E. B. 55°N, 37°E. C. 69°N, 86°E.

98

V. Sąsiedzi Polski

Na mapie numerami od 1 do 8 zostało oznaczone rozmieszczenie wybranych surowców mineralnych w Rosji. Dopisz do nazwy surowca mineralnego odpowiedni numer z mapy. Skorzystaj z za-mieszczonej w podręczniku mapy gospodarki Rosji lub mapy gospodarki Azji z atlasu geograficznego.

43

BARENTSA

MO

RZE

M. KARSKIE

M. ŁAPTIEWÓW

SYBERYJSK

IE

WSCH

OD

NIO

-

MO

RZE

M. OCHOCKIE

Ob

Lena

Lena

AmurIrtysz

Jenisej

Angara

Koł

yma

Ałda

n

Ob

80° 140° 160°120°100°80°60°40° 180° 60°

160°

40°

180°

120°80° 100°

40°

40°

60°

20° koło

podb

iegun

owe

półn

ocne

23

4

5

6

7

8

1

Skala 1:30 000 000

Podkreśl właściwe informacje tak, aby podane zdania były zgodne z prawdą.A. Gospodarka Rosji działa głównie dzięki eksportowi / importowi surowców mineralnych.B. Ten kraj ma największe na świecie złoża ropy naftowej i diamentów / węgla kamien-

nego i gazu ziemnego. C. W ostatnich latach w Rosji dynamicznie rozwija się sektor usług, zwłaszcza banko-

wych / badawczo-rozwojowych. D. Sankcje nałożone na Rosję w wyniku konfliktu rosyjsko-ukraińskiego spowodowały

pogorszenie / polepszenie sytuacji rosyjskiej gospodarki.

44

Platyna:

Ropa naftowa:

Diamenty:

Węgiel kamienny:

Gaz ziemny:

Złoto:

Obejrzyj filmdocwiczenia.plKod: N61N9Q

99

Zróżnicowanie przyrodnicze i gospodarcze Rosji

Petersburg to drugie co do wielkości mia-sto w  Rosji, położone nieopodal granicy z  Finlandią. Od 1712 do 1918 roku było stolicą kraju. Petersburg rozciąga się na kilkudziesięciu wyspach połączonych bli-sko 400 mostami. To miasto jest uznawa-ne za kulturalną stolicę Rosji. Funkcjonuje w  nim ponad 2000 bibliotek, 80 teatrów, 220 muzeów, 45 galerii i 62 kina. Znajdu-je się tam również jedno z największych i najbogatszych muzeów sztuki na świecie – Ermitaż (fot.). Słynie z ekspozycji obrazów wielkich malarzy, między innymi Rembrandta, Rubensa, Tycjana, Moneta czy Picassa. W sumie znajduje się w nim około 3 mln ekspo-natów, a trasa zwiedzania liczy aż 25 km. Żeby zobaczyć wszystkie zbiory, trzeba spędzić w muzeum kilka dni.

Dla dociekliwych

Wyjaśnij, dlaczego Petersburg jest określany mianem kulturalnej stolicy Rosji.

Petersburg jest czasem nazywany Wenecją Północy.Wyjaśnij na podstawie dodatkowych źródeł, na czym polega podobieństwo między Petersburgiem a Wenecją.

5

6

• Rosja jest największym pod względem powierzchni państwem świata. Rozciąga się w Europie i Azji. Około 3/4 obszaru Rosji zajmują niziny.

• Na przeważającym obszarze panuje klimat umiarkowany, tylko północne krańce leżą w zasięgu klimatu okołobiegunowego.

• Gospodarka Rosji opiera się na wydobyciu i eksporcie surowców mineralnych.

• W 2014 roku Rosja, z powodu konfliktu z Ukrainą, została ukarana sankcjami gospodarczymi.

Zapamiętaj

6 Relacje Polski z sąsiadamiCele lekcji: Przypomnisz sobie, które kraje sąsiadujące z Polską należą do Unii Europejskiej i w których obowiązuje waluta euro. Poznasz zarys stosunków Polski z sąsiednimi państwami. Dowiesz się, czym są euroregiony i jakie euroregiony powstały wzdłuż polskich granic.

Poniżej została zamieszczona mapa konturowa Polski i krajów, które z nią sąsiadują. Wykonaj zadania.a) Podpisz na mapie państwa sąsiadujące z Polską, a następnie zapisz pod mapą nazwy

ich stolic.

