Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.

Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowymi ich właścicieli.

Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności aniza ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowychlub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartychw książce.

Redaktor prowadzący: Ewelina BurskaRedakcja: Andrzej ZemanekProjekt okładki: Maciej PasekMateriały graficzne na okładce zostały wykorzystane za zgodą Shutterstock.

Wydawnictwo HELIONul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICEtel. 32 231 22 19, 32 230 98 63e-mail: helion@helion.plWWW: http://helion.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)

Drogi Czytelniku!Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres http://helion.pl/user/opinie?cwac12Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.

ISBN: 978-83-246-2908-4

Copyright © Helion 2013

Printed in Poland.

• Kup książkę• Poleć książkę • Oceń książkę

• Księgarnia internetowa• Lubię to! » Nasza społeczność

Spis tre�ciKilka s�ów na dobry pocz�tek 7

Rozdzia� 1. Pierwsze kroki 11Wst�p 11Szybkie rozpocz�cie pracy z AutoCAD-em 2012 14Adaptacja �rodowiska pracy 21

Rozdzia� 2. Podstawowe narz�dzia 27Prosta (Linia konstrukcyjna)/Pó�prosta 36Multilinia 52Polilinia 63Wielobok 74Prostok�t 77�uk 87Okr�g 94Chmurka wersji 99Splajn 102Elipsa/�uk eliptyczny 105

Rozdzia� 3. Narz�dzia edycji 113Wyma� 114Kopiuj 116Lustro 120Odsu� 123Szyk 126Przesu� 132

4 A u t o C A D 2 0 1 2 i 2 0 1 2 P L • � w i c z e n i a p r ak t y c z n e

Obrót 134Skala 136Rozci�gnij 138Przed�u� 141Utnij 144Wyd�u� 146Przerwij/Przerwij w punkcie 148Fazuj 151Zaokr�glij 155wiczenia podsumowuj�ce 157

Rozdzia� 4. Tekst 163Wstawianie tekstu jednowierszowego 163Wstawianie oraz edycja tekstu wielowierszowego 167Cechy tekstu 170

Rozdzia� 5. Wymiarowanie 173Czynno�ci wst�pne 173Mened�er stylów wymiarowania 173Podstawowe narz�dzia wymiarowania 178Zmiana skali rodzaju linii 181

Rozdzia� 6. ZOOM oraz poruszanie si� po rysunku 185Wst�p 185

Rozdzia� 7. Warstwy 193Wst�p 193Mened�er warstw 193

Rozdzia� 8. Kreskowanie 201Wst�p 201Kreskowanie z u�yciem okna dialogowego

Kreskowanie i wype�nienie 202

Rozdzia� 9. Rysunek izometryczny 213Wst�p 213P�aszczyzna izometryczna 214

S p i s t r e � c i 5

Rozdzia� 10. Bloki, Palety narz�dzi 223Wst�p 223Bloki 223Palety narz�dzi 228

Rozdzia� 11. Modelowanie 3D 233Wst�p 233Podstawy modelowania 3D 233

Dodatek A Opisy wa�niejszych narz�dzi 244Wa�niejsze zmienne systemowe 255Skróty i u�atwienia w systemie MS Windows 256

6 A u t o C A D 2 0 1 2 i 2 0 1 2 P L • � w i c z e n i a p r ak t y c z n e

5Wymiarowanie

Wymiar jest rodzajem informacji tekstowo-graficznej, dzi�kiktórej dowiadujemy si� o niektórych w�a�ciwo�ciach rysowane-go przedmiotu, takich jak rozmiar, odleg�o�ci, k�ty, tolerancja

itp. Wymiarowanie zazwyczaj nie sprawia projektantom wielu trud-no�ci, a pomys�owo� twórców programu AutoCAD 2012 sprawi�a, �ew praktyce sta�o si� ono bardzo proste.

Czynno�ci wst�pnePrzed rozpocz�ciem wymiarowania nale�y tak dostosowa interfejsprogramu, aby praca by�a jak najwygodniejsza. Podstawowe narz�dzias�u��ce do wymiarowania znajduj� si� na wst��ce karty Opisz. Do-datkowo mo�na w��czy pasek narz�dzi Wymiar. Znajdziesz go nawst��ce karty Widok w panelu Okna, gdzie wybieramy pozycj� Paskinarz�dzi, a nast�pnie AutoCAD. Uka�e si� lista dost�pnych paskównarz�dzi, z której wybieramy interesuj�c� nas pozycj� (rysunek 5.1).

