SZTUKA STAROŻYTNEJ GRECJI

W KOLEBCE NASZEJ KULTURY

PODZIAŁ SZTUKI GRECKIEJ

OKRES ARCHAICZNY (XII – VI w p.n.e)

OKRES KLASYCZNY (V– IV w p.n.e)

OKRES HELLENISTYCZNY (III – I w p.n.e)

ARCHITEKTURA - MATERIAŁY

W Grecji jako materiałów budowlanych używano: marmuru, drewna i gliny.

Za pierwowzór świątyni greckich uważa się megaron – drewniany prosty dom, który później otoczony został kolumnadą, a drewno zastąpił marmur.

AKROPOL ATEŃSKI

WIDOK ŚWIĄTYNI

PLAN ŚWIĄTYNI GRECKIEJ

ARCHITEKTURA

PORZĄDEK DORYCKI

PORZĄDEK JOŃSKI

PORZĄDEK KORYNCKI

TRZY PORZĄDKI

PORZĄDEK DORYCKI

To jeden z najbardziej znanych porządków architektonicznych czasów starożytnych. Charakteryzuje się on ciężkimi proporcjami, surowością i monumentalizmem. Walory artystyczne ustępowały w nim miejsca funkcjonalizmowi.

UKŁAD FASADY ŚWIĄTYNI GRECKIEJ

PORZĄDEK JOŃSKI Cechował się brakiem podporządkowania estetyki funkcjonalizmowi, co z kolei było znakiem rozpoznawczym porządku doryckiego. Charakteryzuje go lekkość, wysmukłe proporcje i bogate zdobienia zarówno głowicy kolumny, jak i belkowania. Kolumna w tym porządku ustawiona była na bazie, często o wielu torusach i trochilusach. Trzon kolumny ozdobiony był z reguły 24 kanelurami (żłobkami) biegnącymi od głowicy do bazy. W przeciwieństwie do porządku doryckiego nie były one ostro zakończone, lecz połączone listewkami. Głowica (kapitel) kolumny ozdobiona była wolutami (ślimacznicami).

Belkowanie konstruowano w sposób bardziej ozdobny i skomplikowany niż w stylu doryckim. Tak więc architraw był trójczłonowy, fryz ozdobiony rzeźbą reliefową nie był oddzielony tryglifami, lecz biegł w sposób ciągły (fryz joński). Gzyms koronujący był wysunięty, a wszystkie elementy belkowania oddzielano kimationem. Porządek joński zdobywa coraz większą popularność w IV w. p.n.e. i od okresu hellenistycznego praktycznie dominuje w architekturze greckiej.

PORZĄDEK KORYNCKI

Stanowił rozwinięcie porządku jońskiego. Różnił się od niego przede wszystkim bogaciej zdobioną głowicą kolumny. Była ona wyższa niż głowica jońska i miała kształt lekko rozszerzającego się ku górze cylindra z przedstawieniami liści akantu. Najstarszy znany nam przykład kolumny w stylu korynckim pochodzi ze świątyni Apollina Epikuriosa w Bassai, zbudowanej ok. 420 r. p.n.e. najprawdopodobniej przez Iktinosa.

KUROSI

POLIKLET DORYFOROS

MYRON DYSKOBOL

GRUPA LAOKONA

PRAKSYTELES AFRODYTA KNIDYJSKA

LIZYP HERAKLES

WENUS Z MILO

BOKSER Z KWIRYNAŁU

NIKE Z SAMOTRAKI

KONTRAPOST

MALARSTWO

GEOMETRYCZNE

CZARNOFIGUROWE

CZERWONOFIGUROWE

ORIENTALIZUJĄCE

MALARSTWO GEOMETRYCZNE

MALARSTWO CZERWONOFIGUROWE

MALARSTWO CZERWONOFIGUROWE

MALARSTWO CZARNOFIGUROWE

MALARSTWO CZARNOFIGUROWE

MALARSTWO ORIENTALIZUJĄCE

TEATR GRECKI 1. Teatron - in. widownia.

2. Orchestra - in. tanecznia, miejsce chóru.

3. Proscenion - podwyższenie, na którym występowali aktorzy.

4. Skene - budynek umieszczony za proscenionem, który służył jako magazyn i garderoba dla aktorów.

5. Parodos - kamienny chodnik, który prowadził ze świątyni ku orchestrze.

MASKI TEATRALNE

CIEKAWOSTKI

Rzeźby greckie nie były białe! Były malowane wielobarwnie (polichromowane), ubierane w prawdziwe szaty a na głowach miały peruki. Świątynie greckie także były polichromowane. W swej architekturze Grecy posługiwali się metodami mającymi zaradzić złudzeniom optycznym, np. w celu uzyskania wrażenia linii prostych: ●stylobat na środku był nieco wybrzuszony ku górze, ●a kolumny miały tzw. entasis – lekkie zgrubienie na jednej trzeciej wysokości.