ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Zprzedszkole10.gniezno.pl/files/-WICZENIA-DO-PRACY... · dziecka...

14
1 Opracowanie merytoryczne i graficzne mgr Hanna Pitkiewicz Foto: http://druktur.net/kontakt, http://haftipatchttp:// ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Z: PROGRAMU WŁASNEGO INDYWIDUALNEJ TERAPII SURDOPEDAGOGICZNEJ DLA DZIECKA Z GRUPY MODUŁ 1 termin realizacji programu: rok szkolny 2019/2020 opracowanie: mgr Hanna Pitkiewicz Drogi rodzicu, przeczytaj, proszę… Główne cele programu: Przywracanie sprawności uszkodzonego zmysłu słuchu przez umożliwienie korzystania z posiadanych resztek słuchowych drogą odpowiednich ćwiczeń. Przywracanie sprawności psychicznej przez usprawnianie procesów poznawczych, zaburzonych wskutek ograniczenia percepcji bodźców słuchowych, w tym mowy dźwiękowej. Cele szczegółowe: Usprawnianie, korygowanie i kompensowanie zaburzonych funkcji dziecka oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań: zapewnienie dziecku poczucia bezpieczeństwa, akceptacji, życzliwości, miłości i przynależności do wspólnoty; wytwarzanie pozytywnych relacji opartych na szacunku, autonomii, trosce, zaufaniu i wsparciu; budzenie wiary we własne możliwości, odkrywanie potencjalnych zdolności i inspirowanie do ujawniania zainteresowań; dostosowanie działań edukacyjnych do aktualnej diagnozy psychologiczno – pedagogicznej dziecka; wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów poprzez prowadzenie ćwiczeń usprawniających; zachowanie zasady stopniowania trudności i indywidualizacji w procesie kształcenia umiejętności i nabywania wiedzy; kształtowanie równowagi emocjonalnej i pozytywnej motywacji do podejmowania zadań; wspieranie twórczego zaangażowania; wykorzystywanie i wzmacnianie spontanicznego zainteresowania oraz naturalnej aktywności dziecka. Kształtowanie umiejętności umożliwiających zdobywanie wiedzy, takich jak: słuchanie, mówienie, pisanie, czytanie, rachowanie, obserwowanie, odtwarzanie i tworzenie: uwrażliwianie dzieci na uważne słuchanie wypowiedzi innych osób; uczenie poprawnej wymowy i precyzyjnego wyrażania myśli w formie zdań;

Transcript of ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Zprzedszkole10.gniezno.pl/files/-WICZENIA-DO-PRACY... · dziecka...

Page 1: ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Zprzedszkole10.gniezno.pl/files/-WICZENIA-DO-PRACY... · dziecka oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań: zapewnienie dziecku

1 Opracowanie merytoryczne i graficzne mgr Hanna Pitkiewicz Foto: http://druktur.net/kontakt, http://haftipatchttp://

ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Z:

PROGRAMU WŁASNEGO

INDYWIDUALNEJ TERAPII SURDOPEDAGOGICZNEJ DLA DZIECKA Z GRUPY

MODUŁ 1

termin realizacji programu: rok szkolny 2019/2020

opracowanie: mgr Hanna Pitkiewicz

Drogi rodzicu, przeczytaj, proszę…

Główne cele programu:

Przywracanie sprawności uszkodzonego zmysłu słuchu przez umożliwienie korzystania z posiadanych resztek słuchowych drogą odpowiednich ćwiczeń.

Przywracanie sprawności psychicznej przez usprawnianie procesów poznawczych, zaburzonych wskutek ograniczenia percepcji bodźców słuchowych, w tym mowy dźwiękowej.

Cele szczegółowe:

Usprawnianie, korygowanie i kompensowanie zaburzonych funkcji dziecka oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań:

zapewnienie dziecku poczucia bezpieczeństwa, akceptacji, życzliwości, miłości i przynależności do wspólnoty;

wytwarzanie pozytywnych relacji opartych na szacunku, autonomii, trosce,

zaufaniu i wsparciu;

budzenie wiary we własne możliwości, odkrywanie potencjalnych zdolności

i inspirowanie do ujawniania zainteresowań;

dostosowanie działań edukacyjnych do aktualnej diagnozy psychologiczno –

pedagogicznej dziecka;

wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów poprzez prowadzenie ćwiczeń

usprawniających;

zachowanie zasady stopniowania trudności i indywidualizacji

w procesie kształcenia umiejętności i nabywania wiedzy;

kształtowanie równowagi emocjonalnej i pozytywnej motywacji

do podejmowania zadań;

wspieranie twórczego zaangażowania;

wykorzystywanie i wzmacnianie spontanicznego zainteresowania oraz naturalnej aktywności dziecka.

Kształtowanie umiejętności umożliwiających zdobywanie wiedzy, takich jak: słuchanie, mówienie, pisanie, czytanie, rachowanie,

obserwowanie, odtwarzanie i tworzenie:

uwrażliwianie dzieci na uważne słuchanie wypowiedzi innych osób;

uczenie poprawnej wymowy i precyzyjnego wyrażania myśli w formie zdań;

Page 2: ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Zprzedszkole10.gniezno.pl/files/-WICZENIA-DO-PRACY... · dziecka oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań: zapewnienie dziecku

2 Opracowanie merytoryczne i graficzne mgr Hanna Pitkiewicz Foto: http://druktur.net/kontakt, http://haftipatchttp://

rozwijanie percepcji słuchowej – szczególnie w zakresie słuchu

fonematycznego, percepcji słuchowo-wzrokowej oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej;

usprawnianie motoryki małej;

wdrażanie do schematyzacji i matematyzowaniu rzeczywistości;

kształtowanie umiejętności wnikliwej obserwacji i logicznego myślenia.

