UNIWERSYTECKIE PORADNIE PRAWNE IURA … kliniki_bpo.pdf · dzięki czemu wśród przyszłych...

UNIWERSYTECKIE PORADNIE PRAWNE,BIURA POMOCY OBYWATELSKIEJ -

RAPORT DLA

FUNDACJI IM. STEFANA BATOREGO.

Warszawa, 1999

SPIS TREŚCI:

Wstęp 3

CZĘŚĆ I

Wprowadzenie 4

Idea Uniwersyteckich Poradni Prawnych 4

Historia powstania UPP w Polsce 5

Opis obecnej sytuacji UPP w Polsce 7

Analiza porównawcza UPP 10

Założenia na przyszłość 21

Podsumowanie 23

CZĘŚĆ II

Wprowadzenie 24

Idea Biur Pomocy Obywatelskiej 24

Historia powstania BPO w Polsce 24

Opis obecnej sytuacji BPO w Polsce 25

Analiza porównawcza BPO cz. I 27

Analiza porównawcza BPO cz. II 35

Założenia na przyszłość 43

Podsumowanie 44

2

WSTĘP

Niniejsze opracowanie stanowi podsumowanie kilkumiesięcznejpracy badawczej Programu Prawnego Fundacji im. Stefana Batorego.Jest również podsumowaniem oraz opisem efektywności działańprowadzonych na niwie pomocy organizacjom oraz stowarzyszeniomzajmującym się pomocą prawną osobom ubogim.

Stan przedstawionych w analizie porównawczej danych odpowiadainformacjom otrzymanym w październiku i listopadzie 1999 roku.

Poniżej autorzy prezentują zestawienie danych zebranych z 4Uniwersyteckich Poradni Prawnych oraz z 6 Biur Porad Obywatelskich.Opisane zostały zasady działania, historia powstania, zostałazanalizowana sytuacja obecna tych jednostek, założenia na przyszłośćoraz zaproponowano możliwe zmiany i wnioski wypływające z ichcodziennej działalności.

Przygotowany raport jest udokumentowaniem działalności prospołecznej jakiej do niedawna w Polsce jeszcze nie było, a właśnie dziękiwsparciu Fundacji im. Stefana Batorego mógł powstać i doskonale sięrozwinąć.

Serdecznie zapraszamy do lektury raportu i dziękujemy za pomocwszystkim, którzy przyczynili się do powstania niniejszego opracowania:

Grażyna Krzywkowska, Małgorzata Gawarecka, Grzegorz Wiaderek, Filip Czernicki.

3

CZĘŚĆ I

WPROWADZENIE

Program Uniwersyteckich Poradni Prawnych jest nowym i dobrzerozwijającym się w Polsce projektem. Po krótkim okresie wstępnych pracKliniki zyskują coraz mocniejszą i trwalszą pozycję w uniwersyteckimnauczaniu prawa. Istniejące i dobrze rozwijające się poradnie dobrzeświadczą o przyszłości tego programu.

IDEA UNIWERSYTECKICH PORADNI PRAWNYCH

Jednym z podstawowych celów tego programu jest udoskonalenieprocesu kształcenia studentów prawa, poprzez kontakt z praktykąstosowania prawa w relacjach z klientami i ich rzeczywistymiproblemami, nie zaś tylko z teorią. Program polega na tym, że studenciostatnich lat studiów pod kierunkiem pracowników naukowych iprawników praktyków udzielają bezpłatnych porad prawnych. Jest todoskonałe połączenie kształcenia dydaktycznego ze zdobywaniemumiejętności praktycznych.

Drugim ważnym celem jest niesienie pomocy prawnej ludziomubogim. W ten sposób kształtuje się wśród studentów prawaświadomość traktowania zawodu prawniczego w kategoriach służbypublicznej. Studenci mają możliwość poznania problemów społecznych,dzięki czemu wśród przyszłych prawników wzrasta stopień wrażliwościna kwestie naruszania praw człowieka.

Program ten jest ważnym krokiem ku zmianie kształtu edukacjiprawniczej. Poradnia działając, jako jednostka uniwersytecka ma zazadanie szersze wykorzystanie wiedzy teoretycznej zdobywanej wramach tradycyjnego programu studiów prawniczych i połączenie jej zzagadnieniami praktyki prawa. Stanowi ona krok w kierunkuwprowadzenia na uniwersytet praktycznej nauki prawa, co wkonsekwencji doprowadzi do lepszego przygotowania absolwentówprawa do ich przyszłej pracy zawodowej.

Idea Uniwersyteckich Poradni Prawnych (Legal Clinics) wywodzi sięze Stanów Zjednoczonych, gdzie od lat sześćdziesiątych działają oneprzy każdym wydziale prawa. Na zachodzie Europy kliniki działająjedynie w kilku ośrodkach akademickich (np. we Francji, Niemczech czyAustrii). Program zaś bardzo szybko przyjął się w nowych demokracjach

4

centralnej i wschodniej Europy. Obecnie działa szereg klinik wspieranychmerytorycznie przez American Bar Association oraz finansowo przezFundację Sorosa. Poradnie te znajdują się więc na przykład w:Czechach, Słowacji, Węgrzech, Bułgarii, Rumunii, Mołdawii, Litwie,Ukrainie.

HISTORIA POWSTANIA UPP W POLSCE

Pierwszym krokiem, zmierzającym do powstania UniwersyteckichPoradni Prawnych w Polsce było zorganizowanie przez UniwersytetJagielloński, Konsulat Generalny Stanów Zjednoczonych w Krakowie orazOrganizację Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie seminarium wKrakowie, w dniach 5 i 6 grudnia 1996 roku. Obecni tam profesorowie iprawnicy praktycy ze Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytaniiprzedstawili ideę Legal Clinics przedstawicielom wydziałów prawa wPolsce. Ponadto osoby reprezentujące Wydział Prawa UniwersytetuJagiellońskiego zarysowały koncepcję działania Uniwersyteckich PoradniPrawnych w warunkach polskich. Od 1 października 1997 roku naWydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego rozpoczęła działalnośćUniwersytecka Poradnia Prawna.

Obserwując rosnące zainteresowanie programem klinicznegonauczania prawa w Polsce, Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiegojako drugi podjął wyzwanie przeniesienia owej amerykańskiej inicjatywyna grunt polski. Pracownicy naukowi uczestniczący w szeregu szkoleń ikonferencji uzyskali dostateczną wiedzą o sposobie tworzenia orazprowadzenia takich poradni.

W 1997 roku wykorzystując doświadczenie innych, życzliwość iwsparcie władz Wydziału oraz studentów zrzeszonych w ELSA, zostałaprzedstawiona i zaakceptowana koncepcja wprowadzenia do programunauczania na Wydziale Prawa w Warszawie przedmiotu „Klinika Prawa”.

Nie mały wpływ na proces zmian naszego systemu edukacjiprawniczej ma również Europejskie Stowarzyszenie Studentów PrawaELSA. Podczas odbywających się w październiku 1997 roku "DniEdukacji Prawniczej" na wszystkich wydziałach w Polsce zostałazaprezentowana idea klinicznego nauczania. W Warszawie pomysłprzedstawił Pan Frank Kulbaski z American Bar Association, gorąconamawiając do rozszerzenia tego projektu w Polsce. Natomiast jakfunkcjonują kliniki w Wielkiej Brytanii opowiedział patron ELSA PolandPan Russell Denoon Duncan, który jest Prezesem Polsko-Brytyjskiego

5

Stowarzyszenia Prawników. W Lublinie zaś i w Toruniu ideezaprezentował sędzia John Marshal z Dallas.

Następnym krokiem ELSA było przekonanie dziekanów dozałożenia przy każdym wydziale prawa owej kliniki. W związku z tymzostały zebrane listy poparcia od znanych osób w środowiskuprawniczym, firm prawniczych, konsultingowych, ambasad, profesorów zzagranicy. Ideą zostali zainteresowani oraz wyrazili swoje poparcie:Christopher Hum - Ambasador Wielkiej Brytanii, Russell Denoon Duncan- President of British Polish Legal Association, Robert M. Buergenthal -Office for Democratic Institutions and Human Rights, Lawrence M.Grosberg - New York Law School, Carl C. Monk - Executive Director ofAssociation of American Law Schols, mec. Tomasz Wardyński - adwokat,partner polskiej firmy prawniczej Wardyński i Wspólnicy, mec. DariuszSkuza, S.Sołtysiński,A.Kawecki&A.Szlęzak, Prof. Maria Szewczyk,Uniwersytecka Poradnia Prawna Uniwersytet Jagieloński, Prof. MarekSafjan, Prezes Trybunału Konstytucyjnego, mec. Czesław Jaworski -Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, mec. Andrzej Kalwas - PrezesKrajowej Rady Radców Prawnych, Robert Windmill - partnermiędzynarodowej firmy prawniczej Cameron McKenna, Nick Fletcher -partner międzynarodowej firmy prawniczej Clifford Chance, StephenDenyer - partner międzynarodowej firmy prawniczej Allen & Overy,Paweł Esse - dyrektor Wydawnictwa C.H.Beck, Małgorzata Tomasik -dyrektor Human Resources firmy konsultingowej Arthur Andersen, FrankKulbaski - American Bar Association, Ambasada Amerykańska oraz wieleinnych znakomitości świata prawniczego. Wszystkie uzyskane listyzostały wysłane do dziekanów, aby pokazać, że projekt ma poparciezarówno ze strony merytorycznej jak i finansowej.

