Witamina D w dermatologii - Termedia - … czy konieczność ? Anna Woźniacka Witamina D – „Hot...
Transcript of Witamina D w dermatologii - Termedia - … czy konieczność ? Anna Woźniacka Witamina D – „Hot...
UVB/skóra (80-100%) → cholekalcyferol ← pokarm (0-20%)
Wątroba →hydroksylacja → kalcydiol - 25 OH D3 Nerki → hydroksylacja → kalcytriol -1,25 (OH)2 D3
WITAMINA D
• Wpływ na gospodarkę wapniowo-fosforanową • Metabolizm tkanki kostnej • Zapobieganie krzywicy u dzieci • Zapobieganie osteomalacji u dorosłych • Prawidłowa praca mięśni
WITAMINA D
Pan GT, et. al. Vitamin D deficiency in relation to the risk of metabolic syndrome in middle-aged and elderly patients with type 2 diabetes mellitus. J Nutr Sci Vitaminol, 2016, 62, 213.
1. Otyłość brzuszna (Europa: ♂ > 94 cm, ♀> 80cm USA : ♂ > 102 cm, ♀> 88cm). 2. Nadciśnienie tętnicze (>130mmHg - skurczowe, >85mmHg rozkurczowe). 3. Dyslipidemia: TG> 150 mg/dL 4. HDL < 40 mg/dL. 5. Glukoza > 100mg/dL
WITAMINA D A ZESPÓŁ METABOLICZNY (OTYŁOŚĆ, CUKRZYCA, NADCIŚNIENIE, DYSLIPIDEMIA)
Pan GT, et. al. Vitamin D deficiency in relation to the risk of metabolic syndrome in middle-aged and elderly patients with type 2 diabetes mellitus. J Nutr Sci Vitaminol, 2016, 62, 213.
Wit. D → zwiększa absorbcję Ca w jelitach → hamuje syntezę TG w wątrobie Wit. D → hamuje PTH → stymuluje lipolizę
WITAMINA D A ZESPÓŁ METABOLICZNY (DYSLIPIDEMIA)
Pan GT, et. al. Vitamin D deficiency in relation to the risk of metabolic syndrome in middle-aged and elderly patients with type 2 diabetes mellitus. J Nutr Sci Vitaminol, 2016, 62, 213.
• Receptory dla insuliny obecne są na komórkach β trzustki
• Wit. D →stymuluje ekspresję receptora dla insuliny
Badania interwencyjne 50 000IU/tydzień przez 10 tygodni → ↓ glukozy
WITAMINA D A ZESPÓŁ METABOLICZNY (CUKRZYCA TYPU 2)
Pan GT, et. al. Vitamin D deficiency in relation to the risk of metabolic syndrome in middle-aged and elderly patients with type 2 diabetes mellitus. J Nutr Sci Vitaminol, 2016, 62, 213.
• Osoby otyłe rzadziej eksponują się na UV
• U osób otyłych fotosynteza wolniejsza
• Sekwestracja witaminy D w tkance tłuszczowej
• Synteza wolniejsza u osób starszych
WITAMINA D A ZESPÓŁ METABOLICZNY (OTYŁOŚĆ)
Bricio-Barrios JA et al. Effect of calcytriol supplementation on blood pressure in older adults. J Nutr Gerontol Geritr. 2016, 35: 243.
Niedobór witaminy D, podobnie jak nadciśnienie występuje częściej u osób starszych Osoby po 70 rż Suplementacja 1000 IU przez 6 tygodni Ciśnienie skurczowe obniżyło się średnio 20 mmHg Ciśnienie rozkurczowe obniżyło się o 7 mmHg
WITAMINA D A ZESPÓŁ METABOLICZNY (NADCIŚNIENIE)
Bricio-Barrios JA et al. Effect of calcytriol supplementation on blood pressure in older adults. J Nutr Gerontol Geritr. 2016, 35: 243.
Niedobór witaminy D łączy się z większym ryzykiem występowania:
• Zespołu metabolicznego • Dyslipidemii • Cukrzycy typu 2 • Nadciśnienia • Otyłości
Związek przyczynowy nie został udowodniony!!!!!
