Inspektorat innowacji

NA WSPÓŁCZESNYM POLU WALKI PRZEWAGĘ ZDOBYWA TEN, KTO DYSPONUJE BARDZIEJ ZAAWANSOWANYMI NARZĘDZIAMI. POWSTAJĄ ONE DZIĘKI ROZWOJOWI TECHNOLOGII I WŁAŚCIWEMU JEJ WYKORZYSTANIU NA POTRZEBY SIŁ ZBROJNYCH.

Nasza armia powinna dysponować systemami uzbrojenia wykorzystującymi najnowsze techno-

logie, spełniającymi zakładane wymagania taktyczno--techniczne, a także pozwalającymi bez zakłóceń funk-cjonować w środowisku międzynarodowym. Polski przemysł zbrojeniowy przynajmniej w części musi spełnić te oczekiwania. Wzmacniając swoją kondycję i współpracując z podmiotami naukowymi, powinien przedstawić kompleksową i dopracowaną technicznie oraz konkurencyjną cenowo ofertę dla naszych sił zbrojnych.

Narzędziem, które pozwoli, aby nasz przemysł zbro-jeniowy osiągał tak ambitne cele, jest Plan moderniza-cji technicznej (PMT) Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2013–2022. Będzie temu też służył wysiłek umysłowy wielu naukowców, którzy w bada-niach naukowych i pracach rozwojowych, realizując swoje pomysły odnoszące się do wojskowej techniki i technologii, mogą przyczyniać się do modernizacji technicznej wybranych rodzajów wojsk.

TWORZENIE INSTYTUCJIOprócz przysłowiowej synergii nauki, przemysłu

i wojska, która zapewnia siłom zbrojnym uzyskanie ja-kościowej przewagi na potencjalnym przeciwnikiem na polu walki dzięki nasyceniu sprzętem wojskowego (SpW) i innowacyjnymi rozwiązaniami technologicz-nymi, aby zwiększyć prawdopodobieństwo osiągnięcia tego celu, niezbędne są również rozwiązania instytu-

cjonalne. Z tą myślą w roku 2013 utworzono Inspekto-rat Implementacji Innowacyjnych Technologii Obron-nych (I3TO), który miał inicjować i koordynować dzia-łalność naukowo-badawczą na rzecz wojska w sposób odbiegający od dotychczasowego modelu.

Gdy zmieniły się cele, zadania i struktura, Inspekto-rat stał się jednostką organizacyjną podległą ministrowi obrony narodowej bezpośrednio podporządkowaną se-kretarzowi stanu w MON, wspomagającą pozyskiwa-nie sprzętu wojskowego dla Sił Zbrojnych RP.

Formowanie instytucji w nowym kształcie zakoń-czyło się we wrześniu 2014 roku. Osiągnęła ona wów-czas zdolność do wykonywania zadań określonych przez przełożonych. Wyznaczono jej szczegółowy za-kres działania (SZD) oraz ustalono etat umożliwiający osiąganie założonych celów (rys. 1).

Dużym wyzwaniem, zwłaszcza logistycznym i orga-nizacyjnym, była zmiana siedziby Inspektoratu. Rów-nocześnie kluczowym etapem w fazie jego formowania był nabór żołnierzy i pracowników wojska, którzy swo-imi kompetencjami odpowiadali wymaganiom określo-nym na poszczególnych stanowiskach. Stan osobowy zgodny z obowiązującym etatem skompletowano do końca 2014 roku. W Inspektoracie znaleźli się głównie żołnierze mający doświadczenie wynikające z ich służ-by w jednostkach wojskowych, udziału w operacjach poza granicami kraju oraz wcześniejszego zaangażo-wania w przedsięwzięcia natowskiej Organizacji ds. Nauki i Technologii (Science and Technology Organi-

Marek Malawski jest

szefem Inspektoratu

Implementacji

Innowacyjnych

Technologii Obronnych

(I3TO).

