Wydawca: 0. K. R. P. P. S. Katowice - sbc.org.pl · którzy brali udział w tym zama ... nu...

Opłata pocztowa ofszvzona gotowiką

feyati DöüJciy Txuifi JcyotUłycttaef ftąJca i 2a^ĄSia &q$rćifote<jp’

Wydawca: 0. K. R. P. P. S. Katowice

CENA10 gr.

Wychodzi rano I razy tygodniowo i wyjątkiem pooledztałktw Abonament m es w eksped/cjl, i holy. I ma poczcie ISO zł., zagr I tf. Ceni ogł: za wlirsz wysoksid 1 rai. w lekkie SI gr.zwytŁ 40 gr. Układ ogłoszeń tekstowych I zwyct Ha szpaltowy, lei I Mml*, w Katowicach, Teatralaa 11 Redaktor przyjmaje oprócz sokoły codziennie od §. 11—11 Admit, czynna od g. I—II. Tel. SS4-0I. P IO. 181.041

Nr. 302 Katowice, Sobota 3 Grudnia 1938 r. Rok 42

Sytuacia w RumuniiWalka z Żelazną GwardiąKrwawe zamachy w całym krajuW toku śledztwa w sprawie dzia

łalności Żelaznej Gwardii w okręgu Cluj, policja rumuńska wpadła na trop sprawców zamachu, popel nionego w dniu 9 listopada. Rzucono wówczas do gazowni miejskiej kilka petard. Znajdujące się w pobliżu rezerwuary benzyny eksplodowały, a miasto pczbawio ne zostało światła. Rozpoznano już 6-ciu członków żelaznej Gwardii, którzy brali udział w tym zamachu.

„Neue Zeitung“ pisze, że w Ti- miszwarze (Siedmiogród) wybuchł pożar w składzie fabr. A. Kohn i Syn. „Volksblatt“ podaje, że w A- tadzie spłonął wielki skład drzewa pod firmą Szucs, przy czym stwier dzono, że ogień podłożony był aż t trzech stron.

W Klużu aresztowano 2-ch studentów, Augustina Petrisor i Traia na Petru, którzy namawiali robotników tamtejszych do rzucenia petard na jedną z żydowskich fabryk w mieście.

Sąd wojskowy w Cluj skazał «a rok więzienia lekarza, Stefana

Ha frontach Hiszpanii

Komunikat głównej kwatery wojsk gen. Franco donosi: Na rozmaitych frontach nic nowego. W dniu wczorajszym bombardowana była przez lotników fabryka materiałów wojennych w Tarre- ga.

Buzdugana, za uprawianie propagandy na rzecz b. Żelaznej Gwardii i posiadanie ulotek tej organizacji.

Japończykom nie udało siezerwaC dróg łączących Chiny z ZSSR

„Times“ donosi z Pekinu, że u- siłowania Japończyków, zmierzające do opanowania pro^ńncji Szansi. napotkały na poważne trudności 10.000 chińskich wojsk regularnych posuwa się w kierunku północnym i prowadzi woj-

nę podjazdową z przeważającymi siłami japońskimi. Rzecznik japońskich władz wojskowych w Szanghaju oświadczył, że Chińczycy zgromadzili w północnej części prowincji Honan 250.000 ludzi.

Płonąca Palestynaw ostatnich miesiącach zabito 1.556 osób

„Exchange Telegraph“ donosi z Jerozolimy, że na północ od Hebro nu została stoczona krwawa bitwa pomiędzy powstańcami arabskimi a wojskami angielskimi w sile 4 pułków. Ze źródeł angielskich do-

ESS

P. Daladier walczył ze strajkiem, ale toleruje lokaut

Prowokacje&a^jg" przemysłuZwolnienie 600.000 robotników i zamkniecie wielu fabryk

Ze wszystkich niemal miast prze myślowych Francji donoszą, Iż sze reg fabryk, dotkniętych w środę strajkiem, zamknął prowizorycznie swe warsztaty, zwalniając personel i zapowiadając angażowanie nowych robotników, co umożliwi usunięcie niektórych pracowników Liczne przedsiębiorstwa znacjonali zpwane postąpiły w ten sam spo- nicze, manufaktury, tytoniu i bro- nicze, manufaktury, tytotniu I broni.

Według danych generalnej konfederacji pracy, zwolnienia obejmą 500 tys. robotników przemysłu me talurgicznego, 100 tys. przemysłu włókienniczego oraz kilka garbar ni. Większość tych robotników będzie, oczywiście, przyjęta z powro tern. W szeregu miejscowości zarządzenia te wywołały ostrą agitację, która spowodowała strajki lokalne, m. in. w St Nazaire, Bour ges ł Tulonie. W kilku miastach

Obrona Angliijest już dostatecznie przygotowana

Minister wojny W. Brytanii Horę Belisha oświadczył w czwartek, źe dla utrzymania na należytym poziomie armii terytorialnej konieczny jest pobór 60 tys. ludzi rocznie. Minister dodał, źe w dniu 1 listopada efektywy armii terytorialnej wynosiły 194,077 ludzi, pod czas gdy ustalona została liczba 201,707. Od początku grudnia

efektywy zwiększone zostaną o 25 tys. ludzi. Ponadto od czasu o- statniego kryzysu uzupełniany jest materiał wojenny. Obecnie — zakończył minister — rozporządzamy dostateczną liczbą ludzi, posiadamy ekwipunek i jesteśmy zor ganizowani. Pozostaje nam tylko opracować plany szczegółowe i wprowadzić je w życie.

odbyły się wiece protestacyjne. W porozumieniu z generalną konfede racją pracy, kilka federacyj syndy kaustycznych, a m in. federacje

robotników przemysłu metalowego mów indywidualnych (na gorszych,i włókienniczego powzięły uchwały, zalecającę robotnikom przeciw stawiać się podpisaniu nowych u-

iiiiiłiilmiiiiiiMiiiiiiiiiiiMimiiiiiriuiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiii

Odpowiedź na politykę p. Spaaka

Zerwanie stosunkówpomiędzy Hiszpanią i Belgią

Stosunki dyplomatyczne pomiędzy republikańskim Rządem hiszpańskim a Rządem belgijskim zostały w dniu wczorajszym zerwane. Rząd dr. Negrina w Barcelonie odwołał swego ambasadora w Brukseli Ruy- iunesa. Przyczyną odwołania ambasadora Rządu barcelońskiego była decyzja Belgii nawiązania stosunków handlowych z rządem gen. Franco.

Po posiedzeniu rady ministrów premier Spaak o świadczył, że charge d'affaires i konsul Belgii w Barcelonie zostaną natychmiast odwołani ze swych placówek. (ATE.).

..w,

warunkach), gdyż obowiązywać po winna nadal umowa zbiorowa, a następnie żądające, by z chwilą o twarda fabryk wszyscy robotnicy byli przyjęli do pracy i by nie stosowano żadnych sankcyj. Wreszcie uchwała wzywa robotników, a- by na wypadek oporu pracodawców przeciwko tym zarządzeniom, zorganizowali się w celu osiągnięcia odwołania sankcyj i zwohreń,

W licznych miastach francuskich wybuchły strajki na znak solidarności z robotnikami wydalonymi z pracy. W Boulogne sur Mer straj kują robotnicy portowi a w Ha wrze robotnicy przemysłu metalur gicznego. Do starć doszło również w Clermont Ferrand.

noszą, źe Arabowie stracili 7 zabitych i 4 jeńców.

Samoloty angielskie bombardowały w pobliżu Hebronu skupienia Arabów. Oddział wojsk angielskich, wspierany przez artylerię, przeprowadził w Haifie akcję o. czyszczającą. Żołnierze angielscy byli ostrzeliwani przez mieszkańców z dachów domów. Podczas strzelaniny cztery osoby miało stra cić życie a 17 odnieść obrażenia. Stan siedmiu z nich jest bardzo ciężki.

Jak podaje dziennik „Palestina Post“, w listopadzie r. b zabitych zostało w Palestynie ogółem 199 osób, w tym 174 Arabów, 13 Żydów, 11 Anglików I 1 neutralny. Rannych bv’o 131 osób, w tvm 50 Arabów, 39 żydów, 42 Anglików. W ciągu ostatnich 5 mieslęcv ogól na liczba zabUvch wvnosi 1556 o- sób, w tym 1261 Arabów, 232 Żydów, 53 Anglików 1 10 neutralnych. W ostatnim nresiacu przeszło 60 arabskich wsi 1 miast zrewidowanych zostało przez oddzhu ły wojskowe.

mEkwadoru

Prezydent Ekwadoru Borrero ustąpił, co poriignęło za sobą dymisje wszystkich członków Rzędu ekwadorskiego. Zgromadzenie narodowe przvjęło dymisję.

Przesilenie w Finlandii

Miliardowe pożyczkina zbrojenia angielskie

Oryginalne zdiecie z pogrzebu

W Finlandii wybuchło przesilenie rzędowe. Powodem kryzysu jest zniesienie przez sąd zakazu działalności faszystowskiego rn- ruchu w Finlandii Wyrok podkreśla że działalność tego ugrupowania nie jest sprzeczna z prawem, w związku z czym zakaz został uchylony, a dzienniki tego ugrupowania otrzymały pozwole

nie na ponowne ukazywanie się.Wobec stanowiska, zajętego

przez Sąd. minister spraw wewnętrznych Kokkonen podał się do dymisji. W kołach politycznych krążą pogłoski, że dymisja ministra spraw wewnętrznych pociągnie za sobą ustąpienie całego gabinetu. Sytuacja ogólna jest w wysokim stopniu naprężona.

Emigracja do AustraliiZwiązkowy Rząd australijski wy

znaczył wysokość kwoty lmlgracyj- nej na najbliższe trzy lata na 15.000 ludzi rocznie.

Jednocześnie senat związkowy u- cbwalił ustawę o przymusowej reje. straćjl cudzoziemców. Rejestracji tej

podlegają wszyscy cudzoziemcy, któ rzy przebywają w Australii ponad 60 dni. Jedynie przedstawiciele dyplomatyczni państw obcych oraz a- genci handlowi 1 członkowie Ich rodzin są zwolnieni od tego obowiązku.

Czytelnicy nasibędą mieli możność nabycia kieszonkowego kalendarza — informatora, który wyjdzie około 20 b. m. w ozdobnej oprawie i zawierać będzie około 200 stron ciekawego tekstu. Wymiar kalendarza wynosić będzie 15 cm. x 10l/a cm.Kalendarz ukaże się nakładem naszzgo wydawnictwa

Kanclerz skarbu sir John Si. m<>n, przemawiając w sprawie finansowania programu dozbrojenia, wyraził przewidywanie, że zajdzie konieczność nowej pożycz ki na zbrojenia. Ustawa o pożycz ce zbrojeniowej z roku 1936 upoważniała rząd do zaciągnięcia pożyczki wewnętrznej do wysoko ści ogółem 400 miln. funtów szter lingów-(10 miliardów 400 milionów zł.), aż do końca obepnego

po»na

roku fiskalnego. Z ustawy tej życzonych zostało przez Rząd rynku wewnętrznym na cele zbro jeń 180 miln. funtów szterl. pozostaje więc jeszcze nie wy korzy sta nych 220 miln. funt. jednak—zdaniem kanclerza skarbu — po wyczerpaniu tych 220 miln. funt. koniecznym się okaże zaciągnięcie, dalszych pożyczek wewnętrznych i wtedy wystąpi on do parlamentu o nowe upoważnienie.

Krewni zabójcy v. Rathaprzed sądem

Krewni Grynszpana zabójcy v. Ratha, zamieszkali w Paryżu, stanęli przed sądem za ukrywanie Grynszpana. Zostali oni skaza,ii na grzywny.

Po strajku we FrancjiWe czwartek w ciąga popohid-1 konferencji była kwestia rozmia-

tria premier Daiadier odbył dłuższą rów ł form sankcyj. Jakie mają konferencję na temat likwidacji na być zastosowane do tych pracow- stepstw strajku, z ministrami spraw ników państwowych, którzy,

sprawiedliwości, j wbrew zarządzeniom militaryzacyjwewnętrznych, kolei i poczty. Przedmiotem tej

Pirow w BelgiiW cewartck przybył do Bruk

seli minister obrony narodowej Unii Południowo • Afrykańskiej Oswald Pirow. Minister przyjechał do Brukseli z Rzymu, catrzy. orając eię po drodze w Kolonii. Min. Pirow odbył dłuższą naradę 8 prem. Spaak’em oraz ministrem komunikacji Marokiem i ministrem kolonii Yleechauerem.

nym rządu, powstrzymali się od pracy. W kolach politycznych dość szerokich, bo obejmujących poza sferami radykalnymi, również i centrum, istnieje wyraźna tendencja, a nawet kierowane są apele pod adresem rządu do zastosowania obecnie polityki łagodności i do ograniczenia nieuniknionych sankcyj do jaknajszczuplejszych rozmiarów, ażeby rozgrywki środowe nie pozostawiły na zbyt długo śladów, w postaci nastrojów, zaogniających przeciwieństwa po-

1 lityczne i społeczne i wywołujących

Mobilizacja w Niemczech?Premier Chamberlain w odpowie dzi na interpelację oświadczył, że

rząd angielski nie ma żadnej wiadomości o rzekomej mobilizacji trzech korpusów niemieckich na południowo - wschodnich granicach Niemiec. (ATU).

Rumuński kurs prawicowyW kołach politycznych Bukare

sztu przewidują, że rząd rumuń. ski wprowadzi obecnie do swej polityki kurs silnie prawicowy.

Spodziewane są zarządzenia w kierunku unarodowienia życia spo łecznego i gospodarczego. Być może też, iż zostaną podjęte niektóre reformy Gogi, zarzucone po jego ustąpieniu z rządu. Odnosiły by się one zwłaszcza do sprawy żydowskiej, którą rząd rumuński będzie się starał rozwiązać żarów Sio wewnątrz kraju, jak i na tere- łiie międzynarodowym współprac«

jąc w zorganizowaniu emigracji Żydów. Mówi się nawet, że w nie zbyt odległej przyszłości nastąpiłaby rekonstrukcja rządu w celu nadania mu bardziej nacjonalistycznego charakteru. Ten nowy kurs dyktowany jest przede wszy stkim sytuacją wewnętrzną.

Likwidowanie „Żelaznej Gwardii“, a następnie przygotowanie wyborów do nowego parlamentu wymaga uwzględnienia nastrojów mas 1 polityki zdecydowanej narodowej. (ATE).

Składajcie, ofciarif na fiunduóz utyk or czy PPS i kLaóou/ifck Zutiązkóut Zautodoutifck.

Pogrzeb mjr. Stefana RagoW czwartek odbył się w Warszawie na koszt Państwa uroczy

sty pogrzeb ś. p. majora Stefana Rago, poległego na polu chwały W dniu 27 listopada na przełęczy Zdziarskiej.

W obrządkach wziął udział p. Marszałek śmigły . Rydz.

zbyt głębokie rozgoryczenie. Do tego rodzaju apelów przyłącza się organ francuskiej partii ludowej Doriota, dziennik „Liberte*4, który apeluje do premiera, by starał się jaknajlagodniej załatwić likwidację strąku.

Oświadczenie premiera LitwyPremier litewski ks. Mirona#

odpowiadał w czwartek na interpelacje.

Podczas swej odpowiedzi premier naszkicował ostatnie posunię cia polityki litewskiej.

