Sytuacja Osób z Niepełnosprawnością

Sytuacja Osób z Niepełnosprawnością

Is Poland friendly towards disabled people?

Towarzystwo Przyjaciół Szalonego Wózkowicza


STATYSTYKA:

2,1 mln ON w wieku produkcyjnym (= 8,7% społeczeństwa)• tylko 24,6% jest aktywnych

zawodowo, co wynosi ok 0,5 mln – 2009

rok.

DLACZEGO?


*niekorzystny wizerunek OzN:

- społeczne spostrzeganie i stereotypy: => mało atrakcyjna

=> nie kreatywna i mało aktywna- utrwalona i umacniana przez media pozycja społeczna- ugruntowana również w samych OzN (brak wiary w zmiany)

* słaba sytuacja ekonomiczna:

- niskie wykształcenie => warunki i oferta - brak odpowiedniego wspomagania- mało atrakcyjne stanowiska pracy - pułapki rentowe, brak wspomagania- brak asystentów osobistych wspomagających

zarówno OzN i ich najbliższych (obowiązek opieki)


* Bariery architektoniczne i komunikacyjne:

Stereotyp osoby pozostającej w zaciszu domu!

Niepełnosprawność to nie ułomność własna ale nieodpowiednia i nieprzystosowana przestrzeń wokół

- Polska a Unia Europejska- Zmiany w przestrzeni i komunikacji

- Różnica miasto/obszar pozamiejski- Transport w miastach i poza miastami

=> WYKLUCZENIE


* Nieprzestrzeganie prawa i braki legislacyjne:

- brak kompleksowej polityki i zróżnicowania niepełnosprawności: na ruchową, sensytywną i intelektualną

=> np. przewodnik dla osób niewidomych, asystent osobisty dla osób niesamodzielnych

- niewłaściwy model: „opieki” zamiast „wspomagania” (jesteśmy teoretycznie beneficjentami wszystkich praw, ale pozostaje to wyłącznie na papierze – brak rzeczywistego wyrównywania szans: konkurowanie na rynku pracy, dostępu do edukacji czy kultury, swobodnego przemieszczania się, ochrony przed przemocą, prawo do tajnego głosowania a pełnomocnik)

- Nie przestrzeganie istniejącego prawa polskiego- Nie respektowanie praw Uni Europejskiej

- ( => deklaracja barcelońska)

=> WYKLUCZENIE


PRZYZWOLENIE NA DYSKRYMINOWANIE JEDNEJ GRUPY SPOŁECZNEJ

WYŁĄCZNIE ZE WZGLĘDU NA OGRANICZENIA WYNIKAJĄCE ZE SPOSOBU PORUSZANIA SIĘ CZY ALTERNATYWNEGO ODCZYTYWANIA OTOCZENIA

=> WYKLUCZENIE


* Podstawowe Akty Prawne:

Karta Praw Osób Niepełnosprawnych„ON mają prawo do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia oraz nie mogą podlegać dyskryminacji”

- Uchwała Sejmu RP- 1 sierpnia 1997

Komentarz:

Jest to niewątpliwie bardzo ładnie i szlachetnie brzmiące stwierdzenie, nie dające jednak możliwości egzekwowania wspomnianych w nim praw


* Podstawowe Akty Prawne:

Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu ON 27 sierpnia 1997

DU z 2010r., Nr 214

w którym Sejm obok określenia definicji ON organizacji pozarządowych, sposobu orzekania i rehabilitacji,

ustala uprawnienia ONa także zasady zatrudniania ON, obowiązki i uprawnienia pracodawców

- Brak zróżnicowania na stopień niesamodzielnościi możliwości indywidualne- jednakoweulgi dla wszystkich zaliczonych do tej samej grupy (np. parkingowe),

kryterium otrzymywania pomocy finansowej czy opiekuńczej (opłaty za opiekunki) i in.


* Inne problemy prawne:

Prawo budowane.Nie respektowanie prawa z powodu niskich sankcji (1000 pln

wobec kosztu przystosowania…)Łatwo uzyskiwana zgoda na odstępstwo od dostosowania

budynków (art. 9 Ust. O Prawie Budowlanym)

Ubezwłasnowolnieniek.c. wyraźnie podkreśla, że może być ono stosowane ze względu

na ochronę osób a nie wygodę urzędników- Doradza się ubezwłasnowolnienie w celu łatwiejszego

załatwiania spraw, np. związanych ze świadczeniami (bo pacjent nie może się podpisać czy swobodnie poruszać), zaopatrzeniem ortopedycznym itd.


