TECHNOLOGIA INFORMACYJNA STARE I NOWE WYZWANIA DLA EDUKACJI

TECHNOLOGIA INFORMACYJNASTARE I NOWE WYZWANIA

DLA EDUKACJI

Maciej M. SysłoInstytut Informatyki, Uniwersytet Wrocławski

[email protected]://www.wsip.com.pl/ti/

Plan

Informatyka a technologia informacyjna (TI) Społeczeństwo informacyjne, oparte na wiedzy Spojrzenie przed siebie: przepowiednie, wizje Technologie: Internet, e-edukacji, zdalne nauczanie, ustawiczne kształcenie (LLL) Scenariusze dla przyszłej szkoły (OECD) Model rozwoju TI w edukacji (UNESCO) Czym jest uczenie się. PL: Skąd przychodzimy: osiągnięcia; Gdzie jesteśmy: ocena stanu; Dokąd zmierzamy: plany,

MSY: TI – stare i nowe wyzwania

I have never let my schoolinginterfere with my education

Nigdy nie pozwoliłem, by chodzenie do szkoły

przeszkadzało mojemu kształceniu

Mark Twain

mówimy o formalnym i nieformalnym uczeniu (się) – schooling

a gdzie jest – my education ?


4

Informatyka a Technologia informacyjna

Informatyka – dziedzina wiedzy (sprzęt, oprogramowanie, algorytmika, teoria obliczeń, metody numeryczne, nowe koncepcje: komputerów, oprogramowania, algorytmów ...) – dziedzina dla specjalistów i baza dla technologii informacyjnej Technologia informacyjna – zastosowania informatyki i innych technologii w pracy z informacją – umiejętności dla każdego


5

Informatyka a Technologia informacyjna

Ujęcie czynnościowe

Informatyka – tworzenie nowych “produktów” informatycznych: programów, algorytmów, teorii informatycznych, nowych komputerów, ... Technologia informacyjna – posługiwanie się gotowymi produktami informatycznymi w pracy z informacją, różnorodną i w różnej formie. Może mieć charakter działań oryginalnych, twórczych


6

WCZESNA HISTORIANurt praktyczny – historia TI

Euklides jeszcze nie myślał o komputerze XVII: Schickard – kalkulator dla Keplera XVII: Pascal – obliczenia podatkowe (50 egz.) XIX: Babbage – tablice nawigacyjnej i astron. XIX: Hollerith – spis ludności, wykupiło go IBM XX: Turing – Colossus do łamania Enigmy XX: US Army – napędem postępu

przygotowania do wojny i pokoju


7

H I S T O R I A – – edukacja z TI

Nauczanie programowane 1980 – S. Papert – odwrócenie relacji, to

„dziecko programuje komputer” 80’, 90’ – tylko „dodanie” komputera do

środowisk uczenia się Koniec XX w. – integracja TI z dziedzinami i

działaniami w klasie XX/XXI w – Profesja TI Alfabetyzacja komputerowa a biegłość w TI


8

Społeczeństwo wraz z ekonomią robiące najlepszy pożytek z nowej TI

TI jest technologią definiującą XX/XXI, zmieniającą ekonomię i zachowania społeczne

TI (sieci) łamie bariery w komunikacji – dostęp do informacji zawsze i wszędzie

Społeczeństwo oparte na wiedzy – przepływ informacji i idei powiększa zasoby wiedzy

SPOŁECZEŃSTWO INFORMACYJNE


9

Każdy obywatel (w tym: uczeń, nauczyciel),

w takim samym sensie, w jakim nabywa umiejętność czytania, pisania, rachowania (3R)

powinien dążyć do zwiększenia umiejętności posługiwania się technologią informacyjną (+TI) w swoim życiu zawodowym (nauczyciel w uczeniu) i osobistym

SPOŁECZEŃSTWO INFORMACYJNEStandard edukacyjny: 3R + TI


10

SPOŁECZEŃSTWO INFORMACYJNE, OPARTE na WIEDZY

Konsekwencje – zagrożenia, m.in.: digital divide – wykluczenie powodowane

brakiem dostępu do TI rozwarstwienie społeczne między

posiadającymi TI i informacje, a tymi którzy nie mają

brak transferu informacji między społecznościami o różnym dostępie

konsekwencje dla edukacji społeczeństwa


Utopie, przepowiednie

Edwin Bendyk, Antymatrix. Człowiek w labiryncie sieci, 2004

... połączenia między węzłami gęstnieją, by zdusić cywilizację w śmiertelnym uścisku ...

Aldous Huxley, Nowy wspaniały świat, 1931Satyra na dominację nauki nad człowiekiem.

Aldous Huxley, Wyspa, 1931Rozsądne ograniczenie dostępu do nowej technologii. Przyjęcie religii wschodu.