„Pr. nawiązaniu stosunków z

Polska — oświadczył premier — podejmujemy kroki, wynikające z nawiązania ivch stosunków. Zawarliśmy już kilka umów, obce nie toczą się rokowania o zawarcie układu handlowego. Rozwija- iac normalne stosunki należało

Partyzanckie oddziały chińskie na drogach

Nankin-Szanghaj-HankouZaciekłe walki w rejonie Kantonu

Komunikat chiński donosi, że ożywione walki wznowiły się na szerokim odcinku frontu na wschód od jeziora Tungting i kolei Hankou — Kanton. W tym rejonie Japończycy rozpoczęli ofen zywę na pozycje chińskie, położone w 11-tu kim. na południem. Yochou. Rozgorzały również walki na północnym brzegu rzeki Sint slang. W® wschodniej części prowincji Hupei Chińczycy zdobyli m. Lotian o 100 kim. na północ od Hankou.

W północnych Chinach trwają walki na wschód od Fupinga, w prow. Hupei. Obecnie Japończycy, którzy stracili przeszło 120 zabitych i rannych, rozpoczęli odwrót na wschód ku siłom głównym.

Prasa chińska zamieszcza dane, z których wynika, że walka partyzancka na tyłach japońskich coraz bardziej przybiera na sile. Nawet w bezpośredniej bliskości wielkich centrów roi się od mniej szych i większych oddziałów par» tyzanckich. Na szosi® Nankin Hankou partyzanci otoczyli oddział japoński, liczący ponad 100 żołnierzyli i wybili go do nogi* Na linii kolejowej Nankin — Szanghaj wysadzono w powietrze lub spalono większość mostów kole

jowych. W prow. Anhwei partyzanci zajęli duże miasto Luan; w rejonie Wuhu miasto Tsiuanczew. Pod Tunchou w pobliżu Szanghaju, partyzanci rozgromili oddział japoński, a resztki oddziału, mianowicie 16 żołnierzy z ofice-

rem wzięli do niewoli. Partyzanci stawiają nierzadko zaciekły opór japońskim oddziałom regularnym

i tak np. m. Haimyn u ujścia Jangtse cztery razy przechodziło z rąk do rąk, zanim zostało opanowane przez Japończyków.

Deklaracja ks. KonoyePremier ks. Konoye oświadczył,

iż konflikt chińsko - japoński będzie uważany za ukończony z chwi lą podjęcia prac rekonstrukcyjnych, na podstawie porozumienia ponrędzy Japonią, Mandżukuo i Chinami. Obecnego konfliktu me można zlikwidować jedynie za pomocą siły zbrojnej tak, jak w czasie wojny chińsko - japońskiej w r. 1894-95, lub wojny rosyjsko- japońskiej w r. 1904. Obecny konflikt będzie uznany za zlikwidowany z chwilą ukończenia działań wojennych oraz przywrócenia porządku i spokoju. Może to nastąpić względnie szybko, o He rząd Kuo- mintangu zechce się rozwiązać i u- czestniczyć w tworzeniu nowego ustroju Chin. Premier Konoye sądzi wszakże, iż komuniści uniemożliwią marsz Czang-Kai.Szekowi powzięcie tego rodzaju decyzji.

sankcję cesarza co do ustalenia daty zlikwidowania incydentu chiń skiego, która zostanie określona % miarę postępu prac rekonstrukcyjnych w Chinach.

Bsoaer

śmiało spojrzeć na dawną naszą praktykę życiowąc. Z tego zwłaszcza punktu widzenia, o ile odpowiada ona nowej sytuacji w sto sankach sąsiedzkich. Rząd zdecydował się na śmiałą rewizję na sta. vfienia. które wytworzyło się od wielu lat z naszym sąsiadem polu dniowym i na usuwanie przyczyn nie odpowiadających normalnemu rozwojowi stosunków. Mam na, dzieję, że zawarty niedawno układ prasowy przyczyni się również do polepszenia stosunków. Zdecydowaliśmy się również na więcej. Związek Wyzwolenia Wilna .posiadający tysiące oddziałów w Litwie zaprzestał działać z powodu Twiz ji stosu nkc w z sąsiadem. Według wiadomości Pol. Agencji Telegraficznej, z ostatnich dni, wydaje się, że również Polacy łagodzą położenie litwinów na wileńszczyźnie.

Stosunki nasze z Niemcami — mówił dalej premier — były zawsze dobre. Nieporozumienia, które powstały między Rządem litewskim a władzami autonomicznymi kraju kłajpedzkiego, niekorzystnie wpływały na stosunki Litwy z Rzeszą. Rząd litewski stara się polepszyć te stosunki. Celem polepszenia atmosfery. Rząd zdecydował się na zniesienie stanu wo jennego przed wyborami do sejmiku kłajped-zkiego*4.

Mobilizacja półtora milionaslMtieiilśw

Dzienniki chmskie donoszą, że g:vw«e dowództwo chińskie przystąpiło do uformowania armii studentów w sile 1.500.000 żołnierzy. Odnośne rozporządzenia wykonaw cze zostały już, jak twierdzą dzień nikł, rozesłane do wszystkich uniwersytetów i szkół średnich w Chinach. Jako główną kwaterę przyszłej armii studentów, wymieniają miejscowość Archengtu w prowin-

Książę Konoye obiecał, iż uzyska | cji Seczuan- Marszałek Czang-Kai-

Akcja Eństw nordyckichw sprawie emigracji żydów

Podjęta w Helsinkach przez koła neosyjonistyczne akcja, zmierzająca do pozyskania czynnego poparcia państw nordyckich w dziele masowej emigracji żydów do Palestyny, rozszerza się. Czołowe dzienniki fiń side i skandynawskie po zamieszczę niu apelu organizacji neosyjonisty- cznej wystąpiły obecnie z obszernymi artykułami wstępnymi, w któ-

hu miro ii* ŚliniliZastępca ministra wojny St. Zje

dnoczonych, Louis Johnson, wygłosił znamienne przemówienie, za wicrające stwierdzenie przystąpienia Stanów Zjednoczonych do sku iecznej mobilizacji wszystkich sił kraju na wypadek ewentualnej wojny.

W szczególności Johnson objaśnił zarządzenia w dziedzinie mobilizacji przemysłu już wydane o- raz dalsze projekty w tej sprawie. Z przemówienia Johnsona wynika, te 10.000 przedsiębiorstw przemysłowych w St. Zjedn. zdołało już dostosować swą produkcję do wymogów zbrojeniowych,’ rozważanych na wypadek wszelkich mogących powstać konfliktów zbrojnych. Rząd rozważa poza tym uruchomienie specjalnych funduszów, które będą zużytkowane na „dostawy wychowawcze“. Przecho-

Złóż ofiarę na Pomoc ZimowaPodaj bratnią dłoń bezrobotnemu.

dząc do omówienia wielostronności produkcji materiałów wojennych, Johnson zaznaczył, że w tym kierunku ma się do czynienia ogółem z 7.300 rozmaitymi procesami produkcyjnymi. 99,25% zapotrzebowania St. Zjedn. w dziedzinie materiałów wojennych — oświadczył Johnson — może być w bardzo krótkim czasie wyprodukowanych przez przemysł amerykański. Ministerium wojny St. Zjedn. postawiło sobie za konkretny cel:

1) standaryzację wszystkich podstawowych materiałów wojennych,2) powiększenie pojemności produkcyjnej we wszystkich dziedzinach, związanych z wytwarzaniem materiałów wojennych, 3) przygotowanie przeznaczonych dla produkcji materiałów wojennych zakładów przemysłowych na wzmożoną produkcję w okresie grożącej wojny w drodze przydziału t zw. „dostaw wychowawczych“

Rząd Czesko-SłowatkiRząd Czesko « Słowacki, które-1 — Włodzimierz Szadek, min. o-

go lista zatwierdzona została oeta-' pieki społecznej — Władysławlecznic w czwartek w późnych godzinach wieczornych, utworzony został w następującym składzie:

Rząd Centralny: premier poseł Rudolf Bcran. min. spraw zagranicznych Chvalkovsky, min. obrony narodowej — b. premier gen. Jan Syrovy, min. skarbu — Kai- fus, min. spraw wewn. — Otokar Fischer min. komunikacji — gen. Eliasz, min. rolnictwa — Faeira- bend. min. sprawiedliwości — prof. Jarosław Kreiczi, min, oświat: — prof. Jan Kapras, min. robót publicznych — Dominik Cziper, min. przemysłu i handlu

Klumpar. Ponadto w skład Rządu Centralnego jako ministrowie bez *cki weszli — poseł Karol Sidor, oraz Jerzy Harelka.

Rząd Słowacki: premier min. ♦praw wewnętrznych, min. opieki społecznej i zdrowie — msgr. Józef Tiseo. min. oświaty — Czernek, min. komunikacji i robót publicznych — Durcz*ń=ki, min. gospodarki — Teplański, min. sprawiedliwości — dr. Miłosz Yancza.

Członkami Rządu Karpatorus- kiego mianowani zostali: ksiądz Wołoszyn oraz poseł Julian Re- vay.

rych problem emigracji żydów okre ślany jest jako jedno z najdonloślej szych zagadnień dzisiejszej Europy, wymagające rzeczowego i szybkiego rozwiązania. Dzienniki apelują do Wielkich Demokracyj Zachodu, aby po przez otwarcie wrót Palcaty ny dla milionowych rzesz żydowskich, położyły kres obecnemu stanowi naprężenia. W Helsinkach odbyło się wielkie zgromadzenie ludowe, zwołane przez fińską partię robotniczą przy udziale stronnictwa mieszczańskiego. Powzięto rezolucję w duchu apelu neosyjonlstów. po czym wystosowano listy do prez. Roosevelta i do rządu brytyjskiego z prośbą o umożliwienie masowej emigracji Żydów do Palestyny.

Szereg wybitnych szwedzkich oso- bistoścl politycznych wystosowało z własnej inicjatywy apel do premiera Chamberlaina, w którym wyra

żone jest przekonanie, że Jedynie utworzenie państwa żydowskiego w historycznych granicach Palestyny, mogących pomieścić wiele milionów żydów przyniesie ostateczne rozwią zanle problemu żydowskiego (PAT).

Szek ma osobiście otrzymać tytuł głównodowodzącego tworzącej się armii studentów podczas gdy o- becny minister oświaty oraz kierownik przygotowania wojskowego obejmą niższe dowództwa tej ar mii.

ii Hiw Berlinie

W urzędowych kołach niemieckich oświadczają, że w sobotę przybędzie do Berlina minsstef Chvalkovsky.

Meteornad Szwajcaria

W ostatnich dniach ukazały nad Szwajcarią dwukrotnie dwa meteory. Prasa szwajcarska zamieszcza dokładne sprawozdania e tym niecodzienym zjawisku.

drutówOpowieściTĘSKNI DO FASZYSTÓW.

W odpowiedzi na Interpelację co do celów swej wizyty w Rzymie, pre mier Chamberlain oświadczył w Izbie Gmin: „Przyjąłem z zadowoleniem tę okazję podtrzymania kontaktu osobistego, który nawiązałem z Mussolłniem w Monachium“. W odpowiedzi na dalsze pytania premier oświadczył, że Inicjatywa w j zginęło na miejscu.

telegraficznych |sprawie wizyty wyszła od Rządu włoskiego 1 że data wyjazdu ule zestala jeszcze ustalona.

ZDERZENIE SAMOCHODU Z pociągiem.

W miejscowości Bielefeld nastąpiło zderzenie samochodu z manewrującym na dworcu pociągiem towaro wym. 5 osób, jadących samochodem.

Opowieści en telegraficznychAMNESTIA DLA SCHUSCHNIGG A.

Niemieckie władze sądowe postanowiły odstąpić od zamiaru pociągnięcia b. kanclerza Austrii Schusch nigga do odpowiedzialności sądowej. Prawdopodobnie Schuschnigg będzie zwolniony z aresztu na zasadzie amnestii z okazji Świąt Bożego Narodzenia.

WYROKI ŚMIERCI W NIEMCZECH.

W czwartek wykonano wyrok śmierci na osobie 19-letniego Reifa i 18-letniego Homa, którzy zostali skazani w ub. wtorek przez sąd w Mannheim za napad na samochód, dokonany w dniu 13 listopada na autostradzie pod Heidelbergiem, pod czas którego ciężko zranili kierowcę.

BOMBA W ZAGRZEBIU.W środę wieczorem w Zagrzebiu czu

wybuchła bomba. Wybuch nie pocią wej.gnął za sobą żadnych ofiar ludz kich. Wybuch stanowił przypuszcza! nie demonstrację ze strony czynni, ków opozycyjnych.

POŻARY W CZERNIOWCACH.Havas donosi z Czemiowiec, iż

wybuchło tam 10 pożarów w synagogach oraz w fabrykach i sklepach należących dc żydów. Aresztowano dwuch podpalaczy, którzy okazali

się członkami b. „żelaznej Gwardii“, narodowości ukraińskiej.KRÓL KAROL U MUSSOLINIEGO.

„Evening Standard* donosi, że król Karol rumuński „w najbliższej przyszłości" złoży wizytę królowi Włoch 1 cesarzowi Etiopii. Przy tej sposobności, król Karol odbędzie konferencję z premierem Mussoli- nim.

PO ZAMACHU W CLUJ.Władze bezpieczeństwa aresztowa

ły jednego z zamachowców na rektora uniwersytetu w Cluj, nazwiskiem Krańcu. Jest to student uniwersytetu. Jak ustaliły władze, dalsi dwaj jego wspólnicy są również studentami t aresztowanie ich nastąpi wkrótce.

TERRORYŚCI IRLANDZCY.Terroryści irlandzcy zaatakowali

szereg strażnic celnych na pograni- Irlandii Północnej ł Południo- Na skutek wybuchu podłożo-

. nych min lądowych większa część tych strażnic została zburzona.

FORD NIE SPRZYJA HITLEROWCOM.

Znany fabrykant samochodów Henryk Ford ogłosił formalne za-

kiego nie oznacza, jak to sądzą niektórzy, że żywię jakiekolwiek sympatie dla ruchu hitlerowskiego. Wie rzę, że w chwili obecnej Stany Zjednoczone muszą odegrać swoją tradycyjną rolę bezpiecznej przystani dla prześladowanych.KATASTROFA AUTOBUSOWA.

W okolicy miejscowości Midvale (Stan Utah) autobus wiozący dzieci szkolne wpadł w czasie zadymki śnieżnej na pociąg osoby. 25 dzieci zostało zabitych na miejscu, a 12 walczy ze śmiercią.

NOWY REKORD LOTU.Prasa berlińska zamieszcza wia

domość o nowym wyczynie samolotu niemieckiego „Messerschmidt“. Pilot Bleich przeleciał z pasażerem trasę z Berlina do Tiko w Kamerunie, wynoszącą około 13 tys. km. w 49 godzin, przelatując przy tym nad nieprzebytą jeszcze puszczą w Kongo belgijskim na długości 1100 km.

ZAPORY BALONOWE.Niemieckie władze wojskowe pro

wadzą obecnie doświadczenia z zaporami balonowymi, jako ochroną przed atakami lotniczymi na wypadek wojny. Pierwszy eksperyment

przeczenie pogłosek prasowych, mó- będzie przeprowadzony dla ochrony wiących o jego rzekomych sympa- zakładów chemicznych „Leuna“, na tłach pro-hitlerowsikch. Fakt, źe leżących do trustu JL G. Farbe» przyjąłem order od narodu nienueo Industrie“,

Str. 3

Otwarcie sesji budżetowej SejmuMowa powitalna p. premiera i mowa programowa p. wicepremiera

Na początku piątkowego posiedzenia Sejmu marszałek Makowski odczytał zarządzenie p. Prezydenta o zamknięciu sesji nadzwyczajnej i o otwarciu sesji zwyczajnej Sejmu.

Następnie marszałek zawiadomił Izbę, iż otrzymał od min. Skarbu zamknięcie rachunków państwowych za okres budżetowy 1936-7. Będzie ono wniesione na porządek dzienny po otrzymaniu od prezesa N. !. K. uwag i wniosku w sprawie absolutorium dla Rządu z gospodarki finansowej.

