Ewa Maćkowiak

UJĘCIE WARTOŚCI FIRMY W WARTOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA

Wartość firmy jako kategoria ekonomiczna tworzona jest przez zespół identyfikowalnych, nie dających się samodzielnie wycenić atrybutów przedsię­biorstwa, które funkcjonują niezależnie od identyfikowalnych jego aktywów. Wartość firmy nie powinna być utożsamiana z wartością przedsiębiorstwa, gdyż stanowi jedynie jego element składowy.

Wartość firmy, jako kategoria rachunkowości pojawia się podczas prze­jęcia jednego podmiotu gospodarczego przez inny, w przypadku gdy cena transakcji odbiega od wartości rynkowej składników majątkowych przejętego przedsiębiorstwa.

Przejęcie polega na wchłonięciu innego podmiotu w taki sposób, że traci on swój byt prawny, a majątek materialny i niematerialny oraz zobowiązania są przejmowane przez nabywcę. Koniec lat dziewięćdziesiątych charakteryzował się wzrostem procesów mających na celu przejęcie jednych podmiotów gospo­darczych przez inne.

Podstawowy cel przejęcia jest taki sam, jak przy podejmowaniu wszyst­kich decyzji inwestycyjnych związanych z ogólna strategią firmy - uzyskanie dodatkowej wartości.

Cel ten można uzyskać przez zbudowanie przewagi konkurencyjnej, za­pewnienie długookresowego sukcesu ekonomicznego, uzyskanie efektu skali (ekspansja gospodarcza), poprawę ogólnej efektywności i sprawności działania, usprawnienie funkcji podstawowych i pomocniczych.

Wartość przedsiębiorstwaWartość jest to cecha jakiejś rzeczy, dająca się wyrazić równoważnikiem

pieniężnym lub innym środkiem płatniczym1.

1 Por. Słow nik języka polskiego. T. 3. P W N . W arszawa 1981, s. 660.

166Ewa Maćkowiak

Wartość stanowi cenę czegoś wyrażoną w pieniądzu lub jako ekwiwalent innych dóbr, na które to coś może być wymienione2.

W teorii ekonomii można wyróżnić następujące definicje wartości3:1) wartość użytkow ą-jest to zdolność danego dobra do zaspokajania ludzkich

potrzeb,2) wartość wymienną - zdolność danego dobra do bycia przedmiotem wymia­

ny na inne dobro,3) cenę towaru - pieniężne wyrażenie danego dobra,4) wartość naturalną - wartość centralna, do której dążą ceny wszystkich to­

warów.Analizę istoty wartości przedsiębiorstwa należy rozpocząć od wyłonienia

podstawowych podejść do jej definiowania. Podejścia te to wartości: księgowa, odtworzeniowa, likwidacyjna i wartość jako pochodna wielokrotności zysków przedsiębiorstwa.

Wartość księgowa przedsiębiorstwa jest to wartość aktywów i pasywów z bilansu wyceniona w myśl zasad zawartych w ustawie o rachunkowości. W rzeczywistości wartość ta może w znacznym stopniu różnić się od wartości rynkowej. Różnica jest wynikiem wpływu czterech grup czynników, do których zalicza się:- wpływ inflacji, gdyż wycena bilansowa abstrahuje w dużej mierze od zmian

inflacyjnych, jakie zachodzą od dnia nabycia do daty wyceny sporządzanej na potrzeby bilansu,

- zużycie fizyczne i moralne aktywów wynikające ze stopnia utraty wartości użytkowej aktywów w wyniku zużycia technicznego, zwiększonej wadli­wości, uszkodzeń fizycznych, osłabienia w wyniku ich użytkowania. Zuży­cie moralne natomiast należy wiązać ze stopniową utratą wartości użytko­wej aktywów spowodowaną postępem technicznym.

- inne źródła (różnice kursów giełdowych, różnice w wycenie zapasów) - zgodnie z zasadą ostrożnej wyceny papiery wartościowe przeznaczone do obrotu wycenia się w bilansie po cenie nabycia, nie niższej niż bieżąca cena sprzedaży netto.