WITAMINA D
Stan zaopatrzenia
organizmu w witaminę D
Stężenie 25(OH)D3 w surowicy
nmol/l
ng/ml
Poziom zalecany 70-200 30-80
Hipowitaminoza 50-75 20-30
Niedobór 25-50 10-20
Deficyt 0-25 0-10
Poziom toksyczny
>250 >100
TERMINOLOGIA OCENY STANU ZAOPATRZENIA W WITAMINĘ D
Han JE, et al. High dose vitamin D administration in ventilated intensive care unit patients: A pilot double blind randomized controlled trial. 2016, 4, 59.
Bardzo niskie stężenia kalcydiolu u osób w stanach krytycznych 50 000 IU lub 100 000 IU przez kolejnych 5 dni, tj. łącznie 250 000 lub 500 000 IU Po 7 dniach stężenie we krwi wzrosło do średnio 45.7 i 55.2 ng/ml (ok. 4 tygodnie) Stężeniu LL-37 podobne Czas hospitalizacji chorych był istotnie niższy w grupie osób suplementowanych 36 dni (placebo) → 25 dni (250 000IU) → 18 dni (500 000IU).
WITAMINA D NA ODDZIAŁACH INTENSYWNEJ OPIEKI MEDYCZNEJ
Norma- 10.8 % Niedobór – 43.7% Deficyt – 45.6 % Niskie stężenie w sposób istotny statystycznie koreluje z obecnością stanu przedrzucawkowego.
Domaracki P., et al.. Serum 25OH vitamin D levels in Polish women during pregnancies complicated by hypertensive disorders and gestational diabetes. International Journal of Molecular Science, 2016, 17, 1574.
WITAMINA D A KOBIETY CIĘŻARNE
Atopia - zwiększona wrażliwość na alergeny Suplementacja kobiet w III trymestrze (1000 lub 2000IU/dz) i suplementacja dzieci do 6 m-ca (400 lub 800IU) Zmniejszenie częstości nadwrażliwości na roztocza kurzu domowego (18 m-cy) w grupie osób suplementowanych Grant CC, et. al. Vitamin D supplementation during pregnancy and infancy reduces aeroallergen sensitization: a randomized controlled trial. Allergy, 2016, 71, 1325.
WITAMINA D A KOBIETY CIĘŻARNE
Metaanaliza: 3666 (m. + dz.) niedobór nie ma wpływu na rozwój astmy 2225 (m. +dz.) niedobór nie ma pływu na rozwój nieżytu nosa
2172 (m. +dz.) niedobór ma wpływ na rozwój AZS
Wei Z, et.al. Maternal vitamin D status and childhood asthma, wheeze and eczema: A systematic review and meta-analysis. Pediatric Allergy and Immunology, 2016, 27, 612.
WITAMINA D A KOBIETY CIĘŻARNE
Samochocki Z, Bogaczewicz J, Jeziorkowska R, Sysa-Jędrzejowska A, Glińska O, Karczmarewicz E, McCauliffe DP, Woźniacka A. Vitamin D effects in atopic dermatitis. J Am Acad Dermatol. 2013 Aug;69(2):238-44.
Witamina D w przebiegu atopowego zapalenia skóry
Samochocki Z, Bogaczewicz J, Jeziorkowska R, Sysa-Jędrzejowska A, Glińska O, Karczmarewicz E, McCauliffe DP, Woźniacka A. Vitamin D effects in atopic dermatitis. J Am Acad Dermatol. 2013 Aug;69(2):238-44.
Samochocki Z, Bogaczewicz J, Jeziorkowska R, Sysa-Jędrzejowska A, Glińska O, Karczmarewicz E, McCauliffe DP, Woźniacka A. Vitamin D effects in atopic dermatitis. J Am Acad Dermatol. 2013 Aug;69(2):238-44.
2000 IU DZIENNIE, 3 MIESIĄCE
• Czy u chorych na pokrzywkę przewlekłą stężenia witaminy D były niższe?
• Czy suplementacja w dawce 300 000 IU/ m-c przez 3 miesiące wpływa na poprawę stanu klinicznego?
Topal et al. Does replacement of vitamin D reduce the symptom scores and improve quality of life in patients with chronic urticaria? J. Dermatol Treat, 2016, 27, 163.