Na dobry początek

1

100

V. Sąsiedzi Polski

6 Relacje Polski z sąsiadamiCele lekcji: Przypomnisz sobie, które kraje sąsiadujące z Polską należą do Unii Europejskiej i w których obowiązuje waluta euro. Poznasz zarys stosunków Polski z sąsiednimi państwami. Dowiesz się, czym są euroregiony i jakie euroregiony powstały wzdłuż polskich granic.

Poniżej została zamieszczona mapa konturowa Polski i krajów, które z nią sąsiadują. Wykonaj zadania.a) Podpisz na mapie państwa sąsiadujące z Polską, a następnie zapisz pod mapą nazwy

ich stolic.

Na dobry początek

1

10°

50°

50°

20° 30° 40°

10° 20° 30° 40°

Skala 1:18 000 000

1

23

4

5

67

Stolice państw oznaczonych numerami:

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

b) Zakreskuj państwa będące członkami Unii Europejskiej.c) Wstaw symbol € na terytorium tych państw, w których obowiązuje waluta euro.d) Podkreśl kolorem czerwonym nazwy państw powstałych po rozpadzie Związku

Radzieckiego.

101

Uzupełnij tabelę. Wpisz nazwy państw, których dotyczą podane opisy.

Opis Nazwa państwa

A.Polska poparła ten kraj w działaniach na rzecz odłączenia się od Związku Radzieckiego i wraz z nim weszła do Unii Europejskiej.

B. Ten kraj jest najważniejszym partnerem handlowym Polski.

C. Większość gazu importowanego do Polski pochodzi z tego kraju.

D. Polska wspiera przemiany gospodarcze zachodzące w tym kraju i popiera jego dążenie do integracji z Unią Europejską.

2

Na mapie zostały zaznaczone wybrane euroregiony.Uzupełnij tabelę. Rozpoznaj na podstawie opisu euroregiony i zapisz ich nazwy. Następnie przyporządkuj im numery z mapy.

3

P O L S K A

C Z E C H Y

N I E M C Y

DANIA

SŁOWACJA

W Ę G R Y

L I T W A

ŁO TWA

ROSJA

ROSJASZWECJA

U K R A I N A

R U M U N I A

B I A Ł O R UŚ

AUSTRIA

MOŁDAW

IA

M o r z e B

a łt y

c ki e

3

1

2

4

5

6

20°15°

50°

20°10° 15° 25° 30°

25°

50°

55° 55°

Skala 1: 18 000 000graniceeuroregionówgranice państw

Opis Nazwa euroregionu Numer na mapie

A. Euroregion powstały na pograniczu polsko-ukraińsko-słowackim.

B.Euroregion obejmujący zasięgiem pogranicze polsko-niemieckie oraz południowe wybrzeże Szwecji.

C. Euroregion obejmujący pogranicze Polski, Litwy i Białorusi.

102

V. Sąsiedzi Polski

Euroregion Pradziad powstał w  1997 roku na pograniczu polsko-cze-skim. Jego celem jest współpraca terenów przygranicznych obejmująca wszystkie dziedziny życia społecznego i kulturalnego. Nazwa Pradziad (czes. Praděd) pochodzi od najwyższego szczytu pasma górskiego Jesio-niki w Sudetach. Do ciekawszych działań zrealizowanych w ramach tego euroregionu należą: wydanie folderów, map, kalendarzy oraz filmu pro-mującego euroregion, opieka nad organiza-cją imprez kulturalnych i targów, opracowa-nie projektów dotyczących budowy ścieżek rowerowych, współudział w otwarciu przej-ścia granicznego, organizacja szkoleń dla przedsiębiorców, współudział przy rozpo-częciu nauczania języka czeskiego w  kilku polskich szkołach oraz opracowanie planu budowy dwujęzycznej szkoły średniej, a tak-że szkoły wyższej.

Dla dociekliwych

Podaj trzy przykłady korzyści, które może przynosić współpraca polskich i czeskich władz w ramach euroregionu Pradziad.

4

• Polska sąsiaduje z siedmioma państwami.

• Współpraca między Polską a krajami sąsiadującymi dotyczy polityki, gospodarki, nauki, edukacji i kultury.

• Polska wraz z Niemcami, Czechami, ze Słowacją i z Litwą są członkami Unii Europejskiej oraz znajduje się w strefie Schengen.

• Na obszarach przygranicznych między Polską a jej sąsiadami utworzono 16 euroregionów.

