świat dawcyPismo Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Łodzi

Kwartalnik bezpłatny nr 6/2011

lato 2011

Aktywni w województwie

Światowy Dzień Krwiodawców

Co pić latem?

Rewolucja z Łodzi

świat dawcy2

w numerze

SŁOWEM WSTĘPUNadeszły letnie miesiące. Przez wielu wyczekiwany okres urlopów i wyjazdów wakacyjnych. Dla nas, pracowników RCKiK, to okres zwiększonej pracy związanej z pozyskiwaniem dawców i przypominaniem, że w wakacje też działamy. Dlatego też w miesiącach letnich będzie można nas spotkać nie tylko w stałych punktach pobierania na terenie województwa, ale także na licznych piknikach, festynach i imprezach plenerowych. A jako że jest ciepło i należy dużo pić, tematem numeru jest woda - co należy pić, na co zwracać uwagę kupując napoje i jak je pić, aby zaspokoić pragnienie. Dodatkowo znaleźć można infornacje z województwa oraz nowy cykl tematów dotyczący kwestionariusza dla krwiodawców. Wraca także rozrywka.Zapraszam do lektury.

Kwartalnik bezpłatny nr 6/2011

Wydawca:Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Łodziul. Franciszkańska 17/2591-433 Łódź

Kontakt z redakcją:ul. Franciszkańska 17/25, 91-433 Łódź tel. 42 61 61 407, e-mail: propagowanie@krwiodawstwo.pl

Redaktor naczelny: Aneta Świątczak

Zespół Redakcyjny:Andrzej, Chałłupka, Jan Kaźmierczak, Katarzyna Mikołajczyk, Grażyna Naremska, Maria Śniecikowska, Bartłomiej Orłowski, Michał Zamolski,

Realizacja:Next Step, www.nextstep.net.pl

świa

t da

wcy

Aneta Świątczak

wydarzenia

03 Relacja ze Światowego Dnia Krwiodawcy

03 Uwaga! Wakacje!

04 Działamy zgodnie z planem

04 Młoda krew ratuje życie

04 Zapowiedzi wydarzeń w Łodzi i Moszczenicy

05 Rejonowa Spartakiada Klubów HDK-PCK

06 Reaktywacja klubu w Pabianicach

ludzie

07 Dawcy krwi

08 Zimna woda zdrowia doda

12 Turniej wyobraźni z korzyścią dla świata

14 Nasza krew dla nienarodzonych dzieci

16 Dział Immunologii Transfuzjologicznej

dawca

18 Dawcom w darze

20 O czym pamiętać przed oddaniem krwi?

21 Kwestionariusz dla krwiodawców

22 Planowany harmonogram ekip na miesiące letnie

22 Pytania z forum

23 Wykaz stałych punktów pobierania w łódzkiem

24 Rozrywka

Zimna woda

18-21

3świat dawcy

wydarzenia

Prezentujemy wybrane akcje z Polski pro-mujące honorowe oddawanie krwi w okre-sie wakacyjnym.

„Pomoc płynie w twoich żyłach” to hasło wymyślone przez internautów dla akcji pro-mującej krwiodawstwo na Suwalszczyźnie.

„Zbieramy krew dla Polski” to akcja Zarzą-du Głównego Polskiego Czerwonego Krzy-ża i sieci sklepów INTERMARCHE. Od maja do września zostanie zrealizowanych 138 akcji honorowego oddawania krwi. Kam-pania realizowana jest po raz czwarty. W ra-mach tegorocznej edycji w 14 wojewódz-

twach zostanie przeprowadzonych 138 zbiórek krwi oraz 14 akcji mających na celu edukację w dziedzinie krwiodawstwa połą-czonych z pokazami pierwszej pomocy, fe-stynami i konkursami dla dzieci i rodziców. W tym roku po raz pierwszy Grupa Musz-kieterów postanowiła podarować hono-rowym krwiodawcom i uczestnikom akcji edukacyjnych profesjonalne apteczki sa-mochodowe. Będzie je można wygrać na dwa sposoby. Osoby, które oddadzą krew w miastach, gdzie zostaną zorganizowane zbiórki krwi, będą mogły wziąć udział w lo-sowaniu po zakończeniu akcji. W pozosta-łych 14 miastach apteczka będzie nagrodą

za udział w rodzinnym konkursie rysunko-wym na plakat promujący kampanię „Zbie-ramy krew dla Polski”.

W Łodzi, aby jeszcze bardziej „wyjść” do dawców, przez całe wakacje będą funk-cjonowały trzy mobilne punkty pobiera-nia krwi: na skrzyżowaniu ul. Sienkiewicza i al. Piłsudskiego (koło Galerii Łódzkiej), przy ul. Karskiego 5 (na rynku Manufaktury) oraz przy ul. Piotrkowskiej 112 (pasaż Schillera).Chętni będą mogli oddać krew w ambulan-sie w godzinach 14.00 do 17.00: we wtorki i soboty w Manufakturze, w środy przy Ga-lerii Łódzkiej, w czwartki w pasażu Schillera.

Uwaga! Wakacje!

Wakacje to zawsze okres zmniejszonej liczby dawców krwi (wyjazdy wakacyjne, wyjazdy studentów) oraz zwiększonego zapotrzebowania na ten lek - poza standardowymi operacjami jest więcej wypadków drogowych i tych w polu

ODDAWANIE KRWI

RELACJA

Światowy Dzień Krwiodawcy 14.06.2011

14 czerwca z okazji Światowego Dnia Krwiodawów nasz mobilny punkt pobierania krwi na rynku CH Ma-nufaktura odwiedziło 58 osób. W ciagu trzech godzin 40 z nich oddało krew.Dziękujemy serdecznie za zaangażowanie i zaprasza-my ponownie do punktów pobierania krwi na tere-nie całego województwa. Pracujemy przez całe wa-kacje bez zmian.

Zespół RCKiK w Łodzi

świat dawcy4

wydarzeniaZAPOWIEDZI WYDARZEŃ:

Turniej piłki nożnej w MoszczenicyPodczas kolejnej akcji krwiodawstwa w Moszczenicy w dniu 21 sierpnia 2011 roku krwiodawcy organizują turniej piłki nożnej drużyn amatorskich o mistrzostwo gminy oraz festyn z konkurencjami rekreacyjno-sportowo-rozrywkowymi dla dorosłych, dzieci i młodzieży.

Wakacyjne punkty pobierania krwi w ŁodziPrzez całe wakacje Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa zaprasza krwiodawców nie tylko na ul. Franciszkańską, ale także do wakacyjnych punktów pobrań: - w każdy wtorek i sobotę na rynku Manufaktury (od 14.00 do 17.00)- w każdą środę przy Galerii Łódzkiej (od 14.00 do 17.00)- w każdy czwartek ambulans można spotkać w pasażu Schillera (od 14.00 do 17.00).Więcej informacji na: www.krwiodawstwo.pl

Najbardziej cieszy fakt, że w porównaniu do 2009 roku wzrosła ilość pobranej krwi (z 61980 jednostek do 65146 – wzrost o 5%). Jest to zasługa dawców, którzy regularnie od-dają krew, a także młodzieży, która coraz licz-niej rozpoczyna swoją przygodę z krwiodaw-stwem. Tylko w 2010 roku zorganizowaliśmy prawie 400 wyjazdów ambulansów do szkół ponadgimnazjalnych na terenie całego woje-wództwa. Zwiększyła się także liczba prelekcji, jakie sekcja Organizacji Honorowego Krwio-dawstwa przeprowadziła w szkołach.Częściej widać nas także w województwie – prócz stałych punktów pobierania, ponad 1000 razy braliśmy udział w akcjach pobiera-nia krwi „w terenie”.

Chętnie współpracujemy także z takimi or-ganizacjami, jak Łódzkie Hospicjum dla Dzie-ci oraz Kongres Polskich Klubów Motocyklo-wych. W rezultacie tej współpracy odbyły się akcje poboru krwi dla dzieci przebywających

w szpitalach na terenie naszego wojewódz-twa. Wraz z Grupą Muszkieterów i PCK zbiera-liśmy w miesiącach letnich krew przed sklepa-mi Intermarche i Bricomarche – akcja odbywa się również w 2011 roku. Jak co roku braliśmy czynnie udział w finale Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, dzię-ki czemu udało nam się zebrać krew aż od po-nad 480 osób! W corocznych planach promu-jących honorowe krwiodawstwo nie można zapomnieć o prężnie działającej na uczelniach akcji „Wampiriada”. Dzięki zaangażowaniu stu-dentów w organizację tego wydarzenia, oraz ofiarności studentów łódzkich uczelni, z edy-cji na edycję uzyskujemy coraz więcej krwi. Pozostaje mieć nadzieję, że studenci będą od-wiedzać wakacyjne punkty oddawania krwi, zamiast czekać na kolejną „Wampiriadę”.

Autor: Aneta Świątczak, Sekcja Organizacji Honorowego Krwiodawstwa

Działamy zgodnie z planemZakończył się coroczny przegląd zarządzania Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa. Podobnie jak w zeszłym roku możemy pochwalić się, że działamy zgodnie z planem

NASZ SUKCES

Konkurs zaczyna się zawsze 1 września i trwa przez prawie cały rok szkolny (do 30 kwietnia). W tegorocznej edycji wzięło udział prawie 6000 uczniów z 88 szkół.W województwie łódzkim, w kategorii najlepsza promocja honoro-wego krwiodawstwa, I miejsce zajęło I LO w Tomaszowie Maz. (ko-ordynator: Antoni Smolarek). Pod względem ilości krwi oddanej w przeliczeniu na jednego pełnoletniego ucznia szkoły, najlepszy oka-zał się Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 w Tomaszowie Maz. - 0,755 l krwi/osobę (koordynator: Beata Burzyńska). Tomaszowski ZSP nr 3 oddał również najwięcej krwi w czasie turnieju - 122,4 l.W Łodzi w konkursie wzięły udział 22 szkoły ponadgimnazjalne, w których 1361 uczniów oddało ponad 676 litrów krwi. Pod wzglę-dem ilości krwi w przeliczeniu na pełnoletniego ucznia szkoły I miejsce zajął Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 w Łodzi - 0,487 l krwi/os. (koordynator: Halina Kujawiak). Najwięcej krwi w czasie turnieju wśród łódzkich placówek oddał Zespół Szkół Po-nadgimnazjalnych nr 4 - 91,350 l (koordynator: Grzegorz Papiewski).

Uroczyste nagrodzenie uczestników konkursu odbyło się w sali Sej-miku Województwa Łódzkiego. Uczniowie otrzymali puchary i na-grody z rąk Witolda Stępnia, marszałka województwa łódzkiego któ-ry objął konkurs honorowym patronatem.Wszystkim szkołom serdecznie gratulujemy i zachęcamy do nowej rywalizacji od września.

