Weso∏ych Âwiàt... W tym numerze:

Rozmowa

z siedmioletnià

Olà, która pokona∏a

stomi´

•

Dobór sprz´tu

stomijnego

•

W poszukiwaniu

radoÊci i szcz´Êcia

•

O co najcz´Êciej

pytajà pacjenci

•

Sanatorium

dla stomików

•

Listy od czytelników

Nietrudno wyobraziç sobie atmosfer´ radoÊci w Paƒstwa domach, która poprzedza tenajbardziej rodzinne Âwi´ta w roku. Ju˝ roznosi si´ zapach s∏odkich ciast i innych wigilijnychpotraw. Dzieci strojà choink´, seniorzy rodziny szukajà sianka pod obrus, przygotowujàop∏atek. My równie˝ chcielibyÊmy prze∏amaç si´ op∏atkiem z ka˝dym z Paƒstwa - zewszystkimi, którzy nas czytajà. Symbolicznie czynimy to op∏atkiem, który do∏àczamy donaszego Êwiàtecznego numeru. Wszystkiego najlepszego!!!

Mamy nadziej´, ˝e pomimo przygotowaƒ do Wigilijnej Wieczerzy, znajdziecie Paƒstwospokojnà chwil´, by wziàç do r´ki kolejne wydanie „Naszej Troski”. ChcieliÊmy, ˝eby by∏oono wyjàtkowe. Czy nam si´ to uda∏o? Ocenicie Paƒstwo sami.

Tym razem proponujemy rozpocz´cie lektury od przepisu na wspania∏y, tradycyjnybarszcz wigilijny. Receptura ta pochodzi ze staropolskiej ksià˝ki kucharskiej, prosimy jàkoniecznie wypróbowaç.

Poza tym polecamy „Rozmow´ z ...” dzielnà siedmiolatkà, która pokona∏a swojà chorob´i dziÊ ju˝ zapomnia∏a, ˝e mia∏a „coÊ” na brzuszku. Na kolejnych stronach „Naszej Troski”znajdziecie Paƒstwo równie interesujàce teksty. Nie tylko pe∏ne rad i wskazówek,ale i takie, które zmuszajà do refleksji, zadumy. Tym bardziej, ˝e czas Êwiàteczny temuwyjàtkowo sprzyja.

˚yczymy Paƒstwu du˝o zdrowia. Aby te Êwiàteczne dni up∏yn´∏y wÊród osób kochanychi kochajàcych, by by∏y pe∏ne ludzkiej dobroci, radoÊci i spokoju. Koƒczy si´ kolejny rok,sk∏adamy wi´c równie˝ ˝yczenia noworoczne. Oby ten przysz∏y by∏ naprawd´ szcz´Êliwy.Pod ka˝dym wzgl´dem...

ISSN 1642-2457

nr 1(4), styczeƒ 2002

lek. med. Przemys∏aw StyczeƒDzia∏ Pomocy ConvaTec

Doniesienia

Czy wiesz, ˝e...

Wolontariat

Siejemy rze˝uch´ „„NNaasszzaa TTrroosskkaa””Bezp∏atny magazyn

dla pacjentów ze stomià

WWyyddaawwccaaBristol-Myers Squibb Sp. z o.o.

(Dzia∏ Pomocy ConvaTec)ul. Domaniewska 41, 02-672 Warszawa

tel.: (22) 874 38 10fax: (22) 874 38 35

e-mail: dzial.pomocy@bms.com

RReeddaakkccjjaaDorota Anna Bronisz

lek. med. Wojciech StraÊlek. med. Przemys∏aw Styczeƒ

PPrreennuummeerraattaaBezp∏atnà prenumerat´ mo˝na zamawiaçdzwoniàc pod bezp∏atny numer infolinii:

0-800 120-093

PPrroojjeekktt ii oopprraaccoowwaanniiee ggrraaffiicczznneeMedical Communications

ul. Rzymska 39, 03-976 Warszawatel.: (22) 616 16 06

Wolontariusz jest uosobieniem nadziei, cz∏o-wiekiem szcz´Êliwym mimo stomii. Potrafiudzieliç takiego wsparcia, jakiego nie mogàzapewniç profesjonaliÊci - chyba, ˝e samimajà stomi´.

Towarzystwa stomijne organizujà pomocochotników po to, ˝eby wykorzystaç niezwy-k∏y potencja∏ tych osób, ich wiedz´ i doÊ-wiadczenie. Nie po to, by zast´powaç czy wyr -czaç profesjonalistów albo organizowaç kon-kurencyjny w stosunku do s∏u˝by zdrowiaserwis.

Wolontariusze pomagajà pacjentowi orazjego rodzinie w adaptacji do ˝ycia ze stomià.Przed rozpocz´ciem swojej pracy odbywajàspecjalne przeszkolenie zakoƒczone certyfi-katem. Potem uczestniczà w zaj´ciach, którepomagajà im w dalszej pracy z pacjentami.

Pol-Ilko rozpocz´∏o tworzenie wolontariatuw 1997 roku od przeszkolenia regionalnychkoordynatorów, którzy organizujà prac´ wolon-tariuszy. Koordynatorami zosta∏y osoby zestomià, które prze˝y∏y operacj´ co najmniejtrzy lata wczeÊniej, dobrze znane w Êrodo-wisku, bez wi´kszych problemów zdrowot-nych. Ludzie pe∏ni optymizmu, pogodni, nie-konfliktowi, ∏atwo nawiàzujàcy kontakty z inny-mi, dyskretni i taktowni. Natomiast kandy-datów na wolontariuszy powinny wskazywaçpiel´gniarki, lekarze poradni stomijnych,cz∏onkowie oddzia∏ów regionalnych Pol-Ilko.

OOcchhoottnniiccyy mmuusszzàà mmiieeçç ÊÊwwiiaaddoommooÊÊçç,,˝ee bbyycciiee wwoolloonnttaarriiuusszzeemm nniiee jjeesstt wwyyrróó˝--nniieenniieemm cczzyy nnaaggrrooddàà,, aallee ppoowwoo∏∏aanniieemm..

Zjedzenie zbyt obfitego posi∏ku to nie tylko porcjadodatkowych kalorii i centymetrów w biodrach.Taki posi∏ek mo˝e przyczyniç si´ do wystàpieniazawa∏u serca - ostrzegajà kardiolodzy. Z badaƒ,ujawnionych na corocznym kongresie Amerykaƒ-skiego Stowarzyszenia Kardiologicznego wynika,˝e ryzyko zawa∏u w ciàgu godziny po obfitym po-si∏ku wzrasta a˝ dziesi´ciokrotnie. W nast´pnychdwóch godzinach po odejÊciu od sto∏u staje si´czterokrotnie wy˝sze, a po trzech godzinach prawiewraca do normy.

Przejadanie si´ jest szczególnie niebezpiecznedla osób, które ju wczeÊniej mia∏y problemy z sercem.

• Zostaƒ w domu i po∏ó˝ si´ do ∏ó˝ka - przecho-dzona grypa grozi powa˝nymi powik∏aniami.

• Ogranicz kontakty z innymi - nie b´dzieszroznosiç wirusa, a jednoczeÊnie pozwoli Ci touniknàç dodatkowych zaka˝eƒ.

• Pami´taj, by u˝ywaç osobnej poÊcieli, r cz-ników, naczyƒ, sztuçców - tà drogà te˝ mo˝naprzenosiç wirusa.

• Pij du˝o p∏ynów - zw∏aszcza zio∏owych naparów.• Wspomagaj swój organizm w walce z cho-

robà, weê leki przeciwgoràczkowe, witaminy(zw∏aszcza C), wapno; do ∏ask wracajà równie˝popularne w epoce naszych babç baƒki czysyrop z cebuli.

Rze˝ucha jest pe∏na witaminy C, ˝elaza i solimineralnych. Mo˝na jà hodowaç w domu,wysiewajàc do ziemi w skrzynkach lub donicz-kach albo na wilgotnà lignin´. WyroÊni´tà, a po-trzeba na to oko∏o 10 dni, Êcina si´ no˝yczkamii sieka jak szczypior. Dodaje si´ jà do twaro˝ku,zup, sa∏atek i surówek.

Dietetycy zalecajà rze˝uch´ nie tylko jakowitamin´, ale tak˝e jako lek. Oczyszcza bowiemkrew, leczàc takie dolegliwoÊci dermatologiczne,jak tràdzik czy ∏ojotok. Regularne jedzenie rze˝u-chy wskazane jest tak˝e przy stanach zapalnychoskrzeli, przy dolegliwoÊciach reumatycznych,anemii, chorobie wieƒcowej i zaburzeniachkrà˝enia.

Gdy z∏apa∏a Ci´ grypa...

2

Weso∏ych Âwiàt i Szcz´Êliwego Nowego Roku

SSkk∏∏aaddnniikkii:: 1,5 l wywaruz warzyw, 250 ml wywaru

z ryb, 1/2 kg buraków, 6 dkg ce-buli, 2 dkg suszonych grzybów, 2 - 3 dkg

mas∏a, koperek, sól, cukier, czosnek i kwasz buraków do smaku.