Zapamiętaj

EU

ROREGION PRADZIAD

EU R OREGION PRAD Ě D

w o j e w ó d z t w oo p o l s k i e

kraj ołomuniecki

PO

L S K A

CZ

EC H Y

kraj morawsko-śląski50°50°

51°51°

17°

17°

18°

18°

euroregion PradziadSkala 1:2 500 000granice powiatów

granice województw w Polsce i krajów w Czechach

granice państw

103

Relacje Polski z sąsiadami

Sprawdź, czy potrafiszSąsiedzi Polski

Uzupełnij tabelę. Dopisz do każde-go z podanych opisów nazwę kraju i numer odpowiadający jego poło-żeniu na mapie.

1

Pewien turysta z  Polski postanowił odwiedzić wszystkie stolice państw sąsiadujących z naszym krajem. Do tej pory udało mu się zobaczyć trzy z nich. Pierwsza, w której był, jest położona nad Wełtawą, druga – nad Dnieprem, a trzecia – nad Dunajem.Podkreśl zestaw zawierający nazwy stolic, których turysta jeszcze nie odwiedził.

A. Moskwa, Bratysława, Wilno, Berlin.B. Berlin, Kijów, Wilno, Bratysława.

C. Moskwa, Mińsk, Wilno, Berlin.D. Praga, Wilno, Mińsk, Moskwa.

2

Opis Nazwa kraju Numer na mapie

A.

Jest to nizinny kraj bez dostępu do morza. Pod względem gospodarczym ściśle współpracuje ze swoim wschodnim sąsiadem. Mieszka tu około 300 000 Polaków, a ich największe skupisko znajduje się w Grodnie.

B.

Ten kraj nie ma dostępu do morza. Na jego terytorium przeważają góry. Znajdują się tam także liczne jaskinie oraz gorące źródła. W gospodarce tego kraju duże znaczenie ma turystyka, zwłaszcza aktywna.

C.

Jest to kraj o zróżnicowanym ukształtowaniu powierzchni, z dostępem do morza. Jego gospodarka należy do najlepiej rozwiniętych na świecie. To najważniejszy partner handlowy Polski.

50°

50°

40°30°20°

10° 20° 30°

Skala 1:28 000 000

1

23

4

5

67

104

Pokoloruj na czerwono te spośród podanych informacji, które dotyczą Rosji, a na niebiesko – te, które charakteryzują Ukrainę.

5

A. Na wschodzie tego kraju toczą się działania wojenne.

D. Na znacznym obszarze tego kraju panują warunki naturalne, które nie sprzyjają rozwojowi rolnictwa.

G. Jedną z atrakcji turystycznych tego kraju jest możliwość podróży najdłuższą trasą kolejową świata.

B. Kryzys gospodarczy w tym kraju zmusił wielu mieszkańców do emigracji.

E. Gospodarka tego kraju od wielu lat jest pogrążona w kryzysie.

H. Polska importuje z tego kraju większość gazu ziemnego.

C. Ten kraj bierze udział w badaniach kosmosu.

F. Gospodarka tego kraju jest uzależniona od wydobycia i eksportu surowców mineralnych.

I. W tym kraju panują bardzo sprzyjające warunki naturalne do rozwoju rolnictwa.

Biuro podróży ma w ofercie wycieczki na Litwę i na Słowację. Poniżej zostały przedsta-wione programy tych wycieczek, ale do każdego z nich wkradł się błąd.Odszukaj błąd w każdej ofercie i go skreśl.

Zapraszamy na trzydniową wycieczkę na Litwę. W programie przewidujemy zwiedzanie Wilna, wizytę na zamku w Trokach i zamku w Mirze. Będzie także czas na odpoczynek w parku wodnym w Druskienikach. Ostatniego dnia - spacer po pięknych plażach Mierzei Kurońskiej.

Super oferta! Zapraszamy na trzydniową wycieczkę na Słowację. Program rozpoczniemy od zwiedzania Dobszyńskiej Jaskini Lodowej w Słowackim Raju. Drugiego dnia proponujemy odpoczynek w Popradzie, w parku wodnym z gorącymi źródłami. Na zakończenie zwiedzimy piękny Zamek Orawski w pobliskiej Lewoczy.

4

Ułóż wydarzenia w takiej kolejności, aby przedstawiały zmiany w gospodarce Nadrenii Północnej-Westfalii. Wpisz w wyznaczonych miejscach właściwe litery.A. Wzrost zatrudnienia w usługach.B. Intensywny rozwój kopalń węgla kamiennego i węgla brunatnego.C. Rekultywacja terenów po kopalniach i hutach.D. Znaczne przekształcenie środowiska przyrodniczego.E. Rozwój hut, elektrociepłowni i zakładów produkujących maszyny górnicze.F. Zamykanie kopalń i hut.