Wartość odtworzeniowa to wartość nakładów, jakie należałoby ponieść na odtworzenie firmy.

Wartość likwidacyjna dotyczy dochodu, jaki można uzyskać likwidując przedsiębiorstwo.

Wartość jako pochodna wielokrotności zysków przedsiębiorstwa dotyczy wielokrotności generowanych zysków.

2 Por. Longm an Dictionary o f Contem porary English . P W N , W arszawa 1990, s. 1165.3 Por. M . Dobb: Teorie wartości i podziału od Adam a Smitha. Ideologia a teoria ekonom ii. P W E , Warszawa

1976, s. 52.

UJĘCIE WARTOŚCI FIRMY..,167

Wartość przedsiębiorstwa wiąże się również z korzyściami dla inwesto­rów, wnoszących kapitał. Istota wartości przedsiębiorstwa jest więc silnie sko­relowana z istotą inwestowania. Na wartość przedsiębiorstwa nie mają wpływu jego historyczne wyniki finansowe, lecz te, które będą osiągane w przyszłości. Stąd wartość przedsiębiorstwa wynika z wielkości dochodów, których dostarczy ono inwestorom w przyszłości, nie zaś z osiąganych historycznych wyników finansowych, czy też wyłącznie ceny, jaką w danym momencie można za nie osiągnąć na rynku.

W wyniku prac nad pojęciem wartości przedsiębiorstwa stworzono tzw. standardy wartości4.

I tak rozróżnia się pięć standardów wartości:1. Rzetelna wartość rynkowa, która odzwierciedla cenę, za jaką w danym

momencie dany walor sprzedaży stałby się przedmiotem transakcji kupna- sprzedaży pomiędzy wykazującymi chęć do jej zawarcia stronami, podczas gdy żadna z nich nie działa pod wpływem przymusu i każda ma odpowied­nie informacje pozwalające na podjęcie racjonalnych decyzji co do warun­ków transakcji.

2. Wartość rynkowa odzwierciedlająca najbardziej prawdopodobną cenę, przy której dany walor stałby się przedmiotem transakcji kupna-sprzedaży na do­statecznie konkurencyjnym i otwartym rynku z zachowaniem wszelkich warunków rzetelnej transakcji, a kupujący działa racjonalnie, bez spe­cyficznych motywacji na podstawie dostatecznych informacji.

3. Wartość inwestycyjna odzwierciedla wartość dla konkretnego, specyficzne­go inwestora, odpowiadającą jego indywidualnym wymogom i preferen­cjom, a zatem jest odmienna od rzetelnej wartości rynkowej i wartości ryn­kowej, które abstrahują od charakterystyki danego inwestora, a odnoszą się do hipotetycznego, przeciętnego inwestora na rynku.

4. Wartość wewnętrzna odzwierciedla wartość wynikającą bezpośrednio z rzeczywistej zdolności do generowania dochodu dla właścicieli, różni się tym od wartości inwestycyjnej, że opiera się na charakterystyce wewnętrz­nej, która wynika z wewnętrznych cech tego waloru.

5. Wartość sprawiedliwa oznacza ochronę inwestorów mniejszościowych.Oprócz powyższych standardów definiowania wartości przedsiębiorstwa

należy rozróżnić również dwa zasadnicze podejścia:- kontynuacyjne,- likwidacyjne.

4 Por. S.P. Pratt, R .F . R eilly: V a lu ing a Business. The Analysis and Appraisal o f C lo se ly Held Com panies. Irwin Professional Publishing, Ch icago 1996, s. 23-28.