Mened�er stylów wymiarowaniaW oknie mened�era stylów mo�na wybra jeden z dost�pnych stylówwymiarowania, a tak�e utworzy nowy lub zmodyfikowa istniej�cy.

174 A u t o C A D 2 0 0 1 2 i 2 0 1 2 P L • � w i c z e n i a p r ak t y c z n e

Rysunek 5.1. Wst��ka karty, menu pasków narz�dzioraz pasek narz�dzi Wymiar

Okno mened�era mo�na otworzy poprzez:� klikni�cie przycisku Styl wymiarowania, który znajduje si�

na pasku narz�dzi Wymiar,� wybranie pozycji Styl wymiarowania na karcie Narz�dzia

g�ówne w rozwini�ciu panelu Opis,� wpisanie wymstyl w linii polece�.

� W I C Z E N I E

5.1 Utworzenie nowego stylu wymiarowania

Aby wygl�d i styl wymiarów przedstawionych w ksi��ce nie ró�ni�si� od tego na Twoim monitorze, nale�y odpowiednio zmodyfikowastyl wymiarowania.

1. Otwórz okno dialogowe Mened�er stylów wymiarowania,a nast�pnie naci�nij przycisk Nowy…, aby utworzy w�asny styl(krok 1. na rysunku 5.2).

2. Otworzy si� nast�pne okno (krok 2.). Wpisz w nim nazw� nowegostylu, a w li�cie rozwijanej Rozpocznij z: wybierz aktualniedost�pny styl (tutaj ISO-25).

R o z d z i a � 5 . • W y mi a r o w an i e 175

Rysunek 5.2.Utworzenienowego styluwymiarowania

3. Potwierd� zmiany przyciskiem Kontynuuj. Wówczas otworzoneokna zostan� automatycznie zamkni�te, a otworzy si� oknoNowy styl wymiarowania: WPISANA NAZWA STYLU z aktywn�zak�adk� Linie, w której umieszczono opcje dotycz�ce wygl�duoraz stylu linii.

4. W zak�adce Linie znajduje si� pole Odsuni�cie od pocz�tku.Zmie� warto� tego pola na 0.8 (krok 1. na rysunku 5.3) i zauwa�,jak zmodyfikowany zostanie rysunek w oknie podgl�du(pomocnicze linie wymiarowe zostan� bardziej odsuni�teod wymiarowanego obiektu).

5. Przejd� do zak�adki Symbole i strza�ki, a nast�pnie ustaw stylgrotów strza�ek na Pochylony (krok 3.).

6. Przejd� teraz do zak�adki Tekst, nast�pnie sprawd� zgodno�nast�puj�cych ustawie�: Styl tekstu — Standard oraz Wyrównanietekstu — Zgodne z lini� wymiarow�.

7. W zak�adce Dopasowanie w polu Skala elementów wymiaruwybierz opcj� Skala globalna: 1 (krok 1. na rysunku 5.4).Sprawd� te� zgodno� pozosta�ych opcji z rysunkiem 5.4.

Globalny wspó�czynnik skali jest jednym z wa�niejszych wspó�czynnikóww ustawieniach stylu. Wspó�czynnik jest multiplikatorem niemal�ewszystkich opcji wymiarowych. Je�li wi�c chcia�by� zwi�kszy� jednocze�nietekst, wielko�� odsuni�� czy wielko�� grotów, poniewa� np. zwi�kszy�e�skal� rysunku, to zmie� warto�� globalnego wspó�czynnika skali.

176 A u t o C A D 2 0 0 1 2 i 2 0 1 2 P L • � w i c z e n i a p r ak t y c z n e

Rysunek 5.3. Dostosowanie opcji nowego stylu wymiarowania

Rysunek 5.4. Ustawienie skali globalnej nowego stylu wymiarowania

R o z d z i a � 5 . • W y mi a r o w an i e 177

8. Wszystkie wprowadzone zmiany potwierd� przyciskiem OK.Ponownie uka�e si� okno mened�era stylów. Nast�pnie w poluStyle: zaznacz nowo utworzony styl i kliknij przycisk Ustawbie��cy (kroki 1. i 2. na rysunku 5.5).

