€¦ · Web viewค ม อการอบรมคณะกรรมการข บเคล...

คมอการอบรมคณะกรรมการขบเคลอนกระบวนการ PLC (Professional Learning Community)

“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”

ภาคผนวก ความรเรองชมชนการเรยนรทางวชาชพ

15



ความรเรองชมชนการเรยนรทางวชาชพ(Professional Learning Community: PLC)

**********************************************************************************

1. ความรความเขาใจเกยวกบชมชนการเรยนรทางวชาชพPLC (Professional Learning Community)มพนฐาน

แนวคดมาจากภาคธรกจเกยวกบความสามารถขององคกรในการเรยนร (Thompson, Gregg, &Niska, 2004) เปนการนำาแนวคดองคกรแหงการเรยนรมา ประยกตโดยอธบายวา การอปมาทเปรยบเทยบใหโรงเรยนเปน องคกร นนนาจะไมเหมาะสมและถกตอง แทจรงแลว” ”โรงเรยน มความเปน ชมชน มากกวาความเปนองคกร ซงความเปน อง“ ” “คกร กบ ชมชน มความแตกตางกนทความเปนชมชน จะยดโยงภายใน” “ ”ตอกนดวยคานยม แนวคด และความผกพนรวมกนของทกคนทเปนสมาชก ซงเปนแนวคดตรงกนขามกบ ความเปนองคกร ทมความ“ ”สมพนธระหวางสมาชกในลกษณะทยดตามระดบลดหลนกนลงมา มกลไกการควบคมและมโครงสรางแบบตงตวทเตมไปดวยกฎระเบยบและวฒนธรรมของการใชอำานาจเปนหลก ในขณะท ชมชน จะใชอทธพลทเกด“ ”จากการมคานยม และวตถประสงครวมกน เปนความสมพนธระหวางสมาชกเชงวชาชพมความเปนกลยาณมตรเชงวชาการ และยดหลกตองพงพาอาศยซงกนและกน แบบผนกกำาลงกนในการปฏบตงานทมงสพฒนาการการเรยนรของผเรยนเปนสำาคญ นอกจากน องคกร ยงทำาให“ ”เกดคณลกษณะบางอยางขน เชนลดความเปนกนเองตอกนลงมความเปนราชการมากขน และถกควบคมจากภายนอกใหตองรกษาสถานภาพเดมของหนวยงานไว จงเหนวาถามองโรงเรยนในฐานะแบบองคกรดงกลาวแลวกจะทำาใหโรงเรยนมความเปนแบบทางการทสรางความรสกหางระหวาง

16


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”บคคลมากยงขนมกลไกทบงคบควบคมมากมายและมกมจดเนนในเรองทเปนงานดานเทคนคเปนหลกในทางตรงขามถายอมรบวาโรงเรยนมฐานะแบบทเปนชมชนแลวบรรยากาศทตามมากคอสมาชกมความผกพนตอกนดวยวตถประสงครวมมการสรางสมพนธภาพทใกลชดสนทสนม และเกดการรวมสรางบรรยากาศททกคนแสดงออกถงความหวงหาอาทรตอกนและชวยดและสวสดภาพรวมกน (Sergiovanni, 1994)โดยทใสใจรวมกนถงการเรยนรและความรบผดชอบหลกรวมกนของชมชนนนคอพฒนาการการเรยนรของผเรยน

ดานความสำาคญของ PLC จากผลการวจยโดยของ Hord (1997)ทยนยนวาการดำาเนนการในรปแบบ PLC นำาไปสการเปลยนแปลงเชงคณภาพทงดานวชาชพและผลสมฤทธของนกเรยน จากการสงเคราะหรายงานการวจยเกยวกบโรงเรยนทม การจดตง PLC โดยใชคำาถามวา โรงเรยนดงกลาวมผลลพธอะไรบางทแตกตางไปจากโรงเรยนทวไปทไมมชมชนแหงวชาชพ และ ถาแตกตางแลวจะมผลดตอครผสอนและตอนกเรยนอยางไรบาง ซงมผลสรป 2 ประเดน ดงน

ประเดนท 1 ผลดตอครผสอน พบวา PLC สงผลตอครผสอน กลาวคอ ลดความรสกโดดเดยวงานสอนของครเพมความรสกผกพนตอพนธะกจและเปาหมายของโรงเรยนมากขนโดยเพมความกระตอรอรนทจะปฏบตใหบรรลพนธะกจอยางแขงขนจนเกดความรสกวาตองการรวมกนเรยนรและรบผดชอบตอพฒนาการโดยรวมของนกเรยน ถอเปน พลง“การเรยนร ซงสงผลใหการปฏบตการสอนในชนเรยนใหมผลดยงขน ”กลาวคอ มการคนพบความรและความเชอทเกยวกบวธการสอน และตวผเรยนซงทเกดจากการคอยสงเกตอยางสนใจ รวมถงความเขาใจในดานเนอหาสาระทตองจดการเรยนรไดแตกฉานยงขนจนตระหนกถงบทบาทและพฤตกรรมการสอนทจะชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรไดดทสด อกทงการรบทราบขอมลสารสนเทศตางๆทจำาเปนตอวชาชพไดอยางกวางขวางและรวดเรวขนสงผลดตอการปรบปรงพฒนางานวชาชพไดตลอดเวลา เปน

17


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”ผลใหเกดแรงบนดาลใจทจะพฒนาและอทศตนทางวชาชพเพอศษยซงเปนทงคณคาและขวญกำาลงใจตอการปฏบตงานใหดยงขนทสำาคญ คอยงสามารถลดอตราการลาหยดงานนอยลงเมอเปรยบเทยบกบโรงเรยนแบบเกายงพบวามความกาวหนาในการปรบเปลยนวธการจดการเรยนร ใหสอดคลองกบ ลกษณะผเรยนไดอยางเดนชด และรวดเรวกวาทพบในโรงเรยนแบบเกามความผกพนทจะสรางการเปลยนแปลงใหมๆ ใหปรากฏ อยางเดนชดและยงยน

ประเดนท 2 ผลดตอผเรยน พบวา PLC สงผลตอผเรยน กลาวคอ สามารถลดอตราการตกซำาชน และจำานวนชนเรยนทตอง เลอนหรอชะลอการจดการเรยนรใหนอยลง อตราการขาดเรยนลดลง มผลสมฤทธทางการเรยนในวชาวทยาศาสตร ประวตศาสตร และวชาการอานทสงขนอยางเดนชด เมอเทยบกบโรงเรยน แบบเกา สดทาย คอ มความแตกตางดานผลสมฤทธทางการเรยน ระหวางกลมนกเรยนทมภมหลงไมเหมอนกนและลดลงชดเจน

กลาวโดยสรปคอ PLC มพฒนาการมาจากกลยทธระดบ องคกรทมงเนนใหองคกรมการปรบตวตอกระแสการเปลยนแปลง ของสงคมทเกดขนอยางรวดเรว โดยเรมพฒนาจากแนวคดองคกรแหงการเรยนร และปรบประยกตใหมความสอดคลองกบบรบทของโรงเรยนและการเรยนรรวมกนในทางวชาชพทมหนางานสำาคญ คอ ความรบผดชอบการเรยนรของผเรยนรวมกนเปนสำาคญ จากการศกษาหลายโรงเรยนในประเทศสหรฐอเมรกาดำาเนนการ ในรปแบบ PLC พบวาเกดผลดทงวชาชพครและผเรยน ทมงพฒนาการของผเรยนเปนสำาคญ

1.1 ความหมายของชมชนการเรยนรทางวชาชพชมชนการเรยนรทางวชาชพหรอ PLC มวรรณกรรมทางการศกษา

จากการวจยหรอโครงการศกษาตางๆ สามารถ เรยบเรยงสรปเปนความหมายของ PLC คอ การรวมตว รวมใจ รวมพลง รวมมอกนของคร ผบรหาร และนกการศกษาในโรงเรยน เพอพฒนาการเรยนรของผเรยนเปน

18


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”สำาคญ ดงท Sergiovanni (1994) ไดกลาววา PLC เปนสถานทสำาหรบ ปฏสมพนธ ลด ความโดดเดยว ของมวลสมาชกวชาชพครของ“ ” “ ”

โรงเรยนในการทำางาน เพอปรบปรงผลการเรยนของนกเรยนหรองานวชาการโรงเรยน ซง Hord (1997) มองในมมมองเดยวกน โดยมองการรวมตวกนดงกลาว มนยยะแสดงถงการเปนผนำารวมกนของคร หรอเปดโอกาสใหครเปน ประธาน ในการเปลยนแปลง “ ” (วจารณ พานช, 2555) การมคณคารวมและวสยทศนรวมกนไปถงการเรยนรรวมกนและการนำาสงทเรยนรไปประยกตใช อยางสรางสรรครวมกน การรวมตวในรปแบบนเปนเหมอนแรงผลกดน โดยอาศยความตองการและความสนใจของ สมาชกใน PLC เพอการเรยนรและพฒนาวชาชพ สมาตรฐานการเรยนรของนกเรยนเปนหลก (Senge, 1990) การพฒนาวชาชพใหเปน ครเพอศษย“ ” (วจารณ พานช, 2555) โดยมองวาเปน ศษยของเรา มากกวามองวา “ ” “ศษยของฉน และการ เปลยนแปลงคณภาพการจดการเรยนรทเรมจาก ” “การเรยนร ของคร เปนตวตงตน เรยนรทจะมองเหนการปรบปรง ”เปลยนแปลง พฒนาการจดการเรยนรของตนเอง เพอผเรยน เปนสำาคญ

อยางไรกตาม การรวมตวการเรยนร การเปลยนแปลงใดๆ เปนไปไดยากทจะทำาเพยงลำาพงหรอเพยงนโยบายเพอใหเกด การขบเคลอนทงระบบโรงเรยน จงจำาเปนตองสรางความเปน PLC ทสอดคลองกบธรรมชาตทางวชาชพรวมในโรงเรยน ยอมมความเปนชมชนทสมพนธกนอยางแนนแฟน (Senge, 1990) ชมชน ทสามารถขบเคลอนใหเกดการเปลยนแปลงทางวชาชพไดนน จงจำาเปนตองมอยรวมกนอยางมความสขทางวชาชพ มฉนทะ และศรทธาในการทำางาน ครเพอศษยรวมกน “ ”บรรยากาศการอยรวมกนจงเปนบรรยากาศ ชมชนกลยาณมตร ทาง“วชาการ ” (สรพล ธรรมรมด, ทศนย จนอนทร, และ คงกฤช ไตรยวงศ, 2553) ทมลกษณะความเปนชมชน แหงความเอออาทรอยบนพนฐาน อำานาจเชงวชาชพ และ อำานาจเชงคณธรรม “ ” “ ” (Sergiovanni,

19


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”1994) เปนอำานาจทการสรางพลงมวลชนเรมจากภาวะผนำารวมของครเพอขบเคลอนการ ปรบปรงและพฒนาสถานศกษา (Fullan, 2005)

กลาวโดยสรป PLC หมายถง การรวมตว รวมใจ รวมพลง รวมทำา และรวมเรยนรรวมกนของคร ผบรหาร และนกการศกษา บนพนฐานวฒนธรรมความสมพนธแบบกลยาณมตร ทมวสยทศน คณคา เปาหมาย และภารกจรวมกน โดยทำางานรวมกนแบบทมเรยนรทครเปนผนำารวมกน และผบรหารแบบผดแลสนบสนน สการเรยนรและพฒนาวชาชพเปลยนแปลงคณภาพตนเอง สคณภาพการจดการเรยนรทเนนความสำาเรจหรอประสทธผลของ ผเรยนเปนสำาคญ และความสขของการทำางานรวมกนของสมาชกในชมชน

1.2 การแบงระดบของชมชนการเรยนรทางวชาชพPLC สามารถแบงระดบได 3 ระดบ คอ ระดบสถานศกษา ระดบ

เครอขาย และระดบชาต โดยแตละลกษณะจะแบง ตามระดบของความเปน PLC ยอย ดงน

1)ระดบสถานศกษา (School Level) คอ PLC ทขบเคลอนในบรบทสถานศกษา หรอโรงเรยน สามารถแบงได 3 ระดบยอย (Sergiovanni, 1994) คอ

1.1 ระดบนกเรยน (Student Level) ซงนกเรยนจะไดรบการสงเสรมและรวมมอใหเกดการเรยนรขน จากครและเพอนนกเรยนอนใหทำากจกรรมเพอแสวงหาคำาตอบทสมเหตสมผล สำาหรบตน นกเรยนจะไดรบการพฒนาทกษะทสำาคญ คอ ทกษะการเรยนร

