STUDIA STACJONARNE - PROGRAM...

111
20 Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych Kierunek: Pielęgniarstwo STUDIA STACJONARNE - PROGRAM KSZTAŁCENIA NAUKI PODSTAWOWE Przedmiot ANATOMIA symbol NP- A Moduł Nauki podstawowe symbol NP Jednostka w której realizowany jest przedmiot nauczania Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych Wymiar godzinowy Łączny dla przedmiotu 80 godzin Semestr I II III IV V VI Liczba godzin Wykłady 65 Ćwiczenia 15 ECTS 3 punkty Efekty kształcenia dla przedmiotu Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne Absolwent: K_A.W1. posługuje się mianownictwem anatomicznym, K_A.W2. omawia budowę ciała ludzkiego w podejściu topograficznym (kończyna górna i dolna, klatka piersiowa, brzuch, miednica, grzbiet, szyja głowa) oraz czynnościowym (układ kostno-stawowy, układ mięśniowy, układ krążenia, układ oddechowy, układ pokarmowy, układ moczowy, układy płciowe, układ nerwowy i narządy zmysłów, powłoka wspólna). Absolwent: K_A.U1. posługuje się w praktyce mianownictwem anatomicznym oraz wykorzystuje znajomość topografii narządów ciała ludzkiego, K_A.U4. konstruuje wzór wykorzystania podstaw wiedzy anatomicznej w badaniu przedmiotowym. Absolwent: K_D.K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece, K_D.K2. systematycznie wzbogaca wiedze zawodową i kształtuje umiejętności dążąc do profesjonalizmu. TREŚCI NAUCZANIA Wykłady 1. Anatomia i nauki pokrewne; podstawy embriologii i histologii. 2. Rodzaje kości i ich połączenia. 3. Rodzaje mięśni; mięśnie kończyn, tułowia i głowy. 4. Budowa mózgowia i rdzenia kręgowego. 5. Układ nerwowy obwodowy, schemat powstawania nerwu rdzeniowego, nerwy czaszkowei rdzeniowe. 6. Narządy zmysłów. 7. Układ krążenia; serce, naczynia krwionośne. 8. Budowa układu chłonnego, budowa śledziony. 9. Gruczoły wewnętrznego wydzielania. 10.Budowa układu oddechowego, płuca, opłucna, drogi oddechowe.

Transcript of STUDIA STACJONARNE - PROGRAM...

20

Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych

Kierunek: Pielęgniarstwo

STUDIA STACJONARNE - PROGRAM KSZTAŁCENIA

NAUKI PODSTAWOWE

Przedmiot ANATOMIA symbol NP- A

Moduł Nauki podstawowe symbol NP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

80 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 65

Ćwiczenia 15

ECTS 3 punkty

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_A.W1. posługuje się

mianownictwem

anatomicznym,

K_A.W2. omawia budowę

ciała ludzkiego w podejściu

topograficznym (kończyna

górna i dolna, klatka

piersiowa, brzuch, miednica,

grzbiet, szyja głowa) oraz

czynnościowym (układ

kostno-stawowy, układ

mięśniowy, układ krążenia,

układ oddechowy, układ

pokarmowy, układ

moczowy, układy płciowe,

układ nerwowy i narządy

zmysłów, powłoka wspólna).

Absolwent:

K_A.U1. posługuje się

w praktyce mianownictwem

anatomicznym oraz

wykorzystuje znajomość

topografii narządów ciała

ludzkiego,

K_A.U4. konstruuje wzór

wykorzystania podstaw

wiedzy anatomicznej

w badaniu przedmiotowym.

Absolwent:

K_D.K1. szanuje godność

i autonomię osób

powierzonych opiece,

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedze

zawodową

i kształtuje umiejętności

dążąc do profesjonalizmu.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Anatomia i nauki pokrewne; podstawy embriologii i histologii.

2. Rodzaje kości i ich połączenia.

3. Rodzaje mięśni; mięśnie kończyn, tułowia i głowy.

4. Budowa mózgowia i rdzenia kręgowego.

5. Układ nerwowy obwodowy, schemat powstawania nerwu rdzeniowego, nerwy

czaszkowei rdzeniowe.

6. Narządy zmysłów.

7. Układ krążenia; serce, naczynia krwionośne.

8. Budowa układu chłonnego, budowa śledziony.

9. Gruczoły wewnętrznego wydzielania.

10.Budowa układu oddechowego, płuca, opłucna, drogi oddechowe.

21

11. Budowa układu pokarmowego, unerwienie i unaczynienie.

12. Budowa układu moczowo-płciowego; miednica mniejsza.

Ćwiczenia 1. Anatomia topograficzna; organizm jako całość: części ciała i okolice,

płaszczyzny, osie i linie ciała.

2. Okolice głowy, szyi, twarzy, mięśnie, unerwienie, unaczynienie.

3. Okolice klatki piersiowej – mięśnie, unerwienie, unaczynienie.

4. Okolice kończyny górnej i dolnej – mięśnie, unerwienie, unaczynienie.

5. Okolice brzucha – mięśnie, unerwienie, unaczynienie.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- pokaz na fantomie i modelu,

- film,

- dyskusja dydaktyczna.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po I semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,

na których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Beverly M., Wielki atlas anatomii człowieka, Wyd. Buchmann, 2009

2. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, t. I-V, PZWL, Warszawa 2010

3. Narkiewicz O., Moryś J. (red.), Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów,

t. I-IV, PZWL, Warszawa 2010

4. Parker S., Atlas anatomii człowieka, Wyd. Bellona, 2009

5. Sobotka J., Atlas anatomii człowieka, t. I i II, Urban&Partner, Wrocław 1994

6. Urbanowicz Z., Podstawy anatomii człowieka. Tom I i II, Czelej, Lublin 2001

Literatura

uzupełniająca

1. Aleksandrowicz R., Mały atlas anatomiczny, PZWL, Warszawa 2007

2. Daniel B., Pruszyński B., Anatomia radiologiczna: Rtg, TK, MR, USG, SC,

PZWL, Warszawa 2005

3. Feneis H., Ilustrowana anatomia człowieka, PZWL, Warszawa 2003

4. Gołąb B.K., Anatomia czynnościowa ośrodkowego układu nerwowego, PZWL,

Warszawa 2004

5. Gołąb B.K., Podstawy anatomii człowieka, PZWL, Warszawa 2000

6. Krechowiecki A., Czerwiński F., Zarys anatomii człowieka, PZWL, Warszawa

2004

7. Michalik A., Ramotowski W., Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL,

Warszawa 2006

8. Netter F.H., Atlas anatomii człowieka, Wyd. Medyczne Urban & Partner,

Wrocław 2002

9. Liberski P.P., Papierz W.(red.), Neuropatologia Mossakowskiego, Wyd. Czelej,

Lublin 2005

10. Sokołowska-Pituchowa J.(red.), Anatomia człowieka, PZWL, Warszawa 2000

11. Woźniak W.(red.), Anatomia człowieka: podręcznik dla studentów i lekarzy,

Wyd. Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2003

12. Woźniak W., Jędrzejewski K.S.(oprac.), Atlas anatomii człowieka Sobotta:

T. 1: głowa, szyja, kończyna górna, Wyd. Medyczne Urban & Partner,

Wrocław 2003

13. Woźniak W., Jędrzejewski K.S.(oprac.), Atlas anatomii człowieka Sobotta:

T. 2: tułów, narządy wewnętrzne, kończyna dolna, Wyd. Medyczne Urban

& Partner, Wrocław 2003

14. Yokochi Ch., Rohen J.W., Weinreb E.L., Fotograficzny atlas anatomii

człowieka, PZWL, Warszawa 2006

22

Przedmiot FIZJOLOGIA symbol NP – F

Moduł Nauki podstawowe symbol NP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

80 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 45

Ćwiczenia 15

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

20

ECTS 3 punkty

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_A.W3. rozumie

neurohormonalną regulację

procesów fizjologicznych

oraz elektrofizjologicznych,

K_A.W4. charakteryzuje

specyfikę i znaczenie

gospodarki wodno-

elektrolitowej,

K_A.W5. określa podstawowe

reakcje związków

nieorganicznych i

organicznych w roztworach

wodnych oraz prawa

fizyczne wpływające na

przepływ cieczy , a także

czynniki oddziaływujące na

opór naczyniowy przepływu

krwi.

Absolwent:

K_A.U2.wykazuje różnice w

budowie i charakteryzuje

funkcje życiowe człowieka

dorosłego i dziecka,

K_A.U11.opisuje zmiany w

funkcjonowaniu organizmu

jako całości w sytuacji

zaburzenia jego homeostazy

K_A.W13.Wylicza enzymy

biorące udział w trawieniu,

objaśnia podstawowe defekty

enzymów trawiennych oraz

określa skutki tych zaburzeń

Absolwent:

K_D.K1. szanuje godność

i autonomię osób

powierzonych opiece.

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności dążąc do

profesjonalizmu,

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Fizjologia – charakterystyka przedmiotu. Charakterystyka i istota procesów

fizjologicznych .

2. Kontrola czynności układów. Środowisko wewnętrzne organizmu – pojęcie

homeostazy.

3. Fizjologia komórki (Struktury komórkowe

i ich funkcje, błona komórkowa – budowa i funkcje).

4. Przekaźnictwo nerwowo-mięśniowe – budowa płytki nerwowo-mięśniowej.

5. Funkcje pnia mózgu, zwojów podstawy i móżdżku.

6. Fizjologiczne podstawy wyższych czynności nerwowych (mowa, pamięć,

uczenie).

7. Układ krążenia – podstawy hemodynamiki.

23

8. Teoretyczne podstawy elektrokardiografii.

9. Krew: homeostaza układu krwionośnego, krzepnięcie i fibrynoliza.

10. Krążenie narządowe. Cechy tętniczego i żylnego zbiornika krwi. Krążenie

w naczyniach włosowatych. Zjawisko wymiany i transportu gazów (tlenu,

dwutlenku węgla).

11. Mechanika oddychania. Podstawowe pojęcia.

12. Nerki, ich czynność . Nerkowy przepływ krwi; filtracja kłębuszkowa.

Zagęszczanie i rozcieńczanie moczu.

13. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej i mechanizmy ich kompensacji.

14. Fizjologia przewodu pokarmowego: czynność poszczególnych odcinków.

15. Hormony: definicje, wydzielanie, funkcje. Charakterystyka fizyczna

i chemiczna. Mechanizmy działania hormonów.

16. Mechanizmy kontroli hormonalnej (homeostaza, sprzężenie zwrotne, osie

podwzgórzowe.

17. Przemiana materii jej składowe i regulacja.

18. Fizjologiczne podstawy zasady zdrowego stylu życia.

Ćwiczenia 1. Receptory – podział i ich rodzaje. Czucie skórne, zapachów i smaku.

2. Efektory – mechanizm skurczu mięśnia. Omówienie mięśni szkieletowych.

3. Odruchy z rdzenia kręgowego.

4. Korowa kontrola ruchu, snu i świadomości (rodzaje snu i jego zaburzenia).

5. Elektrokardiogram. Typy rytmów i zaburzenia przewodzenia.

6. Krew i jej elementy morfotyczne.

7. Zaburzenia homeostazy (patologie). Grupy krwi.

8. Pomiary częstości skurczów serca i ciśnienia tętniczego w reakcji na zmiany

pozycji ciała, wysiłek statyczny i dynamiczny. Omówienie praktycznego

znaczenia otrzymanych wyników.