SSppoossóóbb pprrzzyyrrzzààddzzaanniiaa:: Grzyby umyç, namo-czyç i ugotowaç. Buraki zalaç wrzàcà wodà,ugotowaç i zetrzeç na tarce o du˝ych otworach.Wywar z warzyw po∏àczyç z wywarem z rybi grzybów, dodaç buraki, chwil´ pogotowaç.Cebul´ obraç, op∏ukaç, pokroiç w kostk´,usma˝yç, dodaç do przecedzonego barszczurazem z posiekanymi grzybami.

Barszcz wigilijny

Nasza kuchnia

Ola z dumà pokazuje swój brzuszek. Tu -mówi, wskazujàc na wi´kszà blizn´ - rozci´li miskór´, by zrobiç operacj´. Wycieli mi du˝o... nowie Pani, tego tam w Êrodku. Usun´li ponadpó∏tora metra jelit - podpowiada nam mamaOli. A tu - druga blizna - jestniewielka. Tu by∏a stomia.Nie musz´ ju˝ nosiç wor-ków. Wszystkie odda∏amPatrykowi, który te˝ by∏w szpitalu. Ale kiedyÊ wyz-drowieje, jak ja i zaszyjàmu brzuszek - dziewczynkat∏umaczy z przekonaniem,przynoszàc ulubionà lalk´Klaudi´. Klaudia na szcz´-Êcie nie choruje, poniewa˝Ola, jako przysz∏a pani dok-tor, zajmuje si´ nià bardzotroskliwie. Ola chce zostaçlekarzem, by leczyç dzieci.

Siedmioletnia Ola to nasza dobra znajoma.Dwa lata temu by∏a bohaterkà jednego z nu-merów „Troski” (magazyn dla lekarzy i piel´g-niarek - przyp. red.). PisaliÊmy o jej codzien-nym zmaganiu si´ z chorobà. Chorobà, z któràtrudno by∏o walczyç nie tylko Oli, ale i lekarzom.

Ola urodzi∏a si´ zdrowa, ale wkrótce okaza∏osi´, ˝e nie wyjdzie szybko ze szpitala. Po wielubadaniach

stwierdzono niedojrza∏oÊç jelit.

Zalega∏ w nich ka∏, który trudno by∏o usunàç.Ola dostawa∏a wtedy 40 stopni goràczki, wymio-towa∏a nawet po ∏yku wody, wr´cz „przelewa∏a”si´ przez r´ce. Mama Oli, pani Bo˝ena, samap∏uka∏a jej jelita. Niestety, by∏y tak rozd´te,˝e konieczna okaza∏a si´ operacja. Wy∏onionostomi´. To jednak nie poprawi∏o sytuacji. Jej˝ycie nadal toczy∏o si´ od p∏ukania do p∏ukania,od jednego pobytu w szpitalu do drugiego.Gdy jelita p´cznia∏y, widaç je by∏o poskr´canena brzuszku. Dziewczynka wtedy p∏aka∏a z bólu.Coraz trudniej udawa∏o si´ je oczyszczaç.Coraz cz´Êciej dochodzi∏o do zatrucia orga-nizmu. W koƒcu zapad∏a decyzja o kolejnejoperacji. Lekarze postanowili zamknàç stomi´.Przedtem jednak usun´li 165 centymetrów jelita

grubego. Zosta∏ dwudziestopi´ciocentymetrowyodcinek. Jedynie ten pracowa∏ normalnie.

Choç stan Oli by∏ ci´˝ki, jednak mocno wie-rzy∏a, ˝e po operacji b´dzie zdrowa. Lekarzesto∏ecznego Instytutu Matki i Dziecka, którzy od

urodzenia opiekujà si´ dziew-czynkà, operowali jà 7 godzin.Wszystko posz∏o dobrze. Gdysi´ obudzi∏a, najpierw chcia∏aca∏usa od mamy. Potem dot-kn´∏a r kà brzuszka. Chcia∏a si´upewniç, ˝e nic tam nie ma.Owszem, by∏y opatrunki, ale naworek nie natrafi∏a.

To jednak nie by∏ szcz´Êliwykoniec. Nast´pne dni po ope-racji kosztowa∏y jà bardzo du˝o.

Ból by∏ nie do zniesienia.

Nie oby∏o si´bez morfiny. Chcia∏a byçjednak dzielna, nie p∏aka∏a,choç nawet lekarze prosili- gdy Ci boli, powiedz,pop∏acz, pomarudê...Ola by∏a jednak silna.- Widzia∏am, jak cierpi,ale nie mog∏am jejpomóc - ze smut-kiem wspomina paniBo˝ena. Po operacjiworek zniknà∏, alewszyscy wstrzy-mywali oddech:czy jelita za-cznà nomal-nie pracowaç?Zacz´∏y.

Pierwszy produkt ich dzia∏alnoÊci wzbudzi∏prawdziwà radoÊç wÊród piel´gniarek i lekarzy.Wszyscy z ulgà zaglàdali do nocnika swojejpupilki. Ola, wprawdzie poma∏u, ale zacz´∏awracaç do zdrowia.

Operacja bardzo jà zmieni∏a.

Sta∏a si´ bardziej rozwa˝na,

spokojna, znikn´∏a gdzieÊ jej dawna spon-tanicznoÊç. Mam nadziej´, ˝e czas zagoi rany- pani Bo˝ena jest optymistkà. To jej optymizmi walka, którà prowadzi od siedmiu lat, pozwa-lajà widzieç dziÊ Ol´ szcz´Êliwà i zdrowà. CzasrzeczywiÊcie robi swoje. W szkole, a Ola posz∏ado pierwszej klasy, nie czuje si´ ju˝ skr´po-wana. Czasem tylko na wuefie jej przyjació∏ka,te˝ Ola, zas∏ania jà, gdy musi za∏o˝yç strójgimnastyczny. Owszem, zdawa∏a sobie spraw´,˝e stomia mo˝e jej towarzyszyç przez ca∏e yciei pogodzi∏a si´ z tym. Bez problemu sama wszys-tko przy sobie robi∏a. Teraz si´ jednak cieszy,˝e ju˝ nigdy nie spotkajà jà nieprzyjemnoÊci zestrony innych dzieci. Nie by∏o ich tak du˝o, aleka˝dà przykrà sytuacj´ Ola prze˝ywa∏a pod-wójnie. Pani Bo˝ena dziÊ si´ Êmieje, wspomi-najàc, jak musia∏a codziennie wyrzucaç w przed-szkolu Êmieci, poniewa˝ Ola nie chcia∏a, bypozosta∏ tam jej zmieniony worek.

Mama Oli optymistycznie patrzy w przysz-∏oÊç. Wierzy, ˝e dziewczynka nadal b´dzie zdro-

wa. Zrobi wszystko, by tak by∏o. - Na nic jednakzda∏aby si´ ta moja wiara, gdyby nie

lekarze Instytutu Matki i Dziecka.Brak mi dla nich s∏ów uznania.

Dzi´ki nim Ola dziÊ si Êmieje- zapewnia.

Rozmowa z...

...Olà Filochowskà, siedmiolatkà, która pokona∏a stomi´

Dorota Anna Bronisz

3

Piel´gnacja stomii

Dobór sprz´tu stomijnego

mgr Urszula Sobczakpiel´gniarka stomijna

Od 1986 r. pracuje w Poradni dla Chorych ze Stomiàprzy III Katedrze i Klinice Chirurgii w Poznaniu

Bardzo wa˝nym momentem dla pacjentówze stomià w okresie pooperacyjnym staje si´odpowiedni dobór sprz´tu do zaopatrzeniastomii. W∏aÊciwie dobrany i odpowiedniejjakoÊci ma zasadnicze znaczenie dla rehabi-litacji chorych i dobrego ich samopoczucia.U∏atwia on te˝ prowadzenia aktywnego trybu˝ycia zarówno w domu, jak i w pracy.

Podejmujàc decyzj´ o rodzaju woreczka,trzeba wziàç pod uwag´ umiejscowienie,rodzaj i wielkoÊç stomii, ci´˝ar cia∏a, wra˝li-woÊç skóry oraz rodzaj wykonywanej pracy.Pomo˝e w tym piel´gniarka lub lekarz pod-czas pobytu w szpitalu albo póêniej, podczaswizyt w poradni stomijnej.

Ju˝ na stole operacyjnym, bezpoÊrednio pozabiegu, stomia powinna byç zabezpieczonaodpowiednim workiem. Najlepiej nadaje si´do tego tzw. zestaw pooperacyjny. Sk∏ada si´on z p∏ytki akordeonowej oraz przezroczys-tego worka stomijnego, który pozwala kontro-lowaç ukrwienie b∏ony Êluzowej jelita oraziloÊç i barw´ wydzielanej treÊci jelitowej.