Wojciech Ziółkowski

jest zastępcą szefa I3TO.

płk Marek Malawski, płk Wojciech Ziółkowski

50 PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 2 / 2015

WOJSKO NOWYCH CZASÓW

Inspektorat innowacji

+

AAAAAAAAAAAAAAAAA

AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA

AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA

AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA

AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA

DA

SS

AU

LT

A

VI

AT

IO

N

PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 2 / 2015 51

WOJSKO NOWYCH CZASÓW

PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 2 / 201552

Szef Inspektoratu

Zastępca szefa Inspektoratu Radca

Prawny

3 x główny specjalista

OddziałOrganizacyjno-Personalny

OddziałIdentyfikacji i Analiz (OIA)

Oddział Rozwojui Implementacji (ORI)

Oddział Współpracy z Podmiatami Naukowymi

i Przemysłem (OWPNP)

Wydział OchronyInformacji Niejawnych

Identyfikacja innowacyjnych

technologii

Analiza możliwości

zastosowania

Baza danych dla uczestników systemu

pozyskiwania SpW.

Wskazywanie dostępnych technologii na potrzeby

określania wymagań operacyjnych w fazie

identyfikacyjnej procesu pozyskiwania SPW

Wskazywanie możliwości pozyskania nowych technologii w fazie

analityczno – koncepcyjnej procesu pozyskiwania SpW.

STRUKTURA ORGANIZACYJNA INSPEKTORATU

ALGORYTM PRACY ODDZIAŁU IDENTYFIKACJI I ANALIZ I3TO W PROCESIE POZYSKIWANIA SPRZĘTU WOJSKOWEGO

1.

2.

zation – NATO STO), a także Europejskiej Agencji Obrony (European Defence Agency – EDA). Tak do-brana obsada etatowa gwarantuje spełnienie z jednej strony oczekiwań Sił Zbrojnych RP związanych z mo-dernizacją SpW, z drugiej – stwarza szansę na pozyski-wanie najnowszych technologii.Głównym celem dzia-łalności Inspektoratu jest identyfikowanie i monitorowa-nie rozwoju innowacyjnych (nowych) technologii, które mogą być zastosowane w sprzęcie wojskowym pozyski-wanym na potrzeby sił zbrojnych. Kolejny to inicjowa-nie i nadzorowanie projektów badawczych i rozwojo-wych, ukierunkowanych na wdrożenie nowych rozwią-zań wynikających z postępu technologicznego w celu podniesienia poziomu zdolności operacyjnej jednostek.

Inspektorat wykonuje także zadania, które – mimo że nie są głównym tematem debat skupiających się przede wszystkim na sprzęcie – stanowią ważny, nie-jednokrotnie kluczowy element w procesie jego pozy-skiwania. Jednym z nich jest przygotowywanie propo-zycji wymaganych działań odnoszących się do organi-zacji i funkcjonowania systemu zarządzania własnością intelektualną w resorcie obrony narodowej.

Do podstawowych kierunków działalności Inspekto-ratu należy też zaliczyć wykorzystanie technologii ko-smicznych i satelitarnych dla osiągnięcia zdolności sił

zbrojnych odnoszących się do satelitarnej obserwacji Ziemi i przestrzeni kosmicznej oraz łączności satelitar-nej.

IDENTYFIKACJA I IMPLEMENTACJA

Za identyfikację i implementację innowacyjnych technologii obronnych odpowiada Oddział Identyfika-cji i Analiz (OIA). Merytorycznie podzielono go na wydziały: analiz systemów bojowych, analiz systemów wsparcia, systemów zabezpieczenia działań oraz Wy-dział Bazy Danych. Ich zadaniem jest poszukiwanie syntetycznych informacji o innowacyjnych technolo-giach i możliwościach ich zastosowania w nowo kon-struowanych środkach walki (rys. 2). Wyniki analiz otrzymują uczestnicy systemu pozyskiwania nowocze-snego sprzętu wojskowego.

Przedstawiciele Inspektoratu, aby zdobyć informa-cje, kontaktują się z podmiotami krajowego i zagra-nicznego przemysłu zbrojeniowego, ośrodkami nauko-wo-badawczymi i uczelniami. Biorą udział w konferen-cjach i targach oraz pozyskują je z „białego wywiadu” (rys. 3). Ważne są również indywidualne spotkania z osobami, którym rozwój armii nie jest obojętny i któ-re mają ciekawe pomysły dotyczące technologii obron-nych. Informacje pozyskiwane z tych źródeł, po anali-