1.2 ระดบผประกอบวชาชพ (Professional Level) ประกอบดวยครผสอนและผบรหารของโรงเรยนโดยใชฐานของ ชมชน“แหงวชาชพ เชอมโยงกบการเรยนรของชมชน จงเรยกวา ชมชนการ” “เรยนรทางวชาชพ ซงเปนกลไกสำาคญอยางยงททกคนในโรงเรยนรวมกน”พจารณา ทบทวนเรองนโยบาย การปฏบต และกระบวนการบรหารจดการตางๆ ของโรงเรยนใหมอกครง โดยยดหลกในการปรบปรงแกไขสงเหลาน

20


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”เพอใหสามารถ บรการดานการเรยนรแกนกเรยนไดอยางมประสทธผล อกทง เพอใหการปรบปรงแกไขดงกลาว นำามาสการสนบสนนการปฏบต งานวชาชพของครผสอน และผบรหารใหมคณภาพและประสทธผล สงยงขน มบรรยากาศและสภาพแวดลอมของการทำางานทดตอกนของทกฝาย

1.3 ระดบการเรยนรของชมชน (Learning Community Level) ครอบคลมถงผปกครอง สมาชกชมชนและผนำาชมชน โดยบคคลกลมนจำาเปนตองมสวนเขามารวมสราง และผลกดน วสยทศนของโรงเรยนใหบรรลผลตามเปาหมาย กลาวคอ ผปกครองนกเรยน ผอาวโสในชมชนตลอดจนสถาบนตางๆ ของชมชนเหลาน ตองมสวนรวมในการสงเสรมเปาหมายการเรยนรของชมชนและโรงเรยน กลาวคอ ผปกครองมสวนรวมทางการศกษาไดโดยการใหการดแลแนะนำาการเรยนทบานของนกเรยน รวมทงใหการสนบสนนแกครและผบรหารสถานศกษาในการจดการเรยนร ใหแกบตรหลานของตน ผอาวโสในชมชนสามารถเปนอาสาสมคร ถายทอดความร

2)ระดบกลมเครอขาย (Network Level) คอ PLC ทขบเคลอนในลกษณะการรวมตวกนของกลมวชาชพจากองคกร หรอหนวยงานตางๆ ทมงมนรวมกนสรางชมชน เครอขาย ภายใต วตถประสงครวม คอ การแลกเปลยนเรยนร สงเสรม สนบสนน ใหกำาลงใจ สรางความสมพนธและพฒนาวชาชพรวมกน อาจม เปาหมายทเปนแนวคดรวมกนอยางชดเจน สามารถแบงได 2 ลกษณะ คอ

2.1 กลมเครอขายความรวมมอระหวางสถาบน คอ การตกลงรวมมอกนในการพฒนาวชาชพครระหวางสถาบน โดยมองวาการรวมมอกนของสถาบนตางๆ จะทำาใหเกดพลงการขบเคลอน การแลกเปลยนเรยนรทางวชาชพ การแลกเปลยน หรอรวมลงทนดานทรพยากร และการเกอหนนเปนกลยาณมตร คอยสะทอนการเรยนรซงกนและกน กรณตวอยางเชน กรณ ศกษาการจด PLC เปนกลมของโรงเรยนใน

21


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”ประเทศสงคโปร เพอรวมพฒนาแลกเปลยนและสะทอนรวมกนทางวชาชพ เปนตน

2.2 กลมเครอขายความรวมมอของสมาชกวชาชพคร คอ การจดพนทเปดกวางใหสมาชกวชาชพครทมอดมการณรวมกนในการพฒนาการจดการเรยนรของตนเองเพอการเปลยนแปลง เชงคณภาพของผเรยนเปนหวใจสำาคญ สมาชกทรวมตวกน ไมมเงอนไขเกยวกบสงกด แตจะตงอยบนความมงมน สมครใจ ใชอดมการณรวมเปนหลกในการรวมกนเปน PLC กรณตวอยาง เชน PLC “ครเพอศษย ของ”มลนธสดศรสฤษดวงศ (มสส.) ทสรางพนทสวนกลางสำาหรบวชาชพครใหจบมอรวมกนเปนภาค รวมพฒนา ครเพอศษย มงสรางสรรคนวตกรรม“ ”การจดการเรยนรในแตละพนทของประเทศไทย (วจารณ พานช, 2555) เปนตน

3)ระดบชาต (The National Level)คอ PLC ทเกดขน โดยนโยบายของรฐทมงจดเครอขาย PLC ของชาตเพอขบเคลอน การเปลยนแปลงเชงคณภาพของวชาชพ โดยความรวมมอของ สถานศกษา และคร ทผนกกำาลงรวมกนพฒนาวชาชพ ภายใต การสนบสนนของรฐ ดงกรณตวอยาง นโยบายวสยทศนเพอ ความรวมมอของกระทรวงศกษาธการประเทศสงคโปร (MOE) (2009) รฐจดใหม PLC ชาตสงคโปรเพอมงหวงขบเคลอนแนวคด สอนใหนอย เรยนรใหมาก “ ”(Teach Less, Learn more) ใหเกดผลสำาเรจ เปนตน

1.3 องคประกอบของชมชนการเรยนรทางวชาชพในบรบทสถานศกษา

PLC ในระดบสถานศกษา หรอ ระดบผประกอบวชาชพ นำาเสนอเปนองคประกอบของ PLC ทมาจากขอมลทรวบรวมและ วเคราะหจากเอกสารทงในประเทศไทยและตางประเทศนำาเสนอเปน 6 องคประกอบของ PLC ในบรบทสถานศกษา ซงประกอบดวย วสยทศนรวมทมรวมแรงรวมใจ ภาวะผนำารวม การเรยนรและการพฒนาวชาชพ ชมชนกลยาณมตร และ

22


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”โครงสรางสนบสนน ชมชนนำาเสนอจากการสงเคราะหแนวคดตางๆ และรายละเอยดตอไปน

องคประกอบท 1 วสยทศนรวม (Shared Vision)วสยทศนรวมเปนการมองเหนภาพเปาหมาย ทศทาง เสนทาง และสงทจะเกดขนจรง เปนเสมอนเขมทศในการขบเคลอน PLC ทมทศทางรวมกน โดยมวสยทศนเชงอดมการณทางวชาชพรวมกน (Sergiovanni, 1994) คอพฒนาการการเรยนรของผเรยนเปนภาพความสำาเรจทมงหวงในการนำาทางรวมกน (Hord, 1997) อาจเปนการมองเรมจากผนำาหรอกลมผนำาทม วสยทศนทำาหนาทเหนยวนำาใหผรวมงานเหนวสยทศนนนรวมกน หรอการมองเหนจากแตละปจเจกทมวสยทศนเหนในสงเดยวกน วสยทศนรวมมลกษณะสำาคญ 4 ประการ (4 Shared) มรายละเอยดสำาคญ ดงน

1) การเหนภาพและทศทางรวม (Shared Vision) จากภาพความเชอมโยงใหเหนภาพความสำาเรจรวมกนถงทศทาง สำาคญของการทำางานแบบมอง เหนภาพเดยวกน “ ” (Hord, 1997; Hargreaves, 2003)

2) เปาหมายรวม (Shared Goals) เปนทงเปาหมาย ปลายทาง ระหวางทาง และเปาหมายชวตของสมาชกแตละคนท สมพนธกนกบเปาหมายรวมของชมชนการเรยนรฯ ซงเปนความเชอมโยงใหเหนถงทศทางและเปาหมายในการทำางานรวมกน โดยเฉพาะเปาหมายสำาคญคอพฒนาการการเรยนรของผเรยน (Hargreaves, 2003; Schmoker, 2004; DuFour, 2006)

3) คณคารวม (Shared Values) เปนการเหนทงภาพเปาหมาย และทสำาคญเมอเหนภาพความเชอมโยงแลว ภาพดงกลาวมอทธพลกบการตระหนกถงคณคาของตนเองและของ งานจนเชอมโยงเปนความหมายของงานทเกดจากการตระหนก รของสมาชกใน PLC จนเกดเปนพนธะสญญารวมกน รวมกน หลอมรวมเปน คณคารวม ซงเปนขมพลง“ ”สำาคญทจะเกดพลง ในการไหลรวมกนทำางานในเชงอดมการณทางวชาชพรวมกน (Hord, 1997; DuFour, 2006; Hargreaves, 2003)

23


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”4) ภารกจรวม (Shared Mission)เปนพนธกจแนวทางการ

ปฏบตรวมกนเพอใหบรรลตามเปาหมายรวม รวมถงการ เรยนรของครในทกๆ ภารกจ สงสำาคญคอ การปฏรปการเรยนร ทมงการเรยนรของผเรยนเปนหวใจสำาคญ (Hord, 1997) โดยการเรมจากการรบผดชอบในการพฒนาวชาชพเพอศษยรวมกนของคร (Louis & Kruse, 1995; Senge, 2000; DuFour, 2006)

องคประกอบท 2 ทมรวมแรงรวมใจ (Collaborative Teamwork) ทมรวมแรงรวมใจ เปนการพฒนามาจากกลมททำางาน รวมกนอยางสรางสรรค ลกษณะการทำางานรวมกนแบบมวสยทศน คณคา เปาหมาย และพนธกจรวมกน รวมกนดวยใจ จนเกดเจตจำานงในการทำางานรวมกนอยางสรางสรรค เพอให บรรลผลทการเรยนรของผเรยน (Louis, Kruse, & Marks, 1996) การเรยนรของทม และการเรยนรของคร บนพนฐานงานทม ลกษณะตองมการคดรวมกน วางแผนรวมกน ความเขาใจรวมกน ขอตกลงรวมกน การตดสนใจรวมกน แนวปฏบตรวมกน การประเมนผลรวมกน และการรบผดชอบรวมกน จากสถานการณ ทงานจรงถอเปนโจทยรวม (Hargreaves, 2003; Stoll & Louis, 2007) ใหเหนและรเหตปจจย กลไกในการทำางานซงกนและกน แบบละวางตวตนใหมากทสด (There’s no I in team) (DuFour, 2006) จนเหนและรความสามารถของแตละคนรวมกน เหนและรบรถงความรสกรวมกนในการทำางานจนเกด ประสบการณหรอความสามารถในการทำางาน และพลงในการรวมเรยนร รวมพฒนาบนพนฐานของพนธะรวมกนทเนนความสมครใจ และการสอสารทมคณภาพบนพนฐานการรบฟงและความไววางใจซงกนและกน อยางไรกตามการท PLC เนนการขบเคลอน ดวยการทำางานแบบทมรวมแรงรวมใจ ททำาใหลงมอทำาและเรยนร ไปดวยกนดวยใจอยางสรางสรรคตอเนองนน ซงมลกษณะพเศษของการรวมตวทเหนยวแนนจากภายใน นนคอการเปน กลยาณมตร ทำาใหเกดทมใน PLC อยรวมกนดวยความสมพนธ ทตางชวยเหลอเกอกล

24


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”ดแลซงกน จงทำาใหการทำางานเตมไปดวยบรรยากาศทมความสข ไมโดดเดยว (Sergiovanni, 1994; Fullan, 1999) ซงรปแบบของทมจะมเปนเชนไรนนขนอยกบเปาประสงค หรอพนธกจในการดำาเนนการของชมชนการเรยนร เชน ทมรวม สอน ทมเรยนร และกลมเรยนร เปนตน (วจารณ พานช, 2554; Olivier &Hipp, 2006; Little & McLaughlin, 1993)

องคประกอบท 3 ภาวะผนำารวม (Shared Leadership)ภาวะผนำารวมใน PLC มนยสำาคญของการผนำารวม 2 ลกษณะสำาคญ คอ ภาวะผนำาผสรางใหเกดการนำารวม และภาวะ ผนำารวมกน ใหเปน PLC ทขบเคลอนดวยการนำารวมกน รายละเอยดดงน