Młoda krew ratuje życieJuż po raz VIII PCK zorganizował Ogólnopolski turniej Szkół w Honorowym Krwiodawstwie

Foto

: Urz

ąd M

arsz

ałko

wsk

i w Ł

odzi

5świat dawcy

wydarzenia

W niedzielę 5 czerwca br. na Górce Parafialnej w Ręcznie odbyła się Rejonowa Spartakiada Klu-bów Honorowych Dawców Krwi PCK. W impre-zie wzięło udział 9 klubów z rejonu piotrkowskie-go. Pogoda dopisała, frekwencja również. Odmel-dowały się kluby: z Bab, Gorzkowic, MPK z Łodzi, Pabianic, Piotrkowa Trybunalskiego, Moszczenicy, Tomaszowa Mazowieckiego, z Woli Krzysztopor-skiej (dwa zespoły). Rywalizacja drużyn odbyła się w sportowej atmosferze, a zarazem była pełna emocjonalnych akcentów. Zawodnicy rywalizowali ze sobą w 4 konkuren-cjach: tor przeszkód, skoki w workach, noszenie rannego na noszach i pierwszej pomocy przedme-dycznej. W klasyfikacji ogólnej I miejsce zajął Klub HDK z Woli Krzysztoporskiej „OGNIOODPORNI”, II miejsce - Klub HDK z Gorzkowic, zaś III - Klub HDK w Babach. W konkurencji wiedzy z zakresu pierw-szej pomocy I miejsce również zajął Klub HDK z Woli Krzysztoporskiej „OGNIOODPOR-NI”, II miejsce druga drużyna z Woli Krzyszto-porskiej, a Klub HDK z Gorzkowic był trzeci. Po części sportowej kluby oraz zaproszeni goście udali się do kościoła, gdzie odprawiona została msza

święta w intencji Honorowych Dawców Krwi. Nabo-żeństwo uświetnił występ Gminnego Chóru Jana. O godzinie 16.00 pokazem ratownictwa gaśniczo-medycznego, przygotowanego przez Ochotni-czą Staż Pożarną z Ręczna oraz Grupę Społecznych Instruktorów Młodzieżowych, rozpoczęto drugą część zabawy, w trakcie której można było obejrzeć występy Gminnego Chóru Jana, Kół Gospodyń Wiejskich z Paskrzyna i Majkowic oraz skosztować potraw regionalnych przygotowanych przez pa-nie z Koła Gospodyń. Podczas całej imprezy można było przejść szkolenie z zakresu pierwszej pomo-cy pod okiem Społecznych Instruktorów Młodzie-żowych z Piotrkowa Trybunalskiego, a także wpi-sać się do banku dawców szpiku. Wśród zaproszo-nych gości byli: Artur Ostrowski – poseł na sejm RP, Grażyna Lasek – przew. komisji budżetu Rady Po-wiatu, Agata Wojtania – członek Zarządu Rady Po-wiatu, Teresa Kucharczuk – prezes ZR PCK w Piotr-kowie Tryb., Piotr Łysoń – wójt Gminy Ręczno, Mi-rosław Zawada – przew. Rady Gminy, Maria Lesia-kowska – sekretarz Gminy Ręczno oraz ks. kan. Je-rzy Grąbkowski – proboszcz parafii w Ręcznie.

Autor: Jan Kaźmierczak

Rejonowa Spartakiada Klubów HDK-PCK

Parafialny Klub HDK pragnie podziękować za pomoc w or-ganizacji Spartakiady: Gmin-nemu Chórowi Jana, Ochotni-czej Straży Pożarnej, Kołu Go-spodyń Wiejskich z Majko-wic, Kołu Gospodyń Wiejskich z Kol. Ręczno, Kołu Gospodyń Wiejskich z Ręczna, Kołu Go-spodyń Wiejskich z Paskrzyna, Kołu Gospodyń Wiejskich ze Stobnicy, Grupie Społecznych Instruktorów Młodzieżowych z Piotrkowa Tryb., Grupie Spo-łecznych Instruktorów Mło-dzieżowychz Tomaszowa Ma-zowieckiego, Fundacji walki z Leukemią, Barbarze Lasek i Elżbiecie Wojtyle, Księdzu proboszczowi, Gminnej Biblio-tece w Ręcznie, Stowarzysze-niu Rozwoju Gminy Ręczno, wolontariuszom oraz zapro-szonym gościom za przybycie.

Tor przeszkód, skoki w workach czy noszenie rannego na noszach, to tylko niektóre z atrakcji, jakie czekały na uczestników Spartakiady w Ręcznie

świat dawcy6

wydarzenia

HISTORIa KlUbU

W trakcie transformacji gospodarczej Klub Honorowych Daw-ców Krwi Polskiego Czerwonego Krzyża przestał funkcjono-wać, a należał wtedy do najlepszych Klubów Honorowych Daw-ców Krwi w Pabianicach. W reaktywacji Klubu pomogła przede wszystkim dyrekcja zakładu, przedstawiciele kierownictwa za-kładu – Irena Markus i Halina Wojtal oraz pracownicy: Agniesz-ka Sulińska, Tadeusz Patura i Przemysław Seroczyński. Już w miesiąc po reaktywacji Klubu odbyła się na terenie zakładu pierwsza akcja honorowego oddawania krwi.

W 2009 roku Klub HDK PCK w „Philipsie” osiągnął znaczący suk-ces. Jego członkowie oddali ponad 85 litrów krwi i uplasowa-li się na pierwszym miejscu w Pabianicach i powiecie Pabianic-kim. Taka tendencja utrzymywała się przez rok następny, kie-dy to członkowie Klubu oddali honorowo 99 litrów krwi. Syste-matycznie, cztery razy w ciągu roku odbywają się akcje hono-rowego oddawania krwi, w których zawsze bierze udział ok. 20 członków Klubu.

Jeśli chcesz zaprezentować swój klub na łamach Świata Dawcy – pisz: propagowanie@krwiodawstwo.pl

REAKTYWACJA KLUBU W PABiAniCACHW maju 2008 roku w PHILIPS LIGHTING S.A. O/Pabianice (dawne „Polam”) reaktywowano Klub Honorowych Dawców Krwi Polskiego Czerwonego Krzyża

Obecnie do Klubu należy ponad 90 osób. Wśród członków Klubu są całe rodziny, tacy jak państwo Bartniccy, czy Łagowscy. Człon-kiem Klubu, który oddał najwięcej krwi, jest Marek Łęcki (ponad 50 litrów). W uznaniu jego zasług, za honorowe oddawanie krwi i wspieranie ruchu HDK PCK, Prezydent RP nadał mu w 2010 roku Złoty Krzyż Zasługi.Przewodniczącym Klubu w Philips Lighting S.A. O/Pabianice jest Włodzimierz Odrow-ski, niestrudzony propagator tej wspania-łej idei, bardzo dobry organizator, sam bę-

dący honorowym dawcą krwi. To między in-nymi dzięki jego staraniom co roku dyrek-cja i kierownictwo zakładu spotyka się z naj-bardziej ofiarnymi i zasłużonymi członkami Klubu, którzy otrzymują upominki specjal-nie na ten cel przygotowane. Dyrektor za-kładu – Tadeusz Dardas, podkreśla, iż jest dumny z tego, że może osobiście podzięko-wać tym, którzy bezinteresownie ratują in-nym życie.Jedną z form podziękowania ze strony kie-rownictwa zakładu jest finansowe wspie-

ranie wycieczek dla honorowych dawców krwi i ich rodzin. Dzięki temu odwiedzi-li Pragę, byli w Wiedniu na Jarmarku Bożo-narodzeniowym, poznali uroki Trok, Wilna i Kowna.Członkowie Klubu reprezentują Pabiani-ce na wojewódzkich spartakiadach hono-rowych dawców krwi oraz w innych impre-zach organizowanych przez Polski Czerwo-ny Krzyż.

Autor: Andrzej Chałupka

7świat dawcy

ludzie

DAWCY

Kamila Fabiś, Łódź

Interesuje się tańcem i muzyką.

Na pytanie dlaczego oddaje krew od-

powiada, że chce pomóc innym. Po raz

pierwszy oddała krew, ponieważ zmoty-

wowali ją do tego znajomi .

Michał banaś, DzingorzewInteresuje się lekkoatletyką.

Oddał krew po raz 16, i z pewnością

będzie to kontynuował. Do oddawa-

nia zachęcił go brat, z którym po raz

pierwszy poszedł na akcję krwiodaw-

stwa.

Mirosław Strojkowski, SieradzInteresuje się jeździectwem konnym. Na pytanie dlaczego oddaje krew odpo-wiada, że jest to bezcenny lek, który może uratować komuś życie. Oddał już ponad 30 l tego drogocennego płynu i jest z tego powodu bardzo dumny.

Krzysztof Maciejewski, Łódź

Interesuje się muzyką - gra na gitarze.

Chociaż oddawał krew po raz pierwszy,

nie miał obaw. Zapytany, dlaczego zde-

cydował się oddać krew, odpowiedział:

„Moja krew przyda się osobom potrze-

bującym, a ja nic na tym nie tracę”. Do

oddawania krwi będzie zachęcał także

swoich znajomych.

Młodzież z szerokim uśmiechem brała udział w akcji oddawania krwi podczas Światowego Dnia Krwiodawcy

świat dawcy8 świat dawcy8

dla dawcyTEMAT NUMERU

9świat dawcy

Człowiek nie jest w stanie zmagazynować w or-ganizmie tyle wody, by w razie potrzeby korzy-stać z jej zasobów. Minimalna ilość płynów po-trzebnych do prawidłowego funkcjonowania to 0,8 l na dobę, a jej optymalna ilość waha się między 1,5-2 l dziennie.Ponadto wodę należy pić umiejętnie. Ważne jest, by pić wodę regularnie w niedużych ilo-ściach, ponieważ to właśnie małe porcje wody są w największym stopniu wchłaniane do tka-nek i nie ulegają szybkiemu wydaleniu. Od-wrotny skutek ma natomiast spożywanie du-żych jej ilości, powodująca szybkie wydalenie wody wraz z elektrolitami przez nerki, co jest prostą drogą do odwodnienia organizmu. War-to także pamiętać, że picie wody podczas posił-ków nie jest wskazane. Zmniejsza się wtedy stę-żenie enzymów trawiennych, utrudniając tym samym strawienie tego, co przed chwilą zjedli-śmy. Najlepiej jest pić 10 minut przed i po posił-ku. Kiedy na zewnątrz upał, najlepiej gasić pra-gnienie wodą schłodzoną do 15oC, nigdy jed-nak nie lodowatą, gdyż spowalnia się wtedy przemiana materii.