WOJSKO NOWYCH CZASÓW

PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 2 / 2015 53

IMPLEMENTACJA

INICJOWANIEBADAŃ

NAUKOWYCH

ANALIZAI UDOSTĘPNIANIE

IDENTYFIKACJA

konkursy

kontaktyz przemysłem

krajowym i zagranicznym oraz ośrodkami

naukowo--badawczymi

konferencje,wystawy, targi

kadrazawodowa

osoby indywidualne,słuchacze uczelni

białywywiad

źródłainformacji

ŹRÓDŁA INFORMACJI POZYSKIWANYCH PRZEZ INSPEKTORAT

CYKL DZIAŁALNOŚCI INSPEKTORATU W POZYSKIWANIU SPRZĘTU WOJSKOWEGO

3.

Opracowanie własne.

4.

zie możliwości ich zastosowania w środkach walki, są wykorzystywane w fazie identyfikacyjnej i analitycz-no-koncepcyjnej systemu pozyskiwania SpW (rys. 4).

Ostatni etap sprawnego i efektywnego informatycz-nego systemu wsparcia działalności Inspektoratu w dziedzinie pozyskiwania, gromadzenia i analizy in-formacji o najnowszych technologiach obronnych – to uruchomienie wspólnie z Resortowym Centrum Zarzą-dzania Projektami Informatycznymi Bazy Danych In-nowacyjnych Technologii Obronnych (SI I3TO – BA-ZA DANYCH). Będzie ona źródłem informacji dla ogółu instytucji resortu obrony narodowej oraz wszyst-kich uczestników systemu pozyskiwania nowoczesne-go sprzętu wojskowego.

Pracownicy Inspektoratu organizują także wiele kon-ferencji, warsztatów i seminariów, na których przedsta-wiciele przemysłu i nauki mają możliwość zaprezento-wania nowoczesnych rozwiązań dedykowanych siłom zbrojnym. Mimo że instytucja funkcjonuje tak krótko (od września 2014 roku), udało jej się zorganizować:

– konferencję nt. Symulatory i trenażery dla sił zbroj-nych. Jej celem było wskazanie najważniejszych tren-dów rozwojowych symulatorów i trenażerów przezna-czonych do szkolenia zarówno żołnierzy specjalistów, jak i zwartych pododdziałów wszystkich rodzajów

wojsk. Przedstawiciele przemysłu i nauki zaprezento-wali z kolei nowoczesne urządzenia szkolno-treningo-we. Następnie w gronie wojskowych specjalistów roz-ważano praktyczne możliwości wykorzystania nowo-czesnych symulatorów i trenażerów oraz wymagane kierunki ich rozwoju;

– seminarium na temat rozwoju dużych robotów po-la walki. Omówiono na nim tendencje rozwojowe i pra-ce ośrodków naukowo-badawczych. Dyskutowano rów-nież nad możliwościami zastosowania robotów (bojo-we, saperskie, do transportu środków materiałowych i bojowych na polu walki, ewakuacji rannych czy też rozpoznawcze);

– seminarium dotyczące identyfikacji możliwości zastosowań grafenu w sprzęcie wojskowym. Jego uczestników (gestorów SpW) zapoznano z charaktery-styką projektów grafenowych, rozwojem technologii i produkcją. Spotkanie zapoczątkowało działania In-spektoratu pod kątem zwiększenia intensywności prac nad zastosowaniem tego materiału idealnego w środ-kach walki.

BADANIA I ROZWÓJJednym z wyzwań jest inicjowanie rozwoju zidenty-

fikowanych technologii obronnych, co należy do kom-

WOJSKO NOWYCH CZASÓW

PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 2 / 201554

WOJSKO NOWYCH CZASÓW

petencji Oddziału Rozwoju i Implementacji (ORI). W tej sferze odpowiedzialności Inspektorat ma możli-wość inicjowania badań naukowych i prac rozwojo-wych dzięki zgłaszaniu propozycji tematów do dwu- i wieloletniego planu badań naukowych w resorcie obrony narodowej, a następnie ich nadzorowaniu. Obecnie nadzoruje trzy projekty Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR). Dotyczą one technologii związanych z: systemem osłony przeciwpancernej, dia-gnostyką i monitoringiem parametrów biomedycznych i psychofizjologicznych żołnierza oraz platformami wspierającymi działania taktyczne. Dodatkowo, z na-szej inicjatywy, planuje się uruchomienie badań syste-mu ostrzegania żołnierzy o prowadzeniu ognia w ich kierunku.