2000 IU DZIENNIE, 3 MIESIĄCE
• Czy u chorych na pokrzywkę przewlekłą stężenia witaminy D były niższe?
Tak, ale nie ma korelacji pomiędzy stężeniem witaminy D a nasileniem zmian klinicznych • Czy suplementacja w dawce 300 000 IU/ m-c przez 3 miesiące wpływa
na poprawę stanu klinicznego? Tak
Topal et al. Does replacement of vitamin D reduce the symptom scores and improve quality of life in patients with chronic urticaria? J. Dermatol Treat, 2016, 27, 163.
WITAMINA D A POKRZYWKA PRZEWLEKŁA
WAO nie potwierdza ochronnej roli suplementacji matek i dzieci w zapobieganiu chorób alergicznych u dzieci i pozostawia decyzję rodzicom
i lekarzom.
• Hamuje proliferację limfocytów
• Hamuje syntezę IL-2, IL-6, IFN-γ, TNF-α
• Nasila syntezę IL-4, IL-5, IL-10 (dominacja Th2)
• Hamuje dojrzewanie komórek dendrytycznych
• Zwiększa liczbę T reg
• Hamuje syntezę przeciwciał przez limfocyty B
WITAMINA D A NABYTA ODPOWIEDŹ IMMUNOLOGICZNA
• Fotoprotekcja
• Stosowane leczenie (GKS, leki przeciwmalaryczne)
• Lupus nephritis
Watad et. Al.. Vitamin D and systemic lupus erythematosus: Myth or reality? Isr. Med. Assoc J 2016, 18: 177
WITAMINA D A UKŁADOWY TOCZEŃ RUMIENIOWATY
• Niedobór witaminy D
• Brak korelacji z aktywnością procesu chorobowego
• Pojedyncze prace wskazują na poprawę po suplementacji
Watad et. Al.. Vitamin D and systemic lupus erythematosus: Myth or reality? Isr. Med. Assoc J 2016, 18: 177
WITAMINA D A UKŁADOWY TOCZEŃ RUMIENIOWATY
Badania epidemiologiczne potwierdzają związek pomiędzy niskimi stężeniami witaminy D a osteporozą, osteopenią, krzywicą a także nowotworami, chorobami neurodegeneracyjnymi, infekcyjnymi, autoimmunologicznymi i układu sercowo-naczyniowego, lecz w przypadku tych drugich nie jest potwierdzony związek patogenetyczny.
STANOWISKO AMERICAN ACADEMY OF DERMATOLOGY
Niekontrolowana ekspozycja na słońce i sztuczne źródła światła należą do uznanych czynników zwiększających ryzyko rozwoju nowotworów skóry (MM, SCC).
STANOWISKO AMERICAN ACADEMY OF DERMATOLOGY
Brak jest potwierdzonych badaniami naukowymi, zwalidowanych, tzw. „bezpiecznych” dawek promieniowania UV, które stymulują maksymalną syntezę witaminy D bez zwiększania ryzyka kancerogenezy. Synteza wit. D uzależniona jest od pory dnia, pory roku, szerokości geograficznej, wysokości ponad poziom morza, warunków atmosferycznych, składu atmosfery, pigmentacji skóry, okolicy naświetlanej, stosowania filtrów.
STANOWISKO AMERICAN ACADEMY OF DERMATOLOGY
Stężenie 20 ng/ml można przyjąć za wystarczające. Nie znane jest bezpieczeństwo długotrwałego działania poziomów większych niż 50ng/ml
STANOWISKO AMERICAN ACADEMY OF DERMATOLOGY
• >18 roku życia 800-2000 IU/dobę (20,0-50,0 μg/dobę), zależnie od masy ciała, w miesiącach od IX-IV
• 800-2000 IU/dobę (20,0-50,0 μg/dobę), zależnie od masy ciała, przez cały rok, jeśli nie jest zapewniona efektywna synteza skórna witaminy D w miesiącach letnich
Płudowski P, Karczmarewicz E, Chlebna-Sokól D i wsp. Witamina D: Rekomendacje dawkowania w populacji osób zdrowych oraz w grupach ryzyka deficytów - wytyczne dla Europy Środkowej 2013 r. Standardy medyczne 2013, 10: 573-578.