Akordeonowy pierÊcieƒ zatrzaskowy przej-muje nacisk wywierany przy zak∏adaniu workatak, ˝e nie jest on w ogóle przenoszony napow∏oki brzucha. Jest to wa˝ne ze wzgl´du nadu˝y ból, który wyst´puje w pierwszychdniach po operacji. W miar´ up∏ywu czasumo˝na zestaw pooperacyjny zamieniç na sprz´tdwucz´Êciowy lub worek jednocz´Êciowyzamkni´ty bàdê otwarty. Ten wybór uzale˝-niony jest od rodzaju posiadanej stomii.

Pacjenci z kolostomià (stomia na jeliciegrubym, najcz´Êciej po lewej stronie brzucha)powinni wybraç worek zamkni´ty z filtrem,a pacjenci z ileostomià (stomia na jelicie

cienkim, najcz´Êciej po prawej stronie brzu-cha) worek otwarty.

Dla pacjentów z urostomià (przetokàmoczowà) istniejà specjalne worki z kranikiem,umo˝liwiajàcym swobodny wyp∏yw moczu.

Worki urostomijne zaopatrzone sà dodat-kowo w specjalny zawór, zapobiegajàcy cofa-niu si´ moczu z worka do urostomii. Zmniej-sza to ryzyko infekcji i zapobiega problemomskórnym.

Dobór sprz´tu stomijnego uzale˝niony jesttak˝e od wielkoÊci stomii. U ka˝dego pacjentastomia jest inna, ma inny kszta∏t i inny rozmiar,dlatego tak wa˝ne staje si´ prawid∏owe dopa-sowanie p∏ytki czy worka jednocz´Êciowego.

W p∏ytce nale˝y wyciàç odpowiedni otwór,który b´dzie idealnie pasowa∏ do kszta∏tustomii. W systemie dwucz´Êciowym trzebapami´taç o tym, by pierÊcieƒ p∏ytki by∏przynajmniej 10 mm wi´kszy od rozmiarustomii. Wówczas, po wyci´ciu otworu, mo˝nadok∏adnie przykleiç p∏ytk´ wokó∏ stomii,dociskajàc jà palcem pomi´dzy przetokàa pierÊcieniem.

Z czasem wielkoÊç i kszta∏t stomii ulegjàzmianie. Na poczàtku jest ona du˝a, zazwy-czaj obrz´kni´ta. W pierwszych tygodniach

nale˝y wi´c wybraç sprz´t o wi´kszej Êrednicy.Sprz´t firmy ConvaTec, Combihesive 2 S,

posiada p∏ytki o ró˝nch rozmiarach, naweto Êrednicy pierÊcienia 100 mm. Pozwalajà onezaopatrzyç ka˝dà przetok´.

Póêniej, gdy stomia ulega zmniejszeniu,nale˝y skorygowaç rozmiar p∏ytki i wielkoÊçwycinanego otworu, pami´tajàc o tym, ˝e po-winien on idealnie odpowiadaç jej wielkoÊci.

Osoby bardzo szczup∏e lub pacjenciz widocznà przepuklinà wokó∏ stomii powinnyzastosowaç sprz´t bardzo elastyczny i mi´kki,na przyk∏ad p∏ytk´ Flexible, która idealniedopasowuje si´ do powierzchni cia∏a.

Je˝eli stomia jest wkl´s∏a, bardziej komfor-towy b´dzie sprz´t dwucz´Êciowy typu Convex.

Materia∏, z którego zbudowano p∏ytk´ Convex,w kontakcie z wydzielinami p∏ynnymi p´cz-nieje, co zapobiega przedostawaniu si´ pod niàtreÊci jelitowej. P∏ytka ta d∏u˝ej utrzymuje sina skórze i powoduje dodatkowe uszczelnienie.

Wybór p∏ytki stomijnej ma bardzo istotnywp∏yw na komfort stosowania sprz´tu stomij-nego. Powinna ona chroniç skór i pewnie doniej przylegaç.

Ró˝norodnoÊç sprz´tu stomijnego sprawia,˝e ka˝dy pacjent mo˝e dobraç sobie naj-lepszy sprz´t, tzn. taki, który jest niezawodny,dyskretny, bezpieczny, a tym samym zape-wnia komfort zarówno fizyczny, jak i psychiczny.W nast´pnym numerze postaram si´ konty-nuowaç tematyk´ wyboru sprz´tu stomijnego.

4

Psycholog radzi

W poszukiwaniuradoÊci i szcz´Êcia

5

mgr Jolanta Fryc-Martyƒskaspecjalista psychologii klinicznej

Katedra i Klinika ChirurgiiAM w Poznaniu

Wiemy, ˝e radoÊç to Êwiat∏o ˝ycia.Psychologia traktuje radoÊç jako uczuciepozytywne - jest to subiektywne prze˝yciepozytywnej emocji. Uczucie to mo˝e mieçró˝nà treÊç, nasilenie i rozmaite barwy - odmi∏ego napi´cia, kiedy odpakowujemy gwiazd-kowy prezent, do intensywnego uniesienia,które towarzyszy mi∏oÊci czy prze˝yciureligijnemu. Psychologowie i filozofowie cz´stookreÊlajà szcz´Êcie jako pe∏ne i trwa∏e zado-wolenie z ca∏oÊci ˝ycia. Niektórzy bardziejakcentujà rol´ uczuç i podkreÊlajà, e szcz´Êcieto intensywne, pozytywne uczucia -

radoÊç, uniesienie, zachwyt.

Inni k∏adà nacisk na stron´ poznawczà i przezszcz´Êcie rozumiejà dobrà ocen´ swojego˝ycia. Polacy, jak wynika z badaƒ socjolo-gicznych, uwa˝ajà, ˝e osoba szcz´Êliwa toktoÊ, kto ˝yje w bezpiecznych warunkach,czuje si´ wolny, cieszy si´ dobrym zdrowiem,dobrze spe∏nia swoje role spo∏eczne, jest przed-si´biorczy, ma uznanie u ludzi, wielu kolegówi przyjació∏, du˝o pieni´dzy, jest pe∏en mi∏oÊcii ma bogate ˝ycie wewn´trzne. OczywiÊciew tych sprawach, sprawach radoÊci i szcz´-Êcia, ka˝dy jest ekspertem. Proponuj´ jednakprzez chwil´ zastanowiç si´ nad naszàprywatnà teorià szcz´Êcia i radoÊci. Badaniapokazujà, ˝e w sprawach szcz´Êcia przeci´tnycz∏owiek wykazuje skrajne stanowisko:bagatelizuje czynniki wewn´trzne - psycho-logiczne, a szcz´Êcie uzale˝nia wy∏àcznie odczynników zewn´trznych. Tak wi´c zarówno

niektórzy filozofowie,

jak i przeci´tny cz∏owiek upatrujà szcz´Êciatam, gdzie wcale go byç nie musi. Sk∏adamyÊwiàteczne ˝yczenia i te dwa s∏owa: radoÊçi szcz´Êcie przewijajà si´ w nich najcz´Êciej.Jakiej radoÊci i jakiego szcz´Êcia yczymy sobieoraz bliskim? W latach 90. zespó∏ prof. JanuszaCzapiƒskiego przeprowadzi∏ badania doty-czàce koncepcji i poczucia szcz´Êcia Polaków.Badania te, realizowane w programie nau-

kowym pod nazwà „Cebula”, potwierdzi∏yhipotez´ o cebulowej teorii szcz´Êcia.Szcz´Êcie sk∏ada si´ z trzech warstw, które sàw ró˝nym stopniu wra˝liwe na to, co dzieje si´w naszym ˝yciu. Poziom najg∏´bszy - rdzeƒcebuli szcz´Êcia - stanowi wola ˝ycia. Warun-kiem szcz´Êcia jest zachowanie w stanienienaruszonym tej najg∏´bszej warstwy.Warstw´ poÊrednià tworzy zadowolenie z ycia,

pozytywna ocena ˝ycia

jako ca∏oÊci. Natomiast najbardziej zewn´-trznà, powierzchniowà i wra˝liwà na to, coaktualnie dzieje si´ z nami i wokó∏ nas,stanowià tzw. satysfakcje czàstkowe, czyliocena poszczególnych dziedzin ˝ycia -zdrowia, pieni´dzy, sukcesu w pracy,rodziny. Szcz´Êcie rozumiane jakopozytywna, afirmujàca postawawobec ˝ycia, jest pierwotnymi naturalnym, powszechnymi niezale˝nym od okolicz-noÊci stanem psychi-cznym cz∏owieka. Stanten „wyrasta” z wro-dzonej cz∏owiekowiwoli ˝ycia.

Natomiast zale˝neod przypad∏oÊci i kolei losu jest poczucienieszcz´Êcia, b´dàce stanem przejÊciowym.Dla przywracania naturalnej, pozytywnejpostawy wobec ˝ycia ka˝dy z nas dysponujebogatym zestawem sposobów radzenia sobie.Niewàtpliwie ci´˝kie prze˝ycia majà wp∏ywna poczucie szcz´Êcia cz∏owieka, ale to nega-

tywne oddzia∏ywanie mo˝e znacznie zmniej-szaç wsparcie spo∏eczne, poczucie wp∏ywu nabieg wydarzeƒ oraz umiej´tnoÊci radzeniasobie ze stresem. Warto pami´taç, ˝e z badaƒi obserwacji ˝ycia wynika pewna prawid∏o-woÊç: nawet po najtragiczniejszych wydarze-niach ˝yciowych pozytywna postawa wobec˝ycia odradza si´ zazwyczaj w ciàgu roku.