Inspektorat angażuje się również w inicjowanie te-matów, które obejmują perspektywiczne technologie obronne, integrując wojskowy potencjał naukowy oraz możliwości produkcyjne przedsiębiorstw polskiego przemysłu obronnego (PPO). Przykładem może być identyfikacja możliwości zastosowania kompozytów grafenowych w systemach uzbrojenia pozyskiwanego dla Sił Zbrojnych RP.

Kolejne dziedziny, których efekty prac mogą znaleźć zastosowanie w SpW, to:

– technologia perowskitowa, charakteryzująca się dużym potencjałem wielorakiego zastosowania. W sprzęcie wojskowym mogłaby być wykorzystana ja-ko nowocześniejsze, lżejsze i bardziej efektywne źródło energii w indywidualnym wyposażeniu żołnierza;

– laserowe systemy skierowanej energii – systemy broni nieśmiercionośnej, która może być wykorzysta-na, np. w działaniach antyterrorystycznych bez ryzyka utraty życia zakładników. Wpływa ona również bezpo-średnio na wyeliminowanie z użycia systemów zarzą-dzania, dowodzenia i telekomunikacji przeciwnika.

PRAWA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJOprócz składników materialnych w budowaniu prze-

wagi technologicznej decydujące znaczenie ma kapitał ludzki i ochrona wytworzonych przez niego własności intelektualnych. Aspekt ten nabiera szczególnego zna-czenia w kontekście modernizacji sprzętu wojskowego i wprowadzania innowacyjnych rozwiązań, których opracowanie nierozłącznie wiąże się z pozyskiwaniem, generowaniem i wykorzystywaniem zarówno informa-cji, jak i poufnych technologii. Ich ochrona ma duże znaczenie, a nabywanie i ochrona praw własności inte-lektualnej oraz patentów, których właścicielem jest Skarb Państwa reprezentowany przez MON, to niewąt-pliwie ważne zadanie. Polega ono na przygotowywaniu propozycji działań zmierzających do uzyskania przez MON na rzecz Skarbu Państwa praw wyłącznych (pa-tentów, praw ochronnych i praw z rejestracji) na wyna-lazki, wzory użytkowe i wzory przemysłowe powstałe w wyniku realizacji projektów finansowanych z budże-tu państwa.

W Inspektoracie w Oddziale Rozwoju i Implementa-cji funkcjonuje specjalny Wydział Zarządzania Prawa-

mi Autorskimi i Ochroną Patentową. Dużym wyzwa-niem było pozyskanie personelu mającego niezbędną wiedzę, by wykonywać związane z tym zadania.

Pod koniec 2014 roku Inspektorat zainicjował w MON prace mające na celu utworzenie w resorcie obrony narodowej spójnego systemu zarządzania wła-snością intelektualną opartą na jednolitych procedu-rach. Obecnie jest powoływany resortowy zespół, który zajmie się unormowaniem zasad organizacji i funkcjo-nowania tego systemu.

TECHNOLOGIE KOSMICZNETo jedna z najszybciej rozwijających się dziedzin

w sferze obronności. Technologie te wykorzystuje się w łączności, rozpoznaniu i nawigacji. Inspektorat bie-rze udział w pracach zespołów zadaniowych powoła-nych do badania i wykorzystania przestrzeni kosmicz-nej do celów obronnych. Reprezentuje resort obrony narodowej w Zespole Zadaniowym (Task Force) do współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA). Ma to na celu wzrost zaangażowania rodzimego prze-mysłu obronnego oraz ośrodków naukowo-badawczych w organizowanych przez ESA konkursach na realizację prac rozwojowych. Przyczynia się to do zwiększenia krajowego potencjału obronnego w dziedzinie łączno-ści satelitarnej, rozpoznania obrazowego, obserwacji obiektów w kosmosie oraz nawigacji.