1) ภาวะผนำาผสรางใหเกดการนำารวมเปนผนำาทสามารถทำาใหสมาชกใน PLC เกดการเรยนรเพอการเปลยนแปลงทง ตนเองและวชาชพ (Kotter& Cohen, 2002) จนสมาชกเกดภาวะผนำาในตนเองและเปนผนำารวมขบเคลอน PLC ไดโดยม ผลมาจากการเสรมพลงอำานาจจากผนำาทงทางตรงและทางออม โดยเฉพาะการเปนผนำาทเรมจากตนเองกอนดวยการลงมอทำางาน อยางตระหนกร และใสใจใหความสำาคญกบผรวมงานทกๆคน (Olivier &Hipp, 2006) จนเปนแบบทมพลงเหนยวนำาให ผรวมงานมแรงบนดาลใจและมความสขกบการทำางานดวยกน อยางวสยทศนรวม (Hargreaves, 2003) รวมถงการนำาแบบไมนำา โดยทำาหนาทผสนบสนนและเปดโอกาสใหสมาชกเตบโตดวยการสรางความเปนผนำารวม ผนำาทจะสามารถสรางใหเกดการนำารวมดงกลาวควรมคณลกษณะสำาคญ ดงน มความสามารถในการลงมอทำางานรวมกน การเขาไปอยในความรสกของผอนได การตระหนกรในตนเอง ความเมตตากรณา การคอยดแลชวยเหลอ เกอกลกน การโคชผรวมงานได การสรางมโนทศน การมวสยทศนการมความมงมนและทมเทตอการเตบโตของผอน เปนตน (Thompson, Gregg, &Niska, 2004)

2) ภาวะผนำารวมกน เปนผน ำารวมกนของสมาชก PLC ดวยการกระจายอำานาจ เพมพลงอำานาจ ซงกนและกนใหสมาชก มภาวะผนำาเพม

25


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”ขน จนเกดเปน ผน ำารวมของคร “ ” (Hargreaves, 2003) ในการขบเคลอน PLC มงการพฒนาการจดการเรยนร ทเนนผเรยนเปนสำาคญ โดยยดหลกแนวทางบรหารจดการรวม การสนบสนน การกระจายอำานาจ การสรางแรงบนดาลใจของคร โดยครเปนผลงมอกระท ำา หรอ ครทำาหนาทเปน ประธาน เพอสรางการเปลยนแปลงการจดการเรยนรไมใช กรรม“ ” “ ” หรอ ผถก กระทำา และผถกใหกระทำา(วจารณ พานช, 2554 ซงผนำารวมจะเกดขนไดดเมอมบรรยากาศสงเสรมใหครสามารถแสดงออกดวย ความเตมใจ อสระปราศจากอำานาจครอบงำาทขาดความเคารพ ในวชาชพ แตยดถอปฏบต รวมกนใน PLC นนค อ อำานาจทาง วชาชพ “ ” (Hargreaves, 2003) เปนอำานาจเชงคณธรรมทมขอปฏบตทมาจากเกณฑและมาตรฐานทเหนพองตรงกนหรอกำาหนดรวมกนเพอยดถอเปนแนวทางรวมกนของผป ร ะ ก อ บ ว ช า ช พ ค ร ท ง ห ล า ย ใ น PLC (Thompson etal.,2004)

กลาวโดยสรปคอ ภาวะผนำารวมดงทกลาวมามหวใจสำาคญคอนำาการเรยนรเพอการเปลยนแปลงตนเองของแตละคน ทงสมาชก และผนำาโดยตำาแหนงเมอใดทบคคลนนเกดการเรยนร ทงดานวชาชพและชวตจนเกดพลงการเปลยนแปลงทสงผลตอ ความสขในวชาชพของตนเองและผอน ภาวะผนำารวมจะเกดผล ตอความเปน PLC

องคประกอบท 4 การเรยนรและการพฒนาวชาชพ (Professional learning anddevelopment) การเรยนรและการพฒนาวชาชพใน PLC มจดเนนสำาคญ 2 ดาน คอ การเรยนรเพอพฒนาวชาชพและการเรยนรเพอจต วญญาณความเปนคร รายละเอยดดงน

1) การเรยนรเพอพฒนาวชาชพ หวใจสำาคญการเรยนร บนพนฐานประสบการณตรงในงานทลงมอปฏบตจรง รวมกนของ สมาชก จะมสดสวนการเรยนรมากกวาการอบรมจากหนวยงาน ภายนอก อางถงแนวคดของ Dale (1969) แนวคดกรวย ประสบการณ (Cone of Experience) ยนยนอยางสอดคลอง วาการเรยนรผานประสบการณตรงจะสงผลตอประสทธภาพ และประสทธผลการเรยนรไดมากทสด ดวยบรบท PLC ทมการ

26


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”ทำางานรวมกนเปนทม (Sergiovanni, 1994) จงทำาใหการเรยน รจากโจทยและสถานการณทครจะตองจดการเรยนรทยดผเรยนเปนสำาคญ เปนการรวมเหน รวมคด รวมทำา รวมรบผดชอบ (Dufour, 2006) ทำาใหบรรยากาศการพฒนาวชาชพของครรสก ไมโดดเดยว คอยสะทอนการเรยนรและชวยเหลอซงกนและกน ถอเปนพนทการเรยนรรวมกนทใชวธการทหลากหลาย เชน สะทอนการเรยนร สนทรยะสนทนา การเรยนรสบเสาะแสวงหา การสรางมโนทศน รเรมสรางสรรคสงใหมๆ การคดเชงระบบ การ สรางองคความร การเรยนรบนความเขาใจการทำางานของสมอง และการจดการความร เปนตน (สรพล ธรรมรมด และคณะ, 2553; Stoll & Louis, 2007)

2) การเรยนรเพอจตวญญาณความเปนคร เปนการเรยนรเพอพฒนาตนเองจากขางใน หรอ วฒภาวะความเปนคร ใหเปนครทสมบรณ โดยมนยยะสำาคญคอ การเรยนรตนเอง การ รจกตนเองของคร เพอทจะเขาใจมตของผเรยนทมากกวาความร แตเปนมตของความเปนมนษย ความฉลาดทางอารมณ เมอครม ความเขาใจธรรมชาตตนเองแลว จงสามารถมองเหนธรรมชาตของ ศษยตนเองอยางถองแท จนสามารถสอน หรอจดการเรยนร โดยยด การเรยนรของผเรยนเปนสำาคญได รวมถงการเรยนรรวมกนของ สมาชกในชมชน (Hargreaves, 2003) ทตองอาศยการตระหนกร สต การฟง การใครครวญ เปนตน จตทสามารถเรยนรและเปนคร ไดอยางแทจรงนนจะเปนจตทเตมไปดวยความรก ความเมตตา การ กรณา และความออนนอม เหนศษยเปนคร เหนตนเองเปนผเรยนร มพลงเรยนรในทกสถานการณทเกดขน โดยใชวธการทหลากหลาย เชน การเรยนรเพอการเปลยนแปลง การเรยนรอยางใครครวญ และการฝกสต เปนตน (สรพล ธรรมรมด และคณะ, 2553)

กลาวโดยสรปการเรยนรและการพฒนาวชาชพของ PLC นนมหวใจสำาคญคอการเรยนรรวมกนอยางมความสขของ ทมเรยนร เปน

27


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”บรรยากาศทเปดพนทการเรยนรแบบนำาตนเอง ของครเพอการเปลยนแปลงพฒนาตนเองและวชาชพ อยางตอเนองเปนสำาคญ

องคประกอบท 5 ชมชนกลยาณมตร (Caring community) กลมคนทอยรวมโดยมวถและวฒนธรรมการอยรวมกน ในชมชน มคณลกษณะคอ มงเนนความเปนชมชนแหงความสข สขทงการทำางานและการอยรวมกนทมลกษณะวฒนธรรมแบบ วฒนธรรมแบบเปด“เผย ททกคนมเสรภาพในการแสดงความ คดเหนของตนเปนวถแหง”อสรภาพ และเปนพนทใหความรสก ปลอดภย หรอปลอดการใชอำานาจกดดน บนพนฐานความไววางใจ เคารพซงกนและกน มจรยธรรมแหงความเอออาทรเปนพลงเชงคณธรรม คณงามความดทสมาชกรวมกนทำางานแบบอทศตนเพอวชาชพโดยมเจตคตเชงบวกตอการศกษาและผเรยนสอดคลองกบ Sergiovanni(1994) ทวา PLC เปนกลมทมวทยสมพนธตอกน เปนกลมทเหนยวแนนจากภายใน ใชความเปน กลยาณมตรเชงวชาการตอกน ทำาใหลดความโดดเดยวระหวาง ปฏบตงานสอนของคร เชอมโยงปฏสมพนธกนทงในเชงวชาชพ และชวต มความศรทธารวม อยรวมกนแบบ สงฆะ ถอศล หรอ หลกปฏบตรวมกน โดยยดหลกพรหมวหาร “ ” 4 เมตตา

กรณา มฑตา อเบกขา เปนชมชนทยดหลกวนยเชงบวก เชอมโยงการพฒนา PLC ไปกบวถชวตตนเองและวถชวตชมชนอนเปนพนฐานสำาคญของ สงคมฐานการพงพาตนเอง (สรพล ธรรมรมด และคณะ, 2553) มบรรยากาศของ วฒนธรรมแบบเปดเผย ทกคนมเสรภาพทจะแสดงความคดเหนของ“ ”ตน เปนวถแหงอสรภาพ ยดความสามารถ และสรางพนทปลอดการใชอำานาจกดดน (Boyd, 1992) ดงกลาวน สามารถขยายกรอบใหกวางขวางออกไปจนถงเครอขายทสมพนธ กบชมชนตอไป

องคประกอบท6 โครงสรางสนบสนนชมชน (Supportive structure)โครงสรางทสนบสนนการกอเกดและคงอยของ PLC มลกษณะ ดงน ลดความเปนองคการทยดวฒนธรรมแบบราชการ หนมาใชวฒนธรรมแบบกลยาณมตรทางวชาการแทน และเปน วฒนธรรมทสง

28


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”เสรมวสยทศน การดำาเนนการทตอเนองและ มงความยงยน จดปจจยเงอนไขสนบสนนตามบรบทชมชนม โครงสรางองคการแบบไมรวมศนย (Sergiovanni, 1994) หรอ โครงสรางการปกครองตนเองของชมชน เพอลดความขดแยง ระหวางครผปฏบตงานสอนกบฝายบรหารใหนอยลง มการบรหาร จดการ และการปฏบตงานในสถานศกษาทเนนรปแบบทมงาน เปนหลก (Hord, 1997) การจดสรรปจจยสนบสนนใหเออตอการดำาเนนการของ PLC เชน เวลา วาระ สถานท ขนาดชนเรยน ขวญ กำาลงใจ ขอมลสารสนเทศ และอนๆ ทตามความจำาเปนและบรบท ของแตละชมชน (Boyd, 1992) โดยเฉพาะการเอาใจใสสงแวดลอม ใหเกดบรรยากาศทเออตอการเรยนรและอยรวมกนอยางม ความสข (สรพล ธรรมรมด และคณะ, 2553) มรปแบบการ สอสารดวยใจ เปดกวางใหพนทอสระในการสรางสรรคของชมชน เนนความคลองตวในการดำาเนนการจดการกบเงอนไขความ แตกแยก และมระบบสารสนเทศของชมชนเพอการพฒนาวชาชพ (Eastwood & Louis, 1992)

กลาวโดยสรปทง 6 องคประกอบของ PLC ในบรบท สถานศกษา กลาวคอ เอกลกษณสำาคญของความเปน PLC แสดงใหเหนวาความเปน PLC จะทำาใหความเปน องคกร หรอ โรงเรยน มความหมายทการ“ ” “ ”พฒนาการเรยนรของผเรยนอยางแทจรง ซงเปนหวใจสำาคญของ PLC ดวยกลยทธการสรางความ รวมมอทยดเหนยวกนดวยวสยทศนรวม มงการเรยนรของผเรยน การเรยนรและพฒนาวชาชพ และชมชนกลยาณมตร แสดงถงการ รวมพลงของครและนกการศกษา ทเปนผนำารวมกน ทำางานรวมกน แบบทมรวมแรงรวมใจ มงเรยนรเพอพฒนาตนเอง พฒนาวชาชพ ภายใตโครงสรางอำานาจทางวชาชพ และอำานาจเชงคณธรรม ทมาจากการรวมคด รวมทำา รวมนำา รวมพฒนาของคร ผบรหาร นกการศกษาภายใน PLC ทสงถงผเกยวของตอไป

1.4 ประโยชนของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพในสถานศกษา

29


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”S.M. Hord. (1997)ไดทำาการสงเคราะหรายงานการวจย

เกยวกบโรงเรยนทมการจดตงชมชนแหงวชาชพ โดยใชคำาถามวา โรงเรยนดงกลาวมผลลพธอะไรบางทแตกตางไปจากโรงเรยนทวไปทไมมชมชนแหงวชาชพ และถาแตกตางแลวจะมผลดตอครผสอนและตอนกเรยนอยางไรบาง ไดผลสรปเปนประเดนยอๆ ดงน

