Witamina D w dermatologii - Termedia - … czy konieczność ? Anna Woźniacka Witamina D – „Hot...

34
Witamina D w dermatologii moda czy konieczność ? Anna Woźniacka

Transcript of Witamina D w dermatologii - Termedia - … czy konieczność ? Anna Woźniacka Witamina D – „Hot...

Witamina D w dermatologii

moda czy konieczność ?

Anna Woźniacka

Witamina D – „Hot topic”

Wrzesień - Listopad

69 872 + 583

LITERATURA POPULARNO-NAUKOWA

UVB/skóra (80-100%) → cholekalcyferol ← pokarm (0-20%)

Wątroba →hydroksylacja → kalcydiol - 25 OH D3 Nerki → hydroksylacja → kalcytriol -1,25 (OH)2 D3

WITAMINA D

• Wpływ na gospodarkę wapniowo-fosforanową • Metabolizm tkanki kostnej • Zapobieganie krzywicy u dzieci • Zapobieganie osteomalacji u dorosłych • Prawidłowa praca mięśni

WITAMINA D

Pan GT, et. al. Vitamin D deficiency in relation to the risk of metabolic syndrome in middle-aged and elderly patients with type 2 diabetes mellitus. J Nutr Sci Vitaminol, 2016, 62, 213.

1. Otyłość brzuszna (Europa: ♂ > 94 cm, ♀> 80cm USA : ♂ > 102 cm, ♀> 88cm). 2. Nadciśnienie tętnicze (>130mmHg - skurczowe, >85mmHg rozkurczowe). 3. Dyslipidemia: TG> 150 mg/dL 4. HDL < 40 mg/dL. 5. Glukoza > 100mg/dL

WITAMINA D A ZESPÓŁ METABOLICZNY (OTYŁOŚĆ, CUKRZYCA, NADCIŚNIENIE, DYSLIPIDEMIA)

Pan GT, et. al. Vitamin D deficiency in relation to the risk of metabolic syndrome in middle-aged and elderly patients with type 2 diabetes mellitus. J Nutr Sci Vitaminol, 2016, 62, 213.

Wit. D → zwiększa absorbcję Ca w jelitach → hamuje syntezę TG w wątrobie Wit. D → hamuje PTH → stymuluje lipolizę

WITAMINA D A ZESPÓŁ METABOLICZNY (DYSLIPIDEMIA)

Pan GT, et. al. Vitamin D deficiency in relation to the risk of metabolic syndrome in middle-aged and elderly patients with type 2 diabetes mellitus. J Nutr Sci Vitaminol, 2016, 62, 213.

• Receptory dla insuliny obecne są na komórkach β trzustki

• Wit. D →stymuluje ekspresję receptora dla insuliny

Badania interwencyjne 50 000IU/tydzień przez 10 tygodni → ↓ glukozy

WITAMINA D A ZESPÓŁ METABOLICZNY (CUKRZYCA TYPU 2)

Pan GT, et. al. Vitamin D deficiency in relation to the risk of metabolic syndrome in middle-aged and elderly patients with type 2 diabetes mellitus. J Nutr Sci Vitaminol, 2016, 62, 213.

• Osoby otyłe rzadziej eksponują się na UV

• U osób otyłych fotosynteza wolniejsza

• Sekwestracja witaminy D w tkance tłuszczowej

• Synteza wolniejsza u osób starszych

WITAMINA D A ZESPÓŁ METABOLICZNY (OTYŁOŚĆ)

WITAMINA D A ZESPÓŁ METABOLICZNY (NADCIŚNIENIE)

Bricio-Barrios JA et al. Effect of calcytriol supplementation on blood pressure in older adults. J Nutr Gerontol Geritr. 2016, 35: 243.

Niedobór witaminy D, podobnie jak nadciśnienie występuje częściej u osób starszych Osoby po 70 rż Suplementacja 1000 IU przez 6 tygodni Ciśnienie skurczowe obniżyło się średnio 20 mmHg Ciśnienie rozkurczowe obniżyło się o 7 mmHg

WITAMINA D A ZESPÓŁ METABOLICZNY (NADCIŚNIENIE)

Bricio-Barrios JA et al. Effect of calcytriol supplementation on blood pressure in older adults. J Nutr Gerontol Geritr. 2016, 35: 243.