Kolejnym etapem było zorganizowanie seminarium w maju 1998roku, w Szczecinie. Była to konferencja podsumowująca Dni EdukacjiPrawniczej pod tytułem: “Reforma edukacji prawniczej. Rozwój ideiuniwersyteckich poradni prawnych”, podczas której odbyła się poważnadyskusja na temat rozwoju klinicznego nauczania w Polsce. Na toseminarium przyjechali przedstawiciele z poszczególnych ośrodkówakademickich, którzy mieli zamiar podjąć się prowadzenia kliniki naswoim wydziale oraz delegacja trzech studentów zainteresowanychpracą w klinice. Ponadto obecni byli również profesorowie ze StanówZjednoczonych oraz Polacy zajmujący się programem w Krakowie iWarszawie. Zgromadzeni przedyskutowali ewentualne problemy, któremogłyby się ujawnić podczas funkcjonowania klinik. Szczególną wartośćodniosło również owe seminarium pod względem propagandowym gdyżbyło połączone z Ogólnopolskim Zjazdem Zrzeszenia Prawników Polskich

6

oraz Ogólnopolskim Zjazdem Dziekanów Wydziałów Prawa. Spotkanie wSzczecinie zaowocowało znacznym przyspieszeniem rozwoju idei wPolsce i zyskało sobie od razu należny szacunek i uznanie.

Kolejne kroki to przede wszystkim proces zakładania Poradnina poszczególnych wydziałach oraz nieustanna kampania promocyjna.Jednym z ważniejszych wydarzeń było zorganizowanie seminariumnaukowego przez zespół Kliniki Prawa Uniwersytetu Warszawskiego,Uniwersytecką Poradnię z Krakowa oraz Fundacje: COLPI z Budapesztu iPILI z Columbia University. Było to międzynarodowe spotkanie osóbzainteresowanych rozwojem, wymianą doświadczeń oraz kształceniemklinicznym. Około 50 osób z Europy Centralnej i Wschodniej oraz zeStanów Zjednoczonych przez tydzień gościło w Warszawie i Krakowie nawykładach, seminariach i uczestniczyło w dyskusjach. Wynikiem tejkonferencji jest przygotowany projekt Ustawy o UniwersyteckichPoradniach Prawnych w Polsce, opracowany modelowy RegulaminFunkcjonowania Poradni oraz Projekt Kodeksu Deontologicznego.Wszystkie wyżej wymienione dokumenty stanowią poważny wkład wrozwój i przyszłe funkcjonowanie Klinik Prawa w Polsce.

OPIS OBECNEJ SYTUACJI UPP W POLSCE

Uniwersyteckie Poradnie Prawne w Polsce odnotowują rosnącezapotrzebowanie na świadczone przez siebie usługi oraz zyskują sobieuznanie wśród studentów i kadry naukowej.

Z ogromną przyjemnością można potwierdzić, że niemalżewszystkie założenia programu zostały osiągnięte. Zajęcia Klinik Prawastanowią część programu nauczania prawa na Wydziałach Prawa iAdministracji i są zaliczane studentom jako tak zwany przedmiotspecjalizacyjny. Tym samym studenci mają niezwykłą możliwość posiąśćjuż w trakcie studiów uniwersyteckich umiejętność pracy z klientem,praktycznego rozwiązywania problemów natury prawnej. Poprzez pomocpotrzebującym i najuboższym członkom naszego społeczeństwa wzrastateż ich społeczne uwrażliwienie.

Jak dotychczas w programie uczestniczyło w Polsce już ponad 180studentów. Poradnie rozpatrzyły około 800 spraw. W ramach pracy wPoradni studenci udzielają porad pisząc opinie, przygotowując pismaprocesowe, wnioski, odwołania, zażalenia, skargi, oraz podejmującinterwencje.

Ze względu na osiągnięcie właściwego poziomu organizacyjnegoniezbędne jest posiadanie przez poradnię lokalu. Dzięki życzliwejpostawie władz dziekańskich na wszystkich wydziałach takie lokale są

7

udostępniane za darmo, zaś z dotacji Fundacji Batorego pomieszczeniate udało się zaadaptować oraz wyposażyć. Obecnie lokale dla Klinik sąjuż sprawnie działającymi biurami przystosowanymi do warunkówpoufności spotkań z klientem, gromadzenia archiwów zgodnie z ustawąo ochronie danych osobowych i tajemnicy służbowej oraz miejscempracy dla studentów Kliniki.

Szczególne wsparcie, jakie towarzyszy pracy Poradni Prawnych zestrony administracji i władz wydziałów pozwala na lepsze iefektywniejsze wykorzystywanie powierzonych środków oraz dajepozytywne perspektywy rozwoju programu na przyszłość. Bez tegowsparcia nie byłoby możliwe sprawne funkcjonowanie Klinik oraz sukcesdydaktyczny byłby zapewne nie pełny.

Zajęcia, w których uczestniczą studenci są, zgodnie z pierwotnąintencją, rozliczane w cyklu rocznym, a liczba zainteresowanychuczestnictwem w programie stale rośnie. Studenci rekrutują się spośródIV i V roku, zaś w każdej sekcji pracuje około 7-10 osób.

Niezmiernie ważnym stało się także poszerzenie zakresutematycznego pracy w Klinikach w Polsce. Obecnie pod opiekąkoordynatorów prowadzone są zespoły między innymi w następującychobszarach prawa: sekcje cywilne, sekcje administracyjne, sekcje prawapracy, sekcje prawa karnego, sekcja praw uchodźców, sekcje prawkobiet, sekcje zajmujące się pomocą prawną dla osób tymczasowoaresztowanych lub odbywających karę pozbawienia wolności.

Klienci przysyłani są do Poradni między innymi poprzez: OśrodkiPomocy Społecznej, Fundację Helsińską, Caritas, Monar, kancelarieparafialne, biura poselskie, Centrum Praw Kobiet, Biuro WysokiegoKomisarza ONZ ds. Uchodźców (UNHCR), Biuro Porad Obywatelskich, LaStradę, Fundację Jolanty Kwaśniewskiej, Ośka-Ośrodek Informacji oOrganizacjach Kobiecych.

Praca w Poradniach została wzbogacona o wykłady teoretyczne dlastudentów i spotkania z wybitnymi prawnikami praktykami,psychologami, terapeutami, socjologami oraz specjalistami z dziedzinbędących przedmiotem zainteresowań Poradni.

Poważny nacisk kładziony jest na doskonalenie i szkolenie zarównokoordynatorów jak i uczestniczących w programie studentów. I tak naprzykład w bieżącym roku koordynatorzy mieli możliwość wzięcia udziałuw seminarium szkoleniowym dla opiekunów i nauczycieli klinicznych, wKalifornii a także w miesięcznym programie szkoleniowymorganizowanym przez Georgetown University, czy też organizowanymprzez Catholic University. Dzięki wyjazdom osoby pracujące wPoradniach mogą wymienić doświadczenia i zdobyć nową wiedzę na

8

temat zasad funkcjonowania klinik prawa w innym kraju i innymsystemie prawnym. Wiele ze stosowanych tam rozwiązańorganizacyjnych okazało się bardzo przydatne w pracy Poradni w Polsceoraz zostało wykorzystane podczas prowadzonych zajęć ze studentami.

Dla lepszego i szybszego przygotowania studentów do pracy wPoradniach organizowane są wyjazdowe sesje terningowo-szkoleniowe wskondensowanej formie. Podczas weekendowego wyjazdu studenciotrzymują profesjonalne i szczegółowe wprowadzenie do pracy w kliniceoraz są przygotowywani do czekającej ich pracy oraz czasem trudnych ibardzo odpowiedzialnych obowiązków. Uczestniczą w treningachprowadzonych przez socjologów, psychologów, doświadczonychpracowników społecznych, prawników praktyków i teoretyków,przybliżających najważniejsze i najczęściej spotykane w pracy Poradniprzypadki. Niezależnie od tego typu szkoleń studenci uczestniczą wcotygodniowych seminariach.

9

Białystok Kraków Toruń Warszawa

ANALIZA PORÓWNAWCZA UPP

Pytania


Ogólne informacje

Adres,Telefon

Ul. Mazowiecka 33 pok. 16,15-301 Białystok,tel. (85) 745 26 84, e-mail:[email protected]

ul. Olszewskiego 2, p.100, 31-007 Kraków, tel/fax (12)422-10-33 w.1392

ul. Fosa Staromiejska 1a pok.7181-100 Toruńtel./fax (56) 622 53 03 co ELSA

Krakowskie Przedmieście 26/28,00-927 Warszawa, Tel./fax (22) 8269294

Godzinyotwarcia

Sekretariat czynny od poniedziałkudo środy 12.00-16.00

W dni robocze, w godzinach 10-17. poniedziałek 14.00-16.30czwartek 16.00-18.00

W dni robocze w godz. 9-16,studenci: co najmniej 2 godzinytygodniowo pracy z klientem i 2godziny tygodniowo wykładu.

Czasistnienia

Od 7 stycznia 1999 r. Od 1997 r. Od kwietnia 1999 r. Od roku akademickiego 1997/1998.

Warunki lokalowe:

Odległośćodcentrummiasta

W centrum, około 10 minutpiechotą.

Ścisłe centrum miasta. W centrum, w bezpośrednimsąsiedztwie Starego Miasta.

Lokal znajduje się w centrumWarszawy na terenie Uniwersytetu.

Oznacze-nie upp

Oznaczenie na drzwiachfrontowych budynku oraz strzałkikierujące wewnątrz budynkuprawa.

Nie ma specjalnych oznaczeń (pozawywieszką na pokoju), nie jest toniezbędne w sytuacji dość rozległejakcji promocyjnej.

Strzałki kierujące wewnątrzbudynku prawa.

Brak, klienci umawiają się wwiększości telefonicznie.(Oznaczenie wykonano w XI 1999.)

Dostęp-ność dlaosób nie-pełnosprawnych

Utrudniona, wąskie schody dopodziemia.

W chwili obecnej lokalizacjasiedziby nie sprzyja osobomniepełnosprawnym, natomiast wnowej siedzibie będzie lepiej.

Utrudniona, schody. Utrudnione za względu na kilkaschodków.

10


Ilośćpokoi

Jedno pomieszczenie. Dwa oraz dodatkowo salewykładowe na potrzeby zajęć.

Jedno pomieszczenie. Jedno duże pomieszczenie,przedzielone przesuwanymidrzwiami, aby utworzyćpomieszczenie, gdzie prowadzonesą rozmowy z klientami.