ประโยชนตอครผสอน- ลดความรสกโดดเดยวในงานสอนของครลง- เพมความรสกผกพนตอพนธกจและเปาหมายของโรงเรยนมาก

ขน โดยเพมความกระตอรอรนทจะปฏบตใหบรรลพนธกจอยางแขงขน- รสกวาตองรวมกนรบผดชอบตอพฒนาการโดยรวมของ

นกเรยน และรวมกนรบผดชอบเปนกลมตอผลสำาเรจของนกเรยน- รสกเกดสงทเรยกวา พลงการเรยนร “ (Powerful

learning)” ซงสงผลใหการปฏบตการสอนในชนเรยนของตนมผลดยงขน กลาวคอ มการคนพบความรและความเชอใหมๆ ทเกยวกบวธการสอนและตวผเรยนซงตนไมเคยสงเกตหรอสนใจมากอน

- เขาใจในดานเนอหาสาระทตองทำาการสอนไดแตกฉานยงขน และรวาตนเองควรแสดงบทบาทและพฤตกรรมการสอนอยางไร จงจะชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรไดดทสดตามเกณฑทคาดหมาย

- รบทราบขอมลสารสนเทศตางๆ ทจำาเปนตอวชาชพไดอยางกวางขวางและรวดเรวขน สงผลดตอการปรบปรงพฒนางานวชาชพของตนไดตลอดเวลา ครเกดแรงบนดาลใจทจะสรางแรงบนดาลใจตอการเรยนรใหแกนกเรยนตอไป

- เพมความพงพอใจ เพมขวญกำาลงใจตอการปฏบตงานสงขน และลดอตราการลาหยดงานนอยลง

- มความกาวหนาในการปรบเปลยนวธสอน ใหสอดคลองกบลกษณะผเรยนไดอยางเดนชด และรวดเรวกวาทพบในโรงเรยนแบบเกา

30


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”- มความผกพนทจะสรางการเปลยนแปลงใหมๆ ใหปรากฏอยาง

เดนชดและยงยน- มความประสงคทจะทำาใหเกดการเปลยนแปลงอยางเปนระบบ

ตอปจจยพนฐานดานตางๆประโยชนตอนกเรยน

- ลดอตราการตกซำาชน และจำานวนชนเรยนทตองเลอนหรอชะลอการสอนใหนอยลง

- อตราการขาดเรยนลดลง- มผลการเรยนรทเพมขนเดนชด ปรากฏใหเหนทวไปโดยเฉพาะใน

แทบทกโรงเรยนมธยมศกษาขนาดเลก- มผลสมฤทธทางการเรยนในวชาคณตศาสตร วทยาศาสตร

ประวตศาสตร และวชาการอานทสงขนอยางเดนชด เมอเทยบกบโรงเรยนแบบเกา

- มความแตกตางดานผลสมฤทธการเรยน ระหวางกลมนกเรยนทมภมหลงไมเหมอนกน ลดลงชดเจน

กลาวโดยสรป ถาผลงานวจยดงกลาวมนำาหนกมากพอทเชอมโยงถงการทครผสอนและผนำาสถานศกษาไดทำางานรวมกนในชมชนการเรยนรแหงวชาชพแลว กมคำาถามตามมาวา แลวจะเพมจำานวนโรงเรยนทมชมชนดงกลาวใหมากขนไดอยางไร กระบวนทศนทางการศกษาทเปลยนไปบงชวา ทงบรรดาครผสอนทงหลายและสาธารณชน จำาเปนตองรวมกนกำาหนดบทบาทใหมทเหมาะสมของคร โดยตองทบทวนการทตองใหครใชเวลาสวนใหญในแตละวนอยหนาชนเรยน และอยกบนกเรยนตลอดเวลานน ไดมการศกษาเปรยบเทยบเรอง การใชเวลาของครผสอนในประเทศตางๆ ทวโลก ปรากฏผลออกมาชดเจนวาในหลายประเทศ เชน ในญปน พบวา ครมชวโมงสอนนอยลง และมโอกาสไดใชเวลาทเหลอสวนใหญไปกบการจดทำาแผนเตรยมการสอน การประชมปรกษาหารอกบเพอนรวมงาน การใหคำาปรกษาและทำางานกบนกเรยนเปนรายบคคล การแวะเยยมชนเรยนอนเพอ

31


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”สงเกตการเรยนการสอน และการไดใชเวลาไปเพอกจกรรมตางๆ ดานการพฒนาวชาชพของครมากขน (Darling – Hammond, 1994, 1996) เปนตน การทจะใหการเปลยนแปลงดงกลาวเกดขนไดนน จำาเปนตองสรางความตระหนก และใหมมมองใหมตอสาธารณชน และวงการวชาชพครทตองเนนและเหนคณคาของความจำาเปนตองพฒนาครใหมความเปนมออาชพยงขน ถาหากตองการคณภาพการศกษาของนกเรยน ดงทมผกลาววา ครตองเปนบคคลแรกทตองเปนนกเรยน “(Teachers are the first learners)”โดยผานกระบวนการมสวนรวมในชมชนการเรยนรแหงวชาชพ ซงจะสงผลใหการปฏบตงานมประสทธผลมากขน และชวยใหผลสมฤทธทางการศกษาของนกเรยนสงตามไปดวย นนคอความปรารถนาใฝฝน ของบคคลฝายทมอาจปฏเสธได

2. กลยทธในการจดการและใชชมชนการเรยนทางรวชาชพ (PLC) อยางยงยน

การนำากระบวนการ PLC ไปใชในสถานศกษา สามารถดำาเนนการไดตามขนตอน ดงน

2.1 เรมตนดวยขนตอนงายๆ (Take a baby steps)โดยเรมตนจากการกำาหนดเปาหมายอภปราย สะทอนผล แลกเปลยนกบคนอนๆ เพอกำาหนดวา จะดำาเนนการอยางไรโดยพจารณาและสะทอนผลในประเดนตอไปน

1)หลกการอะไรทจะสรางแรงจงใจในการปฏบต2)เราจะเรมตนความรใหมอยางไร3)การออกแบบอะไรทพวกเราควรใชในการตรวจสอบหลกฐาน

ของการเรยนรทสำาคญ2.2 การวางแผนดวยความรวมมอ (Plan

Cooperatively)สมาชกของกลมกำาหนดสารสนเทศทตองใชในการดำาเนนการ

32


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”2.3 การกำาหนดความคาดหวงในระดบสง (Set high

expectations)และวเคราะหการสอนสบเสาะหาวธการทจะทำาใหประสบผลสำาเรจสงสด

1)ทดสอบขอตกลงทเกยวของกบการสอนหลงจากไดมการจดเตรยมตนแบบทเปนการวางแผนระยะยาว (Long-term)

2)จดใหมชวงเวลาของการชแนะ โดยเนนการนำาไปใชในชนเรยน

3)ใหเวลาสำาหรบครทมความยงยากในการสงเกตการณปฏบตในชนเรยนของครทสรางบรรยากาศในการเรยนรอยางประสบผลสำาเรจ

2.4 เรมตนจากจดเลกๆ (Start small)เรมตนจากการใชกลมเลกๆกอน แลวคอยปรบขยาย

2.5 ศกษาและใชขอมล (Study and use the data)ตรวจสอบผลการนำาไปใชและการสะทอนผลเพอนำามากำาหนดวา แผนไหน ควรใชตอไป/แผนไหนควรปรบปรงหรอยกเลก

2.6 วางแผนเพอความสำาเรจ (Plan for success)เรยนรจากอดต ปรบปรงหรอปฏเสธในสงทไมสำาเรจ และทำาตอไปความสำาเรจในอนาคต หรอความลมเหลวขนอยกบเจตคตและพฤตกรรมของคร

2.7 นำาสสาธารณะ (Go public)แผนไหนทสำาเรจกจะมการเชญชวนใหคนอนเขามามสวนรวมยกยองและแลกเปลยนความสำาเรจ

2.8 ฝกฝนรางกายและหลอเลยงสมอง (Exercise the body & nourish the brain)จดกจกรรมทไดมการเคลอนไหวและ เตรยมครททำางานสำาเรจของแตละกลมโดยมการจดอาหาร เครองดมทมประโยชน

33



วงจรการสรางชมชนการเรยนรทางวชาชพดดแปลงจาก: Luis Martinez อางถงใน Hord,

Roussin&Sommers, 2010

3. กรณศกษาสถานศกษาทนำากระบวนการ PLC ไปใช3.1 โรงเรยนอนบาลวดคลองใหญอำาเภอคลองใหญ

จงหวดตราด

34



“การพฒนาครโดยการสรางระบบชแนะและการเปนพเลยง ของ”โรงเรยนอนบาลวดคลองใหญเกดจากความรวมมอรวมพลงระหวาง 3 สถาบนทางการศกษา คอ จฬาลงกรณมหาวทยาลย สำานกงานเขตพนทการศกษา และโรงเรยน มเปาหมายเปนไปตามกรอบโครงการทสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานพฒนากำาหนดขน โดยระบบชแนะและการเปนพเลยงสำาหรบการพฒนาคร ผบรหารโรงเรยน และศกษานเทศกใหมการทำางานรวมกนเพอพฒนาชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ อนนำาไปสการพฒนาตนเองแหงคณภาพ หองเรยนแหงคณภาพ สงเสรมใหนกเรยนเปนผทมกระบวนการเรยนร 5 ขนตอน มความสามารถในการใหเหตผล การรภาษา และการรเรองจำานวน

ระบบการทำางานรวมกนระหวางคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย สำานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตราดในครงน ไดสรางโอกาสการเรยนรรวมกนตลอดระยะเวลา 4 เดอน เรมตงแตการประชมเชงปฏบตการ เพอกำาหนดเปาหมาย แนวทาง และแผนการดำาเนนงานรวมกน ไปจนถงการดำาเนนงานตามแผนผานการชแนะหรอ Coaching และการเปนพเลยงหรอ Mentoring ทคณะครศาสตร

35


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”ออกแบบใหสมาชกชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพในโรงเรยน แลกเปลยนเรยนรกนโดยใชระบบการศกษาผานบทเรยน (Lesson Study) ถงสามวงจรการเรยนร และยงใหสมาชกชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพระหวางสถาบนการศกษาทงสามสถาบนไดเขาไปรวมประชมปรกษาหารอกนในโรงเรยนอยางนอยเดอนละครง และ "สนทนา" การผานระบบอเลกทรอนกสตามแนวการสบสอบแบบชนชมตลอดเวลา มสอสนบสนนการเรยนรทเปนรปธรรม คอ ดวดเพอการพฒนาวชาชพคร สารคดชด Understanding Lesson Study ตอนท 1-6 สรปขนตอนการดำาเนนงานดงน

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ในฐานะสถาบนอดมศกษาคพฒนากบ สำานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตราด มดงน

1. ออกแบบหลกสตรและแผนการดำาเนนงานโดยมขนตอนดงน1)ศกษาผลการวเคราะหความตองการจำาเปนในการพฒนาคร

ผบรหารสถานศกษา และศกษานเทศก จากขอมลสำานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตราด

2) ออกแบบหลกสตร วธการ และแผนดำาเนนการในการพฒนาคร ผบรหารสถานศกษา และศกษานเทศก ตามเปาหมายทกำาหนดและตามแนวทาง Browser in Service โดยใชกระบวนการสรางระบบชแนะและการเปนพเลยง (Coaching และ Mentoring)ในการพฒนาผเรยนใหมความรความสามารถดาน Literacy , Numeracy และ Reasoning Ability รวมทงการพฒนาทกษะ 5 ขนตอน การพฒนาเนนฐานโรงเรยนในขณะปฏบตการสอน (On the job Training) เพอใหเกดชมชนนกปฏบต (Community of Practice)

3) จดทำาคมอและสอทใชในการพฒนาคร ผบรหารสถานศกษา และศกษานเทศก

2.ดำาเนนการพฒนาคร ผบรหารสถานศกษา และศกษานเทศก ตามหลกสตร โดยมขนตอนดงน

36


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”1)ประเมนสมรรถนะกอนการพฒนา2)จดการฝกอบรมเชงปฏบตการ (Workshop)จำานวน 2 วน3)นเทศตดตามดวยระบบสนบสนนแบบ Coaching และ

Mentoring จำานวน 2 ครง4) จดเวทแลกเปลยนเรยนร (Symposium) ในระดบเขต

พนทการศกษา จำานวน 1 ครงเพอใหคร ผบรหารสถานศกษา และศกษานเทศก ไดนำาบทเรยนมาแลกเปลยนเรยนรรวมกน