Rysunek 5.5. Ustawienie bie��cego stylu wymiarowania

9. Po ustaleniu stylu (bie��cego) w polu Opis (krok 3.) pojawi si�on jako nowy styl b�d�cy podstaw� opisu ró�nic mi�dzy innymistylami. Je�eli na li�cie Style wska�esz <L-klik> inny styl,to w polu Opis zostan� wyszczególnione ró�nice pomi�dzystylem wskazanym a bie��cym. Naci�nij przycisk Zamknij.

10. W ten sposób utworzy�e� i zmodyfikowa�e� swój w�asny styl.Je�li chcia�by� dokona w nim zmian, to w oknie mened�erawybierz przycisk Nadpisz… i wprowad� nowe ustawienia.Wszystkie zmiany zostan� wyró�nione w opisie stylu(rysunek 5.5).

Aby zachowa� wprowadzony styl (wymiarowania, tekstu czy inny),nale�y rysunek zapisa� jako szablon i nowe rysunki tworzy� na podstawietego szablonu.

178 A u t o C A D 2 0 0 1 2 i 2 0 1 2 P L • � w i c z e n i a p r ak t y c z n e

Podstawowe narz�dzia wymiarowaniaDo zwymiarowania okre�lonych detali u�ywamy poszczególnychnarz�dzi, w zale�no�ci od rodzaju elementów oraz sposobu wymiaro-wania. Interesuj�ce nas narz�dzia wybieramy na wst��ce karty Opiszlub z paska narz�dzi Wymiar. Istnieje równie� mo�liwo� uruchamianiaposzczególnych narz�dzi za pomoc� polece�, ale d�ugo� polece�jest na tyle du�a, �e uznaj� t� metod� jako uci��liw� i pomijam j� w dal-szym opisie. Zainteresowanych odsy�am do plików pomocy, gdzieznajduje si� spis polece� uruchamiaj�cych narz�dzia wymiarowe.

� W I C Z E N I E

5.2 Wykorzystanie wymiarów liniowych

Aby pozna podstawowe narz�dzia do wymiarowania, wykonaj na-st�puj�ce kroki:

1. Narz�dziem Linia utwórz figur� zgodnie ze wspó�rz�dnymipodanymi na rysunku 5.6.

Rysunek 5.6.Wstawianiewymiaru liniowego

2. Uruchom narz�dzie Wymiar liniowy, a nast�pnie wska� <L-klik>górne naro�niki figury (kroki 1. – 3.). Punkty mo�esz równie�okre�la, wpisuj�c wspó�rz�dne, jednak z regu�y wykorzystujemypunkty charakterystyczne, takie jak zako�czenia elementów.

R o z d z i a � 5 . • W y mi a r o w an i e 179

3. Ostatni� czynno�ci� wymiarowania jest okre�lenie odleg�o�ciwymiaru od elementu wymiarowanego. Polecam metod�„wy�apania” np. punktu symetrii, przesuni�cie kursora w gór�i wpisanie warto�ci 4, co daje odsuni�cie od elementu o 4 jednostkimiary (krok 1. na rysunku 5.7). Kolejne wymiary mo�emyodsuwa o 8 jednostek, pó�niej o 12, dzi�ki czemu elementywymiarów mo�na w �atwy sposób uporz�dkowa.

Rysunek 5.7. Tworzenie wymiarów liniowych

4. Ponownie uruchom narz�dzie Wymiar liniowy i zwymiarujpozosta�e elementy zwymiarowane na rysunku 5.7. Zauwa�,�e mimo zaznaczenia (krok 3.) punktów, które le�� na ró�nejwysoko�ci, wymiar liniowy nadal jest poziomy (gdy przesuniesz gow góre; je�li przesuniesz go w bok, wymiar zmieni si� na pionowy).W punkcie 3. na rysunku 5.7 utwórz wymiar pionowy,taki jak na rysunku 5.8.

5. Wybierz kolejne narz�dzie Wymiar wyrównany (zwanynormalnym, krok 1. na rysunku 5.8), które pozwala na tworzeniewymiarów równoleg�ych do linii ��cz�cej utworzon� par�punktów wymiarowych.

6. Wska� <L-klik> t� sam� par� punktów (kroki 2. i 3. na rysunku5.8), któr� wskazywa�e�, tworz�c ostatni wymiar liniowy,a nast�pnie odsu� kursor na ustalon� przez siebie odleg�o�.Utworzy�e� w ten sposób wymiar d�ugo�ci linii nieortogonalnej.