Warunkidla zacho-wania po-ufności

W ograniczony sposób, ze względuna małą powierzchnię lokalową.Podzielono godziny, w którychprzyjmuje się klientów oraz te gdysię przygotowuje odpowiedzi.

Tak, będzie jeden oddzielny pokójdla poufnych rozmów.

W ograniczony sposób, ze względuna małą powierzchnię lokalową.

Tak, w wydzielonympomieszczeniu.

Wyposa-żenie

Komputer, drukarka, xero,użyczone meble od Uniwersytetuoraz aparat telefoniczny.

Biuro dysponuje podstawowymsprzętem: ksero, fax, komputery zespecjalnym oprogramowaniem, jestteż w sposób wystarczającyumeblowane.

Komputer, drukarka, używanexero, skaner, bindownica, użyczonemeble od Uniwersytetu.

Wystarczające wyposażenie wmeble, trzy komputery,kserokopiarka, fax, aparattelefoniczny, bindownica, skaner.

Personel biura:

Liczbazatrudnio-nych osób

Zatrudnionych jest 7 pracownikówzaś 5 współpracuje.

7 zatrudnionych pracownikównaukowych oraz 4 praktykującychprawników na umowy o dzieło.

1 opiekun główny Poradni, 4pracowników naukowych, wszyscyz ukończonymi aplikacjami.Opiekunowie zastali poproszeni dowspółpracy przez studentów zELSA.

Siedmiu koordynatorów(pracowników naukowych wramach pensum) i jedna osoba zpersonelu administracyjnego (naetacie Uniwersytetu).

Liczba isposóbrekrutacjistudentów

Około 40 studentów. Rozmowakwalifikacyjna oraz średnia ocen zprzedmiotów kierunkowych danejsekcji.

W ramach poradni pracuje 45studentów, ich rekrutacja zależnajest od rodzaju sekcji np.: karna -rozmowa kwalifikacyjna; prawczłowieka - seminarzyści osobyprowadzącej sekcję; prawa pracy -wyniki w nauce oraz ocenaprowadzących sekcję.

30 studentów z rekrutacji, 10studentów z obowiązkuwynikającego z indywidualnegoprogramu studiów. Kryteriumdoboru to rozmowa kwalifikacyjnaoraz motywacje i chęci, średniaocen nie gra bezpośredniej roli.

50 studentów, ogłoszenie anastępnie rozmowa kwalifikacyjnaz koordynatorem wybranej przezstudenta sekcji. Liczą siędotychczas otrzymywane oceny zprzedmiotów kierunkowych.

11


Zasadypracystudentów

Dyżury są ustalone na stałe. Stałe dyżuru, w siedzibie poradni,seminaria oraz konsultacje zprowadzącymi.

Ustalone są stałe dyżury. Studenci z poszczególnych sekcjideklarują kiedy mogą spotkać się zklientem (nie ma stałych dyżurów),osoba z personeluadministracyjnego umawia ich zklientami w danym terminie.Studenci pracują z klientemparami.

Funkcjonowanie upp:

Struktura Sekcje: cywilna, karna,administracyjna, prawa pracy,międzynarodowa, podatkowa.

Sekcje: karna, cywilna, prawapracy, praw człowieka.

Sekcje: cywilna, karna,administracyjna, prawa pracy.

Sekcje: cywilna, karna, prawapracy, prowadząca sprawy osóbpozbawionych wolności itymczasowo aresztowanych,administracyjna i prowadzącasprawy związane z przemocąwobec kobiet.

Umiejscowienieupp wstrukturzewydziału

Otrzymuje się certyfikat, zaliczanesą zajęcia jako praktyka,proponowane jest umieszczeniezajęcia w klinice jako przedmiotudodatkowego.

Na UJ obowiązuje systempunktowy, poradnia jest wprogramie studiów, są to rocznezajęcia nieobowiązkowe, punktacjajedna z najwyższych: 6 pkt.

Zajęcia fakultatywne., zajęciaobowiązkowe dla studiującychindywidualnym tokiem studiów.

Uniwersytecka poradnia prawnajest częścią programudydaktycznego.

Sposóbrozlicza-nia zajęć

Zajęcia z kliniki zaliczająobowiązkowe praktyki na IV rokustudiów, asystenci będą dostawaćpunkty, które zaliczane są donagród uniwersyteckich, zaliczanesą również godziny.

Student otrzymuje ocenę windeksie, jest to równoznaczne zezdaniem egzaminu.

Zalicza się 30 godzin semestralnie. Jako 60 godzin konserwatoriów,zajęcia uniwersyteckiej poradniprawnej trwają cały rokakademicki.

12


Współpra-ca upp zinnymiorganiza-cjami

Klientów uzyskuje się zapośrednictwem Ośrodków PomocySpołecznej, Towarzystwa PrzyjaciółDzieci oraz listownej promocji winnych organizacjach.

Współpraca z innymi instytucjamipolega przede wszystkim nainformowaniu o działaniu poradni,przekazywaniu klientów orazudzielaniu informacji niezbędnychdla pracujących w poradnistudentów.Do najważniejszych instytucjiwspółpracujących należą: kuriaarcybiskupia, Areszt Śledczy,Miejski Ośrodek PomocySpołecznej, Monar, TowarzystwoPrzyjaciół Dzieci, PaństwowaInspekcja Pracy, UNHCR,Towarzystwo im. Brata Alberta.

Informacje oraz klientów uzyskujesię za pośrednictwem OśrodkówPomocy Społecznej, Caritas, biurposelskich, parafii oraz promocji wmediach.

Uniwersytecka Poradnia Prawnaobsługuje klientów skierowanychdo niej z Centrum Praw Kobiet w

Warszawie, La Strady, FundacjiHelsińskiej, Biura WysokiegoKomisarza ONZ ds. Uchodźców(UNHCR), Biura PoradObywatelskich, Fundacji JolantyKwaśniewskiej, Ośka-OśrodekaInformacji o OrganizacjachKobiecych.

Współpra-ca z in-nymi po-radniami

Z Krakowem w zakresie wymianydoświadczeń.

W chwili obecnej poradnia na UJwspółpracuje tylko z poradnią wWarszawie, odczuwa natomiastpotrzebę współpracy z innymiporadniami polegającą m.in. na:wymianie doświadczeń czy też nawzajemnej pomocy w pewnychprzypadkach (np. klient poradni wKrakowie przychodzi ze sprawąwymagającą np. wejrzenia wdokumenty znajdujące się wLublinie – wówczas klinika lubelskamogłaby to w ramach wzajemnejpomocy zrobić).

Z Krakowem w zakresie wymianydoświadczeń.

Koordynatorzy z różnych klinikspotykają się na konferencjach iszkoleniach, sformalizowanawspółpraca nie istnieje, jestpotrzeba wymiany doświadczeń.

Stosuneklokalnychkorporacjiprawni-czych dodziałal-ności upp

Ścisła współpraca z firmamiprawniczymi, odbyło się spotkanieaby poinformować RadęAdwokacką o istnieniu poradni.

W miarę dobrze się układawspółpraca z prokuratorami isądem, natomiast ze stronyadwokatów oraz radców prawnychbrak jest zainteresowana iżyczliwości (poza oczywiścieprzypadkami współpracujących zporadnią prawników).

Milcząca aprobata i akceptacja. Wstępna współpraca z NaczelnąRadą Adwokacką, bez szczególnejkontynuacji.

13


Źródłafinanso-wania isposobypozyski-waniafunduszy

Fundacja Batorego orazUniwersytet, który pokrywa: kosztyutrzymania lokalu, czynsz,wyposażenie w meble, opłatyeksploatacyjne oraz wynagrodzenieopiekunów. Ponadto planuje sięwydanie zeszytów z opisem ikomentarzem do najciekawszychprowadzonych spraw.

Fundacja Forda, uczelnia, urządwojewódzki, urząd miasta.

Fundacja Batorego orazUniwersytet im. MikołajaKopernika, który pokrywa: kosztyutrzymania lokalu, czynsz, opłatyeksploatacyjne oraz wynagrodzenieopiekunów.

ELSA Polska, Fundacja im. StefanaBatorego i Uniwersytet Warszawski(dotacje).

Metodapracy nadsprawą

Pierwsza osoba przyjmuje sprawyoraz przydziela do danej sekcji,opiekun rozdziela do kogo zstudentów ma ona trafić.Spotkanie studenta z klientem =>opracowanie rozwiązania ikonsultacja z opiekunem =>przygotowanie porady =>spotkanie z klientem. Zwykle pracaodbywa się w parach ale niezawsze.

Pierwszy kontakt klient ma zestudentem obecnym na dyżurze wporadni, z nim załatwia wszelkieformalności (dane dotyczące jegooraz sprawy, odpowiednieoświadczenie), to trafia dokoordynatora studenckiego, którywyznacza studenta, a ten sięumawia z klientem dokładnieomawia sprawę, odwiedzaodpowiednie urzędy, po czymsporządza opinię, która trafia doopiekuna sekcji, opinie czyta teżwspółpracujący z poradniąpraktykujący prawnik i po tymwszystkim następuje decyzja czysprawę klinika przyjmuje czy teżnie, dalej sprawa toczy się wedługwłaściwego dla niej trybu.

Spotkanie studenta z klientem =>opracowanie rozwiązania ikonsultacja z opiekunem =>przygotowanie porady =>spotkanie z klientem.

Pierwszy kontakt z klientem-zbieranie informacji o sprawie,sporządzanie opinii prawnej (takżew formie elektronicznej).Koordynatorzy sekcji nie mająbezpośredniego kontaktu zklientem, natomiast dyskutują zestudentami zawartość opiniiprawnej. Studenci powinniwskazywać pozaprawne sposobyrozwiązania problemu. Napierwszym spotkaniu ze studentamiopiekun uniwersyteckiej poradniprawnej prof. E. Zielińskapodkreśliła wymóg profesjonalnegozachowania się studentów wobecklientów oraz wskazała jak ważnajest właściwa postawa etycznastudentów udzielających porad.