9. Objętości oddechowe. Wentylacja oddechowa.

10. Pojęcie klirensu i jego zastosowanie praktyczne.

11. Układy buforowe i rola układu oddechowego w regulacji równowagi kwasowo-

zasadowej.

12. Bilans energetyczny organizmu. Ogólne zasady aktywności ruchowej.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Opracowanie atlasu zaburzeń EKG.

2. Opracowanie programu rehabilitacyjnego obejmującego aktywność ruchową

i zasady dietetyczne dla pacjenta chorego na cukrzycę.

3. Opracowanie programu rehabilitacyjnego obejmującego aktywność ruchową

i zasady dietetyczne dla pacjenta chorego z hipercholesterolemią.

4. Opracowanie programu rehabilitacyjnego obejmującego aktywność ruchową

i zasady dietetyczne dla pacjenta otyłego.

5. Opracowanie programu rehabilitacyjnego obejmującego aktywność ruchową

i zasady dietetyczne dla osoby prowadzącej siedzący tryb życia z zagrożeniem

miażdżycy.

6. Opracowanie algorytmu postępowania pacjenta z hipotermią.

7. Opracowanie zestawu badań diagnostycznych u pacjenta z wysokim poziomem

glukozy we krwi na czczo.

8. Opracowanie zestawu badań diagnostycznych u pacjenta ze stwierdzonym

wysokim ciśnieniem tętniczym krwi.

9. Wykazanie na podstawie spirogramu istnienia choroby obturacyjnej płuc.

10.Wykazanie na podstawie spirogramu istnienia choroby restrykcyjnej płuc.

11.Opisanie graficzne zmian w EKG przy zawale serca.

12.Opisanie graficzne zmian w EKG wskazujących na bezwzględne ratowanie

życia.

13.Opisanie wszystkich objawów i czynników wskazujących na śmierć kliniczną .

14.Opisanie spirogramu pacjenta palącego duże ilości papierosów.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

24

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- pokaz na fantomie i modelu,

- film,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po II semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,

na których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Bartel H., Embriologia. Podręcznik dla studentów medycyny, PZWL,

Warszawa 1995

2. Silbernagl S., Despopoulos A., Ilustrowana fizjologia człowieka, PZWL,

Warszawa 2010

3. Traczyk Z., Trzebski A., Fizjologia człowieka z elementami fizjologii

stosowanej i klinicznej, PZWL, Warszawa 2001

4. Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, PZWL, Warszawa 200

Literatura

uzupełniająca

1. Górski J. (red.), Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego,PZWL, Warszawa

2006

2. Kozłowski S., Nazar K. (red.), Wprowadzenie do fizjologii klinicznej, PZWL,

Warszawa 1999

3. Maśliński S., Ryżewski J.(red.), Patofizjologia, PZWL, Warszawa 2000

4. Michalik A., Ramotowski W., Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL,

Warszawa 2006

Przedmiot PATOLOGIA symbol NP – P

Moduł Nauki podstawowe symbol NP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

75 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 45

Ćwiczenia 15

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

15

ECTS 3 punkty

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_A.W19.definiuje podstawowe

pojęcia z zakresu patologii ogólnej

zaburzenia krążenia, zmian

wstecznych i postępowych, zmian

zapalnych i nowotworowych,

Absolwent:

K_A.U11. opisuje zmiany

w funkcjonowaniu

organizmu jako całości

w sytuacji zaburzenia jego

homeostazy,

Absolwent:

K_D.K1. systematycznie

wzbogaca

systematycznie

wiedzę w zakresie

patologii w dążeniu

25

K_A.W20. omawia wybrane

zagadnienia z zakresu patologii

narządowej układu krążenia,

oddechowego, trawiennego,

moczowo- płciowego i

nerwowego,

K_A.W21. wymienia czynniki

chorobotwórcze zewnętrzne

i wewnętrzne, modyfikowane

i niemodyfikowane.

K_A.U12. powiązuje obrazy

uszkodzeń tkankowych

i narządowych z objawami

klinicznymi choroby,

wywiadem i wynikami

badań diagnostycznych.

do profesjonalizmu

zawodowego,

K_D.K2. szanuje

godność

i autonomię osób

powierzonych opiece

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Patologia, patofizjologia i patomorfologia – uwagi wstępne, cele, rozwój, rys

historyczny. Zdrowie i choroba.

2. Homeostaza i adaptacja.

3. Choroba, czynniki chorobotwórcze wewnętrzne i zewnętrzne. Choroba

organiczna i czynnościowa. Przebieg i zejście choroby.

4. Zapalenie. Zaburzenia termoregulacji.

5. Zaburzenia regulacji hormonalnej ustroju.

6. Patogeneza zawału serca.

7. Ostra i przewlekła niewydolność krążenia.

8. Patogeneza miażdżycy.

9. Nadciśnienie tętnicze. Powikłania narządowe w chorobie nadciśnieniowej.

10. Morfologia serca w stanach chorobowych.

11. Wstrząs.

12. Ostra i przewlekła niewydolność nerek.

13. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej. Zaburzenia równowagi kwasowo-

zasadowej. Obrzęki.

14. Patologia wątroby i dróg żółciowych. Marskość wątroby. Zapalenia wirusowe

wątroby.

15. Patologia układu oddechowego.

16. Etiopatogeneza nowotworów.

17. Rak piersi, rak płuca, rak jelita grubego – charakterystyka kliniczna

i patomorfologiczna.

18. Awitaminozy.

19. Osteoporoza pomenopauzalna (typ I) i starcza (typ II).

20. Zagrożenia płodu i noworodka.

21. Wybrane aspekty starzenia się narządów i układów w organizmie człowieka.

22. Metodyka i zakres badań stosowanych w patomorfologii.

Ćwiczenia

1. Patologia przysadki.

2. Patologia tarczycy.

3. Patogeneza chorób nadnerczy.

4. Podział histopatologiczny nowotworów. Zasady oceny złośliwości

nowotworów.

5. Patogeneza i patomorfologia chorób zapalnych wielonarządowych.

6. Niedokrwistości pierwotne i wtórne. Niedokrwistość chorób nowotworowych.

7. Choroby mieloproliferacyjne. Ostra białaczka szpikowa. Przewlekła białaczka

szpikowa.

8. Chłoniaki. Ziarnica złośliwa.

9. Skazy krwotoczne : naczyniowe, płytkowe i osoczowe.

10. Zespół śródnaczyniowego wykrzepiania. Zaburzenia hemostazy w przebiegu

ciąży i porodu.

11. Trombofilia. Pierwotna i wtórna profilaktyka przeciwzakrzepowa.

12. Patologia układu nerwowego.

Zajęcia

bez udziału

1. Korzystanie z internetowej bazy muzealnej obrazów makro i mikroskopowych:

a/ przegląd i analiza chorób serca,

26

nauczyciela b/ przegląd i analiza obrazów chorób wątroby,

c/ przegląd i analiza nowotworów.

2. Ból

3. Posocznica.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- studium przypadku,

- pokaz na fantomie i modelu,

- film,

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

- analiza internetowej bazy

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po II semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,

na których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

obowiązkowa

1. Guzek J.W., Patofizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa 2002

2. Kruś S., Patologia. Podręcznik dla licencjackich studiów medycznych,

Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2003

3. Kruś S., Skrzypek-Fakhoury E. (red.), Patomorfologia kliniczna, Wydawnictwo

Lekarskie PZWL, Warszawa 2005

4. Kumar V., Cotran R.S., Robbins S.L. (red. Włodzimierz T. Olszewski),

Patologia, Wyd. Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2005

5. Liberski P.P., Papierz W. (red.), Neuropatologia Mossakowskiego, Wyd. Czelej,

Lublin 2005

6. Murray C.J.L., Lopez A.D. (red.), Globalne obciążenie chorobami T. 1, Vesalius,

Warszawa-Kraków 2000

7. Maśliński S., Ryżewski J., Patofizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa 2002

8. Olszewski), Patologia, Wyd. Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2005

9. O’Connor D. J., Jones B. G., Patologia, Wydaw. Urban&Partner, Wrocław 2007

10. Stevens A., Lowe J. (red. Elżbieta Korobowicz): Patologia, Wyd. Czelej, Lublin

2004

11. Zahorska- Markiewicz B., (red.), Patofizjologia kliniczna dla studentów.

Volumed, 2000

Literatura

uzupełniająca

1. Kajora M., (red.), Zarys patomorfologii – podręcznik dla studentów

pielęgniarstwa, Wyd. ŚAM., Katowice 2003

2. Konturek S.J., Gastroenterologia i hepatologia kliniczna, PZWL, Warszawa 2006

3. Stachura J., Domagała W., Patologia – znaczy słowo o chorobie T. I Patologia

ogólna. Kraków, PAU, 2009

4.Zahorska-MarkiewiczB., MałeckaE.,Patofizjologia kliniczna, Volumed, Wrocław

2001

27

Przedmiot GENETYKA symbol NP-G

Moduł Nauki podstawowe symbol NP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

50 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 20

Ćwiczenia 20

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

10

ECTS 1 punkt

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_A.W10. omawia funkcje

genomu, transkryptomu

i protetomu człowieka oraz

podstawowe koncepcje

regulacji ekspresji genów,

w tym regulacji

epigenetycznej,

K_A.W11. opisuje budowę

chromosomów oraz

molekularne podłoże

mutagenezy; zna profile

metaboliczne podstawowych

narządów,

K_A.W12. wymienia zasady

dziedziczenia różnej liczby

cech, dziedziczenia cech

ilościowych, niezależnego

dziedziczenia cech oraz

dziedziczenia pozajądrowej

informacji genetycznej.

Absolwent:

K_A.U6. szacuje ryzyko

ujawnienia się danej choroby

w oparciu o zasady

dziedziczenia i wpływ

czynników środowiskowych,

K_A.U13. wykorzystuje wiedzę

na temat chorób

uwarunkowanych

genetycznie w profilaktyce

nowotworów oraz

diagnostyce prenatalnej.

Absolwent:

K_D.K1. szanuje godność

i autonomię osób

powierzonych opiece,

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności dążąc

do profesjonalizmu.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Wybrane zagadnienia z genetyki ogólnej oraz ich odniesienie do genetyki

człowieka: genotyp i fenotyp, informacja genetyczna, środowisko a zmienność

organizmów.

2. Budowa i funkcja komórki: cykl komórkowy, starzenie i śmierć komórki mitoza

i mejoza, gametogeneza.

3. Budowa i struktura chromosomu, kariotyp człowieka i jego analiza.

4. Genetyka molekularna: kwasy nukleinowe, organizacja genomu człowieka, geny,

kod genetyczny, transkrypcja, translacja, naprawa DNA.

5. Inżynieria genetyczna: rekombinacje w inżynierii genetycznej, enzymy

28

restrykcyjne, wektory, klonowanie, hybrydyzacja, amplifikacja DNA,

zastosowanie inżynierii genetycznej w medycynie.

6. Mutacje genowe, abberacje chromosomowe i strukturalne, badania

cytogenetyczne, mutageny.

7. Sposoby dziedziczenia genów: prawa Mendla, homozygota, heterozygota,

dziedziczenie dominujące i recesywne.

8. Rośliny i zwierzęta transgeniczne. Klonowanie ssaków.

Ćwiczenia 1. Choroby chromosomowe człowieka, badania cytogenetyczne.