* Inne problemy:

Osobiste stawiennictwo- Konieczność osobistego stawiennictwa po odbiór paszportu, dowodu i

niektórych dokumentów

Głosowanie przez pełnomocnika albo w innej komisjiKonieczność zmiany komisji albo przez pełnomocnika ze względu na

bariery ruchowe czy wzrokowe- Brak możliwości wyjścia komisji poza teren działania komisjiKonstytucja: gwarancja osobistego, tajnego (czyli dyskretnego)

głosowania.

Tematy tabu:- Propozycja usuwania ciąży nie ze względów zdrowotnych- Seksualność ON- Wykorzystywanie i nadużywanie przemocy

przez osoby opiekujące się


* Inne problemy:

Nierówność edukacyjnaDzieci z niepełnosprawnością mają prawo do nauki:

szkoły integracyjne, specjalne i ogólnodostępnych. Ale: osoba wspomagająca (pomagająca uczniowi podczas zajęć)

może zostać zatrudniona jedynie w placówce integracyjnej i specjalnej. W szkołach ogólnodostępnych NIE.

Dyskryminacyjny jest sam podział szkół na ogólnodostępne,

specjalne i integracyjne.

Studenci a Uniwersytety:- Niedostępne wydziały, - brak odpowiedniego wspomagania ‘zaplecza’ studenta


* w/w problemy wymagają:

Zmian prawnych, m.in. w systemie orzecznictwa oraz egzekwowania prawa istniejącego

- skorzystania z rozwiązań europejskich, m.in. Deklaracji Barcelońskiej zajmującej się przestrzenią miejską (kompleksowa i planowa polityka miasta)

Stworzenia spójnego systemu wsparcia pozwalającego indywidualnie wyrównywać szanse i uruchomić ogromny potencjał ludzki:

- program mieszkań wspomaganych i treningowych- program asystenta osobistego- program rzecznika OzN opartego o wspólną pracę grup

dyspanseryjnych: ruchowych (osoby na wózkach i z wózkami oraz os.starsze), niewidomych i głucho-niemych

- program uzyskiwania kompleksowej informacji i pomocy


* Co jest przyczyną wykluczenia, obok barier natury technicznej:

Brak zrozumienia problemu i strach przed nieznanym- tzw „oswojenie tematu”

Brak poczucia jedności społecznej - bez podziału na oni i my: osoba z niepełnosprawnością a nie niepełnosprawna!

Strach przed nieznanym- czyli stereotypy wykluczające

Rozwiązanie:Zmiana wizerunku osób z niepełnosprawnością jako podstawowego problemu i podstawy podziału i wykluczenia

*dotyczy zarówno osób • Pro-Schodowych jak i Non-Schodowych• Widzących oczami czy innymi zmysłami• Mówiącymi ustami czy alternatywnie


* Podsumowując:

OzN żyją na co dzień: - w nieprzystosowanym otoczeniu,

- przy ogólnym przyzwoleniu na brak wyrównywania szans i łamanie praw człowieka (np. swobodnego dostępu),

- bez podejmowania konkretnych działań na ich rzecz (zasłanianie się ekonomią)

pieniądz usprawiedliwia dyskryminację

jesteśmy w gorszej sytuacji niż osoby sprawne.


• Zagwarantowanie praw człowieka osobom z niepełnosprawnością (i egzekwowanie ich) wymaga stworzenia mechanizmów umożliwiających wyrównanie szans.

• Wiele osób niepełnosprawnych, stało by się osobami żyjącymi z niepełnosprawnością, gdyby uzyskały możliwości przystosowania mieszkań, transportu, miejsc pracy.

• Inaczej byśmy „poruszali się” ale Wasz świat stałby się Naszym wspólnym Światem.


Zapominanie, że jesteśmy pełnoprawnymi uczestnikami życia i mamy takie same prawa

jak osoby poruszające się inaczej (tzn. na własnych nogach), widzące czy słyszące

– to objaw dyskryminacji ON.

Do chwili obecnej nie mówi się o tym w sposób otwarty i jest to ogromny problem występujący w Polsce.


Ask yourself!

Dziękuję za uwagę,Marek SołtysFundacja TPSWwww.tpsw.plMobile: (+48) 512-269-324

http://www.tpsw.pl/

Sytuacja Osób z Niepełnosprawnością

Documents

Transcript of Sytuacja Osób z Niepełnosprawnością