WŁĄCZ EFEKTYWNOŚĆ

MINI

PRZEWODNIK

USŁUGOWY

Energia elektryczna jest dzisiaj niezbędna do pracy. Dzięki niej, codziennie, w każdym biurze, sklepie czy firmie produkcyjnej wykonywane są dziesiątki czynności, które napędzają biznes.

RWE aktywnie działa na rzecz redukcji emisji CO2. Od 2007 roku w trosce o najwyższą jakość świadczonych przez nas usług promujemy rozwiązania służące bardziej efektywnemu użytkowaniu energii elektrycznej.

Chcemy zachęcić Państwa do poznania zasad, które pozwolą racjonalnie wykorzystywać energię. Wprowadzenie prostych zmian w codzienną pracę firmy z pewnością pozytywnie wpłynie zarówno na koszty działalności, jak i na środowisko naturalne. Zwykle, aby skutecznie zmniejszyć zużycie energii, trzeba ponieść niewielkie koszty, które jednak dzięki osiągniętym oszczędnościom bardzo szybko się zwracają. Wdrożenie rozwiązań obniżających zużycie energii nie jest trudne i zabiera niewiele czasu, a na korzyści nie trzeba długo czekać.

www.rwe.pl/oszczedzam

Partnerem przewodnika jest Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

2

stanie miernika. Ta wiedza jest potrzebna do sporządzenia profi-lu zużycia energii i wyciągnięcia praktycznych wniosków. W celu eliminacji zbędnego zużycia prądu należy zastosować drobne, bezinwestycyjne działa-nia, które w dłuższej perspekty-wie mogą mieć zasadnicze znaczenie. Przede wszystkim należy zadbać o właściwą konser-wację posiadanych urządzeń i optymalizować ich ustawienia.

ZarZądZanie enerGią W pUnkcie USŁUGOWYm

Pobór mocy odbiornika podany w watach na tabliczce znamionowej urządzenia jest to pobór maksymalny, wykorzystywany wtedy, gdy pracuje ono w sposób określony w instrukcji obsługi. Instrukcja ta określa typowe i zalecane parametry techniczne pracy oraz przedstawia sposoby konserwacji. Nieprzestrzeganie zaleceń może skutkować zmianą poboru mocy. Należy także pamiętać, że zbyt wyeksploatowane urządzenie pobiera znacznie więcej mocy niż powinno. Ponieważ poziom pobieranego przez urządzenie prądu może się znacznie różnić w zależności od modelu, stanu zużycia czy warunków eksploatacji, jedyną metodą na określenie faktycznego poboru jest wykorzy-

Zarządzanie energią wymaga monitoringu zużywanej energii i stanu technicznego urządzeń będących na wyposażeniu punktu usługowego. Niezbędna jest też wiedza na temat możliwości przystosowania parametrów pracy urządzeń do konkretnych warunków oraz sposobów właściwej eksploatacji.

MASZ (ś)WIADOMOść, DZIęKI KTóREj WIESZ, jAK OSZCZęDZAć ENERgIę

UrZądZenia elektrYcZne W pUnkcie USŁUGOWYm

URZĄDZENIA SPECJALISTYCZNE

Kupując nowy specjalistyczny sprzęt do punktu usługo- wego, należy zwrócić uwagę na właściwości urządzenia, szczególnie na to, jaki jest jego pobór energii. Po zaimple-mentowaniu wytycznych Unii Europejskiej do polskiego prawa, wszystkie urządzenia pobierające energię, również sprzęt specja-listyczny, powinny posiadać etykiety energetyczne, podobne do tych, jakie dziś posiada sprzęt użytku domowego czy dostępne na rynku żarówki.już dziś producenci profesjonalnego sprzętu zwracają uwagę nabywców na energooszczędne warianty urządzeń. Przykłado-wo, dla salonów fryzjerskich dostępny jest sprzęt do pielęgnacji

włosów z turmalinem, który zapobiega elektryzowaniu się włosów dzięki wytwarzaniu jonów ujemnych. Taki sprzęt charakteryzuje się zużyciem energii mniejszym nawet o kilka-dziesiąt procent.W ofercie rynkowej dostępne są suszarki o mocy 1000 W odpo-wiadające wydajnością modelom o mocy 2000 W oraz prostow-nice do włosów o mocy 35 W, tak samo wydajne jak modele o mocy 170 W. Warto także śledzić trendy i brać pod uwagę wprowadzanie nowych technologii, które poza podniesieniem jakości świadczonych usług są również proekologiczne.