˚yczliwi ludzie wokó∏

oraz poczucie, ˝e mamy wp∏yw na biegdotyczàcych nas wydarzeƒ i umiej´tnoÊçradzenia sobie w obliczu kryzysu, sà podstawàdo tego, by powróci∏o poczucie szcz´Êcia orazbyÊmy odzyskali zadowolenie z ycia. Cz∏owiekdzisiaj bardzo mocno szuka szcz´Êcia, alenajcz´Êciej zaj´ty jest pomna˝aniem Êrodków,które majà zaspokoiç rozmaite pragnienia.Przestaje on dostrzegaç g∏´bi´ i doceniaç wol´˝ycia, a koncentruje si´ na sprawach zewn´-trznych. John Ching-hsiung Wu, wspó∏czesnychiƒski filozof, napisa∏: „Cz∏owiek tonàcy myÊlitylko o jednym - o swoim ˝yciu. Kiedy jednakstanie ju˝ na brzegu, pyta: gdzie mój parasol?MàdroÊç ˝yciowa polega na tym, by nie pytaço parasol”. Tylko wówczas, gdy doÊwiadczy∏osi´ choroby, mo˝na ka˝dym mi´Êniem swegocia∏a odczuwaç radoÊç z powodu wchodzeniapo schodach, siedzenia przy stole, spaceru poÊniegu, g∏´bokiego oddychania zimowympowietrzem,

wystawiania twarzy do s∏oƒca,

jedzenia, s∏uchania radia, czytania porannejgazety, piel´gnowania kwiatów na oknie swo-jego pokoju... Tylko wtedy, gdy nie b´dziemypytaç o parasol...

˚ycz´ radoÊci i szcz´Êcia w ma∏ych rzeczach,które cudownie przytrafiajà si nam w pow-szednim ˝yciu. ˚ycz´ umiej´tnoÊci dzieleniasi´ swojà radoÊcià z bliskimi i przyjmowaniaich radoÊci. RadoÊç - Êwiat∏o ˝ycia, niech zajaÊnieje naWaszym niebie wraz z Gwiazdà Betlejemskà i niech pomna˝a si´ ka˝dego dnia!

Pytania i odpowiedzi

1. Jak prawid∏owo dobraç sprz´t stomijny?

Aby sprz´t stomijny zapewni∏ pacjentowiuczucie niezawodnoÊci i pewnoÊci, warto poÊ-wi´ciç jego wyborowi troch´ wi´cej czasu.W przypadku sprz´tu dwucz´Êciowego nale˝ypami´taç o tym, by pierÊcieƒ w p∏ytce nie by∏za ma∏y. P∏ytka wtedy êle przylega do skóry,a co za tym idzie - treÊç jelitowa lub mocz podnià podciekajà. Nale˝y pami´taç o tym, by powyci´ciu otworu, dok∏adnie dopasowanego dorozmiaru i kszta∏tu przetoki, pomi´dzy nima pierÊcieniem pozosta∏o z ka˝dej strony tylemateria∏u, aby p∏ytk´ mo˝na by∏o dokleiçswobodnie wokó∏ przetoki. Trzeba wi´c zmie-rzyç Êrednic´ przetoki w najszerszym miejscui do otrzymanego wyniku dodaç ok. 2 cm (dlaprzetoki o Êrednicy 35 mm w∏aÊciwy b´dziepierÊcieƒ w rozmiarze 57 mm). Wybór woreczkauzale˝niony jest natomiast od rodzaju przetoki.Woreczki „otwarte”, zapinane na dole naklamerk´, przeznaczone sà do przetoki wy∏o-nionej na jelicie cienkim, natomiast woreczki„zamkni´te” przeznaczone sà do przetoki wy∏o-nionej na jelicie grubym. Woreczki do przetokimoczowej majà na dole specjalnà koƒcówk´,umo˝liwiajàcà opró˝nianie woreczka z moczui pod∏àczenie zbiornika nocnego. Pacjenciu˝ywajàcy sprz´tu jednocz´Êciowego powinnidobieraç woreczki z otworem równym Êrednicyprzetoki. W przypadku przetok o nietypowymkszta∏cie najlepiej jest korzystaç z woreczkówdo wycinania w rozmiarze 19 mm, co pozwolidopasowaç otwór w przylepcu dok∏adnie dorozmiaru i kszta∏tu przetoki. W przypadkuk∏opotów z doborem sprz´tu, nale˝y zwróciç si´po porad´ i pomoc do poradni stomijnej.Wi´cej informacji znajdziecie Paƒstwo w tekÊciena stronie 4. W nast´pnym numerze równie˝napiszemy o zasadach doboru sprz´tustomijnego.

2. Jaki sprz´t wybraç: jedno- czydwucz´Êciowy? Jakie sà zalety oburodzajów sprz´tu?

To, czy pacjent wybierze sprz´t jedno- czydwucz´Êciowy, mo˝e zale˝eç od miejsca, w którymjest wy∏oniona przetoka, a tak˝e od jegoindywidualnych upodobaƒ. Zdecydowanie pole-

cam Paƒstwu u˝ywanie sprz´tu dwucz´Êcio-wego. P∏ytka jest zrobiona z materia∏u o w∏aÊci-woÊciach gojàcych i antyalergicznych, niepowoduje podra˝nieƒ skóry, a prawid∏owoprzyklejona mo˝e pozostaç nie zmieniana przezkilka dni. Wymiany wymagajà jedynie woreczki.PierÊcieƒ systemu Combehesive 2 S jest takskonstruowany, by przy przypinaniu woreczkado p∏ytki by∏o s∏ychaç charakterystyczne „klik-ni´cie”, dajàce pewnoÊç prawid∏owego za∏o-˝enia. JeÊli w pobli˝u przetoki sà du˝e fa∏dyskórne lub g∏´bokie blizny pooperacyjne, napewno lepiej b´dzie si´ utrzymywa∏ sprz´tjednocz´Êciowy. Nale˝y jednak pami´taç o tym,˝e trzeba go zmieniaç co najmniej raz na dob´.

3. Co to jest pasta Stomahesive?

Jest to pasta uszczelniajàco-gojàca, którejpowinni u˝ywaç wszyscy pacjenci, majàcyblizny lub inne nierównoÊci skóry wokó∏ stomii.U˝ycie pasty pozwala na ich zlikwidowanie,a dodatkowo ochrania skór´, zapobiegajàcprzedostawaniu si´ treÊci jelitowej lub moczupod p∏ytk´. Stosowanie pasty przed∏u˝a czasutrzymywania si´ p∏ytki na skórze, a ponadtopozwala zagoiç niewielkie podra˝nienia skóry.Dodatek alkoholu nadaje paÊcie mi´kkàkonsystencj´, umo˝liwiajàcà jej na∏o˝enie.

4. W jaki sposób i gdzie powinnam zao-patrywaç si´ w sprz´t stomijny?

Na terenie ka˝dego województwa sà sklepymedyczne, w których mo˝na odbieraç sprz´tw ramach refundacji, na podstawie wysta-wionego przez lekarza wniosku/kuponu RUM.Niektóre Kasy Chorych wymagajà, aby takiwniosek/kupon RUM by∏ przez nie poÊwiad-czony. Istnieje równie˝ mo˝liwoÊç otrzymywaniasprz´tu drogà kurierskà pod wskazany adres.Szczegó∏owe informacje, dotyczàce zaopatry-wania pacjentów ubezpieczonych w konkretnejKasie Chorych, mo˝na uzyskaç pod bezp∏at-nym numerem Dzia∏u Pomocy ConvaTec0-800 120-093

5. Czy u dziecka ze stomià trzeba zwróciçbaczniejszà uwag´ na wyglàd samejstomii?

U dzieci mo˝emy si´ spodziewaç podobnychpowik∏aƒ stomii jak u doros∏ych, zw∏aszcza je˝elichodzi o stan skóry ma∏ego pacjenta.

Problem cz´sto dotyczy sprz´tu do zaopa-trzenia stomii, który mo˝e byç przyczynà wys-tàpienia powik∏aƒ miejscowych, jak podra˝-nienia i uczulenia. Bardzo wa˝ny jest zatemwybór i stosowanie sprz´tu dobrej jakoÊci prze-znaczonego dla dzieci. Taki sprz´t oferuje firmaConvaTec, a materia∏ Stomahesive, z któregozbudowane sà nasze p∏ytki i przylepce worków,jest nie tylko hypoalergiczny, ale posiadarównie˝ w∏aÊciwoÊci gojàce i chroniàce skór´przed podra˝nieniem.