Pierwsze czvtan’e budżetu na rok 1939-40Przystąpiono do pierwszego czy

tania budżetu na rok 1939-40.Głos zabrał p. premier gen. Sła

woj - Składkowski.„Wysoka Izbo. Witam w imieniu

Rządu Rzeczypospolitej Was, Panowie Posłowie, moi Koledzy, zebrani w dn?u otwarcia sesjj parlamentarnej, a więc okresu ciężkiej, odpowiedzialnej I wytężonej pracy dla Państwa.

Do pracy tej powołały Was, Koledzy, najszersze masy ludności, ja kie dotychczas brały udział w wyborach w Polsce Odrodzonej! Na

17 milionów uprawnionych do gło-1 sowania obywatel! Rzeczypospolitej, przeszło II mil-onów oddało w Wasze ręce zaufanie całkowite. Są to ilości dotychczas w Polsce nie notowane.

Powitanie moje trie może być gołosłowne. W imieniu Rządu o- fłaruję Wysokiej Izbie lojalną, uczciwą i szczerą współpracę, odpowiadającą wysokości Jej zadań — (Oklaski).

W ciągu tej sesji parlamentarnej Rząd w czasie debaty budżetowej i przy omawianiu ustaw przedstawi Wysok’ej Izbie całokształt swoich prac. Napewno niejednokrotnie przy ocenie tych prac wypadnie Wysokiej Izb’e i Rządowi z trudem doszukiwać się wspólnych dróg myślenia.

Wierzę głęboko, że drogą główną, drogą linii wytycznej, gdzie zawsze zejdą się nasze myśli, będzie droga testamentu Piłsudskiego. Jest to wytyczna, niezawodna droga, na które! Pohka, w myśl wskazań Prezydenta Rzeczyoosoo- litef 1 Marsza’ka śmigło Rydza, znajdzie miejsce, wodne Jel w dzłe Jach narodów". (Huczne oklaski).

VNastępnie g*os zabrał Minister

Skarbu p. Kwiatkowski.

mi cyrkulacja ładzi, kredytów i towarów.

Konieczno&cią dziejową jest »niesienie wwelkich prohibicji — dla prodidt- tów rolniczych i przemysłowych, bez n- krytyeb kłamał ograniczających.

Koniecznością dziejową je* zmobilizowanie I przerzucenie potężnych sosu, zużywanych dziś na walkę dumpingową, na cele rozwoju koosumcji.

Koniecznością dziejową jest malarko, warne w polityce celnej i podatkowej.

Koniecznością dziejową jest przywra cenie stabilizacji walut.

szeregu krajów w okresie od połowy 1937 do końca r. b. Polska, co stwierdza Komitet Ekonomiczny Ligi Narodów, przeszła przez ten okres nie tylko obronną ręką, tęcz w okresie ostatnich półtora roku wykazuje szybki wzrost produkcji. Nie zamyka jednak p. wicepremier oczu na to, że nasz organizm gospodarczy wykazuje i dziś jeszcze braki strukturalne, braki o charak terze materialnym i organizacyjnym. Sytuacja mMionów ludzi po-j

Konieczności, jziejow, Je« -moi«. Z°$taw,!a i«0“8 W,Cle d°wienie »płaty długów międzynarodowych — towarami i pracą.

W atmosferze stabilizacji politycznej realizacja tych wskazań mogłaby pchnąć rozwój wielo krajów na zopehue nowe, wielkie tory. Ale w ciąga 20 lat po wojnie nie został zrealizowany praktycznie ani jeden z tych postulatów.

AUTARKIA.Z kolei p. wicepremier stwier

dza, że autark!a, czyli dążenie do samowystarczalności nie jest bynaj mniej metodą państw totalistycz-nych i że każde państwo bez wzgłę

LICZB.życzenia.

WYMOWAP. wicepremier dalej powiada,

że lata ostatnie nie zostały zmarnowane i przytacza szereg liczb.

„Na podstawie biuletynu statystycznego Ligi Narodów stwierdzamy więc, że zestawiając ogólny wskaźnik produkcji przemysłowej zo I półrocze 1938 r. z analogicznym wskaźnikiem za I półrocze 1935 r. notujemy przyrost w Italii 6 8%, w Anglii 13,3%, w Finlandii 22,7%, w Japonii 23,5%, w

du na swą strukturę społeczną róż nymi drogami zmierza do uniezależnienia się od innych krajów.

ROK WAŻKICH WYDARZEŃ.Rok 1938, bilansowany kiedyś z

dalszej już perspektywy historycznej, nie utraci — jak sądzę — tego szczególnego waloru, mocą któ rego — my współcześni — oceniamy go jako rok ważkich i niezwykłych dla Polski wydarzeń. Już Sama zbieżność daty z pierwszym dwudziestoleciem odbudowania niepodległego i w upartym trudzie jednoczonego Państwa nakłania do podsumowania najważniejszych osiągnięć i najistotniejszych postulatów narodowych i państwo wych. Z punktu widzenia ściśle gospodarczego jest to rok, w którym po raz pierwszy, zarysowały się przed nami w nieco konkretniejszej formie ciężkie skutki o- statniego 7-łetniego kryzysu, w którym — działając na podstawie nowych zasad i nowego programu — zamykamy wcześniej od zapowiedzi pierwszy cykl planowanych robót publicznych i inwestycyj, związanych z pierwszą preliminowaną sumę 1,800 milionów złotych I następnie z ustawą o dotacjach na Fundusz Obrony Narodowej.

SILNE AKORDY.Rozpatrując bilans zamknięcia

pierwszego dwudziestolecia od odzyskania Niepodległości, p. wicepremier podnosi sprawę powrotu Śląska Zaolziańskiego do Polski 1 oświadcza:

Fakt włączenia w orbitę naszego gospodarstwa tak wysoce uprzemysłowionego okręgu Śląska Zaol ziańskiego nie może pozostać bez wpływu ani na nasz program ekonomiczny i inwestycyjny, ani też m ewolucję struktury gospodarstwa polskiego, Nie bez znaczenia gospodarczego, szczególnie dla ziem północno wschodnich jest doniosły fakt polityczny, fakt osią gn'ecia w r. 1938 normalizacji sto sunków z państwem i narodem litewskim, z którym dzieliliśmy w ciągu wieków tyle świetnych i bohaterskich momentów historycznych.

Podobnie i w źvciu wewnętrzne, politycznym r. 1938 posiada wyraźną i trwałą treść. Odnowienie Izb Ustawodawczych ujawniło wca le znamienne i pozytywne przesunięcie sił politycznych w kraju, a szereg ważkich dekretów Prezy-

den ta Rzplitej nie pozostanie bez głębszych śladów w formującej się rzeczywistości polskiej.

Tak więc silnymi akordami za. mykamy pierwsze dwudziestolecie życia państwowego, dwudziestolecie pracy i decyzji na własny ra- chunek społeczeństwa polskiego, zbierając — jakże cenne — zewnętrzne - polityczne owoce tych dążeń i tych zasad politycznych, których wyrazicielem i wodzem w ubiegłym okresie był Marszalek Józef Piłsudski.

NIE TA SAMA POLSKA.P. wicepremier zestawia stan

materialny i psychiczny Polski w latach 1918/19 re etanem obecnym i, stwierdzając wielki postęp we wszystkich dziedzinach, powiada, że najgroźniejszym w o- wy oh latach objawem były spustoszenia w psychice powojennej. Dziś Polska nie jest ta eama.

Ginie stopniowe, ale systematycznie gatunek *anarchizewanyeh, hiper-indy* włdualnych, ludzi • psychicznym kompleksie niższości, gatunek satelitów obcych sił, adoratorów obcych wartości I obcych Idei, szukający wciął obcych wzorów, by skopiować reguły postępowania dla siebie i dla Polski, a przyrasta gatunek ludzi zorganizowanych psychicznie 1 samodzielnych w pracy 1 w myśleniu, przeżywający w sobie ewy. cięetwo wysiłku I oefagnięeła polskiego, gatunek uzdolniony do współpracy z każdą pozytywną i twórczą siłą. ale urazem Świadomy, ie eała odpowiedzialność za przyszłe losy Polski spoczywa tylko na naszych haikach, na naszym wysiłku I zdolności de ofiar.

P. wicepremier powiada:„Można dziś przytoczyć długi in

deks zarządzeń nie tylko w Niemczech 1 w Italii, które bez wszelkiego maskowania, rozbudowały cały systemat tej polityki, ale również

1 zarządzenia Stanów Zjednoczonych, Anglii, Francji, które osiągnęły wie! kie rezultaty w tej dziedzinie.

Jest rzeczą znamienną, iż te cztery kraje monopolistyczne w zakresie najważniejszych surowców, t j. W. Brytania, St Zjednoczone, Francja 1 Sowiety, rozporządzające 84 proc. prod, złota, 90 proc. prod, platyny, 93 proc. w produkcji niklu i manganu, 82 proc. w prod, żelaza, 78 proc. w prod, bawełny. 73 proc. w prod, węgla, 67 proc. w prod, ropy naftowej, 68 proc. w prod, wełny, 70 proc. w prod, fosforytów. 65 proc. w prod, ołowiu, cynku i gumy i Ł p„ czynią największe wysiłki dla usunięcia wszelkiej zależności od obcych krajów w zakresie wytwarzania i tej zasadzie podporządkowują swoją po Iłtykę gospodarczą“.

KONIECZNOŚCI DZIEJOWE.Dalej mówca omawia różnice

zachodzące w strukturze gospodarczej, ludnościowej i społecznej poszczególnych krajów i dochodzi od następujących wn;o- oków:

Koniecznością dziejową jest możność wyrównywania gęstości zaludnienia w świecie : zracjonalizowania emigracji apunktu widzenia narodowego, przez #. twarde krajów zamorskich dla celów e-sieifleńczych.

Koniecznością dziejową etaje zlę po- stula* równego dostępu wazystkirh narodów cywilizowanych de źródeł murów- tów egzotycznych.

Koniecznością dziejową jest rwobed-

SPADEK WYTWÓRCZOŚCI.P. wicepremier omawia następ

nie załamanie się wytwórczości w

Niemczech 35,5%, w Estonii 37.1 %, w Polsce 42,2%, a np. w Belgii i w St. Zjednoczonych dość poważny spadek. Oznacza to, że dźwi. galiśmy się z bardzo głębokiego upadku, ale relatywnie dźwigaliśmy się bardzo szybko. Rozwój ten nie odbywał się równomiernie. Najsilniejszy skok został dokona, ny w pierwszej połowie r. 1937. Od tej chwili osiągając wciąż nowe zwyżki — posuwamy się w górę coraz wolniej. Tak np. w I kwart. 1937 r. w stos. do I kwart. 1936 r. wzrosła produkcja węgla kamiennego o 23,4% , koksu o 25,4%, rud żelaznych o 42,7%, surówki żelaznej o 55.6%, stali o 51,9% $ t. d. Zestawiając zaś o- kres od stycznia do końca września b. r. z identycznym okresem r. ub. notujemy (Mszy wzrost pro dukcjf węgła o 5,7%, koksu o 12,4%, gazu ziemnego o 10%, soli potasowych o 17,2%, rud żelaznych o 14,7%, surówki żelaznej o 27.9%, statt o 5,7%, benzyny o 11,7%, cementu o 29,1%, przędz!. vva sztucznego o 21,2%, saletry wapniowej o 47% *.

niżył cały szereg opłat I podatków, które p. wicepremier kolejno wylicza. Odniosło to swój skutek. Rentowność podniosła się, a co wa żnieisza. nie skupiła się w wielkich jednostkach gospodarczych, lecz przejawiła się umiarkowanie 1 pow szechnie .

P. wicepremier przytacza nastę pujące cyfry:

„Między r. 1936 i 1938 nie wymierzony lecz z emany dobrowolnie dochód do opodatkowania w urzędach typowo miejskich wzrósł o 38,1 procent, z 500.5 milion, zł. na 691 milion zł.; w urzędach skarbowych po wiatowych suma zaznanych dochodów wzrosła w tym samym okresie czasu z 283.8 milion, zł. na 386.4 milion. zł t. j. o 36.1 proc. Ale najwięk szy przewrót dokonał się w małych miastach Okręgu Centralnego. Na przestrzeni dwu lat suma zadeklaro wanego dochodu do opodatkowania wzrosła w Mielcu o 62 proc., w Tarnowie o 74 proc., w Sandomierzu o 11.7 proc., w Rzeszowie o 162 proc., w Gorlicach o 164 proc., w Nlsku o 189 proc., w Tarnobrzegu o 196 procent.

Wreszcie można zaznaczyć, Iż rów nie poważne rezultaty zanotowały oddziały bilansowe Izb Skarbowych W ciągu jednego roku L j. 1937 — 1938 suma zgłoszonych zysków przed sięblorstw wzrosła ze 165.2 milion, zł. na 231 milion., L j. prawie o 40proc.

RYNEK PRACY.

RENTOWNOŚĆ PRODUKCJIW dążeniu do stworzenia takich

warunków, w których produkcja okazałaby się rentowną, Rząd ob

Z kolei przeszedł p. wicepremier do omówienia rynku pracy.

„Z polecenia Szefa Rządu termin uruchomienia robót publicznych został w r. b. znacznie przy* spieszony. 10 marca podjęto 92 ro boty publiczne. 1 kwietnia pracowano już przy 263 robotach; 15 czerwca ilość prowadzonych oddzielnie robót dochodziła do 400. Do połowy września stan zatrudnienia na robotach publicznych wzrastał systematycznie ł silniej niż w fatach ubiegłych. Gdy w roku 1936 stan maksymalny zatrudnienia w tym dziale wynosił 164 tysiące osób. to w r. b. przekroczył znacznie ćwierć miliona ludzi.

.. Z listy zarejestrowanych bezrobotnych zatrudniono w sezonie pracy r. b. prawie 350 tysięcy o- cób. Ilość zakładów pracy obję-

Dwadzieścia lat pracyVI Zjazd Pracowników Komunalnych i Instytucyj Użyteczności Publicznej

Dzisiaj rozpoczyna się w War J mnie trafem, po trzech tygod-

Nowy poseł Chin w PolsceW dniu 10 grudnia b. r. przyby

wa do Warszawy nowomianowa- ny poseł Chin, dr. Wang-King-Ky. Dotychczasowym posłem Chin w Warszawie był p. Wei.

Nowy poseł Chin, dr. Wang- King-Ky urodził się w 1885 r. w mieście Fu-Czou, prowincji Fukien Po ukończeniu studiów, wstą pił do służby dyplomatycznej chiń

skiej. Jest on doktorem uniwersytetu Louvain w Belgii, a poza tym studiował na uniwersytecie oxfordz kim. Dr. Wang-King-Ky piastował

| dotychczas stanowisko posła pełnomocnego Chin w Belgii, rektora Uniwersytetu Pracy w Szanghaju

! i posła pełnomocnego Chin w kra- , jach skandynawskich.

sza wieVI Zjazd ogólno-krajowy

Związku Zawodowego Pracowni ków Komunalnych i Instytucyj Użyteczności Publicznej. Jest to Zjazd jubileuszowy zarazem, bo Związek obchodzi dwudziestole“ de dziatalnośd organizacyjnej, w jej obecnej formie. Ale i na wiele lat przedtym pracownicy komunalni, pracownicy instytucyj użyteczności publicznej stali w szeregach ruchu. Mają dużą tradycję walk; bywały walki zwycięskie i bywały walki przegrane. Z tych walk wyrosła i u- trwaliła sama siebie — Or gani" zada.

Przypomnę jeden epizod: strajk tramwajarzy warszaw‘

skichw maju r. 1916.