WODa, alE JaKa? Czysta woda najlepiej gasi pragnienie i nie do-starcza żadnych kalorii. Na rynku dostępnych jest jednak wiele rodzajów wód, a pogląd, że każda jest taka sama, to pomyłka. Mineralna, źródlana, stołowa... każda z nich posiada inne zawartości składników mineralnych, a tym sa-

mym różne cechy fizyko-chemiczne. Woda mineralna to taka, której zawartość wszystkich składników mineralnych wynosi co najmniej 1000 mg/l, bądź której zawartość co najmniej jednego składnika mineralnego np. magnezu, ma fizjologiczne znaczenie dla orga-nizmu człowieka. Spożycie takiej wody w istot-nym stopniu uzupełnia niedobór danego skład-nika w organizmie. Do wód mineralnych zalicza się także wody o niskiej zawartości sodu (poni-żej 20mg/l), pod warunkiem, że ogólna zawar-tość minerałów nie jest niższa niż 500 mg/l. Na-turalna woda mineralna musi mieć stały skład chemiczny i posiadać właściwości odżyw-czo–zdrowotne, wynikające z zawartych w niej składników mineralnych, ważnych dla organi-zmu człowieka. Picie dużych ilości wód wyso-kozmineralizowanych jest również szkodliwe, ponieważ zawierają one znaczne ilości chlorku sodu, który jest niewskazany dla osób z niewy-dolnością krążenia i chorobami nerek. Poza tym picie dużej ilości takich wód może być przyczy-ną kumulowania się składników mineralnych w wątrobie i nerkach. Wysokozmineralizowana woda powinna być zatem pita przede wszyst-kim jako uzupełnienie niedoborów składników mineralnych w organizmie.Woda źródlana - zawartość jej wszystkich skład-ników mineralnych wynosi poniżej 1000 mg/l. Są to wody najczęściej niskozmineralizowane (poniżej 500mg/l), niskosodowe. Wody źródla-ne to wody o śladowej ilości składników mine-

9świat dawcy

dla dawcyTEMAT NUMERU

Zimna woda zdrowia doda Organizm człowieka codziennie traci wodę. Wydala ją skóra, nerki, płuca, dlatego bardzo ważne jest, by straty równoważyć zyskami, szczególnie w lecie, kiedy organizm jest bardziej narażony na odwodnienia. W wyniku wysokiej temperatury dzienne ubytki płynów mogą sięgać nawet kilku litrów. Jak więc zadbać o organizm podczas nadchodzących upałów? Odpowiedź jest jedna - woda. Ale czy każda woda jest dobra i czy ilość, którą spożywamy, jest dla nas wystarczająca?

Woda w Łodzi Łodzianie piją obecnie najlep-

szą „kranówkę” w porówna-niu z tymi, które dostarczane są mieszkańcom dużych polskich

miast. Parametry jej czystości są lepsze od norm krajowych, Unii Europejskiej i zalecanych przez Światową Organizację Zdrowia. Cała woda dostarczana do do-

mów w Łodzi pochodzi ze stud-ni głębinowych.

Łódzka kranówka zawiera średnio 370 mg składników

mineralnych/litr – to więcej niż niektóre wody sprzedawane

w sklepach!Zgodnie z badaniami Państwo-wej Inspekcji Sanitarnej z 2010 roku (obszarowa ocena jako-ści wody w wodociągach woj.

łódzkiego za 2010 r.) w powiatach bełchatowskim,

łaskim, łódzkim, opoczyńskim, pabianickim, pajęczańskim, piotrkowskim, rawskim, wie-luńskim, wieruszowskim oraz

zduńskowolskim pow. 99% lud-ności jest zaopatrywane

w wodę odpowiadającą wyma-ganiom.

świat dawcy10 świat dawcy10

dla dawcyTEMAT NUMERU

• 22 marca każdego roku wypada termin Światowy Dzień Wody.

• 35% przypadków nowotworów ma swój początek w nieodpo-wiednim żywieniu i piciu.

• Człowiek odczuwa pragnienie, gdy straci chociaż 1% całkowitej ilości wody, którą posiada w ciele.

• Z najnowszych badań wynika, że wypijamy mniej niż pół szklan-ki wody dziennie, a to stanowczo za mało!

• Każdego dnia z wydychanym po-wietrzem tracimy średnio 400-500 ml wody.

• Waga, którą gubimy po ćwicze-niach fizycznych jest wagą wody, nie tkanki tłuszczowej.

• W marcu 1999 r. NRDC (Krajowa

Rada Ochrony Zasobów Natural-nych w USA) opublikowała wyni-ki czteroletnich badań, podczas których poddano analizie ponad 1000 próbek 103 marek wody stołowej. Wyniki były zaskaku-jące: co najmniej 25% wód sto-łowych to nic innego jak butel-kowana woda z kranu, niekiedy przetworzona tylko w nieznacz-nym stopniu.

• Polska ma najmniejsze zaso-by wodne spośród wszystkich państw Europy oprócz Belgii - tyl-ko tam ilość wody przypadają-ca na jednego mieszkańca jest mniejsza niż u nas.

• W Polsce średnie dzienne zużycie wody na osobę w miastach wy-nosi 145 litrów.

• 33% całego poboru wód europej-skich jest przeznaczane na cele rolnicze, 16% na zaopatrzenie miast, 11% dla przemysłu (nie li-cząc wody chłodniczej), a 40% do produkcji energii.

• Ponad miliard ludzi na świecie ko-rzysta z niesprawdzonych (często skażonych) źródeł wody pitnej, a 40% populacji (2,5 miliarda) nie ma dostępu do podstawowych urządzeń sanitarnych.

• Planeta Ziemia jest systemem za-mkniętym - rzadko traci zasoby wodne. Taka sama ilość wody jak milion lat temu występuje dzisiaj.

• 1 litr zużytego oleju silnikowe-go wylany do rzeki lub kanalizacji jest w stanie zanieczyścić 1 milion litrów wody. C

ZY W

iESZ

, ŻE

...

ralnych, a im mniejsza zawartość minerałów, tym mniejsza zdro-wotność takiej wody.

Woda stołowa jest wodą, do której zostały dodane składniki mineral-ne lub została zmieszana z wodą wysokozmineralizowaną. Ciekawą grupą wód są wody lecz-nicze. Są one nieuzdatniony-mi wodami podziemnymi, pier-wotnie czystymi, pochodzącymi z jednego złoża. Ich skład che-miczny i właściwości fizyczne zapewniają, potwierdzone ba-daniami klinicznymi, określone działanie lecznicze. Jedynie le-karz może zalecić jej spożywa-nie, ponieważ zawierają dużo minerałów, których nadmiar może być szkodliwy. Polecana szczególnie osobom cierpią-cym m.in. na: kamicę nerkową, niedokrwistość, cukrzycę lub osteoporozę.

GaZOWaNa CZY NIEGaZO-WaNa?Na temat szkodliwości wody gazowanej można dyskutować. Woda gazowana jest sztucznie nasycana dwutlenkiem węgla, który nie sprzyja osobom z do-legliwościami żołądkowymi (np. nadkwasota), może bowiem uszkadzać śluzówkę żołądka, co z kolei prowadzi do tworzenia wrzodów żołądka. Z drugiej stro-ny wodę z „bąbelkami” warto pić po wysiłku fizycznym, gdyż dzia-

ła moczopędnie, uwalniając z tok-syn. Nie jest wskazana natomiast

dla dzieci, ponieważ duża ilość zebranego w żołądku gazu jest dla nich szkodliwa. Wody o wysokim stężeniu CO2 nie są wskazane również dla osób z niewydolnością układu krążenia i układu od-dechowego.

CZEGO UNIKaĆ?Nieprawdą jest, że podczas upału każdy przyjmowany płyn działa na korzyść naszego organizmu. To właśnie w takie dni powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na to, co pijemy. Unikać należy słodkich napojów, ponieważ zawarty w nich cukier nie hamuje, lecz wzma-ga apetyt i pragnienie. Ponadto większość gotowych napojów za-wiera dużą ilość substancji dodatkowych: regulatory kwasowo-ści, substancje konserwujące. Niekorzystnie na organizm człowie-ka (nie tylko podczas upałów) wpływa również alkohol. Dostarcza najwięcej kalorii spośród wszystkich innych napojów (ok. 7 kcal z 1 g alkoholu), które są wchłaniane do krwi najszybciej. Ponadto nie gasi pragnienia i nie uzupełnia zapotrzebowania na płyny, za to jeszcze bardziej zwiększa zapotrzebowanie ciała na wodę. Nie dajmy się zwieść „wspaniałym” wodom smakowym, które z wodą mineralną mają niewiele wspólnego. Są to napoje zawierające chemiczne konserwanty (w tym benzoesan sodu), sztuczne barw-niki i cukier. Wielbicielom wody ze smakiem można zaproponować wrzucenie do dzbanka z wodą mięty, plasterków cytryny czy po-krojonego zielonego ogórka.

CO ZaMIaST WODY?Herbata - choć istnieje wiele jej rodzajów, najważniejsze, by pić ją bez cukru. Najlepsza (dla chcących zgubić kilogramy i nie tylko) jest herbata zielona. Zawiera ona liczne antyoksydanty, które wy-kazują działanie przeciwnowotworowe i pomagają usunąć z orga-nizmu toksyny. Poza tym zawarte w niej tzw. katechiny powodu-ją zwiększenie spalania tłuszczu i tłumią apetyt. Należy wystrze-gać się tzw. herbatek odchudzających, ponieważ zawierają czę-sto w swoim składzie także substancje o działaniu przeczyszcza-jącym/odwadniającym, co może doprowadzić do rozregulowania pracy jelit.Napoje mleczne - są źródłem cennego pierwiastka: wapnia. Od-grywa on szczególnie ważną rolę w utrzymywaniu w odpowied-niej formie układu kostnego, ale również sprzyja odchudzaniu. Wybierajmy jednak napoje o zawartości tłuszczu do 2%, jednak

11świat dawcy 11świat dawcy

dla dawcyTEMAT NUMERU

Od 20 do 99% wsadu owocowe-go. Zawiera okre-śloną ilość soku, wody, cukru, kwa-su cytrynowego i inne dozwolone do żywności do-datki. Napój może zawierać barwni-ki i aromaty oraz inne dodatki.

nie 0%, bo wówczas uniemożliwiamy wchłonięcie witaminy D, która wymaga do tego celu tłuszczu. Zwykłe mleko jest kalorycz-ne (100 ml mleka 3,2% to 60 kcal) i zawiera dużo cukru, więc nie gasi pragnienia. Inaczej jest w przypadku mleka zsiadłego. Na skutek fermentacji zawiera ono sporo wody, dlatego można się nim napić, oraz białko i tłuszcz, co czyni z niego pełnowartościo-wy posiłek.Soki warzywne i owocowe - to niskokaloryczne i sycące zamien-niki małego posiłku, w skład których wchodzą witaminy, po-trzebne organizmowi pierwiastki i błonnik. Większą ostrożność należy zachować przy owocowych nektarach i napojach, które często, mimo iż oznaczone napisem „bez cukru” na etykiecie, za-wierać mogą sztuczne słodziki. Jeśli już chcemy stawiać na pły-ny owocowe, to dobre będą te świeżo wyciskane. Zapomnijmy o nektarach i napojach, środki słodzące w nich zawarte powo-dują, że organizm ma problemy z przyswajaniem wody z soku, czyli nie zostaje dobrze nawodniony. Lepszym rozwiązaniem jest wcześniejsze rozcieńczenie soku z wodą, mniej więcej pół na pół. Poza tym powoduje to zmniejszenie kaloryczności.