Formyprowadzenia zajęć

Spotkanie opiekunów, co tydzieńspotkanie sekcji, dyskusje nadsprawami.

Podczas zajęć przedstawiane sąposzczególne przypadki, nadktórymi odbywa się dyskusja, wmiarę potrzeb też indywidualnekonsultacje z opiekunem.

Dyskusje nad sprawami i szkoleniadla studentów.

Wykłady, szkolenia uzupełniające,dyskusje nad opiniami.

14


Dodatko-we szko-lenia dlastudentów

Spotkanie integracyjno-szkoleniowe w Supraślu.

Tak, np. seminarium z etyki. Tylko w ramach spotkań nauczelni.

Tak, np. wykłady z etykizawodowej, psychologii.

Podłącze-nie dointernetu

Nie, ale niebawem będziepodłączone.

Tak, posiada twarde złącze. Tak, posiada twarde złącze. Tak, posiada twarde złącze.

Klienci upp:

Sposóbinformo-wania odziałal-ności upp

Na początku roku akademickiego,w prasie i radiu przekazywane sąinformacje o godz. i miejscu pracyPoradni.

Na początku roku informacje oporadni otrzymują lokalne gazety,radio, telewizja, kuria (informacjew parafiach), MOPS iwspółpracujące organizacjepozarządowe.

Poprzez media oraz partnerskieorganizacje charytatywne.

Media, zaprzyjaźnione organizacje.

Jak sąprzecho-wywaneinformacje odanychosobo-wychklienta?

Informacje o klientachprzechowywane są w zamykanejszafie.

Klient zgłaszając sprawę wypełniakwestionariusz, w którym podajeimię, nazwisko oraz adres.Informacje te wraz dokumentamisprawy są przechowywane wsegregatorach w siedzibie poradni.

Klienci informują o swoich danych,są one przechowywane w szafiepancernej.

Klient informuje o swoich danychosobowych, są oneprzechowywane w sposób właściwyw zamkniętej na klucz szafie, kluczu pracownika administracji poradni.

Jak wery-fikuje sięmożliwo-ści finan-soweklienta?

Ocenia się według uznania,podpisywane jest oświadczenie.

Na podstawie pisemnegooświadczenia klienta o brakumożliwości finansowych opłaceniapomocy prawnej (plus ewentualneinformacje od organizacji kierującejklienta).

Podpisywane jest oświadczenie. Możliwości finansowe klienta sąweryfikowane za pomocąoświadczenia co do sytuacjimajątkowej klienta.

15


Rodzajeudziela-nychporad

Udziela się informacji tylkopisemnie, przygotowywane sąopinie prawne.

W zależności od sprawy iaktywności klienta: począwszy odsformułowania pism i wnioskówpoprzez opinie opisujące sprawęwraz z propozycjami jejrozwiązania, aż do towarzyszeniaklientowi w urzędzie, biurze,sądzie, specyfiką Krakowa jestduża liczba kuratel prowadzonych zsukcesem, tak, że aktualnie sączasem kłopoty z uzyskaniemzgody sądu na zwolnienie z kuratelistudenta, który skończył już studia.

Telefonicznie nie udziela sięinformacji, gównie są to pismaprocesowe oraz opinie prawne.

Pełna opinia prawna co do sprawy,pomoc w sformułowaniu pisma,telefoniczne udzielane są tylkokrótkie informacje (jak np. adresurzędu czy instytucji), ale nie sątraktowane jako sprawy,interwencja osobista np.towarzyszenie klientowi w sądzie wsprawie o gwałt.

Jakie sąpowodynie przyj-mowaniaspraw?

Sprawy gospodarcze, duże sumyodszkodowawcze, ubezpieczenia,jeżeli sprawa jest w toku, jeżeli jestpowołany adwokat, zbytniazawiłość sprawy.

Konflikt interesów, weryfikacjafinansowa, pieniacze, gdy sprawanie nadaje się do prowadzeniaprzez poradnię (np. niektóresprawy karne).

Zbytnia skala trudności, osobaktórą stać na profesjonalną pomocprawną, sprawy gospodarczemała przydatność dydaktyczna lubzbyt krótki termin na odpowiedź.

Jedna odmowa na 95 spraw w rokuakademickim 1998/99 z powoduzamożności klienta.

Monitoro-wanieskutecz-nośćudzielanych porad,jak roz-strzygasię odpo-wiedzial-ność zabłędneporady?

Prosi się o kontakt po załatwieniusprawy lub gdy nie powiedzie się,wdzięczni często dziękują osobiścielub listownie.

Otrzymuje informację zwrotnąpoprzez stałe monitorowanie stanusprawy oraz poprzez to, że sprawęprowadzi się do końca, dozałatwienia, chyba, że sięwcześniej wycofa klient.Poradnia jest ubezpieczona ododpowiedzialności cywilnej.

Właściwie nie otrzymuje informacjizwrotnej, odpowiedzialnośćPoradni jest zabezpieczona przezubezpieczenie ododpowiedzialności cywilnej.

Tak, ale nie jest to sformalizowanyaspekt działania poradni, nie maprzewidzianej specjalnej procedurydziałania, gdy porada okaże sięnieprawidłowa lub nieskutecznaUniwersytet jest ubezpieczony ododpowiedzialności cywilnej,ponadto studenci podlegająodpowiedzialności dyscyplinarnejwobec Uniwersytetu za swąpostawę wobec klienta.

16


Sposóbprowa-dzeniadokumen-tacji

Archiwizuje się opinie idokumentacje stanu faktycznegosprawy, archiwum używa sięjedynie do celów edukacyjnych.Dane osobowe są wykreślane.

Dla każdej sprawy prowadzone sąoddzielne akta, przechowywane wsiedzibie poradni, prowadzi jestudent odpowiedzialny za danąsprawę, akta nie są udostępnianeosobom trzecim, warunkikorzystania z nich określa opiekunsekcji.

Komplet dokumentów jestarchiwizowany i nie może byćudostępniany.

Dokumentacja każdej sprawy jestpowadzona i archiwizowana wsposób przejrzysty,przechowywane są też kopiewszystkich dokumentów użytych dosporządzenia opinii prawnej,istnieje także możliwośćzapoznania się z aktami danychspraw w oddzielnympomieszczeniu.

Liczbaudziela-nychporad

Dotychczas przyjęto 196 spraw. W roku akademickim 1998/1999 –461 prowadzonych spraw.

W poprzednim roku akademickim,przed sesja letnią, udzielono 5pisemnych opinii prawnych orazprzygotowano wzór pismaprocesowego.

95 spraw w roku akademickim1998/99, sprawą jest udzielenieporady klientowi poprzezsporządzenie opinii prawnej czypomoc w sporządzeniu pismaprocesowego.

Czasoczeki-wania naudzielenieporady

Zwykle są to 2 lub 3 tygodnie,chyba że termin nagli.

Od momentu zgłoszenia sprawy doskontaktowania się studenta zklientem nie może upłynąć więcejniż tydzień, następnie najpóźniej wciągu trzech tygodni klient musipoznać decyzję poradni.

Maksymalnie 2 tygodnie. Tydzień od zgłoszenia (na pierwszespotkanie ze studentami).

Kategory-zacjaporad

65% to sprawy cywilne15% sprawy administracyjne10% sprawy karne10% sprawy podatkowe1% sprawy międzynarodowe

Jedynym ścisłym podziałem jestpodział na sekcje: karna, prawczłowieka, cywilna, prawa pracy.

Podział jest dokonywany wedługsekcji.

Podział na sekcje oraz w ramachsekcji prawa cywilnego np. głównieprawo lokalowe, w ramach sekcjiprawa pracy np. świadczeniaemerytalne, rozwiązanie stosunkupracy.

Najtrud-niejszesprawy

Sprawy zadawnione,ubezpieczenia.

17


Najwięk-szesukcesy

Skuteczna interwencja w Urz.Skarbowym, otrzymaneodszkodowanie od szpitala, pomocorganizacji weteranów wojennych.

Najtrudniejsze sprawy byłyjednocześnie największymisukcesami.Sekcja cywilna:* kuratele* w sprawie o stwierdzenie nabyciaspadku należało się zająć sprawąunieważnienia małżeństwazawartego przed wojną wobrządku ewangelickim,* spraw związane z przymusowymirobotami w czasie wojny* ustalenie ojcostwa i zasądzeniealimentów od obywatelatureckiego, mieszkającego na stałew Turcji.

Załatwiona sprawa z zakresuprawa lokalowego.

Profesjonalnie przygotowywaneopinii prawnych, wysoki poziomdziałania i ekspertyz;zorganizowanie międzynarodowejkonferencji o klinicznym nauczaniuprawa w marcu 1999 roku.

Czy uppstara sięzapewnićpomocprofesjo-nalnegoprawnika?

Gdy kogoś stać, to kieruje się dojednej konkretnej kancelarii, innymprzygotowuje się pismo opowołanie adwokata z urzędu.Spraw kończących się w sądziebyło około 30%.

Poradnia stara się prowadzićsprawy dopóki może, kiedy dalszekroki w sprawie może podjąćjedynie adwokat lub radca prawnyklient otrzymuje taką ogólnąinformacje wraz z wyjaśnieniemstanu i rokowań sprawy, piszą teżstudenci wnioski o zwolnienie zkosztów klienta (zwykle dostają)oraz o ustanowienie adwokata zurzędu.

Nie korzystają. Uniwersytecka Poradnia Prawnastara się zapewnić interwencjęprofesjonalnego prawnika wsprawach, gdy jest to koniecznekieruje do konkretnych prawników,z którymi współpracuje - mec. EwaLewicka, mec. ZbigniewBanaszczyk.

18


Co wprzypadkusprawwymaga-jącychpostępo-waniasądowego

Poradnia reprezentuje klientaprzed kolegium.

Poradnia stara się prowadzićsprawy dopóki może, kiedy dalszekroki w sprawie może podjąćjedynie adwokat lub radca prawny.Klient otrzymuje taką ogólnąinformacje wraz z wyjaśnieniemstanu i rokowań sprawy, piszą teżstudenci wnioski o zwolnienie zkosztów klienta oraz oustanowienie adwokata z urzędu.