Ten strajk miał swoją wymowę specjalną. Został proklamowany w mteśde okupowanym, po dziewięciu miesiącach okupacji, w mieście, w klorvm obowią żywa! stan wojenny. Trzeba było niemało odwagi ze strony tramwajarzy, by strajk ogłosić i by w nim trwać.

Za ten to strajk powędrował ówczesny przewodniczący W. O. K. R. P. P. S. tow. Bronisław Ziemięcki na długie miesiące do obozów koncentracyjnych; mnie —wtedv sekretarza W. O. K. R. — wy des lal, szczęśliwym dla

dniach z ..Prwiaka“ — Władysław Studnicki.

Pamiętam doskonale te strajkowe dni majowe r. 1916. Rozprostowały się karki. Tramwajarzy otaczała atmosfera svmpa tit powszechnej. „Ulica” Warszawy poczuła i zrozumiała, że są ludzie, którzy walczą w dalszym ciąga.

VTo tylko ep'zod z przed dwu

dziestu dwóch przeszło lat. Epizodów takich i podobnych nie brakło i przedtym, i później.

Niechże VI, jubileuszowy, Zjazd Związku przejdzie pod znakiem tych prawd, żebez walki w życiu osiąga się nie

wiele,i że chociaż bywa ja walki przegrane, to jednak Wielka Idea, twórcza i zrośnięta na dole i niedolę z potrzebami i z tęsknotami mas, prędzej czy później

kończy Zwydęsiwem. Czerwone sztandary socjali

styczne oowitają dzisiaj uczestników VI Zjazdu w stolicy Polski Niepodległej.

M. NIEDZIAŁKOWSKI.

TOW. Lucjanowi FURMANSKIEMUOddziału Warszawskich Kelnerów z powo.przewodniczącetmt

du zgonuZony Jenoi

składają wyrazy głębokiego współczucia CENTRALNY WYDZIAŁ GASTRONOMICZNO - HOTELOWY

ZARZĄD ODDZIALr WARSZAWSKICH KELNERÓW IOtwarcie VI ZjazduZwiązku Pracowników Komunalnych i Instytucyj Użyteczności Pub icznej

nastąpi w sobotę o godz. 10 r. w sali Rady Miejskiej na PlacuTeatralnym.

Dalszy ciąg obrad będzie się odbywał w sali konferencyjnej Domu Z. Z. K. przy ul. Czerwonego Krzyża 20.

tych strajkami spadła w r- b. do 25 proc. cyfry z roku 1937; a Ilość straconych przez strajki robotni- ko-dni zmalała do jednej trzeciej stanu z x. ub. Moźnaby więc stwierdzić i na tym odcinku ewolucję zupełnie normalną, a w porównaniu z wieloma innymi, boga tymi państwami, w których w o- kresie sezonu letniego b. r. wzrastało bezrobocie — nawet za pomyślną“.

CENY ZBOŻA,Następnie p. wicepremier stwier

dza gorsze kształtowanie się na rynku cen zboża. Są one jednak wyższe od parytetu światowego-

Stwierdza wzrost konsumeji w miastach i oczekuje poprawy cen w drugiej połowie zimy, kiedy ma my dostarczyć zagranicy znaczniej sze partie żyta.

HANDEL ZAGRANICZNY.Nie można natomiast spoglądać

ze spokojnym optymizmem na kształtowanie się naszego handlu zagranicznego, pomimo, iż można by w zasadzie przytoczyć długą listę solidnych gospodarczo argumentów uzasadniających, że rozwój ten jest celowy, a często nawet pożądany. W imporcie bowiem najpoważniejsze pozycje stanowią materiały odzwierciadlające ściśle bądź to narastającą u nas koniunk turę produkcyjną i konsumcyjną, bądź też potrzeby inwestycyjne. Maszyny wszelkiego typu, dotychczas w kraju niewyrabiane, metale kolorowe, surowce — oto główna treść naszego importu. Poza. tym procentowy udział towarów gotowych w Imporcie do Polski spada. Odwrotnie zaś wywóz doskonali się 1 podobnie lak import żłobi sobie bezpośrednie kontakty z odbiorcami i dostawcami * całym świetle.

Dokończenie mowy p. wicepremiera, damy w numerze następnym.

Dyskusja nad tą mową odbędzie się w sobotę.

Interpelacje posłów ukraińskich

Do laski marszałkowskiej wpłynęły następujące interpelacje posłów ukraińskich:

1. Interpelacja pos. Zenobiusza Peleńskiego do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie ciężkiego pobicia ukraińskiej ludności o- raz zniszczenia urządzeń spółdziei ni, czytelń „Proświty“ i innych u- kraińskich społecznych organiza- cyj po wsiach pow. Dolina i m. Do lina województwa stanisławowskie go przez konny oddział KOP-u pod dowództwem oficerów w pierwszej połowie listopada b. r.

2. Interpelacja pos. Zenobiusza Peleńskiego do p. Min. Spraw Wewnętrznych w sprawie ciężkiego pobicia oraz przekłucia nogi bagnetem obywatela Michała Luba- czewskiego mieszkańca m. Doliny województwa stanisławowskie go dnia 1 listopada b. r. przez kaprala KOP-u.

3. Interpelacja pos- Wasyla Bo. lucha do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie ciężkiego u- szkodzenia ciała obywatelki Iwan- ny Błażkiewiczowej, dyrektorki Po dolskiego Związku Kooperatyw w Tarnopolu wskutek pobicia przez oddział wojskowy w dniu 15 listo, pada b. r. na polu pod wsią Kupcz vńce powiatu tarnopolskiego.

4. Interpelacja pos. dra Stefana Witwickiego do p. ministra Soraw Wewnętrznych w sprawie zajść i ciężkiego pobicia przez oddział wojskowy w 6 gromadach powiatu drohobvckiego w październiku i listopadzie b. f.

PokwitowaniNa drzewko dla dzieci Robotniczego Totcarzysftoa Przyjaciół

dzieci w Warszawie.Józef Papla z Wadowic zł. S. Na głodne dzieci Hiszpanii.

A. S. zł 5.Bezimiennie ał. 10.Na Samorządowy Fundusz

Wyborczy.B Rosenthal zL 2.

Sfr. 4

Rządy SB dobiegają końca Deklaracja polsko-sowieckaa ocena niemiecko-francuskaW normalnych warunkach de

mokratycznych wybory to odnowienie przez społeczeństwo swego zaufania. W tym wypadku znaczą one jednak znacznie więcej, stanowią odrodzenie idei sa morządu. Nie są to bowiem zwyczajne, kolejne wybory kadencyjne, są to pierwsze wybory po długoletniej przerwie. W dziejach Warszawy (a także i Łodzi) jest to przełom. Kończy się okres biurokratyczno - komisaryczny, zaczyna się okres samorządowy. Społeczeństwo nie tylko ma sposobność wypowiedzenia swej opinii, społeczeństwo wraca do prawa wypowiadania w ogóle swej opinii. Jest to ważny moment w procesie demokra Jyzacji naszego kraju. Miejmy nadzieję, że nie jest on ostatni, że to zapoczątkowanie ery współ pracy ze społeczeństwem.

Komisarz zatem kończy swe urzędowanie. Znika również z po wierzchni życia Rada Miejska, która w ostatnich latach przy o- bojętności całego społeczeństwa obradowała na Ratuszu, rada złożona z mianowańców, rada nikomu nieznana, przez nikogo nie wybierana, niczego nie reprezen .tująca, rada z którą nikt się nie liczył, której nikt poważnie nie traktował, ani społeczeństwo, ani nawet komisarz. Sprawowała o- na bez zarzutu przeznaczoną jej rolę parawanu dla rządzącej biurokracji. Teraz schodzi bez sławy z widowni.

Cechą charakterystyczną osia buch rządów komisarycznych by ło to, że trwały one bardzo długo. Znacznie dłużej, aniżeli mogło to być czymkolwiek uzasadnione. Jesteśmy wogóle przeciwnikami metody rządów komisarycznych. Sądzimy, że nie jest $na w samorządzie nigdy koniecz tiością, że można jej zawsze uniknąć. Na najgorszy nawet samorząd jest lekarstwo—nowe wy bo ry — a władze nadzorcze mają pod tym względem szerokie kom petencie i mogą zawsze takie wy bory zarządzić. Byleby tylko korzystały z tych uprawnień wyłącznie z motywów rzeczowych.

Rządy komisaryczne mogłyby być tylko wtedy potrzebne, gdyby na czele miasta stanęli ja- cyć nieobliczalni szkodnicy, których władzy nie możnaby tolero ,wać nawet do czasu odbycia nowych wyborów, nawet przez kilka miesięcy. Sądzimy, że takie wypadki są bardzo rzadkie. Otóż możemy w ostateczności zrozumieć, te w takich wyjątkowych okolicznościach, na okres możliwie krótki, odpowiadający mniej więcej okresowi potrzebnemu do przeprowadzenia wyborów, można ustanowić komisarza, który rzecz jasna nie powinien podejmować żadnych zasadniczych prac, żadnych planów na długie lata i nie powinien obciążać ludności nowymi ciężarami. To może bowiem należeć wyłącznie do kompetencji samorządu, obdarzo nego pełnomocnictwami przez społeczeństwo.

Ale rządów komisarycznych, ciągnących się przez szereg lat nic nie jest w stanie usprawiedli wić. To już nie jest środek zaradczy, to jest system. Przez dłu gi czas wysuwano, jako argument dla przeciągania władzy komisa rycznej, konieczność uchwalenia nowych ustaw o ustroju stolicy. Rzekomo nie warto było rozpisy wać wyborów wedle starych ustaw, gdyż wkrótce trzeba je będzie znowu przeprowadzić wedle nowych. I cóż ostatecznie z tego wyszło? W oczekiwaniu na owe nowe ustawy obaj kolejni komisarze warszawscy, Kościałkow- ski i Starzyński, rządzili niemal przez pięć lat, a więc przekroczyli znacznie kadencję Rady Miejskiej wedle dawnych ustaw

przedpich władz samorządo- f społeczeństwa przeprowadzać wych. Dalecy jesteśmy od stawa ' nie wysłuchawszy tego głosu i nia w ich obronie. Rządy spółki: nie posiadając tego kontaktu. Kil Słomiński - Jaworowski pozo- : ka efektownych inwestycji nie za stawiały wiele do życzenia. Trze j stąpi planowej, dostosowanej dc ba było zgodnie z ustawą w roku 1 najistotniejszych potrzeb społe- 1930 rozpisać nowe wybory i lu- | cznych polityki miejskiej. Społe- dność Warszawy byłaby sobie i czeństwo winno mieć prawo sa- wybrała nowych włodarzy. Tym 1 mo określić, co należy czynić, jak czasem jednak nikt inny, tylko! należy to czynić, w jakiej kolej-rząd sanacyjny, przeprowadził przedłużenie kadencji owych władz samorządowych i u trzy-

ności należy realizować zadania miejskie, jaka jest hierarchia tych zadań. I wtedy mcżeby się

mał je jeszcze przez szereg lat j pokazało, że szeroka opieka spo- przy władzy w mieście. A więc j łeczna, budownictwo mieszka-wolno twierdzić, że był z tych rządów zadowolony, że uważał je za dobre. Nie wolno zatem głosić, że władze te zostały rozwiązane z powodu ich wyjątkowego niedołęstwa. Wystarczyło przecież kilka lat przedtem po-

niowe i zrównanie przedmieść z uprzywilejowanymi dzielnicami nie stanowi ostatnich obowiązków samorządu. •

Witamy więc z radością zbliża jący się koniec rządów komisary cznych. Chcielibyśmy mieć na-

zwolić ludności na wybór swych' dzieję, że do tego sys'emu rzą- nowych przedstawicieli. | dzenia i do tych metod nigdy się

już nie wróci.Długoletnie rządy komisaryczne w Warszawie były po prostu logicznym rezultatem systemu, który nic ufał społeczeństwu, któ ry wszystko budował na całkowicie od rządu zależnej biurokra cji. Znalazło to swoje odbicie w parlamencie, w samorządzie terytorialnym, w samorządzie ttbez pieczeniowym, wszędzie, gdzie w ogóle społeczeństwo mogłoswój głos wypowiedzieć.

Nie brak dziś wysiłków próbu iących apofeozować rządy komisaryczne. Wskazuje się na szereg robót przez te rządy wykonanych, lub zapoczątkowanych.

Zwrócimy tu uwagę na dwa wa żne momenty. Rządv komisaryczne to brak kontroli ze strony społeczeństwa. Dooiero wybrane władze samorządowe będą w stanie kontrolę tę przeprowadzić. I wtedy dopiero będziemy w sta nie osadzić gospodarkę komisarzy. W tedy dowiemy się, jaka by ła działalność finansowa miasta, skąd czerpano fundusze, w jakim stopniu komisarz był u- przywilejowany finansowo w sto sunku do samorządu przez rząd i różne fundusze państwowe, w

ADAM PRÓCHNIK.

Ogłoszenie wyniku rozmów ambasadora Grzybowskiego z p. Litwinowem wywołało silne wrażenie w kraju i zagranicą. Podziałało prawie jak sensacja. Jednakowoż w treści komunikatu oficjalnego nie ma nic sensacyjnego. Chyba, źe stwierdzenie obustronnej woli pokojowej, zmierzającej do „stabilizacji stosunków na pogran'czu eolsko - sowieckim" miałoby być sensacją.&Co prawda, mógł pozcstać pewien niepożądany osad na skutek pamiętnego „ostrzeżenia" sowieckiego z 23 września, iż według brznrenia paktu o nie-napadaniu neutralność Sowietów nie obowiązuje w razie konfl’ktu zbrojnego między Pol ską a Czechosłowacją. Mogło być również pożądane, żeby położyć kres szkodliwej propa-

gandzie, jakoby Polska miała być wciągnięta, jako lennik czy sekundant hitlerowskich Niemiec przeciw Rcsji sowieckiej.

Oficjalny komunikat polsko- sowiecki z 27 listopada nie wnosi nic nowego do omów istniejących między obydwoma krajami. Ma tylko znaczenie symptomatyczne ze względu na moment, w którym był ogłcszo- ny. Nową i ważną jest deklaracja, że „oba rządy ustosunkowują się przychylnie do zwięk szenia wzajemnych obrotów han dlowych“. Pozwól obustronnych stosunków handlowych będzie więc probierzem, w jakim stopniu zaoowiedź dobrych stosunków sąsiedzkich będzie w czyn wprowadzana

Gdyby rozmowy ambasadora polskiego w Moskwie nie pociągnęły za sobą dalszych skut-

N TC EWIELKI

ŚCISŁEWYBÓR

BITTER, BIELAŃSKA 21NA WEZWANIE TELEFONICZNE WYSYŁAMY Z KOLEKCJĄ.

ABRYCZNEKUPONÓW

m. 4. teł. 11 61.19 freut

Bta enrte!o»św JMwtaflra- estepstw».

alka kieszeni z kulturaGawędy o nadmiarze w Polsce j

inteligencji są — ja*: dziś już wiadomo — tendencyjnym kłamstwem, rozpowszechnianym przez część przedstawicieli zawodów wyzwolonych, obawiających się wzrostu konkurencji. Oto motyw główny nie tytko utrudnień, czynionych młodym przez starych, ale rów- nie Z i awantur uniwersyteckich. Jakkolwiek nie ulega wątpliwości, że je wywołują płatni agenci hitleryzmu, jednak na łep agitacji daje się brać przede wszystkim karierowiczowstwo, skłonne korzy

. ------- ‘™roe~ K-'«—” stać z każdej sposobności dla po-iS_^°S£b_°. YWa f C.zosta“,mniejszania współzawodnictwa.