4

pralnia

Na rynku polskim dostępne są nowoczesne rozwiązania technologiczne usprawniające gospodarowanie wodą i energią elektryczną w profesjonalnych pralniach. Należą do nich przede wszystkim generatory ozonu lub kompletne systemy ozonowania dla pralek o dużejpojemności, pozwalające na wykorzystanie ozonu w procesie prania. Ozon wpływa także na konieczność  stosowania środków chemicznych i znacznie je ogra-nicza, jest silnym utleniaczem, zwiększa potencjał środków piorących i redukuje potrzebę prania w gorącej wodzie. Ponadto do prania z ozonem dodaje się znacz-nie mniej wybielaczy chlorowych, a dzięki obecności

Użycie ozonu pozwala na obniżenie temperatury wody do 30-35°C, podczas gdy standardowa temperatura prania wynosi 60°C lub więcej. Ma to zasadnicze znaczenie, jeśli zwrócimy uwagę na fakt, że 99% energii zużywanej do prania to energia wykorzystywana do podgrzewania wody.

gazu utrzymywane jest neutralne pH, zatem wystarczy jedynie niewielka ilość środków chemicznych równoważących poziom kwasowości. Wreszcie ozon eliminuje konieczność stosowania środków zmiękczających, ponieważ zapobiega elektryzowaniu się tkanin.

SOlariUm

Zdecydowanie najwięcej energii elektrycznej pochłaniają urządzenia solaryjne - jedno nowoczesne urządzenie pobiera średnio od 9 do 18 kW na godzinę, a do jego zasilenia potrzebny jest prąd trójfazowy o napięciu 400 V.

Kluczową rolę odgrywa właściwa konserwacja i eksploatacja tych urządzeń. Ważne jest, aby dbać o stan instalacji elektrycz-nej w lokalu oraz wykorzystywanych urządzeniach, dokonywać regularnych przeglądów i nabywać solaria od sprzedawców gwarantujących ich prawidłowy serwis. W ramach bieżącej eksploatacji należy usuwać kurz z płyt akrylowych i świetlówek, ponieważ stanowi on filtr dla promieni UV, ogranicza efekt opalania i wymusza jego wydłużenie, a tym samym zwiększa zużycie energii. Bardzo istotne jest regularne czyszczenie lub wymienianie filtrów powietrza, co zapewnia odpowiednie chło-dzenie urządzenia i jednocześnie zapobiega zanieczyszczeniu jego wnętrza, w tym lamp opalających.

6

WarSZtat SamOcHOdOWY

Użytkownik powinien sporządzić wykaz narzędzi pneumatycznych używanych w warsztacie i określić ich indywidualne i sumaryczne zużycie powietrza. główni producenci tego typu sprzętu umieszczają często na swoich stronach internetowych narzędzia do nieodpłat-nej kalkulacji takiego zapotrzebowania. Nieoptymalny dobór urządzenia może spowodować zauważalne zwiększenie zużycia energii nawet o 20%.

Właściwy wybór sprężarki jest najpoważniejszym czynnikiem wpływającym na zużycie energii w warsztacie samochodowym.Powinna być ona dobrana optymalnie, czyli nie powinna być ani niedoszacowana (konieczność załączania sprężarki częściej)ani o zbyt dużej mocy.

NIESZCZElNA INSTAlACjA KOMPRESORA = 10% UlOTNIONEj ENERgII

SprZęt kOmpUterOWY

Oszczędzanie energii przez nowoczesne urządzenia kompute-rowe polega na zmniejszeniu jej zużycia bez utraty komfortu pracy, co umożliwiają odpowiednie plany zasilania. Oznacza to ograniczanie poboru mocy (lub całkowite wyłączanie) poszcze-gólnych podzespołów w zależności od poziomu aktywności użytkownika.Wydajność, a tym samym pobór prądu poszczególnych kom-puterów w różnych warunkach pracy, może się znacznie różnić. Należy zatem skorzystać z miernika energii (watomierza) w celu określenia faktycznego poboru prądu i dokonania oceny, czy aktualnie wykorzystywany plan zasilania jest odpowiedni dla typu pracy wykonywanej na danym komputerze.

Nowoczesne komputery posiadają podzespoły z wbudowanym zarządzaniem energią, a najnowsze systemy operacyjne potrafią to wykorzystywać. Można w ten sposób zaoszczędzić nawet ponad 50% energii.

8

SprZęt aGd i rtV

O ilości energii zużywanej przez urządzenia AgD/RTV decydują ich parametry. Wszystkie urządzenia AgD i RTV dopuszczone do obrotu na terenie UE posiadają europejską etykietę energetyczną, mówiącą o klasie efektywności energetycznej urządzenia. Klasy ogólnie oznaczone są literami od do D . Od 2011 roku sprzęt oznaczony klasą cechuje szczególnie niskie zużycie energii, natomiast klasa D oznacza, że zużycie to jest bardzo wysokie.