Niedobór witaminy D łączy się z większym ryzykiem występowania:

• Zespołu metabolicznego • Dyslipidemii • Cukrzycy typu 2 • Nadciśnienia • Otyłości

Związek przyczynowy nie został udowodniony!!!!!

WITAMINA D

Stan zaopatrzenia

organizmu w witaminę D

Stężenie 25(OH)D3 w surowicy

nmol/l

ng/ml

Poziom zalecany 70-200 30-80

Hipowitaminoza 50-75 20-30

Niedobór 25-50 10-20

Deficyt 0-25 0-10

Poziom toksyczny

>250 >100

TERMINOLOGIA OCENY STANU ZAOPATRZENIA W WITAMINĘ D

Han JE, et al. High dose vitamin D administration in ventilated intensive care unit patients: A pilot double blind randomized controlled trial. 2016, 4, 59.

Bardzo niskie stężenia kalcydiolu u osób w stanach krytycznych 50 000 IU lub 100 000 IU przez kolejnych 5 dni, tj. łącznie 250 000 lub 500 000 IU Po 7 dniach stężenie we krwi wzrosło do średnio 45.7 i 55.2 ng/ml (ok. 4 tygodnie) Stężeniu LL-37 podobne Czas hospitalizacji chorych był istotnie niższy w grupie osób suplementowanych 36 dni (placebo) → 25 dni (250 000IU) → 18 dni (500 000IU).

WITAMINA D NA ODDZIAŁACH INTENSYWNEJ OPIEKI MEDYCZNEJ

Norma- 10.8 % Niedobór – 43.7% Deficyt – 45.6 % Niskie stężenie w sposób istotny statystycznie koreluje z obecnością stanu przedrzucawkowego.

Domaracki P., et al.. Serum 25OH vitamin D levels in Polish women during pregnancies complicated by hypertensive disorders and gestational diabetes. International Journal of Molecular Science, 2016, 17, 1574.

WITAMINA D A KOBIETY CIĘŻARNE

Atopia - zwiększona wrażliwość na alergeny Suplementacja kobiet w III trymestrze (1000 lub 2000IU/dz) i suplementacja dzieci do 6 m-ca (400 lub 800IU) Zmniejszenie częstości nadwrażliwości na roztocza kurzu domowego (18 m-cy) w grupie osób suplementowanych Grant CC, et. al. Vitamin D supplementation during pregnancy and infancy reduces aeroallergen sensitization: a randomized controlled trial. Allergy, 2016, 71, 1325.

WITAMINA D A KOBIETY CIĘŻARNE

Metaanaliza: 3666 (m. + dz.) niedobór nie ma wpływu na rozwój astmy 2225 (m. +dz.) niedobór nie ma pływu na rozwój nieżytu nosa

2172 (m. +dz.) niedobór ma wpływ na rozwój AZS

Wei Z, et.al. Maternal vitamin D status and childhood asthma, wheeze and eczema: A systematic review and meta-analysis. Pediatric Allergy and Immunology, 2016, 27, 612.

WITAMINA D A KOBIETY CIĘŻARNE

Samochocki Z, Bogaczewicz J, Jeziorkowska R, Sysa-Jędrzejowska A, Glińska O, Karczmarewicz E, McCauliffe DP, Woźniacka A. Vitamin D effects in atopic dermatitis. J Am Acad Dermatol. 2013 Aug;69(2):238-44.

Witamina D w przebiegu atopowego zapalenia skóry

Samochocki Z, Bogaczewicz J, Jeziorkowska R, Sysa-Jędrzejowska A, Glińska O, Karczmarewicz E, McCauliffe DP, Woźniacka A. Vitamin D effects in atopic dermatitis. J Am Acad Dermatol. 2013 Aug;69(2):238-44.

Samochocki Z, Bogaczewicz J, Jeziorkowska R, Sysa-Jędrzejowska A, Glińska O, Karczmarewicz E, McCauliffe DP, Woźniacka A. Vitamin D effects in atopic dermatitis. J Am Acad Dermatol. 2013 Aug;69(2):238-44.

2000 IU DZIENNIE, 3 MIESIĄCE

• Czy u chorych na pokrzywkę przewlekłą stężenia witaminy D były niższe?

• Czy suplementacja w dawce 300 000 IU/ m-c przez 3 miesiące wpływa na poprawę stanu klinicznego?

Topal et al. Does replacement of vitamin D reduce the symptom scores and improve quality of life in patients with chronic urticaria? J. Dermatol Treat, 2016, 27, 163.