Jaskrawym przykładem watki kieszeni z kulturą są obecne ataki

ciąże ni. Komisarz leci na reklamę i efekty. AI« co za tymi efektami się kryje, jaka jest istotna treść jego gospodarki, o tym społeczeństwo dowie się dopiero w przyszłości, gdy kontrola władz samorządowych ujawni tc wszystko, co dziś jest dla nas tajnikiem.

I po drucie: rządy komisaryczne to brak kontaktu ze społeczeństwem. Pewnie, że dobry u- rzędnik może niejedną rzecz orze nrowadzić energicznie i szybko. Ale najlepszy urzędnik nie zastąpi samorządu. Samorząd bowiem to głos op;nii orblicznej, — to bezpośredni kontakt z potrzebami społeczeństwa, to wvczucie jego żądań. Ołóź n'e m^ż-a żadnych prac leżących w interesie

„narodowych*4 eskulapów na projektowaną Akademię Lekarską w Łodzi. W czasach, gdy tyle się móivi o konieczności podniesienia Polski wzwyż, słyszymy nagte o. strzeżenia przed powiększaniem liczby lekarzy .Mamy ich„ powiadają, aż za dużo.

Za dużo!...Na 10,000 mieszkańców Łotwa

ma blisko 8-u lekarzy, Czechy prze szło 0-u, Bułgaria ponad 4-ch... Polska — 37!

Jak w wielu innych wypadkach, tak i tu, stoimy na szarym końcu wśród państw europejskich. Wyższy odsetek lekarzy ma dziś również Rosja, która przed wojną eter piała na znacznie większy brak inteligencji niż Polska.

^ari , i 1 wobec takieZ° stanu rzeczy,OtfiPvLU vlOWYJ nie wstydzą się rzekomi obrońcy k " kuttury narodowej żądać ograni

czenia prrvpfywti nowvch sił lekarskich, byle tylko obecny Ich zastęp mógł być spokojny o sw zarobki (ewent. widoki zarobków).

Mam do zanotowania fakt, dos konałe itustruiacy stosunek pewne) ’'otegorii lekarzy do sprawy lecznictwa.ss

Bawiłem, mianowicie, na wsi w pobliżu naszej granicy południowej. Zamożna ta wieś, mimo usilnych starań, własnego lekarza doprosić się nie mogła. Najbliższy doktór mieszkał w odległości paru kilometrów, ale... po stronie czeskiej. Lekarze polscy znajdowali się znacznie dalej — tak, że nie sposób było wzywać ich w nagłych wypadkach. To też z konieczności ludność korzystała z usług Czecha, k*óry mając stałą przepustkę i rower, mógł zjawiać się nie tylko prędko, ate też zadowalać się skromniejszym honorarium, niż Potok, robiący kilkanaście kilometrów końmi.

Nie podobało to się panom doktorom. Przy każdej sposobności pouczali włościan, że leczenie się u Czecha jest rzeczą jnie patriotycznąH. Gospodarze state na sodpowiadali, iż chętnie wzywcr<?|*UinAl będą Polaka, o ile bliżej zamieszka. Ate przybycie nowego konkurenta nie uśmiechało się instruk torom patriotyzmu*4 i zjawiających się niekiedy reflektanfów stale zniechęcali do osiedlania się w tych stronach.

Wreszcie, nie mogąc strawić ko rzystania włościan polskich z u- sług Czecha, postarali się o odebranie mu przepustki. Woleli pozostawić wieś bez pomocy lekar

skiej w nagłych wypadkach, nil tolerować obcego konkurenta.

patrioci** własnej kieszeni.Trafiła tu jedna’: kosa na ka

mień, bo wieś okazała się nie tylko zamożna, ate i mądra. W porozumieniu z miejscowym nauczycielem gospodarze wybrali najzdolniejszego w szkole ucznia i postanowili kształcić go wspólnymi siłami. Chłopak ma być kierowany na lekarza z warunkiem, że po skończeniu uniwersytetu wró ci do wsi rodzinnej.

Przykład ze wszech miar godny naśladowania.

Rozumny chłop prędzej podniesie Polskę wzwyż, aniżeli obłudnicy, nadużywający frazesów patrio tycznych Jtu napełniania sobie kieszeni. T. Z.

Mackensen wstawia sieza Niemoełlerem

Młody „Ozon' propagujeustawy wyjątkowe dla Żydów

Prasowa Agencja Młodych, wydawnictwo Służby Młodych, czyli urzędowe wydawnictwo młodego „OZON-u**, te numerze z 27-go listopada vu długim artykule dopomina się o ustawy wyjątkoute dla Żydów polskich.

Autor mówi • konieczności „wyobcowania“ Żydów, „unicest•

iydo-

Feldmarszałek gen. von Macken sen wystosował list do kanclerza

! Hitlera z prośbą o zwolnienie pa- 1 stora NiemoeUcra z więzienia.

Stary marszałek polny podnosi w liście tym, ri jest to ostatnia prośba w jego długim życiu i dlatego liczy, że Hitler ją spełni. Mackensen za kilka dni (6 grudnia) kończy 89 rok życia.

Wraa s Mackcnsencm prośbę

wienia roli i znaczenia(trzy lata), a nawet przetrwali i siwa*4 « w tym celu domaga się IradonrM» nr?«nr?«? nn-' wprowadzenia ustaw anty-żydow-kadencję przewidzianą przez nowe ustawy (pi?ć lat). A zatem można było doskonale wybrać w sposób normalny władze samorządowe, władze te mogły bez przeszkód odbyć swą kadencję, poczerń można było rozoisać wy

kich, domaga się „wtłoczenia Żydów w ghetto**, domaga się postawienia Żydów poza prawem. „W prawdzie — pisze autor — stworzeniu specjalnego ustawodawstwa dla Żydów stoi na prze-

bory wedle zasad nowego ustro- szkodzie obecne ustawodawstwo, ja. ! ale przecie ustawy może zm:e-

Rządy komisaryczne w War- niać władza do tego uprawnio- szawie nie znajdują również wy- na**.liumaczenią W niedołęstwie po- 1 Młodzieniec O ZN-owy nie wie,

że najpierw trzebaby było zmienić konstytucję kwietniową, na którą przysięgła deklaracja pik. Koca. ewangelia OZONU. Chyba, że OZON postąpi z własną deklaracją, jak Hitler ze swym programem, którym się posługiwał jako środkiem agitacyjnym, zanim doszedł do władzy.

Młody „OZON-owiec** nie wysila się zbytnio z uzasadnieniem swych żądań. Powołuje się na „ducha narodu**, który jakoby domaga się tego, co endecy i „OZN**, na „życie*4 i t. p. abstrakcje. Konkretnie stawia za wzór Hitlera. Mussoliniego i Horthy*e- go. TO ONI MAJĄ RYĆ WYRAZICIELAMI DUCHA NARODU POLSKIEGO!

Piękne wychowanie/ Nie ma co mówićl

podpisali liczni wyżsi oficerowie armii niemieckiej.

Jak wiadomo, kanclerz Hitler nigdy tego rodzaju interwencji nie uwzględniał, gdyż mogło by to być uważane za słabość. Prośba Mackemctna z tego względu stała się sensacją w Niemczech, gdyż wszystkich interesuje, czy kanclerz Hitler da dowód „słabości“, czy też odrzuci prośbę Mackensens i wyższych oficerów armii.

(zy w Wiedniu rozstrzelano135 hitlerowców!

Korespondent wiedeński londyft-1 go ion?«, b. hr. Fugger, f Jego sy- skiego „Ttmee" pisze do swego nowi z pierwszego małżeństwa, dziennika: I Schuschnigg miał odrzucić ofer„Chociaż oficjalne biuro praso- j tę i oświadczyć, że przyjmie ją

we (hitlerowców) oświadczyło, że pod warunkiem wypuszczenia na nłc nie wie o jego wizycie, wiado- j wolność także pewnej liczby jego mo obecnie napewno, że Hitler ■ byłych współpracowników.

Mówi s*ę poza tym, w źródłach wiarogodnych, że w CIĄGU O- STATNICH DWÓCH TYGODNI ODBYWAŁA SIĘ „CZYSTKA** ADMINISTRACYJNA W MIEJSCOWEJ PARTII HITLEROW-

o^iiuauiiiigga, niunuj, » ui aiu , SXIEJ I żE 135 CZŁONKÓW PAR wano wolność jemu, jako też je 1 TU ROZSTRZELANO“.

przybył do Wiednia w sobotę wieczór (26-go listopada) i że spędził noc w pałacu Schónbrunn, skąd wyjechał w niedzielę rano.

I Podobno jego wizyta miała zwią zek z pogłoskami o uwolnieau Schuschnigga. Mówią, że of‘aro-

ków politycznych, to już sam o stwierdzenie i ponowienie decy zji utrzymania podstawy, „gwarantującej nienaruszalność stosunków pokojowych między obu państwami", jest pożyteczne i pożądane w interesie ogólnego pokou. Uderza przeto wrogie, stanowisko Niemiec, a jeszcze; bardziej zastanawia niechętna ocena ze strony dyplomacji francuskiej.

Wprawdzie „Essener Natio« nal Zeitung", organ marsz. Goe- ringa, wita fakt „powtórzenia! gwarancji nieagresji Moskwy**^ (cytujemy za PAT-em), ale równocześnie podkopuje wartość i znaczenie deklaracji polsko- sowieckiej aluzjami co do działalności Kominternu w Polsce. Wyraźnie negatywną ocenę przyniósł „Danziger Vorposten*8, organ niemieckiego urzędu zagranicznego. Dopatruje się w nowym zbliżeniu pclsko-sowiec kim „rewanżu" za wyrok wiedeński w sprawie Rusi Zakar- packiej, oraz demonstracji anty niemieckiej. „Jest bardzo znamienne — pisała tuba p. von Ribbentropa — że dla tej demonstracji nie znalazła Warszawa żadnego innego partnera, lale akuratnie Moskwę, Charakteryzuje to polityczne położenie Pilski w Europie".

Warszawski korespondent „Berliner Tageblatt" twierdzi, że motywem głównym zbliżenia polsko - sowieckiego była chęć „krystalizowania wszystkich antyukraińskich sił w Europie wschodniej". Podobną myśl wyraził berliński korespondent „Italii". Warszawski korespondent „Neue Züricher Zeitung'6^ utrzymujący bliskie stosunki sj niemieckimi kołami dyplomatycznymi, określił komunika#; polsko - sowiecki, jako „demOB^ strację", która miałaby za granicą, a w szczególności w Niemi czech wywołać wrażenie. „Niezadowolenie —■ twierdził -*™ % najnowszych kroków polityki niemieckiej było zapewne właściwą przyczyną poprawy stosunków z Sowietami, która jednak nie powinna być przeceniana".

Widoczna jest więc tendencja propagandy hitlerowskiej, żeby pozytywnej deklaracji pokojowej między dwoma sąsiadami nadać charakter „demonstracji* i żeby wartość tego pokoju i wiarę w jego trwałość obniżyć i pomniejszyć. Zapewne tylko „pokój" w Monachium jest solidny i trwały i pochwały godny!

Było z góry do przewidzenia, że krzywym okiem patrzeć będą w Berlinie na poprawę stosunków pclsko - sowieckich. Zastanawia jednak nieprzychylna ocena tak miarodajnego dziennika jak „Temps" w art p. t. „Kwestia ukraińska". Wyraża on dwa zastrzeżenia: popierwsze, że deklaracia zbliżenia polsko - sowieckiego nie może wywrzeć wpływu na politykę bezpieczeństwa nad Re* nem, wszczętą w Monachium; po drugie, że po załamaniu się poprzedniego układu sił w Euro pie środkowej obydwa mocarstwa zachodnie jak najściślej o- graniczają swoje „czynne zainteresowanie" wobec kryzysów, które w tei części Europy mogą wybuchnąć.

Innymi słowy: dyplomacjafrancuska kroczy wyłącznie po drodze monachijskiej i składa pod adresem Berlina zapewnienia, ii trzyma się zdała od możliwych kryzysów środkowo- t wschodnio - europejskich. Jest rzeczą polskiej dyplomacji doprowadzić i do wyjaśnienia róż nic i do uzgodnienia wspólnych interesów z Francją. Jesteśmy zaś przekonani, że to ważne zadań *e tym skuteczniej będzie wykonane, im szybciej i gruntowniej bidzie w czyn wprowadzone nolityczne i gospodarcze blrenie między Polską a Ro

sja sowiecka w myśl wspólnej pokojowej deklaracji.

BENEDYKT ELMER

. 1 . • ' . ' - ^ ^ - T' -

S»r. 5

Na Górnym ŚląskuDefraudant hitlerowiec

skazany na 2 lała i 6 miesięcy wiezieniaSąd Okręgowy w Rybniku prze do Niemiec, gdzie wstąpił do orga

prowadził rozprawę przeciwko Bninowi Arndtowi z Jankowie, kasjerowi kopalni „Szyby Janko. wickie‘\

Oskarżony zdefraudował 100.000 zł. z pieniędzy kopalni, następnie podpalił wsięgi kasowe w kasie, by uniemożliwić wykrycie nadu. żyć.

Podczas dochodzeń skierowano podejrzenie w kierunku kasjera, który z obawy przed karą uciekł

nizacyj hitlerowskich, przedkłada- jąc dowody, że zawsze należał na polskim Śląsku do „Volksbundu“. Ponieważ dowody wielkich nadu- żyć Arndta były coraz bardziej przekonywające, władze polskie zażądały wydania defraudanta przez władze niemieckie, co na- stąpiło.

Sąd po przeprowadzeniu rozprawy, zasądził defraudanta na 2 lata i 6 miesięcy więzienia.

Wiadomości z całej Polski Kącik radiowy

ŻYWCEM UGOTOWANA ekar*chłopiec zabrał siostrzeW Dziećrairkach pow. gnieźm.'ó bonki 90 gr„ za co ojciec miał go

Strajk robotników młynarskichw Kole — trwa

20 Już dni walczą nieugięcie robotnicy młynarscy w Kole. Odbyta przy współudziale Inspekcji Pracy 62 Obwodu konferencja w dniu 24 b. m. nie dala pozytywnych wyników ze względu na nieustępliwe stanowisko właścicieli młynów. Inspektor pracy, chcąc złagodzić konflikt, zaproponował ze swej strony stawki, które przez delegację Związku i robotników zostały przyjęte; natomiast wlaści ziele propozycje inspektora pracy Odrzucili.

Na zebraniu robotnicy postanowi nie czynić dalszych ustępstw i strajk kontynuować.

Słuszne postulaty walczących robotników muszą być zrealizo

wane, a zależne to jest w dużej mierze od pomocy innych robotników, którzy, nie zwlekając win ni pośpieszyć strajkującym z pomocą materialną Walka ich jest walką wszystkich.

Wzywamy oddziały naszego Związku, aby natychmiast pośpieszyły z pomocą strajkującym, którym z całego serca życzymy zwycięstwa.

Pieniądze należy przesyłać na adres tow. Franciszka Rybczyńskiego w Poznaniu, ul. Stroma 24/25.

Zarząd Główny Związku Robotników Przemysłu Spożywczego w Polsce.

Złota niedziel®„Złotą niedzielą“ nazywają kup

ty niedzielę na tydzień przed świętami Bożego Narodzenia. Jest to niedziela, w którą sklepy są otwarte, a ludzie masowo czynią Stakupy świąteczne.

W taką właśnie niedzielę 18 jgrudnia wyznaczone zostały wybory do Rady Miejskiej.

Możliwe, że to jest rzecz przy. padku, a nie tendencji. Niemniej fakt ten ujemnie wpłynie na przebieg wyborów i ostrzem swym skierowuje się przeciw warstwom pracującym, dając większe szanse warstwom posiadającym.