NaWaDNIaNIE OD ZEWNĄTRZW upalne dni również nasza cera narażona jest na szkodliwe

działanie promieni słonecznych oraz suchego powietrza. Tak jak w lecie dbamy o nasz organizm, pijąc większe ilości wody, tak nasza cera potrzebuje odpowiedniego nawodnienia. Z pomocą podrażnionej i wysuszonej skórze spieszą wody termalne - wody źródlane, których naturalna temperatura jest wyższa od średniej temperatury powietrza (mają co najmniej 20oC). Wykorzystywa-ne są w przemyśle kosmetycznym już prawie 70 lat, a wszystko dzięki zawartości cennych minerałów, takich jak wapń, magnez, siarka, krzem, potas. Jej składniki odbudowują naturalną barierę ochronną skóry, przez co zmniejszają nadmierną reaktywność na czynniki zewnętrzne i pomagają utrzymać właściwy stopień na-wilżenia. Niektóre jej składniki (np. selen), ograniczają powsta-wanie wolnych rodników, co opóźnia procesy starzenia skóry i poprawia jej zdolności autonaprawcze. W aptekach znaleźć można całe serie kosmetyków na bazie wód termalnych, jednak najpopularniejszym i najlepiej sprawdzającym się w warunkach wysokiej temperatury preparatem jest woda termalna w aerozo-lu. Doskonale nawilża cerę i łagodzi podrażnienia, a dzięki zawar-tości krzemionki zwiększa odporność i elastyczność naskórka, działa jak balsam na suchą i wrażliwą skórę. Warto dodać, że po aplikacji wody termalnej w sprayu, twarz należy delikatnie osu-szyć, by zapobiec powierzchniowemu wysuszeniu naskórka.

100% wsadu owocowego. Sok wyciśnięty bez-pośrednio z owo-ców lub otrzyma-ny z zagęszczo-nego soku owo-cowego poprzez odtworzenie pro-porcji wody i aro-matu usunięte-go w trakcie pro-cesu zagęszcza-nia. Sok nie za-wiera sztucznych barwników ani aromatów, nie może być kon-serwowany che-micznie.

Od 25% do 99% wsadu owocowe-go. Jest to rozcień-czony wodą sok z dodatkiem cukru i ew. kwasku cy-trynowego. Nektar nie zawiera sztucz-nych barwników ani aromatów, nie może być konser-wowany chemicz-nie.

SOK

NEKT

AR

NAPÓ

J

świat dawcy12

ludzie

Turniej wyobraźni

z korzyścią dla świata

W dniach 19-20 kwietnia 2011 roku w Warszawie odbyły się krajowe finały światowego

konkursu Imagine Cup 2011. Jest to konkurs organizowany

przez firmę Microsoft, w którym studenci mają szansę wykazać się zarówno wiedzą technologiczną,

umiejętnością analizy problemów, zdolnościami prezentacyjnymi, jak

i zacięciem biznesowym

13świat dawcy

ludzie

foto

: Kam

il H

olw

ek (h

aka)

SKŁaD ZESPOŁU CODERIDERSMarcin Franc - mentor i założyciel zespołu CodeRaiders. Na co dzień pracownik dużej firmy zajmującej się produkcją samochodo-wych systemów nawigacyjnych, a także doktorant na Katedrze Mi-kroelektroniki i Technik Informatycznych Politechniki Łódzkiej. Mi-łośnik sportów ekstremalnych. błażej Rybczyński – programista. Miłośnik programowania w ję-zykach C/C++/C#, a także technologii .NET. Zaangażowany od 2 lat w pracę grupy .NET na Politechnice Łódzkiej.Dominik Dereń – programista. Od tego czasu próbuje wszystkie-

go po trochu, od technologii Microsoftu po programowanie pod Linuxem oraz od aplikacji desktopowych, po rozproszone systemy webowe.Michał Skuza – programista. Zainteresowany poznawaniem no-wych języków programowania oraz praktycznym wykorzystaniem nowych technologii w życiu codziennym.Piotr Jaszczyk - programista. Entuzjasta technologii .NET oraz Java. Michał Orzełek – grafik. Pasjonat grafiki komputerowej. Nie boi się wyzwań, jakie stawiają mu wymagające kreatywności projekty. Na co dzień osoba towarzyska z dużym poczuciem humoru.

W kwietniu 2011 roku 10 najlepszych dru-żyn z całej Polski walczyło o pierwszwe miejsce w kategorii Software Design (Pro-jektowanie oprogramowania). Zwyciężyła łódzka drużyna CodeRaiders, która w lip-cu 2011 będzie reprezentować nasz kraj w Nowym Jorku na finałach światowych Imagine Cup.Łodzianie będą rywalizować z drużynami m.in. z Algierii, Australii, Brazylii, Chin, Egip-tu, Finlandii, Francji czy Nowej Zelandii – w sumie ponad 140 zespołów z całego świata będzie prezentowało swoje pomy-sły na rozwiązanie problemów ludzkości.

Jak to się zaczęło...Drużyna została zwerbowana na uczelni przez doktorana PŁ Marcina Franc. - Pomy-ślałem, że fajnie byłoby, aby drużyna z Po-litechniki Łódzkiej wygrała Imagine Cup. Rozwiesiłem plakaty na uczelni z zaprosze-niem do udziału w projekcie... i tak oto ze-brałem zespół – wspomina Marcin Franc.Zespół wspólnie wybierał problem, jakim chce się zająć. Jak przyznają w rozmowie, ich pomysły ewoluowały. Zanim przystą-pili jednak do projektowania oprogramo-wania, sprawdzili dokładnie motywy od-

dawania krwi, oraz porównali to z profilem osób, które korzystają z nowych technolo-gii (smartfony, telefony z systemem opera-cyjnym).CodeRaiders zaprojektowali i stworzyli apli-kację dedykowaną honorowym dawcom krwi! Ich program, pod nazwą LifeCircle+ ma szansę być pierwszym, skutecznie dzia-łającym systemem w Polsce, który pozwo-li kontaktować się centrom krwiodawstwa z dawcami.

ale o co chodzi?- Głównym zadaniem systemu LifeCircle+ jest zniwelowanie braków krwi w centrach krwio-dawstwa, zapewnienie jej odpowiedniej ilo-ści i szybkości dostarczenia w nagłych wy-padkach oraz promocją idei krwiodawstwa w najpopularniejszych mediach społecz-nościowych – mówi Marcin Franc, mentor zespołu CodeRaiders.Projekt zakłada, że dawcy krwi zainstalu-ją na swoich telefonach aplikację, poprzez którą będą mogli być błyskawicznie powia-damiani o brakach krwi i indywidualnie za-praszani do Centrum Krwiodawstwa w sy-tuacji, gdy to ich krew jest potrzebna. Aby całość była atrakcyjna, możliwa jest inte-

gracja informacji zawartych na LifeCircle+ z profilem na portalu społecznościowym (np. Facebook) – pozwoli to pochwalić się znajomym, że właśnie oddaliśmy krew. Aplikacja dodatkowo będzie pozwala-ła zaznaczyć, że aktualnie jesteśmy cho-rzy, przyjmujemy leki czy np. wyjechaliśmy z kraju – wtedy automatycznie nie będzie-my otrzymywać alertu z prośbą o odda-nie krwi. Podobnie w sytuacji, gdy niedaw-no oddaliśmy krew lub jej składniki (osocze, krwinki), program będzie pamiętać, aby nie wysyłać nam informacji o brakach w banku krwi przez cały okres trwania karencji.- Aplikacja jest gotowa do wdrożenia, jed-nak nie jest jeszcze dostępna dla użytkow-ników. Jedyne ograniczenia obecnie to pro-blemy formalne, no i finanse – mówi Marcin. Fundusze są niezbędne na serwery, które będą obsługiwać cały system. CodeRaiders prowadzi rozmowy ze sponsorami, po to aby cały system dla dawców był bezpłatny. - Dodatkowo planujemy wsparcie dla więk-szości platform komórkowych, co zajmie nam trochę czasu. Ale dzięki temu program będzie mógł być łatwo wdrożony nie tylko na terenie województwa łódzkiego, ale ca-łej Polski, a nawet świata – tłumaczy.

14

ludzie

świat dawcy

15

Na czym polega transfuzja wewnątrzmaciczna?Na początku wykonywany jest zabieg kordocente-zy diagnostycznej, który ma za zadanie stwierdzić warunki morfologiczne, znajdującego się jeszcze w macicy dziecka, by opracować potrzebny pre-parat krwi. Przed wykonaniem wkłucia konieczne jest badanie ultrasonograficzne, by określić poło-żenie płodu i lokalizację łożyska. Osoba badają-ca, po krótkotrwałym znieczuleniu dożylnym pa-cjentki, wprowadza przez powłoki brzuszne ko-biety oraz łożysko igłę punkcyjną, nakłuwa na-czynia pępowinowe i podaje przygotowaną wcze-śniej krew do układu krążenia płodu pod kontro-lą ultrasonografu.Na przestrzeni lat nastąpiła duża zmiana w zakre-sie doboru krwi. Kiedyś do tego typu zabiegów używana była tylko krew uniwersalna, teraz, dzię-ki zaawansowanym technikom badań, wprowa-dza się do krwi coraz więcej antygenów. Tak przy-gotowany preparat krwi jest idealnym natural-nym lekiem dla zagrożonych płodów. Podczas ta-kiego zabiegu dostarczamy gotową pożywkę, któ-ra zmienia objawy niewydolności.

Czy istnieją zagrożenia związane z takim za-biegiem?Przede wszystkim trzeba uważać, by nie po-dać dziecku zbyt dużej ilości preparatu krwi. Do-brze byłoby, gdyby ilości krwi przygotowywane w RCKiK dla płodów były mniejsze. Dziecko w ło-nie matki potrzebuje znacznie mniej krwi, niż oso-ba dorosła. Szacuje się to na ok. 20/30 ml na por-cję. Oczywiście istotny jest czas zaawansowania ciąży. Inną porcję otrzyma 4 - tygodniowy płód, a inną płód w 38 tygodniu ciąży, ponieważ masa ich ciał znacznie się różni.W przypadku transfuzji wewnątrzmacicznej mó-wimy o porcjach, ponieważ krwinki mają swo-ją siłę i czas życia. W zawiązku z tym, terapia nie

może być jednorazowa, bo składniki krwi w krót-kim czasie ulegają rozpadowi. Po podaniu dziecku krwi podnosimy ilość hemoglobiny i erytrocytów, ale po jakimś czasie ich poziom ponownie spada, dlatego ważne jest, by zabieg powtarzać. Bez ta-kiego trybu leczenia dziecko traci szanse na prze-życie.Problem jest istotny, a pomoc bardzo ważna, po-nieważ, w zależności od nasilenia obrzęku, no-worodek może urodzić się martwy lub umrzeć w pierwszych dniach życia, natomiast substancje zawarte w podanej przez lekarza krwi mogą po-zwolić noworodkowi wyzdrowieć.