2. Choroby dziedziczone w sposób autosomalny i sprzężony z płcią.

3. Choroby spowodowane mutacjami w mitochondrialnym DNA.

4. Poradnictwo genetyczne: podstawowe zasady działania poradnictwa

genetycznego, wskazania do badań genetycznych, rodowód genetyczny,

diagnostyka prenatalna, profilaktyka i leczenie chorób genetycznie

uwarunkowanych.

5. Badania genetyczne w ustalaniu ojcostwa.

6. Immunologia transplantacyjna: nieswoiste i swoiste mechanizmy obronne,

odpowiedź immunologiczna, układ HLA I i II klasy, grupy krwi i układ Rh,

przeszczepianie tkanek, komórek i narządów.

7. Etyczne, prawne i społeczne aspekty zastosowania genetyki w medycynie.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Analiza rodowodów genetycznych.

2. Patogeneza i podział wad wrodzonych.

3. Rodzaje cech dysmorficznych.

Metody

Nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- studium przypadku,

- film,

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Zaliczenie z oceną po I semestrze.

Literatura

podstawowa

1. Bradley J.T., Johnson D.R., PoberB.R., Genetyka medyczna. Notatki

z wykładów, PZWL, Warszawa 2008

2. Drewa G., Ferenc T., Genetyka medyczna. Podręcznik dla studentów, Urban

& Partner, Wrocław 2011

3. Passarge E., Genetyka. Ilustrowany przewodnik, PZWL, Warszawa 2004

4. Winter P.C., Hickey G.I., Fletcher H.L., Genetyka. Krótkie wykłady, PWN,

Warszawa 2010

Literatura

uzupełniająca

1. Bal J. (red.), Biologia Molekularna w medycynie. Elementy genetyki klinicznej,

PWN, Warszawa 2008

2. Ciechaniewicz A., Kokot F. (red.), Genetyka molekularna w chorobach

wewnętrznych, PZWL, Warszawa 2008

3. Clark A.G., Hartl D.L., Podstawy genetyki populacyjnej, Wydawnictwa

Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010

4. Epstein R. J., Biologia molekularna człowieka, Czelej, Lublin 2006

5. Kapelańska-Pręgowska J., Prawne i bioetyczne aspekty testów genetycznych,

29

Wolters Kluwer, Warszawa 2011

Przedmiot BIOCHEMIA I BIOFIZYKA symbol NP- BiB

Moduł Nauki podstawowe symbol NP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

45 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 30

Ćwiczenia 15

ECTS 1 punkt

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_A.W.5.określa podstawowe

reakcje związków

nieorganicznych

i organicznych w roztworach

wodnych oraz prawa

wpływające na przepływ

cieczy, a także czynniki

oddziaływujące na opór

naczyniowy przepływu krwi

K_A.W6. wyjaśnia podstawy

fizykochemiczne działania

zmysłów wykorzystujących

fizyczne nośniki informacji

(fale dźwiękowe i

elektromagnetyczne),

K_A.W9. różnicuje budowę

aminokwasów, nukleozydów,

monosacharydów, kwasów

karboksylowych i ich

pochodnych, wchodzących

w skład makrocząsteczek

obecnych w komórkach,

macierzy

zewnątrzkomórkowej

i płynach ustrojowych,

różnicuje witaminy.

Absolwent:

K_A.U3. prognozuje kierunek

procesów biochemicznych

w poszczególnych stanach

klinicznych,

K_A.U7. wykorzystuje znajomość

praw fizyki do opisu

zagadnień z zakresu biologii

komórek, tkanek oraz

procesów fizjologicznych,

w szczególności do

wyjaśnienia wpływu na

organizm ludzki czynników

zewnętrznych, takich jak

temperatura, grawitacja,

ciśnienie, pole

elektromagnetyczne

oraz promieniowanie

jonizujące na organizm

ludzki.

Absolwent:

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności, dążąc do

profesjonalizmu,

K_D.K6. rzetelnie

i dokładnie wykonuje

obowiązki zawodowe.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Błony komórkowe: budowa i dynamika, białka błonowe, kanały i pompy

błonowe, pompa sodowa, pompy wapniowe.

2. Podstawowe mechanizmy regulujące metabolizm ustrojowy: sprzężenie zwrotne,

enzymy, regulacja aktywności enzymów.

3. Aminokwasy i białka: struktura i metabolizm aminokwasów;synteza, budowa

i glikozylacja białek.

4. Metabolizm węglowodanów: monosacharydy i disacharydy;oligosacharydy

30

i polisacharydy; glikoliza; glukoneogeneza;rozkład i synteza glikogenu.

5. Lipidy - biosynteza i udział w utrzymaniu homeostazy:biosynteza i wydalanie

cholesterolu; biosynteza i metabolizm kwasów tłuszczowych, triglicerydów

i fosfolipidów.

Ćwiczenia 1. Czynniki ryzyka miażdżycy. Zaburzenia gospodarki lipidowej

hipercholesterolemia, hiperlipidemia mieszana.

2. Równowaga wodno-elektrolitowa i kwasowo-zasadowa: regulacja narządowa

i ogólnoustrojowa metabolizmu wodno-elektrolitowego; kwasica i alkaloza

metaboliczna i oddechowa.

3. Laser, badanie właściwości światła laserowego.

4. Badanie konduktywności (przewodności elektrycznej właściwej) roztworów.

5. Wyznaczanie ciepła właściwego cieczy metodą ostygania.

Metody

Nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- studium przypadku,

- pokaz na fantomie i modelu,

- film,

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Zaliczenie po I semestrze.

Literatura

podstawowa

1. Bańkowski E., Biochemia. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Urban

& Partner, Wrocław, 2004

2. Filipowicz B., Więckowski W., Biochemia, PWN, Warszawa – Łódź 1983

3. Hames B.D., Hooper N.M, Houghton J.D., Krótkie wykłady –Biochemia. PWN,

Warszawa 2010

4. Jaroszyk F., Biofizyka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006

5. Jóźwiak Z., Bartosz G., Biofizyka, PWN, Warszawa 2005

6. Murrary R.K., Granner D.K., Mayes P.A., Rodwell V.W., Biochemia Harpera.

PZWL, Warszawa 2001

7. Mulas E., Rumianowski R., Rachunek niepewności pomiaru w pracowni fizycznej,

Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2002

8. Stryer L., Biochemia, PWN, Warszawa 2001

9. Terlecki J., Ćwiczenia laboratoryjne z biofizyki i fizyki,PZWL, Warszawa 1999

Literatura

uzupełniająca

1. Trębacz K., Ćwiczenia z biofizyki, Wydawnictwo Uniwersytetu M. Curie-

Skłodowskiej, Lublin

2. Pasternak K., Biochemia: podręcznik dla studentów medycznych studiów

licencjackich, Czelej, Lublin 2005

3. Kędryna T., Gałka-Walczak M., Wybrane zagadnieni z biochemii ogólnej

z ćwiczeniami. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001

4. Koolman J., Rohm K.-H., Biochemia. Ilustrowany przewodnik, PZWL, Warszawa

2005

31

Przedmiot MIKROBIOLOGIA I PARAZYTOLOGIA symbol NP-MiP

Moduł Nauki podstawowe symbol NP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

60 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 30

Ćwiczenia 15

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

15

ECTS 2 punkty

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_A.W14.definiuje podstawowe

pojęcia z zakresu

mikrobiologii i parazytologii,

K_A.W15.różnicuje

epidemiologię zakażeń

wirusami, bakteriami oraz

zakażeń grzybami

i pasożytami,

z uwzględnieniem

geograficznego zasięgu

ich występowania.

Absolwent:

K_A.U5. rozpoznaje

najczęściej spotykane

pasożyty człowieka na

podstawie ich budowy

i cykli życiowych oraz

objawów chorobowych,

K_A.U14. klasyfikuje

drobnoustroje,

z uwzględnieniem

mikroorganizmów

chorobotwórczych

i obecnych we florze

fizjologicznej,

K_A.U15. wykorzystuje

wiedzę na temat

funkcjonowania układu

pasożyt - żywiciel dla

prawidłowej terapii

chorób wywołanych przez

pasożyty.

Absolwent:

K_D.K2.systematycznie

wzbogaca wiedzę zawodową

i kształtuje umiejętności dążąc

do profesjonalizmu,

K_D.6.rzetelnie i dokładnie

wykonuje obowiązki

wynikające z procesu

kształcenia.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Podstawy bakteriologii, podział drobnoustrojów chorobotwórczych,

morfologia i fizjologia drobnoustrojów. Drogi szerzenia się zarazków.

2. Odporność a zakażenie – przeciwzakaźne mechanizmy obronne, odporność,

w której pośredniczą przeciwciała (humoralna), odporność komórkowa.

3. Fizjologiczna flora człowieka, anatomiczne rozmieszczenie flory

fizjologicznej, chorobotwórczość flory fizjologicznej.

4. Bakteriologia kliniczna – ziarenkowce, Gram-dodatnie, Laseczki Gram-

dodatnie tlenowe, Gram-dodatnie beztlenowe ogólna charakterystyka,

32

czynniki determinujące chorobotwórczość.

5. Ziarenkowce Gram-ujemne, Pałeczki Gram-ujemne,

6. bakterie oportunistyczne i pochodzenia zwierzęcego. Prątki, krętki i inne

podobne drobnoustroje .Czynniki zjadliwości. Epidemiologia.

7. Wirusologia kliniczna; wirusy RNA, patogeneza i epidemiologia. Wirusowe

zapalenia wątroby; HAV, HBV, HCV, HEV. Wirusy DNA, patogeneza

i epidemiologia.

8. Mikologia kliniczna, dermatofity i grzyby nitkowate.

9. Drożdżaki i grzyby . Grzybice oportunistyczne.

10. Parazytologia kliniczna. Zakażenia pasożytnicze.

11. Zakażenia bakteriami beztlenowymi. Zakażenia układu moczowego, zatrucia

pokarmowe. Zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Zapalenia płuc.

12. Choroby zakaźne szerzące się drogą kropelkową: wirusowe, bakteryjne

Choroby odzwierzęce.

13. Drobnoustroje przenoszone droga płciową.

Ćwiczenia

1. Morfologia komórki bakteryjnej.

2. Metody barwienia bakterii.

3. Podłoża bakteriologiczne.

4. Oznaczenie lekowrażliwości.

5. Diagnostyka grzybów.

6. Diagnostyka parazytów.

7. Obsługa mikroskopu.

9. Interpretacje lekowrażliwości.

10. Wykonywanie prostych testów diagnostycznych.

Zajęcia bez

udziału

nauczyciela

1. Zakażenia bakteryjne.

2. Zakażenia wirusologiczne.

3. Zakażenia parazytami.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- plansze,

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Zaliczenie z oceną po I semestrze.