Kształtowanie prawidłowej postawy społeczno-etycznej i umiejętności wchodzenia w interakcje społeczne:

kształtowanie właściwych zachowań wobec ludzi;

rozwijanie poczucia przynależności do społeczności szkolnej, lokalnej,

regionalnej i do ojczyzny;

uwrażliwienie na poszanowanie języka ojczystego, symboli i tradycji

narodowej;

wdrażanie do twórczego rozwiązywania problemów pojawiających się

w codziennym życiu;

rozwijanie potrzeby właściwego komunikowania się i współpracy.

Uwrażliwienie na piękno środowiska przyrodniczego i kulturowego:

kształtowanie właściwego stosunku do świata zwierząt i roślin;

uświadamianie konieczności dbania o środowisko naturalne;

A. Ćwiczenia kształtujące słuch

1. Recepcja dźwięków

Rodzic odtwarza z ukrytego magnetofonu krótkie intensywne dźwięki,

a dziecko podnosi dłoń w górę, gdy usłyszy dźwięk.

Dziecko siedzi odwrócone tyłem do opiekuna. Wstaje, gdy usłyszy umówiony

dźwięk.

2. Lokalizacja dźwięków

Rodzic odtwarza na jednym z dwóch skrajnie rozmieszczonych

magnetofonów dźwięki wg. Inwencji własnej. Zadaniem dziecka jest wskazanie źródła dźwięku.

Rodzic wrzuca do jednej z dwóch skarbonek (puszki, pudełka itp.) ustawionych w odległości ok. 2,5 m od siebie monety oraz inne losowo

przedmioty. Dziecko nie widzi ruchu dłoni dorosłego.

3. Dyskryminacja (asocjacja, semantyzacja) dźwięków.

Rodzic odtwarza różne odgłosy, w tym głosy zwierząt. Dziecko naśladuje

mimiką, gestem, ruchem gdy usłyszy ustalone dźwięki.

Rodzic wypowiada różne rzeczowniki, a dziecko po usłyszeniu słowa wkłada

właściwy przedmiot do koszyka, a gdy usłyszy każdy inne, np. nazwy kolorów nie podejmuje działań.

Page 3: ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Zprzedszkole10.gniezno.pl/files/-WICZENIA-DO-PRACY... · dziecka oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań: zapewnienie dziecku

3 Opracowanie merytoryczne i graficzne mgr Hanna Pitkiewicz Foto: http://druktur.net/kontakt, http://haftipatchttp://

4. Identyfikacja (utożsamianie) dźwięków

Na podany, umówiony wcześniej sygnał (np.: niski ton) dziecko wrzuca do miski liczmany, na inny sygnał (np.: wysoki ton) wyciąga tyle liczmanów, ile

dźwięków usłyszało.

5. Rozumienie dźwięków

Dziecko ćwiczy słuchając wiersza:

Gimnastyka to zabawa. Sport dla zdrowia – ważna sprawa.

Ręce w przód, w tył i w bok; Skłon do przodu Teraz przysiad.

Dalej! Hop!

Opiekun rymuje i ćwiczy razem z dzieckiem Turlu, turlu piłko miła,

Będziesz nam się tu kręciła, W prawo – hop. W lewo – hop.

I do przodu jeden krok. Najpierw dziecko ćwiczy z opiekunem, a potem stara się być samodzielne.

B. Percepcja słuchowa Cele:

- przygotowanie do nauki czytania, - kształtowanie analizy i syntezy słuchowej,

- wyrabianie orientacji w otaczającym świecie, - wyrabianie prawidłowej reakcji na umówiony sygnał, - rozumienie mowy- bogacenie słownika biernego, reakcja na polecenia,

- nauka fonacji głosek, sylab, wyrazów. Ćwiczenia i zabawy:

- „Jadą samochody”- zabawa naśladowcza, - odgadywanie źródła dźwięku (dźwięki wydawane za zasłoną), „Kukułeczka”-

rozpoznawanie po głosie kolegi,

- ćwiczenia słuchowe przy pianinie- rozpoznawanie dźwięków wysokich i niskich,

- „Wróbelki i wrony”- zabawa rytmiczna- naśladowanie ruchem dźwięków niskich

i wysokich: wróbelki zbierają ziarenka- dźwięki wysokie, wrony zbierają ziarenka- dźwięki niskie,

- ćwiczenia pamięci słuchowej - powtarzanie zdania złożonego wypowiedzianego przez nauczyciela,

- rozpoznawanie źródła dźwięku np. szelest kartki,

- odtwarzanie prostych rytmów 2-4-elementowych przy pomocy klocków, - śpiewanie wierszyków sylabami,

- odgadnij jaki instrument gra, - wyklaskujemy imiona- dzielenie słów na sylaby, - „Naśladuj Jasia”- wypowiadanie i jednoczesne wykonywanie czynności: ska-kać,

ma-chać, ma-sze-ro-wać, itp. - wykonywanie czynności ruchowych na sygnał dźwiękowy, - układanie prostych i złożonych zdań na podstawie obrazka,

- zabawy z użyciem wyliczanek sylabowych, np. Pani Zo- Zo- Zo- Pani sia- sia- sia-...

Page 4: ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Zprzedszkole10.gniezno.pl/files/-WICZENIA-DO-PRACY... · dziecka oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań: zapewnienie dziecku

4 Opracowanie merytoryczne i graficzne mgr Hanna Pitkiewicz Foto: http://druktur.net/kontakt, http://haftipatchttp://

- odtwarzanie prostych rytmów przy użyciu znaków graficznych, - rymowanie wyrazów dwusylabowych, np. mama- rama, rosa- nosa,

- „Bajka o Sylabince”- synteza sylabowa, - porównywanie długości słów,

- śledzenie dźwięków- „Jeżeli usłyszysz głoskę np. „o” klaśnij w ręce”, - liczenie sylab, - analiza i synteza słuchowa wyrazów- dzielenie na głoski.