168Ewa Maćkowiak

W przypadku podejścia kontynuacyjnego przyjmuje się wartość wynika­jącą z potencjału i działalności przedsiębiorstwa. Z kolei podejście likwidacyj­ne odnosi się do wartości, która wynika z dochodów netto osiągniętych w wy­niku zaprzestania działalności przedsiębiorstwa. Rozróżnia się trzy odmiany tego podejścia:- wartość ogółu aktywów - dotyczy ono ustalonej kwoty, wynikającej z ceny,

za którą można zbyć wszystkie aktywa,- wartość zbioru poszczególnych aktywów netto - dotyczy, ustalonej na pod­

stawie wartości wszystkich aktywów, sumy wartości wszystkich aktywów pomniejszonej o wymagane zobowiązania i koszty likwidacyjne kwoty, ja ­ka wynika z ceny, za którą można je zbyć wszystkie oddzielnie,

- wartość zbioru poszczególnych aktywów netto w ramach przymusowej likwidacji dotyczy, ustalonej na podstawie wartości wszystkich aktywów, sumy wartości wszystkich aktywów pomniejszonej o wymagane zobowią­zania i koszty likwidacyjne kwoty, jaka wynika z ceny, za którą można je wszystkie zbyć oddzielnie przy założeniu, że likwidacja musi nastąpić szybko i jest przymusowa.

WARTOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTWA

Podejście kontynuacyjne Podejście likwidacyjne

STANDARDY - szczegółowe definicje wartości

rzetelna wartość rynkowa

wartośćlikwidacyjna

wartośćspodziewana

wartośćrynkowa

wartośćwewnętrzna

R ys. 1. W artość p rzedsięb iorstw a

Źródło: M. Michalski: Zarządzanie przez wartość. WIG-press, Warszawa 2001, s. 16.

UJĘCIE WARTOŚCI FIRMY..,169

Punktem wyjścia przedstawionych wcześniej koncepcji wartości przed­siębiorstwa jest uniwersalna definicja wartości przedsiębiorstwa, która mówi, że faktyczna wartość przedsiębiorstwa zasadza się na wielkości zdyskontowanych odpowiednią stopą dochodów, jakie wygeneruje ono w przyszłości na rzecz inwestorów, niezależnie od formy ich występowania - a zatem nie tylko docho­dów możliwych do osiągnięcia w wyniku kontynuacji działalności, lecz także powstałych na skutek likwidacji - nie jest ona natomiast rezultatem osiąganych przez przedsiębiorstwo historycznych wyników finansowych, czy też wyłącznie ceny, jaką można w danym momencie osiągnąć za nie na rynku.

Wartość firmy

Różnica pomiędzy księgową a rynkową wartością przedsiębiorstwa sta­nowi „wartość firmy” {goodwill). Angielski termin goodwill oznacza5:1) wartość przedsiębiorstwa w postaci inwentarza, reputacji i wyrobionych

stosunków,2) przywileje handlowe firmy, będące sukcesem dobrze prosperującego przed­

siębiorstwa.Po raz pierwszy termin „wartość firmy” pojawił się w roku 1571 w zapi­

sie „[...] przekazałem [...] cały mój biznes oraz goodwill związany z moim kamieniołomem”. Po raz pierwszy wartość firmy została zdefiniowana w roku 18106. „Wartość firmy, która jest przedmiotem sprzedaży, jest niczym innym, jak prawdopodobieństwem, że starzy klienci powrócą na stare miejsce nawet wtedy, gdy starego sklepikarza już nie będzie”.

W Kodeksie spółek handlowych znajduje się następująca definicja: „Fir­ma jest nazwą, pod którą kupiec rejestrowy prowadzi przedsiębiorstwo”. Z kolei Kodeks cywilny określa „przedsiębiorstwo, jako zespół składników material­nych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospo­darczych, obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, w szcze­gólności: firmę (nazwę), znaki towarowe i inne oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorstwo”.

Polskie prawo definiuje wartość firmy w następujących aktach prawnych:1. Ustawa o rachunkowości z 29 września 1994 r. ogłoszona w Dz.U. Nr 121

poz. 591 z późn. zm.2. Rozporządzenie ministra finansów regulujące kwestie amortyzacji w celach

podatkowych.