Literatura

podstawowa

1. Anusz Z., Podstawy epidemiologii i kliniki chorób zakaźnych, PZWL, Warszawa

1998

2. Baran W.M., Baranowska A., Batura-Gabryel H., (red. Krajewska-Kułak E.).

Zarys mikologii dla pielęgniarek. Podręcznik dla studentów studiów

magisterskich wydziałów pielęgniarstwa oraz wydziałów nauk o zdrowiu,

Wyd.Czelej, Lublin 2005

3. Drewa G., Laboratoryjna diagnostyka parazytologiczna, AM, Bydgoszcz 1990

4. Dziubek Z.,Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL 2000

5. Dzierżanowska D. Jeliaszkiewicz J.(red.), Zakażenia szpitalne,

α-medicapresss, Bielsko-Biała 1999

6. Heczko P.B. (red.), Mikrobiologia. Podręcznik dla pielęgniarek, położnych

33

i ratowników medycznych, PZWL, Warszawa 2007

7. Kayser F.H., Zaremba M.L., Bienz K.A., Mikrobiologia lekarska, PZWL,

Warszawa 2007

8. Jabłoński L., Podstawy mikrobiologii lekarskiej, PZWL,Warszawa 1997

9. Przondo-Mordarska A.(red.), Zakażenia szpitalne. Etiologia i przebieg.

Wyd. Continuo, Wrocław 1999

10.Virella G., Mikrobiologia i choroby zakaźne. Wyd. Med. 2000

Literatura

uzupełniająca

1. Drewa G.,Podstawy genetyki dla studentów i lekarzy, Volumed, Warszawa 1995

2. Zaremba M., Borowski J., Mikrobiologia lekarska. PZWL, Warszawa 1997

3. Vandepitte J., Verhaegen J., Engbaek K., Podstawowe procedury laboratoryjne

w bakteriologii klinicznej, PZWL, Warszawa 2005

Przedmiot FARMAKOLOGIA symbol NP-F

Moduł Nauki podstawowe symbol NP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

60 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 45

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

15

ECTS 2 punkty

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_A.W16.charakteryzuje

poszczególne grupy środków

leczniczych, główne mechanizmy

działania, przemiany w ustroju

i działania uboczne,

K_A.W17.omawia podstawowe

zasady farmakoterapii,

K_A.W18.charakteryzuje

poszczególne grupy leków i ich

zastosowanie lecznicze oraz

zasady leczenia krwią i środkami

krwiozastępczymi.

Absolwent:

K_A.U8. ocenia wpływ leczenia

farmakologicznego na

fizjologiczne i biochemiczne

procesy zachodzące

w poszczególnych

narządach,

K_A.U9.różnicuje poszczególne

grupy leków i ich

zastosowanie lecznicze,

K_A.U10.zna problematykę

leczenia krwią i środkami

krwiozastępczymi,

K_A.U16.szacuje

niebezpieczeństwo

toksykologiczne

w określonych grupach

wiekowych oraz w różnych

stanach klinicznych.

Absolwent:

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

z zakresu farmakologii

dążąc do

profesjonalizmu,

K_D.K6. rzetelnie

i dokładnie wykonuje

obowiązki zawodowe.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Podstawowe pojęcia z zakresu farmakologii i farmakodynamiki.

2. Losy leku w ustroju- procesy LADME (dostępność biologiczna i farmaceutyczna).

3. Grupy leków i mechanizmy działania leków ( teoria receptorowa, mechanizmy

działania leków).

4. Pojęcie interakcji w fazie farmaceutycznej oraz interakcji farmakologicznej

34

(synergizm addycyjny, hiperaddycyjny antagonizm).

5. Chemioterapeutyki: podział antybiotyków pod względem mechanizmu

działania budowy chemicznej, leki przeciwwirusowe, leki przeciwgruźlicze,

przeciwpierwotniakowe, przeciwgrzybiczne, przeciwrobacze.

6. Pojęcie uzależnienia lekowego.

7. Substancje o działaniu dezynfekcyjnym i antyseptycznym.

8. Leki działające na ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy z uwzględnieniem

mechanizmu receptorowego.

9. Opioidowe i nieopioidowe leki przeciwbólowe, leki znieczulenia miejscowego

i ogólnego.

10. Leki działające na układ pokarmowy: leki stosowane w chorobie wrzodowej,

preparaty antiacida, leki wpływające na perystaltykę jelit, leki przeciwwymiotne,

przeciwzapalne.

11. Leki działające na układ oddechowy- leki wykrztuśne i przeciwkaszlowe,

leki stosowane w terapii astmy.

12. Leki stosowane w chorobach układu krążenia i leki moczopędne.

13. Leki przeciwnowotworowe - podział i mechanizm działania.

14. Stosowanie leków w okresie ciąży i laktacji.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Wymogi czystości mikrobiologicznej stawiane personelowi medycznemu

w odniesieniu do leków i pomieszczeniom.

2. Wyjaławianie - cel wymogi procesu.Kontrola procesu wyjaławiania.

3. Chemiczne środki dezynfekcyjne i antyseptyczne podział i mechanizm działania.

4. Zasady stosowania środków antyseptycznych i dezynfekcyjnych

(pH, rozcieńczenie, temperatura i czas procesu).

5. Witaminy i pierwiastki śladowe

6. Doustne środki antykoncepcyjne.Hormonalna terapia zastępcza.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po II semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie prac zleconych przez

nauczyciela.

Literatura

podstawowa

1. Kostowski W., Chałubiński M., Farmakologia, PZWL, Warszawa

2. Kostowski W., Podstawy farmakologii. Podręcznik dla studentów medycyny

i lekarzy, PZWL, Warszawa

3. Gomułka W.S., Cefalosporyny. Farmakodynamika leków stosowanych

w zakażeniach i chorobach inwazyjnych. Farmakodynamika, PZWL, Warszawa

2005

4. Janicki S., Fiebig A., Sznitowska M.(red.), Farmacja Stosowana, PZWL,

Warszawa 2006

5. Orzechowska-Juzwenko K. red. , Farmakologia kliniczna. Znaczenie w praktyce

medycznej, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006

6. Rajtar- Cynke G. (red), Farmakologia. Wyd Czelej, Lublin

Literatura

uzupełniająca

1. Chodera A., Węc J.J., Rydel J.1 Farmakologia kliniczna, PZWL, Warszawa

2. Janiec W., Kompendium farmakologii, PZWL, Warszawa

3. Kostowski W., Herman Z.S. (red.), Farmakologia. Podstawy farmakoterapii.

Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy, PZWL, Warszawa 2006

4. Kostka-Trąbka E. Woroń J., Interakcje leków w praktyce klinicznej, PZWL,

Warszawa 2006

35

5. Zejc A., Gorczyca M. , Chemia leków , PZWL, Warszawa

Przedmiot RADIOLOGIA symbol NP –R

Moduł Nauki podstawowe symbol NP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

30 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 15

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

15

ECTS 1 punkt

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_A.W7.określa fizyczne

podstawy nieinwazyjnych

i inwazyjnych metod

obrazowania.

K_A.W8.posiada wiedzę

z zakresu diagnostyki

radiologicznej,

Absolwent:

K_A.U71.ocenia szkodliwość

dawki promieniowania

jonizującego i stosuje zasady

ochrony radiologicznej.

Absolwent:

K_D.K2.systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i dążąc do

profesjonalizmu,

K_D.K6. rzetelnie i dokładnie

wykonuje obowiązki

zawodowe.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Diagnostyka obrazowa.

2. Badania obrazowe wykonywane z wykorzystaniem promieniowania

rentgenowskiego, ultradźwięków, jądrowego rezonansu magnetycznego,

pierwiastków promieniotwórczych.

3. Środki kontrastowe wykorzystywane w diagnostyce obrazowej- rodzaje, sposoby

podawania, powikłania, postępowanie w przypadku wystąpienia skutków

ubocznych.

4. Diagnostyka radiologiczna – rodzaje, wskazania do badań radiologicznych.

5. Zadania pielęgniarki w opiece nad chorym po zabiegach z zakresu radiologii

zabiegowej.

6. Radiobiologia.

7. Radioterapia – rodzaje, wskazania, prowadzenie naświetlań, opieka nad chorym

podczas i po radioterapii.

8. Radioterapia – powikłania radioterapii, postępowanie z chorym po radioterapii.

9. Ochrona radiologiczna.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Udział pielęgniarki w przygotowaniu chorego do badań radiologicznych.

2. Rola pielęgniarki w przeprowadzaniu badań obrazowych.

3.Skutki uboczne radioterapii i sposoby ich łagodzenia.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

36

Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

- seminarium.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Zaliczenie z oceną po IV semestrze.

Literatura

podstawowa

1. Bates J. A.,Ultrasonografia jamy brzusznej. Elsevier Urban&Partner. Warszawa

2006

2. Brant W. E., Helms C. A., Podstawy diagnostyki radiologicznej. MediPage.

Warszawa 2008. Tom 1-4

3. Daniel B., Pruszyński B., Anatomia radiologiczna: Rtg, TK, MR, USG, Sc,

PZWL, Warszawa 2005

4. Dziukowa J. Wesołowska E., Mammografia w diagnostyce raka sutka. Medipage.

Warszawa 2008

5. Nigel R., Berman G., Radiologia w stanach nagłych, Urban & Partner, Wrocław

2007

6. Palmer P.E.S., Diagnostyka ultrasonograficzna. PZWL, Warszawa 2002

7. Pruszyński B.(red.) ,Radiologia, PZWL, Warszawa 2003

8. Pruszyński B.(red.), Diagnostyka obrazowa, PZWL, Warszawa 2003

9. Prokop M., Galansky M., Spiralna i wielorzędowa tomografia komputerowa

człowieka. MediPage. Warszawa 2007

10. Pruszyński B, Leszczyński S. (red.), Diagnostyka obrazowa. Płuca i śródpiersie.

PZWL, Warszawa 2010

11. Rummeny E., Reimer P., Heindel W., Obrazowanie ciała metodą rezonansu

magnetycznego. MediPage. Warszawa 2010

12. Waldman D. L., Patel N. C., Saad W. E. A., Sekrety radiologii interwencyjnej.

Elsevier Urban&Partner. Wrocław 2006

13. Walecki J. (red.), Postępy neuroradiologii. PAN, Warszawa 2007

Literatura

uzupełniająca

1. Greenspan A., Diagnostyka obrazowa w ortopedii dla lekarza praktyka. Medi

Page. Warszawa 2008

2. Marchiori D.M. Radiologiakliniczna. Wyd. Czelej Lublin 2002

3. Schelvan CH., Copeman A., Young J., Davis J., Radiologiapediatryczna. PZWL,

Warszawa 2004

4. Różyło K, Różyło-Kalinowska I., Radiologia stomatologiczna, PZWL,. Warszawa

2008

37

NAUKI SPOŁECZNE

Przedmiot PSYCHOLOGIA symbol NS-Ps

Moduł Nauki społeczne symbol NS

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

50 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 10

Ćwiczenia 25

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

15

ECTS 2 punkty

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_B.W1.zna podstawy

psychologii w zakresie

zachowania i rozwoju

człowieka, uwarunkowań

jego prawidłowego

i zaburzonego zachowania,

K_B.W2. zna problematykę

relacji człowiek-środowisko

społeczne,

K_B.W3. omawia mechanizmy

funkcjonowania człowieka

w sytuacjach trudnych,

K_B.W4. wymienia etapy

i prawidłowości rozwoju

psychicznego człowieka,

K_B.W5. różnicuje pojęcie

emocji i motywacji oraz zna

pojęcie osobowości i jej

zaburzeń,

K_B.W6. charakteryzuje istotę

i strukturę zjawisk

zachodzących w procesie

przekazywania i wymiany

informacji,

K_B.W7. definiuje modele

i style komunikacji

interpersonalnej,

K_B.W8. zna techniki

Absolwent:

K_B.U1. opracowuje zestawienia

podstawowych

determinantów zdrowia,

K_B.U2. ocenia wpływ choroby,

hospitalizacji i innych

sytuacji trudnych na stan

fizyczny, psychiczny

i funkcjonowanie społeczne

człowieka,

K_B.U3. projektuje i realizuje

w warunkach symulowanych

elementarne formy pomocy

psychologicznej,

K_B.U4. prognozuje wpływ

choroby i hospitalizacji na

stan psychiczny człowieka

oraz zależności

somatopsychiczne,

K_B.U5. analizuje postawy

ludzkie, proces ich

kształtowania i zmiany,

K_B.U6. ocenia funkcjonowanie

człowieka w sytuacjach

trudnych (stres, konflikt,

frustracja),

K_B.U7. zna psychologiczne

aspekty funkcjonowania

człowieka w różnych

Absolwent:

K_D.K1. szanuje godność

i autonomię osób

powierzonych opiece,

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności, dążąc do

profesjonalizmu,

K_D.K3. przestrzega

wartości, powinności

i sprawności moralnych

w opiece,

K_D.K4. wykazuje

odpowiedzialność

moralną za człowieka

i wykonywanie zadań

zawodowych,

K_D.K5. przestrzega praw

pacjenta,

K_D.K6. rzetelnie i dokładnie

wykonuje powierzone

obowiązki zawodowe,

K_D.K7. przestrzega

tajemnicy zawodowej,

K_D.K8. współdziała

w ramach zespołu

interdyscyplinarnego

w rozwiązywaniu

38

redukowania lęku i sposoby

relaksacji oraz mechanizmy

powstawania, działania

i zapobiegania zespołowi

wypalenia zawodowego.

okresach rozwojowych;

K_B.U8. zna psychospołeczne

aspekty wychowania

seksualnego i prorodzinnego,

K_B.U9. kontroluje błędy

i bariery w procesie

komunikowania się,

K_B.U10. wykazuje umiejętność

aktywnego słuchania,

K_B.U11. wykorzystuje techniki

komunikacji werbalnej,

niewerbalnej i parawerbalnej

w opiece zdrowotnej,

K_B.U12. tworzy warunki do

prawidłowej komunikacji

pielęgniarka – pacjent oraz

pielęgniarka – personel

medyczny,

K_B.U13. dokonuje wyboru

właściwych technik

redukowania lęku i metod

relaksacyjnych,

K_B.U14. stosuje techniki

zapobiegania zespołowi

wypalenia zawodowego.

dylematów etycznych

z zachowaniem zasad

kodeksu etyki zawodowej,

K_D.K9. jest otwarty na

rozwój podmiotowości

własnej i pacjenta,

K_D.K10. przejawia empatię

w relacji z pacjentem

i jego rodziną oraz

współpracownikami.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Wprowadzenie do psychologii.

2. Psychologia rozwoju człowieka

3. Emocje, motywacje i osobowość.

4. Psychologia zdrowia.

5. Stres a zdrowie.

Ćwiczenia 1.Koncepcje psychologiczne człowieka.

2. Inteligencja emocjonalna

3. Emocje a zdrowie

5. Typy zachowania. Związek osobowości ze zdrowiem.

6. Zaburzenia osobowości.

7. Trening relaksacyjny.

8. Choroba jako sytuacja trudna.

9. Komunikacja interpersonalna.

10. Trening komunikacji

12. Rysunek jako źródło wiedzy o dziecku.

Zajęcia bez

udziału

nauczyciela

1. Psychologia bólu

2. Psychologiczne problemy ciąży i macierzyństwa

3. Wypalenie zawodowe

4. Problemy psychologiczne pacjenta w kontakcie ze służbą zdrowia

5. Problematyka uzależnień od alkoholu i nikotyny.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna.

Ćwiczenia:

- warsztat,

- praca w grupach,

- praca w parach,

- dyskusja,

39

- studium przypadku,

- pogadanka,

- drama,

- karta pracy,

- metody aktywizujące (metaplan, mapa myśli).

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- dyskusja dydaktyczna.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po I semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,

na których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Cierpiałkowska, L., Psychopatologia, WN Scholar, Warszawa 2007

2. Freud Z., Wstęp do psychoanalizy, PWN, Warszawa 2004

3. Gasiul H., Psychologia emocji i motywacji, Wyd. UKSW, Warszawa 2007

4. Goleman D., Inteligencja emocjonalna, Media Rodzina, Poznań 1997

5. Harwas-Napierała, B., Trempała, J., , Psychologia rozwoju człowieka T. 2-3.,

PWN, Warszawa 2005

6. Heszen I., Sęk H., Psychologia zdrowia, PWN, Warszawa 2007

7. Jakubik, A., Zaburzenia osobowości, PZWL, Warszawa 2009

8. Kozielecki, J., Koncepcje psychologiczne człowieka, Wydawnictwo

Akademickie Żak, Warszawa 1998

9. Kratochvil, S., Podstawy psychoterapii, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2005

10. Kwiatkowska, A., Krajewska-Kułak, E., Komunikowanie interpersonalne

w pielęgniarstwie, Wyd. Czelej 2003

11. Luban-Plozza i wsp., Zaburzenia psychosomatyczne w praktyce lekarskiej,

PZWL, Warszawa 1995

12. Maruszewski T., Psychologia poznania, GWP, Gdańsk 2001

13. McWilliams N., Diagnoza psychoanalityczna, GWP, Gdańsk 2009

14. Mietzel G., Wprowadzenie do psychologii, GWP , Gdańsk 2000

15. Nęcka, E. Psychologia twórczości, GWP, Gdańsk 2003

16. Oleś, P. Osobowość człowieka dorosłego, PWN, Warszawa 2012

17. Schaffer, H.R., Psychologia dziecka, PWN, Warszawa 2011

18. Sheridan C.L., Radmacher, Psychologia zdrowia, Instytut Psychologii

Zdrowia, Warszawa 1998

19. Steuden, S., Psychologia starzenia się i starości, PWN, Warszawa 2011

20. Strelau, J. Psychologia różnic indywidualnych, WN Scholar, Warszawa 2002

21. Trzcieniecka-Green, A. (red.), Psychologia. Podręcznik dla studentów

kierunków medycznych, UNIVERSITAS, Kraków 2006

Literatura

uzupełniająca

1. Aronson E., Człowiek istota społeczna, PWN, Warszawa 1997

2. Buss, D., Psychologia ewolucyjna, GWP, Gdańsk 2001

3. Buzan, T., Mapy twoich myśli, Wyd. AHA, Łódź 2007

4. Davis M., Fanning P., McKey M. , Sztuka skutecznego porozumiewania się,

GWP, Gdańsk 2003

5. Emmons, M., Alberti R., Asertywność, GWP, Gdańsk 2006

6. Formański, J., Psychologia. Podręcznik dla szkół medycznych., PZWL,

Warszawa 2006

7. Friedman, H., Osobowość, GWP, Gdańsk 2008

8. Hall, C.S., Lindzey, G., Cambell, J.B. (2004). Teorie osobowości, WN PW

Warszawa 2004

9. Jakubowska-Winiecka, A., Włodarczyk, D., Psychologia w praktyce

medycznej, PZWL, Warszawa 2007

10. Jedliński, K., Trening interpersonalny, Wydawnictwo W.A.B, Warszawa 2008

11. Jedynak, A. (red.), Zaproszenie do filozofii, SWPS Warszawa 2004

12. Kernberg, O., Psychodynamiczna terapia pacjentów borderline, GWP, Gdańsk

40

2007

13. Król-Fijewska, M., Trening asertywnością, IPZiT, Warszawa 1993

14. McCrae, R.R., Costa, P.T., Osobowość dorosłego człowieka, Wydawnictwo

WAM, Kraków 2003

15. McKay M., Davis M., Fanning P., Sztuka skutecznego porozumiewania się,

GWP, Gdańsk 2006

16. Myerscough P. R., Ford, M., Jak rozmawiać z pacjentem, GWP, Gdańsk 2002

17. Nęcka, E., Trening twórczości, GWP, Gdańsk 2005

18. Oleś P. Wprowadzenie do psychologii osobowości, WN Scholar, Warszawa

2005

19. Płotka A., Zdrowy styl życia psychicznego, Wydawnictwo Neurocentrum,

Lublin 2003

20. Przetaczki-Gierowska M., Tyszkowa, M., Psychologia rozwoju człowieka

T. 1., PWN, Warszawa 2005

21. Sęk H. (red.), Wsparcie społeczne stres i zdrowie, PWN, Warszawa 2006

22. Strelau J. (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki t. 1-3, GWP, Gdańsk

2002

23. Wojciszke B., Człowiek wśród ludzi, WN Scholar, Warszawa 2004

24. Zeildler W., Niepełnosprawność. Wybrane problemy psychologiczne

i ortopedagogiczne, GWP Gdańsk 2007

Przedmiot SOCJOLOGIA

symbol NS - S

Moduł Nauki Społeczne symbol NS

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

45 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 20

Ćwiczenia 10

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

15

ECTS 2 punkty

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_B.W9. omawia mające

zastosowanie w

pielęgniarstwie

wybrane teorie i metody

modelowania rzeczywistości

z perspektywy socjologii,

K_B.W10. omawia wybrane

obszary odrębności

kulturowych i religijnych,

K_B.W11. charakteryzuje zakres

interakcji społecznej

i procesu socjalizacji oraz

działanie lokalnych

społeczności i ekosystemu,

Absolwent:

K_B.U15. analizuje

i krytycznie ocenia zjawisko

dyskryminacji i rasizmu,

K_B.U16. kontroluje

i koordynuje działania

zapobiegające dewiacjom

i patologiom wśród dzieci

i młodzieży.

Absolwent:

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodowa i kształtuje

umiejętności, dążąc do

profesjonalizmu,

K_D.K10. przejawia empatię

w relacji z pacjentem

i jego rodziną oraz

współpracownikami.

41

K_B.W12. definiuje pojęcie

grupy , organizacji, instytucji,

populacji, społeczności

i ekosystemu oraz zna zasady

ich funkcjonowania,

K_B.W13. różnicuje pojęcia

dewiacji i zaburzenia ze

szczególnym

uwzględnieniem patologii

dziecięcej,

K_B.W14. rozumie procesy

poznawcze i różnicuje

zachowania prawidłowe,

zaburzone i patologiczne

K_B.W15. definiuje

i interpretuje zjawisko

nierówności klasowej,

etnicznej i płci oraz

dyskryminacji.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Socjologia jako nauka o społeczeństwie.

2. Grupa społeczna i jej charakterystyka.

3. Społeczności lokalne – charakterystyka.

4. Interakcja społeczna – pojęcie, teorie, płaszczyzny.

5. Proces socjalizacji – charakterystyka.

6. Nierówności społeczne – charakterystyka zjawiska i omówienie wybranych

nierówności.

7. Zjawisko dyskryminacji rasowej i religijnej.

8. Patologie społeczne wśród dzieci i młodzieży.

9. Kultura w ujęciu socjologicznym.

10. Charakterystyka organizacji i instytucji społecznej.

Ćwiczenia 1. Odrębności kulturowe i religijne.

2. Zaburzenia zachowania dzieci i młodzieży.

3. Zjawisko dewiacji społecznej wśród dzieci i młodzieży.

4. Rola rodziny w profilaktyce patologii dziecięce.j

5. Działalność społeczności lokalnej na rzecz rozwoju ekosystemu.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Wybrane aspekty patologii dzieci i młodzieży.