C. Percepcja wzrokowa Cele:

- przygotowanie do nauki czytania, - wyrabianie spostrzegawczości,

- kształtowanie analizy i syntezy wzrokowej, - doskonalenie pamięci bezpośredniej, odroczonej, mechanicznej

i logicznej,

- rozwijanie słownictwa biernego i czynnego. Ćwiczenia i zabawy:

- segregowanie figur geometrycznych wg dowolnej cechy: kolor, kształt, wielkość, - wyszukiwanie spośród wielu takiego samego obrazka, - składanie obrazka z części wg wzoru,

- układanie prostych szlaczków geometrycznych wg wzoru, - układanie patyczków wg wzoru, - rozpoznawanie treści obrazków ukazywanych w krótkich ekspozycjach,

- „Nawlekamy korale”- odtwarzanie prostych rytmów: , - układanki geometryczne płaskie wg wzoru np. tangram chiński,

- odgadywanie kształtu przedmiotów rozpoznawanych uprzednio dotykiem, - „Pocięte prostokąty”- składanie z części wg wzoru, - dobieranie par jednakowych obrazków,

- tworzenie prostych figur z plasteliny (konturowych), - zakreskowywanie prostych figur geometrycznych wg wzoru, - „Rozbite naczynia”- układanie całości z pociętych części bez wzoru,

- odtwarzanie graficzne schematów znaczeniowych utworzonych z figur, - odtwarzanie układów przestrzennych wg wzoru z klocków,

- uzupełnianie braków w szlaczkach geometrycznych wg wzoru, - układanie szlaczków z figur geometrycznych wg wzoru, - odtwarzanie z pamięci uprzednio zaobserwowanych figur geometrycznych

i stosunków między nimi- poprzez graficzne odtwarzanie układu figur- poprzez ułożenie figur w oparciu o obraz zachowany w pamięci wzrokowej,

- odwzorowywanie prostych szlaczków z elementami literowymi, - kalkowanie szlaczków, - rysowanie szlaczków wg wzoru,

- lepienie szlaczka z plasteliny, - składanie obrazków wg wzoru (rodzaj i ilość części uzależniona od poziomu

rozwoju dziecka),

- rysowanie prostych schematów znaczeniowych na siatce punktowej wg wzoru (linie poziome i pionowe),

- wyszukiwanie ze zbioru różnych figur dwóch takich samych, - rysowanie wzorów palcem na tackach z piaskiem, palcem umoczonym w farbie,

grubym pędzlem na dużej kartce.

Page 5: ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Zprzedszkole10.gniezno.pl/files/-WICZENIA-DO-PRACY... · dziecka oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań: zapewnienie dziecku

5 Opracowanie merytoryczne i graficzne mgr Hanna Pitkiewicz Foto: http://druktur.net/kontakt, http://haftipatchttp://

D. Sprawność manualna Cele:

- wyrabianie orientacji w schemacie własnego ciała, - doskonalenie sprawności i siły mięśni i stawów,

- doskonalenie koordynacji pracy poszczególnych grup mięśniowych, - doskonalenie koordynacji wzrokowo- ruchowej, - kształtowanie orientacji przestrzennej z punktu widzenia własnej osoby

i stałości położenia przedmiotów w przestrzeni, - wyrabianie nawyku prawidłowego trzymania przedmiotów w dłoni (np.

ołówka, łyżki),

- przygotowanie do nauki pisania, - doskonalenie sprawności manualnej.

Ćwiczenia i zabawy: - ćwiczenia rozmachowe:

kreślenie w powietrzu dużych, płynnych, swobodnych ruchów

w kształcie fal, kół, ósemek, itp.

kreślenie kredą na tablicy, pędzlem, węglem na dużych arkuszach, palcem lub

patykiem na tackach z materiałem sypkim, itp.

pogrubianie konturów, czyli obwodzenie po śladzie linii pojedynczych szerokim

pędzlem, mazakiem, kredą,

zamalowywanie dowolnej przestrzeni dużych płaszczyzn farbami, kredą, węglem,

tworzenie kolorowych krat, układów pasów,

zamalowywanie określonej przestrzeni ww. sposobami,

zgadywanie kreślonych ręką dziecka w powietrzu różnych kształtów, - nawlekanie koralików,

- układanie dowolne z użyciem układanki koralikowej, - obrysowywanie figur geometrycznych,

- sytuowanie przedmiotu względem innego, np. połóż klocek na stole, pod krzesłem, itp.

- układanka „Kółko i kreski” wg wzoru,

- ćwiczenia równoważne- chodzenie po ławeczce, - zamalowywanie figur geometrycznych,

- „Deszczyk pada”- stukanie czubkami palców, - lepienie z plasteliny, - orientacja w schemacie ciała,

- orientacja w kierunkach, - pogrubienie linii narysowanych przedmiotów, - łączenie punktów narysowanych przez nauczyciela,

- obrysowywanie przedmiotów i figur geometrycznych, - rysowanie linii w labiryncie,

- sytuowanie przedmiotów względem dziecka, - rysowanie kół kierunkowych jedną ręką, - rysowanie dwiema rękami jednocześnie,

- sytuowanie kół względem kresek pionowych i poziomych, - wycinanie figur po linii,

- kopiowanie rysunków- przerysowywanie przez kalkę techniczną, - kalkowanie prostych schematów znaczeniowych, - „Zabawa łyżwiarzy”- rysowanie oburącz na dużych płaszczyznach,

- „Sadzenie ziemniaków”- sytuowanie przedmiotów na wyznaczonych punktach, - zabawy piłeczką pingpongową, - rysowanie kółeczek i kresek w liniaturze,

- łączenie punktów tworzących figury geometryczne, - układanka patyczkowa wg wzoru,

Page 6: ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Zprzedszkole10.gniezno.pl/files/-WICZENIA-DO-PRACY... · dziecka oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań: zapewnienie dziecku

6 Opracowanie merytoryczne i graficzne mgr Hanna Pitkiewicz Foto: http://druktur.net/kontakt, http://haftipatchttp://

- malowanie pęczkiem waty, - malowanie suchym palcem,

- zabawa w „Bierki”, - ugniatanie kul i celowanie,

- ćwiczenia ruchowe i ruchowo- słuchowe z metody „Dobrego startu”, - uzupełnianka obrazkowa, - rysowanie po śladzie - połącz kropki,

- ugniatanie palcami kuleczek z papieru i plasteliny różnej wielkości i pokrywanie nimi powierzchni papieru,

- zabawy manipulacyjno-konstrukcyjne,

- rysowanie po śladach jednocześnie obiema rękami.