Subiekci w sklepach, pracowni- ee domowe, czyniące przygotowa nia świąteczne, a także drobni kupcy są w dniu tym unieruchomieni. Wielu z nich, mniej świadomych, mając do przezwyciężenia trudności zrezygnuje z głosowania .gdyż w inną niedzielę by głosowali.

Również pewna Ilość robotni- ków (oczywiście mniej świadomych) zajęta zakupami nie weźmie udziału w głosowaniu. W nie dzielę bowiem tylko po sobotniej wypłacie, mając czas, którym w dzień powszedni nie rozporządza- ją — mogą to i owo kupić. A wia domo, że robotnik mając mało pie niędzy, kupuje długo.

Ludzie zamożni, a nawet urzędnicy mogą odłożyć zakupy na dzień powszedni.

Zdaniem naszym należało by wydać polecenie zamknięcia sklepów na pół dnia, aby subiekci i kupcy, a także i robotnicy, mogli głosować, wydać zarządzenie, aby pracownice domowe były zwolnione od zajęć w dniu głosowania na parę godzin.

Ze swej strony apelujemy do wszystkich ludzi pracy, aby mimo trudności nie zaniedbali swych obowiązków,

Odpowiedzi Redakcji84-letni Jan Kuriański, wieś

Wierabowiec, gmina Kosów Stary, powiał Kosów Huculski — skargę, iż od dwuch lat czeka Pan na zaopatrzenie starcze, mimo wniesienia żądanych przez Ubezpieczał nię w Kołomyi dokumentów uzupełniających jeszcze w roku 1937 przesłaliśmy do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie, ml. Czerniakowska 142.

S. R. Warszawa. Artykułu nie możemy wydrukować. Mamy komplet współpracowników.

skiego padła ofiarą strasznego wy padku 3-letnia Aleksandra Domań tka. Dziecko pozostawiono w kuch ui bez opieki, obok kotła z gorącą wodą. W pewnej chwiil dziewczynka wpadła do kotła i odniosła tak ciężkie obrażenia, że wkrótce potem zmarła.

ZUCHWAŁE WŁAMANIE DO BANKU

Nieznani sprawcy dokonali włamania do Danzige Re.ffeisenbank w Grudziądzu i rozpruli kasę pod. ręczną, zabierając 2.100 zł. oraz platynową miseczkę do chemi- kalii, wartości 400 zł. Włamywacze zamierzali również dostać się

skarcić i straszył, że odeśle go do domu poprawczego.

W południe siostra, powróciwszy ze szkoły, zastała zamknięte drzwi Na pukanie nikt nie odpowiadał. Dozorca drzwi otworzył. Na rzemienin, umocowanym do klamki wisiał Backalewicz, obok stał odsunięty stołeczek.

Policja prowadzi dochodzenie, czy chłopiec popełnił samobójstwo, czy też padł ofiarą nieszczęśliwego wypadku.TANIE JEST ŻYCIE LUDZKIE

W lceie majątku Kopanice, pow. radomszczański, gajowy Ludwik Ropęsga natkną się na

ZAMACH

do pokoju, w którym znajdowała j trzech łudzi, »ąbiących drzewo, śię główna kasa banku, ale nie j Na widok gajowego wszyscy trzej zdołali jednak przebić murn. Po- rzucili się na niego z siekierami.licja wszczęła dochodzenie

TRAGICZNY WYPADEK, Wstrząsający wypadek wydarzył

się w Siółku w pow. Kałusz. Oto 6-ciu chłopców w wieku około 16 lat znalazło granat z czasów wojny, którym zaczęli się bawić. Od wybuchu trzech chłopców zginęło na miejscu, dwóch jest rannych, trzeci zaś walczy ze śmiercią.

AFERA OSZUKAŃCZA „Czarna giełda14 poruszona zo

stała ncwą wielką aferą oszukańczego kupca Herszłika Kalmano- wieża z Warszawy. Kalmanowice, który w ciągu szeregu miesięcy dyskontował na prywatnej giełdzie łódzkiej weksle, które były wykupywane w terminie, obecnie, jak się okazuje wypuścił na rynek fałszywe weksle na sumę kilkudziesięciu tysięcy złotych. Poszkodowani wnieśli zażalenie do władz prokuratorskich, które wszczęły dochodzenie.

PORWANY PRZEZ PAS TRANSMISYJNY

Pracownik młyna wodnego we wsi Moluch pow. wieluńskiego, 21-letni Jan Daniel Czenko, porwą ny został w czasie smarowania osi przez pa« transmisyjny i doznał pęknięcia czaszki, ponosząc śmierć na miejscu.

TRAGICZNA ŚMIERĆ 10-LETNIEGO UCZNIA

W domu, przy nL Ziemowita w Warszawie, znaleziono wiszącego na rzemienia, umocowanym do klamki drzwi, Mieczysława Bać- kalewicza, lat 10. Wezwany lekarz pogotowia stwierdził zgon chłopca.

Rodzice chłopca pracują w jed* i nej z fabryk państwowych i wychodzą do pracy rano, zostawiając dwoje dzieci, które same idą do szkoły. Przed kilkoma dniami

Zgon b. posła Rosumka

W Katowicach zmarł nagle jeden z byłych przywódców mniejszości niemieckiej na Śląsku, Inż. Jan Rosumek.

Zmarły był przez dwie kadencje posłem do Sejmu R. P.

Ropęga postrzelił śmiertelnie niejakiego Józefa Boronia ze wsi Zaborów. Pozostali dwaj zbiegli. Władze wszczęły dochodzenie.

NA ZAWIADOWCĘ STACJI

Na zawiadowcę stacji Źurawno —Nowosielce, St. Starwińskiego, dokonano zamachu rewolwerowego. W toku śledztwa njęto napastników w osobach Dmytra Jaremy i Michała Simuły.

OSKARŻONY O SPRZENIEWIERZENIE

Do prokuratury Sądu Okręgowego we Lwowie wpłynęło przeciw znanemu przemysłowcowi drzewnemu Gabemn ze Złoczowa doniesienie, oskarżające go o sprzeniewierzenie kilkudziesięciu tysięcy złotych na szkodę kilku przedsiębiorców i kupców. Ustalono, że Gabe wyjechał do Indyj, dokąd władze odniosły się drogą radiową o przytrzymanie kupca w chwili wylądowania. W ku z aferą aresztowano wic dwie osoby.

r-iąz- wc Lwo-

R A D I O - KORO N A

i- WIADOMOŚCI SPORTOWE -|SENSaCIE DNIA

ZAKAZ BIECZU NIEMCY — HOLANDIA

Wyznaczony na 11 grudnia międzypaństwowy mecz piikarski Niem cy — Holandia w Rotterdamie został zakazany przez burmistrza Rotterdamu z obawy przed demonstracjami antyniemieckiml. W Niemczech zakaz meczu wywołał baruzo duże oburzenie. Niemieckie Biuro In formacyjne zaznacza, że odwołanie meczu rzuca ponure światło na akcję podniecania opinii publicznejprzeciwko Rzeszy przez L zw. prasę j wykupione. Zdaniem komitetu orga- żydowsko - marksistowską . Niem nizacvinego F. I. S.

gól Anglików nie chce korzystać z komunikacji lądowej przez Niemcy, natomiast chętnie korzystałby z dro gi morskiej via Gdynia. Wyraz tej tendencji znajdujemy choćby w tym, że już obecnie większość miejsc na regularnych liniach, zapewniających połączenie z Polską, jest zamówiona W tych warunkach staje się nader aktualnym uruchomienie przez linię Gdynia — Ameryka specjalnego rej su jednego z większych motorowców z Londynu do Gdyni.

Nie ulega kwestii, że gdyby już obecnie przejazdy takie zapowiedzią no, miejsca na okręcie w obydwie strony byłyby w niedługim czasie

cy grrżą w o,"powiedz! Holanii *e- presjnmł.

Itn»*?r/E>T4'JA AMEBY TI ROZEGRA CZTERY MECZE

W POLSCE, ALE ANI JEDNEGO W NIEMCZECH

Jak wiadomo, śląscy hokeiści prowadzą pertraktacje w sprawie rozegrania szeregu spotkań z przybywającą do Europy reprezentacją A mery ki. Najprawdopodobniej Amerykanie rozegrają w Polsce cztery mecze.

Dnia 12 stycznia Amerykanie mają walczyć w Katowicach z Dębem.

Dnia 13 stycznia Amerykanie spotkają się w Krakowie z Craco- vią.

W dniach 17 1 18 stycznia goście rozegrają dwa mecze na międzynarodowych zawodach w Krynicy.

Warto podkreślić, te Amerykanie otrzymali od swoich władz zakaz rozegrania spotkań w Niemczech.

ANGLICY NIE CHCĄ JECHAĆ PRZEZ NIEMCY

DO ZAKOPANEGOAgencja , Kabel” podaje:Komitet organizacyjny F.I.S., wiel

kich międzynarodowych zawodów narciarskich, jakie odbędą się w lutym w Zakopanem, zdołał stwierdzić, li mimo pomyślnych postępów propagandy na rzecz tej imprezy, za pewniających nie tylko przyjazd dru żyn zawodniczych, ale także i liczniejszych grup widzów, na przeszlco

należy oczekiwać, że sprawa tak ważna dla Polski ze względów prestiżowych i propagandowych znajdzie pomyślne roz wiązanie możliwie jak najprędzej.

SYSTEM PÓLZAWODOWSTWAW BELGII DAŁ DOSKONAŁE

WYNIKISystem półzawodowstwa wprowa

dzony do belgipskiego piłkarstwa ma już za sobą dwa lata istnienia i kluby belgijskie stwierdzają, że był on szczęśliwym kompromisem pomiędzy zawodowstwem i ukrytym amatorstwem. W chwili, gdy do Austrii 1 Czechosłowacji profesjonalizm bankrutuje we Francji, kluby belgtj skie rozwijają się nadzwyczaj pomyślnie.

System belgijski oparty jest na tym, iż gracze pobierają pieniądze za mecze, przyczem wysokość stawek zależy od wpływów klubów i waha się od 50 do 400 franków belgijskich za 1 mecz. Kluby muszą jednak posiadać gwarancję, że piłkarze nie utrzymują się jedynie z piłkarstwa, lecz posiadają również pracę, która stanowi albo stanowić będzie w przyszłości podstawę ich bytu. Warunek ten jest bardzo skrupu latne przestrzegany przez związek.

System belgijski nie da się jednak zastosować wszędzie. Ogromnym u- łatwieniem dla graczy belgijskich, posiadających pracą jest przede wszystkim niewielka przestrzeń, któ ra dzieli miasta belgijskie. W ten sposób zawodnik, nawet bez otrzy-

dzie stanąć mogą trudności komunl- mania urlopu może wyjechać i wró- kacyjne. Wyczuwa się bowiem, że o-1 cić tego samego dnia.

I P. 6. WODEHOUSE

I W STARYM DWORZELl Z angielskiego przełożyła

8. KOPELÓWNAWiedział, że nadejdzie pora — między godziną

ósmą a dziewiątą wieczorem — kiedy mieszkańcy Dworu będą siedzieli przy obiedzie — i na schodach ani na korytarzach nie pojawi się nikt, kto by mógł zauważyć wejście dwuch młodzieńców: jednego otulonego w ręcznik — a drugiego — w worek. Od tej chwili — możnaby powiedzieć—słońce zaczęło przeświecać wskroś chmury dla Tubby'ego Vanringhama.

Dla Adriana Peake'a, który nie użył sobie tak hojnie z butelki i wzdrygał się przed myślą przekroczenia progu Walsingford Hall w jakimkolwiek stroju, słońce świeciło mniej jasno. Jeżeli chodzi o ścisłość

jedynie strach, aby nie zostać bezterminowo na statku, mając na sobie tylko kawałek worka — ostatecznie skłonił go do przedsięwzięcia tej niebezpiecznej wyprawy. W końcu poszedł razem z Tubbym — i w tej chwili właśnie schowany był w szafie w gabinecie sir Buckstone'a, oczekując chwili, kiedy wróci przewodnik, obładowany garderobą. Siedząc w nieprzeniknionych ciemnościach na oprawnym tomie „Ilustrowanej Gazety Ziemianina" — ufał, że sytuacja zmieni się na lepsze.

Po krótkim okrzyku Tubby'ego i wzburzonym jęku jego towarzyszki — w pokoju zapanowała cisza. Tubby zaczął się niepokoić o szczelność swej bielizny i przytrzymywał ją nerwowo. Ostatecznie rozmowę rozpoczęła panna Whittaker. W walce między uczuciem paniki a obrażoną wstydliwością ta ostatnia odniosła zwycięstwo. Trzymając przed sobą, jak tarczę, zdjęte z wieszaka spodnie, sekretarka sir Buckstone'a wyprostowała się chłodno.

— Jak pan śmie przychodzić tu w takim stroju? — zapytała.

W sytuacji, wymagającej przede wszystkim słów taktownych i łagodzących — nie można było wymy- śleć mniej odpowiedniego pytania. Zawarta w nim niesprawiedliwość podziałała na Tubby'ego, jak rozpalone żelazo. Oczy stanęły mu w słup, twarz poczerwieniała. Podniósł ręce w górę gwałtownym gestem, ale natychmiast opuści! je, aby przytrzymać bieliznę.

— No, no! Patrzcie tylko! Jak śmiem tu przychodzić? To mi się podcba! Do mego własnego pokoju! Jak pani śmie tu przychodzić — to chciałbym wiedzieć. Co pani robi w moim pokoju?

— Wszystko jedno — rzekła Prudencja Whittaker.Była to druga niefortunna uwaga, która dotknęła

Tubby'ego tak samo mocno, jak poprzednia. Nie podniósł już rąk, gdyż miał dostateczną naukę, ale ręce mu zadrżały, a oczy stanęły w słup, jak poprzedn'o.

— A więc takie pani zajmuje stanowisko, co? Po tym wszystkim, co się stało, znajduję tu panią, wałę

sającą się po moim pokoju, jakgdyby u siebie w domu, — a kiedy pytam grzecznie, co pani tu robi — potrafi pani tylko odpowiedzieć... Hę, co to pani wzięła? — zapytał, urywając w środku zdänia i wpatrując się przenikliwym wzrokiem w spodnie. Zdawało się, że nie wierzy własnym oczym. — Pantalony? Co pani robi z mymi pantalonami?

Nawet w tym momencie największego napięcia Prudencja Whittaker nie mogła przejść nad tym do porządku.

— Spodnie — sprostowała,—- Pantalony?— Proszę nie robić takiego hałasu.— Będę robił. Musimy to wyjaśnić. W tym wszyst

kim jest coś złowróżbnego. Co pani roli z mymi spodniami?

Prudencja Whittaker zaczęła odczuwać naprężenie. Jej zadarty do góry nosek zaczął drżeć, jak u królika.

— Są... są mi potrzebne — rzekła.— Rozumiem. — Zachowanie Tubby'ego stało się

głęboko ironiczne. Zavnial się nieprzyjemnie. — Przypuszczam, źt na zabawę kostiumową, co? Potrzebne są pani spodnie, hę? Zdaje się pani, że jesteśmy takimi dobrymi przyjaciółmi, że nie będę miał nic . przeciwko temu, aby pani świsnęła mc je? Po prostu przyszła pani tutaj i wzięła je sobie z szafy... Nie będzie przecież miał nic przeciwko temu! Oczywiście, źe nie będzie miał. Tak, rozumiem.

(d. c n.)

PUBLICZNE KONCERTYPOLSKIEGO RADIA

W bieżącym ki o nie PoLkie RaJH rozpoczęło nadawsnie większych ko w ccrtów w tali Y. M. C. A-* przy oł. Konopnickiej. znanej radiosłuchaczom * andyeyj, nadawanych w czasie Dorodnej Wystawy Radiowej. Sala la odznacza się doskonałą akustyką, ee wpływa na jakość nadawanych stamtąd koncertów.