5 Por. J. Stanisławski: W ie lk i słow nik angielsko-polski. W ydaw nictw o W iedza Powszechna, W arszawa 1983,s. 356.

6 Por S.J. Sim on. Court Decisions Concering Goodw ill. „The Accounting Review ” 1956, Vo l. 31, N o. 2, s. 272.

170Ewa Maćkowiak

W ustawie o rachunkowości „[...] wartość firmy stanowi różnicę miedzy ceną nabycia określonej jednostki lub zorganizowanej jej części a niższą od niej wartością godziwą przejętych aktywów netto, jeśli cena nabycia jednostki lub jej zorganizowanej części jest niższa od wartości godziwej przejętych aktywów netto, to różnica stanowi ujemną wartość firmy”.

Z kolei według prawa podatkowego „[...] wartość początkowa firmy sta­nowi nadwyżkę ceny nabycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części nad wartością rynkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wchodzących w skład nabytego, przyjętego do odpłatnego korzysta­nia albo wniesionego do spółki przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części, odpowiednio z dnia nabycia, przyjęcia do korzystania albo wniesienia do spółki, powiększoną o łączną wartość składników mienia nie będących środka­mi trwałymi ani wartościami niematerialnymi i prawnymi, wynikającą z ksiąg przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części jego mienia - zbywanego, oddawa­nego do odpłatnego korzystania albo wnoszonego do spółki.

W myśl Międzynarodowego Standardu Rachunkowości nr 22 „Połącze­nie jednostek gospodarczych” wartość firmy powstaje w wyniku połączenia jednostek gospodarczych uznawanego za przejęcie i stanowi nadwyżkę ceny nabycia nad wartością godziwą możliwych do zidentyfikowania przejętych aktywów i zobowiązań. Wartość firmy jest aktywowana i amortyzowana w okresie nie przekraczającym 5 lat, chyba że istnieje wystarczające uzasadnienie amortyzowania jej przez dłuższy okres, nie przekraczający jednak 20 lat.

Zgodnie z UK GAAP wartość firmy wynikającą z połączenia jednostek gospodarczych uznawanego za przejęcie oblicza się, biorąc pod uwagę takie same czynniki, jak określone przez MSR 22, czyli stanowi nadwyżkę ceny na­bycia nad wartością godziwą nabytych aktywów. Brytyjskie stanowisko SSAP 22 „Księgowanie wartości firmy” pozwala na wybranie podejścia księ­gowego do wartości firmy: może być ona bezpośrednio eliminowana w ko­respondencji z kapitałami rezerwowymi (podejście zalecane) lub aktywowana jako składnik aktywów w bilansie, co jest zgodne z wymogami wynikającymi z MSR 22.

W przypadku aktywowania wartości firmy zgodnie z SSAP 22 należy ją amortyzować przez okres użytkowania.

W myśl US GAAP wartość firmy, uzyskana w wyniku przejęcia jednost­ki gospodarczej zaksięgowana jako nabycie, jest obliczana na takich samych podstawach, jak w przypadku MSR 22, czyli stanowi nadwyżkę ceny nabycia nad wartością godziwą nabytych aktywów.

UJĘCIE WARTOŚCI FIRMY...171

Podsumowaniem wszystkich definicji dotyczących wartości firmy może być definicja zawarta w Accounting Principles Board Opinion Nr 17 „Intangible Assets”.

Wartość firmy jest to suma wszystkich korzyści, których nie da się ziden­tyfikować w wiarygodny sposób, a które odnoszą się do funkcjonującego przed­siębiorstwa. Na wartość firmy składa się:- dobre imię,- uzdolnieni pracownicy i zarząd,- dobre warunki kredytowe,- reputacja produktu,- usługi i korzyści lokalizacyjne.

Problematyka wartości firmy została więc poruszona w wielu standar­dach rachunkowości. W Accounting Research Study No. 10 „[...] wartość firmy jest różnicą między kwotą zapłaconą a sumą godziwych wartości nabytych rze­czowych składników aktywów i praw majątkowych, pomniejszoną o wartość zobowiązań”.

Wartość firmy powstaje tylko i wyłącznie w jednym przypadku, którym jest przejecie jednego podmiotu przez inny. Cena przejęcia, porównywana z wartością godziwą przejętych aktywów netto, to wartość, po jakiej zostały nabyte aktywa netto przejętej spółki.