5) ประเมนสมรรถนะหลงการพฒนา6) ประชมสรปภาพความสำาเรจรวมกน

3.จดทำารายงานสรปผลสมฤทธการพฒนาคร ผบรหารสถานศกษา และศกษานเทศกของสำานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตราด

ผลการดำาเนนงาน การพฒนาครโดยการสรางระบบชแนะและ“การเปนพเลยง โรงเรยนอนบาลวดคลองใหญ”

ผลการพฒนาสมรรถนะความเปนครของผเขารวมโครงการฯ ทง 3 ดานพบวา

1. ดานความเขาใจเกยวกบการพฒนาคณภาพการจดการเรยนรพบวา คร ผบรหารและศกษานเทศกมพฒนาการเพมขนทง 3 กลม โดยผบรหารมการพฒนามากทสด ศกษานเทศก และคร ตามลำาดบ

2. ดานทกษะในการวางแผนการจดการเรยนรแบบ 5 ขนตอน พบวา ครสวนใหญเหนภาพการเขยนแผนการสอนทเนนการจดการเรยนรแบบ 5 ขนตอนใหกบผเรยนชดเจนยงขน โดยมผบรหาร ศกษานเทศก และเพอนครรวมชแนะแนวทาง นอกจากนครมเจตคตทดตอการทำางานในวชาชพคร ใหเวลาในการวางแผนการสอน เตรยมสอและรวมเรยนรเพอพฒนาปรบปรงการเรยนการสอนมากขน

3. คณลกษณะดานการเปนผเรยนรและเปนสมาชกทดของชมชนแหงการเรยนรทางวชาชพ พบวา กลมครมการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบ

37


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”แผน และการจดกจกรรมการเรยนรระหวางกน กลาชแนะ บอกกลาวและรบฟงกนมากขน มการนำาประสบการของตนเองมาเลาใหเพอนคร ผบรหาร ศกษานเทศกฟง ทำาใหสมพนธภาพระหวางผบรหารโรงเรยน เพอนคร ศกษานเทศก ในดานวชาการและดานอนๆ มมากขน สำาหรบกลมผบรหารไดรวมวางแผน สงเกตชนเรยนและสะทอนคดรวมกบครผสอนทำาใหผบรหารเขาใจครมากขน เขาใจบรบททเกดขนจรงในชนเรยน อนจะนำาไปสแนวทางการสนบสนนเพอยกระดบคณภาพผเรยน สวนกลมศกษานเทศกสามารถวางแผน เขารวมสงเกตการสอนในชนเรยน สะทอนคดรวมกนกบคร ผบรหารอยางเปนระบบและตอเนอง ทำาใหเขาใจบรบท สภาพและความตองการของครและแนวทางการสนบสนนมากขน

ผลทเกดกบผเรยนผเรยนมความรความสามารถในการใหเหตผล การรภาษา และการ

รเรองจำานวน(Literacy Numeracy Reasoning)ตามระดบชนหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ตามแนวทางของการเรยนรในศตวรรษท 21

ผลทเกดกบโรงเรยนโรงเรยนมวฒนธรรมการแลกเปลยนเรยนรระหวางคร ผบรหาร

และศกษานเทศก เกยวกบการพฒนาแผนการจดการเรยนรแบบ 5 ขนตอน เพอรวมกนเพมคณภาพการเรยนรทงในดาน การใหเหตผล การร ภาษา และการรเรองจำานวน(Literacy Numeracy Reasoning) ใหกบนกเรยน

38



39



3.2 โรงเรยนเขาสมงวทยาคม จงจนรจรวงศ ”อปถมภ”อำาเภอเขาสมง จงหวดตราด

40



การสรางโรงเรยนใหเปนชมชนการเรยนรทางวชาชพคร (Professional learning community) หรอ PLC เพอใชเปนความรในการจดตงศนยการเรยนรครเพอศษยและวางแผนพฒนาครตามขนตอนดงน

1. ขนเตรยมการดำาเนนการดงน1.1 ประชมชแจง ใหความร คณะคร และรวมอภปรายถง

วตถประสงคและคณคาของการจดตงศนยโดยอาศยแนวคดของการสรางโรงเรยนใหเปนชมชนการเรยนรทางวชาชพคร (Professional learning community) หรอ PLC ทเนนการเรยนรเพอพฒนาวชาชพครโดยเนนการเรยนรของนกเรยนเปนหวใจสำาคญมงเนนการพฒนาการเรยนรของบคคลและองคกรมองคประกอบสำาคญ 6 องคประกอบ ประกอบดวย วสยทศนรวม ทมรวมแรงรวมใจ ภาวะผนำารวม การเรยนรและการพฒนาวชาชพ ชมชนกลยาณมตร และโครงสรางสนบสนนชมชน

1.2 แตงตงคณะกรรมการดำาเนนงาน วเคราะหขอมลกำาหนดแนวทางการดำาเนนงาน วางแผนดำาเนนงาน

1.3 กำาหนดเกณฑการประเมนผลตามเปาหมายของโครงการ1.3.1 โรงเรยนมศนยการเรยนรครเพอศษยขน เปนหอง

อำานวยความสะดวกใหคณะครของกลมสาระการเรยนรตาง ๆ เขาประกอบกจกรรมเพอพฒนาตนเอง

41


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”1.3.2 ครไดรบการพฒนาวชาชพคร3 ดาน ไดแก ดานการ

ปฏบตตนดานความรและทกษะ และดานการปฏบตงาน1.3.3 นกเรยนไดรบการสงเสรมพฒนาดานวชาความรและ

ทกษะชวตใหสมบรณพรอมอยในโลกแหงอนาคต และใชความสามารถอยางเตมศกยภาพมความสามารถครบทกมตโดยพจารณาตามเกณฑดงน

1) รอยละของเวลาเรยนทเปนการเรยนโดยการลงมอกระทำา (Active Learning)

2) รอยละของนกเรยนทมปญหาดานการเรยนและปญหาสวนตว และตองการไดรบการดแลทนท

3) รอยละทเพมของผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน4) ผลการเขารวมกจกรรมแขงขนจากหนวยงานตางๆ

5) ผลการพฒนาคณภาพการจดการศกษาของสถานศกษาตามมาตรฐานการศกษาของโรงเรยน

2. ขนดำาเนนงานดำาเนนการดงน 2.1 จดตงศนยการเรยนรครเพอศษยพฒนาหองประจำากลม

สาระการเรยนร 8 กลมสาระดานวสดและอปกรณ ICT 2.1.1 ประเมนและสำารวจหองทใชในการจดตงศนย ดาน

หนงสอ สอ การเรยน และโสตทศนวสดสอ คอมพวเตอร สญญาณอนเตอรเนตและสภาพแวดลอม

2.1.2 ปรบปรงทางสภาพแวดลอม ใหสะอาดสวยงาม เปนระเบยบเรยบรอยเปนสดสวนมโตะ เกาอ เพยงพอ มแสงสวางเพยงพออากาศถายเทสะดวก เพอใหบรรยากาศสรางเสรมในการทำางาน และสามารถใชประโยชนรวมกนได

2.1.3 จดหาหนงสอ สอ การเรยน และโสตทศนวสดสอ คอมพวเตอร ทสามารถใชประโยชนรวมกนได

2.1.4 ตดตงสญญาณอนเตอรเนต2.2 พฒนาครผานกระบวนการนเทศ ประกอบดวย

42


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”2..2.1 กจกรรมเยยมชนเรยน (Walk in)และกจกรรมระบบ

นเทศภายในตามแนวคดของการสรางโรงเรยนใหเปนชมชนการเรยนรทางวชาชพคร (Professional learning community) หรอ PLC ทเนนการเรยนรเพอพฒนาวชาชพครโดยเนนการเรยนรของนกเรยนเปนหวใจสำาคญมงเนนการพฒนาการเรยนรของบคคลใหเกดการรวมตว รวมใจ รวมพลง รวมมอกนของคร ผบรหาร และนกการศกษาในโรงเรยน บนพนฐานวฒนธรรมความสมพนธแบบกลยาณมตรในพนททำางานจรงรวมกน อยางมวสยทศน คณคา เปาหมาย และภารกจรวมกนแบบทมเรยนร โดยครเปนผนำารวม เพอรวมเรยนรและพฒนาวชาชพตนเองใหเกดผลทคณภาพการจดการเรยนรทมหวใจสำาคญคอการใสใจดแล และรบผดชอบความสำาเรจของผเรยนรวมกนมขนตอนการดำาเนนงานดงน

1) กจกรรมเยยมชนเรยน (Walk in)ดำาเนนการประชมคณะกรรมการดำาเนนงาน ไดแก ฝาย

บรหาร หวหนากลมสาระการเรยนรและหวหนางานกจรรมพฒนาผเรยน เพอจดตงคณะกรรมการเยยมชนเรยน จดทำาปฏทนกำาหนดการเยยมชนเรยน และวางแผนการดำาเนนงานโดยคณะกรรมการทมหนาทเยยมชนเรยน ไดแก ฝายบรหาร หวหนากลมสาระการเรยนร และหวหนางานกจรรมพฒนาผเรยน มอบหมายใหหวหนากลมสาระการเรยนรแจงปฏทนกำาหนดการเยยมชนเรยน และชแจงรายละเอยดและแนวปฏบตเกยวกบกจกรรมเยยมชนเรยนแกครในกลมสาระการเรยนรของตนเองทราบ และดำาเนนการเยยมชนเรยน

ครงท 1 มวตถประสงคเพอ สำารวจสภาพปญหาการจดการเรยนการสอนของครผสอน โดยมการดำาเนนงาน ดงน

ขนเตรยมการกอนเยยมชนเรยน จดทำาปฏทนการเยยมชนเรยน โดยใชเวลาในการเยยมชนเรยนครแตละคนประมาณ 5 – 10 นาท ใชเวลาในการเยยมชนเรยนครทงโรงเรยนรวม 1 สปดาห และสรางเครองมอ เพอใชในการเยยมชนเรยนครงท 1

43


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”ขนสรปงานหลงเยยมชนเรยนหลงจากการเยยมชนเรยน

ครงท 1 มการประชมเพอสรปผลสภาพปญหาการจดการเรยนการสอนของคร คดกรองปญหาสำาคญทควรไดรบการแกไขเรงดวนและประเดนปญหาในการพฒนาครวางแผนการเยยมชนเรยนครงท 2 ซงมวตถประสงคเพอแกไขปญหาจากการสำารวจสภาพปญหาการจดการเรยนการสอนของครในการเยยมชนเรยนครงท 1 โดยกำาหนดเปนประเดนการสงเกตในการเยยมชนเรยนครงท 2 ตลอดจนวางแนวทางในการใหขอเสนอแนะทเปนไปในทศทางเดยวกน (เชน รปแบบการเสนอแนะ ขอบเขต ชวงเวลา เปนตน เพอไมใหเปนการบนทอนกำาลงใจในการทำางาน และเปนรปแบบทเหมาะสมกบคนหมมากทสามารถยอมรบได) สรางเครองมอ เพอใชในการเยยมชนเรยนครงท 2 และประชมชแจงครทกทานวา จะมการเยยมชนเรยนโดยแจงประเดนสำาคญทเปนจดเนนในการเยยมชนเรยนครงตอไป

ครงท 2 มวตถประสงคเพอแกไขปญหาจากการสำารวจสภาพปญหาจากการเยยมชนเรยนครงท 1

ขนเตรยมการกอนเยยมชนเรยนจดทำาปฏทนการเยยมชนเรยน โดยใชเวลาในการเยยมชนเรยนครแตละคนประมาณ 10 – 15 นาท ใชเวลาในการเยยมชนเรยนครทงโรงเรยน 2 สปดาห (โดยอาจเนนการใชเวลาทมากกวากบครกลมทตองการการพฒนา) และจดเตรยมเอกสาร เครองมอเพอเยยมชนเรยนครงท 2

ขนสรปงานหลงเยยมชนเรยนหลงจากการเยยมชนเรยนครงท 2 ประชมเพอสรปผลสภาพปญหาการจดการเรยนการสอนของครผสอน และรวมเสนอแนวทางแกไขและวางแผนการดำาเนนงานตอไปและประชมชแจงหรอแจงผลการเยยมชนเรยนแกคร แจงประเดนทครมการพฒนาไดดขน ประเดนทยงสามารถพฒนาเพมขนไดอก ตลอดจนเสนอแนะแนวทางในการพฒนา