E. Ćwiczenia relaksacyjne - strzepywanie dłoni, - naśladowanie gry na instrumencie,

- nawijanie wełny na motek, - kołowrotek,

- machanie „skrzydłami”, - naśladowanie drzew na wietrze, - łamiący się pajacyk,

- „marzenia” przy muzyce relaksacyjnej.

Uwagi do realizacji

Zestaw ćwiczeń do pracy w domu to propozycje do realizacji w optymalnym dla rodziców i dziecka czasie i miejscu. Wstępem do ćwiczeń i zabaw powinny być kolejno

zadania z grupy A.Ćwiczenia kształtujące słuch. Następnie realizujemy wybrane zabawy i ćwiczenia z pozostałych grup B,C,D. Kończymy wybranymi ćwiczeniami z grupy E. Proponowany zestaw ćwiczeń i zabaw do pracy w domu jest przewidziany do realizacji

przez cały okres zamknięcia placówek przedszkolnych w roku szkolnym 2019/2020.

Page 7: ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Zprzedszkole10.gniezno.pl/files/-WICZENIA-DO-PRACY... · dziecka oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań: zapewnienie dziecku

7 Opracowanie merytoryczne i graficzne mgr Hanna Pitkiewicz Foto: http://druktur.net/kontakt, http://haftipatchttp://

ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU

WYBRANE Z:

PROGRAMU WŁASNEGO

INDYWIDUALNEJ TERAPII SURDOPEDAGOGICZNEJ

Z ELEMENTAMI TRENINGU TWÓRCZOŚCI

MODUŁ 1

DLA DZIECKA Z GRUPY

termin realizacji programu: rok szkolny 2019/2020

opracowanie: mgr Hanna Pitkiewicz

Drogi rodzicu, przeczytaj, proszę… Idea wiodąca programu obejmuje szeroko

pojętą rewalidację, czyli zespół takich oddziaływań pedagogicznych, edukacyjnych

i terapeutycznych, które w zamierzeniu przyniosą jak najpełniejszy rozwój dziecka i najlepiej przystosują je do aktywnego życia w środowisku. Program został

stworzony z myślą o dziecku z wielorakimi deficytami rozwojowymi. Wychodząc z założenia, że działalność twórcza stanowi fundamentalną cechę, zarówno osób pełnosprawnych, jak i niepełnosprawnych intelektualnie, autorka uznała za istotne

rozwijanie kreatywnego myślenia. Proces twórczy jest naturalnym sposobem aktywności człowieka i nie różni się zasadniczo od innych rodzajów procesów poznawczych. Operacje intelektualne, które biorą udział w myśleniu twórczym

należą do sześciu grup: abstrahowania, dokonywania skojarzeń, rozumowania dedukcyjnego, rozumowania indukcyjnego, myślenia metaforycznego

i dokonywania transformacji.

Ideą programu, oprócz korygowania i usprawniania zaburzonych funkcji, jest stworzenie dziecku okazji do odnajdywania swoich mocnych stron, rozwijania

wyobraźni, umożliwienie swobodnej, twórczej ekspresji, a co za tym idzie, wzmocnienia poczucia własnej wartości i motywacji do pokonywania trudności.

Twórcza aktywność dziecka pomaga w rozwoju sfery emocjonalnej, poznawczej i sprawnościowej, umożliwia wyrażanie indywidualnych myśli i przeżyć w zabawie i języku sztuki oraz odreagowanie napięć i lęków. Twórczość wdraża również do

podejmowania wysiłku, odgrywania określonych ról społecznych i odpowiedzialności, a także sprzyja opanowaniu nowych umiejętności i wiedzy, wzbogaca proces uczenia się i nauczania o nowe treści i metody.

Page 8: ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Zprzedszkole10.gniezno.pl/files/-WICZENIA-DO-PRACY... · dziecka oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań: zapewnienie dziecku

8 Opracowanie merytoryczne i graficzne mgr Hanna Pitkiewicz Foto: http://druktur.net/kontakt, http://haftipatchttp://

I. USPRAWNIANIE PERCEPCJI SŁUCHOWEJ

A. Ćwiczenia kształtujące słuch 6. Recepcja dźwięków

Rodzic odtwarza z ukrytego magnetofonu krótkie intensywne dźwięki,

a dziecko podnosi dłoń w górę, gdy usłyszy dźwięk.

Dziecko siedzi odwrócone tyłem do opiekuna. Wstaje, gdy usłyszy umówiony

dźwięk. 7. Lokalizacja dźwięków

Rodzic odtwarza na jednym z dwóch skrajnie rozmieszczonych magnetofonów dźwięki wg. Inwencji własnej. Zadaniem dziecka jest

wskazanie źródła dźwięku.

Rodzic wrzuca do jednej z dwóch skarbonek (puszki, pudełka itp.)

ustawionych w odległości ok. 2,5 m od siebie monety oraz inne losowo przedmioty. Dziecko nie widzi ruchu dłoni dorosłego.

8. Dyskryminacja (asocjacja, semantyzacja) dźwięków.

Rodzic odtwarza różne odgłosy, w tym głosy zwierząt. Dziecko naśladuje

mimiką, gestem, ruchem gdy usłyszy ustalone dźwięki.

Rodzic wypowiada różne rzeczowniki, a dziecko po usłyszeniu słowa wkłada

właściwy przedmiot do koszyka, a gdy usłyszy każdy inne, np. nazwy kolorów nie podejmuje działań.

9. Identyfikacja (utożsamianie) dźwięków

Na podany, umówiony wcześniej sygnał (np.: niski ton) dziecko wrzuca do miski liczmany, na inny sygnał (np.: wysoki ton) wyciąga tyle liczmanów, ile

dźwięków usłyszało. 10. Rozumienie dźwięków

Dziecko ćwiczy słuchając wiersza: Gimnastyka to zabawa.