Koncerty te dostępne aą ła public» ności s tym jednak, że płatne są tylko koncerty roir*vkowe. natpmlad — za względów amnłc znych i kult tira ln ych — wszystkie koncerty o charakterze kształcącym dostępne są dla publiczności be» płatnie, za okazam*m karty wdępn, którą otrzymać można w Wydziale Muzye» mm Poitkiego Radia, pray tał. Ziel* act 2«.

W pierwszym tygodnia pro Anie odbę- d> e sio w sali Y. M. C. A. pięć be» płatnych koncertów i jeden koncert płatny.

Najbliższy w dnłn 3JCI1 od godz. 13 00 do 19.00 w programie Warszawy U koncert w wykonaniu orkiestry Symfonicznej P. R. pod dyrekcją Olgierda Stra szyńskiego s udziałem śpiewaczki H. Korff - Kaweckiej.

Radio warszawskieSOBOTA, 3 grudnia

6.30 Pieśń. 6.35 Gimnastyka. 6.50 Mus. (płyty) 7.0 Dziennik. 7J5 Mna. (pły- •y). 8.00 And. dla szkół (s Katowic).11.00 „Śpiewamy piosenki". 11.25 Instrumenty dęte płyty). 12.00 Hejnał. 12.03 And. połudn. 15.00 „W królestwie ów. Barbary" — «łachowi ako dla dzieci.15.30 Ork. Poznańska. 16.00 Dziennik i wiad. gosp. 16.15 Kronika literacka.16.30 „Hymnika Seraficka* — and. muz- słowna. 17.00 Nabożeństwo z Jasnej Góry. 18.00 Audycja dla wsi. 18.30 Audycja dla Po'akow za granicą. 19.15 Ork. Śzko ły Więziennictwa. 19.40 Z zajęcia przez Węgry odzyskanej ziemi. 19.50 „Melodie węgierskie". 20.35 Dziennik. 21.00 Humor i muzyka. Koncert rozrywkowy. W przerwie I-ej „Dar Olimpu* — nowela Edmunda Bogdanowicza. W przerwie Ii-ej „Transakcja* —- akces Marka Ptakowskiego. 22.55 Przegląd prasy,23.00 Ost. dziennik. 23.05 Wiad. s Polski w języku triem. 23J5 Muc. tan. (pły*; ty).WARSZAWA II. 14.00 Zespół Aleksa* dra Jnmowścza. 15.00 Wiad. aportowe. 15.05 Parę informacji. 15.10 Soliści. 15.45 Zycie kulturalne stolicy. 15.55 Program16.00 Zespół Jana Różewicza. 17.00 Muz.ten. płyty). 18.00 Koncert pod dyr. Olgierda Straszyńskiego z udz. Heleny Korf (Kaweckiej (sopran). W por gramie rzadko wykonywane utwory Moniuszki. 21.00 Mozart: „Czarodziejskiflet — opera s płyt. 23.20 Mus. popularna (płyty).

SOBOTA, 10 grudniaWARSZAWA I: 7.15 Pleśń. 7.20

Koncert poranny w wykonaniu Orkiestry Salonowej Rozgłośni Poznańskiej pod dyr. Eugeniusza Raa- bego. 8.00 Dziennik. 8.15 Audycja dla wsi. 9.15 „W dniu święta Barbary" — regionalna transmisja * Tarnowskich Gór. 11.45 „Orkiestra Barnaby Geczy" (płyty). 11.45 Aktualności w programach radiowych.12.00 Hejnał. 12.05 Poranek symfoniczny (z Torunia). 13.00 Wyjątki z Pism Józefa Piłsudskiego. 13.05 Prze gląd kulturalny (z Torunia). 13.15 „W święto górnika" — muzyka o- biadowa z Tarnowskich Gór 14.40 „Wszystkiego po trochu" — dla dzieci. 15.00 Audycja dla wsL 16.15 „Potęga promieni" — sceny z życia Marii Skłodowskiej - Curie. Słuchowisko na podstawie książki Ewy Curie. 17.00 Recital fortepianowy Agi Jambor. 17.30 Podwieczorek przy mikrofonie z hotelu „Bristol".19.30 Słynni wirtuozi. Aleksander Borowski — fortepian 1 Natan Mil. stein — skrzypce (płyty), 20.15 Dziennik. 21.20 Ida Łosiówna demon struje nowy instrument „Martenot" — reportaż muzyczny. 21.40 „Górnik młody, górnik stary — raduje się w dniu Barbary". 22.14 Ork. Wileńska. 22.45 „Gniazdo rodzinne Józefa Piłsudskiego" — recytacją.23.00 Ost. dzień. 23.05 Wiad. z Polski w jęz. ang.

WARSZAWA H: 14.30 Fragmenty koncertów Instrumentalnych.15.30 Rec. śpiewaczy Ireny Cywińskiej. 16.00 Muz. tan. w wyk. zespo łu Pawła Rynasa. 17.00 Muz. tan. (płyty). 21.00 Formy twórczości wielkich kompozytorów: Piotr Czajkowski. 21.55 Nowe nagrania utworów Mozarta. 22.50 Muzyka taneczna (płyty).

DZIAŁ LEKARSKI <

NOWOGRODZKA 34, telef. 994.44 Analizy lekarskie (wszelkie) wyko

nywa lekarz, cały dzień.

WENER. LECZNICA•„Dworcowa" prywatna

płciowe JA Mężczyzn przyjmuje CHMIELNI 49 lekarz 8 r. - 9 v. Kobiety przyjmuje lekarka 9 r. 9.

AKUSZERKAM»Z“,.TPORADY BEZPŁATNE

Maria GURFÜKIELNiezamożnym — ustępstwo

BADAN A, IRYGACJE. TAMPONY i wszelkie ZLECENIA LEKARSKIEUl. CHŁODNA 38 m. 11. tel.233-57

Godziny przyjęć 10—1 — 3—6.

Str. 6

KRONIKA ŚLĄSKAKogo szczuje organ ZZP

na robotników fabryki Azotów w Chorzowie!Organ ZZP. „śląski Kurier Po

ranny“ zamieszcza w numerze z wtorku 29-go listopada artykuł o wyborach w fabryce Azotów w Chorzowie. Artykuł brzmi jak następuje:

„W dniu wczorajszym odbyły się wybory do Rady Zakładowej w Państwowej Fabryce Związków Azotowych w Chorzowie".

W wyniku wyborów uzyskała lista Klasowych Związków Zawodowych (P. P. S.) 626 głosów(5 mandatów), lista Związków Metalowców Z.Z.P. — 542 głosy (4 mandaty), lista Z.Z.Z. (Kapuścińskiego) — 323 głosy (2 mandaty); lista Kowola Lipińskiego 283 glosy (2 mandaty).

W tym samym dniu odbyły się również wybory do Rady Urzędni czej, w trakcie których wszystkie siedem mandatów uzyskało P.Z.P

zaledwie 36 głosów.Na marginesie powyższych wy

borów warto wspomnieć, że załoga Państwowej Fabryki Związków Azotowych stoi pod wyraźnym wpływem lewicy, bowiem oprócz socjalistów powinniśmy doliczać również do lewicy ZZZ-towców z pod znaku Kapuścińskiego i Kowola Lipińskiego. Jest to dość znamienne, że w państwowym zakładzie wpływ osiągnęli radykalniejsze elementy".Do czego zmierza organ ZZP w

tej notatce? Czy chce, by władze wkroczyły i zastosowały represje wobec robotników, którzy gloso wali na listę Zw. Rob. Przemyshi Metalowego, który uzyskał największą ilość głosów? A może chce sprowokować Dyrekcję do szykan wobec robotników, którzy głosowali na listę kasowego zw. zawodowego i inne? To są meto.

Na listę Z Z Z (Grzesika) padło dy denuncjacji!

Z ChorzowaW Sejmie śląskim, na jednym z się gazownia Wielkich Ha jduk.

najbliższych"-5 posiedzeń, załatwio- oraz budynek świętochłowickiego nv ma być projekt ustawy o no- wydziału powiatowego. Gmina wiekszeniu granie Chorzowa. We- Świętochłowice utraci na rzecz dług tępo projektu z pow. święto- Chorzowa t. zw. Szarloeiniee, ^ chłowickiego do m. Chorzowa czacy około 2.000 mieszkańców przydzielona będzie gmina Wiel- i 94 ha obszaru. Z »miny Kochło- kie Hajduki, liczące około 30.000 wice, pow. katowicki, przyłączoną mieszkańców. Do Chorzowa przy- , będzie do Chorzowa pó nocna dzielonych bodzie 27.000 miesz- i dzielnica t. zw. Niedzwiedzmiec, kańców Wielkich Hajduk, reszta i obejmująca łasy i piaski obszaru ludności przydzielona zostanie do ^05 ha. Na terenie T ie zw eŚwiętochłowic. Na terytorium Wielkich Hajduk, które przypadnie Świętochłowicom, znajduje

Wędrówka w światPrzed kilku dniami 24 b. m. wy

dalii się z domu rodzicielskiego w Tarnowskich Górach i dotąd nie powrócił 17-letni Teodor Kuna (Gliwicka 10). W wędrówce w świat ma mu towarzysyzć 14-letni Imiesław Kulik z Lasowic, który równocześnie z nim zaginął.

Jeszcze wcześniej, bo w dniu 13 b. m. zaginął 16-letn? Jerzy Marzec i Szopienic (Rozdzieńska 1), syn urzędnika prywatnego, który był zatrudniony jako uczeń w firmie „Górnostębna“ w Katowicach

dzińca powstanie w przyszłości nowy park chorzowski.

Z Chorzowa do gminy Świętochłowice przydzielone zostanie osiedle t. zw. Nami arki, obszaru ok. 8 ha z 360 mieszkańcami. Gospodarczo Namiarki ciążyły odd a w na do Świętochłowic.

Po tych zmianach Chorzów posiadać będzie 3,140 ha obszaru i ok. 135.000 mieszkańców. Będzie to zatym największe miasto na terenie woj. śliskiego, większe od Katowic o kilka tysięcy mieszkańców.

Gmina Świętochłowicka na tych zmianach właściwie zyskuje, bo wprawdzie oddaje Chorzowowi 2000 mieszkańców, ale z Wielkich Hajduk otrzymuje 3000 mieszkańców.

Świętochłowice liczyć będą po zmianach 32.000 mieszkańców.

C.Z.G. w obronie ciężko uszkodzonychinwalidów

nera Alojzego przeciwko RybnieRybnickie Gwarectwo Węglowe, nie przestrzegając obowiązującej tu ustawy niemieckiej z dnia 15-go kwietnia 1920 roku o zatrudnieniu ciężko uszkodzonych inwalidów, posyłało tych inwalidów bez zezwolenia Wydziału Pracy i O- piekl Społecznej śląskiego Urzędu Wojewódzkiego na urlopy turnusów e.

Na kopalni „Anny“ w Pszowie nikt się nie troszczył o los tych sturnusowanych inwalidów, a Z Z. P., mając większość w Radzie Zakładowej, oświadczała inwalidom, gdy prosili o obronę przed urlopami turnusowymi, że nic w tej spra wie zrobić się nie da. Dopiero gdy ci poszkodowani inwalidzi zwróci li się do CZG-, CZG. podjął się ich obrony.

W wyniku procesu, jaki C. Z.G. przeprowadził w imieniu tow. Nit-

Walne Zebranie Młodzieży Socjalistyczne]w Katowicach

Dnia 27 o godz. 10-tej rano od-i wia się następująco: przewodni-

r»::rsr.'" w",.i=. rrg»~sr» «— a? ss.'tftnruprzed Sądem Pracy w Katowicach - _ . . towarzysz ten otrzymał pełny zarobek za bezprawne wysłanie go

Po zagajeniu przez tow. Rothe- ra odśpiewano hymn Młodzieży

SSfÄTÄinwalidzi uzyskali — tow. JózefPieczka 425,82 zł., tow. Juliusz So bo! 425,88 zł. a tow. Kowol Antoni — 618,28 zł.

Wspomnianych towarzyszy zastępował przed Sądem Pracy tow. Janta.

Przeprowadzenie powyższych spraw przez C. Z. G„ z korzyścią dla inwalidów ciężko uszkodzonych. worowadza w pasję większość ZZP. w Radzie Zakładowej, której wykazano, że mimo istniejących podstaw prawnych do obrony inwalidów ZZP bronić ich nie chce.

Kas* Chorvch w Kato vkatlipodwyższyła zasiłki chorobowe o 10 proc.W tych dniach odbyło się pod

przewodnictwem tow. Kubowicza posiedzenie Wydziału Kasy Chorych na miasto Katowice. Na porządku dziennym znajdowała s;ę m. in. sprawa uchwalenia preliminarza na rok 1939, s-prawa budowy gmachu Kasy, oraz podwyżka świadczeń chorobowych.

Ze sprawozdania Zarządu Kasy wynika, że Kasa Chorych w Ka- wicach ma obecnie około 40.000 członków, co jest liczbą rekordową za cały czas istnienia Kasy.

Dochody Kasy preliminowano, jak następuje: Składki 2 mil.600 tys. zł., dochody z kapitałów22.000 zł., nadwyżka z nieruchomości 42.000 zł., zwroty z Zakładu Ubezpieczeń 60.000 zł.

Wydatki Kasy będą następujące:

1) Leczenie przez lekarzy518.000 zł., 2) leczenie przez den-

Ziółkiewicz wygłosił tytułem: Cel i zadania młodzieży w szeregach PPS.“ Po skończonym referacie tow- dr. Ziółkiewicz otrzymał huczne oklaski.

Tow. Pother podniósł między innymi rezultat pracy młodzieży w roku 1938.

Skład nowego zarządu przedsta

tow.Lepich, zastępca — tow. Poloczek E., skarbnik — tow. Lakotta, zastępca — Zimenauer, gospodarz— tow. Poloczek K-, kom. rewizyjna —tow. Gluchówna, Jamrozikówtia, Jasikówna i tow. Malski.

Na zakończenie odśpiewano wspólnie „Czerwony Sztandar“.

Życzymy nowowybranemu zarządowi pomyślnej pracy w dalszym uświadamianiu młodzieży.

Morderca czy handlarz żywym towarem?

zł. 12) uzdrowiska 75.000 zł. 13) utrzymanie Zakładu Bents. 54.000 zł. 14) inne wydatki 18.500 zł. 17) emerytury 11,500 zł. 18) Instytut Rentg.- — Inwestycje 100.000 zł. 19) odsetki od zaciągniętej nożyczki 30.000 zł. 20) Fundusz Rezerwowy 140.000 zł. 21) odpisy amortyzacyjne 32.000 zł.

Następnie uchwalono odpowiednie kwoty na budowę nowego

Z niezwykłymi podejrzeniami zwierzyła się policji mieszkanka Wielkich Hajduk, Zofia Kik (Barbary 12). Zgłosiła się ona mianowi cie w związku z zamieszczonymi przez prasę wiadomościami o aresztowaniu w Warszawie pod zarzutem licznych oszustw matrymo nialnych Ernsta Abrahama Weisa, przypuszczalnie pochodzącego z Warszawy, który przed dwoma laty uprowadził jej siostrę, Wiktorię Szymik-

Szymików na poznała Weisa, — który pod pretekstem ożenku nakłonił ją do wyjazdu z Hajduk i za brania całych oszczędności, biżuterii, garderoby i bielizny, przedstawiających wartość kilku tysięcy złotych, przy czym samej gotówki

domu Kasy. Dom stanie, jak już pisaliśmy, obok gmachu Urzędu Woj. Śl. Ożywioną dyskusję wywołała sprawa podwyżki zasiłków chorobowych z 50 ńa 60%. Wydział Kasy uchwalił podwyżkę. Tu trzeba zaznaczyć, że podobna uchwała zapadła już raz, jednak Wyższy Urząd Ubezpieczeń odrzucił wniosek Kasy, wysuwając zastrzeżenia natury statutowej. Braki te usunięto — tak, że nie stoi już nic na przeszkodzie, aby

tystów 120.000 zł., 3) lekarstwa W U. Ubezp. wyraził zgodę.