Ważnym elementem wspierania inicjatyw sektora kosmicznego jest również międzyresortowa współpra-ca. Inspektorat dostarcza poszczególnym minister-stwom informacji o dokumentach wymaganych do do-konania uzgodnień regulujących funkcjonowanie sek-tora kosmicznego Unii Europejskiej. Na ten temat dyskutuje się na posiedzeniach grup roboczych, co wpływa m.in. na decyzje Rady i Komisji Europejskiej dotyczące wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO). Inspektorat bierze również czynny udział w kształtowaniu polityki EDA w tej dziedzinie, chro-niąc interesy kraju, a przede wszystkim Ministerstwa Obrony Narodowej.

W 2014 roku zainicjował proces przystąpienia na-szego kraju do ramowego programu wsparcia obserwa-cji i śledzenia obiektów kosmicznych (Space Surveil-lance and Tracking – SST), ustanowionego przez Ko-misję Europejską. Koordynuje i uczestniczy w działaniach, które polegają zarówno na uzgodnie-niach wewnątrzresortowych, jak i na długotrwałych ne-gocjacjach z przedstawicielami państw członkowskich – potencjalnymi uczestnikami programu. Sukces nego-cjacji (są na to duże szanse) zapewni podwójne wyko-rzystanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych, badawczych i systemowych z obszaru obserwacji prze-strzeni kosmicznej na potrzeby bezpieczeństwa obywa-teli, jak również przyspieszy uzyskanie zdolności Sił Zbrojnych RP do prowadzenia obserwacji obiektów po-ruszających się nad terytorium naszego kraju w tej przestrzeni.

Inspektorat uczestniczył w pracach nad utworzeniem Polskiej Agencji Kosmicznej (PAK). Teraz wspiera ją

PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 2 / 2015 55

WOJSKO NOWYCH CZASÓW

w osiąganiu gotowości do działania, wchodząc w skład jej struktur. Warto podkreślić, że dzięki tej jego inicja-tywie, jak również udziałowi w wykonywanych zada-niach jest odzwierciedlona dbałość o zapewnienie re-alizacji ważnych z punktu widzenia obronności i bez-pieczeństwa państwa przedsięwzięć. Współpraca resortu obrony narodowej z Polską Agencją Kosmicz-ną powinna przyczynić się do uzyskania przez siły zbrojne wymaganych zdolności operacyjnych w tej dziedzinie.

WSPÓŁPRACA W ramach współdziałania z ośrodkami naukowo-ba-

dawczymi i przemysłem Inspektorat poszukuje nowych rozwiązań, które mogą być dedykowane siłom zbroj-nym. We wrześniu 2014 roku opracowano harmono-gram spotkań z firmami w celu identyfikacji innowa-cyjnych technologii, jak również aktywizacji firm w tworzeniu nowych koncepcji, które mogą mieć zasto-sowanie w przyszłych konstrukcjach środków walki. Dzięki takiej praktyce firmy zaczynają postrzegać In-spektorat jako instytucję, do której powinny zgłaszać swoje pomysły mogące znaleźć zastosowanie w SpW. Po ich analizie są one zamieszczane w bazie danych i dostępne dla uczestników systemu pozyskiwania sprzętu wojskowego.

Organizowane w Inspektoracie spotkania, konferen-cje i seminaria, na których przedstawiciele przemysłu i ośrodków naukowo-badawczych mają możliwość pre-zentowania nowych rozwiązań, są doskonałą okazją do poddawania ich ocenie przez potencjalnych użytkowni-ków. Formułowane uwagi dotyczące możliwości użyt-kowych i parametrów technicznych sprzętu są dla firm wskazówkami odnoszącymi się do dalszego rozwoju ich propozycji. Opinie sporządzane już na etapie pro-jektowania sprzętu wojskowego są bardzo cenne, gdyż pozwalają ukierunkować prace tak, by sprzęt ten speł-niał oczekiwania sił zbrojnych. Z drugiej strony wska-zywanie kierunków rozwoju SpW przyniesie w przy-szłości wymierne korzyści siłom zbrojnym, ponieważ wyprodukowany sprzęt będzie zgodny z ich oczekiwa-niami.