Docelowo studenci majątowarzyszyć klientowi.

W przypadku spraw wymagającychpostępowania sądowego studencitowarzyszą klientowi tylkoudzielając wsparcia psychicznego.

Inne:

Materiały,które uppmożeudostęp-nić innym

Wzory pism. Własne doświadczenia, sposobyrozwiązania trudniejszych spraw,metody organizacji pracy orazwspółpracy z partneramizewnętrznymi.

Poradnia nie posiada takichmateriałów.

Brak, jedynie może udostępnićformularze i regulamin działania.

19


Propozyc-je zmianlegislacyj-nych

Możliwość reprezentowania klientaprzed Sądem Rejonowym iKolegium ds. wykroczeń.Regulacja opisująca kompetencjeUPP w Polsce.

1. Poradnia miałaby wielceułatwioną pracę gdyby urzędy azwłaszcza samorządy miałynałożone pewne ściśle określoneobowiązki w zakresie udzielaniainformacji lub okazywaniadokumentów studentomprowadzącym sprawy związane zdziałalnością tego urzędu. Obecniew większości przypadków opierasię to na dobrej woli urzędnika.2. Dużym problemem jeststwierdzona w pracy poradnipraktyka wielu urzędów wszczególności samorządowychnieformalnych barier polegającychna zwyczajach urzędu czywewnętrznych regulacjach, częstouniemożliwia to lub utrudniazałatwienie sprawy, bo nie mawówczas możliwości toczeniaformalnego sporu prawnego (np.zaskarżenia decyzji).

Projekt ustawy o uniwersyteckichporadniach prawnych z UJ.

20


Perspek-tywyfunkcjo-nowaniaupp, wjakimkierunkuupppowinnysięrozwijać?

W pewnej perspektywie powinienbyć powołany odrębny Zakład naUniwersytecie, możliwość rekrutacjido 40 osób, możliwośćprowadzenia spraw przed sadem,elitarny charakter zajęć iuczestników.

W chwili obecnej poradnia mamocną pozycję w strukturachwydziału m.in. z tej racji, że cieszysię ogromną popularnością wśródstudentów, ma też wysokąpunktację. Wydaje się zatem żepowinna na trwale się wpisać wstruktury wydziału. Jej rozwójuwarunkowany jest chęcią większejilości chętnych pracownikówuczelni, aby stać się opiekunemsekcji oraz niestety warunkamifinansowymi (lepszy, większy lokal,lepsze wyposażenie), środki na toostatnie należy zdobywać nazewnątrz (fundacje, administracjarządowa i samorządowa). Ważnymelementem nauczania klinicznegopowinna też być możliwośćzaliczania praktyk poprzez pracę wporadniach.

Do celowo studenci powinni wdrobnych sprawach mócwystępować przed sądem, zajęciaprowadzone fakultatywnie, stały izaangażowany opiekun, dobraopinia w Toruniu, szerokadostępność do biura.

Klinika w Warszawie liczy naprzydział drugiego pomieszczenia ipolepszenie warunków pracy.Docelowo zajęcia kliniczne mogłybyzaliczać praktyki oraz być dostępnedla większej liczby studentów.Ważne będzie także szkoleniekadry i studentów za granicą.

Czy uppwspółpra-cuje zprawnika-mi i najakichzasadach,lub czychcewspółpra-cować?

Istniej potrzeba, bo wówczasmożna by prowadzić sprawy dokońca.

Dobrze się układa współpraca zsędziami i prokuratorami,natomiast stosunek środowiskaradcowskiego i adwokackiego jestraczej sceptyczny, choć trzebaprzyznać się zmieniła korzyść,bowiem w początkowej faziedziałania kliniki środowiskoadwokackie i radcowskietraktowało klinikę jako rodzajkonkurencji (w dodatkunieprofesjonalnej). W interesieporadni jest szeroka i jaknajbardziej przyjazna współpraca zwszystkimi profesjamiprawniczymi.

Obecnie nie współpracuje aleprzewidywana jest taka możliwość.

Tak współpracuje ale brak jestścisłej koncepcji współpracy,przede wszystkim zaprasza jakowykładowców i konsultantów.

21


Propozy-cje dlaprogramunaukowe-go wy-działuwypływa-jące zdoświad-czeń upp

Zajęcia powinny być wzbogacane oszkolenia praktyczne.

Większe nastawienie praktyczne,praca na kazusach.

Wprowadzenie fakultatywnychzajęć z zakresu psychologii,socjologii, retoryki, etykizawodowej. Wprowadzeniaobowiązkowych praktyk.

Metodyka pracy ze studentami inacisk na praktykę rozwiązywaniekazusów.

Korzyścipłynące zpracy wupp

Pracownicy naukowi: majązaliczane godziny nadliczbowe,zdobywają punkty do nagrodywydziału, poznają praktykę.Studenci: zaliczany jest przedmiotz grupy „C” – zajęcianieobowiązkowe, otrzymuje sięcertyfikat udziału w programie,zdobywa się praktykę.

Pracownicy naukowi praktycznedoświadczenia z poradni mogąwykorzystywać podczasprowadzenia zajęć w ramachswojej specjalności, studencinabywają praktycznychumiejętności, uczą się formułowaćopinie oraz selekcjonowaćinformacje, mają także możliwośćprzekonania się, że od ichumiejętności oraz nakładu pracynie zależy tylko ocena w indeksie,ale czyjeś życiowo ważne sprawy.Pracownicy mogą poza tym lepiejpoznać predyspozycje studentówdo wykonywania określonychprofesji prawniczych.

Korzyści dla studentów: zaliczeniezajęć, przełożenie teorii napraktykę, kontakt z klientem,nauka pracy w grupie.Korzyści dla asystentów:wynagrodzenie wliczane wpensum, zajęcia pozwalają bliżejpoznać studentów oraz zdobyćdoświadczenie z zakresuporadnictwa prawnego.

Praca nad kazusami ważna dlapracowników naukowych jak istudentów, współpraca tychże,doświadczenie w kontaktach zklientem.

Problemyi trudnościupp

Za mało komputerów, nowe meble,silniejsza pozycja w programienaukowym, stała współpraca zadwokatem

Przede wszystkim lokalowe orazbrak jasnych reguł uprawnień imożliwości działania studentówpracujących w poradni.

Brak stałego i zaangażowanegoopiekuna, brak współpracującego zPoradnią prawnika, małepomieszczenie, dość stare i słabewyposażenie (meble, brak faxu).

Finansowe i lokalowe.

22

ZAŁOŻENIA NA PRZYSZŁOŚĆ

Celem programu klinicznego nauczania prawa w następnych latachbędzie zapewne dalsze doskonalenie i szkolenie zarówno kadrypracowników naukowych jak i pracujących w klinice studentów. Ponadtoniezmiernie ważnym będzie także tworzenie stałej i stabilnej bazy wpostaci biur Poradni, aby osiągnąć możliwie najlepsze warunki dosprawnego funkcjonowania.

Intencją osób odpowiedzialnych jest ponadto rozwinięcie polazainteresowań o kolejne obszary prawa oraz poszerzenie liczbystudentów biorących udział w programie. Obecnie Poradnie mogąpochwalić się uznaniem i umocnioną pozycją w strukturach naukowo-dydaktycznych wydziałów prawa. Studenci oprócz satysfakcji naukowej iosobistej otrzymują zaliczenie przedmiotu, które jest potrzebne wkońcowym rozliczeniu studiów.

Aby jednak usprawnić jakość i formę prowadzenia programuistnieje potrzeba ścisłej współpracy pomiędzy powstającymi w Polsceklinikami. Nawiązanie kontaktów z organizacjami pozarządowymi orazinformowanie ich o bieżącej działalności poradni. Kontakty te maja nacelu promocję klinik i rozpowszechnienie informacji na temat ichdziałalności zwłaszcza wśród osób najbardziej potrzebujących.

Kolejnym bardzo ważnym zadaniem na najbliższe lata, na którypowinno się położyć duży nacisk są szkolenia i dokształcanie kadry orazstudentów. Doświadczenie pokazuje, że możliwość wymianydoświadczeń oraz uczestnictwo w licznych kursach i konferencjachniezwykle wzbogaca i doszlifowuje program kliniczny. Zwłaszcza udział wkonferencjach lub szkoleniach w USA oraz prowadzona współpraca zGeorgetown University, czy chociażby z Catholic University mająnajwiększe znaczenie. Ta wymiana doświadczeń jest szczególnie cenna,jako że przekonuje, że najlepszym źródłem informacji o programie sąszkolenia prowadzone przez osoby mające wieloletnie doświadczenie zprogramem edukacji klinicznej.

Niezmiernie ważnym celem jest także zintegrowanie studentów zklinikami oraz umożliwienie im wzięcia udziału w profesjonalnychszkoleniach. Najlepszym studentom zaś powinno się dać szansę zdobyciadodatkowego doświadczenia poprzez program wymian pomiędzyzaprzyjaźnionymi klinikami polskimi oraz zagranicznymi. Zapewniająclepszą kontynuację dla programu w latach następnych postuluje sięzatrudnianie w charakterze stażysty kilku studentów. Jest to dla nichwyróżnienie oraz daje możliwość późniejszej współpracy przy szkoleniu

23

kolejnych roczników studenckich oraz poprawia ciągłość pracy klinik wokresie wakacyjnym i na początku roku akademickiego. Jednocześniewzięcie udziału w rocznej edycji programu powinno być zaliczanestudentom jako odbycie obowiązkowej praktyki studenckiej.

Polski program klinicznego nauczania prawa jest obecnie jednym zwiodących tego typu programów w tym regionie geograficznym i dlategoteż powinno się dzielić zdobytym doświadczeniem oraz inicjowaćpowstawanie klinik w regionie. W najbliższych planach powinno sięuwzględnić możliwość zapraszania gości z innych krajów EuropyŚrodkowej i Wschodniej po to aby wzięli udział w organizowanychszkoleniach oraz kursach. Podczas ewentualnej konferencji regionalnejmożna poszerzać wiedzę o tego typu nauczaniu prawa oraz budowaćplatformę wymiany informacji i doświadczeń o tematyce klinicznej.