W∏aÊnie taki sprz´t powinien si´ sprawdzaçu dzieci, poniewa˝ ich skóra jest cieƒsza i deli-katniejsza od skóry doros∏ego, a przez to szcze-gólnie podatna na uczulenia i podra˝nienia.

Niestety takie podra˝nienia, je˝eli raz wys-tàpià u dziecka, mogà powodowaç wi´kszàsk∏onnoÊç do alergizacji w przysz∏oÊci.

W przypadku wystàpienia jakichÊ powik∏aƒu dzieci, zdecydowanie nale˝y zwróciç si´ dolekarza z poradni stomijnej, w celu konsultacji.Mo˝e równie˝ byç potrzebna wizyta u derma-tologa, który zleci leczenie, ∏agodzàce podra˝-nienia skóry i zapobiegajàce ich dalszemuwyst´powaniu.

6. Gdzie i jak mog´ otrzymaç próbkisprz´tu stomijnego?

Mo˝na je otrzymaç w sklepie medycznym,w którym si´ Paƒstwo zaopatrujecie.

Panià dzwoniàcà w tej sprawie informujemy,˝e we Wroc∏awiu, gdzie mieszka, sklep medy-czny znajduje si´ przy ulicy Ba∏uckiego 6,tel. (71) 34 28 520.

Mo˝na tak˝e zadzwoniç do Dzia∏u PomocyConvaTec pod bezp∏atny numer 0-800 120-093,gdzie dy˝urujàce piel´gniarki pomogà dobraçsprz´t i wyÊlà próbki pocztà pod wskazany adres.

Ma∏gorzata Raspopinpiel´gniarka dyplomowana

Dzia∏ Pomocy ConvaTec

O co najcz´Êciej pytajà pacjenci?

6

� zapewniajà skutecznà i wygodnà piel´gnacj´ stomii

� u∏atwiajà przyklejanie sprz´tu stomijnego

� zapewniajà higien´ w ka˝dej sytuacji

Nowe gaziki do zmywaniaskóry wokó∏ stomii

Bezp∏atna linia informacyjna - tel.: 0-800 120-093ConvaTec, ul. Domaniewska 41, 02-672 Warszawa, tel.: (22) 874 38 10, fax: (22) 874 38 35

Jak prawid∏owo stosowaç ConvaCare ® - gaziki do zmywania skóry.

3. Gaziki do zmywania skóryConvaCare® mo˝na stosowaçrównie˝ podczas wymianyworka do oczyszczenia zewn´-trznej powierzchni p∏ytki stomijnej. Jest towygodny i szybki sposób na zachowanie higieny w ka˝dych warunkach,przy jednoczesnym braku ryzyka podra˝nieƒ.

1. Po zdj´ciu p∏ytki stomijnej lub jednorazowego worka nale˝y oczyÊciç stomi´ i skór´ wokó∏ niejggaazziikkiieemm ddoo zzmmyywwaanniiaa sskkóórryy CCoonnvvaaCCaarree®®, który ∏agodnie zmywa,piel´gnuje i odÊwie˝a skór´. Jego zasto-sowanie pomaga utrzymaç higien´ w ka˝dychwarunkach, zmniejsza ryzyko podra˝nieƒskóry na skutek dzia∏ania treÊci wydoby-wajàcej si´ ze stomii oraz znacznie u∏atwiaprzyklejanie p∏ytki stomijnej.

2. Po wysuszeniu skóry nale˝yprzykleiç p∏ytk´ stomijnà lubworek z przylepcem.

NOWOÂå !NOWOÂå !

Gaziki ConvaCare® sà dost´pne w ramach limitów ustalonych przez Kasy Chorych.Szczegó∏owe informacje, dotyczàce refundacji gazików ConvaCare, dost´pne sà pod bezp∏atnym numerem infolinii: 0-800 120-093.

Tam byliÊmy ...

Cz∏onkowie Gorzowskiego Oddzia∏u Towarzystwa Opieki nad Chorymize Stomià Pol-Ilko wraz z rodzinami odwiedzili.... ZOO Safari. Ten wspania∏yoÊrodek zosta∏ za∏o˝ony niedaleko Gorzowa, w Âwierkocinie. Mo˝na tam

prze˝yç równie ekscytujàce przygody, jak podczas wypraw w egzotyczne zakàtki Êwiata. Wszyscy uczestnicy, jak na najprawdziwszym safari,jeêdzili wÊród zwierzàt w zamkni´tych samochodach. Zza szyb podziwiali lamy, antylopy, zebry, bawo∏y, strusie... A i one z zaciekawieniem

zaglàda∏y do wn´trza aut. Zwierz´ta mo˝na by∏o oglàdaç równie˝ w klatkach. By∏y lwy,kojoty, szopy... Nie tylko dzieci wpatrywa∏y si´ zachwycone. Na najm∏odszych czeka∏yjeszcze inne atrakcje – karuzele i huÊtawki w weso∏ym miasteczku.

Pogoda i humory dopisywa∏y przez ca∏y dzieƒ.Wszyscy wrócili w doskona∏ych nastrojach.Ten wyjazd pokaza∏, jak potrzebne jest namwszystkim troch´ radoÊci i zabawy, oder-

wanie si´ od codziennoÊci. Wszyscy wrócili zadowoleni, dopytujàc si´, kiedyb´dzie nast´pna taka impreza. „Za wycieczk´ dzi´kujemy równie˝ firmie ConvaTec. Takiespotkania integrujà Êrodowisko, wyzwalajà aktywnoÊç” - podsumowa∏a Aleksandra Kordyl,cz∏onek Zarzàdu Gorzowskiego Oddzia∏u Towarzystwa Opieki nad Chorymi ze Stomià Pol-Ilko.

8

W ZOO Safari i na pa∏acowych salonach

Na ostatnie posiedzenie Zarzàdu G∏ównego Polskiego Towarzystwa Opieki nad Cho-rymi ze Stomià Pol-Ilko przedstawiciele oddzia∏ów regionalnych zjechali do Rzeszowa.Omawiano nie tylko najwa˝niejsze sprawy Towarzystwa, ale i ca∏ego Êrodowiska stomij-nego. Znaleziono równie˝ czas na rekreacj´. Niedaleko Rzeszowa znajduje si´ ¸aƒcut,trzeba wi´c by∏o skorzystaç z okazji i zwiedziç ∏aƒcucki pa∏ac, s∏ynnà rezydencj´ Lubo-mirskich i Potockich. Uczestnicy spotkania widzieli te˝ uje˝d˝alni´, stajnie i powozowni´z najwi´kszà w Polsce kolekcjà dziewi´tnastowiecznych pojazdów. Potem na spacerzaprosi∏y pa∏acowe ogrody...

W Êwierkociƒskim ZOO

Na spotkaniu ZG Pol-Ilko

9

Wydarzenia ...

Jeszcze nie tak dawno osoby ze stomià nie mia∏y mo˝liwoÊci wypoczynku w sanatorium. PolskieTowarzystwo Opieki nad Chorymi ze Stomià Pol-Ilko oraz firma ConvaTec d∏ugi czas walczy∏y, by to si´zmieni∏o. Uda∏o si´. Pacjenci stomijni, na równi z innymi kuracjuszami, mogà teraz uczestniczyçw sanatoryjnych turnusach.

Niestety, nie wszyscy pacjenci ze stomià mogà skorzystaç z tegoprzywileju. Bariery finansowe nie zawsze pozwalajà wyjechaç na wypo-czynek i leczenie nawet najbardziej potrzebujàcym. Firmie ConvaTec takiesprawy zawsze le˝a∏y na sercu – staraliÊmy si´ wspieraç potrzebujàcych.Wspólnie z Pol-Ilko, w miar mo˝liwoÊci i w szczególnych przypadkach,sponsorowaliÊmy sanatoryjne turnusy. Aby pomoc by∏a jeszcze wi´ksza,postanowiliÊmy uruchomiç specjalny program (Z∏ota Karta ConvaTec)dla nowooperowanych pacjentów. Dlaczego w∏aÊnie dla nich? Oni sàbowiem w najmniej komfortowej sytuacji. Âwie˝o po operacji, zagubieni,nieszcz´Êliwi, nie potrafià si´ odnaleêç. Chcemy im pomóc.

Co miesiàcb´dziemy loso-waç kilka skierowaƒ na wczasy do sanatorium.

Nasi pierwsi podopieczni pojechali dopi´knie wkomponowanego w unikalnà zieleƒOÊrodka Wczasowo-Leczniczego „W´gielBrunatny” w Ko∏obrzegu. Obiekt ten le˝y w parkunadmorskim, niespe∏na 100 m od pla˝y.

Przez 10 dni pobytu mo˝na by∏o nie tylkodoskonale wypoczàç, ale i skorzystaç z zabie-gów rehabilitacyjnych. Poza tym pacjenciprzebywali stale pod naprawd´ fachowàopiekà. Towarzyszàca im mgr Urszula Sobczakjest absolwentkà College of Midwifery andNursing w Wielkiej Brytanii. Od lat pracujew Poradni dla Chorych ze Stomià przy KliniceChirurgii Ogólnej i Gastroenterologii AMw Poznaniu. Podczas turnusu codziennie organizowa∏a spotkania, na których prowadzi∏a pogadanki dotyczàce problemów ˝ycia ze stomià,indywidualnie konsultowa∏a pacjentów.

