Teoria performansu-Alexander

19
 Teoria performansu społecznego Jeffrey'a Alexandra

Transcript of Teoria performansu-Alexander

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 1/19

Teoria performansuspołecznego Jeffrey'a

Alexandra

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 2/19

Kontekst i założenia 

• Prekursorzy: E. Durkheim, Strukturalizm ipoststrukturalizm: R. Barthes, E. Goffman,antropologia symboliczna: V. Turner, C.

Geertz, J. Goody; Teoria performansu(dramatycznego): Schechner• Nowa socjologia kulturowa: Ph. Smith, A.

Swidler, R. Wuthnow, R Wagner-Pacifici• Mocny program socjologii kulturowej

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 3/19

Performans - określenie 

Performans kulturowy jest procesemspołecznym poprzez który aktorzy

indywidualnie lub we współdziałaniuprzedstawiają innym znaczenie swojej

sytuacji społecznej (32) 

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 4/19

Efektywny performans: re-fuzja (elementów) 

AKTOR(ZY)Kateksja

REPREZENTACJE

DekodowanieInterpretacja

PUBLICZNOŚĆ 

Przekazkulturowy

(cultural extension) 

Odkodowywanie -Psychologiczna

identyfikacja

„krytycy” 

SCENARIUSZE

TEKST

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 5/19

Niefektywny performans: de-fuzja

AKTOR(ZY)

TEKST

KateksjaSKRYPTY

REPREZENTACJE

DekodowanieInterpretacja

PUBLICZNOŚĆ 

Przekazkulturowy

(cultural extension) 

Odkodowywanie -Psychologiczna

identyfikacja

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 6/19

Fuzja (elementów) w społeczeństwach oprostej organizacji

ZBIOROWEREPREZENTACJE

(TŁO)

 

WŁADZA(E)

 

ŚRODKI PRODUKCJI  SYMBOLICZNEJ

AKTOR(ZY)

MIS-EN-SCENE

PUBLICZNOŚĆ 

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 7/19

De-fuzja (elementów) w społeczeństwachzłożonych 

ZBIOROWEREPREZENTACJE

(TŁO)

 

WŁADZA(E)  

ŚRODKI PRODUKCJI  SYMBOLICZNEJ

AKTOR(ZY)

MIS-EN-SCENE

SKRYPTY

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 8/19

Przemiany społeczeństw 

Społeczeństwa rytualnie zorganizowaneprzekształcają się nie w społeczeństwaregulowane całkowicie przez reguły

instrumentalnej racjonalności lecz wspołeczeństwa o regulacji w znacznymstopniu quasi-rytualnej ??? - DLACZEGO?

Performans nie jest kontynuacją rytuału lecz jego następcą

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 9/19

Pojawienie się dramatuspołecznego (social drama)

JEDNOCZESNE POJAWIENIE SIĘ SFERYPUBLICZNEJ (kulturalnej i politycznej [liberalnej])i ROZWÓJ TEATRU

Społeczeństwa stają się bardziej złożone, kulturabardziej krytyczna, władza mniej askryptywna – otwiera się przestrzeń społeczna, w którejorganizacje zmuszone są negocjować 

( konfliktowa argumentacja-konflikt symboliczny ),aby osiągnąć (własny: indywidualny, zbiorowy )sukces

NP. Tomasz Becket, Savonarola, Rewolucja Amerykańska i Francuska 

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 10/19

Warunki skuteczności  SKUTECZNOŚĆ: wytworzyć psychologiczną identyfikację

z aktorem i tekstem, kulturową re-produkcję (extension) – przekaz znaczeń do publiczności 

Osiągnąć (przypisać) autentyczność (Ch. Taylor) poprzez„odwrócenie” procesu historycznego różnicowania: 

Uczynienie „niewidocznymi” i „zgranie” elementów performansu, np.

Aktor-wirtuoz

Przezwycięzenie fragmentacji społecznej 

pokonanie polisemiczności („differance”)

Ukrycie władzy (naturalizacja)

{Iteracja, współpraca publiczności (Goffman),definiowanie (Blumer); repertuary kulturowe (Tilly,Boltansky, Swidler)}

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 11/19

Skuteczny performans jako system – relacje: podstawowe reprezentacje

społeczne - performans Tło kulturowe (model dystrybutywny):

podstawowe narracje, kody,repertuaryretorycznych konfiguracji

Performans jest odtwarzaniem ale iprzetwarzaniem skryptów, generuje zmianękulturową – o ile harmonijnie balansujepomiędzy kulturą, sytuacją i publicznością (np.hołd W. Brandta przed pomnikiem BohaterówGetta, „dziadek z Wehrmachtu”)

Wymaga to „kondensacji” - emocjonalnejidentyfikacji publiczności z układami znaczeń

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 12/19

Skuteczna fuzja

REPREZENTACJESKRYPT PUBLICZNOŚĆ 

„prawdziwe” „rzeczywiste”

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 13/19

Dramaturgiczne technikikondensacji (także teatralne)

Kognitywna symplifikacja (użytecznemetafory, quasi-teorie, stereotypy itp.) 

Kompresja czasowo-przestrzenna (np.debata kandydatów) 

Moralna agonizacja – dramatyzacjapoprzez użycie skryptu konfliktu dobro

kontra zło  Zwroty i zmiany (aby utrzymać uwagę, ale jednocześnie zachować zgodność z

preferowanym skryptem) 

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 14/19

Wyzwanie mis-en-scene: fuzjaskryptu, działań i performatywnej

przestrzeni Problem osiągnięcia jedności (fuzji)poprzez realizację skryptu w określonymczasie i przestrzeni, za pomocą

dostępnych aktorom symbolicznychśrodków, np. Boston Tea Party 

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 15/19

Wyzwanie bazy materialnej: władza i środki produkcji i dystrybucji

symbolicznej Użycie zasobów (np. świnie Cembaga,

armaty, trybuna sejmowa) oraz ich(re)prezentacja zależy od władzy społecznej 

Władzy wytwarzania (productive power)  Władzy rozdzielczej (dystributive power) 

Władzy hermeneutycznej (hermeneutical power) 

Rozproszenie władzy utrudnia fuzję i wystawiaelementy performansu na krytykę i kontr -performanse, rozwijają się wewnętrzne

zróżnicowane kryteria ocen w stosunku do nich 

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 16/19

Wyzwanie naturalności: (re)fuzjaaktora i roli

Na ile aktorzy grają przekonująco iwspólnie z innymi (np. Tusk jakozatroskany o dobro publiczne premier/ M.

Kamiński jako bezkompromisowy obrońcaprawdy i sprawiedliwości)

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 17/19

Wyzwanie recepcji: (re)fuzjawidowni i tekstu

Tradycyjna jedność interpretacji pomiędzyaktorami i jednolitą widownia zostałazerwana

Łatwiej osiągnąć jedność interpretacji wafirmujacych grupę performansach (target)niż na poziomie uniwersalnym 

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 18/19

5/11/2018 Teoria performansu-Alexander - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/teoria-performansu-alexander 19/19