WOJEWÓDZKI KONKURS Z JĘZYKA POLSKIEGO · Pamiętaj, że w zadaniach krótkiej odpowiedzi błąd...

Konkurs z języka polskiego dla uczniów gimnazjum województwa warmińsko-mazurskiego w roku szkolnym 2014/2015 - etap szkolny

1

Pieczęć Kod ucznia Wypełnić po rozkodowaniu pracy! (imię i nazwisko) Razem pkt.

WOJEWÓDZKI KONKURS Z JĘZYKA POLSKIEGO

DLA GIMNAZJALISTÓW

WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO - MAZURSKIEGO

ETAP SZKOLNY Drogi Uczniu!

Witaj na szkolnym etapie Konkursu z Języka Polskiego. Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj

się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania. Arkusz liczy 12 stron i zawiera 20 zadań, które mają różną formę i różny

stopień trudności.

Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój test jest kompletny.

Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś je Komisji Konkursowej.

Nie wpisuj swojego imienia i nazwiska!

Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.

W zadaniach zamkniętych tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.

Wstaw krzyżyk w kwadracik obok wybranej odpowiedzi. W razie

pomyłki złą odpowiedź otocz kółkiem, a następnie zaznacz krzyżykiem

prawidłową.

Rozwiązania zadań otwartych zapisz czytelnie i starannie

w wyznaczonych miejscach. Jeśli pomylisz się, przekreśl błędną

odpowiedź i zapisz poprawne rozwiązanie obok. Nie używaj korektora!

Pamiętaj, że w zadaniach krótkiej odpowiedzi błąd językowy

dyskwalifikuje przyznanie punktu.

Pracuj spokojnie, ale jednocześnie kontroluj upływ czasu! Rozsądnie

gospodaruj czasem przeznaczonym na pisanie testu. Jeżeli zadanie

sprawia Ci kłopot, wróć do niego na koniec.

Brudnopis nie podlega ocenie.

Pracuj samodzielnie.

Powodzenia!

3 listopada

2014 r.

Czas pracy:

90 minut

Liczba punktów

możliwych

do uzyskania:

45


2

Przeczytaj uważnie poniższy tekst i wykonaj związane z nim zadania.

TEKST ŹRÓDŁOWY NR 1

Jan Kochanowski, Do fraszek

Fraszki nieprzepłacone, wdzięczne fraszki moje,

W które ja wszytki kładę tajemnice swoje,

Bądź łaskawie Fortuna ze mną postępuje,

Bądź inaczej, czego snadź1 więcej się najduje.

Obrałliby2 się kiedy kto tak pracowity

Żeby z was chciał wyczerpać umysł mój zakryty3:

Powiedzcie mu, niech próżno nie frasuje głowy,

Bo się w dziwny Labirynt i błąd wda takowy,

Skąd żadna Aryjadna, żadne kłębki tylne

Wywieść go móc nie będą, tak tam ścieżki mylne.

Na koniec i sam cieśla, który to mistrował,

Aby tu rogatego chłopobyka chował,

Nie zawżdy do wrót trafi, aż pióra szychtuje

Do ramienia, toż ledwe wierzchem wylatuje. 1snadź – więc, jednak

2obrałliby się – gdyby się znalazł

3umysł… zakryty – ukrytą myśl, zamysł

Jan Kochanowski, Do fraszek, [w:] Poezje, Warszawa 1988.

Do rozwiązania zadań od 1. do 5. wykorzystaj TEKST ŹRÓDŁOWY NR 1.

Zadanie 1. (0–2)

Co poeta mówi o sobie i swoich fraszkach?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..


3

Zadanie 2. (0-3)

Wymień trzy nawiązania do tradycji antycznej i objaśnij, jaką rolę pełnią w utworze.

Nawiązanie do tradycji

antycznej

Objaśnienie roli nawiązania w utworze

1.

2.

3.

Zadanie 3. (0-2)

Zacytuj z utworu apostrofę. W jakim celu poeta ją wprowadził?

Apostrofa: …………………………………………………………..

Cel:………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………

Zadanie 4. (0–2)

Na podstawie tekstu wiersza oceń prawdziwość informacji dotyczących Jana

Kochanowskiego. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub F, jeśli jest fałszywa.

1. Twórca epoki odrodzenia jest indywidualistą i nie docenia czytelników. P F

2. Poeta we fraszce po mistrzowsku posługuje się językiem polskim. P F

3. Twórca epoki odrodzenia jest humanistą, gdyż dobrze zna mity greckie. P F

4. Poeta wprowadza do fraszki wątki mityczne, by popisać się erudycją. P F

Zadanie 5. (0–1)

Wskaż zdanie, w którym słowo „fraszka” ma inne znaczenie niż w pozostałych zdaniach.