Cenę nabycia porównuje się z wartością godziwą, zdefiniowaną w nastę­pujący sposób:

- Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 22„Kwota za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony,

a zobowiązanie uregulowane w drodze przeprowadzonej na warunkach rynko­wych transakcji pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi stro­nami”.

„Wartości godziwe możliwych do zidentyfikowania aktywów i zobowią­zań nabytych w wyniku przejęcia są ustalone z uwzględnieniem zamiarów jed­nostki przejmującej dotyczących sposobu ich wykorzystania”.

- Brytyjskie standardy UK GAAP

Ustalenie wartości godziwej nie odzwierciedla zmian po dacie przejęcia wynikających z zamiarów lub działań jednostki przejmującej (np. zgodnie z MSR 22 rzeczowe aktywa trwałe, które jednostka połączona zamierza sprze­dać, powinny być wyceniane według sprzedaży netto; z kolei zgodnie z UK GAAP majątek ten należy wykazać według wartości ekonomicznej nie przekraczającej zamortyzowanego kosztu odtworzenia lub wartości rynkowej).

172Ewa Maćkowiak

- Amerykańskie standardy US GAAP

Standardy te wymagają, żeby możliwe do zidentyfikowania aktywa i zo­bowiązania szacować według ich wartości godziwej na dzień przejęcia. Zaleca­ne są tutaj podobne metody jak w przypadku MSR 22 z tym, że mogą się po­jawić pewne różnice (np. w przypadku wartości niematerialnych, w myśl MSR 22, należy ujmować w wartościach szacunkowych, w przypadku zaś US GAAP przyjęte wartości niematerialne należy ujmować w wartościach osza­cowanych przez niezależnych rzeczoznawców, którzy określają wartość go­dziwą poszczególnych, możliwych do zidentyfikowania przejętych wartości niematerialnych).

Porównując wszystkie powyższe definicje można wysunąć twierdzenie, że wartość firmy oznacza, iż nabywający jest skłonny zapłacić za dane przed­siębiorstwo lub jego zorganizowaną część znacznie więcej, niż wynika to z oszacowania wartości nabytych składników majątkowych. W takim przypad­ku powstaje dodatnia wartość firmy {goodwill).

Goodwill jest nadwyżką wartości inwestycji ponad wartość aktywów uzyskanych w ten sposób. Goodwill jest zaliczany do aktywów trwałych - do wartości niematerialnych i prawnych. Zdolność do generowania zysków może wynikać z posiadanych wartości niematerialnych i prawnych (np. patenty). Analizując definicje goodwill, należy zwrócić uwagę na dwa podejścia:- majątkowe,- dochodowe.

W podejściu majątkowym goodwill jest nadwyżką wartości przedsię­biorstwa jako całości nad sumą poszczególnych wartości niematerialnych i ma­terialnych. W podejściu dochodowym goodwill to wyrażona w mierniku pie­niężnym zdolność firmy do generowania zysków większych niż przeciętne dla branży.

Oczywiście może pojawić się odwrotna sytuacja, w wyniku której na­bywca jest skłonny zapłacić na dane przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część znacznie mniej niż wynika to z oszacowania nabytych składników mająt­kowych. W tej sytuacji powstaje ujemna wartość firmy (badwill).

Nadwyżkę wartości godziwej aktywów netto spółki przejętej nad ceną przejęcia, czyli ujemną wartość firmy, do wysokości nie przekraczającej war­tości godziwej nabytych aktywów trwałych jednostka zalicza do rozliczeń mię­dzyokresowych. Ujemna wartość firmy w wysokości przekraczającej wartość godziwą aktywów trwałych jest zaliczana do pozostałych przychodów opera­cyjnych na dzień połączenia.

Wartość godziwa przejętych

aktywów netto

173UJĘCIE WARTOŚCI FIRMY...

Rys. 2. U jęcie dodatn iej o raz u jem nej w artośc i firm y

Analizując wartość firmy, należy zwrócić uwagę na czynniki, które ją kształtują. W tabeli 1 zestawiono czynniki kształtujące wartość firmy według pięciu kategorii: wzrostu krótkookresowych strumieni pieniężnych, stabilności, czynników ludzkich, prawa wyłączności, czynników rynkowych7.