2.2.2 กจกรรมระบบนเทศภายใน ดำาเนนการดงน

44


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”1) ประชมคณะกรรมการดำาเนนงาน ไดแก ฝายบรหาร

หวหนากลมสาระการเรยนรและหวหนางานกจรรมพฒนาผเรยน เพอจดทำาปฏทนกำาหนดการเขานเทศการจดการเรยนการสอน และวางแผนการดำาเนนงานโดยเปนการประชมพรอมกบการประชมกจกรรมเยยมชนเรยน

2) มอบหมายใหหวหนากลมสาระการเรยนรแจงปฏทนกำาหนดการเขานเทศการจดการเรยนการสอน และชแจงรายละเอยดและแนวปฏบตเกยวกบการเขานเทศการจดการเรยนการสอนแกครในกลมสาระการเรยนรของตนเองทราบ

3) ในแตละกลมสาระการเรยนรดำาเนนการจบคเพอเขานเทศการจดการเรยนการสอนของเพอนครในกลมสาระการเรยนรของตนเอง และแจงกำาหนดปฏทนการเขานเทศการจดการเรยนการสอนของครแตละคใหหวหนากลมสาระการเรยนรไดทราบเพอจดทำาปฏทนรวมและแจงฝายบรหารตอไปโดยครทจบคนเทศกนนนจะตองผลดกนเปนทงผนเทศและผรบการนเทศ

4) ในแตละกลมสาระการเรยนรเขานเทศการจดการเรยนการสอนของเพอนครในกลมสาระการเรยนรของตนเองตามวนและเวลาทกำาหนดไวในปฏทนรวมโดยใชแบบนเทศการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสำาคญและเมอดำาเนนการนเทศเรยบรอยแลวใหสงแบบนเทศการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสำาคญนน แกหวหนากลมสาระการเรยนรของตนเอง

5)หวหนากลมสาระการเรยนรแตละกลมสาระการเรยนรรวบรวมแบบนเทศการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสำาคญทดำาเนนเขานเทศแลว และจดทำารายงานสรปผลการนเทศการจดการเรยนการสอนของแตละกลมสาระการเรยนรและนำาสงฝายบรหารเพอรวบรวมเปนผลสรปในภาพรวมของโรงเรยน

6)ฝายบรหารแจงผลในภาพรวมของโรงเรยนใหครไดทราบเพอการพฒนาหลงจากการเขานเทศทง 2 ครง

45


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”7)ประชมเพอสรปผลการดำาเนนงาน ขอด ขอดอยในการ

ดำาเนนงาน และ หาแนวทางการพฒนาหรอแนวทางปฏบตเพอการพฒนาตอไป

8) สรปผลการดำาเนนงานและจดทำารายงานผลการดำาเนนงาน

2.2 แตงตงคณะกรรมการนเทศตดตามและประเมนผลการพฒนาครดานการปฏบตตนความรและทกษะ และดานการปฏบตงานประกอบดวย ผอำานวยการโรงเรยน รองผอำานวยการฝายวชาการ หวหนางานวดและประเมนผล หวหนากลมสาระการเรยนรของครผสอน อาจารยชำานาญการพเศษ 4 ทาน และอาจารยจากมหาวทยาลย 1 ทาน

3. ขนตรวจสอบและประเมนผล การประเมนผลการดำาเนนงานทง 2 กจกรรม จากเกณฑทกำาหนดรวมกน

3.1 การจดตงศนยการเรยนรครเพอศษยประเมนผลจากคณะครทใชศนยการเรยนรครเพอศษย เปน

หองอำานวยความสะดวกในการเขาประกอบกจกรรมเพอพฒนาตนเอง3.2 การพฒนาครผานกระบวนการนเทศประเมนผลจากการ

พฒนาวชาชพคร3 ดาน ไดแก ดานการปฏบตตนดานความรและทกษะ และดานการปฏบตงาน โดยคณะกรรมการนเทศตดตามและประเมนผล

3.3 นกเรยนไดรบการสงเสรมพฒนาดานวชาความรและทกษะชวตใหสมบรณพรอมอยในโลกแหงอนาคต และใชความสามารถอยางเตมศกยภาพมความสามารถครบทกมตโดยพจารณาตามเกณฑดงน

3.3.1 รอยละของเวลาเรยนทเปนการเรยนโดยการลงมอกระทำา (Active Learning)

3.3.2 รอยละของนกเรยนทมปญหาดานการเรยนและปญหาสวนตว และตองการไดรบการดแลทนท

3.3.3 รอยละทเพมของผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน

46


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”3.3.4 ผลการเขารวมกจกรรมแขงขนจากหนวยงานตางๆ3.3.5 ผลการพฒนาคณภาพการจดการศกษาของสถาน

ศกษาตามมาตรฐานการศกษาของโรงเรยน4. ขนปรบปรงและพฒนา

โดยนำาผลการประเมนมาวเคราะห และพฒนาการดำาเนนงานครงตอไปสรปผลการประเมน และขอเสนอแนะ

สรปผลการดำาเนนงานทง 2 กจกรรม ตามเกณฑทกำาหนด1. โรงเรยนมศนยการเรยนรครเพอศษย2. ครไดรบการพฒนาวชาชพคร3 ดาน ไดแก ดานการ

ปฏบตตนดานความรและทกษะ และดานการปฏบตงาน3. นกเรยนไดรบการสงเสรมพฒนาดานวชาความรและ

ทกษะชวตใหสมบรณพรอมอยในโลกแหงอนาคต และใชความสามารถอยางเตมศกยภาพมความสามารถครบทกมต

47



4. การนำากระบวนการ PLC ไปสการปฏบตในสถานศกษาในการพฒนาสถานศกษาใหเปนโรงเรยนแหงการเรยนรไดนน

ปจจยทสำาคญทสดอยางหนงทจะขาดมไดกคอ จะตองม ชมชนแหง“วชาชพ หรอ Professional community” เกดขนในโรงเรยนนน เพอใหเปนสถานทสำาหรบการปฏสมพนธของมวลสมาชกผประกอบวชาชพครของโรงเรยน เกยวกบเรองการใหความดแลและพดถงการปรบปรงผลการเรยนของนกเรยน ตลอดจนงานทางวชาการของโรงเรยน และเนองจากครสวนใหญในแทบทกประเทศมกเกดความรสกโดดเดยวในการปฏบตงานสอนของตน ดงนน การม ชมชนแหงวชาชพ เกดขน“ ”ในโรงเรยนจงชวยคลคลายปญหาดงกลาว เพราะทำาใหครมโอกาสพดคยกบบคคลผมสวนไดเสยกบงานของคร (เชน ผปกครอง สมาชกอนๆ ของชมชน เปนตน) แตแนนอนวา เหตการณทำานองนจะเกดขนไดกตอเมอตองมการเปลยนดานโครงสรางของโรงเรยน ตลอดจนจำาเปนทจะตองเปลยนแปลงวฒนธรรมของโรงเรยนอกดวย โดยกจกรรมของชมชนแหงวชาชพในโรงเรยนควรประกอบดวย 1) การมโอกาสเสวนาใครครวญ (Reflective dialogue) ระหวางกน 2) การเปดกวางใหมการปฏสมพนธในหมครผสอนมากขน เพอลดความรสกโดดเดยว (Deprivatization) ในงานสอนของคร 3) การรวมกลมเพอเนนเรองการเรยนรของนกเรยน 4) การรวมมอรวมใจกนในหมผประกอบวชาชพทางการศกษา 5) การแลกเปลยนในประเดนทเปนคานยมและปทสถานรวม (Shared values and norms) ดงจะกลาวในแตละประเดน ดงน

4.1 กจกรรมทจำาเปนตอความเปนชมชนแหงวชาชพในสถานศกษา

1) การมโอกาสเสวนาใครครวญ (Reflective dialogue) ระหวางกน

48


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”ซงเปนการนำาเอาประเดนปญหาทพบเหน จากการปฏบตงาน

ดานการเรยนการสอนของครขนมาพดคยแลกเปลยนระหวางกน ชวยใหแตละคนไดวเคราะหและสะทอนมมมองของตนในประเดนนนตอกลมเพอนรวมงาน ทำาใหทกคนไดมโอกาสเกดการเรยนร และไดขอสรปตอปญหาจากหลากหลายมมมองยงขน บรรยากาศเชนนกอใหเกดความรวมมอรวมใจขนในหมครผสอน เพอชวยกนปรบปรงดานการเรยนการสอนใหมผลดยงขน แตกจกรรมนจะสำาเรจราบรนไดกตอเมอแตละคนตองยอมเปดใจกวาง รบฟงการประเมนจากเพอรวมกลมระหวางการสนทนาเชงสรางสรรคดงกลาว

2) การลดความโดดเดยวระหวางปฏบตงานสอนของคร (Deprivatization of instructional practices)

เปนกจกรรมทชวยเสรมสรางสมพนธภาพทดระหวางคร กลาวคอ ครมโอกาสแสดงบทบาททงเปนผใหขอมลและไดแสดงบทบาทการเปนทปรกษา (Advisor) การเปนพเลยง (Mentor) หรออาจเปนผเชยวชาญ (Specialist) กได ในระหวางทใหความชวยเหลอเพอนดวยกน ทงนเปนททราบกนอยแลววา วชาชพครแตกตางกบวชาชพอนตรงท ผปฏบตมกทำางานในลกษณะโดดเดยวตามลำาพง ซงเปนผลใหครไมสามารถทจะเรยนรจากผอนได และขาดประโยชนทจะไดรบผลการวเคราะหและการใหขอมลปอนกลบดานการสอนจากผอนทมตองานสอนของตน ดวยเหตน ถาผนำาสถานศกษาตองการใหเกดกจกรรมการเสวนาใครครวญระหวางครขน กจำาเปนตองพจารณาใหมการเปลยนแปลงวฒนธรรมการโดดเดยวในการสอนของครใหไดเสยกอน

3) รวมกลมเพอมงเนนทการเรยนรของนกเรยน (Collective focus on student learning)

เปนกจกรรมทดมากแตยงยากตรงประเดนใหครเกด จดมง“เนน อยางไรกตาม ถาถอวาการมชมชนแหงวชาชพคอ ลกษณะสำาคญ”ของโรงเรยนแหงการเรยนร ทมเจตจำานงมงสรางผลลพธคอการเรยนรของนกเรยนใหสงขนแลว กตองใหความสำาคญอนดบแรกกบกจกรรมท

49


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”สรางความงอกงามของผเรยน ซงคอนขางยากลำาบากอยไมนอย ดวยเหตน การทชมชนแหงวชาชพมกจกรรมใหครไดมาเสวนาใครครวญ (Reflective dialogue) เพออภปรายและวเคราะหดานหลกสตร และกลยทธดานการสอนของคร ซงแมจะใชเวลามากกตาม แตทงหลายทงปวงกเพอใหนกเรยนเกดการเรยนรไดผลดยงขน และเพอทจะเปนจดเรมตนในการพฒนานกเรยนใหเปนผสามารถเรยนรดวยตนเอง (Self - starting learners) ไดตอไป

4) สรางจดเรมแหงความรวมมอรวมใจ (Collaboration starts)

เมอครหลดพนจากสภาพการตองทำางานแบบโดดเดยว และสามารถแสวงหาความเชยวชาญจากเพอนคนอนทอยในชมชนวชาชพของตนไดแลวกตาม แตความเปนมออาชพของครกอาจไมสามารถบรรลไดถาครยงขาดการปรบปรง และพฒนาตนเองอยางตอเนองตลอดเวลา ดงนน ความรวมมอรวมใจทางวชาชพตอกนของคร จะกอใหเกดพลงในการรวมวเคราะหปญหา และความตองการอนซบซอนของผเรยนแตละคนได บรรยากาศแหงความรวมมอรวมใจกนนจะชวยเสรมการปฏบตงานประจำาวนของครแตละคนไดอยางถาวร

5) ทำาการแลกเปลยนเรยนร ดานคานยม และปทสถานรวม (Shared values and norms)

เมอบคคลตางๆ ในวชาชพทงครผสอน ครแนะแนว ครนเทศ และผบรหารมารวมกนในชมชนแหงวชาชพแลว ในประเดนน Sergiovanni (1992) เหนวา การสรางคานยมและปทสถานรวมกนของคนในวชาชพทอยในโรงเรยนแหงการเรยนรดงกลาว ดวยความเปนมออาชพของบคคลเหลานจะพฒนาสงทเรยกวา อำานาจเชงคณธรรม (Moral authority)ขนเปนแนวทางของการอยรวมกนแทนทการใชอำานาจเชงกฎหมายหรออำานาจโดยตำาแหนง (Position authority) ซงไมเหมาะสมกบชมชนแหงวชาชพนก