□ A. Nie każda fraszka budzi śmiech.

□ B. Interpretacja tego utworu była dla mnie fraszką.

□ C. Odczytaną fraszkę wszyscy uznali za dowcipną.

□ D. Całe towarzystwo było pod wrażeniem moich fraszek.


4



Czesław Miłosz, Ale książki

Ale książki będą na półkach, prawdziwe istoty,

Które zjawiły się raz, świeże, jeszcze wilgotne,

Niby lśniące kasztany pod drzewem w jesieni,

I dotykane, pieszczone trwać zaczęły

Mimo łun na horyzoncie, zamków wylatujących w powietrze,

Plemion w pochodzie, planet w ruchu.

Jesteśmy - mówiły, nawet kiedy wydzierano z nich karty

Albo litery zlizywał buzujący płomień.

O ileż trwalsze od nas, których ułomne ciepło

Stygnie razem z pamięcią, rozprasza się, ginie.

Wyobrażam sobie ziemię kiedy mnie nie będzie

I nic, żadnego ubytku, dalej dziwowisko,

Suknie kobiet, mokry jaśmin, pieśń w dolinie.

Ale książki będą na półkach, dobrze urodzone,

Z ludzi, choć też z jasności, wysokości.

Czesław Miłosz, Do książek, [w:] Kroniki, 1987.


Zadanie 6. (0–2)

Określ, do jakiej liryki (bezpośredniej, pośredniej) należy wiersz. Wypisz wyrazy, które

na to wskazują. Jakie to części mowy?

Liryka Wyrazy, które na to wskazują. Jakie to części mowy?

Zadanie 7. (0–1)

Wypisz z wiersza porównanie.

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………


5

Zadanie 8. (0–2)

Co myśli o przemijaniu osoba mówiąca? Przedstaw jej dwie refleksje.

Refleksja 1.: …………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Refleksja 2.: ………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 9. (0–2)

Wyjaśnij metaforę „książki dobrze urodzone” w kontekście całego utworu. Swoje

objaśnienie potwierdź cytatem z wiersza.

Objaśnienie metafory: …………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………….

Cytat: ………………………………………………………………………………………..

Zadanie 10. (0–2)

Wypisz z wiersza przykład mowy niezależnej. Zamień ją na mowę zależną.

Przykład mowy niezależnej:…………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………

Zamiana mowy niezależnej na mowę zależną:………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 11. (0–1)

Do jakich dramatycznych wydarzeń historycznych nawiązuje poeta w poniższych

słowach? Wskaż dwa wydarzenia.

Jesteśmy - mówiły, nawet kiedy

wydzierano z nich karty

Albo litery zlizywał buzujący płomień…

1.: ……………………………………………………………………………………………

2.: ……………………………………………………………………………………………


6


Pegaz na gmachu poznańskiej opery http://pl.wikipedia.org/wiki/Pegaz_%28mitologia%29


Zadanie 12. (0–2)

Dlaczego rzeźba Pegaza znalazła się na gmachu opery? W uzasadnieniu objaśnij

symboliczne znaczenie Pegaza.

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 13. (0–1)

Gdzie współcześnie poza sztuką wykorzystywana jest symbolika Pegaza?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………


7

Zadanie 14. (0–1)

Podaj znaczenie frazeologizmu „dosiąść Pegaza”.

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………



Wisława Szymborska, Poeta i świat (fragmenty z odczytu noblowskiego)

Wspomniałam o natchnieniu. Na pytanie, czym ono jest, jeśli jest, poeci współcześni

dają odpowiedzi wymijające. Nie dlatego, że nigdy nie odczuli dobrodziejstwa tego

wewnętrznego impulsu. Przyczyna jest inna. Niełatwo wyjaśnić komuś coś, czego się

samemu nie rozumie.

Ja także, pytana o to czasami, istotę rzeczy obchodzę z daleka. Ale odpowiadam

w sposób taki: natchnienie nie jest wyłącznym przywilejem poetów czy artystów w ogólności.

Jest, była, będzie zawsze pewna grupa ludzi, których natchnienie nawiedza. To ci wszyscy,

którzy świadomie wybierają sobie pracę i wykonują ją z zamiłowaniem i wyobraźnią. Bywają

tacy lekarze, bywają tacy pedagodzy, bywają tacy ogrodnicy i jeszcze setka innych zawodów.