3

105

Sprawdź, czy potrafisz

Poniżej została zamieszczona mapa sieci autostrad i dróg ekspresowych w Polsce oraz ważniejszych przejść granicznych.Wykonaj zadania.

6

19°

19°

23°

23°

15°

54°

50°50°

54°

15°

istniejące autostrady

istniejące drogi ekspresowe

autostrady i drogi ekspresowe w budowie

planowane autostrady i drogi ekspresowe

przejścia graniczne

numery autostradA1

OstrawaOstrawa

ŻylinaŻylina

LwówLwów

BrześćBrześć

KaliningradKaliningrad

BerlinBerlin

OlitaOlita

SzczecinSzczecin

PoznańPoznań

WrocławWrocław

KrakówKraków

WarszawaWarszawa

ŁódźŁódź

GdańskGdańsk

BiałystokBiałystok

LublinLublin

KatowiceKatowice

Grzechotki Budzisko

KuźnicaBiałostocka

Kukuryki

Dorohusk

Hrebenne

Korczowa

Barwinek

Świnoujście

Kołbaskowo

Świecko

Olszyna

Jędrzychowice

Lubawka

Gorzyczki

CieszynZwardoń

Skala 1:7 000 000

A1

A1

A1

A2

A2A2

A2

A6

A8A4

A4 A4

A18

a) Zaznacz na niebiesko granice Polski z państwami, które znajdują się w stre-fie Schengen, a na czerwono – granice z tymi państwami, które do tej strefy nie należą.

b) Oceń, czy podane informacje są zgodne z prawdą. Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

1. Z Warszawy do przejścia granicznego w Świecku można dojechać autostradą A2. P F

2. Na przejściu granicznym w Dorohusku odbywa się kontrola paszportowa. P F

3. Polsko-litewskimi przejściami granicznymi są Budzisko i Kuźnica Białostocka. P F

4. Z Warszawy na Słowację można dojechać autostradą. P F

5. Żeby dojechać z Krakowa do Lwowa, najlepiej pokonać przejście graniczne w Korczowej. P F

106

Sprawdź, czy potrafisz

Sprawdź, czy znasz mapę!Mapa fizyczna Europy

Podaj nazwy mórz i łańcuchów górskich zaznaczonych na mapie. Aby wykonać to zadanie, skorzystaj z atlasu geograficznego.

A.

B.

C.

D.

1.

2.

3.

4.

1

Podpisz na mapie literami i numerami podane niżej obiekty geograficzne. E. Półwysep Iberyjski.F. Półwysep Skandynawski.

I. Wielka Brytania.II. Islandia.

5. Nizina Wschodnioeuropejska.6. Nizina Francuska.

2

2

4

3

1

koło podbiegunowe północne

50° 60° 70°40°30°20°

10° 20° 30° 40°

50°

60°

0°

50°

40°

70°

60°

10° 10° 20°0°

Skala 1:50 000 000

B

A

D

C

G. Półwysep Apeniński.H. Półwysep Kolski.

III. Sardynia.IV. Sycylia.

7. Góry Skandynawskie.8. Nizina Nadkaspijska.

107

Sprawdź, czy znasz mapę! Mapa polityczna Europy

Podkreśl nazwy tych państw z zadania 1, które należą do Unii Europejskiej.2

Podpisz na mapie literami i numerami wymienione niżej państwa i stolice. Aby wyko-nać to zadanie, skorzystaj z atlasu geograficznego.

Państwa:

F. Irlandia.G. Białoruś. H. Albania. I. Finlandia.

Stolice:

6. Londyn.7. Oslo.8. Berlin.9. Kijów.

3

Skala 1:50 000 000

40°

10°

10°10°

30°

30°30°

40°

40° 50° 60°

40°

50°

60°60°

0°

0°

20°

20°20°

50°

70°koło podbiegunowe północne

A

C

E

D

B

21

45

3

Podaj nazwy państw i stolic zaznaczonych na mapie. Aby wykonać to zadanie, skorzy-staj z atlasu geograficznego.Państwa:A.

B.

C.

D.

E.

Stolice:1.

2.

3.

4.

5.

1

108

Krzyżówka geograficznaŚrodowisko przyrodnicze Europy

Rozwiąż krzyżówkę, a następnie wyjaśnij znaczenie otrzymanego hasła.1. Czarna skała pokrywająca większość obszaru Islandii.2. Jeden z islandzkich wulkanów.3. Ocean opływający Europę od zachodu.4. Najdłuższa rzeka Europy.5. Nizina z najniżej położonym punktem Europy.6. Długie i wąskie zatoki występujące między innymi na wybrzeżu Norwegii.7. Roślinność charakterystyczna dla klimatu umiarkowanego ciepłego

kontynentalnego.8. Łańcuch górski oddzielający Europę od Azji.9. Po wypłynięciu na powierzchnię ziemi jest nazywana lawą.