(Płac Wolności 10). Wyszedł z domu normalnie do nracy jednak Obecnie Świętochłowice są usłro- ( o firmy już nie przybył. , jowo gminą wiejską, nie miastem,

Rodzice proszą o współdziałanie co jest pewnego rodzaju paradoksy odszukaniu zbiegów. 1 sem.

RKS „Siła“ Mysłowicezdobył nagrodo w biegu Polskiego RadioW niedzielę, 20-go listopada b. r. od

był się na ttasie 6 km — ze startem pod Radiostacją W Brynowie, a metą przy Rozgłośni w Katowicach, propagandowy drużynowy bieg sztafetowy Polskiego Radia z udziałem 19 drużyn o ilości 190 zawodników.

W sobotę, 26 listopada b. r. o godz. 21,00. odbyło się w wielkim studio Rozgłośni Katowickiej Polskiego Radia uro- czyste rozdanie nagród zwycięskim drużynom w obecności przedstawicieli Polskiego Radia, Śląskiego Okręgowego Związku Lekkoatletycznego, prasy sportowej oraz licznych gości.

Audycję prowadził red. Odorkiewioz, przemówienia okolicznościowe wygłosili: dyr Ligoń oraz prezes Śląskiego Okręgowego Związku Lekkoatletycznego p. Jeziorowski, poczym nastąpiło rozdanie cennych nagród i pamiątkowych dyplomów.

Pierwszych 6 drużyn obdarzono pięknymi radioodbiornikami, które ofiarowane zostały przez: Dyrekcję Rozgłośni Polskiego Radia w Katowicach, Śląski Wojewódzki Społeczny Komitet Radio- fonizacji Kraje ora® firmy: „Sdesia“, Radio-Motor Kukulski, „Elektrit“ — Leon Janik i Śląskie Zakłady Elektryczne.

Pierwsze trzy drużyny, niezależnie od tego otrzymały dla wszystkich zawodni- ków automatyczne ołówki, lub praktycz- ne kalendarze radiowe — dar firmy -Nas® Sklep Urania".

Aparaty radiowe wręczono drużynom: Kolejowemu Przysposobieniu Wojsko-

z aptek 392,000 zł., 4) ipne lekarstwa 18.000 zł.. 5) leczenie w szipi- talacli 535.000 zł., 6) leczenie przez mne osoby 10.000 zł., 7) zasiłek pieniężny 291.000 zł. 8) zasiłek połogowy 65.000 zł. 10) pośmiertne dla członków 22.000 zł. 11) pośmiertne dla rodzin 14.000

Poza tym członka w'e Wydziału rgłosdi skarsi pod adresem niektórych lekarzy, którży w niewłaściwy sposób obchodzą s;ę z chorymi. Zarząd przyrzekł zbadać te wypadki i wyciągnąć wobec winnych konsekwencje.

Szvmikowna miała ze sobą ponad 1.000 zł. Przed wyjazdem siostry pozostawały w wielk:ej zażyłości i stale s!ę komunikowały z sobą. Po wyjeździć Kikowa otrzymała tylko jedną kartkę, w której siostra zwie rzvla sie fet. że ma iakieś złe prze czucia. Ponieważ Kikowa nie miała jej adresu i nie wiedziała, gdzie ona wraz z Weisem wyjechała, nie szukała jej, bo nie miała właściwej po temu podstawy. Kiedy jednak wyczytała ostatnio, że Weis jest znanym oszustem matrymonialnym i ma na swoim sumieniu dzie «datki kob;et, ogarnął ią wielki niepokój o los siostry. Brak wszel k'ch od n:ei wiadomości fest, zdaniem Kikowej, złowróżbny; obawia sie ona, że siostra została przez Weisa zamordowana.

Po raz pierwszy w historii Śląską —holownikiem motorowym z Mysłowic do Krakowa

G. Śląsk nie posiada ani znaczniejszych rzek, ani też większych jezior. Ogromna ilość kopalń spowodowała zanik źródeł naturalnych. Rzeka Odra i jej dopływy pozostały po stronie niemieckiej,

wemu Katowice, Klubowi Sportowemu pQ fiafłzej ^onie pozostało kilka „Dąb4*, Katowice, Klubowi Sportowemu , 9tmmxków czarnych i brudnych, „Stadion“ Chorzów ora® Sokołowi - j gdyż strumykami tymi spływa zu- Bogncice. | £yta woda z różnych zakładów

Następnych 9 drożyn zdobyło roz- j przemysłowych, maity sprzęt sportowy, ofiarowany przez Książęcy Browar w Tychach, firmę węglową „Katobur“, »klep Piskornika,

Na dawnym pograniczu prusko - rosyjskim płynie strumyk

Składnicę Harcerską, Klub Dziennikarzy I R^zemsza, Stukając się koło BrzęczRadiowych Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego oraz Śląski Klub Krótkofalowców.

Sprzętem aportowym nagrodzone zostały zespoły: II drużyna Kolejowego Przysposobienia Wojskowego z Katowic, II drożyna „Pogoni“ Katowickiej, Organizacja Młodzieży Powstańczej z 0-

kowic z dawnym trójkątem trzech państw: Rosji, Austrii i Nienrec. Strumyk ten uregulowano obecnie i udostępniono dla żeglugi rzecznej. Oczywiście płytki stan wody nie pozwoli na kursowanie statków o większym zanurzeniu. Toteż kursowały na Pr ze mszy je-

rzegowa, Sokół z Brynowa, Arna orskie rlyni.e Za]arJ * węglem w dół rzecz Towarzystwo Sportowe z Czeladzi. Zwią- j ^ a* Oświęcimia, gdzie I rzem-

• sza wpada do Wisłv. Stad płynęłyzek Strzelecki Katowice — Śródmieście, II drużyna Klnbu Sportowego „Stadion“ z Chorzowa, Organizacja Młodzieży Powstańczej z Szopienic i droga drużyna Pogoni Katowickiej.

pada do Wisły. Stąd płynęły galery Wisłą aż do Sandomierza, Puław, a nawet dalej. Galery płynęły i prądem, jednak musiały być z powrotem holowane końmi.

4 zespoły — Organizacja Młodzieży : Była to (luża ^rata czasu i duży Powstańczej z Lipin, Klub Starszo-Har- ! wydatek. Pomimo tych kosztów cewki z Katowic, Organizacja Młodzie- ! °Pł,acal? wywozić węgiel gór- ży Powstańczej z Łagiewnik i Robotni- npślą?ki drogą wodną w głąb Pol- czy Klub Sportowy „Siła“ z Mysłowic— |otrzymały piękne dyplomy pamiątkowe. | Jednvm Z pierwszych koncer-

Uroczystość zakończyła się wspólną nów, który przystąpił do transpor-fotografią i życzeniami kierownictwa Śląskiego Okręgowego Związku Lekkoatletycznego, ażeby Polskie Radio urządzało częściej takie ze wszech miar po- teczne imprezy sportowe, propagując coraz szersze zamiłowanie do sportu i lekkiej atletyki.

tu węgla drogą wodną był „Ro- hur“, który, jak wiadomo, posiada także własne statki w Gdyni oraz Bunkry, ładujące mechanicznie węgiel z wagonów do statków handlowych. „Robur“ zbudował

stację załadowczą, gdzie ładowano węgiel na galary. Każdy galar mieścił 50 do 60 ton węgla. Ostatnio zakupił „Robur“ holownk motorowiec, który ma zastąpić konie przy holowaniu pustych galar do Brzezinki. Holownik został w tych dniach uruchomiony w obecności wielu dziennikarzy śląskich, którzy z wielkim zainteresowaniem obserwowali pierwszą jazdę okrętu mechanicznego na wodach Holownik prezentuje się doskonale. Jest to dość duży statek rzeczny o bardzo płytkim zanurzeniu, zbudowany w warsztatach mż. Łapińskiego w Krakowie, kosztem 90.000 zł. Wyposażony w duży motor Diesla, sprowadzony ze Szwecji, porusza się statek z szybkością 10 — 12 kilometrów na godzinę. Szczegóły techniczne budowy statku wyjaśniał dziennikarzom inż. Gebcl.- Statek zawiera, oprócz holu ma

szynowego, także dwie schludnie urządzone kabiny dla obsługi, oraz dwa pokoiki dla kierownictwa i inspekcji wodnego ruchu, transportowego „Robura“. Stały postój holownika będzie w Brzezince, skąd kursować ma na razie na 1’tiii Brzezinka — Puławy. W poniedziałek dotarł holown k po raz pierwszy do Mysłowic, wywołując oczywiście ogromną sensację. gdyż był to pierwszy wypadek w historii G. Śląska, by duży »tatek mechaniczny dotarł aż do samego serca wielkiego zagłębia węglowego. Dziennikarze odbyli też 2-godzinną wycieczkę holownikiem do Chełmka.ńuuuunał . HIWUIMCUI U U ViIlCllUR.il»

w Brzezince pod Mysłowicami I Przejazd „okrętu“ Przeroszą

wołał wszędzie wielkie wrażenie. Ryk «yren wywabiał mieszkańców mijanych osiedli na brzeg Przem- szy, zaś dzieciarnia towarzyszyła prawie przez całą drogę holownikowi.

W Chełmku znajduje się drąga stacja załadowcza, należąca do koncernu pszczyńskiego. Do stacji tej przywozi się węgiel z kopalń pszczyńskich elektryczną kolejką linową. wz»lę lnie ciężarówkami. Inżynier Gebel wyjaśnia nam, że ruch tranzytowy na wodach Przemszy staje się coraz bardziej intensywny. Połączenie Przemszy z siecią kanałów wodnych w Polsce umożliwi dotarcie węgla śląskiego do prawie wszystkich zakątków Polski, — tymbardziej że transport wodny jest znacznie tańszy od transportu koleją.

Pierwszy holownik „Robura“, noszący nazwę „Olza“, może holować do 15 galar. Poza tym wprowadzi „Robur“ 3 krypy, na które można załadować do 100 ton węgla.

Istnieje także praktyczna możliwość dowozu węgla śląskiego dro- eą wodną Sanem aż do Stalowej Woli w C. O. P.

Jak widz im v, zyskał Śląsk Górny nową atrakcję, gdyż na strumykach pojawiły się już statki mechaniczne. Przed kilku laty nikt nie chciał wierzyć, że jest to możliwe. A możliwości są nawet większe. Przy odpowiednim pogłę bieniu koryta Przemszy i Wisły aż do Krakowa można zużytkować nawet t. zw. „berlinki“ na tej nowej „linii okrętowej“.

Policja śląska wdrożyła w tej sprawie bezzwłocznie dochodzenia i skomunikuje się z policją stołeczną. ' ,i

ŻyczeniaDnia 4 grudnia w dniu „Barbór

ki“ obchodzi swe Urodziny górnik tow Jan Mansfeld z Piotrkowic, prezes PPS i CZG oraz długoletni abonent „Gazety Robotniczej“. Z okazji tej zasyłamy Mu najserdeczniejsze życzenia zdro- wtna i wszelkiej pomyślności.

Zarządy PPS i CZG oraz Red* „Gaz Rob.“

. ***Dnia 2 grudnia obchodzi nasz

stary i zasłużony tow. Franciszek Simon z Łagiewnik swoje 75-cio lecie. Tow. Franciszek Simon jest jednym z najstarszych abdrieti tów „Gazety Robotniczej“, którą’ abonufe stale od 35-ciu lat.

Zasłużonemu bojownikowi o prai* wa klasy robotniczej zasyłają w) dniu Jego Urodzin najserdeczniejsze życzenia zdrowia i wszelkiej pomyślności. Niech nam żyje 100 lat!

Zarządy PPS i Wydzia’u Inwait dów w Łagiewnikach Redakcja „Gazety Robotniczej“.

Rad'o śląskieSOBOTA. 3 grudnia

5.30 , Dzień dobry“ — wesoły montaż płytowy. 6.30 Program na dziś. 11.23 Instrumenty dete solo i w zespołach —- płyty (Wwa). 14.00 Muzyka obiadowa w wykonaniu Rozgłośni Katowickiej pod dyr. Jarosława Leszczyńskiego. 14.50 Wiadomości bieżące i giełda. 18.00 Utwory na wiolonczelę. Wykonawcy: Konstanty Borzyk -— wiolpn. Karol Szafranek — akompaniament. 18.15 Pogadanka aktua’na. 18.25 Wiadomości sportowe. 22.55 Informacje 23.05 Zakończenie programu.

NIEDZIELA 4 grudnia.6.15 „Surmy śląskie". 6.20 Pro

gram. 6.30 ICcncert poranny. 7.10 Czy nasz ogród śpi zimą?—pog. 8.45 „Zimowe żywienie inwentarza" — pogadanka inż. Adama Szostlde- wicza. 8.55 Poleczki z płvt: Beil V. Na weselu, Kaczyński WŁ Po zagonach. Rybartki: Doroźkarka. 9.05 „Kult pracy w twórczości literatów śląskich" — peg. — wygi. Paweł Musioł. 11.15 Muzyka (płyty z Warszawy) . 13.05 Przegląd kulturalny. 14.40 „Co słychać na Śląsku" - o- powie red. Adam Mikulski. 14.50 „Popołudnie śląskiego rolnika" —• audycja słowno - muzyczna. 17.00 „święta Barbórka w Tarnowskich Górach" — zdjęcie dźwiękowe z u- roczystości święta górniczego w opr. Zdzisława Hkrowskiego. Sprawozdawca: Zdzisław Hierowski (Transmisja z Tarnowskich Gór). 19.30 „W niedziela przy żeleźnioku" — audycja regionalna w opr. . Stanisława Ligonia (transmisja z Tarnowskich Gór). 20.10 Wiadomości sportowe. 21 20 „Pierwsza dekoracja górników poMcich w Karwinie" — (transmisja z Karwiny). Sprawozdawca Stefan Kisieliński! 23.05 Zakończenie programu. C

RenertuarTEATR IM. ST. WYSPIAŃSKIEGO

W KATOWICACHSobota, 3 grudnia „Jan" dla Zw.

Naucz. Pol. o godz. 19.30.Niedziela, 4 grudnia „Jan" o g. 16.

i „Jan" o godz. 20.Poniedziałek, 5 grudnia „Królew

na Lala i szewczyk mądrala" — bajka dla dzieci — dla Szkoły Pryw. im. św. Jadv/igi o godz. 15.30.

TEATR IM ST WYSPIAŃSKIEGONA PROWINCJI:

Siemianowice — sobota, 3.12 ,Kra wiec w zamku" o g. 20.

Chorzów — niedziela, 4.12 „Krawiec w zamku" o godz. 15.30.

Bytom — poniedziałek, 5.12 „Krawiec w zamku" o godz. 20.

Redaktor STEFAN KRAMOSZ, Odbito w drukarni Sp. Nakładowe - Wydawniczej „Robotnik“, Warszawa, Warecka 7.

Wydawca: 0. K. R. P. P. S. Katowice - sbc.org.pl · którzy brali udział w tym zama ... nu...

Documents

Transcript of Wydawca: 0. K. R. P. P. S. Katowice - sbc.org.pl · którzy brali udział w tym zama ... nu...