PRZEDSIĘBIORSTWO

Składnikimaterialne

Składnikiniematerialne

WARTOŚĆPRZEDSIĘBIORSTWA

Wartość netto aktywów rzeczowych: wartość rynkowa (majątkowa)

- zobowiązania

Wartość firmy (goodwill, wartość składników

niematerialnych)

Rys. 3. In te rp re tac ja g raficzna pojęć: w artość p rzedsięb io rstw a i w artość firm y

Źródło: M. Siudak: Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2001, s. 15.

Wartość firmy jest więc częścią składową wartości przedsiębiorstwa i w żaden sposób nie mogą być one traktowane jako wielkości sobie równe.

7 Por. 1. K ozińsk i. W pływ wartości firm y na wartość udziałów spółki. W : U działy w spółkach. Zarządzaniei rachunkowość. W rocław 1992, s. 76-77.

Czyn

niki

ksz

tałtu

jące

wa

rtość

fir

my

174Ewa Maćkowiak

.2uaH £

ou

g j= o- 1 1 "8 -2 I l ' - ttn -g -*= “Në 5 b P ° ! 22 o W « <a .23 4 C .O I

4 *o > ,£ _s

O&5d*

cr3 =5 i? -2U W50 u

I M N1

&

u■toOZNU<-J>-£

c-C

o' e

& | u'S2.>1 w>o o« 5 2 9 — OON ow — o .2 c

I I I 3 s^ 1/5 « c/i O .

I I

* *O u

1 Iu ,c 5ö" c, S ö « a S

3 U N3 CI s gD . = 1

I I I I

UJ

5OauH

s «(■:?t» ■=■> N■o .2 -a

■2 iS S35 2■Wł o . W . . o » (rt.o -u 01 o

S - f i 1?f c j ä

a i rf «•h. - r uO 4 C -N

c o•N * =o i> EE « ,b«N•5 i o«f.« oc N c4 *5 o£* S. atS* =►.

coc » o .Si<u § *c Sa s

U £?O oJ * N

Aco

coCL _

*3 £rn r;

‘UOZJCQ<Hc/5

13 -a c31/5O B(/i <d

C O

0 c— ö 'Ecd OJ) Ctn3 N 41

, E: U

;-N i UJ1

o'S .2“ 5 .= 8SiN >Q ■O ^- ° &c eI

soHD<

cd.