Część energii elektrycznej marnuje się przez pozostawienie urządzenia włączonego  w trybie stand-by. Warto pamiętać, aby wyłączać głównym wyłącznikiem wszystkie urządzenia, które nie muszą pracować przez całą dobę. Pozostawianie urządzeń w trybie stand-by generuje niepotrzebne koszty. Można na przykład zastosować przedłużacze  zaopatrzone w listwę przełącznikową z gniazdkami, co pozwoli łatwo odłączyć jedno-cześnie kilka urządzeń. Można także zastosować zewnętrzny programator automatycznie ograniczający czas włączenia.

W punkcie usługowym mogą znajdować się także urządzenia AGD/RTV, jak na przykład lodówki, zmywarki, kuchenki, czajniki, radia i telewizory. Ich odpowiedni sposób użytkowania również może przynieść znaczną oszczędność energii.

Przykładowa etykieta energetyczna obowiązująca od 2011 r.

MINI PRZEWODNIK USŁUGOWY

Zmywarka do naczyń - pozwala oszczędzić zarówno energię, jak i wodę, i jest bardziej ekonomiczna w porównaniu do zmywania ręcznego. Tą samą ilością wody zmywarka zmyje trzy razy więcej naczyń niż podczas mycia ręcznego, zużywa-jąc przy tym połowę energii. Aby w pełni wykorzystać efek-tywność energetyczną zmywarki, należy włączyć ją dopiero wtedy, kiedy jest załadowana do pełna. Nie ma potrzeby płukania naczyń przed włożeniem ich do zmywarki.

10

ENERgooSZCZęDNE ośwIETLENIE

Pojedyncza oprawa oświetleniowa, w porównaniu z innymi odbiornikami energii, nie charakteryzuje się dużą mocą. jednak ze względu na długi czas używania i zastosowanie większej ich liczby, energia elektryczna pobierana przez oświetlenie punktu usługowego stanowi istotny składnik ogólnego jej zużycia. Źródła światła, podobnie jak sprzęt AgD posiadają klasy efektywności energetycznej. lampy i oprawy oświetleniowe zawie-rają ogólnie klasy od A++ do E. Dodatkowo etykiety efektywności energe-tycznej opraw oświetleniowych różnią się między sobą, gdyż oprawy są przystosowane do żarówek o różnych klasach energetycznych. Zapis ten można znaleźć w Rozporządzeniu Delegowanym Komisji (UE) Nr 874/2012 z dnia 12 lipca 2012 r. uzupełniającym Dyrektywę Parla-mentu Europejskiego i Rady 2010/30/UE w odniesieniu do etykietowa-nia energetycznego lamp i opraw oświetleniowych. Niniejsze rozporzą-dzenie stosuje się od dnia 1 września 2013 r.Na rynku oświetleniowym można obecnie znaleźć co najmniej kilka rozwiązań stanowiących efektywną energetycznie alternatywę dla zwykłej żarówki. Należą do nich nowe generacje halogenów, zintegrowane świe-tlówki kompaktowe oraz systemy oświetleniowe wykorzystujące diody elektroluminescencyjne (lED). Poza znacznym zredukowaniem zużycia energii (do kilkudziesięciu procent w porównaniu z tradycyjnymi żarówka-mi) energooszczędne źródła światła zużywają się wielokrotnie wolniej.

MINI PRZEWODNIK USŁUGOWY

ZINTEgRowANE śwIETLówkI komPAkTowE

To źródła światła będące drugim bezpośrednim zamien-nikiem tradycyjnej żarówki, które mogą być bezpo-średnio zamontowane w typowych oprawach oświetle-niowych. W porównaniu z żarówkami i halogenami, świetlówki kompaktowe zużywają od 4 do 5 razy mniej energii, a ich średnia trwałość jest kilkukrotnie większa. Różnice w kształcie, wymiarach, sposobiezaświecania, masie i strumieniu emitowanego światła stwarzają dziś możliwość właściwego dobierania świe-tlówki kompaktowej w celu zapewnienia odpowiedniej jakości oświetlenia dla pomieszczenia, gdzie do tej pory używano tradycyjnych żarówek. świetlówki kompakto-we mogą być stosowane w większości standardowych opraw oświetleniowych, we wszystkich rodzajach pomieszczeń, a także w oświetleniu zewnętrznym. Do oświetlenia zewnętrznego należy stosować modele

w szczelnych oprawach, przystosowane do pracy w niskich temperaturach.W zależności od zastosowanego luminoforu tempera-tura barwowa światła emitowanego przez świetlówki może osiągać od 2700 K (tzw. światło ciepłe, stosowa-ne np. przy ekspozycji kosmetyków) do 8000 K (tzw. światło zimne).Obecne standardy, niezbędne do otrzymania statusu

„produktu energooszczędnego”, wymagają ponad 3000 przełączeń na 8000 testowych godzin pracy, co jest wystarczające na potrzeby oświetlenia powierzch-ni punktu usługowego. świetlówki kompaktowe wy-twarzają stałe, wolne od migotania, niestroboskopowe światło. Dzięki elektronicznemu układowi zasilającemu pracują w wysokiej częstotliwości, pomiędzy 30 000- 50 000 Hz (przy normalnej częstotliwości w sieci 50 Hz, czyli cykli na sekundę). Ze względu na zawartość rtęci świetlówki wymagają specjalnej utylizacji, którą zapewniają producenci.