„Pacjenci Êwie˝o po operacji sà bardzo zagubieni, trudno im zaakceptowaç stomi´. Mieli za ma∏o czasu, by si´ z nià oswoiç. Tu, w Ko∏obrzegu,wÊród innych kuracjuszy, a przede wszystkim wÊród pacjentów z tym samym problemem, nie czujà si´ wyobcowani, nie kr pujà si´. Wr cz przeciwnie- czujà si´ akceptowani. Pomagajà sobie wzajemnie. Sprzyja temu równie˝ atmosfera w sanatorium. Nie czujà si´ w nim jak w szpitalu, a po prostuodpoczywajà i przyzwyczajajà do ˝ycia ze stomià” - mówi Urszula Sobczak, która wspiera∏a naszych podopiecznych.

Sanatorium dla stomików

10

Listy od czytelników

Witam serdecznie!Zwracam si´ z uprzejmà proÊbà o przysy∏anie

mi Waszego pisma -„Naszej Troski”. Po˝yczy∏a mije znajoma, która ma podobny problem jak ja...Bardzo mi si´ spodoba∏o.

Uwa˝am si´ za osob´ zdrowà i dzi´kuj´ Bogu,˝e mog´ si´ cieszyç ˝yciem jak inni. Obserwuj´,˝e ludzie ca∏kowicie zdrowi i du˝o m∏odsi odemnie majà mniej radoÊci w sobie ni˝ ja. Choçw pewnym momencie mojego ˝ycia zawali∏ mi si´Êwiat. Najpierw pochowa∏am m´˝a, który przezdwa lata chorowa∏ na raka podniebienia. Kilkamiesi´cy po tym dowiedzia∏am si´, ˝e mamw odbycie polip, a lekarz powiedzia∏, ˝e brzydkowyglàda i przygotowywa∏ mnie na najgorsze.

Operacj´ przesz∏am 31.01.2001 roku wewspania∏ym szpitalu ze wspania∏ym personelemw Prabutach w woj. Pomorskim. Powiem szczerze- dzi´ki nim nie mia∏am od poczàtku ˝adnychwi´kszych problemów, by pogodziç si´ z tàsytuacjà. Gdy lekarz po operacji oÊwiadczy∏ mi, ˝e

oprócz tej niedogodnoÊci, jestem osobà zdrowà ica∏kowicie wyleczonà, bardzo szybko dosz∏am dosiebie. Powoli wraca∏am do pracy, choç moiznajomi nie bardzo w to wierzyli. Tym bardziej,˝e moja praca wymaga ciàg∏ego przebywaniai kontaktu z ludêmi, jestem bowiem doradcàubezpieczeniowym. Przyznam, ˝e czasem mia∏amdyskomfort, ˝e moja stomia zacznie wydawaç ja-kieÊ odg∏osy w trakcie rozmowy. A nie jest to przy-jemne, trudno wyt∏umaczyç klientowi, ˝e to niemoja wina, ˝e nie mog´ nad tym panowaç. Szuka-∏am wyjÊcia z tej sytuacji. Napisa∏am do stowa-rzyszenia w Bydgoszczy i bardzo mi∏a pani wolon-tariuszka da∏a mi kilka wskazówek, ˝e trzebauwa˝aç, co si´ je, e nale˝y wykluczyç potrawy, którepowodujà nadmierne wytwarzanie gazów. Bardzomi to pomog∏o. Teraz, gdy mam sprz´t do irygacjii zatyczki, które poch∏aniajà przykre zapachy i t∏u-mià g∏oÊne gazy, mog´ „doganiaç Êwiat” z innymizdrowymi ludêmi, nie przejmujàc si´ tym manka-mentem. Z wielu publikacji wiem, ˝e na Zacho-

dzie ludzie ze stomià prowadzà normalne ˝ycie.Po irygacji i u˝yciu zatyczki przez oko∏o 48 godzincz∏owiek jest wolny - mo˝e p∏ywaç, taƒczyç, mieçpartnera bez ˝adnych przykrych niespodzianek.Koƒczàc ten list, ˝ycz´ wszystkim Czytelnikom wiaryw siebie, radoÊci ˝ycia i wszelkiej pomyÊlnoÊci.

MyÊl´, ˝e ktoÊ powinien pomyÊleç o zorga-nizowaniu chocia˝ raz w roku, w kilku regionachkraju, spotkania ludzi ze stomià. Je˝eli byzobaczyli, ilu nas jest, to na pewno by∏oby im∏atwiej ˝yç, wiedzàc, ˝e nie sà sami.

Krystyna S.

OOdd rreeddaakkccjjii::OOcczzyywwiiÊÊcciiee,, ppaannii KKrryyssttyynnoo,, wwppiissaalliiÊÊmmyy PPaanniiàà nnaalliisstt´ nnaasszzyycchh pprreennuummeerraattoorróóww.. CCoo kkwwaarrttaa∏∏ zznnaajjddzziieePPaannii „„NNaasszzàà TTrroosskk´”” ww sswwoojjeejj sskkrrzzyynnccee ppoocczzttoowweejj..PPoozzaa ttyymm pprrooppoonnuujjeemmyy,, bbyy sskkoonnttaakkttoowwaa∏∏aa ssii´ PPaanniizz ooddddzziiaa∏∏eemm PPooll--IIllkkoo ww BByyddggoosszzcczzyy ((5522)) 337711 1111 6666..BB´ddzziiee PPaannii mmoogg∏∏aa uucczzeessttnniicczzyyçç ww ssppoottkkaanniiaacchhzz iinnnnyymmii ppaaccjjeennttaammii zzee ssttoommiiàà.. NNiiee ttyyllkkoo rraazz ww rrookkuu..

Kochani!Ju˝ 2 lata ˝yj´ ze stomià i równie d∏ugo jestem

klientkà Waszej firmy. Przyzwyczajona do naszejpolskiej rzeczywistoÊci by∏am zaskoczona WaszàserdecznoÊcià i opiekuƒczoÊcià i to od pier-wszych dni „nowego ˝ycia”. Dowodów mam du˝o.Najpierw w szpitalu, kiedy piel´gniarka oswaja∏amnie z czymÊ, co by∏o dla mnie nowoÊcià.Potem, kiedy p∏aka∏am w telefon, bo zabrak∏o miworków. Zrosty, blizny, rozci´ty brzuch i niezagojone szwy powodowa∏y, ˝e nie potrafi∏amw∏aÊciwie ich zamocowaç. Za 2 dni mia∏am ju˝paczk´ od Was. Poza potrzebnym sprz´tem dos-

ta∏am s∏owa otuchy i ofert´ wykorzystania innychrozmiarów dla w∏aÊciwego dopasowania.

Kolejna rzecz dla mnie wa˝na to zmiana pro-wadzàcych sklep w Szczecinie. Od roku jest tampani Gra˝ynka Szafraƒska. To mój Anio∏ Stró˝,dobry duch i prawdziwy przyjaciel, do któregodzwoni´, gdy coÊ jest nie tak. Choç to wszystkoju˝ by∏o - bo teraz mam gaziki ConvaCare. Dlamnie rewelacja! Bolesne zmiany skóry to ju˝ wspo-mnienie. Wielkie podzi´kowania za to, ˝e ktoÊmyÊli, jak wygodniejszym uczyniç ˝ycie kogoÊ,kto ju˝ na pla˝´ nudystów iÊç nie mo˝e. To ma-gazyn „Nasza Troska”. A myÊla∏am, ˝e jestem

sama z takim problemem, tymczasem jest nastak wielu, ˝e warto by∏o wydaç takie pismo.W kupie zawsze raêniej!

Ogromna jest moja wdzi´cznoÊç za wszystko!I niech si´ nic nie zmienia. Teraz chce mi si´ ˝yç.Dzi´ki Wam nigdy moja stomia nie by∏a proble-mem, bo wiem, ˝e jest ktoÊ, kto si´ mnà opiekuje.

Janina B.

OOdd rreeddaakkccjjii::DDzzii´kkuujjeemmyy zzaa wwsszzyyssttkkiiee mmii∏∏ee ss∏∏oowwaa.. SSeerrddeecczznniieeppoozzddrraawwiiaammyy..