Niezmiernie ważnym będzie opracowanie podręcznika o klinicznymnauczaniu prawa. Byłaby to skarbnica wiedzy o historii, teorii, zasadachoraz praktyce tej dziedziny. Można by wówczas poszerzyć krągodbiorców zdobytych doświadczeń, wspomóc działania edukacyjnepowstającego przecież dopiero w Polsce programu oraz dopomócstudentom w przygotowaniach do zajęć.

Wzorem amerykańskim powinno się w przyszłości dać możliwośćśledzenia spraw rozpoczętych przez poradnie także i w sądzie. Choćpolskie prawo nie daje pełnej możliwości uczestnictwa studentów wprocesie, to jednak osoby zwracające się o pomoc nie byłyby wówczasskazane w ostatnim etapie na kolejną udrękę i konieczność poszukiwaniaadwokata. Dlatego sugeruje się zatrudnienie na stałe adwokata który,jeśli zajdzie taka potrzeba, będzie reprezentował klienta z Poradni przedsądem.

Innym przykładem dla pozytywnych zmian, jakie możnazaczerpnąć z systemu amerykańskiego to działalność pro publico bonoznacznej części prawników praktyków. Uniwersyteckie Poradnie Prawnebyłyby najlepszym miejscem gdzie takie osoby mogłyby znaleźćzaangażowanie i ofiarować część swojego czasu na rzecz pomocyosobom ubogim.

Niezbędna jest także nieustanna kampania informacyjna oporadniach skierowana do urzędów samorządowych i państwowych abykliniki były traktowane jako trwała i poważna instytucja. Urzędy powinnyzyskać zaufanie i zrozumienie dla działalności poradni, a w konsekwencjipomagać studentom w załatwianiu spraw związanych z pracą wklinikach.

Oprócz wielu sukcesów oraz poważnych osiągnięć programu niemożna jednak ukrywać, że szereg pomysłów oraz planów nie był

24

możliwy do zrealizowania lub jego realizacja będzie wymagała jeszczeczasu i dalszej wytężonej pracy.

PODSUMOWANIE

Uniwersyteckie Poradnie Prawa w Polsce wyrobiły już sobie trwałą istabilną pozycję w uniwersyteckim systemie nauczania prawazdobywając uznanie zarówno studentów jak i pracowników naukowych.

Zajęcia te, prowadzone początkowo w trudnych warunkach zostałyzauważone i zyskały należne wsparcie Wydziałów. W kolejnychsemestrach prowadzonych zajęć wzrastała liczba uczestników orazdoświadczenie w prowadzeniu programu.

Wraz z rozwojem ich działalności wzrasta też zapotrzebowanie naświadczone przez poradnie usługi, a co za tym idzie powstajekonieczności ubiegania się o środki finansowe pozwalające kontynuowaćdziałalność klinik.

Sukcesy odnoszone przez poradnie prawa nie są kresem rozwojutego programu, zaś do osiągnięcia wyznaczonego celu czeka jeszczewiele pracy i wyzwań.

25

CZĘŚĆ II

WPROWADZENIE

Wzorując się na wieloletnich doświadczeniach brytyjskichsprowadzono do Polski pomysł powoływania Biur Porad Obywatelskich(BPO). Inicjatywa ta rozwijająca się na początku dość powoli dziśosiągnęła już bardzo wysoki poziom zorganizowania oraz może siępochwalić sporym doświadczeniem.

Jest to program, który bardzo szybko znalazł dla siebie miejscewśród organizacji pozarządowych oraz zyskał szacunek i zaufanieobywateli.

IDEA BIUR PORAD OBYWATELSKICH

Biura Porad Obywatelskich to miejsce, do których może zgłosić siękażdy obywatel, bez względu na wiek, płeć, narodowość i statusmajątkowy. BPO istnieją po to, aby pomóc ludziom w znalezieniuodpowiedzi na pytania: jakie prawa przysługują zgłaszającemu się doBiura obywatelowi w trudnej, indywidualnej sytuacji, w której się znalazłoraz gdzie (w których instytucjach) mogą otrzymać skuteczną pomoc.Biura Porad Obywatelskich nie udzielają porad prawnych, natomiastpracownicy BPO mogą podać każdej zainteresowanej osobie podstawyprawne odnoszące się do jej problemu.

BPO udzielają informacji w oparciu o jednolity system standardów,do których należą: system informacyjny (pomagający w rozwiązywaniuproblemu klienta), sposób udzielania informacji (wyczerpujący,zrozumiały przyjacielski), dostępność Biura dla wszystkichpotrzebujących porady. Informacje, których udziela się w Biurach PoradObywatelskich są bezpłatne i poufne.

HISTORIA POWSTANIA BPO W POLSCE

Idea poradnictwa obywatelskiego w Polsce zaczerpnięta została zWielkiej Brytanii. Struktura i system pracy brytyjskich Citizens AdviceBureaux (CAB) stanowił wzór dla stworzonych w Polsce Biur PoradObywatelskich.

Pierwsze CAB w Wielkiej Brytanii powstały zaraz po wybuchudrugiej wojny światowej i były związane z problemami wynikającymi ztrudnej sytuacji czasu wojny. Następnie Biura przekształciły się w

26

jednostki pomocy i informacji o nowo wprowadzanych prawachobywatelskich i możliwościach ich realizacji.

Początki Biur Porad Obywatelskich w Polsce sięgają 1993 roku.Pomysł przeniesienia idei poradnictwa obywatelskiego do Polski pochodziz Fundacji „Samaritanus”.

Na początku lat 90-tych dynamiczny czas przemian zainspirował dopowoływania biur udzielających wszechstronnej i rzetelnej informacji. Pokonsultacjach z ekspertem brytyjskim postanowiono zebrać grupęorganizacji i powołać 5 pilotażowych Biur Porad Obywatelskich. Napoczątku projektowi przewodniczyła Phare Democracy Programme FRDLi prawie przez dwa lata zajmowała się programem. Dzięki dotacjom zPhare Democracy Programme oraz Know How Fund powstały biura wWarszawie i Łomży (1996), Wrocławiu i Przemyślu (1997) oraz wKoninie.

W 1998 roku powstał Związku Stowarzyszeń Biur PoradObywatelskich. W okresie od maja do końca października 1998 Związekdziałał w ramach programu Fundacji „Pomoc Społeczna SOS”, a zpoczątkiem listopada usamodzielnił się.

OPIS OBECNEJ SYTUACJI BPO W POLSCE

Biura Porad Obywatelskich zrzeszone są w Związku StowarzyszeńBiur Porad Obywatelskich (ZSBPO). Związek jest organizacjąpozarządową, która powstała w celu realizacji idei poradnictwaobywatelskiego w Polsce. Pomysł ten został zaczerpnięty z WielkiejBrytanii, w której od ponad pięćdziesięciu lat funkcjonuje sieć CitizensAdvice Bureaux (CAB). ZSBPO w kontaktach z istniejącymi Biurami PoradObywatelskich i przy zakładaniu nowych Biur, korzysta z doświadczeńCAB i brytyjskiego odpowiednika ZSBPO – NACAB.

Do głównych zadań ZSBPO należą: rozwój sieci BPO (koordynacjapracy istniejących Biur i zakładanie nowych, zbieranie i dystrybucjainformacji na temat źródeł finansowania), praca redakcji(opracowywanie i aktualizacja systemu informacyjnego) oraz szkolenia(organizowanie treningów dla kierowników i pracowników BPO).

Aby mogło powstać Biuro Porad Obywatelskich powinny zostaćspełnione następujące warunki: BPO może założyć organizacjapozarządowa, posiadająca silne poparcie lokalnych władz. Organizacjaaspirująca do utworzenia BPO powinna być na początku zdolna dospełnienia roli inkubatora dla Biura Porad Obywatelskich aż dousamodzielnienia się (uzyskania przez BPO osobowości prawnej). Jeżeli

27

organizacja spełnia ten warunek, ZSBPO podpisuje z nią wstępneporozumienie o rozwoju sieci BPO w Polsce.

Do momentu usamodzielnienia się BPO (powinno to nastąpić wciągu roku od chwili podpisania porozumienia), organizacja inkubującaBPO zobligowana jest do ponoszenia kosztów administracyjnychprogramu, zdobywania środków finansowych dla BPO, pozostawania wkontakcie z siecią BPO, zatrudnienia osoby odpowiedzialnej za wdrażanieprogramu oraz znalezienia samodzielnego lokalu spełniającegostandardy ZSBPO (najlepiej, aby było to pomieszczenie na parterze, opowierzchni nie mniejszej niż 50 m2, z wyodrębnionym pomieszczeniemdla pracowników i poczekalnią dla klientów, z dwoma liniamitelefonicznymi, dostosowany dla osób niepełnosprawnych, w centrummiasta).

Po usamodzielnieniu się (uzyskaniu odrębnej osobowości prawnej),obowiązki w zakresie przestrzegania standardów oraz pozyskiwaniaśrodków finansowych, przechodzą na Biuro Porad Obywatelskich jakoorganizację autonomiczną. Z samodzielnym Biurem ZSBPO podpisujestałą Kartę Współpracy.