2. Prostytucja wśród nieletnich - pojęcie, skala problemu, profilaktyka.

3. Odrębności kulturowe i religijne w skali makroregionu – charakterystyka

zjawiska.

4. Rola kobiety we współczesnym społeczeństwie.

5. Socjologia ciała – zachowania związane z dbałością o ciało.

6. Dyskryminacja rasowa charakterystyka zjawiska.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy.

Ćwiczenia:

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka,

- studium przypadku.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

42

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po I semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,

na których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Giddes A., Socjologia, PWN, Warszawa 2012

2. Majchrowska A. (red.), Wybrane elementy socjologii, Wyd.Czelej, Lublin 2003

3. Merton R.K., Teoria socjologiczna i struktura społeczna, PWN, Warszawa 2002

4. Szacka B., Zróżnicowanie społeczne, PWN, Warszawa 2003

5. Taranowicz I., Majchrowska A., Kawczyńska –Butrym Z.(red.), Elementy

socjologii dla pielęgniarek, Wyd.Czelej, Lublin 2000

6. Tobiasz-Adamczyk B., Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby,

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2000

7. Sztompka P. Socjologia, Wydawnictwo Znak, Kraków 2002

Literatura

uzupełniająca

1. Błuszkowsk J., Paradoksy normalności i dewiacji, w: Paradoksy polityki,

(red.) M. Karwat, Wydawnictwo Elipsa, Warszawa 2005

2. Gniazdowski A., Zachowania zdrowotne, Instytut Medycyny Pracy, Łódź 1990

3. Kulik T. B., Wrońska I.(red.), Zdrowie w medycynie i naukach społecznych,

Wyd. KUL, Stalowa Wola 2000

4. Kwaśniewski J., Dewiacja społeczna, w: Encyklopedia socjologii.T.1. Warszawa

2000

5. Piątkowski W., Titkow A. (red.), W stronę socjologii zdrowia. Wyd. UMCS,

Lublin 2002

6. Pospieszyl L., Patologie społeczne, PWN, Warszawa 2008

7. Turowski J., Socjologia. Małe struktury społeczne, Lublin, Wyd. KUL 1993

8. Turowski J., Socjologia. Wielkie struktury, Lublin, Wyd. KUL 1994

Przedmiot PEDAGOGIKA Symbol

NS - P

Moduł Nauki społeczne symbol NS

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

60 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 25

Ćwiczenia 15

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

20

ECTS 2 punkty

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_B.W16. objaśnia

podstawowe pojęcia

i zagadnienia z zakresu

pedagogiki, jako nauki

stosowanej i procesu

wychowania w aspekcie

zjawiska społecznego

( chorowania, zdrowienia,

hospitalizacji, umierania),

K_B.W17. wykazuje

Absolwent:

K_B.U19. opracowuje projekty

pielęgniarskich działań

prozdrowotnych

w środowisku zamieszkania,

edukacji i pracy,

Absolwent:

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności, dążąc do

profesjonalizmu,

K_D.K9. jest otwarty na

rozwój podmiotowości

własnej i pacjenta.

43

znajomość procesu

kształcenia w ujęciu

edukacji zdrowotnej,

K_B.W18. zna problematykę

metodyki edukacji

zdrowotnej

w odniesieniu do dzieci,

młodzieży i dorosłych

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Charakterystyka pedagogiki jako nauki stosowanej.

2. Cele wychowania – pojęcie, klasyfikacja, funkcje celów wychowania.

3. Charakterystyka procesu wychowania.

4. Formy wychowania stosowane w wychowaniu zdrowotnym.

5. Metody wychowania wykorzystywane w wychowaniu zdrowotnym.

6. Edukacja zdrowotna – podstawy teoretyczne.

7. Metody stosowane w edukacji zdrowotnej.

8. Formy dydaktyczne stosowane w edukacji zdrowotnej.

9. Środki dydaktyczne wykorzystywane w edukacji zdrowotnej.

10. Zasady wychowania zdrowotnego.

11. Planowanie i ewaluacja w edukacji zdrowotnej w pracy pielęgniarki.

Ćwiczenia 1. Wyjaśnienie i różnicowanie podstawowych pojęć stosowanych w pedagogice.

2. Cele wychowania, jako realizacja wartości osobowych i społecznych.

3. Dobór form i środków dydaktycznych w pracy wychowawczej i edukacyjnej

pielęgniarki.

4. Analiza i dobór metod działań edukacyjno – wychowawczych w pracy

pielęgniarki, w zakładach opieki i środowisku zamieszkania pacjenta.

5. Konstruowanie projektów działań edukacyjnych pielęgniarki w odniesieniu do

różnych grup wiekowych i różnych środowisk.

6. Ewaluacja działań dydaktyczno –wychowawczych.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Funkcja dydaktyczno – wychowawcza w pracy pielęgniarki.

2. Zagrożenia społeczne współczesnej szkoły.

3. Rola mediów w wychowaniu.

4. Pielęgniarka – jako edukator zdrowia w środowisku zamieszkania, nauki i pracy.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład konwersatoryjny.

Ćwiczenia:

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka,

- metody praktyczne (Metoda projektów).

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po I semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,

na których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Ciechaniewicz W.(red.), Pedagogika. Wyd. II. PZWL, Warszawa 2000 , 2008

2. Dąbrowska T.E., Wojciechowska-Charlak B., Między teorią a praktyką

wychowania, UMCS Lublin 1997

3. Kowalski M., Gaweł A., Zdrowie-wartość-edukacja, Ofic. Wyd. „Impuls” 2007

4. Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie, Ofic. Wyd. „Impuls” Kraków 2006

5. Półturzycki J., Dydaktyka dla nauczycieli, Wyd. Adam Marszałek Toruń 1997

6. Tchorzewski A.(red.)., Wychowanie w kontekście teoretycznym, Wyd. WSP

Bydgoszcz 1993

44

7. Woynarowska B.(red.), Edukacja zdrowotna, PWN Warszawa 2008

Literatura

uzupełniająca

1. Bereźnicki F., Dydaktyka kształcenia ogólnego. Ofic. Wyd. „Impuls” Kraków

2001,

2. Kwieciński Z., Śliwerski B.(red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. T. 1-2.,

PWN, Warszawa 2006

3. Nowak M., Podstawy pedagogiki otwartej, KUL Lublin 1999

4. Nowak M., Teorie i koncepcje wychowania, Wyd. Akademickie i profesjonalne

Warszawa 2008

5. Czasopisma poruszające problemy wychowania i edukacji zdrowotnej.

Przedmiot PRAWO Symbol

NS-Pr

Moduł Nauki społeczne symbol NS

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

30 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 15

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

15

ECTS 1 punkt

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_B.W19. zna podstawowe pojęcia

z zakresu prawa

i jego miejsce w życiu

społeczeństwa, ze szczególnym

uwzględnieniem praw człowieka

i prawa pracy,

K_B.W21. zna podstawy prawne

wykonywania zawodów

medycznych: prawa i obowiązki

pielęgniarki, strukturę

organizacyjną i zasady

funkcjonowania samorządu

zawodowego pielęgniarek

i położnych, zadania samorządu

w zakresie przyznawania prawa

wykonywania zawodu

i wydawania pozwolenia na

wykonywanie indywidualnej

lub grupowej praktyki

pielęgniarskiej,

K_B.W22. różnicuje

odpowiedzialność karną,

cywilną i pracowniczą związaną

z wykonywaniem zawodu

pielęgniarki,

K_B.W23. zna Kartę Praw Pacjenta,

Absolwent:

K_B.U17. zna przepisy prawne

dotyczące wykonywania

zawodu pielęgniarki

i udzielania świadczeń

zdrowotnych,

K_B.U18. zna możliwości

stosowania odpowiedzialności

zawodowej, karnej i cywilnej

w zakresie funkcjonowania

systemu ochrony zdrowia

i udzielania świadczeń

zdrowotnych.

Absolwent:

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności, dążąc do

profesjonalizmu.

45

Kartę Praw Człowieka i Kartę

Praw Dziecka.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Podstawy zagadnień prawnych, system prawa, struktura aktów prawnych,

wykładnia prawa, wybrane zagadnienia z zakresu prawa wspólnotowego:

- pojęcie prawa,

- źródła prawa wg art. 87 Konstytucji RP,

- systematyka i struktura prawa,

- wykładnia prawa,

- stanowienie prawa i ogłaszanie aktów prawnych.

2. Wybrane zagadnienia z zakresu prawa wspólnotowego:

- źródła prawa wspólnotowego,

- podstawowe zasady prawa wspólnotowego,

- implementacja prawa wspólnotowego,

- podstawowe regulacje prawa wspólnotowego dotyczące sfery społecznej.

3. Prawo ubezpieczeń zdrowotnych, warunki udzielania i zakres świadczeń

opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych:

- zasady i tryb finansowania świadczeń,

- zadania władz publicznych w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń,

- zasady powszechnego, obowiązkowego i dobrowolnego ubezpieczenia

zdrowotnego,

- korzystanie ze świadczeń opieki zdrowotnej za granicą, rola i zadania Narodowego

Funduszu Zdrowia.

4. Kodeks Etyki Zawodowej Pielęgniarki i Położnej Rzeczypospolitej Polskiej

5. Prawa pacjenta

- prawa człowieka według konwencji międzynarodowych,

- dodatkowe uprawnienia pacjenta w zakładach opieki zdrowotnej przeznaczonych

dla osób wymagających całodobowych lub codziennych świadczeń zdrowotnych,

- odpowiedzialność odszkodowawcza w przypadku naruszenia praw pacjenta,

- Karta Praw Pacjenta, Karta Praw Człowieka, Prawa dziecka chorego

z uwzględnieniem realizacji Karty Praw Dziecka.

6. Prawo o zakładach opieki zdrowotnej: pojęcie zakładu opieki zdrowotnej,

publiczne zakłady opieki zdrowotnej,

- formy prowadzenia publicznych zakładów opieki zdrowotnej,

- tworzenie, przekształcanie i likwidacja publicznych zakładów opieki zdrowotnej,

- zarządzanie publicznym zakładem opieki zdrowotnej,

- zasady gospodarki publicznych zakładów opieki zdrowotnej,

- uprawnienia pracowników zatrudnionych w samodzielnych zakładach opieki

zdrowotnej.

7. Uznawanie kwalifikacji zawodowych pielęgniarki na obszarze RP oraz

na obszarze państw członkowskich Unii Europejskiej.

10. Odpowiedzialność w zawodach medycznych:

- odpowiedzialność cywilna,

- odpowiedzialność karna,

- odpowiedzialność zawodowa,

- odpowiedzialność pracownicza

11. Podstawy prawa pracy:

- zasady prawa pracy,

- nawiązywanie i rozwiązywanie stosunku pracy,

- formy wykonywania pracy,

- formy świadczenia pracy,

- podstawowe prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika,

- systemy czasu pracy,

- podstawowe świadczenia ze stosunku pracy,

- uprawnienia pracowników w związku z rodzicielstwem,

46

- podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie bhp,

- odpowiedzialność pracodawcy za wykroczenia przeciwko prawom pracownika.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Kształcenie i doskonalenie zawodowe pielęgniarek i położnych w Polsce.

2. Świadczenia przysługujące w związku z chorobą, ciążą, porodem,

niepełnosprawnością.