Sport dla zdrowia – ważna sprawa. Ręce w przód, w tył i w bok;

Skłon do przodu Teraz przysiad. Dalej! Hop!

Opiekun rymuje i ćwiczy razem z dzieckiem

Turlu, turlu piłko miła, Będziesz nam się tu kręciła, W prawo – hop.

W lewo – hop. I do przodu jeden krok.

Najpierw dziecko ćwiczy z opiekunem, a potem stara się być samodzielne.

B. Ćwiczenia rytmizujące

Ćwiczenia rytmizujące stosuje się jako wstępny etap do ćwiczeń słuchowych. Należy je

zacząć od prostych, zawierających 3-4 elementy konstrukcji, a następnie zwiększać stopień trudności.

1.Słuchowa analiza podanego rytmu i ruchowe jego odtwarzanie poprzez wyklaskiwanie, wystukiwanie, wytupywanie pozwoli usprawnić koordynację słuchowo-wzrokową

i słuchoworuchową). Terapeuta wyklaskuje lub wystukuje rytm, a dziecko powtarza.

Page 9: ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Zprzedszkole10.gniezno.pl/files/-WICZENIA-DO-PRACY... · dziecka oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań: zapewnienie dziecku

9 Opracowanie merytoryczne i graficzne mgr Hanna Pitkiewicz Foto: http://druktur.net/kontakt, http://haftipatchttp://

2.Odtwarzanie przestrzenne układów rytmicznych poprzez układanie klocków, guzików, jednakowych kartoników itp. Terapeuta wystukuje rytm, dziecko układa np. klocki,

guziki czy kasztany z uwzględnieniem ilości uderzeń i odległości czasowych między nimi;

3. Odtwarzanie rytmiczne układów przestrzennych - na podstawie układu ułożonego

przez terapeutę dziecko wystukuje lub wyklaskuje rytm;

4.Rozpoznawanie układów przestrzennych lub rytmicznych, zgadywanie, który spośród kilku układów na planszy został wystukany lub który spośród kilku wystukanych odpowiada wzorom na planszy (lub wzorom ułożonym z klocków).

C. Ćwiczenia doskonalące uwagę słuchową

1.Zabawa słuchowa „Co tak szeleści?”. Terapeuta demonstruje odgłosy różnych szeleszczących rodzajów materiałów (folia, karton, celofan, papier itp.) i poleca, aby

dziecko zapamiętało dźwięki, a następnie zamknęło oczy. Ponownie je demonstruje. Dziecko słuchając odgaduje, co szeleści.

2. Zabawa słuchowa „Co przesypuję?” Terapeuta demonstruje odgłosy przesypywania różnych sypkich produktów (cukru, ryżu, kaszy, grochu, kamyków, klocków, monet itp.) Przebieg j.w.

3.Zabawa słuchowa „Czyj to głos?” Dziecko ma za zadanie odgadnąć, kto spośród

znanych osob mówi do niego . głos odtwarza się za pomocą dyktafonu.

4.Zabawa słuchowa „Co słychać?” Dziecko z zamkniętymi oczami wsłuchuje się w ciszę -

żadne dźwięki nie są wytwarzane celowo. Po krótkim czasie wsłuchiwania się określa, co słyszy: stukot butów o bruk, skrzypnięcie drzwi, szczekanie psa, odgłos samochodów, ptaków, rozmowy ludzi itp.

5.Zabawa „Co tak dźwięczy” Uderzanie łyżeczką o różne przedmioty, np. szybę, biurko,

ścianę, szklankę, gliniany dzbanek itp. Dziecko identyfikuje poznane wcześniej dźwięki

6.Zabawa słuchowa „Jakie to zwierzątko” wysłuchiwanie nagranych na odtwarzacz

odgłosów zwierząt Najpierw będą to głosy zwierząt najbardziej znanych: psa, kota, krowy, kury, koguta, kaczki, gęsi, konia, kurcząt, świni, żaby, gołębia; potem głosy zwierząt, z którymi dziecko styka się rzadziej, np.: kozy, osła, lwa, mewy, wrony, wróbla, bociana

itp. Początkowo będą to pojedyncze dźwięki, potem pogrupowane po kilka. Zabawę można urozmaicić i jednocześnie ułatwić za pomocą kolorowych plansz z wizerunkami

zwierząt, które dziecko podnosi podczas zabawy gdy zidentyfikuje dźwięk.

7.Zabawa „Policz ile ? Terapeuta wrzuca do blaszanego pojemnika znajdującego się poza

polem widzenia dziecka kasztany, guziki lub monety, a zadaniem dziecka jest policzyć ile wpadło.

8.Rozpoznawanie odgłosów wydawanych przez terapeutę znajdującego się poza polem widzenia dziecka (śmiech, kaszel, kichanie, ziewanie, nucenie melodii, szczękanie zębami itp.)

10.„Które ze znanych przedmiotów, wydają takie dźwięki?” - syczą: czajnik, balonik,

z którego spuszczamy powietrze itp - dzwonią: telefon, budzik, dzwonek u drzwi, dzwonki w kościele, dzwony na dzwonnicy, dzwonek w szkole itp. - warczą: odkurzacz, froterka, kosiarka itp. -tykają: zegar itp. - szumią: wiatr, potok, fale morskie itp. - gwiżdżą:

czajnik, gwizdek trenera, gwizd lokomotywy, itp.

11. Rozpoznawanie dźwięków zagłuszanych innymi (np. w trakcie słuchania muzyki

dziecko ma za zadanie rozpoznać inne, prezentowane w tym czasie odgłosy otoczenia).