Biura Porad Obywatelskich

BPO Gdańsk 80-405, ul. Mickiewicza 33 tel (0-58) 343-28-95, fax (0- 58) 341-24-95

BPO Jarosław 37-500 , ul. Rynek 6 tel/fax (0-16) 621-53-61

BPO Konin 62-510, ul. Hurtowa 1/1 tel/fax (0-63) 245-62-23

BPO Kłodzko 57-300, ul. Okrzei 7 tel. (0-74) 867-84-97

BPO Lubaczów 37-600, ul. Kościuszki 65 tel/fax (0-16) 632-90-20

BPO Łomża 18-400, Polowa 53 tel/fax (0-86) 216-58-78 w.43

BPO Mikołajki 11-730, ul. Szkolna 1 tel/fax (0-87) 421-50-38

BPO Przemyśl 37-700, ul. Barska 15 tel/fax (0-16) 670-71-85

BPO Warszawa 00-352, ul. Gałczyńskiego 3tel/fax (0-22) 828-12-95

BPO Wrocław 50-076, ul. Szajnochy 12 tel/fax (0-71) 344-84-39

28

Gdańsk Konin Łomża

ANALIZA PORÓWNAWCZA BPO cz. I

Pytania


Ogólne informacje

Adres,Telefon

ul Mickiewicza 33, Gdańsk-Wrzeszcz, tel. (68) 341 81 71

ul Hurtowa 1/1, 62-510 Konin, tel/fax (63) 245 62 23 lub centrala (63) 242 22 65 w. 222

Ul. Polowa 53, 18-400 Łomża,Tel. (86) 16 58 78 w. 43

Godzinyotwarcia

Poniedziałek: 16.00 - 20.00 Poniedziałek – czwartek: 8.00 - 17.30, piątek: 8.00 – 16.00

Poniedziałek: 13.00 – 17.00Wtorek-czwartek: 10.00 – 14.00

Organi-zacja pro-wadząca

Stowarzyszenie Akcja Społeczna. Biuro inkubowało i prowadzi Stowarzyszenie„Wielkopolska Obywatelska”.

Stowarzyszeni Spolegliwość było założycielem igrało rolę inkubatora, znane na rynku lokalnymi pomogło w otrzymaniu lokalu. Obecniebiuro prowadzi Stowarzyszenie WspieraniaPoradnictwa Obywatelskiego.

Czasistnienia

Od 15 marca 1999 r. Biuro powstało w 1998 r., ale porad udziela od1 I 1999 r.

10 października 1996 (drugie w Polsce po W-wie).

Warunki lokalowe:

Odległośćodcentrummiasta

Mała, dogodny dojazd transportem publicznym. Zarówno biuro, jak i centrum miasta znajdujesię w Nowym Koninie. Odległość między niminie jest duża – 10 minut autobusem, 20 minutpieszo. Dobre połączenie z dworcemkolejowym.

W samym centrum miasta na jednej z bocznychuliczek.

Odległośćodurzędów iinstytucji

Odległość niezbyt duża. Biuro sąsiaduje z powiatowym urzędem pracy ipowiatowym ośrodkiem pomocy społecznej,odległość od innych urzędów i instytucji jestniewielka.

W bezpośrednim sąsiedztwie urzędówmiejskich, w tym samym budynku mieszczą sięmiędzy innymi: Powiatowe Centrum Pomocy,Związek Emerytów oraz szereg innychorganizacji społecznych.


Oznacze-nie BPO

Biuro dobrze oznakowane. Bardzo dobre oznaczenie, tak na zewnątrzbudynku, jak i w jego środku, nowi klienci niepowinni mieć żadnych problemów z trafieniemdo niego.

Na zewnątrz budynku oraz na drzwiach.

Dostęp-ność dlaosób nie-pełnosprawnych

Nie ma dostępu. Dobra. Utrudniona, biuro mieści się na pierwszympiętrze, bez windy.

Ilośćpokoi

Poczekalnia i pomieszczenie, gdzie prowadzonesą rozmowy z klientami biura, braksekretariatu.

Dwa, duże pokoje i poczekalnia na zewnątrzbiura.

60 m2, 2 pokoje, przedpokój i toaleta.

Warunkidla zacho-wania po-ufności

Oddzielne pomieszczenie do rozmów zklientami.

Warunki lokalowe sprzyjają zachowaniupoufności. Klienci przyjmowani są w oddzielnympokoju, gdzie najpierw rozmawia z nim osoba„pierwszego kontaktu” a w razie potrzebydoradca. Pomieszczenie to urządzone jest wsposób zapewniający klientom komfort ipoczucie bezpieczeństwa.

Osobne pomieszczenie do rozmów z klientem.

Wyposa-żenie

Na wyposażeniu są jedynie meble, brak jestwyposażenia technicznego.

Biuro jest dobrze wyposażone. Posiada własnykomputer, drukarkę, ksero, fax.

Posiadają na wyposażeniu: xero, fax, komputer,drukarkę, telefon, dwie szafy, stolik, kanapa,szafki biurowe, 6 krzeseł.

Personel biura:

Liczbazatrudnio-nych osób

Nie ma osób zatrudnionych na stałe. Biuro zatrudnia 1 osobę na pełen etat, 2 osobyna pół etatu i 2 stażystów z powiatowegourzędu pracy.

2 osoby zatrudnione na stałe.

Liczba isposóbrekrutacjiwolonta-riuszy

Nieformalne współpracuje 9 osób. W biurze na stałe pomaga dwóch studentów 2-go i 3-go roku zaocznego prawa oraz studencipracy socjalnej Wyższej Szkoły Zawodowej zKonina, którzy odbywają jednodniowy stażterenowy.

5 wolontariuszy, którzy są polecani lubprzychodzą z referencji. W najbliższejperspektywie możliwość nawiązania współpracyze Szkołą Biznesu.


Zasadypracywolonta-riuszy

Dyżury pracowników. Wolontariusze pomagają w biurze w czasiewyznaczonych dyżurów i pod opieką doradców.Studenci odbywający jednodniowy stażterenowy, zmieniają się co tydzień, do ichzadań należy przygotowanie, drukowanie,rozdawanie ulotek, przeprowadzanie ankiet.

Stałe dyżury.

Czy wśródzatrudnio-nych lubwolonta-riuszy sąosoby zwykształ-ceniemprawni-czym?

Tak, jest jedna osoba. W biurze raz w tygodniu ma stały dyżurprawnik, poza tym biuro utrzymuje telefonicznykontakt z dwoma innymi prawnikami, z którymiw razie potrzeby konsultuje powstałe problemyprawne.

Założycielka i główny koordynator Pani AlicjaMoroz Rutkowska.

Metodyszkoleniapersonelubiura

Szkolenia prowadzi ZSBPO oraz pomaga MOPS. Biuro korzysta głównie ze szkoleńprzeprowadzonych przez ZSBPO orazWielkopolskie Centrum Informacji i WspieraniaOrganizacji Pozarządowych.

Istnieje grupa trenerska prowadzona przezZwiązek Stowarzyszeń Biur PoradObywatelskich oraz tzw. Centrum Wolontariatu.Stowarzyszenie planuje i finansuje oweszkolenia. Szkolenia odbyły się w Mikołajkachoraz w Jachrance, szkolenia prowadziła takżefundacja Partners. Na początku działalnościszkolenia przeprowadzili trenerzy z Anglii.

Źródławiedzykoniecz-nej doudzielaniaporad

Personel czerpie informacje konieczne doudzielania porad głownie z materiałów ZSBPO,MOPS, wydawnictw, kodeksów.

Lex „Omega”, kodeksy, komentarze, „GazetaPrawna”, „Rzeczpospolita”, „GW”.

Biuro otrzymało program Lex wraz zaktualizacją od Ambasady Amerykańskiej, mawłasna biblioteczkę oraz otrzymuje informatoryod Związku Stowarzyszeń BPO.

Specjali-zacja per-sonelu wokreślo—nych dzie-dzinach

Nie istnieje specjalizacja personelu wokreślonych dziedzinach z powodu wytycznychZSBPO.

Istnieje podział jedynie na osoby pierwszegokontaktu, które jako pierwsze zapoznają się zproblemem klienta i pozostałe osoby, którychzadaniem jest uzupełnienie porady, gdy osobapierwszego kontaktu nie może sama sobieporadzić z rozwiązaniem sprawy.

Nie ma podziału na specjalizacje.

Funkcjonowanie biura


Współpra-ca biura zwładzamisamorząd-owymi,kierownic-tweminnychistotnychinstytucji

Współpraca z samorządem terytorialnym:składane są wnioski o dofinansowanie,samorząd obiecuje nowy samodzielny lokal.

Biuro utrzymuje bardzo dobre kontakty zwładzami samorządowymi – z MiejskimOśrodkiem Pomocy i Promocji Rodziny; zpowiatem konińskim została zawarta umowa oświadczenie usług polegających nainformowaniu mieszkańców o przysługującychim prawach i obowiązkach; z RegionalnymOśrodkiem Polityki Społecznej w Poznaniuprowadzone są rozmowy o otworzeniu punktówinformacyjnych BPO w ościennych powiatachKonina i Wielkopolsce.

Współpraca teoretycznie dobra, mają uznaniedla wykonywanej pracy, złożona została ofertaz prośbą o pomoc.

Współpra-ca BPO zinnymiorganiza-cjami

Biuro współpracuje z: Fundacją RodzinaNadziei, Centrum Praw Kobiet, RCWOP,Centrum Informacji Kryzysowej, NiebieskaLinia, Fundacja im. Brata Alberta.

Biuro stworzyło własną bazę danych omiejscowych organizacjach pozarządowych,którą ciągle aktualizuje, i którą wykorzystuje doswojej działalności. Poza tym biuro staleprzygotowuje materiały instruktażowe na tematjak założyć BPO dla innych organizacjidziałających w powiecie konińskim np. ZwiązkuKombatantów w Osieku n. Notecią.

Stow. Edukacji Praw Człowieka> szkoleniaPowiatowe Centrum Pomocy Rodzinie> klienciRada Miejska> przekazuje jakie decyzje iuchwały są podejmowaneMiejski Ośrodek Pomocy Społecznej> klienci

Współpra-ca z in-nymibiurami

Kontakty na szkoleniach ZSBPO. Ogranicza się do systematycznych spotkańorganizowanych przez ZBPO.

Współpraca odbywa się za pośrednictwemZwiązku Stowarzyszeń BPO. Biurawspółpracujące to W-wa, Konin, Przemyśl, biuranie samodzielne lub powstające dopiero to:Wrocław, Mikołajki, Gdańsk, Inowrocław.

Źródłafinanso-wania isposobypozyski-waniafunduszy

Dotacje z ZSBPO, Agencji Promocji ZawodowejKobiet.