12

DIoDY śwIECĄCE

Popularnie nazywane ledami (lED – light Emitting Diode) nale-żą obecnie do najnowocześniejszych źródeł światła.Mają bardzo dużą trwałość (od 35 000 do 50 000 godz.), wy-soką skuteczność świetlną, dużą wartość wskaźnika oddawania barw, brak promieniowania nadfioletowego i podczerwonego, a także wysoką odporność na drgania i wstrząsy. Ponadto diody barwne nie potrzebują żadnych dodatkowych filtrów w celu otrzymania określonej barwy. Dzięki temu nie występują straty strumienia świetlnego na filtrach, co ma istotny wpływ na ich energooszczędność, a określona barwa światła jest bardzo wyrazista.Diody świecące zamontowane w modułach liniowych, np. po 12 czy 24, stosuje się często w reklamach świetlnych, oświe-tleniu dekoracyjnym, systemach konturowego podświetlenia i dekorowania budynków czy iluminacji obiektów.

śWIATłO W PUSTYM gABINECIE = 100% ENERgII WYPAlONEj W CIEMNO

OGrZeWanie

REgULACJA TEmPERATURY

Prawidłowa regulacja temperatury w punkcie usługowym to podstawowa czynność pozwalająca ograniczyć zużycie ciepła. W tym celu należy wyposażyć grzejniki w zawory termostatyczne i regula-tory utrzymujące stałą temperaturę. Pracownicy i klienci przebywają w punkcie usługowym w ciągu dnia, nie ma zatem potrzeby ogrzewania pomieszczeń do równie wysokich temperatur w ciągu nocy. Dotyczy to również weekendów i innych przerw w pracy, takich jak święta. Pomieszczenie nie powinno zostać jednak całkowicie wychłodzone w nocy czy podczas weekendu, gdyż ponowne jego nagrzanie wymaga dużych nakładów energii.

Ogrzewanie ma znaczący udział w całkowitym zużyciu energii w obiekcie. Nawet niewielkie udoskonalenia mogą przynieść znaczne oszczędności kosztów energii.

14

WentYlacja i klimatYZacja

wENTYLACJA

System wentylacyjny powinien zapewnić świeżość powietrza w budynku, a także eliminować przykre zapachy oraz problemy ze skraplaniem się pary wodnej. Najlepiej jest, gdy wentylację projektuje się na etapie konstrukcji budynku. Instalacja systemów wentylacyjnych spowalnia proces niszczenia budynku, gdyż para wodna powoduje powstawanie wilgoci. Wraz z powietrzem usuwanym z budynku traci się 30-60% energii zużywanej zimą na ogrzewanie. Aby odzyskać ciepło usuwane wraz z wentylowanym powietrzem, należy zastosować rekuperatory.

kLImATYZACJA

Można ją z powodzeniem wyłączyć, gdy nikt nie przebywa w pomieszczeniu. Należy również dopilnować, żeby zawsze była ustawiona na odpowiednią temperaturę. Duża różnica między temperaturą pomieszczenia a temperaturą na zewnątrz może być niekorzystna dla zdrowia użytkowników. Ponadto obniżenie tem-peratury o każdy stopień poniżej 24˚C może zwiększyć koszty klimatyzacji pomieszczeń nawet o 8%. Włączenie klimatyzacji o godzinę wcześniej niż jest to konieczne, może spowodować, że koszty jej pracy będą o około 9% wyższe. W czasie pracy insta-lacji klimatyzacyjnej okna powinny być zamknięte.

JEsZCZE WIęCEJ INsPIRaCJI

• Sprawdź,ileczekoladyzjadaTwójmonitor?

• Zmierzswojesiływpojedynkusprzętów.

• Rozwiążtestiprzekonajsię,jakimużytkownikiemenergiijesteś.

Wejdź na www.rwe.pl/oszczedzam lub zeskanuj QR kod

i skorzystaj z interaktywnych narzędzi do nauki oszczędzania

energii, a po zalogowaniu się na e-bok.rwepolska.pl

pobierz pełne wersje przewodników.