50


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”4.2 ความจำาเปนตองปรบโครงสรางใหมของโรงเรยนแหงการ

เรยนร ใหสามารถรองรบการเกดชมชนแหงวชาชพเนองจากโรงเรยนสวนใหญถกออกแบบโครงสรางเปนแบบ

ราชการ (Bureaucratic organization) ทมสายงานบงคบบญชาดวยอำานาจโดยตำาแหนงทลดหลนตามลำาดบลงมา กลาวคอ มกฎระเบยบ ขอบงคบตางๆ มามากมายทตองปฏบตตาม ซงเปนโครงสรางทมลกษณะตงตวและใชไดดในอดตทเปนโลกยคอตสาหกรรม แตกลบเปนอปสรรคสำาคญในโลกแหงยคเศรษฐกจฐานความร ทตองการมโครงสรางองคการทยดหยนคลองตวไดสง พรอมทจะรองรบตอการเปลยนแปลงใหมๆ ทเกดขนมากมายตลอดเวลา โดยเฉพาะอยางยงตอความเปนไปได ของชมชนแหงวชาชพทจะเกดขนในโรงเรยนไดนน โครงสรางองคการของโรงเรยนแหงการเรยนจงจำาเปนตองไดรบการปรบปรงแกไข ไดแกประเดนตอไปน (Louis et al., 1994)

1) การกำาหนดตารางเวลาวางเพอการพบปะถกปญหา (Time to meet and discuss)

มผลการวจยเรองความมประสทธผลของโรงเรยนและครผสอน ชชดวา การจดสรรเวลาพเศษเพอใหครไดปรกษาหารอระหวางกนเปนสงทจำาเปนอยางยง ทงนเพราะปกตของการจดชวโมงสอน เมอหมดการสอนแตละคาบเวลา ครจะตองเคลอนยายการสอนจากหองหนงไปอกหองหนงตลอดเวลา จงไมมโอกาสทครจะไดพบปะเพอแสวงหาความรวมมอทางวชาชพซงกนและกนได ทงทครเหลานจำาเปนตองรวมกนพจารณาหากลยทธใหมๆ ดานการสอน ทเหมาะสม ดวยเหตน การจดตารางเวลาทวางตรงกนเพอใหครไดปฏสมพนธ จงเปนเงอนไขทจำาเปนถาตองการใหความรวมมอรวมใจของครเกดขน

2) การกำาหนดขนาดของชนเรยน (Class size) มผลงานวจยระบวา ถาจำานวนนกเรยนในชนเรยนนอยลงได

เทาไรกยงเพมประสทธผลของการเรยนรยงขน ทงนในหองเรยนทมคร

51


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”เพยงหนงคนนน ครสามารถทจะดแลนกเรยนไดอยางมประสทธผลไดในจำานวนทจำากด แมวาจะไมสามารถกำาหนดจำานวนนกเรยนทเหมาะสมแนนอน แตการขยายจำานวนนกเรยนตอชนมากขน ยอมเพมภาระและความยากลำาบากแกครทจะดแลชวยเหลอนกเรยนไดอยางทวถง

3)การเพมอำานาจความรบผดชอบแกคร และการใหอสระแกโรงเรยน (Teacherempowerment and school autonomy)

การเพมอำานาจความรบผดชอบแกครเปนปจจยทจำาเปน เนองจากชวยสรางความรสกมนใจตอการปฏบตงานในชนเรยนทตนรบผดชอบไดดขน การเพมอำานาจความรบผดชอบแกคร ยงสอดคลองกบแนวทางบรหารจดการรวม (Shared governance) ซงเปนคณลกษณะหนงทจำาเปนของโรงเรยนแหงการเรยนร ในขณะเดยวกนโรงเรยนแตละแหงของเขตพนทการศกษากควรมความอสระ (Autonomy) อยางเพยงพอทจะจดการกบปญหาตางๆ ทเกดขนภายในโรงเรยนไดอยางคลองตวและรวดเรว ดวยเหตนเขตพนทการศกษาจงควรรวมกบโรงเรยนตางๆ ในการจดทำาวสยทศนเปาหมาย และวตถประสงครวมแบบกวางของเขตพนทการศกษา จากนนจงใหอสระแตละโรงเรยนไปจดทำารายละเอยดทสอดคลองกบบรบทของโรงเรยน และความตองการของครผสอน และผนำาสถานศกษาแตละแหง ทจะรเรมสงใหมเพอเพมประสทธผลตอการเรยนรของนกเรยนของตน ในเรองนนกการศกษาสวนใหญเชอวา ไมมวธสอนใดหรอวธบรหารจดการใดทดทสด แตพบวา จากการใชเทคนควธในการเสวนาใครครวญ (Reflective dialogue) การทำางานแบบรวมมอรวมใจ (Collaboration) และการสรางปทสถานและคานยมรวม (Shared norms and values)แลวจะชวยสงเสรมความสามารถในการรบมอบอำานาจความรบผดชอบของครตอการปฏบตงานไดดขน เชนเดยวกบการใหอสระแกนกเรยนหรอทเรยกวา การบรหารจดการโดยใชโรงเรยนเปนฐานหรอ “ Site - based

52


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”management” เพอความอสระในการตดสนใจตางๆ ของโรงเรยนไดเองนน เปนมาตรการทควรไดระบชดเจนในกรอบนโยบายของเขตพนทการศกษา ทงนมไดหมายความวา จะตองใหอสระแกโรงเรยนและครโดยสนเชง แตควรจดทำาเปนแนวปฏบตรวมกนทอยภายใตกรอบนโยบายรวมของเขตพนทการศกษา และขนอยทขดระดบความสามารถของครในแตละโรงเรยน ทจะสามารถสนองตอบและรบผดชอบตอการเรยนรของนกเรยนไดดเพยงไรดวย

4.3 เงอนไขดานการปรบเปลยนวฒนธรรมองคการ (Professional community culture)

วฒนธรรมองคการเปนระบบความเชอทสมาชกขององคการยดถอรวมกน ตวอยางเชน ถาครผสอนทกคนและผนำาของโรงเรยนมความเชอวา มนษยทกคนมศกยภาพเพยงพอทจะเรยนรได ความเชอ“ ”เชนนจะทำาใหสมาชกของโรงเรยนพยายามทจะสรางสภาพแวดลอมและแสวงวธการเรยนการสอนใหมๆ อยางหลากหลาย เพอใหสามารถตอบสนองตอนกเรยนแตละคนทมความแตกตางกน ใหสามารถเรยนรและพฒนาศกยภาพของตนไดสงสด เปนตน ในชมชนแหงวชาชพกเชนกน สมาชกแตละคนจะยดเหนยวตอกนดวยระบบคานยม ความเชอและปทสถานรวมกน ใหเกดการดำารงอยของชมชนแหงวชาชพของตน อยางไรกตาม มวฒนธรรมองคการแบบเดมหลายประการทควรไดรบการปรบปรงเปลยนแปลงใหเหมาะตอการเปนชมชนแหงวชาชพ ไดแก

1) ลดความเปนองคการทยด วฒนธรรมแบบราชการ “หรอ Bureaucratic culture”ทใชกฎระเบยบคำาสงตางๆ แบบตงตวในการปฏบตงาน และการปฏสมพนธระหวางสมาชกผปฏบตงานไปสการเนน วฒนธรรมแบบ“กลยาณมตรทางวชาการหรอ Collegial culture” ซงเนนวธปฏสมพนธระหวางสมาชก ทยดถอคานยมเชงคณธรรมจรยธรรม (Moral and ethical cultures) เชน การเอออาทร หวงใย ชวย

53


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”เหลอและรวมมอตอกนในการปฏบตงาน และการดำาเนนชวตประจำาวนของสมาชก เปนตน

2)สรางเสรมวฒนธรรมแหง ความไววางใจ “ (Trust) และความนบถอ (Respect)”ตอกนในมวลหมสมาชกของชมรมแหงวชาชพ กลาวคอ ความนบถอ หมายถง การรจกใหเกยรตและยอมรบในความรความสามารถและความเชยวชาญของผอน สวนความไววางใจ หมายถง ระดบคณภาพของความสมพนธระหวางบคคลของมวลสมาชก ทงน ความสมพนธระหวางสมาชกเปนผลทมาจากการทสมาชกไดมกจกรรมการเสวนาอยางใครครวญ (Reflective dialogue) และการรวมมอรวมใจ (Collaboration) ระหวางกน ดงนน การสรางความไววางใจและความนบถอตอกนจงเปนปจจยพนฐานสำาคญตอการสรางสมพนธภาพอนดระหวางสมาชก โดยแนวคดดงกลาวนสามารถขยายกรอบใหกวางขวางออกไปจนครอบถงผมสวนไดเสย (Stakeholders) ทงหลาย เชน ผบรหารสถานศกษา ผปกครอง ตลอดจนสมาชกของหนวยงานทงหลายทเปนชมชนแวดลอมของโรงเรยน เปนตน โดยทบคคลเหลานใหการยอมรบวา การศกษาและการเรยนรเปนความรบผดชอบรวมของทกๆ คนในชมชน

3) การสรางวฒนธรรมการใชทกษะดานการคดและใชสตปญญาเปนฐาน(A cognitiveskill base)วชาชพครเปนวชาชพชนสง (Profession) ทตองใชความร การคดและการใชสตปญญาเปนเครองมอสำาคญในการประกอบวชาชพ ครผสอนจงตองเรยนรอยตลอดเวลา ตองเปน Life – long learners และตองเปนผเรยนรรวมไปกบนกเรยนทตนทำาการสอน ดวยเหตนวฒนธรรมเชงความคดของครทตองปรบปรงใหม กคอ เปลยนความเชอทวา ตนเปนผทำาการสอน (Teaching) ไปเปนผเรยนร (Learning) แทน จงตองปรบเปลยนพฤตกรรมของตนจากผถายทอดความรไปเปนผจดสรรประสบการณ การ

54


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”เรยนรทหลากหลายใหกบผเรยน พรอมทงพยายามสรางความตระหนก ใหผเรยนรจกรบผดชอบในการใฝหาความรดวยตนเองอยเนองนตยเพอใหสามารถบรรลเปาหมายการเรยนของตน

4) สรางวฒนธรรมการชอบรเรมสรางสรรคสงใหมๆ (Openness to innovation)ในชมชนแหงวชาชพสมาชกทกคนตองสงเสรมสนบสนนซงกนและกนในการคนควาและรเรมสงใหมๆ ใหเกดขน โดยเฉพาะตองเปนผสรางองคความรใหม (Knowledge creation) กลาวคอ ครผสอนจะตองไดรบการสนบสนนในการออกแบบการสอนใหมๆ ทเหมาะสมกบภาวะแวดลอมทขอมลสารสนเทศเกดขนมากมายอยางรวดเรว ตองคนหาวาจะมวธการเรยนรไดดทสดในภาวะเชนนไดอยางไร ขอมลสารสนเทศทเกดขนมากมายจะสงผลกระทบตอหลกสตรและความตองการของผเรยนซงเปลยนแปลงอยตลอดเวลาเชนกนไดอยางไร การทจะทำาใหสมาชกเปนผรเรมสรางสรรคใหมๆ ไดนน ผนำาองคการจำาเปนตองสรางวฒนธรรมการกลาเสยง (Taking risks) ชอบการทดลอง (Experiment) เพอหาแนวทางปรบปรงการเรยนรของนกเรยน ทงนสมาชกของชมชนแหงวชาชพตองไมถอวาความผดพลาดทไดจากการทดลองคอความลมเหลว แตตองถอวาขอผดพลาดทไดดงกลาวเปนโอกาสดทจะไดเกดการเรยนรใหมเพมเตมและ ถอวาผดเปน“คร ไมเปนเรองทควรตำาหน แตเปนเรองทควรสนบสนนใหกำาลงใจเพอจะ”ไดคนหาคำาตอบทเหมาะสมตอไป นอกจากนควรปรบปรงระบบเนนการใหความดความชอบแกสมาชกทชอบทดลองคนคาหานวตกรรมและรเรมสรางสรรคสงใหมๆ ใหแกโรงเรยนอกดวย

5) ตองไดรบการสนบสนนอยางจรงจงจากผนำา (Supportive leadership)

การทครผสอนและผนำาสถานศกษาไดทำางานรวมกนในชมชนการเรยนรทางวชาชพแลว กมคำาถามตามมาวา แลวจะเพมจำานวนโรงเรยนทมชมชนดงกลาวใหมากขนไดอยางไร กระบวนทศนทางการศกษาทเปลยน

