Fizjoterapia w chirurgii jamy brzusznej

Fizjoterapia po operacjach jamy brzusznej

Przedoperacyjna

PooperacyjnaWczesnaPóźna

Okres przedoperacyjny

• Ocena aktywności fizycznej

• Ocena wydolności i sprawności fizycznej

• Nauka ćwiczeń pooperacyjnych

• Fizjoterapia oddechowa

• Ćwiczenia kondycyjne

• Ćwiczenia ogólnousprawniające

• Psychoterapia

Wczesny okres pooperacyjny

• Fizjoterapia klatki piersiowej

• Ułożenie chorego

• Profilaktyka przeciwzakrzepowa

• Wczesna pionizacja i uruchamianie

• Samoobsługa – zmiana pozycji

• Ćwiczenia mięśni brzuchasterowane górą sterowane dołem

• Unikanie ćwiczeń mięśni brzucha długimi dźwigniami

Późny okres pooperacyjny

• Ocena aktywności fizycznej

• Ocena sprawności i wydolności fizycznej

• Trening fizycznyWytrzymałościowyOporowy

• Korekcja postawy

• Ćwiczenia ogólnousprawniające

Fizjoterapia po resekcji żołądka

• Wysoka pozycja ułożeniowa

• Ćwiczenia oddechowe torem piersiowym w okresie wczesnym

• Ćwiczenia oddechowe torem przeponowym w okresie późnym

• Trudności prowadzenia ćwiczeń oddechowych

Fizjoterapia po resekcji pęcherzyka żółciowego

• Wysoka pozycja ułożeniowa

• Ćwiczenia oddechowe torem przeponowym we wczesnym okresie

• Ćwiczenia oddechowe torem piersiowym w ułożeniu na lewym boku 

• Ćwiczenia oddechowe z oporem przepony po prawej stronie

Fizjoterapia po operacjach jelita grubego

• Fizjoterapia klatki piersiowej

• Profilaktyka przeciwzakrzepowa !!!!

• Oddychanie torem przeponowym – lepsze gojenie się rany pooperacyjnej, zapobieganie restrykcjom tkankowym, uelastycznianie blizny, przyspieszanie powrotu perystaltyki jelit i lepsza praca jelit

• Ćwiczenia mięśni brzucha wykorzystujące mechanizmy synergii mięśniowej, bez długich dźwigni– korzyści jak wyżej, a dodatkowo zapobieganie przepuklinom w bliźnie pooperacyjnej

Fizjoterapia chorych po operacjach przepuklin brzusznych

• Fizjoterapia klatki piersiowej

• Ćwiczenia oddechowe torem przeponowym (lepsze gojenie się rany, zapobieganie restrykcjom tkankowym, uelastycznienie blizny)

• Profilaktyka przeciwzakrzepowa (szczególnie przepukliny pachwinowe)

• Zmiany pozycji ciała bez nadmiernego napięcia mięśni brzucha

• Unikanie ćwiczeń mięśni brzucha długimi dźwigniami

• Wykorzystanie synergii mięśniowej do ćwiczeń mięśni brzucha

• Stabilizacja rany pooperacyjnej (zbliżenie brzegów rany)

• Pasy przepuklinowe – ostrożnie ze względu na wtórne osłabienie mięśni brzucha 

• Przez 6 miesięcy unikanie dużych napięć mięśni brzucha

Fizjoterapia po operacjach z zapaleniem otrzewnej

• Wysokie ułożenie

• Intensywna fizjoterapia klatki piersiowej

• Ćwiczenia oddechowe torem piersiowym i przeponowym

• Delikatne ćwiczenia mięśni brzucha

Wyniki fizjoterapii chorych po operacjach jamy brzusznej

PARAMETR OPERACJA W NADBRZUSZU

OPERACJA W PODBRZUSZU

REH%↓

NREH%↓

REH%↓

NREH%↓

FVC 19 35 0 9

FEV1 18 38 4 6

FMF 12 41 2 12

Fizjoterapia chorych ze stomią

Przygotowanie chorego do wytworzenia stomii

• Edukacja chorego

• Nauka ćwiczeń stosowanych po operacji

• Wzmacnianie mięśni w okolicy planowanej stomii

• Trening wytrzymałościowy (najczęściej interwałowy)

Wczesny okres pooperacyjny

• Fizjoterapia klatki piersiowej

• Profilaktyka przeciwzakrzepowa

• Ćwiczenia oddechowe torem przeponowym (lepsze gojenie się rany, zapobieganie restrykcjom tkanek, uelastycznienie blizny)

• Wzmacnianie mięśni brzucha – ćwiczenia sterowane górą i dołem wykorzystujące synergizmy mięśniowe, unikanie długich dźwigni)

Wczesny okres pooperacyjny

• Brak kontroli oddawania stolca i gazów

• Problemy natury psychicznej wynikające z braku kontroli procesów fizjologicznych 

• Brak współpracy chorego 

• Szczególna uwaga – worek stomijny, 

Zasady ćwiczeń chorych ze stomią

• Ocena stanu zdrowia

• Ocena wskazań i przeciwwskazań

• Ocena wydolności wysiłkowej

• Dobór obciążeń

• Indywidualizacja

• Dostosowanie do aktualnych potrzeb i programu rehabilitacji

Czynniki doboru form aktywności ruchowej dla osób ze stomią

• Choroba zasadnicza

• Choroby współistniejące

• Wydolność organizmu

• Rodzaj i lokalizacja stomii

• Aktywność ruchowa przed operacją

• Możliwości i potrzeby (ilość wolnego czasu)

• Rodzaj aktywności ruchowej ‐sportu

Formy aktywności ruchowej dla osób ze stomią

• Dyscypliny sportowe o charakterze tlenowym

• Unikanie ćwiczeń oporowych z dużymi obciążeniami – nadmierne napięcie mięśni brzucha – ryzyko uszkodzenia stomii

• Unikanie form aktywności fizycznej łączących się z ryzykiem urazu

• Pływanie

• Turystyka piesza

• Turystyka rowerowa

• Turystyka narciarska

• Różne formy gimnastyczne

PozytywnyNegatywny

Stosunek do aktywności ruchowej

Sport w życiu osób ze stomią

PływanieKolarstwoturystyka narciarstwogimnastykainne

Sport w życiu osób ze stomią po operacji

Nadal uprawiaZrezygnowało

Przyczyny nie uprawiania sportu

NiedostępnośćBrak czasuZdrowieFinanseInne

Problemy osób ze stomią uprawiających sport

Bez problemówProblemy

Przyczyny trudności osób ze stomią uprawiających sport

EmocjonalneTechniczneZdrowotneSprzętoweRanaCzynność jelitInni ludzieInne