Na czym polega obrzęk uogólniony płodu? Obrzęk uogólniony płodu to ciężka postać gro-madzenia się płynu przesiękowego w organizmie nienarodzonego dziecka. Mówiąc inaczej, obrzęk ten powoduje przesunięcia między tkankami, płyn z całego krwioobiegu gromadzi się w danej części obrzękowej. Problem może mieć dwie przyczyny: immunolo-giczną - powstałą na skutek niedokrwistości spo-wodowanej niezgodnością serologiczną bądź nie-immunologiczną - trudną do zdiagnozowana, związaną z aberracjami chromosowymi, niedo-krwistością nie spowodowaną przyczynami im-munologocznymi (m.in. infekcje wirusowe) albo zaburzeniami w układzie sercowo-naczyniowym.

Czy nieimmunologiczny obrzęk płodu jest czę-stym zjawiskiem?Jest to bardzo duża grupa patologii, znacznie czę-ściej diagnozowana niż zjawisko immunologicz-nego obrzęku. Ilość pacjentek dotkniętych nie-immunologicznym obrzękiem płodu wzrasta bar-dzo szybko. Każdego dnia przyjmujemy ciężarne z całego kraju, w mniejszym lub większym stopniu dotknięte tym problemem.

nasza krew dla nienarodzonych dzieciCzy istnieje możliwość uratowamia dzieci w brzuchu matki poprzez podanie mu preparatów wytworzonych z naszej krwi? O metodzie transfuzji wewnątrzmacicznej opowiada prof. Krzysztof Szaflik z Kliniki Ginekologii i Rozrodczości Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi

SŁOWNIK:Kordocenteza – inwazyjne badanie pozwalające po-brać krew z naczynia pępowinowego płodu i uzyskanie krwi płodowej do dalszych testów.

Przesięk – płyn przedostający się poza układ na-czyń przy prawidłowej budowie ich ściany. Prze-dostaje się do jam ciała i tkanki łącznej w wyni-ku spadku ciśnienia onkotycznego lub  osmotycz-

nego krwi lub wzrostu ciśnienia hydrostatycznego  w naczyniach włosowatych. Może być różnicowany z wysiękiem na podstawie stężenia dehydrogenazy mleczanowej lub stężenia białka.

ludzie

Na przestrzeni lat nastąpiła duża

zmiana w zakresie doboru krwi.

Kiedyś do tego typu zabiegów

używana była tylko krew uniwersalna,

teraz, dzięki zaawansowanym technikom badań, wprowadza się do krwi coraz więcej antygenów. Tak przygotowany

preparat krwi jest idealnym naturalnym

lekiem dla zagrożonych płodów

świat dawcy

16

ludzie

Dział ten zajmuje się badaniami serologicz-nymi dawców i biorców krwi, czyli okre-śla grupę krwi i dobiera krew do przetoczeń. W skład działu wchodzą cztery pracownie:• Kontroli Serologicznej i HLA (opisana

w poprzednim numerze Świata Dawcy);• Grup Krwi Krwiodawców, gdzie wyko-

nywane są badania oznaczania grup i kontroli przeciwciał we krwi każdego dawcy;

• Serologii Biorców, gdzie wykonywane są badania grup krwi i dobiera się krew do przetoczeń dla pacjentów szpitali;

• Pracownia Badań Konsultacyjnych, zaj-mująca się rozwiązywaniem proble-mów, kiedy w surowicy dawców lub bior-ców pojawiają się przeciwciała (powsta-ją, kiedy system odpornościowy napoty-ka „obcą” substancję, np. wirus, szczepion-kę czy inną grupę krwi. System odporno-ściowy wytwarza wówczas przeciwciała w zależności od rodzaju napotkanej ob-cej substancji) oraz między innymi typu-je dawców do transfuzji dopłodowych. Oznacza się wtedy szereg czynników, znajdujących się na powierzchni krwinek czerwonych, tzw. antygenów, które mogą być odpowiedzialne za wytwarzanie prze-ciwciał u osoby, która ma kontakt z takim antygenem.

ZGODNOŚĆ KRWIPodczas transfuzji przetaczamy krew jedne-go człowieka drugiemu człowiekowi, w więk-szości przypadków zachowując zgodność tyl-ko w dwóch podstawowych układach grupo-wych: AB0 i Rh (popularnie mówi się o „Rh+” lub „Rh-”). Trzeba jednak pamiętać, że na po-wierzchni krwinek czerwonych jest cały szereg innych układów grupowych składających się z dużej ilości antygenów i poza bliźniętami jed-nojajowymi nie ma osób, które miałyby takie same antygeny na powierzchni krwinek czer-wonych - każdy ma własne cechy indywidual-

ne. Zdarzają się jednak sytuacje (dotyczy to ok. 3% ludzi), w których istnieje możliwość wytwa-rzania u biorcy przeciwciał na skutek zetknięcia z antygenami na krwinkach dawcy, których bior-ca sam nie posiada. Nie jest to żadna patologia, a jedynie reakcja naszego układu immunolo-gicznego na czynniki zewnętrzne. Na szczęście takich antygenów, które łatwo powodują wy-twarzanie przeciwciał, nie jest dużo - w przeciw-nym razie leczenie krwią byłoby bardzo utrud-nione. Wytwarzanie przeciwciał jest możliwe tyl-ko w wyniku transfuzji lub podczas ciąży. Poło-wę materiału genetycznego dziecko dziedziczy bowiem po ojcu, który przekazuje dziecku tak-że takie antygeny, których matka nie posiada. Krwinki płodu dostają się do krwioobiegu matki i mogą spowodować wytworzenie przeciwciał.

KONFlIKTY SEROlOGICZNE I ICH ZaPObIEGaNIEKonfliktem serologicznym najbardziej zagrożo-ne są kobiety, które są Rh ujemne, a ojciec dziec-ka jest Rh dodatni. Aktualnie do takiego konflik-tu dochodzi 1 raz na około 2000 porodów. Jed-nak to nie jedyne przypadki, gdy do takiego kon-fliktu dochodzi. Drugie miejsce zajmuje immuni-zacja innym antygenem z układu Rh – antyge-nem „c”. Na trzecim miejscu podaje się natomiast immunizację za sprawą antygenu „K” z układu Kell. Każda kobieta ciężarna powinna być bada-na nie tylko w przypadku, kiedy jest Rh ujemna. Niezależnie od tego, jaką grupę posiada, powin-na mieć wykonane badania 2 razy w czasie cią-ży: w 12. i 28. tygodniu ciąży. Kiedy wyniki wy-każą obecność przeciwciał, musi to być systema-tycznie kontrolowane. Newralgicznym punktem wytworzenia w organizmie kobiety ciężarnej przeciwciał jest moment porodu, kiedy najwię-cej krwinek dziecka przedostaje się do jej krąże-nia. Dlatego w przypadku kobiet Rh-, które uro-dzą dziecko Rh+ i jeszcze nie mają przeciwciał, podaje się tzw. immunoglobulinę anty-RhD. Jest to lek zapobiegający wytwarzaniu przeciwciał.Każdej kobiecie, która jest Rh ujemna, w 28 tygo-

Dział immunologii Transfuzjologicznej Krew ratuje życie – wiemy o tym doskonale, jednak nie każdy człowiek może dostać każdą krew. Do transfuzji potrzebna jest krew przebadana, dokładnie sprawdzona pod każdym kątem i odpowiednio dobrana do potrzeb dawcy. I tym właśnie zajmuje się zespół pracowników Działu Immunologii Transfuzjologicznej

Istnieją obecnie badania, na podstawie których

możemy sprawdzić stan zdrowia dziecka, które

znajduje się jeszcze w łonie matki. Są one bezpieczne i nieinwazyjne, ponieważ

wykonuje się je bez nakłuwania żyły dziecka,

czyli bez konieczności ingerowania w płód

możemy sprawdzić czy na obecnym etapie życia wymaga już leczenia, czy

jeszcze nie.

świat dawcy

17

ludzie

dniu ciąży powinno się zapobiegawczo po-dawać ten lek, ponieważ, jak wykazują ba-dania, przeciwciała u takiej kobiety powsta-ją najczęściej w trzecim trymestrze ciąży. Na-tomiast w sytuacji, kiedy w organizmie matki takie przeciwciała powstaną, przedostają się one przez łożysko do krwi dziecka, łączą się z krwinkami i powodują ich niszczenie. Jeże-li przeciwciał jest dużo, mogą spowodować u płodu bardzo poważną niedokrwistość, a w wyniku tego nawet śmierć. Aby temu za-pobiec, trzeba rozpocząć leczenie dopłodo-we, które wykonuje się od 24 tygodnia ciąży, sporadycznie po 20 tygodniu. Wcześniejsze rozpoczęcie takiego leczenia nie jest możli-we, dlatego czasami zdarza się, że zanim płód osiągnie 20 tygodni, pod wpływem dużej ilo-ści przeciwciał u matki, umiera.

lECZENIEPrzed rozpoczęciem leczenia wykonuje się badanie o nazwie kordocenteza - przepro-wadzane dla uzyskania próbki krwi dziecka, kiedy znajduje się ono w jeszcze w macicy. Badanie to pozwala sprawdzić, czy na obec-nym etapie życia dziecko wymaga już lecze-nia krwią, czy jeszcze nie. Obecnie są badania, które polegają na wy-izolowaniu z surowicy matki materiału ge-netycznego dziecka, jego DNA i sprawdze-niu, czy na pewno dziecko posiada antygen, do którego matka ma przeciwciała. Badanie to jest całkowicie bezpieczne i nieinwazyjne, ponieważ wykonuje się je bez nakłuwania żyły pępowinowej dziecka, czyli bez koniecz-ności ingerowania w płód. Pozwala na pod-jęcie decyzji o przeprowadzeniu kordocente-zy i leczeniu wewnątrzmacicznym. Przy wy-

stąpieniu niedokrwistości płodu podejmuje się terapię polegającą na wewnątrzmacicz-nej transfuzji krwi, najczęściej kilkakrotnie, aż do momentu osiągnięcia dojrzałości pło-du. Przy zabiegu dopłodowym zawsze pew-na część krwinek dawcy dostaje się do krąże-nia matki, dlatego, żeby nie prowokować wy-twarzania u kobiety przeciwciał, pracownicy Działu Immunologii Transfuzjologicznej sta-rają się dobrać dla dziecka taką krew, aby była odpowiednia dla niego, a w budowie antyge-nowej jak najmniej różniła się od krwi matki. Krew dobierana jest po dokładniejszej anali-zie budowy antygenowej matki. Krew dawcy przeznaczona do transfuzji dopłodowej po-bierana jest nie wcześniej, niż pięć dni przed planowanym zabiegiem. Z racji niewykształ-conego układu immunologicznego dziecka, krew poddaje się filtrowaniu i napromienio-waniu. Zabieg transfuzji przeprowadza się na ogół co dwa tygodnie, a ostatnia nie powin-na być przeprowadzona później niż około 10 dni przed porodem. Istnieją dwie możliwo-ści przeprowadzania takiego zabiegu: mniej-sza dawka krwi podawana w mniejszym od-stępie czasu (większa ilość dawców, większa możliwość wytworzenia przez matkę prze-ciwciał), bądź większa porcja aplikowana rza-dziej.