Droga Redakcjo!Serdecznie dzi´kuj´ za „Naszà Trosk´”. W piÊmie

tym opisuje si´ problemy osób ze stomià (doros-∏ych), a przecie˝ nie tylko ludzie doroÊli sà stomi-kami. Sà nimi równie˝ ma∏e dzieci. Mój obecnie14 - miesi´czny synek mia∏ wy∏onionà przetok´(kolostomi´) w wieku 6 miesi´cy. Dla mnie by∏ tostraszny widok, gdy po operacji piel´gniarka rozwi-n´∏a mojego synka. Ma∏à istotk´ nie wiadomoz czym na brzuszku. O ma∏y w∏os, a bym zemdla∏ako∏o ∏ó˝eczka. Dlaczego, dlaczego w∏aÊnie on musitak cierpieç - zadawa∏am wiele razy to pytanie.Szybko dosz∏am do siebie. Zacz´∏am sama pie-l´gnowaç przetok´, choç r´ce trz´s∏y mi si´, jakgalareta. Piel´gniarka pokaza∏a mi, co mam robiç.Po 10 dniach wyszliÊmy do domu i dostaliÊmyskierowanie do poradni stomijnej. Tam otrzy-maliÊmy fachowà porad´, jak piel´gnowaç stomi´i jak u˝ywaç sprz´t stomijny. Na oddzia∏achchirurgii dzieci´cej o „prawdziwej” piel´gnacji

stomii i sprz´cie wiedza jest bardzo ma∏a. Terazwiem, ˝e bez tego sprz´tu nie poradzi∏abym sobie.Zwracam si´ z proÊbà do redakcji, by w „NaszejTrosce” zosta∏a opisana choroba Hirschsprunga- jej objawy, przyczyny. To przez nià mój synekmia∏ za∏o˝onà przetok´.

Serdecznie pozdrawiam Redakcj´ oraz mamyma∏ych pacjentów ze stomià.

Brygida K.

OOdd rreeddaakkccjjii::SSzzaannoowwnnaa PPaannii.. JJeelliittoo cciieennkkiiee ii ggrruubbee,, aabbyy mmoogg∏∏yyssppee∏∏nniiaaçç sswwoojjee ffuunnkkccjjee,, mmuusszzàà bbyyçç pprraawwiidd∏∏oowwoouunneerrwwiioonnee.. ZZddaarrzzaa ssii´,, ˝ee ddoocchhooddzzii ddoo wwrrooddzzoo--nneeggoo zzaabbuurrzzeenniiaa ww uunneerrwwiieenniiuu jjeelliittaa,, ppoolleeggaa--jjààcceeggoo nnaa bbrraakkuu zzwwoojjóóww nneerrwwoowwyycchh zzaarróówwnnooww wwaarrssttwwiiee ppooddÊÊlluuzzóówwkkoowweejj,, jjaakk ii ww wwaarrssttwwiieemmii´ÊÊnniioowweejj jjeelliittaa.. WW wwyynniikkuu tteeggoo,, ww mmiieejjssccuubbrraakkuu zzwwoojjóóww,, ddoocchhooddzzii ddoo zzww´˝eenniiaa jjeelliittaa,,nnaattoommiiaasstt ppoowwyy˝eejj ttyycchh pprrzzeeww´˝eeƒƒ ddoocchhooddzzii ddoo

rroozzsszzeerrzzeeƒƒ jjeelliittaa.. WW ssyyttuuaaccjjaacchh sskkrraajjnnyycchh mmoo˝eettoo ddoopprroowwaaddzziiçç ddoo nniieeddrroo˝nnooÊÊccii jjeelliitt zz oobbjjaawwaammiiccii´˝kkiieeggoo zzaattrruucciiaa,, ssppoowwooddoowwaanneeggoo zzaalleeggaanniieemmttrreeÊÊccii ppookkaarrmmoowweejj ii wwcchh∏∏aanniiaanniieemm pprroodduukkttóówwrroozzppaadduu.. NNaajjcczz´ÊÊcciieejj zzaabbuurrzzeenniiee ttoo ddoottyycczzyykkooƒƒccoowweeggoo ooddcciinnkkaa jjeelliittaa ggrruubbeeggoo,, zzwwaanneeggooooddcciinnkkiieemm ooddbbyyttnniicczzoo--eessiicczzyymm,, aallee mmoo˝ee rróówwnniiee˝ddoottyycczzyyçç ssaammeejj ooddbbyyttnniiccyy.. WW zzaallee˝nnooÊÊccii oodd wwiieekkuuddzziieecckkaa,, ww kkttóórryymm uussttaallaa ssii´ rroozzppoozznnaanniiee cchhoorroobbyyHHiirrsscchhsspprruunnggaa,, ddoommiinnuujjàà rróó˝nnee oobbjjaawwyy,, ppoocczzyy--nnaajjààcc oodd uuttrruuddnniioonneeggoo ooddddaawwaanniiaa ssmmóó∏∏kkii,, aa˝ ddoonniieeddrroo˝nnooÊÊccii ssmmóó∏∏kkoowweejj ww ookkrreessiiee nnoowwoorroodd--kkoowwyymm.. WW ppóóêênniieejjsszzyymm ookkrreessiiee ddoommiinnuujjàà zzaappaarrcciiaazz iicchh nnaasstt´ppssttwwaammii,, ttaakkiimmii jjaakk:: bbóóllee bbrrzzuucchhaa,,nniieettrrzzyymmaanniiee ssttoollccaa,, kkrrwwaawwiieenniiaa zz ooddbbyyttuu,, aa ttaakk˝eeoowwrrzzooddzzeenniiaa ii ppeerrffoorraaccjjee jjeelliitt.. MMoo˝ee ttee˝ ddoocchhooddzziiççddoo pprrzzeejjÊÊcciioowwyycchh bbiieegguunneekk.. WWÊÊrróódd oobbjjaawwóówwooggóóllnnyycchh nnaa ppiieerrwwsszzyymm mmiieejjssccuu wwyymmiieenniiaa ssii´mm´cczzlliiwwooÊÊçç,, zzaabbuurrzzeenniiaa wwzzrroossttuu,, cczzaassaammii pprrzzeejj--ÊÊcciioowwee oobbjjaawwyy zz∏∏eeggoo wwcchh∏∏aanniiaanniiaa..

Stowarzyszenia stomijne

⊕⊕ posiada kontrakt � nie posiada kontraktu

Województwo Âlàskie⊕⊕ Wojewódzka PoradniaProktologiczna i Stomijna ul. Powstaƒców 31, 40-038 Katowicekierownik poradni:dr Zbigniew Markieltel.: (32) 255 36 62

⊕⊕ Klinika Chirurgii PrzewoduPokarmowego Âlàskiej A.M.Poradnia Proktologiczna i Stomijna ul. Medyków 14, 40-752 Katowicekierownik poradni:prof. dr hab. med. Pawe∏ Lampetel.: (32) 789 40 00 centrala,lub 789 48 09

⊕⊕ Poradnia Proktologicznai Stomijna przy WojewódzkimSzpitalu Specjalistycznym nr 5Plac Medyków 1, 41-200 Sosnowieckierownik poradni:prof. dr hab. med. Jacek Starzewskitel.: (32) 36 82 733

� Przyszpitalna Poradnia Stomijnaul. Szpitalna 13,41-300 Dàbrowa Górniczakierownik poradni:dr Zbigniew Grzywnowicztel.: (32) 262 40 81, w. 13 -16

⊕⊕ Przyszpitalna Poradnia Stomijna ul. Wyzwolenia 18,43-300 Bielsko-Bia∏akierownik poradni:dr Stanis∏aw Hrapkowicztel.: (33) 816 40 61

Województwo DolnoÊlàskie� Poradnia dla Chorych ze Stomiàprzy Klinice Chirurgii i Onkologii A.M.we Wroc∏awiuul. M. Sk∏odowskiej – Curie 66,50-369 Wroc∏awkierownik poradni:dr Jerzy Medyƒskitel.: (71) 320 94 91⊕⊕ OÊrodek Diagnostyki OnkologicznejPoradnia dla Chorych ze Stomiàprzy Poradni Onkologicznejul. Andersa 4, 59-220 Legnicakierownik poradni: dr Andrzej Haptel.: (76) 855 09 41, 855 55 17

⊕⊕ Poradnia dla Chorych ze StomiàSPZOZ Szpital Wojewódzkiul. ˚eromskiego 2, 58-500 Jelenia Górakierownik poradni:dr Zbigniew Markiewicztel.: (75) 764 91 00 (01-02)

Województwo Opolskie⊕⊕ Poradnia dla Chorych ze Stomiàprzy Wojewódzkim OÊrodku Onkologiiul. Katowicka 66a, 45-060 Opolekierownik poradni:dr Maria Urbaniectel.: (77) 441 60 00, 441 60 72

Województwo Lubuskie⊕⊕ Poradnia Stomijno-ProktologicznaSPZOZ Szpital Wojewódzkiul. Deckerta 1,66-400 Gorzów Wlkp.kierownik poradni:dr Mariusz Pawlaktel.: (95) 733 17 32

Województwo Mazowieckie⊕⊕ Szpital Bielaƒski – Pawilon HPoradnia Stomijnaul. Ceg∏owska 80, 01-809 Warszawakierownik poradni:dr Marek Szczepkowskitel.: (22) 834 48 52

⊕⊕ SPZOZ Wojewódzki SzpitalZespolony, Poradnia Stomijnaul. Medyczna 19, 09-400 P∏ockkierownik poradni:dr Mariusz Obr´bskitel.: (24) 262 52 61