3. Podstawy prawne wykonywania zawodów medycznych: procedura uzyskiwania

prawa wykonywania zawodu.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,

- studiowanie aktów prawnych,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Zaliczenie z oceną po II semestrze.

Literatura

podstawowa

1. Dercz M., Izdebski H., Organizacja ochrony zdrowia w Rzeczypospolitej

Polskiej w świetle obowiązującego ustawodawstwa, Polskie Wyd. Prawnicze

Warszawa 2001

2. Filar M., Krześ S., Marszałkowska-Krześ E., Zaborowski P., Wydawnictwo

Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2005

3. Hibner E., Zarządzanie w systemie ochrony zdrowia, Wyższa Szkoła

Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi, Łódź 2000

4. Ksykiewicz-Dorota A. (red.), Zarządzanie w pielęgniarstwie, Wydaw. Czelej,

Lublin 2005

5. Kubicki L. (red.), Prawo medyczne, Wydaw. Medyczne Urban & Partner,

Wrocław 2005

6. Kubot Z., Umowy o świadczeniach usług medycznych KLEMAR, Wrocław

2000

7. Kulik T. B., Latalski M. (red.), Zdrowie publiczne. Podręcznik dla studentów

i absolwentów, Wydaw. Czelej, Lublin 2002

8. Lenartowicz H., Zarządzanie jakością w pielęgniarstwie, CEM, Warszawa 1998

9. Nestorowicz M., Prawo medyczne, Dom Organizatora, Toruń 2001

10. Pięcińska T., Zarządzanie jakością. Zakład Opieki Zdrowotnej w praktyce,

Wydaw. Verlag Dashofer, Warszawa 2001

11. Rogala-Pawelczyk G. (red.), Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarek

i położnych. Postępowanie rzecznika odpowiedziałności zawodowej, Prewencje

wykroczeń zawodowych, NIPiP, Warszawa 2008

12. Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Wydaw. C.H. BECK,

Warszawa 1999

13. Stychlerz A., Uregulowania prawne dotyczące wykonywania zawodu

pielęgniarki, PZWL, Warszawa 2009

14. Zajdel J., Prawo w medycynie, Wyd. Progress , Łódź 2007

Akty prawne:

- Ustawa z dnia 23 stycznia 2003r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym

Funduszu Zdrowia,

- Ustawa z dnia 15 lipca 2012r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.U. 2011

Nr 174, poz.1039)

- Ustawa z dnia 1 lipca 2012r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. 2011

Nr 174 poz. 138)

- Kodeks Etyki Zawodowej Pielęgniarek i Położnych Rzeczypospolitej Polskiej,

47

09.12.2003r., IV Krajowy Zjazd Pielęgniarek i Położnych

- Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011r. o działalności leczniczej (Dz. U.2011Nr 112,

poz. 654).

Literatura

uzupełniająca

1. Cybulski Z., Galata W., Komentarz do ustawy o powszechnym ubezpieczeniu

zdrowotnym, Wydaw. Prawnicze, Warszawa 2000

2. Gertig H., Duda G., Żywność a zdrowie i prawo, PZWL, Warszawa 2004

3. Jabłońska-Bonca J., Podstawy prawa dla ekonomistów, Wydawnictwo PWN

Warszawa 2001

4. Lewandowski J., Prawo cywilne, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 2002

Przedmiot ZDROWIE PUBLICZNE symbol NS-ZP

Moduł Nauki społeczne symbol NS

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

100 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 75

Ćwiczenia 10

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

15

ECTS 3 punkty

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_B.W20. zna na poziomie

podstawowym problematykę

ubezpieczeń zdrowotnych

i ich systemu w Polsce

i w Unii Europejskiej,

charakteryzuje ubezpieczenia

obowiązkowe

i dobrowolne oraz wybrane

kierunki polityki ochrony

zdrowia w Polsce

i w państwach członkowskich

Unii Europejskiej,

K_B.W24. przedstawia genezę,

założenia i zadania zdrowia

publicznego w ramach

systemowej koncepcji

ochrony zdrowia,

K_B.W25. wskazuje kulturowe,

społeczne

i ekonomiczne

uwarunkowania zdrowia

publicznego,

K_B.W26. zna podstawowe

pojęcia dotyczące zdrowia

i choroby,

Absolwent:

K_B.U20. ocenia globalne trendy

dotyczące ochrony zdrowia

w aspekcie najnowszych danych

epidemiologicznych

i demograficznych,

K_B.U21. interpretuje działania

w zakresie polityki zdrowotnej

i społecznej prowadzonej przez

państwo

na rzecz zdrowia publicznego,

K_B.U22. dokonuje analizy i oceny

funkcjonowania rożnych

systemów opieki medycznej oraz

identyfikowania źródeł

ich finansowania,

K_B.U23. projektuje metody

i formy profilaktyki i prewencji

chorób oraz kształtowania

prawidłowych zachowań

zdrowotnych wobec rożnych

grup społecznych,

K_B.U24. kontroluje czynniki

obciążające w pracy pielęgniarki

oraz sprzyjające występowaniu

chorób zawodowych

Absolwent:

K_D.K1. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności

dążąc do

profesjonalizmu;

K_D.K3. rzetelnie

i dokładnie wykonuje

powierzone

obowiązki zawodowe.

48

K_B.W27.klasyfikuje czynniki

warunkujące zdrowie

w ujęciu jednostkowym

i globalnym

K_B.W28. klasyfikuje czynniki

warunkujące zdrowie

w ujęciu jednostkowym

i globalnym,

K_B.W28. omawia zasady

racjonalnego żywienia

w świetle najnowszych badań

naukowych,

K_B.W29. charakteryzuje istotę

profilaktyki i prewencji

chorób,

K_B.W30. omawia podstawy

organizacji Narodowego

Systemu Zdrowia w Polsce,

K_B.W31. wyjaśnia założenia

modeli edukacji zdrowotnej,

w tym model medycyny

rodzinnej, rolę i zadania

pielęgniarki podstawowej

opieki zdrowotnej,

K_B.W32. wymienia zasady

funkcjonowania rynku usług

medycznych w Polsce oraz

w wybranych krajach Unii

Europejskiej,

K_B.W33. określa swoiste

zagrożenia zdrowotne

występujące w środowisku

zamieszkania, edukacji

i pracy,

K_B.W34. omawia strukturę

i funkcje jednostek opieki

zdrowotnej,

K_B.W35. omawia pojęcia:

stanowisko pracy

odpowiedzialność, obowiązki

i uprawnienia, czas pracy,

praca zmianowa, rozkład

czasu pracy, standard opieki,

procedura, algorytm,

K_B.W36. charakteryzuje

podstawowe metody

organizacji opieki

pielęgniarskiej i rodzaje

dokumentacji obowiązującej

na pielęgniarskich

stanowiskach pracy,

K_B.W37. definiuje pojęcia:

obciążenie pracą, choroba

zawodowa i wypadek przy

pracy,

i wypadków przy pracy,

K_B.U25. rozwija umiejętności

aktywnego poszukiwania pracy

z wykorzystaniem nowoczesnych

metod (curriculum vitae, list

motywacyjny, rozmowa

kwalifikacyjna, autoprezentacja)

K_B.U26. przeprowadza ocenę

jakości opieki pielęgniarskiej dla

potrzeb doskonalenia

pielęgnowania.

.

49

K_B.W38. wskazuje typowe

etapy procesu poszukiwania

pracy,

K_B.W39. opisuje etapy

planowania pracy własnej

i ich znaczenie w rozwoju

zawodowym,

K_B.W40. definiuje pojecie

jakości w opiece zdrowotnej

i pielęgnowaniu, różnicuje

kryteria opieki zdrowotnej

oraz pielęgniarskiej.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady Zdrowie publiczne 1.Wprowadzenie do przedmiotu. Podstawowe pojęcia dotyczące zdrowia publicznego

w odniesieniu do jednostki i zbiorowości.

2. Zakres i zadania zdrowia publicznego i medycyny społecznej.

3. Współczesne strategie ochrony zdrowia.

4. Agenda 21 – Strategia Zdrowia w XXI wieku.

5. Europejskie programy zdrowia publicznego – zarys historyczny i stan aktualny.

6. Narodowy Program Zdrowia – jego uwarunkowania i realizacja.

7. Źródła finansowania opieki zdrowotnej.

8. Podstawowa Opieka Zdrowotna- jej miejsce i znaczenie w świetle nowoczesnej

polityki zdrowotnej.

9. Koncepcja opieki medycznej w szkole jako element zdrowia publicznego.

10. Koncepcja opieki medycznej w szkole jako element zdrowi publicznego.

11.Wybrane organizacje światowe: międzynarodowe, krajowe – działające

w obszarze zdrowia publicznego.

Organizacja ochrony zdrowia 1. Podstawowe pojęcia z zakresu zarządzania, organizacji ochrony zdrowia,

ekonomiki i marketingu.

2. Cele i zadania systemów ochrony zdrowia.

3. Systemy organizacji ochrony zdrowia w Unii Europejskiej i na świecie

(wybrane przykłady).

4. Jakość usług w ochronie zdrowia.

5. Zasady świadczeń z zakresu ubezpieczeń społecznych w Polsce i krajach Unii

Europejskiej.

6. Organizacja systemu ochrony zdrowia w Polsce na tle historycznym.

7. Aktualny stan prawno-organizacyjny polskiego systemu ochron zdrowia.

8. Organizacja opieki zdrowotnej nad wybranymi grupami ludności (ratownictwo

medyczne, opieka nad matką i dzieckiem, choroby społeczne).

Epidemiologia

1. Cele i zadania epidemiologii. Podstawowe pojęcia w epidemiologii.

2. Sytuacja epidemiologiczna w Polsce i świecie.

3. Źródła informacji epidemiologicznej.

4. Środowiskowe uwarunkowania zdrowia populacji.

5. Metody badań epidemiologicznych.

6. Epidemiologia chorób zakaźnych i niezakaźnych.

7. Drogi szerzenia się zarazków i drobnoustrojów.

8. Opracowanie ogniska epidemiologicznego i zatrucia pokarmowego.

9. Epidemiologia wirusowego zapalenia wątroby.

10. Epidemiologia AIDS i nosicielstwa wirusa HIV.

Higiena

1. Higiena jako nauka. Zadania ochrony zdrowia wynikające z zagrożeń

ekologicznych.

50

2. Higiena powietrza - wpływ właściwości powietrza i jego zanieczyszczeń

na zdrowie. Zanieczyszczenia atmosfery, hydrosfery i litosfery.

3. Higiena wody. Jakość wody pitnej a stan zdrowia ludności. Ocena przydatności

wody do picia, interpretacja wyników badań.

4. Higiena gleby -źródła zanieczyszczenia i sposoby i ich likwidacji.

5. Czynniki klimatyczne- makroklimat i mikroklimat. Czynniki meteorologiczne

a zdrowie człowieka

6. Higiena człowieka: osobista, sen, wypoczynek.

7. Higiena żywności i żywienia. Składniki pokarmowe. Ochrona żywności

przed zakażeniem.

8. Higiena pracy i zagrożenia zdrowotne.

9. Higiena nauki i zakładów nauczania i wychowania.

10. Higiena wieku podeszłego.

Statystyka

1. Statystyka Publiczna Ministra Zdrowia.

2. Przedmiot statystyki i organizacji badań statystycznych:

- przedmiot i zadania statystyki w pielęgniarstwie

- podstawowe pojęcia statystyczne,

- rodzaj badań statystycznych,

- etapy badania statystycznego,

- biostatystyka.