lECZENIE KRWIĄLeczenie krwią polega na przetaczaniu krwi pełnej lub innych środków krwiopochod-nych stosowanych w celach leczniczych. Je-żeli ktoś leczony był krwią (chociażby w dzie-ciństwie), to miał kontakt z obcymi antygena-mi, czyli jego tzw. „wywiad” jest już obciąża-jący. Prawdopodobne jest w takiej sytuacji,

że wytworzył w swoim organizmie przeciw-ciała odpornościowe (prawdopodobieństwo ~3%). W przypadku dawców ma to duże zna-czenie, ponieważ jeżeli dawca posiada prze-ciwciała, jego krew nie może zostać przeto-czona biorcy. Dlatego osoby, które mają za sobą zabieg leczenia krwią lub kobiety, któ-re były w ciąży, traktujemy jako takie, któ-re mogą być już zimmunizowane. Czasa-mi wystarczą chociażby fragmenty krwinek czerwonych, by zimmunizować antygenem „D”. Każdy dawca, który pierwszy raz oddaje krew, poddawany jest badaniom określenia grupy krwi razem z kontrolą przeciwciał. Na-tomiast przy kolejnych oddaniach sprawdza się u niego tylko antygeny grupowe, nie kon-troluje się już przeciwciał. Jeżeli więc między jednym, a drugim oddawaniem krwi wystąpi-ło w jego przypadku leczenie krwią lub u ko-biet ciąża, ważne jest zgłoszenie tego faktu, ponieważ mogły się już u niego wytworzyć przeciwciała.

Małgorzata Zimnicka podczas oznaczania grup krwi u biorcy

Autor: Grażyna Naremska,kierownik działu Immunologii Transfuzjologicznej

świat dawcy

18

Rabat noclegowy oferuje obecnie 69 obiektów, w górach:• Bacówka PTTK na Bereśniku (Pieni-

ny): www.beresnik.pl (20%),• Bacówka PTTK „pod Honem” (Biesz-

czady): www.podhonem.home.pl (20%),

• Bacówka w Jamnej (Pogórze Roż-nowskie): www.jamna.amu.edu.pl (20%),

• Bacówka PTTK „Jaworzec” (Bieszcza-dy): www.jaworzec.eu (20%),

• Bacówka PTTK na Krawcowym Wier-chu (Beskid Żywiecki): www.kraw-cow.pttk.pl (20%),

• Bacówka PTTK na Maciejowej Gór-ce: www.maciejowa.pl (20%),

• Bacówka PTTK „Pod Małą Raw-ką” (Bieszczady):  www.rawki.pl (20%),

• Bacówka PTTK na Rycerzowej (Be-skid Żywiecki):  www.rycerzowa.pl (10%),

• Bacówka PTTK nad Wierchomlą (Be-skid Sądecki): www.wierchomla.pttk.pl (10%),

• Baza Szkoleniowo - Wypoczynko-wa „Lubogoszcz” (Beskid Wyspowy): www.lubogoszcz.mszana.pl (20%),

• „Chata Górska Cyrla” (Beskid Sądec-ki): www.cyrla.pl (20%),

• „Chatka Górzystów” (Góry Izerskie):  www.chatkagorzystow.sudety.it (20%),

• „Chatka Skalanka” (Beskid Żywiec-ki): www.chatkaskalanka.pl  (50%),

• Dom Wypoczynkowy „Jowisz” w Szklarskiej Porębie: www.jowisz.wszklarskiej.pl (20%),

• Gościniec „Banica” (Beskid Ni-

ski): www.banica.com.pl (20%),• Górski Dom Turysty „Pod Kopą Bi-

skupią” (Góry Opawskie):  www.biskupiakopa.pl (20%),

• O. S. W. „Moszczeniczanka” (Zako-pane): www.moszczeniczanka.com.pl (10%),

• Ośrodek Wczasowy „Trzy Korony” (Krościenko):  www.owtrzykorony.pl (20%),

• Pensjonat „Boruta” (Zakopa-ne): www.pensjonatboruta.pl, (20%)

• Pensjonat „Boży Dar” (Kryni-ca): www.bozy-dar.pl (10 – 15%),

• Schronisko na Soszowie (Beskid Ślą-ski): www.soszow.wisla.pl (20%),

• Schronisko PTTK Andrzejówka (Góry Kamienne): www.andrzejowka.com.pl (20%),

• Schronisko PTTK na Hali Krupo-

Dawcom w darzeZdecydowana większość osób oddaje krew, bo chce. Bez przymusu, czy oczekiwania czegoś w zamian. Tym bardziej można zostać mile zaskoczonym, gdy na wakacjach można zapłacić mniej za nocleg lub zakupy – tylko dlatego, że jest się Honorowym Dawcą Krwi

Wszystkim, którzy jeszcze nie wybrali miejsca na urlop, podpowiadamy gdzie można wypocząć za niewielkie pieniądze. Jedyny warunek to posiadanie legitymacji Honorowego Dawcy Krwi! Coraz więcej obiektów noclegowych oraz sklepów włącza się w akcję „Dawcom w darze”. Aby skorzystać z ulg, wystarczy pokazać legitymację z datą ostatniego pobrania (nie dawniej niż rok temu). Uczestnicy akcji (firmy) oferują rabaty od 3 do nawet 50%. Warto zatem zabrać legitymację krwiodawcy ze sobą na wakacje. A może przy okazji oddać krew?

dla dawcy

świat dawcy

19

wej (Beskid Żywiecki): www.krupowa.pttk.pl (20%),• Schronisko PTTK na Hali Łabowskiej (Beskid Sądecki):

www.halalabowska.pttk.pl (20%), • Schronisko PTTK na Hali Miziowej (Beskid Żywiecki):

www.halamiziowa.pl (20%),• Schronisko PTTK na Hali Ornak (Tatry):

www.ornak.tatrynet.pl (20%),• Schronisko PTTK na Hali Rysianka (Beskid Żywiecki):

www.rysianka.com.pl (20%),• Schronisko PTTK Klimczok (Beskid Śląski):

www.schroniskoklimczok.com.pl (20%),• Schronisko Kremenaros (Bieszczady):

bsih-pttk.webpark.pl/kremenaros (20%),• Schronisko PTTK na Kudłaczach (Beskid Myślenicki):

www.kudlacze.pttk.pl (20%),• Schronisko PTTK na Leskowcu (Beskid Mały):

www.leskowiec.pttk.pl,(20%),• Schronisko PTTK na Luboniu Wielkim (Beskid Wyspo-

wy): www.lubon.pttk.pl (20%),• Schronisko PTTK na Magurze Małastowskiej (Beskid Niski):

www.magura.wierch.pl (20%) ,• Schronisko PTTK na Markowych Szczawinach (Beskid Ży-

wiecki): www.markoweszczawiny.pttk.pl (20%),• Schronisko PTTK „Murowaniec” (Tatry):

www.murowaniec.e-tatry.pl (20%),• Schronisko PTTK „Orlica” (Pieniny): www.orlica.com (20%)• Schronisko PTTK „Pasterka” (Góry Stołowe):

www.schroniskopasterka.pl (20%),• Schronisko PTTK na Połoninie Wetlińskiej (Bieszczady):

www.bieszczady.net.pl/chatkapuchatka (20%)• Schronisko PTTK na Przegibku (Beskid Żywiecki): 

przegibek.pttk.pl (20%),• Schronisko PTTK „Pod Łabskim Szczytem” (Karkono-

sze): www.labskiszczyt.pl (20%)• Schronisko PTTK „Samotnia” (Karkonosze): 

www.samotnia.com.pl (20%)• Schronisko PTTK „Skrzyczne” (Beskid Śląski):

www.skrzyczne.szczyrk.pl (20%),• Schronisko PTTK „Stare Wierchy” (Gorce):

www.stare-wierchy.pl (20%),• Schronisko PTTK na Stogu Izerskim (Góry Izerskie):

www.stogizerski.republika.pl (20%)• Schronisko PTTK na Szczelińcu (Góry Stołowe):

www.naszczelincu.pl (20%),• Schronisko PTTK „Trzy Korony” (Pieniny):

www.trzykorony.pl (20%),• Schronisko PTTK na Turbaczu (Gorce):

www.turbacz.eu (20%),• Schronisko PTTK na Wielkiej Raczy (Beskid Żywiecki):

www.wielkaracza.wierch.pl (20%),• Ski Hotel w Suchej Dolinie (Beskid Sądecki):

www.skihotel.pl (20%),• „Stara Chata” w Soblówce (Beskid Żywiecki):

www.soblowka.pl (20%)• Studencka Baza Namiotowa „Przysłóp Potócki” (Beskid Ży-

wiecki): przyslop.blogspot.com (20%),• Willa „Orla” (Zakopane): www.orla.com.pl, (20%).

na nizinach:• Aparthotel „Siesta” w Krakowie: www.siestaapartments.pl

(20%),

• „Chochołowy Dwór” w Jerzmanowicach:  www.chocholowydwor.pl (10%),

• „Dizzy Daisy Downtown Hostel” w Krakowie: www.krakowhostel.pl (10%),

• „Euro Hostel” w Krakowie: www.euro-hostel.pl (20%), • Hotel „City SM” w Krakowie: www.hotelcity.pl (10%),• Hotel „Daisy” w Krakowie: www.hoteldaisy.pl (10%),• Hotel „Farmona” w Krakowie:

www.farmonahotel.com (20%),• Hotel ”Felix” w Krakowie: www.hotelfelix.pl (20%)• Hotel „Grand Felix” w Krakowie: 

www.hotelgrandfelix.pl (20%),• Hotel „Junior Krakus” w Krakowie:

www.turystyka-krakus.com.pl (15%)• Hotel „KRAKUS„ w Krakowie: 

www.hotel-krakus.com.pl (20%),• Hotel „Leopolis” w Krakowie: www.leopolis.com.pl (15%),• Hotel „Pod Świerkiem” w Busku Zdrój:

www.busko-zdroj.com/podswierkiem, (5%),• Hostel „Mosquito” w Krakowie:

www.mosquitohostel.com, (10%).

...i nad morzem:• Pensjonat „Bryza” w Łebie: www.bryzaleba.pl (20%),• Willa „Orient” w Łebie: www.willaorient.pl (20%),• Pokoje Gościnne „Dom Rybaka” w Bobolinie: 

www.domrybaka.afr2.pl (20%).