Page 10: ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Zprzedszkole10.gniezno.pl/files/-WICZENIA-DO-PRACY... · dziecka oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań: zapewnienie dziecku

10 Opracowanie merytoryczne i graficzne mgr Hanna Pitkiewicz Foto: http://druktur.net/kontakt, http://haftipatchttp://

D. Ćwiczenia iloczasu ( różnicowania czasu trwania dźwięków mowy) Przed dzieckiem leżą 2 paski kolorowego papieru: jeden długi, drugi krótki. Terapeuta

wymawia długo głoskę aaaaaaaaaaa i pokazuje odpowiedni pasek. Następnie wymawia a - tym razem krótko, i wskazuje pasek papieru - krótki pasek papieru. Teraz

przystępuje do zasadniczej części. Terapeuta wymawia dźwięki, a zadaniem dziecka jest zróżnicowanie ich iloczasu poprzez wskazanie paska odpowiedniej długości. Ćwiczenie to powtarza stosując inne samogłoski, a następnie spółgłoski szczelinowe. Można też

zamienić się rolami, a wówczas wymawianie przez dziecko określonych głosek będzie też okazją do utrwalenia poprawnej wymowy danej głoski i ćwiczeniem fonacyjnym.

E. Ćwiczenia słuchowe na materiale słownym

1.Rozpoznawanie ilości wyrazów w zdaniu. Terapeuta czyta zdania, początkowo proste i krótkie np. dwuwyrazowe, a następnie coraz dłuższe. Zadaniem dziecka jest ułożenie przed sobą tylu kartoników, ile wyrazów usłyszało. Po tym jak dziecko odtworzy

graficznie strukturę zdania pada pytanie: Ile mamy wyrazów w zdaniu? Jaki wyraz rozpoczyna zdanie? Jaki wyraz kończy zdanie? Jak brzmi całe zdanie?

2.Układanie zdań na podstawie przestrzennego wzoru. Terapeuta układa przed dzieckiem ciąg 2,3,4 klocków czy kartoników lub klocków i poleca ułożenie zdań

składających się z odpowiedniej liczby wyrazów.

3.Zabawa z paskiem papieru -Podziel pasek papieru na tyle części, ile jest słów w zdaniu:

np. Tata maluje pokój Oli. -Teraz każdy pasek podziel na tyle części, ile słyszysz sylab:-Teraz każdą sylabę podziel na głoski (Terapeuta zwraca uwagę, by cały pasek został podzielony na kawałki. Nie może zostać żadnego kawałka.)

4.Dzielenie wyrazów na sylaby z klaskaniem tupaniem lub podskokami.

5.Zabawa z piłką – Terapeuta rzuca do dziecka piłkę, wymawiając jednocześnie sylabę. Dziecko powinno chwycić piłkę i dokończyć wyraz, dodając „swoją” sylabę.

6.Zabawa "Kto to?" – terapeuta rozkłada zestaw obrazków lub przedmiotów codziennego użytku. Dziecko nazywa przedmioty, aby nie było wątpliwości, że zna ich nazwy.

Następnie Terapeuta nazywa wybrany przedmiot dzieląc jego nazwę na sylaby, a dziecko dokonuje syntezy i zgaduje, o który przedmiot chodziło.

7.Wymawianie wyrazów z np. sylabą "ta" na końcu wyrazu np. tata, lata, mata itp.

8.Zabawa w rymy - Terapeuta podaje dziecku wyraz, a ono wymyśla rym.

9. Sztafeta sylabowa – tworzenie wyrazów rozpoczynających się od tej samej sylaby –

mama, makaron, marzenia, makrela itp. lub kończących się tą samą sylabą np. piżama, rama, mama, tama itp.

10.Łańcuch sylabowy – rozpoczyna się zabawę wypowiadając dwusylabowy wyraz, dziecko powtarza wyraz i dzieli go na sylaby. Druga sylaba staje się początkiem nowego wyrazu powstałego np.: wa - ta (wata), ta - ma (tama), ma - ki (maki), ki - je (kije), je - my

(jemy), my - dło (mydło).

11.Dziecko wynajduje imiona zaczynające się np. głoską „m” - Marta Martyna, Monika itp.

12.Dziecko wyszukuje wokół siebie przedmioty, których nazwy zaczynają się określoną głoską np. „p”: pudełko, pasek plecak, piórnik, papier.

Page 11: ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Zprzedszkole10.gniezno.pl/files/-WICZENIA-DO-PRACY... · dziecka oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań: zapewnienie dziecku

11 Opracowanie merytoryczne i graficzne mgr Hanna Pitkiewicz Foto: http://druktur.net/kontakt, http://haftipatchttp://

13.Dziecko podnosi w górę rękę, jeśli w wyrazach wymawianych przez terapeutę usłyszy daną głoskę, np. „l”: lato, lak, lala, kula, stół, las... Dziecko chwytając piłkę rzuconą

przez terapeutę, podają jednocześnie wyraz zaczynający się głoską, np.„z”: zupa, zegar, zabawka, zapałki.

15.Zabawa „Co mam przywieźć?” Terapeuta mówi do dziecka: Jadę do.....(wymienia nazwę miejscowości). Co mam przywieźć ? Dziecko ma odpowiedzieć tak, aby jego

odpowiedź była na tę samą głoskę, co nazywa miejscowości, np. z Poznania – pralkę, z Radomia – radio.

16.Co to za imię? Terapeuta wymawia imiona bez pierwszej głoski, dziecko odgaduje: np. (M)arta,(R)obert,(Z)osia,(M)arcin. Mogą to być przedmioty (r)adio,(s)amolot,(m)archweka itp., nazwy aut, zabawek, znanych dziecku miast itp.

17.Zabawa w sklep, gdzie dziecko kupuje przedmioty, których nazwy zaczynają się

konkretną głoską np. głoską „s” - sałata, sok, seler, smalec, ser.

19.Wyszukiwanie w otoczeniu przedmiotów, których nazwy zaczynają się na daną głoskę,

np. buty, butelka, budzik, beret.

20.Synteza podanych głosek w wyraz z równoczesnym wyszukiwaniem obrazka

o odpowiedniej nazwie, np. k-r-a-n (utrudnienie to synteza bez pomocy obrazka).