PROMOCJA W 2014 roku Inspektorat zainicjował pierwszą edy-

cję konkursu pod patronatem sekretarza stanu w MON na najlepsze, innowacyjne rozwiązania technologiczne perspektywicznych środków walki. Inicjatywa ta miała na celu promocję produktów, technologii oraz innych rozwiązań o charakterze innowacyjnym. Szczególnie cenne są projekty, które wpisują się w potrzeby Sił Zbrojnych RP, o dużym stopniu innowacyjności i goto-wości do wdrożenia oraz skali zastosowania. Nagrody przyznawane przez kapitułę w ramach kolejnych, co-rocznych jego edycji mają charakter honorowy i służą promocji projektów. Najbardziej wartościowe, spełnia-jące oczekiwania naszej armii, będą rozwijane w ra-mach planu badań, następnie wdrażane. Rozstrzygnię-cie ogłoszonej we wrześniu ubiegłego roku pierwszej

edycji konkursu, do której zgłoszono 45 projektów, na-stąpiło 25 lutego 2015 roku.

PATRZEĆ W PRZYSZŁOŚĆZadania Inspektoratu, określone w Szczegółowym

zakresie działania, muszą być realizowane w bezpo-średniej współpracy z innymi uczestnikami systemu pozyskiwania sprzętu wojskowego (Inspektorat Uzbrojenia, organizatorzy systemów funkcjonalnych, gestorzy). Pozyskiwane przez Inspektorat dane o no-woczesnych technologiach i możliwościach ich zasto-sowania stanowią wartość dodaną fazy identyfikacyj-nej i analityczno-koncepcyjnej procesu wprowadzania do wojsk nowego SpW. Inspektorat jest tą instytucją, która może odpowiedzieć na pytania: jakie technolo-gie i gdzie mogą znaleźć zastosowanie oraz kiedy bę-dą dostępne do wdrożenia. Odpowiedzi nie są łatwe i wymagają głębokiej analizy oraz opinii ekspertów. Potrzebna jest także współpraca wszystkich komórek i jednostek organizacyjnych resortu obrony narodowej w tej sferze.

Spotkania organizowane z przedstawicielami insty-tucji uczestniczących w systemie identyfikacji nowych technologii obronnych zarówno w kraju, jak i za grani-cą wskazują na możliwość wymiany informacji w tej dziedzinie. Doskonałym narzędziem służącym temu celowi jest baza danych o innowacyjnych technolo-giach obronnych, dostępna dla wszystkich uczestników systemu pozyskiwania sprzętu wojskowego.

Inspektorat realizuje również wiele zadań z różnych obszarów działalności resortu obrony narodowej. Nale-ży zauważyć, że mają one bezpośredni związek z mo-dernizacją techniczną sił zbrojnych. Tak szeroki wa-chlarz zadań wymaga od żołnierzy i pracowników woj-ska Inspektoratu wykonywania ich z dużym zaangażowaniem i inicjatywą, a także niekonwencjo-nalnego podejścia do rozpatrywanych problemów. Ta-kiego, jakie jest niewątpliwie przydatne w pozyskiwa-niu nowoczesnego sprzętu wojskowego.

Państwa, które systemowo podchodzą do budowania swoich zdolności obronnych, w znacznej mierze bazują na krajowym potencjale naukowym i produkcyjnym. W działaniach tych szczególny nacisk kładzie się na poszukiwanie i wdrażanie innowacyjnych technologii obronnych. Do tego celu są powoływane wyspecjalizo-wane jednostki organizacyjne. Flagowy przykład tego typu instytucjonalnych działań to utworzenie Agencji Zaawansowanych Obronnych Projektów Badawczych Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych (Defen-se Advanced Research Projects Agency – DARPA). Po-wołanie Inspektoratu Innowacyjnych Technologii Obronnych jest także przejawem perspektywicznego postrzegania potrzeb Sił Zbrojnych RP. Aby wypełnić tak ambitne oczekiwania, Inspektorat docelowo powi-nien dysponować narzędziami, które zapewnią mu możliwość zlecania, inicjowania i finansowania badań nad najbardziej innowacyjnymi rozwiązaniami techno-logicznymi, które zostaną zastosowane w środkach walki dla naszej armii. n

PAŃSTWA, KTÓRE SYSTEMOWO PODCHODZĄ DO BUDOWANIA SWOICH ZDOLNOŚCI OBRONNYCH, W ZNACZNEJ MIERZE BAZUJĄ NA KRAJOWYM POTENCJALE NAUKOWYM I PRODUKCYJNYM