Hasło:

Wyjaśnienie:

1.

3.

5.6.

7.

9.8.

2.

4.

109

Krzyżówka geograficznaLudność i gospodarka Europy

Rozwiąż krzyżówkę. Litery z pól oznaczonych numerami 1–17 utworzą hasło. Wyjaśnij jego znaczenie.

Hasło: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

Wyjaśnienie:

13

6 14 3

16 8

15

11

1712

4

7

9

1 2

5

10

8.9.

6.

7.

3.4.

10.

5.

2.

1.

1. Gospodarczo-polityczny związek 28 europejskich państw.

2. Największe miasto Europy.3. Dział gospodarki zajmujący się

wydobywaniem surowców mine ralnych.

4. Proces przywracania wartości użytkowych i przyrodniczych terenom zniszczonym przez przemysł.

5. Miasto, w którym znajduje się Luwr.

6. Waluta obowiązująca na Słowacji. 7. Osoba, która opuszcza miejsce

zamieszkania i osiedla się w innym kraju.

8. Najstarsza dzielnica Pragi. 9. Kolej dużych prędkości we Francji.10. Sektor gospodarki, który nie wy-

twarza produktów, lecz zaspokaja potrzeby ludności.

110

Krzyżówka geograficznaSąsiedzi Polski

Rozwiąż krzyżówkę. Litery z żółtych pól utworzą hasło. Jest to nazwa pagór-ka położonego w północnych Czechach, zbudowanego z bazaltowych słupów, które powstały w  wyniku zastygnięcia magmy w  kominie wulkanicznym dawnego wulkanu.

1. Jedno z mórz, nad którym leżą Niemcy. 2. Łańcuch górski leżący między innymi w Polsce, na Słowacji,

Ukrainie i w Rumunii. 3. Stolica Białorusi. 4. Podziemna atrakcja turystyczna, na przykład w Słowackim Krasie. 5. Najwyższy szczyt Czech. 6. Park narodowy leżący po obu stronach granicy polsko-białoruskiej. 7. Znane litewskie uzdrowisko. 8. Ukraiński półwysep zajęty przez Rosję w 2014 roku. 9. Niemiecki kraj związkowy.10. Nad tą rzeką leży stolica Czech.11. Najgłębsze jezioro Rosji i świata.

Hasło:

1.2.

3.4.

5.6.

7.8.

9.10.

11.

111

W księgarni internetowej Nowej Ery znajdziesz wszystko,

czego szukasz!

Bezpieczne płatności

Bezpłatna wysyłka

Szybka dostawa

sklep.nowaera.pl

Zeszyt ćwiczeń

Posługiwanie się współrzędnymi geograficznymi

różnorodne zadania kształcące umiejętności wyznaczania współrzędnych geograficznych oraz obliczania rozciągłości południkowej i równoleżnikowej.

Stopniowanie trudności zadań

Na dobry początek ćwiczenia wprowadzające w tematykę lekcji.

Dla dociekliwych interesujące zadania poszerzające wiedzę z danego tematu.

Praca z mapą

zadania z mapą kształcące umiejętności jej analizy.

Sprawdź, czy znasz mapę! zadania sprawdzające znajomość mapy Europy.

Przygotowanie do sprawdzianów

Sprawdź, czy potrafisz zadania podsumowujące po każdym rozdziale.

Zainteresowanie przedmiotem

Korzystam z informacji ciekawe treści połączone z zadaniami sprawdzającymi opanowane umiejętności.

Nowy zeszyt ćwiczeń już od pierwszych lekcji geografii w klasie 6 kształci i doskonali kluczowe umiejętności geograficzne. Dzięki różnorodnym zadaniom ułatwia utrwalanie wiedzy oraz przygotowywanie do sprawdzianów.

Dodatkowe materiały – pobieraj i oglądaj

Obejrzyj filmdocwiczenia.pl Kod: N6WNK1

Zeskanuj kod QR, który znajdziesz wewnątrz zeszytu ćwiczeń, lub wpisz kod na docwiczenia.pl.

www.nowaera.pl nowaera@nowaera.pl

Centrum Kontaktu: 801 88 10 10, 58 721 48 00

N6WNK1

N6WNK1