Te same i podobne zabawy można wykorzystać do wyróżniania głosek w środku i na końcu wyrazu (w śródgłosie i w wygłosie). Najpierw samogłoski, potem spółgłoski. Zaczyna się od pracy na podstawie oglądanych przedmiotów i obrazków, po czym

przechodzimy powoli do pracy na materiale literowym.

21.Ćwiczenia intonacji wypowiedzi (rozpoznawanie przebiegu intonacyjnego,

różnicowanie zdań oznajmujących, pytających i rozkazujących).

F. Rozumienie poleceń.

Trudności z rozumieniem poleceń wynikają zarówno z ograniczonego słownictwa, jak i słabej pamięci słuchowej. Dziecku zawsze należy pokazać, jak wykonać dane polecenie,

następnie należy sprawdzić czy potrafi je wykonać samodzielnie.

II. ĆWICZENIA PERCEPCJI WZROKOWEJ ĆWICZENIA SPOSTRZEGANIA WZROKOWEGO ORAZ ANALIZY I SYNTEZY

WZROKOWEJ 1. dobieranie par obrazków ( identycznych ) na materiale tematycznym,

2. dobieranie par obrazków ( identycznych ) na materiale atematycznym, 3. identyfikowanie kolorów, 4. wyszukiwanie w rzędzie obrazków jednego różniącego się szczegółem,

5. wyszukiwanie wśród zestawu obrazków jednego identycznego z pokazanym przez opiekuna,

6. odnajdywanie w pomieszczeniu desygnatu wskazanego na obrazku,

7. składanie z części ( od dwóch do ośmiu ) obrazka ( tematycznego, a potem atematycznego) rozcinanego na oczach dziecka,

8. dobieranie połówek z kilku obrazków, 9. uzupełnianie części twarzy na planszy, 10. układanie postaci ludzkiej z części,

11. dopasowywanie brakujących części na dużej ilustracji sytuacyjnej, 12. dokładanie elementów ( np. zwierzęta i ich głowy ),

13. dopasowywanie obrazków do konturów i cieni, 14. układanie wzorów tematycznych ( np. domek, pajacyk itp. ) z figur geometrycznych,

Page 12: ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Zprzedszkole10.gniezno.pl/files/-WICZENIA-DO-PRACY... · dziecka oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań: zapewnienie dziecku

12 Opracowanie merytoryczne i graficzne mgr Hanna Pitkiewicz Foto: http://druktur.net/kontakt, http://haftipatchttp://

15. układanie wzorów atematycznych z figur geometrycznych, 16. układanie wzorów w liniach ( cztery linie imitujące linie w zeszycie )

III. ĆWICZENIA UMIEJĘTNOŚCI PISANIA

1. Ćwiczenia przygotowujące do pisania oraz eliminujące trudności występujące przy

pisaniu np. : terapeuta przygotowuje zestaw obrazków różniących się od siebie jednym szczegółem, dwoma i trzema szczegółami, np. obrazek wzorcowy – uśmiechnięta dziewczynka ma czerwoną kokardę, granatową bluzkę z krótkimi

rękawami, spódniczkę i sandałki różnica jednego szczegółu – zielona kokarda, różnica dwóch szczegółów – czerwona kokarda w kropki i zegarek na ręku, różnica trzech szczegółów – różowa kokarda, rozpięty sandałek, falbanka przy spódniczce. Dziecko

wskazuje różnice. 2. Rebusy obrazowo – literowe.

IV. ĆWICZENIA ROZWIJAJĄCE MOWĘ I WZBOGACAJĄCE ZASÓB SŁOWNIKOWY

BIERNY I CZYNNY

1. uściślanie rozumienia znaczenia pojedynczych wyrazów określających nazwy zwierząt,

roślin, przedmiotów, części ciała, barwy, stosunków przestrzennych, liczb; 2. wzbogacanie pojęć (określanie ogólnej grupy przedmiotów); 3. dobieranie obrazków do całości z próbą uzasadnienia wyboru;

4. powtarzanie wyrazów, krótkich zdań , opowiadań po innej osobie; 5. dostrzeganie sytuacji nieprawdziwych w utworach literackich; 6. układanie zdań z podanymi wyrazami;

7. prowokowanie samorzutnych wypowiedzi; 8. dobieranie wyrazów bliskoznacznych, pokrewnych, przeciwnych;

9. ćwiczenia usprawniające mowę pod względem gramatycznym; 10. opowiadanie treści obrazków, historyjki obrazkowej; 11. swobodne wypowiedzi dziecka ( swobodne i kierowane);

12. wyszukiwanie wyrazów przeciwstawnych; 13. układanie odpowiedzi na zadane pytania; 14. opowiadanie historyjek obrazkowych;

15. szukanie wyrazów ukrytych w wyrazach; 16. wyszukiwanie homonimów;

17. wymyślanie zdrobnień i zgrubień; 18. opisywanie cech ludzi; 19. ćwiczenia w odczytywaniu mowy z ust: głosek, wyrazów, krótkich zdań.

V. ĆWICZENIA MYŚLENIA

1. Klasyfikacje atematyczne

rozdzielanie klocków wg jednej cechy : koloru, wielkości, kształtu,

rozdzielanie klocków wg jednej cechy abstrahując od innej, np. tworzenie zbiorów

trójkątów i kwadratów bez względu na wielkość lub kolor,

wykluczanie figury ze zbioru po odkryciu zasady zbudowania klasy,

budowanie zbiorów wg podanej ( ikonicznie ) zasady.

2. Klasyfikacje tematyczne

budowanie zbiorów : pojazdy, owoce, narzędzia, naczynia, zwierzęta itp.,

dobieranie par : parasol + chmurka, widelec + łyżka, choinka + bańka, czapka +

szalik, sznurówka + but itp.,

Page 13: ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Zprzedszkole10.gniezno.pl/files/-WICZENIA-DO-PRACY... · dziecka oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań: zapewnienie dziecku

13 Opracowanie merytoryczne i graficzne mgr Hanna Pitkiewicz Foto: http://druktur.net/kontakt, http://haftipatchttp://

uzupełnianie brakującego elementu w zbiorze : np. : do zbioru trzech różnych piesków

dobrać czwartego spośród kilku obrazków przedstawiających zwierzęta,

wykluczanie elementów ze zbioru po samodzielnym odkryciu zasady budowania

klasy,

budowania zbiorów wg podanej ( za pomocą obrazka ) zasady.