2000 IU DZIENNIE, 3 MIESIĄCE

• Czy u chorych na pokrzywkę przewlekłą stężenia witaminy D były niższe?

Tak, ale nie ma korelacji pomiędzy stężeniem witaminy D a nasileniem zmian klinicznych • Czy suplementacja w dawce 300 000 IU/ m-c przez 3 miesiące wpływa

na poprawę stanu klinicznego? Tak

Topal et al. Does replacement of vitamin D reduce the symptom scores and improve quality of life in patients with chronic urticaria? J. Dermatol Treat, 2016, 27, 163.

WITAMINA D A POKRZYWKA PRZEWLEKŁA

WAO nie potwierdza ochronnej roli suplementacji matek i dzieci w zapobieganiu chorób alergicznych u dzieci i pozostawia decyzję rodzicom

i lekarzom.

• Nowotwory • Choroby układu nerwowego • Choroby autoimmunizacyjne

WITAMINA D

• Hamuje proliferację limfocytów

• Hamuje syntezę IL-2, IL-6, IFN-γ, TNF-α

• Nasila syntezę IL-4, IL-5, IL-10 (dominacja Th2)

• Hamuje dojrzewanie komórek dendrytycznych

• Zwiększa liczbę T reg

• Hamuje syntezę przeciwciał przez limfocyty B

WITAMINA D A NABYTA ODPOWIEDŹ IMMUNOLOGICZNA

• Fotoprotekcja

• Stosowane leczenie (GKS, leki przeciwmalaryczne)

• Lupus nephritis

Watad et. Al.. Vitamin D and systemic lupus erythematosus: Myth or reality? Isr. Med. Assoc J 2016, 18: 177

WITAMINA D A UKŁADOWY TOCZEŃ RUMIENIOWATY

• Niedobór witaminy D

• Brak korelacji z aktywnością procesu chorobowego

• Pojedyncze prace wskazują na poprawę po suplementacji

Watad et. Al.. Vitamin D and systemic lupus erythematosus: Myth or reality? Isr. Med. Assoc J 2016, 18: 177

WITAMINA D A UKŁADOWY TOCZEŃ RUMIENIOWATY

Badania epidemiologiczne potwierdzają związek pomiędzy niskimi stężeniami witaminy D a osteporozą, osteopenią, krzywicą a także nowotworami, chorobami neurodegeneracyjnymi, infekcyjnymi, autoimmunologicznymi i układu sercowo-naczyniowego, lecz w przypadku tych drugich nie jest potwierdzony związek patogenetyczny.

STANOWISKO AMERICAN ACADEMY OF DERMATOLOGY

Niekontrolowana ekspozycja na słońce i sztuczne źródła światła należą do uznanych czynników zwiększających ryzyko rozwoju nowotworów skóry (MM, SCC).

STANOWISKO AMERICAN ACADEMY OF DERMATOLOGY

Brak jest potwierdzonych badaniami naukowymi, zwalidowanych, tzw. „bezpiecznych” dawek promieniowania UV, które stymulują maksymalną syntezę witaminy D bez zwiększania ryzyka kancerogenezy. Synteza wit. D uzależniona jest od pory dnia, pory roku, szerokości geograficznej, wysokości ponad poziom morza, warunków atmosferycznych, składu atmosfery, pigmentacji skóry, okolicy naświetlanej, stosowania filtrów.

STANOWISKO AMERICAN ACADEMY OF DERMATOLOGY

Stężenie 20 ng/ml można przyjąć za wystarczające. Nie znane jest bezpieczeństwo długotrwałego działania poziomów większych niż 50ng/ml

STANOWISKO AMERICAN ACADEMY OF DERMATOLOGY

• >18 roku życia 800-2000 IU/dobę (20,0-50,0 μg/dobę), zależnie od masy ciała, w miesiącach od IX-IV

• 800-2000 IU/dobę (20,0-50,0 μg/dobę), zależnie od masy ciała, przez cały rok, jeśli nie jest zapewniona efektywna synteza skórna witaminy D w miesiącach letnich

Płudowski P, Karczmarewicz E, Chlebna-Sokól D i wsp. Witamina D: Rekomendacje dawkowania w populacji osób zdrowych oraz w grupach ryzyka deficytów - wytyczne dla Europy Środkowej 2013 r. Standardy medyczne 2013, 10: 573-578.

Witamina D w dermatologii

moda i konieczność !!!