ZSBPO, środki uzyskane na podstawie umowy zpowiatem o świadczeniu usług, Fundacja S.Batorego, inni donatorzy.

Złożono nowy wniosek na przyszły rok, czynszpokrywa samorząd, koszty eksploatacyjneponosi organizacja, Zrzeszenie BPO złożyłowniosek do Ambasady Kanadyjskiej orazFundacji Forda.

Podłącze-nie dointernetu

Nie ma podłączenia do internetu. Nie ma podłączenia do internetu. Nie posiada.

Klienci upp:


Informo-wanie odziałal-nościBPO

Lokalne media, broszury i zaprzyjaźnioneorganizacje.

Ogłoszenia prasowe w regionalnym„Przeglądzie Konińskim”, ulotki rozdawaneprzez studentów.

TV, radio, prasa podają informacje odziałalności biura.

Jak sąprzecho-wywaneinformacje odanychosobo-wychklienta?

Klienci nie informują o swoich danychosobowych, bo brak jest warunków do ichprzechowywania.

Klienci na zasadzie dobrowolności podają swojedane osobowe, które umieszczane są w karcierejestracyjnej klienta i karcie sprawy. Klient maprawo wglądu i poprawy podanych przez siebieinformacji. Klient zgodnie z ustawą o ochroniedanych osobowych składa oświadczenie, żewyraża zgodę na przetwarzanie iprzechowywanie podanych przez niego danych.

Zwykle podają dane i są one przechowywanepoprawnie.

Jak wery-fikuje sięmożliwo-ści finan-soweklienta?

Możliwości finansowe klienta co do opłaceniaprofesjonalnego prawnika nie są weryfikowane(z powodu wytycznych ZSBPO).

Biuro udziela porad bezpłatnie wszystkimosobom, które się zgłoszą z prośbą o pomoc.

Nie weryfikuje się choć dowiaduje się poprzezankietę, że około 60-70% osób ma dochodypowyżej 450 zł/os.

Rodzajeudziela-nychporad

Krótka informacja co do sprawy, wskazaniepodstaw prawnych, konkretnych przepisów,pomoc w formułowaniu pisma, informacja ourzędzie kompetentnym do załatwienia sprawy.

Porady udzielane są głównie w drodzebezpośredniego kontaktu z klientem,sporadycznie telefonicznie. Klienci uzyskująinformację o tym jaka jest podstawa prawnaprzedstawionej przez nich sprawy i jejwyjaśnienie, w jaki sposób nadać bieg sprawie,w jaki sposób napisać pismo i gdzie jeskierować.

Głównie osobiście lub proste informacjetelefonicznie. Raczej nie przygotowuje się pism,głównie xero wzoru i podanie przykładu.Odesłania do Ośrodka Pomocy Społecznej RadyMiasta, Urz. Pracy, ZUS. Interwencji nieprowadzi się.

Jakie sąpowodynie przyj-mowaniaspraw?

Nie było takich powodów. Biuro stara się zawsze udzielić pomocy bezwzględu na stopień trudności sprawy. Jednakżew sprawach przekraczających jego możliwościwskazuje inne organizacje, instytucje luburzędy, które lepiej potrafią rozwiązaćprzedstawione zagadnienie.

Nie było takich spraw.


Monitoro-wanieskutecz-nośćudzielanych porad,jak roz-strzygasię odpo-wiedzial-ność zabłędneporady?

Klienci nie informują o skuteczności porad, braksystemu monitoringu prawidłowości iskuteczności spraw, brak jest ustalonejprocedury postępowania w wypadku gdy klientzgłosi nieprawidłowość porady. Biuro nie jestubezpieczone od odpowiedzialności cywilnej nawypadek błędnej porady.

Biuro nie monitoruje skuteczności iprawidłowość udzielanych porad. Informacjęzwrotną otrzymuje jedynie od własnychklientów, którzy informują biuro o przebiegu izakończeniu sprawy.

Jedynie gdy klienci piszą podziękowania.

Sposóbprowa-dzeniadokumen-tacji

Biuro przechowuje tylko kartę klienta i ankietędo celów statystycznych ZSBPO.

Biuro prowadzi akta każdej sprawy. Daneklienta za jego zgodą umieszczane są w karcierejestracyjnej i karcie sprawy. Klient ma prawow każdym czasie żądać przedstawienia jego aktsprawy oraz ich uzupełnienia i sprostowania.Dokumentacja nie jest prowadzona w formieelektronicznej. Co miesiąc sporządzane jestsprawozdanie, w którym biuro wykazuje ilośćspraw, ich rodzaje, sposób udzielenia pomocyoraz ilość rozwiązanych przypadków.

Prowadzona jest karta klienta, akt nieudostępnia się i nie kopiuje dokumentów.

Liczbaudziela-nychporad

Ok. 230 (np. z ustawy o ewidencji ludności,spadki, pomoc społeczna, przymusoweleczenie, przemoc domowa).

Średnio w ciągu miesiąca udzielanych jest ok.80 porad. Porada to udzielenie klientowiinformacji o przysługujących mu prawach isposobach ich realizacji, to wskazanie podstawyprawnej i właściwego do załatwienia organu,czy instytucji, to pomoc w napisaniu pisma.

W tym roku 712 spraw , 1262 rozpatrzonychproblemów, przez poprzednie dwa lata było 473osoby (miesięcznie 105 problemów, około 60osób).

Czasoczeki-wania naudzielenieporady

Porady są udzielane na bieżąco lub w ciągu 7dni.

Co do zasady porady udzielane są w czasiepierwszej wizyty klienta. W sprawach trudnychlub zawiłych porady udzielane są na kolejnymspotkaniu.

Zwykle na bieżąco, terminy spotkań zapisywanesą w zeszycie.


Kategory-zacjaporad

16 kategorii według wytycznych ZSBPO. Taki sam jak kategoryzacja przyjęta przezZSBPO.

rodzinne 255 – 20%obywatel, a instytucja 190 – 15%praca 188 – 15%ubezpieczenia społeczne 152 – 12%mieszkaniowe 121 – 9,5%pomoc społeczna 95 – 7,5%

Najtrud-niejszesprawy

Z zakresu ochrony własności. Dużo spraw dotyczy osób niepełnosprawnych ione nastręczają najwięcej problemów.

Czasem sprawy są już na etapie zbyt dalekim,osoby starsze które zapisały wszystko rodzinie izostały bez opieki.

Najwięk-szesukcesy

Nie było dotąd spektakularnych sukcesów. Biuro za krótko funkcjonuje aby móc pochwalićsię jakimiś wielkimi sukcesami.

Osoba eksmitowana z mieszkania KółekRolniczych, wykazano że w aktach zaginąłdokument na podstawie, którego wydanoorzeczenie o eksmisji.

Czy BPOstara sięzapewnićpomocprofesjo-nalnegoprawnika?

Tak, biuro kieruje do prawników udzielającychporad w zaprzyjaźnionych instytucjach.

Biuro w sprawach wymagających interwencjiprofesjonalnego prawnika zapewnia klientowiopinię prawnika.

2,3 sprawy zostały skierowane dozaprzyjaźnionego prawnika.

Co wprzypadkusprawwymaga-jącychpostępo-waniasądowego

Nie było dotychczas spraw, które wymagałypostępowania sądowego.

Biuro ogranicza się jedynie do pomocy wnapisaniu pisma procesowego, do wskazaniapodstaw prawnych sprawy oraz nadaniu biegusprawie. Nie podejmuje żadnych interwencji winteresie klienta, nie monitoruje sprawy wsądzie.

Nie była takich spraw.

Inne:

Materiały,które uppmożeudostęp-nić innym

Broszury informacyjne. Ministerialne broszurki o reformie adm. isystemie emerytalnym, wzory pism.

Propozyc-je zmianlegislacyj-nych

Przepisy dotyczące eksmisji, podniesienieminimum socjalnego.

Związek Stowarzyszeń BPO będzie koordynowałtakie postulaty.


Perspek-tywyfunkcjo-nowaniaBPO

Uzyskanie wysokiego profesjonalizmu działań,pewnego finansowania (z MOPS-u), nowegolokalu, popisanie porozumienia z samorządemterytorialnym.

Biuro prowadzi bardzo aktywną działalność narzecz zdobywania środków finansowych i jak narazie udaje mu się zdobyć potrzebne nafunkcjonowanie pieniądze. Ciekawymrozwiązaniem jest umowa zawarta z powiatemna mocy, której biuro ma świadczyć na rzeszpowiatu usługi polegające na informowaniuobywateli o przysługujących im prawach isposobach ich realizacji.

Dobre warunki lokalowe, nadzieja na pomocsamorządu.

Czy uppwspółpra-cuje zprawnika-mi i najakichzasadach,lub czychcewspółpra-cować?

Nawiązanie kontaktu z ELSA. Biuro posiada dobre kontakty z miejscowymikancelariami prawnymi. Niektóre z nichzaoferowały swoją pomoc w postacitelefonicznych konsultacji. Poza tym raz wtygodniu ma wyznaczony stały dyżur prawnikbiura, który w razie potrzeby podejmujeinterwencję.

Nie współpracuje, ale czasem byłby prawnikprzydatny.

Problemyi trudnościBPO

Lokalowe i finansowe (brak wsparcia odsamorządu, chociaż wykonują zadaniapowiatu).

Biuro skarży się na braki personalne. Cały czasstara się o środki finansowe na wynagrodzeniedla kolejnego pracownika, który mógłbypracować na pełen etat.

Potrzeba zwiększenia liczby pracowników,remont, koszty eksploatacyjne wysokie,potrzebne regały biurowe, skaner, aktualizacjaLexa – 180zł/rok.

UNIWERSYTECKIE PORADNIE PRAWNE IURA … kliniki_bpo.pdf · dzięki czemu wśród przyszłych...

Documents

Transcript of UNIWERSYTECKIE PORADNIE PRAWNE IURA … kliniki_bpo.pdf · dzięki czemu wśród przyszłych...