Ich praca może być bezustanną przygodą, jeśli tylko potrafią w niej dostrzec coraz to nowe

wyzwania. Pomimo trudów i porażek, ich ciekawość nie stygnie. Z każdego rozwiązanego

zagadnienia wyfruwa im rój nowych pytań. Natchnienie, czymkolwiek ono jest, rodzi się

z bezustannego „nie wiem”. […]

Poeta również, jeśli jest prawdziwym poetą, musi ciągle powtarzać sobie „nie wiem”.

Każdym utworem próbuje na to odpowiedzieć, ale kiedy tylko postawi kropkę, już ogarnia go

wahanie, już zaczyna sobie zdawać sprawę, że jest to odpowiedź tymczasowa i absolutnie

niewystarczająca. Więc próbuje jeszcze raz i jeszcze raz… […]

Świat, cokolwiek byśmy o nim pomyśleli zatrwożeni jego ogromem i własną wobec

niego bezsilnością, rozgoryczeni jego obojętnością na poszczególne cierpienia ludzi, zwierząt,

a może i roślin, bo skąd pewność, że rośliny są od cierpień wolne; cokolwiek byśmy

pomyśleli o jego przestrzeniach przeszywanych promieniowaniem gwiazd, gwiazd, wokół

których zaczęto już odkrywać jakieś planety, już martwe? jeszcze martwe? nie wiadomo;

cokolwiek byśmy pomyśleli o tym bezmiernym teatrze, na który mamy wprawdzie bilet

wstępu, ale ważność tego biletu jest śmiesznie krótka, ograniczona dwiema stanowczymi

datami; cokolwiek jeszcze pomyślelibyśmy o tym świecie, jest on zadziwiający. […]

Zgoda, w mowie potocznej, która nie zastanawia się nad każdym słowem, wszyscy

używamy określeń: „zwykły świat”, „zwykłe życie”, „zwykła kolej rzeczy”...

Jednak w języku poezji, gdzie każde słowo się waży, nic już zwyczajne i normalne nie jest.

Żaden kamień i żadna nad nim chmura. Żaden dzień i żadna po nim noc. A nade wszystko

żadne niczyje na tym świecie istnienie.

Wygląda na to, że poeci będą mieli zawsze dużo do roboty.

http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1996/szymborska-lecture-p.html


8


Zadanie 15. (0–3)

Streść fragment odczytu „Poeta i świat” Wisławy Szymborskiej w 40 słowach.

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 16. (0–2)

Przedstaw 2 argumenty uzasadniające pogląd poetki: „Wygląda na to, że poeci będą

mieli zawsze dużo do roboty.”

Argument 1.:

……………..………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………......

Argument 2.:

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 17. (0–2)

Do podanych zdań wkradły się dwa błędy. Wypisz je i podaj prawdziwe informacje.

Nagrodę Nobla wręczono Wisławie Szymborskiej 9 grudnia 1996 roku

w Paryżu. Komitet Noblowski w uzasadnieniu przyznania poetce nagrody napisał:

„za prozę, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu

kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej rzeczywistości”.

Informacja fałszywa Informacja prawdziwa

1.

2.


9

Zadanie 18. (0–2)

a) Wskaż związek wyrazowy, który nie jest poprawnym związkiem frazeologicznym.

□ A. czerpać natchnienie

□ B. szukać natchnienia

□ C. nasycić się natchnieniem

□ D. robić coś w natchnieniu

b) Podaj inny poprawny związek frazeologiczny ze słowem „natchnienie”.

……………………………………………………………

Zadanie 19. (0–2)

Z poniższego wypowiedzenia wypisz imiesłowy i nazwij je.

„cokolwiek byśmy pomyśleli o tym bezmiernym teatrze, na który mamy wprawdzie

bilet wstępu, ale ważność tego biletu jest śmiesznie krótka, ograniczona dwiema

stanowczymi datami; cokolwiek jeszcze pomyślelibyśmy o tym świecie, jest on

zadziwiający.”

Imiesłów Nazwa imiesłowu

Zadanie 20. (0–10)

Napisz rozprawkę na temat: Twórcy literatury odkrywają piękno człowieczeństwa.

W argumentacji odwołaj się do dwóch wybranych utworów.

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………….,……………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………


10

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………


11

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………


12

BRUDNOPIS

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

………………………………………………………………………………………………………………………

....................................................................................................................................................................................

WOJEWÓDZKI KONKURS Z JĘZYKA POLSKIEGO · Pamiętaj, że w zadaniach krótkiej odpowiedzi błąd...

Documents

Transcript of WOJEWÓDZKI KONKURS Z JĘZYKA POLSKIEGO · Pamiętaj, że w zadaniach krótkiej odpowiedzi błąd...