Tym, którzy już wiedzą gdzie jechać, ale jeszcze nie skomple-towali wyposażenia na wakacje, można również polecić skle-py (składając zamówienie należy podać datę ostatniej dona-cji, numer legitymacji HDK oraz nazwę RCKiK, w którym zosta-ła wydana):• Sklep internetowy dla miłośników gór i narciarstwa

www.ontheroad.pl - 20% rabatu na zakupy• Sklep górski www.igosport.pl - 10% rabatu,• Sklep z akcesoriami dla wielbicieli gór www.StrefaGór.pl -

10% rabatu na wszystkie produkty nie objęte promocją lub wyprzedażą,

• Internetowy Sklep Turystyczny TrekPlanet.pl: 10% rabatu na wszystkie produkty nie objęte promocją lub wyprzedażą,

• Sklep Górski PolarSport.pl - 7% rabatu (na produkty nieob-jęte promocją) przy zakupach w sklepie internetowym,

• Sklep Górski taniewspinanie.pl - 5% rabatu (przez pół roku od ostatniej donacji).

Więcej zniżek dla krwiodawców

na stronie: www.dawcomwdarze.pl/

Tytuł Honorowego Dawcy Krwi

przysługuje każdemu,

kto choć raz oddał krew.

Legitymację

Honorowego Dawcy Krwi

można otrzymać w punkcie pobierania,

jest ona wyrabiana bezpłatnie.

dla dawcy

świat dawcy

dla dawcy

świat dawcy2020

ZJEDZ ŚNIaDaNIENie przychodź na czczo. Twój organizm potrze-buje energii, dlatego zjedz śniadanie (drugie śniadanie). Najlepiej, aby było ono lekkostraw-ne i słodkie. lepsza będzie bułka z dżemem, za-miast kawałka pizzy z kolacji. Jeśli jednak dzień przed oddaniem krwi jadłeś/jadłaś tłuste potra-wy (tłuste mięso, zapiekanka, golonka) lub piłeś alkohol - odczekaj trzy - cztery dni z oddaniem krwi.

UZUPEŁNJ PŁYNYOddając krew pozbywasz się około pół li-tra płynów – uzupełnij je zawczasu. Zarówno dzień przed, jak i w dniu oddania. Przed wizytą w punkcie pobierania wypij pełen kubek herba-ty, dodatkowy sok, wodę mineralną itp. Oddając krew w okresie letnim zadbaj o odpowiednie na-wodnienie organizmu przed wizytą w Punkcie Pobrań.

NIE PalZawarte w papierosach substancje smoliste nie-potrzebnie zagęszczają Twoją krew, co może wy-dłużyć czas oddawania krwi lub nawet spowo-dować, że nie będziesz w stanie jej oddać.

WYŚPIJ SIęOddając krew powinieneś czuć się dobrze. Jeśli więc nie jesteś rannym ptaszkiem – nie musisz oddawać krwi o 7.30. Pamiętaj tylko sprawdzić, w jakich godzinach czynny jest Punkt Pobiera-nia Krwi w twojej miejscowości.

WEź DOKUMENT TOżSaMOŚCINawet najedzony, napojony, wyspany i gotowy do oddania krwi nie możesz się zarejestrować jako dawca, jeśli nie masz ze sobą dokumentu tożsamości. Dokument tożsamości to: dowód osobisty, prawo jazdy lub paszport. (NIE SĄ do-kumentem potwierdzającym tożsamość: legity-macja szkolna, legitymacja studencka, legity-macja krwiodawcy, migawka).

ODPOCZNIJOddanie krwi nie wiąże się z wysiłkiem fizycz-nym, ale jeśli po wyjściu z Punktu Pobierania chcesz wziąć udział w zajęciach WF (np. bieg do autobusu, wspinaczka po schodach na 7 pię-tro), to może zakręcić ci się w głowie. W takiej sy-tuacji usiądź tam, gdzie jesteś, pochyl się do przodu (głowa między kolana) i głęboko od-dychaj. Nic złego się nie dzieje, po prostu masz we krwi trochę mniej czerwonych krwinek, które transportują tlen.

O czym pamiętać przed oddaniem krwi?

?

dla dawcy

21świat dawcy

Za każdym razem będziemy także przypominać, że nie ma ani „dobrych”, ani „złych” odpowiedzi. Zdajemy sobie spra-wę, że pytania w ankiecie są bardzo szczegółowe i wkra-czają w najbardziej intymne sfery życia, ale jest to jedyny sposób, aby jeszcze bardziej ograniczyć ryzyko związane z pobraniem krwi i podaniem jej potencjalnemu biorcy. Chcielibyśmy wyjaśnić i przypomnieć, że istnieje pewien okres czasu, od momentu zakażenia, do czasu, kiedy zaka-żenie to będzie mogło zostać wykryte przez testy i badania. Ryzyko związane z tym faktem, może zostać wyeliminowa-ne jedynie przez dokładne i zgodne z prawdą wypełnienie ankiety. Wszystkie udzielone informacje podlegają ochronie danych osobowych i stanowią tajemnicę lekarską.

1. Czy już oddawał/a Pan/Pani krew? Jeżeli tak, to kie-dy ostatnio?Ponieważ krew można oddawać nie częściej niż co 2 mie-siące – ważne jest, aby podać termin ostatniego oddawania krwi – datę tę można sprawdzić w legitymacji dawcy krwi. Książeczkę taką można odebrać w Punkcie Pobierania już po pierwszym oddaniu. Są tam wpisywane wszystkie kolej-ne wizyty w RCKiK oraz ilość oddanej krwi. Jeżeli postanowisz oddawać krew systematycznie to po do-starczeniu zdjęcia możesz otrzymać książeczkę honorowe-go dawcy krwi, która dla dawcy jest również dowodem toż-samości. Ponadto posiada potwierdzony protokołem se-rologicznym wpis grupy krwi, który zastępuje dawcy wpis grup krwi do dowodu osobistego.

2. Czy czuje się Pan/Pani obecnie zdrowy/a?Chodzi o ogólne odczucie. Jeśli boli Cię ręka lub noga – tak-że warto o tym powiedzieć – wszak rozmawiasz z lekarzem internistą. Twoje schorzenie nie musi Cię dyskwalifikować jako dawcę.

3. Czy w ciągu ostatnich 7 dni przechodził/a Pan/Pani ja-kieś zabiegi stomatologiczne?

Chodzi o takie zabiegi, jak np. usunięcie zęba, leczenie ka-nałowe, szycie rany. Okres siedmiodniowej karencji wy-nika z czasu reakcji organizmu na ew. zakażenie. Jeśli po 7 dniach nasz organizm nie wytworzy przeciwciał, to zna-czy, że podczas wizyty u dentysty niczym się nie zarazili-śmy. Obecnie w Polsce ryzyko zakażeń u stomatologa jest niewielkie, gdyż pomiędzy kolejnymi pacjentami stosowa-ne są uniwersalne środki ostrożności mające na celu zapo-bieżenie przenoszenia wirusów oraz innych czynników za-kaźnych.Do owych środków ostrożności, których stosowanie jest obowiązkiem każdego dentysty, higienistki i asystentki sto-matologicznej, należy noszenie rękawiczek, masek na twarz i ochrony oczu, a także sterylizacja w autoklawie wszystkich końcówek wiertarek dentystycznych (wierteł) oraz innych narzędzi stomatologicznych dla każdego pacjenta. Przed-mioty, które nie nadają się do sterylizacji, są wyrzucane do specjalnych pojemników. Po każdym pacjencie dentysta wyrzuca rękawiczki, myje ręce, a następnie zakłada nową parę rękawiczek przed kolejnym pacjentem. Zwykła wizyta kontrolna, borowanie, lakowanie, czy wizyta u higienistki odraczają to do następnego dnia.

4. Czy w ciągu ostatnich 4 tygodni chorował/a Pan/Pani lub pozostawał/a pod opieką lekarza albo miał/a go-rączkę powyżej 38’C?Wymagany okres 4 tygodni wynika z faktu, że nie-które choroby przebiegają początkowo bezobjawo-wo (tzw. okres wylęgania choroby) natomiast pobra-na w tym czasie krew może już spowodować zakaże-nie u chorych. Zwykle po ustąpieniu objawów choroby (lub po ustąpieniu gorączki) należy odczekać jeszcze 2 ty-godnie, by wróciły do normy wyniki badań labolatoryj-nych decydujących o dopuszczeniu krwi do lecznictwa. Wcześniejsze oddanie krwi nie pozwala, niestety, na wyda-nie jej dla chorych i ze względu na nieprawidłowe wynikibadań labolatoryjnych musi być poddana utylizacji (znisz-czeniu).

Kwestionariusz dla krwiodawców

KW

EST

iOn

AR

iUSZ D

LA K

RW

iOD

AW

Có

W

Zaczynamy nowy cykl w Świecie Dawcy – w każdym numerze będziemy wyjaśniać kilka pytań, na które odpowiadają kandydaci na dawców krwi. Postaramy się uzmysłowić czytelnikom, dlaczego tak ważne jest rzetelnie odpowiadanie na zadane w kwestionariuszu pytania

świat dawcy22

dla dawcy

Planowany harmonogram ekip na miesiące letnie

PYTANIA Z FORUM

Bełchatów, PGE - Parafia, Aleja Włókniarzy i Lipowa Bełchatów, Urząd Miasta, Kościuszki 1Bełdów, SPZOZ, Marii Skłodowskiej Curie 43Będków, Gminny Ośrodek Zdrowia, Reymonta 8Biała /k. Zgierza, Szkoła Podstawowa, Kościelna 4Brzeziny, Urząd Miasta, Sienkiewicza 16Burzenin, Urząd Gminy, Sieradzka 1Daszyna, Urząd Gminy, Daszyna 34 ADąbrowa, OSP, Dąbrowa n/Czarną 71Dmosin, Dom Parafialny, Plac Kościelny 5Drzewica, OSP, Plac WolnościGłowno, Szkoła Podstawowa, Andersa 37Goszczanów, Urząd Gminy, Kaliska 19Grabów, OSP, pl. T. KościuszkiGrotniki, Parfia, OzorkowskaKoluszki, UM, Brzezińska 32Kutno, Królewska, KrólewskaKwiatkowice, Park Gminny - Festyn, Leśmierz, Ośrodek Zdrowia, LeśmierzLipce Reymontowskie, OSP, Reymonta 24Łowicz, Przychodnia, Powstańców 37Łódź, Manufaktura, Karskiego 5Łódź, Gazeta Wyborcza, Sienkiewicza 72Łódź, Pasaż Schillera, Pasaż SchilleraŁódź, INFOSYS, Piłsudskiego 22Łódź, Manufaktura, Karskiego 5Łyszkowice, OSP, Gminna 11Ozorków, OSP, Kościuszki 1Pabianice, Polfa, Marszałka Józefa Piłsudskiego 5Piątek, Urząd Gminy, Rynek 16Przygłów, Parafia, ŁęczyńskaRadomsko, Targowica, Targowa Rawa Mazowiecka, Rejonowa Przychodnia Specjalistyczna, Niepodległości 8Rozprza, OSP, Rynek 28Skierniewice, Liska 1Tomaszów Mazowiecki, Parafia, WarszawskaTomaszów Mazowiecki, PSP, WarszawskaTomaszów Mazowiecki, Sklep - Hoża, Uniejów, Rynek Miasta, Rynek MiastaŻychlin, Dom Kultury, Fabryczna 1