180 A u t o C A D 2 0 0 1 2 i 2 0 1 2 P L • � w i c z e n i a p r ak t y c z n e

Rysunek 5.8. Utworzenie wymiaru normalnego

7. Utwórz kolejny wymiar liniowy zgodnie z rysunkiem 5.9 (krok 1.).

Rysunek 5.9. Utworzenie wymiaru k�towego

R o z d z i a � 5 . • W y mi a r o w an i e 181

8. Uruchom narz�dzie Wymiar k�towy, a nast�pnie wska� <L-klik>dwie linie — pochy�� oraz pionow� (kroki 2. – 4. na rysunku 5.9).

9. Okre�l odleg�o� odsuni�cia wymiaru k�towego (krok 5.). 10. Zb�dny wymiar mo�emy usun� poprzez np. wskazanie <L-klik>

go za pomoc� myszy i wci�ni�cie klawisza Delete (rysunek 5.10).

Rysunek 5.10.Rezultatwykonaniawiczenia 5.2

11. Rysunek 5.10 przedstawia rezultat wykonania wiczenia 5.2.

Zmiana skali rodzaju liniiZapewne zauwa�y�e�, �e w wielu przypadkach potrzebna jest np. liniakreskowa dwa razy g�stsza, ni� jest to ustawione domy�lnie. Tego ty-pu modyfikacji mo�esz dokonywa za pomoc� wspó�czynnika Skalarodzaju linii. Zaznaczaj�c <L-klik> dowoln� lini�, a nast�pnie otwieraj�c

182 A u t o C A D 2 0 0 1 2 i 2 0 1 2 P L • � w i c z e n i a p r ak t y c z n e

<P-klik> menu podr�czne, wybierz pozycj� W�a�ciwo�ci. W grupieOgólne znajdzie si� pozycja Skala rodzaju linii, w której mo�esz do-stosowa wspó�czynnik do swoich potrzeb (rysunek 5.11). Pami�tajo tym wspó�czynniku, wykonuj�c kolejne wiczenie.

Rysunek 5.11. Zmiana skali rodzaju linii

� W I C Z E N I E

5.3 Wymiary szeregowe, wymiary �rednicyoraz oznaczenia tolerancji

Do kompletnego wymiarowania rysunków potrzebne s� narz�dziaumo�liwiaj�ce oznaczenie tolerancji czy obróbki powierzchni. Zapo-znasz si� z nimi, wykonuj�c poni�sze wiczenie:

1. Narysuj element przedstawiony na rysunku 5.12, wykorzystuj�cwymiary przedstawione na rysunkach w dalszej cz��ci wiczenia.Zmie� tak�e wspó�czynnik globalnej skali wymiarowania na 0.5.

2. Uruchom narz�dzie Wymiar promienia, a nast�pnie wska�<L-klik> najwi�kszy okr�g (krok 2. na rysunku 5.13).

R o z d z i a � 5 . • W y mi a r o w an i e 183

Rysunek 5.12. Rysunek do wiczenia 5.3

Rysunek 5.13. Wymiarowanie okr�gów

184 A u t o C A D 2 0 0 1 2 i 2 0 1 2 P L • � w i c z e n i a p r ak t y c z n e

3. Kolejnym wskazaniem <L-klik> definiujesz po�o�enie wymiarupromienia. Okre�l punkt na zewn�trznej stronie okr�gu (krok 3.).

4. Kolejny okr�g zwymiaruj narz�dziem Wymiar uci�ty promienia.Wybierz przycisk Uci�ty na pasku narz�dzi Wymiar (krok 4.).Nast�pnie okre�l d�ugo� pomocniczej linii wymiarowej <L-klik>,a w kolejnym kroku (krok 5.) ustal <L-klik> po�o�enie uci�cia(zygzaka). Wymiar zostanie zdefiniowany.

5. Kolejny okr�g zwymiaruj narz�dziem rednica. Wybierz przycisko tej samej nazwie z paska narz�dzi Wymiar lub karty Opiszw panelu Wymiary, a nast�pnie wska� <L-klik> okr�g oznaczonypunktem 2. na rysunku 5.14.

Rysunek 5.14.Wstawieniewymiaru�rednicy okr�gu

6. Na koniec okre�l <L-klik> po�o�enie wymiaru. 7. Samodzielnie zwymiaruj wewn�trzne okr�gi.

http://program-partnerski.helion.pl