System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
-
Upload
kamila-lenartowicz -
Category
Documents
-
view
237 -
download
1
Transcript of System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
1/30
Wykład: polecenia terminala, manualia systemowe,uprawnienia, kompresja, archiwizacja, ukrywanie
plików, sudo su, ps, kill, chmod, chown, tar, gzip,whoami, ls, mkdir, rmdir, cp, mv, rm, cd, pwd, find,touch, rename, cat, ln, dowiązania, 6 wicze! wterminalu
"inu# cz$%: polecenia
systemowe, wiczenia
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
2/30
&orzystanie z terminala
'o uruchomieniu terminala u(ytkownik uzyskuje tzw$ znak zach)ty*ang$ shell prompt+, np$ lu- .$ 'o zo-aczeniu znaku zach)tymo(na ju( zaczą wpisywa polecenia dla systemu$
/istoria wykonanych polece! zapisywana jest w katalogu domowymu(ytkownika w pliku $-ash0history$ 1-y przywoła u(yte ostatniopolecenia podczas korzystania z terminala, nale(y u(y klawiszy
2 3, 2 3
Warto pami)ta o opcji autouzupełniania, której u(ywamy naciskającklawisz 24a-3
1-y przerwa działanie polecenia, nale(y u(y kom-inacji klawiszy25trl3253
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
3/30
7naki glo-alne w "inu#ie *8+
7naki glo-alne
podo-nie jak w Windowsie w systemie "inu# wyst)pują specjalneznaki zast)pujące inne, przydatne np$ podczas wyszukiwania plików
* reprezentuje jeden lu- wiele znaków
? reprezentuje dokładnie jeden znak[abcde] reprezentuje dokładnie jeden znak z wymienionych
[a-e] reprezentuje dokładnie jeden znak z przedziału
[!abcde]reprezentuje dowolny niewymieniony znak
[!a-e]reprezentuje znak nienale(ący do przedziału
{plik,file}reprezentuje dowolny z wymienionych ciągów
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
4/30
7naki glo-alne w "inu#ie *9+
'rzykłady u(ycia znaków glo-alnych:
* reprezentuje wszystkie pliki
*.bmp reprezentuje wszystkie pliki ko!czące si) na $-mp
?[0-9][a-d] reprezentuje plik o trzyznakowej nazwie, gdziepierwszy znak jest dowolny, drugi jest cyfrą, za trzeci literą z przedziału a;d
{nowy,new}*.txt reprezentuje wszystkie pliki zaczynającesi) od nowy lu- new -)dące plikami t#t
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
5/30
'odr)cznik systemowy
'odr)cznik systemowy
*ang$ manual+ najcz)ciej instalowany wraz z systemem, zawieraopisy poszczególnych polece! systemowych$ ową, ulepszoną wersją podr)cznika man jest info$
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
6/30
W dystry-ucji ?-untu 88$@A na konto roota logujemy si) poleceniemsdo s
Be(eli podamy właciwe hasło uzyskujemy dost)p do konta root:
7wró uwag): 7mienił si) znak zach)ty ; my stalimy si) superu(ytkownikiem,za nasz terminal stał si) konsolą
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
"ogowanie si) na roota
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
7/30
'oruszanie si) mi)dzy katalogami ułatwiają specjalne oznaczenia:
" katalog domowy zalogowanego u(ytkownika
# katalog główny
. katalog -ie(ący
.. katalog -ezporednio nadrz)dny
Cym-oli tych mo(na u(ywa -ezporednio w cie(kach dost)pu, np$:
cd "#$blic%ny#folde&
toc "#'okmenty#plik.txt
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
Dznaczenia specjalne w cie(kach dost)pu
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
8/30
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
'rzegląd podstawowych polece! *8+
whoami
*ang$ kim jestem+ podaje identyfikator konta, z którego aktualnie
si) korzysta
who
*ang$ kto+ wywietla list) aktualnie zalogowanych w systemieu(ytkowników
'olecenia związane z wielodost)pnocią:
su
*od ang$ switch user+ pozwala zmieni u(ytkownika, to znaczyzalogowa si) na inne konto w systemie
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
9/30
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
'rzegląd podstawowych polece! *9+
kill
*ang$ za-ij+ usuwa w -ezpieczny sposó- proces o podanymnumerze 'E< *F-ezpiecznyG oznacza tutaj zwolnienie całego o-szarupami)ci zajmowanego przez proces oraz zamkni)cie plików
otwartych dla procesu+
'olecenia związane z wielozadaniowocią:
ps
*od ang$ processes+ wywietla list) procesów w systemie
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
10/30
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
'rzegląd podstawowych polece! *%+
ls
*od ang$ list+ wywietla listing zawartoci katalogu
'olecenia związane z zarządzaniem plikami i katalogami:
mkdir
*od ang$ make directory+ tworzy katalog
rmdir
*od ang$ remove directory+ usuwa katalog, je(eli jest pusty
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
11/30
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
'rzegląd podstawowych polece! *A+
cp
*od ang$ copy+ kopiuje plik
'olecenia związane z zarządzaniem plikami i katalogami:
mv
*od ang$ move+ przenosi plik lu- zmienia jego nazw)
rm
*ang$ remove+ usuwa plik
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
12/30
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
'rzegląd podstawowych polece! *H+
cd
*od ang$ change directory+ zmienia -ie(ący katalog ro-oczy
'olecenia związane z zarządzaniem plikami i katalogami:
pwd
*od ang$ print working directory+ wywietla cie(k) dost)pu do-ie(ącego katalogu ro-oczego
find
*ang$ znajdI+ wyszukuje pliki
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
13/30
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
'rzegląd podstawowych polece! *6+
touch
*ang$ dotkni)cie J nazwa wzi)ła si) od ?ni#a, gdzie polecenie tozmieniało dat) ostatniej modyfikacji pliku na o-ecną+ tworzy plik
'olecenia związane z zarządzaniem plikami i katalogami:
rename
*ang$ zmie! nazw)+ zmienia nazw) wielu plików
cat
*ang$ to concatenate ; łączy+ wywietla zawarto pliku *np$tekstowego+, mo(e te( połączy dwa pliki w jeden
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
14/30
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
15/30
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
'rzegląd podstawowych polece! *M+
ln
*od ang$ link ; połączenie+ tworzy dowiązanie twarde
'olecenia związane z tworzeniem dowiąza!:
ln -s
*od ang$ sym-olic link+ tworzy dowiązanie sym-oliczne
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
16/30
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
7-iory ukryte
7-iór ukryty
plik lu- katalog domylnie ukryty przed u(ytkownikiem$ Bego nazwarozpoczyna si) wówczas od kropki$ 1-y wywietli z-iory ukryte wterminalu nale(y u(y polecenia ls ;a$ 1-y wywietli z-iory ukrytew try-ie graficznym nale(y u(y kom-inacji 25trl3 2/3
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
17/30
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
?prawnienia do plików i katalogów
&a(dy plik i katalog w systemie "inu# posiada 8@ -itów protekcji$ 1-yzo-aczy w terminalu uprawnienia do pliku wystarczy u(y polecenia:
ls -l
wywietla listing zawartoci katalogu podając na ekranie 8@ -itów
protekcji ka(dego zaso-u
-it 8 ; rodzaj z-ioru: d *directory, czyli katalog+, ; *plik+, l *link+
-it 9%A ; uprawnienia właciciela pliku: r *read+, w *write+, # *e#ecute+
-it H6M ; uprawnienia grupy, do której nale(y właciciel: r, w, #
-it NO8@ ; uprawnienia pozostałych u(ytkowników w systemie: r, w, #
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
18/30
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
1dministrowanie uprawnieniami *8+
chmod
polecenie słu(ące do administrowania uprawnieniami
Wykonanie poni(szego polecenia:
spowoduje dodanie *+ prawa do zapisu w *write+ do pliku plik$t#t włacicielowi u *user+, jego grupie g *group+ oraz wszystkimpozostałym u(ytkownikom o *others+$
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
19/30
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
1dministrowanie uprawnieniami *9+
'rawa dost)pu mogą te( -y reprezentowane przez cyfry$ Po(liwekom-inacje:
--- @ -rak praw --x 8 prawo do uruchomienia
-w- 9 prawo do zapisu
-wx % prawo do zapisu i uruchomienia &-- A prawo do odczytu &-x H prawo do odczytu i uruchomienia &w- 6 prawo do odczytu i zapisu &wx M prawo do odczytu, zapisu i uruchomienia
%;cyfrowa licz-a oznacza wówczas kolejno uprawnienia: właciciela,grupy oraz pozostałych u(ytkowników:
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
20/30
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
Właciciele z-iorów
Ckładnia: cown (ytkownik)&pa plik
7wró uwag), i(:; przenie własno z-ioru na innego u(ytkownika mo(e tylkoadministrator z-ioru
; zmiana właciciela z-ioru mo(e spowodowa zmian) uprawnie!do danego z-ioru
chown
*ang$ change owner+ polecenie słu(ące do zmiany właciciela z-ioru
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
21/30
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
1rchiwizacja z-iorów *8+
tar
program słu(ący do archiwizacji danych
'rogram tar tworzy nieskompresowane archiwum$ Wutworzonym archiwum mo(e znajdowa si) wiele plikówi folderów$
'rogram tar tworzy archiwum rekurencyjnie *to znaczy wrazz podfolderami+, umieszczając w nim wszystko, co znajdziewe wskazanym folderze *w tym pliki i foldery ukryte+$
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
22/30
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
1rchiwizacja z-iorów *9+
Ckładnia: ta& opc+e na%wa a&ciwm plik
>ajcz)ciej u(ywane opcje to:
c *create+ ; tworzenie archiwum
v *view+ ; podczas tworzenia archiwum wywietlane -)dą nazwy z-iorów
f *file+ ; u(ycie wskazanego pliku jako archiwum
# ; wyodr)-nienie z-iorów z archiwum
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
23/30
'rzegląd podstawowych polece! powłoki systemu$ 'odr)cznik systemowy
&ompresja z-iorów
Estnieje wiele programów wykonujących kompresje z-ioróww "inuksie$ >ajcz)ciej u(ywanym jest program gzip$
Ckładnia: %ip na%waa&ciwm.ta&
Ckompresowany plik archiwum otrzyma nazw)
nazwa0archiwum$tar$gz *czasami stosuje si) zapisskrócony: tgz+
&ompresji mo(emy podda pliki lu- całe foldery wraz z podfolderami$Po(na u(y programu tar z opcją ;z, co spowoduje utworzenieskompresowanego archiwum za pomocą tar
gzip (gunzip)
program słu(ący do kompresji *dekompresji+ zaso-ów
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
24/30
'odstawowe operacje na plikach i folderach ; wiczenia
Qwiczenie 8 ; wielodost)pno
CprawdI, jacy u(ytkownicy są w danym momenciezalogowani do systemu
Dtwórz terminal oraz konsol)
'rzy pomocy polecenia write napisz w konsoliwiadomo, która trafi na terminal
'rzy pomocy polecenia wall napisz w konsoliwiadomo, która trafi do wszystkich zalogowanychu(ytkowników
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
25/30
'odstawowe operacje na plikach i folderach ; wiczenia
Qwiczenie 9 ; wielozadaniowo
CprawdI, jakie procesy są uruchomione w systemie
Dtwórz dwa terminale
7a-ij jeden z terminali poleceniem kill ;O
7a-ij proces uruchomiony przez roota
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
26/30
'odstawowe operacje na plikach i folderach ; wiczenia
Qwiczenie % ; tworzenie plików i katalogów
?twórz w swoim katalogu domowym *korzystając tylko zterminalu+ nast)pującą struktur) katalogów:
tydzien
R; poniedzialek R; wtorek R R; plik8$t#t R R; plik9$t#t R R; plik%$t#t R; sroda
R; czwartek R; piatek R R; weekend$t#t R; so-ota R; niedziela
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
27/30
'odstawowe operacje na plikach i folderach ; wiczenia
Qwiczenie A ; wyszukiwanie plików
Wyszukaj :
Wszystkie pliki tekstowe w katalogu tydzien oraz głównym
7-iory, których jeste włacicielem
'liki plik8 i plik9$t#t w katalogu domowym
'liki haseł: passwd
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
28/30
'odstawowe operacje na plikach i folderach ; wiczenia
Qwiczenie H ; ukrywanie plików
?kryj plik weekend$t#t korzystając z terminala
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
29/30
'odstawowe operacje na plikach i folderach ; wiczenia
Qwiczenie 6 ; edycja plików tekstowych
Ckorzystaj z edytora vi i przygotuj w nim plik z planemlekcji na wtorek
7apisz plan lekcji w katalogu wtorek pod nazwą plan$t#t
-
8/18/2019 System Linux Cz3 Polecenia Systemowe Cwiczenia
30/30
Cystemy operacyjne i sieci komputerowe$ 5z$ 8$WCE'$ &rzysztof 'ytel, Cylwia Dsetek
Cystemy operacyjne i sieci komputerowe$ 5z$ 9$
WCE'$ &rzysztof 'ytel, Cylwia Dsetek
Sródła