Aleksandrów Łódzki, Przychodnia, Dmowskiego 1Baby, Szkoła Podstawowa, Piotrkowska 20Bełchatów, Dni Energetyka, Plac EdwardówBiskupice, OSP, BiskupiceCzerniewice, OSP, MazowieckaDomaniewice, Gminny Ośrodek Kultury, Główna 4Gorzkowice, OSP, Cmentarna 4Kleszczów, OSP, Główna 74Krośniewice, Urząd Gminy, Poznańska 5Kutno, Królewska, KrólewskaLubochnia, OSP, TomaszowskaŁowicz, Przychodnia, Powstańców 37Łódź, Manufaktura, Karskiego 5Łódź, Gazeta Wyborcza, Sienkiewicza 72Łódź, Pasaż Schillera, Pasaż SchilleraŁódź, Przychodnia Widzew, Piłsudskiego 157 Moszczenica, Gimnazjum, Piotrkowska 13Nowy Glinnik, Ambulatorium Jednostki Wojskowej, Nowy Glinnik jw. 4392Ostrowy, CukrowniaPiotrków Trybunalski, Kościół NSJ, Armii Krajowej 19Poddębice, Stadion Miejski, Mickiewicza 19Radomsko, Dom Kultury, Brzeznicka 6Radomsko, FamegRadomsko, Targowica, Targowa Rogowiec, Kopalnia, Świętej Barbary 3Sadkowice, Parafia Świętych Dziesięciu Tysięcy Rycerzy Męczenników, Sadkowice 45Sieradz, OSP, Krakowskie PrzedmieścieSkierniewice, Floriana 1Sławno, Gminny Ośrodek Kultury, Zielona 2Stryków, OSP, Targowa 19Tomaszów Mazowiecki, Policja, Oskara LangeTuszyn, OSP, Prusa 9Zygry, Parafia rzymsko-katolicka p.w. Św. Rocha, Zygry 23

Aleksandrów Łódzki, Intermache, Senatorska 4Bełchatów, PGE - Parafia, Aleja Włókniarzy i Lipowa Bełdów, SPZOZ, Marii Skłodowskiej Curie 43Brzeziny, Urząd Miasta, Sienkiewicza 16Brzeźnio, Salka Katechetyczna, Kościelna 13Dąbrowa, OSP, Dąbrowa n/Czarną 71Dąbrowice, Urząd Gminy, Nowy Rynek 17Dmosin, Dom Parafialny, Plac Kościelny 5Drzewica, OSP, Plac WolnościGłowno, Szkoła Podstawowa, Andersa 37Grabów, OSP, pl. T. KościuszkiKlonowa, Urząd Gminy, Ks. Dalaka 2Koluszki, Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej, Słowackiego 28Koluszki, UM, Brzezińska 32Konstantynów Łódzki, Klub HDK „Zgoda”, 8-go Marca 1Kutno, Królewska, KrólewskaLipce Reymontowskie, OSP, Reymonta 24Łęczyca, Kościół Św. Andrzeja, KościelnaŁowicz, Przychodnia, Powstańców 37Łódź, Pasaż Schillera, Pasaż SchilleraŁódź, Manufaktura, Karskiego 5Łódź, Gazeta Wyborcza, Sienkiewicza 72Łódź, Ośrodek Psychology Partner, Ogrodowa 72/74Łódź, PGE Dystrybucja, Tuwima 56Łódź, MPK, Wierzbowa 51Łyszkowice, OSP, Gminna 11Niewiadów, Fabryka Przyczep, Niewiadów 49Ozorków, OSP, Kościuszki 1Piątek, Zespół Szkół Rolniczych, Kutnowska 19Piotrków Trybunalski, OSK, GlinianaPiotrków Trybunalski, Bricomarche, al. Sikorskiego 7 Przedbórz, Miejski Dom Kultury, Rynek 15Radomsko, Targowica, Targowa Rawa Mazowiecka, Rejonowa Przychodnia Specjalistyczna, Niepodległości 8Ręczno, Parafia, Główna 19Skierniewice, ZSZ Nr 1, Pomologiczna 6Skierniewice, ZSZ Nr 3, Działkowa 10Świnice Warckie, OSP, SzkolnaTomaszów Mazowiecki, Parafia, WarszawskaTomaszów Mazowiecki, ZSP Nr 2, Św. Antoniego 57/61Tomaszów Mazowiecki, III LO, Nadrzeczna 17/25Tomaszów Mazowiecki, ZSP Nr 3, Legionów 47Tomaszów Mazowiecki, I LO, Mościckiego Witonia, Ośrodek Zdrowia, WitoniaWola Krzysztoporska, Dom Kultury, Południowa 2Zelów, SPZOZ, Żeromskiego 21Zgierz, III Memoriał im. Lisieckiego, „Park Miejski nad Stawem”

lipiec sierpień wrzesień

Pełen wykaz ekip wraz z adresami oraz godzinami znajduje się na stronie: www.krwiodawstwo.pl -> akcje wyjazdowe.Polecamy bieżące sprawdzanie wykazu, aby upewnić się, gdzie w najbliższym czasie będzie można oddać krew.

Chęć zorganizowania akcji pobierania krwi należy zgłaszać do Sekcji Organizacji Honorowego Krwiodawstwa, tel.: 42 6161416, 42 6161407, e-mail: propagowanie@lodz.krwiodawstwo.pl

Mam alergię w okresie let-nim (pyłki), jednak moja choroba nie jest aż tak za-awansowana, żebym mu-siał pobierać jakieś leki. Piję tylko codziennie wapno z kwercetyną. Czy mogę od-dawać krew, czy muszę jed-

nak odczekać jakiś czas? Do oddania krwi można się zgłosić nie wcześniej, niż 2 ty-godnie po ustąpieniu wszyst-kich objawów.

Chciałbym oddać krew, jed-nak nie minęły jeszcze 2 mie-

siące od poprzedniego odda-nia i moje pytanie brzmi: czy mogę ją oddać, bez żadnych problemów 5 dni przed upły-wem 2 miesięcy (później wy-jeżdżam z kraju). Niestety nie można oddać krwi „przed terminem”.

CIerpię na przewlekłe zapa-lenie pęcherza. Czy w okre-sie między nawrotami choro-by mogę oddać krew?Jeśli w organizmie jest prze-wlekły stan zapalny - nie moż-na oddawać krwi.

?

?

?!

!!

23świat dawcy

Punkt Pobierania Adres Dni i godziny działania punktu

Bełchatówul. Czapliniecka 93/94, przychodnia

„MegaMed”, tel.: 667 953 962

poniedziałek - środa: 8:30 - 11:30, czwartek: 8:00 - 10:00, piątek: 8:00 - 11:00

Kutno ul. Kościuszki 52, Szp. Miejski, tel.: 667 953 965 poniedziałek - piątek: 8:00 - 11:00

Łask ul. Warszawska 62, SPZOZ Szpit., tel.: 43 675 55 55 poniedziałek: 8:00 - 11:00

Łęczyca ul. Zachodnia 6 SPZOZ, tel.: 24 721 51 69

poniedziałek - środa: 8:00 - 10:00, piątek 8:00 - 10:00

Łódź ul. Franciszkańska 17/25, RCKiKtel.: 42 61 61 400

poniedziałek: 8:00 - 15:30, wtorek: 8:00 - 17:30środa: 8:00 - 15:30, czwartek: 8:00 - 17:30piątek: 8:00 - 15:30, sobota: 8:00 - 13:30

Opoczno ul. Partyzantów, Szp. Rej., tel.: 667 953 968 poniedziałek: 8:00 - 10:30

Pabianice ul. Jana Pawła 68, Szp. Miejski, tel.: 42 21 49 41

poniedziałek - środa: 8:30 - 11:30, czwartek: 8:00 - 9:30, piątek: 8:00 - 11:00

Piotrków Trybunalski

ul. Wojska Polskiego 77, Przychodnia, tel.: 44 647 30 30

poniedziałek - wtorek - piątek: 8:00 - 11:00środa - czwartek: 8:00 - 10:30

Radomsko ul. Jagiellońska 36, Szpitaltel.: 669 007 061

poniedziałek - wtorek: 8:00 - 10:30środa - czwartek: 8:00 - 10:00, piątek: 8:00 - 10:30

Sieradz ul. Armii Krajowej 7, Szp. Woj., tel.: 43 822 25 79

wtorek: 8:00 - 11:00, czwartek - piątek: 8:00 - 11:00

Skierniewice ul. Nowobielańska 61, O. Widok tel.: 46 832 53 72

poniedziałek - środa: 9:00 - 12:00, piątek: 9:00 - 12:00

Tomaszów Mazowiecki

ul. Jana Pawła 35, Szp. Rejonowy, tel.: 667 953 966 poniedziałek - piątek: 8:30 - 11:00

Wieluń ul. Sieradzka 56, SPZOZ Przych., tel.: 665 856 500 poniedziałek - środa: 8:00 -10:00

Zduńska Wola ul. Krolewska 29, SPZOZ, tel.: 43 824 41 23

poniedziałek: 8:00 - 11:00, środa: 8:00 - 11:00, piątek: 8:00 - 11:30

Wieruszów ul. Sportowa 4, KS PROSNA, tel.: 665 856 500 piątek: 8:00 - 11:00

dla dawcy

Wykaz stałych punktów pobierania w łódzkiem

Czy okresy karencji (w moim przypadku 6 miesięcy od za-biegu chirurgicznego) doty-czące oddawania krwi, stosu-je się też do rejestracji dawcy szpiku? Krwi nie mogę oddać jeszcze przez miesiąc, ale czy mogę przed upływem tego

terminu zgłosić się do pobra-nia próbki krwi potrzebnej do zarejestrowania jako dawca szpiku?Wskazane jest, aby zgłosić się po zakończonym okresie dys-kwalifikacji. 

Kiedy w łódzkim RCKiK zo-stanie uruchomiony system SMSowego powiadamiania o zapotrzebowaniu na krew? Ostatnio dość sporo podróżu-ję, a mam grupę krwi 0 Rh -, więc wydaje mi się, że byłoby to jak najbardziej przydatne.

Jeśli posiada Pan/i grupę krwi O Rh ujemny wskazane jest aby Pan/i (bez otrzymywania SMS) zgłaszał się do oddania krwi w miarę możliwości re-gularnie.

? ?

!

!

1

2

3

4

5 6

9

8

7

10

11

12

ROZRYWKA z nagrodami!

Zgłoszenie do udziału w konkursie

Imię:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Nazwisko: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Tel. kontaktowy:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Jeśli chcesz wziąć udział w losowaniu nagród - rozwiąż poniższą krzyżówkę,

podaj dane kontaktowe do siebie i zostaw tę stronę w Punkcie Pobierania

(do 10 września 2011).

Twoje zadanie

specjalne