George Orwell, Rok 1984 Władza Wielkiego Brata


Przepowiednie ... cdOrwell: zniewoli nas Wielki BratHuxley: wielbiąc technolgię pozbawimy się

zdolności myślenia

Orwell: lękał się zakazu wydawania książekHuxley: niepotrzebny zakaz, nikt nie zechce czytać

Orwell: bał się zakazu dostępu do informacjiHuxley: bał się nadmiaru informacji, który zniewoli

Orwell: zniszczy nas to, czego nienawidzimyHuxley: zniszczy nas to, co uwielbiamy


13

porażka dot.com-ów UK: 62 mln funtów by zachęcić do zdalnego

studiowania w UK. Miało być 5000 studentów, było 900 – koszt jednego 44 tys!

Francja – podobnie OKNO (PW) – koszt studium podyplomowego

6000 zł. e-nauczanie – głównie dostęp do materiałów,

dalekich od tradycyjnych (merytorycznie)

Krach oczekiwań, planowanych działań – przykłady


14

Nowe technologie w edukacji

Kryteria wprowadzania:

Nowy obiekt zainteresowania –– stale pojawia się coś nowego ...

Korzyści edukacyjne –– jednak brak potwierdzenia wyraźnych korzyści

Powszechność użycia –– nie tylko korzyści, ale inna jakość, nieunikniona sytuacja


15

Nowe technologie w edukacji

Technologia (informacyjna): przedmiotem wydzielonych zajęć

a później w podwójnej roli:

technologia kształcenia –– by wspomagać inne zajęcia ... –– można się bez niej obejść!

integralny element każdej dziedziny kształcenia –– bo tak zmieniają się dziedziny;

ponadto: TI stymuluje rozwój przez swój rozwój i umożliwia rozwój innych dziedzin


16

Internet


w konstrukcjach inżynierów – wszystko możliwe, nieograniczony postęp

w zapowiedziach proroków – świetlana przyszłość

w deklaracjach polityków – nowe narzędzie uprawiania demokracji, wszystko dla wszystkich

na biurkach i w rękach twórców – nowe narzędzie, nowe możliwości

17

Tekst, książka, podręcznik, hipertekst:

czy śmierć książki i zagłada czytelnictwa ?

czytać, czy zaglądać ?

wertować, czy szukać ?

plan akcji, czy sieć odnośników ? !!!

tworzyć, czy kopiować ? !!!

publikować, czy zamieszczać ? !!!

Internet – realia i pozory


18

Kształcenie ustawiczne (LLL)

Memorandum Komisji Europejskiej:

Wszelkie formy aktywności związane z uczeniem się, podejmowane w ciągu życia,

mające na celu zwiększenie wiedzy, umiejętności i kompetencji,

z perspektywy życia osobistego, obywatelskiego, społecznego i zawodowego.

? Szkoła (młodzież), a ustawiczne (dorośli) ?MSY: TI – stare i nowe wyzwania

19

Kształcenie ustawiczne (LLL)cele działania wg Memorandum on LLL (UE)

Nowe umiejętności – TI, języki, ... Zaangażowanie w zasoby ludzkie Innowacje w kształceniu – uczący się w centr. Większe uznanie dla kształcenia – dyplomy

EU w zakresie TI Dostęp do doradztwa i informacji across EU Zbliżenie kształcenia do miejsca życia:

zamieszkania, szkoły, pracy. Wspomaganie możliwościami TI, gdzie to właściwe.


20

Rola szkoły – ucząca się szkołakształcenie ma charakter lokalny (UE)

Szkoła uczniów: pierwszy etap LLL: nauczyć uczyć się zapobieganie wykluczeniu z LLL

Szkoła nauczycieli: nauczycielami uczniów, w tym w LLL swój ciągły rozwój zawodowy

Rola TI: stymuluje rozwój przez swój rozwój umożliwia rozwój innych dziedzin


21

Kształcenie ustawiczne (LLL)podsumowanie

Nowy system edukacyjny: nowe idee pedagogiczne, rola TI nowa organizacja procesu aktywnego

poznawania i stałego rozwoju intelektualnego Nowy typ instytucji edukacyjnych:

połączenie formalnego, nieformalnego i incydentalnego kształcenia, rola TI

kształcenie: any time & anywhere, just in time, just fit, learning by doing – rola TI

Nowy typ uczącego się: własna edukacja MSY: TI – stare i nowe wyzwania

22

Nowe technologie w edukacjiModel wg UNESCO

Etapy wrastania (rozwoju) TI w edukację: Pojawianie się – sprzęt, TI, nowe możliwości

przedmiotem zainteresowania Stosowanie – wykorzystanie TI w istniejących

strukturach Integracja – przenikanie TI do dziedzin

kształcenia, rzeczywiste zastosowania TI Transformacja – zmiana organizacji i roli

szkoły, przygotowanie do IT profession


23

Scenariusze dla szkoły (OECD)

Ekstrapolacja status quo: Umocnienie zbiurokratyzowanego systemu Model rynkowy – inwestowanie w edukację

Odnowione spojrzenie: Szkoła centrum społecznym (lokalnym) Szkoła organizacją kształcącą (dobrze)

Deskolaryzacja: Sieci kształcenia w łonie społ. sieciowego Desintegracja szkoły jako instytucji