3. Szeregowanie układanie ciągów tematycznych : np. : piłka od najmniejszej do

największej,

układanie ciągów atematycznych : np. : rosnących okrętów, wzrastającego trójkąta,

uzupełnianie szeregu : uzupełnianie brakującego elementu w szeregu, układanie

trzech, czterech, pięciu brakujących elementów w szeregu, przy podanym elemencie pierwszym i ostatnim.

4. Myślenie przyczynowo-skutkowe

układanie historyjek obrazkowych (trzy, cztero i pięcioelementowych),

układanie ubrań do pór roku, pogody, odkrywanie zasad przekształcania elementów

(tematycznych, atematycznych) w ciągu,

dobieranie twarzy (mimika) do osób przedstawionych w różnych sytuacjach.

5. Myślenie indukcyjne

wykrywanie relacji między elementami,

odnajdywanie brakujących elementów (tematycznych) do podanych symboli,

tworzenie symboli ( rysowanie schematycznych rysunków postaci znaczących),

przyporządkowanie elementów atematycznych do podanych symboli.

VI. ĆWICZENIA PAMIĘCI

1. Ćwiczenie pamięci sekwencyjnej

odszukiwanie w zestawie obrazków pokazanych kolejno (dwóch, trzech),

zapamiętywanie miejsca ukrycia obrazków,

zapamiętywanie układów geometrycznych eksponowanych kolejno np. : koło,

kwadrat, trójkąt ( w zależności od zaawansowania ćwiczeń wprowadza się dodatkowo kolor, jako cechę różnicującą ),

naśladowanie sekwencji ruchów np. : uderzanie młoteczkiem w klocki wg rytmu pokazanego przez terapeutę,

nauka gry na flecie,

2. Ćwiczenie pamięci symultanicznej

odszukiwanie w zestawie obrazków pokazanych jednocześnie ( dwóch, trzech ),

zapamiętywanie miejsca położenia ukrytych obrazków,

zapamiętywanie układów geometrycznych eksponowanych jednocześnie(na

jednym obrazku) 3. Ćwiczenie pojemności pamięci :

odtwarzanie z pamięci wzoru ( np. : domek, potem wzoru atematycznego ) ułożonego z figur geometrycznych różnej wielkości, kształtu i koloru.

VII. ĆWICZENIA UMIEJĘTNOŚCI NAŚLADOWANIA

1. naśladowanie ruchów dłoni, palców, ciała, 2. naśladowanie ruchów warg, języka, szczęki, 3. składanie kartek równolegle z terapeutę,

4. naśladowanie mimiki,

Page 14: ĆWICZENIA DO PRACY W DOMU WYBRANE Zprzedszkole10.gniezno.pl/files/-WICZENIA-DO-PRACY... · dziecka oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań: zapewnienie dziecku

14 Opracowanie merytoryczne i graficzne mgr Hanna Pitkiewicz Foto: http://druktur.net/kontakt, http://haftipatchttp://

5. naśladowanie wydawanych dźwięków, 6. naśladowanie czynności samoobsługowych,

7. naśladowanie czynności wykonywanych przez osoby przedstawione na obrazku, 8. naśladowanie czynności osób dorosłych,

9. naśladowania sekwencji zdarzeń.

VIII. PROFILAKTYKA I TERAPIA SFERY EMOCJONALNEJ

1. ćwiczenia relaksacyjne

2. ćwiczenia wyobraźni 3. zagadki mimiczne i pantomimiczne 4. niedokończone zdania

6. zajęcia artystyczne.

IX. ĆWICZENIA SPRAWNOŚCI MOTORYCZNEJ

1. chodzenie wzdłuż linii narysowanej kredą na wykładzinie, chodzenie bokiem i tyłem,

2. skakanie na dwóch i na jednej nodze, wskakiwanie do kółka, podskakiwanie do

zawieszonego przedmiotu, 3. zabawy z piłką ( łapanie, kopanie, rzucanie, odbijanie do ściany ),

4. ćwiczenia sprawności manualnej ( motoryka mała ) : 5. posługiwanie się narzędziami ( łyżka, widelec, nóż, nożyczki, ołówek, pisak, pędzel,

grzebień, spinacz itp. ),

6. otwieranie pojemników, 7. nawlekanie koralików, przewlekanie sznurówki przez dziurki w deseczce,

nakładanie koralików i krążków na patyczek, wrzucanie groszków do butelki,

8. rysowanie po śladzie, łączenie kropek, 9. rysowanie w konturach, w labiryntach, po ścieżkach,

10. zamalowywanie płaszczyzn, 11. obrysowywanie konturów, 12. rysowanie według wzoru,

13. rysowanie równoległe, 14. dorysowywanie brakujących przedmiotów na obrazkach,

15. dorysowywanie przedmiotu do zbioru, 16. zabawa plasteliną i masą solną, 17. wyklejanie konturów plasteliną.

Uwagi do realizacji

Zestaw ćwiczeń do pracy w domu to propozycje do realizacji w optymalnym dla rodziców i dziecka czasie i miejscu. Wstępem do ćwiczeń i zabaw powinny być kolejno

zadania z grupy A.Ćwiczenia kształtujące słuch. Następnie realizujemy wybrane zabawy i ćwiczenia z każdej z pozostałych grup B,C,D, E, F. Następnie angażujemy dziecko do realizacji wybranych zadań I –IX.

Proponowany zestaw ćwiczeń i zabaw do pracy w domu jest przewidziany do realizacji przez cały okres zamknięcia placówek przedszkolnych w roku szkolnym

2019/2020. http://haftipatchttp://