55


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”ไปบงชวา ทงบรรดาครผสอนทงหลายและสาธารณชน จำาเปนตองรวมกนกำาหนดบทบาทใหมทเหมาะสมของคร โดยตองทบทวนทตองใหครใชเวลาสวนใหญในแตละวนอยหนาชนเรยน และอยกบนกเรยนตลอดเวลานน ไดมการศกษาเปรยบเทยบเรอง การใชเวลาของครผสอนในประเทศตางๆ ทวโลก ปรากฏผลออกมาชดเจนวาในหลายประเทศ เชน ในญปน พบวา ครมชวโมงสอนนอยลง และมโอกาสไดใชเวลาทเหลอสวนใหญไปกบการจดทำาแผนเตรยมการสอน การประชมปรกษาหารอกบเพอนรวมงาน การใหคำาปรกษาและทำางานกบนกเรยนเปนรายบคคล การแวะเยยมชนเรยนอนเพอสงเกตการณเรยนการสอน และการไดใชเวลาไปเพอกจกรรมตางๆ ดานการพฒนาวชาชพของครมากขน (Darling– Hammond,1994,1996) เปนตน การทจะใหการเปลยนแปลงดงกลาวเกดขนไดนน จำาเปนตองสรางความตระหนก และใหมมมองใหมตอสาธารณชน และวงการวชาชพครทตองเนนและเหนคณคาของความจำาเปนตองพฒนาครใหมความเปนมออาชพยงขน ถาหากตองการคณภาพการศกษาของนกเรยน ดงทมผกลาววา ครตองเปนบคคลแรกทตองเปน“นกเรยน (Teacher are the first Learners) โดยผานกระบวนการมสวนรวมในชมชนการเรยนรทางวชาชพ ซงจะสงผลใหการปฏบตงานมประสทธผลมากขน และชวยใหผลสมฤทธทางการศกษาของนกเรยนสงตามไปดวย นนคอความปรารถนาใฝฝนของบคคลฝายทมอาจปฏเสธได

56

รวมกลม PLC

คนหาปญหา/ความตองการ

ออกแบบกจกรรมการแกปญหา

แลกเปลยน/เสนอแนะ

นำาไปสการปฏบต/สงเกตการสอน

สะทอนผล

วธการ/นวตกรรม



4.3 ขนตอนการนำา PLC ไปสการปฏบตในสถานศกษา

57



Flow Chart ขนตอนการนำารปแบบ PLC ไปใชในสถานศกษา

จาก Flow Chart ขนตอนการนำารปแบบ PLC ไปใชในสถานศกษามรายละเอยด แตละขนตอน ดงน

1.การรวมกลม PLCรวมกลมครทมปญหา/ความตองการ เดยวกน เชนครกลมสาระ

เดยวกน ครทสอนในระดบชนเดยวกน เปนตน2. คนหาปญหา ความตองการ

1)รวมกนเสนอปญหา/ความตองการ2)จดกลมปญหา3)จดลำาดบความจำาเปนเรงดวน4)เลอกปญหาเพยง 1 ปญหา โดยการพจารณารวมกน

3. รวมกนหาแนวทางในการแกปญหา1)เรองเลาเราพลง/บอกเลาประสบการณทแกปญหาไดสำาเรจ2)คนหาตวอยาง/รปแบบทประสบความสำาเรจ3)รวมกนตดสนใจเลอกรปแบบ/วธการ/นวตกรรมในการแก

ปญหา4. ออกแบบกจกรรมการแกปญหา

ออกแบบกจกรรมตามวธการ/นวตกรรมทกลมเลอก5. แลกเปลยนเสนอแนะ

58

นวตกรรม/Best Practices


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”นำาเสนอกจกรรมการแกปญหา ใหผเชยวชาญหรอผทม

ประสบการณใหขอเสนอแนะ6. นำาสการปฏบต /สงเกตการอสน

1)นำากจกรรมไปใชในการแกปญหา2)ผสงเกตการณเขารวมสงเกตในการจดกจกรรมการเรยนการ

สอน เชน การเยยมชนเรยน สงเกตการสอน เปนตน7. สะทอนผล

1)สรปผลการนำารปแบบ/วธการ ในการนำาไปแกปญหา2)อภปรายผลการแกปญหา เสนอแนะแนวทางในการพฒนา

5. การออกแบบการนเทศตดตามและประเมนผล การนเทศ ตดตาม และประเมนผลการดำาเนนการตามกระบวนการ

PLC ของสถานศกษา มรายละเอยดตามตารางตอไปน

ท กจกรรม วตถประสงค การนเทศการตดตามประเมนผล

เครองมอ

ระยะเวลา

ผนเทศ

1 การสะทอนปญหา แนวทางการ

เพอศกษาสภาพปญหาและแนวทางแกไข

1. ทบทวนวตถประสงค การดำาเนนงาน PLC

แบบตดตาม

พ.ค. 60 ผบรหารศกษานเท

ศก

59


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”แกปญหา ของกลม PLC (ระยะท 1)

ปญหาการจดการเรยนการสอน

2. วเคราะหปญหาการเรยนการสอน3. การพฒนาทมงาน4. ความคดเชงบวก5. แนวทางการพฒนากจกรรมการเรยนร6. การบนทก Logbook

2 การดำาเนนงานตามแนวทาง PLC (ระยะท 2)

เพอใหสถานศกษาสามารถดำาเนนงานตามแนวทาง PLC ในการจดการเรยนการสอนได

1. ใหความร เกยวกบเทคนค กระบวนการจดการเรยนร แบบตาง ๆ ตามสภาพปญหาและบรบทของสถานศกษา เชน Active learning, BBL, PBL, Lesson study, ICT, DLTV, DLIT ฯลฯ2. การพฒนานวตกรรมเพอการเรยนร

แบบตดตาม

ภาคเรยนละ 2 ครง

ผบรหารศกษานเท

ศก

3 สรปรายงานผลการดำาเนนงาน PLC

เพอสรปและรายงานผลการดำาเนนงาน

1. แนวทางการเขยนสรปรายงาน PLC

แบบรายงานผลการ

สนสดการดำาเนนงาน

สพฐ.

60


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”PLC 2. AAR ดำาเนน

งาน PLC

61



5.1 แบบตดตามการสะทอนปญหา แนวทางการแกปญหา ของกลม PLC (ระยะท 1)

โรงเรยน...................................................สพป./สพม........................................................

ขอท

รายการตดตาม

รายการปฏบต

รองรอย/หลกฐานปฏบ

ตไม

ปฏบต1 เปดใจและเชอมนในการเรยนรรวมกน2 ยอมรบวาการสอนและการปฏบตงาน

ของครมผลตอการเรยนรของผเรยน3 เสนอประเดนปญหาทพบจากการ

เรยนรของผเรยน4 การแลกเปลยนเรยนรทเนน

กระบวนการเรยนรรวมกน5 มจดประสงครวมกนในการ

พฒนาการเรยนรของผเรยน6 รบฟงความคดเหนของผอนและ

แสดงความคดเหนตอผอนดวยทศนคตเชงบวก

7 รวมกนคดเลอกประเดนปญหา8 ระดมสมองนำาเสนอวธแกปญหาจาก

ประสบการณ9 หาขอมลความรเพมเตม

10 อภปรายสรปและเลอกวธการแกปญหาทเหมาะสม

62


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”ขอเสนอแนะเพมเตม.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

แบบตดตามการดำาเนนงานตามแนวทาง PLC (ระยะท 2)

63


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”โรงเรยน................................................สพป./

สพม..............................................................

ขอท



รองรอย/หลกฐานปฏบ

ตไม

ปฏบต1 นำาแนวทางการแกไขปญหาสการ

ปฏบตในชนเรยน2 การรวมมอรวมพลงของครผสอน ผ

บรหาร ศกษานเทศก และผมสวนเกยวของ

3 การใหความสำาคญกบการเรยนรของผเรยน

5 การปรบปรงการเรยนการสอนในชนเรยน

6 การเรยนรทางวชาชพอยางตอเนองระหวางการปฏบตงาน

7 การทำางานรวมกนดวยความสมพนธแบบกลยาณมตรเพอใหบรรลเปาหมายเดยวกน

8 การนำาสอ เทคโนโลย และนวตกรรมไปใชในการพฒนาการเรยนการสอนตามบรบทของสถานศกษา

9 การตรวจสอบการปฏบตงานของครกบผลการเรยนรของผเรยน

10 อภปรายผลการสงเกตการสอนและปรบปรงแกไข

64



ขอท



รองรอย/หลกฐาน11 สรปผลวธการแกปญหาทไดผลดตอการเรยนรของผเรยน

12 บนทกทกขนตอนการทำางานกลม : ระบปญหา วธแก การทดลองใช ผลทได

13 สมาชกรวมสงเกตการสอนและเกบขอมล

14 แบงปนประสบการณ15 การสรางขวญและกำาลงใจในการ

ปฏบตงาน

ขอเสนอแนะเพมเตม...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

แบบรายงานผลการดำาเนนงาน PLC (สนสดการดำาเนนงาน)

65


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”โรงเรย

น...........................................................สพป./สพม..................................................

1. ขอมลพนฐานของโรงเรยน.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2. ประเดนปญหา.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

3. เปาหมายทกำาหนดไว.................................................................................................................................................................................

66


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

4. การวางแผนการดำาเนนงาน......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

5. วธการ/ขนตอนการดำาเนนงาน/กระบวนการทำางาน...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

6. ผลการดำาเนนงาน/ผลลพธทเกดขนจรง...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

67



7. ปจจยทสงผลใหการดำาเนนงานประสบความสำาเรจ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

8. อปสรรค/ขอจำากด/ขอขดของ ทพบในการดำาเนนงาน...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

9. ประเดนทไดเรยนร..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

10. ขอเสนอแนะในการดำาเนนงานครงตอไป..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

11. นวตกรรมทเกดขน...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

68



ใบงานการพฒนาการเรยนการสอน

โดยใชกระบวนการ PLC(Professional Learning Community)

คำาชแจง1. แตละกลม เลอกประธาน เลขากลม พรอมตงชอกลม2. ประธานมอบหมายใหแตละคนเสนอปญหาทเกดกบผเรยน และชวยกนเลอก

ประเดนปญหาทเกดกบผเรยน 1 เรอง/กลม พรอมเขยนลงในLogbook และแผนชารจ

3. กลมรวมกนวางแผนรวมกนวเคราะหสาเหต แนวทางแกปญหาในขอ 3 และนำาแนวทางทางแกปญหามาออกแบบการทำางานเพอไมใหเกดปญหาซำา โดยเขยนลงใน Logbook และแผนชารจ

4. กลมชวยกนอภปราย วางแผนการขบเคลอนกระบวนการ PLC ในระดบเขตพนทสสถานศกษา ใหเกดผลอยางจรงจง แลวเขยนลงใน Logbook และแผนชารจ

69


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”5. เตรยมนำาเสนอนำาเสนอปญหา วธการทเปนการแกปญหาทออกแบบไว

และ แผนการขบเคลอนกระบวนการ PLC ในระดบเขตพนทสสถานศกษา กลมละ 5 นาท

แบบบนทกการการพฒนาการเรยนการสอนโดยใชกระบวนการ PLC(Professional Learning

Community) ชอกลม...........................................................................สพป./สพม......................

70


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”1. ชอคณะกรรมการ

ท ชอ-นามสกล ท ชอ-นามสกล1 ประธาน 1

12 1

23 1

34 1

45 1

56 1

67 1

78 1

89 1

910

20

2. ปญหาดานดานการเรยนรของนกเรยน ทกลมคดเลอก ชอปญหา........................................................................................................................................................3. แนวทางการแกปญหาชอ.............................................................................................................................................................

71


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”วตถประสงค.............................................................................................................................................แนวทางการดำาเนนงาน……………………………………………………………………………………………………………….การวดและประเมนผล……………………………………………………………………………………………………………….ประโยชนทจะไดรบ.................................................................................................................................4. แผนการขบเคลอนกระบวนการ PLC สสถานศกษาในระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

72Log Book

วน เดอน ป .....................................................

งาน/


“ชมชนการเรยนรทางวชาชพ สสถานศกษา ระดบสำานกงานเขตพนทการศกษา”Log Book

73

Log Book

วน เดอน ป .....................................................

งาน/



74

€¦ · Web viewค ม อการอบรมคณะกรรมการข บเคล...

Documents

Transcript of €¦ · Web viewค ม อการอบรมคณะกรรมการข บเคล...