24

7: Scenariusz dla szkoły PL

biurokracja – np. standardy, wspólny dla wszystkich stron punkt odniesienia

rynkowość – edukacja to dobra inwestycja lokalność – społeczność uczących się dobrze uczy – wysoki poziom kształcenia rola sieci – węzeł sieci ustawicznego

kształcenia się przeciw deskolaryzacji – zadbać o

nauczyciela i o instytucjęMSY: TI – stare i nowe wyzwania

25

Nowe technologiea Nowa szkoła?

stary program, stary podręcznik + TI, Internete-podręcznik? podręcznik sieciowy?e-tam-podręcznik?

stary (czasem młody nauczyciel) + TI, Internet

strażnik tradycji (=staroci)? e-nauczyciel?

stara klasa (szkoła) + TI, Internet wirtualna klasa? wirtualna szkoła?a może szkoła (klasa) sieciowa?


26

Nowe technologiea Nowe kształcenie?

Wyzwania – wsparcie dla technologii! :

inteligentny poszukiwacz – znajduję to, co znam – nie czekając na inteligentny Internet

ustawiczne kształcenie – lokalne (korporacyjne) wsparcie – na potrzeby lokalne

b-zawartość (content) versus e-zawartość b – brain, e – electronic

osobiste czytadło versus e-książka

struktury poznawcze versus hipertekstMSY: TI – stare i nowe wyzwania

27

Nowe technologie:a Nowe kształcenie?

Od dawna stawiane pytania: jak nauczyć się na przyszłość? – trudno, bo

czego? zamiast tego: nauczyć się uczyć – nie wykluczać, nie

e-wykluczać, tworzyć własne uczenie się, by: kształcić się ustawicznie – utworzyć system

uczących się w miejsce systemu edukacji (centralnej, zdalnej, ...)


28

Nowe technologie -a może wsparte

Starą technologią?

Senior Ferrari:

Największe przyspieszenie osiąga się nie pedałem gazu, a głową

Informatyka jako nauka potwierdziła to wielokrotnie: największych osiągnięć dokonał człowiek, nie technologia.


29

Czym jest uczenie się?

Uczenie się – to działalność umysłowaMaszyny (technologia) a myślenie: Test Turinga – czy maszyny mogą myśleć? ELIZA – J. Weizenbaum Argument Chińskiego Pokoju – J. Searle AI – systemy eksperckie – raczej

zarządzanie wiedzą niż jej tworzenie AI – metafora „lotu ptaka” – „myślący mózg”

AI – natura inteligencji w oderwaniu od mózgu i komputerów


30

Nowe technologie elektroniczne, ewolucja narzędzi

Każde narzędzie rodzi możliwość jego nadużycia

A jakie szanse? Komputer – z „ludzkim” interfejsem

Internet – web mediated, curriculum on-line; semantyczny web (prace W3, Microsoft)

Hipertekst – Ted Nelson, Xanadu – procesor wersji tekstu – hiperstruktury poznawcze

e-podręcznik – technologia dla technologii bezpieczeństwo – klucz biologiczny użytkownika


31

Edukacja: Plany – propozycje

Technologia informacyjna: szkoła podstawowa gimnazjum + elementy podstaw informatyki szkoła ponadgimnazjalna – z elementami

profesjonalnego przygotowania szkoła wyższa – ewentualnie IT profession

Szkoła ponadgimnazjalna informatyka + matura na dwóch poziomach


32

Technologia informacyjna – nauczanie czynnościowe, kształtowanie (dobrego) stylu pracy z komputerem: rozwiązania czytelne dla innych, praca zespołowa, rozwiązania łatwe w utrzymywaniu i modyfikowaniu

Informatyka – etapy tworzenia rozwiązania: projektowanie komputerowa realizacja testowanie i ewaluacja

METODYKA


33

Obszary oddziaływania TI –– nauczyciel

TI podnosi i wzbogaca wiedzę i umiejętności nauczyciela w obszarach:

własnego przygotowania zawodowego (z uwzględnieniem dziedziny nauczania)

możliwości nauczania – dydaktyka przedmiotowa, metodyka nauczania

możliwości uczących się – realizacja indywidualnych zainteresowań uczniów


34

Grupy nauczycieli

Nauczyciel technologii informacyjnej – uczy TI, czyli informatyki w szkole podst., w gimn. lub TI w szkole ponadgimn. Zna potrzeby innych naucz.

Nauczyciel informatyki – uczy informatyki w LO Wszyscy inni nauczyciele – znają przygotowanie

uczniów w zakresie TI i rolę TI we własnym przedmiocie

Szkolny koordynator TI – pomaga nauczycielom, koordynuje działania, lider szkolnego dosk. w zakresie TI, opracowuje szkolny program TI


TECHNOLOGIA INFORMACYJNA STARE I NOWE WYZWANIA DLA EDUKACJI

Documents

Transcript of TECHNOLOGIA INFORMACYJNA STARE I NOWE WYZWANIA DLA EDUKACJI