Województwo ¸ódzkie⊕⊕ Poradnia StomijnaAl. KoÊciuszki 48, ¸ódê

Województwo Wielkopolskie⊕⊕ Szpital Kliniczny nr 2Poradnia Stomijna ul. Przybyszewskiego 49,60-355 Poznaƒkierownik poradni:dr hab. med. Piotr Krokowicztel.: (61) 869 15 69

⊕⊕ Szpital Wojewódzki w PoznaniuPoradnia Proktologiczna i Stomijnaul. Juraszew 7/19, 60-479 Poznaƒkierownik poradni:dr Piotr Golusiƒskitel.: (61) 821 22 43

⊕⊕ Wielkopolskie Centrum Onkologii Poradnia Stomijnaul. Garbary 15, 61-866 Poznaƒkierownik poradni:dr Bohdan Kaczmarczyktel.: (61) 854 05 79

⊕⊕ Wojewódzki Szpital Zespolony Poradnia Chirurgicznadla Chorych ze Stomiàul. Szpitalna 45, 62-500 Koninkierownik poradni:dr Jaros∏aw D∏ugosztel.: (63) 244 31 00, w. 128

Województwo Ma∏opolskie⊕⊕ CM UJ w KrakowiePoradnia SchorzeƒJelita Grubego (Stomijna)ul. Kopernika 40, 31-604 Krakówkierownik poradni:dr Andrzej Grylewskitel.: (12) 424 80 66

Województwo Âwi´tokrzyskie� Âwi´tokrzyskie Centrum Onkologii w KielcachPoradnia Stomijnaul. Artwiƒskiego 3, 25-734 Kielcekierownik poradni:dr Wojciech Korejbatel.: (41) 367 41 65

Województwo Lubelskie⊕⊕ Samodzielny Publiczny SzpitalKliniczny nr 1 w Lublinieul. Staszica 16, 20-081 Lublinkierownik poradni:dr Andrzej Andrzejewskitel.: (81) 534 41 27

Województwo Podlaskie⊕⊕ Samodzielny PublicznySzpital KlinicznyAkademii MedycznejPoradnia stomijnaul. Waszyngtona 15A,15-274 Bia∏ystokkierownik poradni:dr Jadwiga Snarskatel.: (85) 74 50 653

⊕⊕ SPZOZ Wojewódzka PrzychodniaChirurgiczna Poradnia Stomijnaul. Radzymiƒska 2,15-863 Bia∏ystokkierownik poradni:dr Romuald Kowalczuk tel.: (85) 651 11 44

Województwo PomorskieSzpital Morski im. PCK Gdynia,ul. Powstania Styczniowego 1,81-519 Gdyniatel.: (58) 622 00 51

Województwo Kujawsko-PomorskiePoradnia Stomijnaul. Koszaliƒska 785-094 Bydgoszczdr Wojciech Szcz´snytel.: (52) 342 68 08

Szpital Wojewódzki im. Bizielaul. Ujejskiego 7585-168 Bydgoszczdr Zbigniew Banaszkiewicztel.: (52) 371 16 00 wew. 375

WojewództwoWarmiƒsko-MazurskieSpecjalistyczny Zespó∏Onkologii i Pulmunologiiul. Jagielloƒska 7810-357 Olsztyntel.: (89) 526 43 75

Adresy poradni stomijnych

Pomorskie Stowarzyszenie StomijneStefania Rych∏owska, 80-211 Gdaƒsk, ul. D´binki 7, tel.: (58) 673 82 26Telefon zaufania: Maria Kos, tel.: (58) 553 05 45

DolnoÊlàskie Stowarzyszenie Stomijnedr Krystyna Kuchtyn, 51-340 Wroc∏aw, ul. M. Sk∏odowskiej-Curie 66, tel.: (71) 320 94 32, 361 16 94

Towarzystwo Opieki nad Chorymi ze Stomià „˚ycie”Rozalia Bàba, 58-100 Âwidnica, ul. Spacerowa 4/2, tel.: (74) 856 82 22

11

Informacje

Przewodniczàca: Alina Matysiak, 60-355 Poznaƒul. Przybyszewskiego 49, tel.: (61) 869 15 69

Oddzia∏y regionalne:1. BIA YSTOK - Jan Pacewicz, 16-020 Czarna Bia∏ostocka, ul. B. Prusa 3/8, tel.: (85) 710 10 48 2. BYDGOSZCZ - dr Danuta Karwacka, 85-183 Bydgoszcz, ul. Wieniawskiego 3, tel.: (52) 371 11 66 3. GORZÓW - Miros∏awa P´kosz, 66-400 Gorzów Wlkp., ul. Widok 24/51, tel.: (95) 732 53 29 4. KATOWICE - Bo˝ena Kralka, 32-300 Olkusz, Czarny Las 10, tel.: 0 604 11 33 20 5. KIELCE - Eugeniusz Kotlarski, Kielce, ul. Manifestu Lipcowego 137 m. 3, tel.: (41) 331 87 06 6. KONIN - Juliusz Augustyniak, 62-600 Ko∏o, ul. Powstaƒców Wielkopolskich 11/33, tel.: (63) 272 16 61 7. KRAKÓW - Leszek Tylko, 30-020 Kraków, ul. Wójtowska 9/33, tel.: (12) 633 33 85 8. LIPNO - Wanda Ciepliƒska, 87-500 Rypin, ul. 3 Maja 13/3, tel.: (54) 280 53 96 9. LUBLIN - Anna K´ska-Gromadka, 20-130 Lublin, ul. Krzemieniecka 1/25, tel.: (81) 747 29 61 10. ¸ÓDè - Helena Pawlak, 95-050 Konstantynów, ul. Pi∏sudskiego 10/15, tel.: (42) 611 12 37 11. OLSZTYN - Janina Tabaczyƒska-Sassyn, 10-342 Olsztyn, ul. Limanowskiego 19 B/9, tel.: (89) 526 94 0812. P¸OCK - Lechos∏aw Or∏owski, 09-400 P∏ock, ul. Ga∏czyƒskiego 4/13, tel.: (24) 263 82 98 13. POZNA¡ - Maria Kudliƒska, 60-135 Poznaƒ, ul. Raszyƒska 29B/24, tel.: (61) 861 95 05 14. RZESZÓW - Henryk Rumanek, 35-310 Rzeszów, ul. Witolda Âwiadka 1/185, tel.: (17) 865 73 91 15. SZCZECIN - Jan WiÊniewski, 73-110 Stargard Szczeciƒski, oÊ. Hallera 12 B/12, tel.: (92) 573 23 67 16. TARNOBRZEG - Jerzy Mazurek, 37-400 Tarnobrzeg, ul. Dàbrowskiej 7 m 59, tel.: (15) 822 71 96 17. WARSZAWA - dr Marek Szczepkowski, 01-809 Warszawa, Szpital Bielaƒski Oddz. Chirurgii Ogólnej,ul. Ceg∏owska 80, tel.: (22) 834 48 52, tel. kom.: 0 902 20 008 (po 22.00) tel.: (22) 678 48 98 18. ZIELONA GÓRA - Waldemar Maniak, 67-100 Nowa Sól, ul. Zielonogórska 61, tel.: (68) 387 52 39 19. NOWY SÑCZ - Józef Myrlak, 33-300 Nowy Sàcz, ul. Nawojowska 21/5, tel.: (18) 443 57 93 20. PI¸A - Ewa Sowiƒska, 64-920 Pi∏a, ul. Jagielloƒska 11, tel.: (67) 214 16 54 21. TARNÓW - Cecylia Bielecka, 33-100 Tarnów, ul. Starodàbrowska 9/4, tel.: (14) 627 59 45

Polskie Towarzystwo Opieki nad Chorymi ze Stomià (Pol-Ilko)

Stomia w Internecie

www.strony.poland.com/polilkoStrona g∏ówna Polskiego Towarzystwa Opieki nadChorymi ze Stomià POL-ILKO. Informacje o struktu-rze Pol-Ilko oraz praktyczne wskazówki dotyczàcezasad piel´gnacji stomii. www.stomia.info.plPrywatna strona o stomii, poruszajàca najwa˝niejszeproblemy z nià zwiàzane.

www.ostomyinternational.orgAngloj´zyczna strona g∏ówna International OstomyAssociation (IOA). Informacje o stowarzyszeniu.Praktyczne rady. Materia∏y edukacyjne. CiekaweodnoÊniki do innych stron poÊwi´conych proble-matyce piel´gnacji stomii.www.ostomy.fsnet.co.ukBogata, interaktywna strona internetowa poÊwi´conakolostomii.

Nowe limity na sprz´t stomijny

Rozporzàdzenie Ministra Zdrowia z dnia 10.10.2001 wprowadzaogólnopolskie limity cen, które b´dà obowiàzywa∏y od 01.01.2002

(Dz. Ustaw nr 121 z dnia 18.10.2001):

– kolostomia: 270 z∏/miesiàc,– ileostomia: 320 z∏/miesiàc,– urostomia: 450 z∏/miesiàc.