ĆWICZENIE 1W pewnym państwie pokłóciło się dwóch ministrów. Jeden chciał wprowadzić przepis, aby uczniowie obowiązkowo biegali 10 razy dokoła boiska codziennie przed lekcjami, a drugi – by nie zadawać prac domowych. Obaj przedstawiali premierowi swoje racje. Argumenty pierwszego z nich widzisz w tabeli. Zbierz argumenty dla drugiego ministra.

MINISTER I MINISTER II SPORT TO ZDROWIE! TRZEBA DBAĆ O

TO, BY UCZNIOWIE ĆWICZYLI JAK NAJWIĘCEJ.

DOTLENIONY MÓZG LEPIEJ PRACUJE. BIEGI POPRAWIĄ ZDOLNOŚĆ UCZENIA SIĘ.

ZMĘCZONY UCZEŃ NIE BĘDZIE MIAŁ OCHOTY NA CHULIGAŃSKIE WYBRYKI, CO POPRAWI DYSCYPLINĘ W SZKOLE.

……………………………...............……………………………………………………………………………………………….

……………………………………….........................................................................………………………………………………..

……………………………………….………………………………………………..………………………………………………..

ĆWICZENIE 2

Przygotowując wystąpienie, możesz odwołać się do już istniejącej tradycji, znanych motywów, literatury, legend, ale także przysłów, sentencji, aforyzmów, które odnoszą się do jakiejś pozytywnej postawy, np. ODWAGI lub ZARADNOŚCI. Czy wszystkie ze zgromadzonych powiedzeń mogą być używane w każdym typie mowy? Zaznacz sentencje stosowne tylko w mowie potocznej.

ZARADNOŚĆ I ODWAGA

Bez pracy nie ma kołaczy. Jak sobie pościelisz, tak się wyśpisz. Kto oczy zamknie, kiedy patrzeć trzeba,

Temu i Pan Bóg nie pomaga z nieba. (G. Chaucer, Opowieści kanterberyjskie) Chcieć to móc. Śmiałym szczęście sprzyja. A jeśli nam brakuje okazji do ćwiczenia odwagi,

trzeba je sobie znaleźć. (Mistrz Wincenty, Kronika polska, parafraza)

Strefa międzyzwrotnikowa to obszary bardzo wilgotne, o wysokich temperaturach.

Z tego względu klimat strefy międzyzwrotnikowej możemy podzielić właśnie na klimat lasów równikowych i sawann, gdzie żyją m.in. gazele.

Podczas gdy antylopy, jak reszta ssaków w tej strefie, są raczej niewielkie, owady osiągają tam pokaźne rozmiary.

Rekordzistą jest też inny owad – wij z dżungli Borneo, który osiąga 27 cm długości.

To w niej występują deszczowe lasy równikowe i tropikalne sawanny.

Reasumując – świat zupełnie inny niż ten, jaki znamy w klimacie umiarkowanym.

Rozpiętość skrzydeł Królowej Aleksandry – największego motyla świata – dochodzi do 28 cm!

Zwierzęta te w okresie suszy, gdy brakuje pożywienia i wody, odżywiają się nocą, jedząc rośliny pobierające parę wodną z powietrza.

ĆWICZENIE 3

Przeczytaj fragmenty tekstów i połącz je tak, by powstał spójny tekst. Podpowiedzią są wyróżnione słowa.

STREFA MIĘDZYZWROTNIKOWA

ĆWICZENIE 4 [gr. I]

Podaj odpowiedniki typowe dla stylu oficjalnego; omów zakres użycia wyrazów i fraz.

biegać do dyrektora z każdą drobnostką – wierni na mszy gadają – mieć – świętować – dogadywać się – dowolny – obowiązkowy – patrzeć przez palce – puszczać mimo uszu – mieć powyżej uszu –

ĆWICZENIE 5 [gr. II]

Wskaż błędy. Nazwij je.

Dużo słyszałam o Marku Citko.W radio mówiono o badaniach kompetencji uczniów.Wylądowałem na ziemię.W klasie jest trzydzieści pięć uczniów.Proszę Panią, on mi przeszkadza.bardziej szerszy,bardziej wysoki,Penelopa tkała całun dla swego teścia, którego w nocy pruła.Można go by było posądzić…Sądzę i chciałbym, żeby mi się to udało, żeby uczyć się systematycznie.W porównaniu do innych krajów.Książkę, gdzie jest dużo ilustracji dobrze się czyta.Nie aresztowali go, a tropili i obserwowali.Samoloty muszą lądować, zaopatrując się w paliwo i smary.Opisywane urządzenie użyto po raz pierwszy w tej hucie.Pieniądze można odbierać przed i po przerwie.

[oprac. na podst. materiałów dydaktycznych dla nauczycieli]

ĆWICZENIE 6 [gr. I]

Określ różnicę między synonimami.

przyjemny, miły, sympatyczny, ujmujący, wdzięczny,wkrótce, niedługo, niebawem, wnet, natychmiast,

ĆWICZENIE 7 [gr. II]

Znajdź synonimy intensyfikacyjne do danych wyrazów.

mądry – trwały –trudno –lękliwie –surowo –tendencyjny –

ĆWICZENIE 8 [gr. III]

Znajdź potoczne odpowiedniki wyrazów.

lakoniczny – sławetny –detal –manipulować –reprezentować –adaptacja –antrakt –atelier –

ĆWICZENIE 9 [gr. III]

Wskaż ewentualne błędy w związkach frazeologicznych o ograniczonej łączliwości. Przyporządkuj związek frazeologiczny do odpowiedniej odmiany stylowej polszczyzny.

odgrywać znaczenie – tym niemniej –w pierwszym rzędzie –posiadać doświadczenie –potencjalne możliwości –w każdym bądź razie –póki co –być na tapecie –dysponować ciosem – w ostatnim okresie czasu –

ĆWICZENIE 10

Oceń wartość komunikacyjną dystansu, gestu i mimiki w kolejnych obrazach.