Szwedzki Noblista

Tomas Tranströmer odwiedził Polskę

Laureat zeszłorocznej Literackiej Nagrody Nobla, szwedzki poeta Tomas Tranströmer, przyjął zaproszenie Wydawnictwa a5 oraz Ambasady Szwecji i w dniach od 10 do 15 maja 2012 r. gościł w naszym kraju.

Obejmująca Warszawę i Kraków wizyta była związana z premierą tomu „Wiersze i proza 1954-2004″, który ukazał się w Szwecji z okazji 80-ych urodzin poety i jest obecnie najobszerniejszym zbiorem utworów Tomasa Tranströmera. Polski przekład przygotowali Magdalena Wasilewska-Chmura i Leonard

Neuger.

Premiera przygotowanej przez Wydawnictwo a5 publikacji odbyła się podczas III Warszawskich Targów Książki (10-13 maja 2012 r.).

Tomas Tranströmer wziął udział w dwóch wieczorach poświęconych Jego poezji. Spotkania miały miejsce 11 maja w Teatrze Na Woli w Warszawie oraz 14 maja 2012 r. w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie.

Tomas Tranströmer od lat był wymieniany jako kandydat do nagrody Nobla. To on był głównym „konkurentem” Wisławy Szymborskiej w 1996 r. Szwedzka Akademia uhonorowała go "za to że w zwięzłych i przejrzystych obrazach daje nam ożywcze spojrzenie na rzeczywistość".

Urodzony 15 kwietnia 1931 roku w Sztokholmie w rodzinie nauczycielki i dziennikarza, studiował historię literatury i religii, a także psychologię na Uniwersytecie w Sztokholmie. Po studiach został asystentem w Instytucie Psychometrii na tej uczelni. Przez wiele lat pracował jako psycholog.

Tranströmer wiersze zaczął pisać jako nastolatek. Pierwszy zbiorek, opublikowane w 1954 roku "17 wierszy", uznany został w Szwecji za jeden z najbardziej interesujących debiutów dekady. W kolejnych tomikach poeta opisywał m.in. swoje podróże po Bałkanach, Hiszpanii i Afryce.

W 1990 r. Tranströmer miał udar mózgu. Częściowo sparaliżowany w następstwie choroby, poświęcił się odtąd całkowicie twórczości poetyckiej. Mimo niedowładu i utraty mowy nie zaprzestał spotkań z czytelnikami. Pomaga mu w tym jego żona - Monika - która towarzyszy poecie w podróżach i spotkaniach publicznych.

Tomas Tranströmer jest też tłumaczem, przekładał na szwedzki m.in. wiersze Czesława Miłosza. Przyjaźnił się także z Wisławą Szymborską, którą gościł w swoim domu w Szwecji. Monica Tranströmer o Szymborskiej: "Tomas był jej wielbicielem"

14 maja br. Wydawnictwo a5 wraz z Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie zorganizowało wieczór poezji z udziałem Moniki i Tomasa Tranströmerów, a także Ryszarda Krynickiego i Adama Zagajewskiego. Spotkanie prowadzili Magda Wasilewska - Chmura i Leonard Neuger – tłumacze twórczości Noblisty. Opowiadano o życiu spędzonym na szwedzkim archipelagu, o wyspie Runmarö, o przyrodzie obecnej w jego poezji, o podróżach i miłości do muzyki. Były opowieści tłumaczy, recytacje po polsku i szwedzku (w wykonaniu żony poety Moniki) oraz nagrania utworów fortepianowych na lewą rękę w wykonaniu samego poety. Odtworzono głos Tomasa Tranströmera, zarejestrowany przed chorobą w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku.

http://www.youtube.com/watch?v=Iy6yfxSXGWM

Wiesława Orszulik – udział w spotkaniu, opracowanie i zdjęcia

źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Tomas_Transtromer http://silvarerum.eu/transtromer http://cjg.gazeta.pl/CJG_Krakow/51,104365,11724155.html?i=9