tabe

li 1

UJĘCIE WARTOŚCI FIRMY.175

vO

- ef

ekty

wni

e pr

owa­

dzon

a re

klam

a

VI

- ut

ajni

one

proc

esy

wyt

wór

cze,

- od

kryc

ie

talen

tów

lub

zaso

bów

,-

stra

tegi

czna

lo

kaliz

acja

- do

stęp

do

tech

nolo

gii,

- w

łasna

m

arka

- pi

erw

szor

zędn

y ze

spół

zar

ządz

ając

y,-

nadz

wyc

zajn

y m

ened

żer

do sp

raw

sp

rzed

aży

lub

orga

ni­

zacj

i sp

rzed

aży,

- sła

bość

za

rząd

zani

a u

konk

uren

cji,

- do

bre

stos

unki

pra

­co

wni

cze

- ta

lent

zar

ządz

ając

ych,

- do

bre

stos

unki

pra

­co

wni

cze,

- do

bre

kursy

i p

ro­

gram

y tr

enin

gow

e,-

struk

tura

or

gani

za­

cyjn

a,-

dobr

e st

osun

ki

z ot

ocze

niem

CO

- w

ysok

a po

zycj

aw

społ

eczn

ości

dzi

ęki

udzi

ałow

i pr

zeds

iębi

orst

wa

w ak

cjac

h ch

aryt

a­ty

wny

ch

a ka

dry

w dz

iała

lnoś

ci o

by­

wat

elsk

iej,

- ni

epom

yśln

y ro

zwój

dz

iała

lnoś

ci u

konk

u­re

ncji,

- w

ysok

i po

ziom

ku

rsów

i pro

gram

ów

treni

ngow

ych

dla

prac

owni

ków

- zr

eduk

owan

e fl

uktu

­ac

je,

- pe

wno

ść

zaop

atrz

e­ni

a,-

dobr

e st

osun

ki

z ot

ocze

niem

CN

- sp

ecja

lne

stopy

op

ro­

cent

owan

ia

kred

ytu

wyn

ikaj

ące

z us

talo

­ne

j re

puta

cji

rzet

el­

nego

i u

czci

weg

o kl

ient

a,-

korz

ystn

e w

arun

ki

opod

atko

wan

ia,

- sp

rzyj

ając

e re

gula

cje

praw

no-a

dmin

istr

a­cy

jne

- os

zczę

dnoś

ci p

rodu

k­cy

jne,

- gr

omad

zeni

e w

ięk­

szej

ilośc

i ka

pita

łu,

- re

zerw

y go

tów

kow

e,-

niżs

zy

kosz

t ka

pita

łu,

- re

dukc

ja

kosz

tów

ut

rzym

ania

za

pasó

w,

- un

ikan

ie

kosz

tów

tra

nsak

cji,

- ko

rzyś

ci p

odat

kow

e

c>* o"Oc o1) 13 OH U- —

176Ewa Maćkowiak

Ox>a

VO

- lo

kaliz

acja

,-

tech

nolo

gia,

wie

dza

i doś

wia

dcze

nie

- ze

spół

zdo

lnyc

hi d

ośw

iadc

zony

ch

zarz

ądza

jący

ch

oraz

za

dow

olon

ych

i wy­

dajn

ych

prac

ow­

nikó

w,

- do

bre

rela

cje

z pr

zed­

staw

icie

lam

i zw

iąz­

ków

zaw

odow

ych

m

- za

wie

rani

e ko

rzys

t­ny

ch

kont

rakt

ów,

- re

puta

cja

zwią

zana

z jak

ości

ą pr

oduk

tów

i u

sług

oraz

uczc

i­w

ości

ą ha

ndlo

wą

za­

rząd

zają

cych

lu

b w

łaśc

icie

li

<N

-

Pizz

ey

UJĘCIE WARTOŚCI FIRMY,177

Porównując wartość firmy z wartością przedsiębiorstwa, należy zwrócić uwagę na następujące różnice:1) wartość firmy jest wielkością, która ma swoje odzwierciedlenie w bilansie

w pozycji wartości niematerialne i prawne,2) wartość przedsiębiorstwa obejmuje ogół składników majątkowych, jakimi

dysponuje jednostka gospodarcza, w tym również wartość firmy,3) wielkość wartości firmy jest wynikiem porównania ceny nabycia jednostki

gospodarczej lub jej zorganizowanej części z wartością godziwą przejętych aktywów netto,

4) wartość przedsiębiorstwa ustala się przy wykorzystaniu wielu metod wy­ceny,

5) wartość przedsiębiorstwa może zostać określona w każdym przypadku i dla każdego przedsiębiorstwa,

6) wartość firmy może zostać określona tylko w sytuacji, gdy następuje prze­jęcie jednego podmiotu przez inny.

AN IDEA OF THE ENTERPRISE EVALUATION PROCESS ON THE ENTERPRISE'S VALUES BASIS

Summary

An enterprise evaluation process requires a clear enterprise value definition. The literature provides us with the several approaches which define a book value, replacement, liquidation value or value based on multiplication o f the enterprise results.

The above mentioned approaches may lead to the misleading evaluation results due to its simplified assumptions.

The most complex approach defines the enterprise value as the discounted value o f all the future benefits provided for the stakeholders including also the liquidation result. Such an approach is not limited by the historical results or by the current market evaluation.

The other issue related to the enterprise evaluation is caused by the goodwill, defined as a difference between the book value and current market evaluation. From this point o f view goodwill should be treated as a part o f the enterprise value. Although, they are not equivalents.