3. Rodzaje prawidłowości statystycznych w zakresie:

- struktury,

- dynamiki,

- współzależności w czasie,

- współzależności w przestrzeni.

4. Opisowa analiza struktury zjawisk masowych.

5. Probabilistyczne podstawy wnioskowania statystycznego:

- losowy dobór próby,

- zmienne losowe i ich rodzaje,

- rozkłady teoretyczne zmiennych losowych,

- rozkłady statystyk z próby.

6. Weryfikacja (testowanie) hipotez statystycznych:

- zasady testowania hipotez,

- parametryczne testy istotności,

- nieparametryczne teksty istotności.

7. Metody analizy korelacji i regresji:

- opis współzależności zjawisk masowych,

- formy prezentacji materiału statystycznego,

- wnioskowanie statystyczne w analizie korelacji i regresji.

8. Zastosowanie pakietu statystycznego (na przykładzie pakietu Statistica)

do obliczeń statystycznych w pielęgniarstwie

Ćwiczenia Organizacja ochrony zdrowia

1. Kierowanie zasobami ludzkimi.

2. Organizacja pracy zespołów pielęgniarskich.

3. Obciążenia w pracy pielęgniarki.

4. Aktywne poszukiwanie pracy.

5. Ekonomika ochrony zdrowia ( podaż, popyt rynek potrzeb i świadczeń

zdrowotnych). Finansowanie świadczeń zdrowotnych.

6. Marketing w ochronie zdrowia.

7. Jakość w ochronie zdrowia.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

Zdrowie publiczne

1. Uwarunkowania zdrowia (kulturowe, psychologiczne, ekonomiczne).

2. Program Wspólnotowy UE w dziedzinie zdrowia publicznego na lata 2003-2008.

Higiena

51

1. Ergonomia i jej udział w zachowaniu bezpieczeństwa pracy.

2. Zagrożenia przeciążeń narządu ruchu wśród pielęgniarek – działania

profilaktyczne.

Organizacja ochrony zdrowia

1. System kształcenia pielęgniarek w Polsce Możliwości podnoszenia kwalifikacji

zawodowych

2. Analiza i badanie rynku.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- praca w grupach,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- praca oryginalna,

- dyskusja dydaktyczna.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po I semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń, na

których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. 1. Karski J., Polityka i teoria Promocji Zdrowia. Wybrane zagadnienia. Wydanie

CeDuWu Sp. z o. o. Warszawa 2003

2. Kubicki L., Prawo Medyczne, Wyd.Urban & Partner Wrocław

3. Czupryna A., Poździoch S., Ryś A., Włodarczyk W.C., Zdrowie Publiczne.

T. I ,T. II. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne Vesalius Kraków 2000

4. Czabanowska K., Włodarczyk C. (red.), Zatrudnienie w zdrowiu publicznym

w Europie, Wydaw. UJ, Kraków 2004

5. Gertig H., Duda G., Żywność a zdrowie i prawo, PZWL, Warszawa 2004

6. Jethon Z., Grzybowski A. (red.), Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa.

PZWL,Warszawa 2000

7. Jabłoński L., Karwat I.D. (red.), Podstawy epidemiologii ogólnej,

epidemiologia chorób zakaźnych, Podręcznik dla studentów nauk medycznych

i pielęgniarskich studiów licencjackich, Wyd. Czelej, Lublin 2002

8. Jędrychowski W., Epidemiologia. Wprowadzenie. Metody badań. PZWL,

Warszawa 1999

9. Karski J.B. (red.), Promocja zdrowia. IGNIS, Warszawa, 1999

10. Ksykiewicz-Dorota Anna (red), Podstawy organizacji pracy pielęgniarskiej.

Podręcznik dla studentów licencjackich wydziałów pielęgniarstwa oraz

wydziałów nauk o zdrowiu. Czelej, Lublin 2004

11. Ksykiewicz - Dorota Anna (red), Zarządzanie w pielęgniarstwie, Wyd. Czelej,

Lublin 2005

12. Kulik T.B., Latalski M. (red.), Zdrowie Publiczne

13. Leowski J., Polityka zdrowotna a zdrowie publiczne, Warszawa 2009

14. Nosko J. (red), Ekonomika i zarządzanie w opiece zdrowotnej, Szkoła Zdrowia

Publicznego. Instytut Medycyny Pracy im. prof. J Nofera, Łódź 2001

15. Podręcznik dla studentów i absolwentów Wydziałów Pielęgniarstwa i Nauk

o Zdrowiu Akademii Medycznych. Wydawnictwo Czelej Lublin 2002

16. Rogala-Pawelczyk G., Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarek i położnych.

Wyd. Naczelna Izba PiP Warszawa 2007

17. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K.(red),Podstawy pielęgniarstwa,

Wyd. Czelej 2000

52

18. Zajdel J., Prawo w medycynie, Wyd. Progress Łódź 2007

19. Kodeks Etyki Zawodowej Pielęgniarki i Położnej RP

20. Marek Z., Błąd medyczny. Przepisy i ustawy. Wydawnictwo Medyczne.

Kraków 2007

21. Kodeks Pracy, Kodeks Cywilny

22. Wojtczak A., Zdrowie publiczne, PZWL 2009

23. Stanisz A., Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na

przykładach z medycyny, Stat Soft, Kraków 2006

24. Strona internetowa firmy tworzącej programy statystyczne

http://www.statsoft.pl/ .

25. Internetowy podręcznik statystyki -

http://www.statsoft.pl/textbook/stathome.html.

Akty prawne:

- Ustawa z dnia 23 stycznia 2003r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym

Funduszu Zdrowia,

- Ustawa z dnia 15 lipca 2012r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.U. 2011

Nr 174, poz.1039)

- Ustawa z dnia 1 lipca 2012r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. 2011

Nr 174 poz. 138)

- Kodeks Etyki Zawodowej Pielęgniarek i Położnych Rzeczypospolitej Polskiej,

09.12.2003r., IV Krajowy Zjazd Pielęgniarek i Położnych,

- Ustawa o działalności leczniczej, 15.04.2011r. (Dz. U. nr 112, poz. 654).

Literatura

uzupełniająca

1. Nowacki W., Wymogi Unii Europejskiej w ochronie zdrowia. Centrum

Organizacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia, Warszawa 2000

2. Windak A. (red.), Kontraktowanie świadczeń zdrowotnych – od teorii do

praktyki. Vesalius, Kraków 1998

3. Włodarczyk C., Polityka zdrowotna w społeczeństwie demokratycznym.

Vesalius, Kraków 1996

4. Włodarczyk C. W., Reforma opieki zdrowotnej w Polsce. Studium polityki

zdrowotnej. Vesalius, Kraków 1998

5. Czasopisma: „Problemy medycyny społecznej”, „Zdrowie Publiczne”

Przedmiot FILOZOFIA I ETYKA

ZAWODU PIELĘGNIARKI

symbol NS-FiEZP

Moduł Nauki społeczne symbol NS

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

75 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 20 10

Ćwiczenia 15

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

15 15

ECTS 2 punkty

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_B.W41. różnicuje przedmiot

etyki ogólnej

i zawodowej,

Absolwent:

K_B.U27. różnicuje zakres

uprawnień, obowiązków

zawodowych i powinności

Absolwent:

K_D.K1. szanuje godność

i autonomię osób

powierzonych opiece,

53

K_B.W42. posiada wiedzę

z zakresu koncepcji

filozoficzno -etycznych

przydatnych w pielęgniarstwie

(psychologiczno –

personalistyczna,

egzystencjalistyczna,

personalistyczna

kosmiczno – ewolucyjna,

etyka niezależna

T. Kotarbińskiego),

K_B.W43. charakteryzuje istotę

podejmowania decyzji

etycznych i rozwiązywania

dylematów moralnych

w pracy pielęgniarki,

K_B.W44. zna problematykę

etyki normatywnej, w tym

aksjologii wartości,

powinności i sprawności

moralnych istotnych w pracy

pielęgniarki,

K_B.W45. rozumie treść kodeksu

etyki zawodowej pielęgniarki.

moralnych

w zindywidualizowanej

sytuacji podmiotu opieki,

K_B.U28. szanuje godność

osoby ludzkiej w relacji

z podopiecznym i jego

rodziną,

K_B.U29. wie, jak

rozwiązywać dylematy

moralne w praktyce

zawodowej,

K_B.U30. dba o rozwój

moralny i kształtowanie

sumienia.

K_D.K3. przestrzega wartości,

powinnościi sprawności

moralnych w opiece,

K_D.K4. wykazuje

odpowiedzialność moralną

za człowieka

i wykonywanie zadań

zawodowych,

K_D.K5. przestrzega praw

pacjenta,

K_D.K7. przestrzega

tajemnicy zawodowej,

K_D.K8. współdziała

w ramach zespołu

interdyscyplinarnego

w rozwiązywaniu

dylematów etycznych

z zachowaniem

zasad kodeksu etyki

zawodowej.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Filozofia jako nauka.

2. Charakterystyka głównych kierunków filozoficznych.

3. Poglądy filozoficzne – etyczne Tadeusza Kotarbińskiego.

4. Etyka jako nauka filozoficzna.

5. Etyka zawodowa pielęgniarki i położnej, jako nauka stosowana.

6. Etyka pielęgniarstwa jako nauka normatywna.

7. Aksjologia jako teoria wartości istotnych w pielęgniarstwie.

8. Deontologia pielęgniarska.

9. Wybrane teorie etyczne mające zastosowanie w etyce pielęgniarskiej.

10. Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarki.

11. Dylematy etyczne w pracy pielęgniarek.

12. Prawa pacjenta – regulacje prawne i deontologiczne.

Ćwiczenia 1. Personalizm i jego znaczenie w pielęgniarstwie.

2. Humanizm, jako teoria holistycznego pojmowania człowieka i jego odniesienie

do pielęgniarstwa.

3. Feminizm i jego związek z pielęgniarstwem.

4. Rozwój moralny pielęgniarki.

5. Etyka sumienia.

6. Podejmowanie decyzji etycznych.

7. Kodeks etyki zawodowej polskiej pielęgniarki i położnej.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Koncepcja człowieka w wybranych poglądach filozoficznych.

2. Kantyzm – teorie deontologiczne.

3. Teorie utylitarystyczne a etyka medyczna.

4. Wzory osobowe w pielęgniarstwie.

5. Dylematy etyczne w pracy pielęgniarki – dostrzeganie i próby ich

rozwiązywania.

6. Etos zawodu pielęgniarki.

7. Cnoty - jako sprawności moralne pielęgniarek.

8. Znaczenie myśli filozoficznej w rozwoju moralnym pielęgniarki.

54

9. Wybrane zagadnienia z bioetyki ( eutanazja, eksperymenty medyczne, sztuczna

prokreacja, transplantacja).

10. Analiza i interpretacja aktów prawnych regulujących wykonywanie zawodu

pielęgniarki.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna.

Ćwiczenia: - pogadanka

- dyskusja dydaktyczna,

- prezentacja pracy multimedialnej.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po VI semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,

na których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Beauchamp T., Childrees J., Zasady etyki medycznej, Warszawa 1996

2. Bocheński J., Zarys filozofii, Kraków 1993

3. Fry Sara T., Etyka w praktyce pielęgniarskiej, Warszawa 1997

4. Górajek-Jóźwik J.(red.), Filozofia i teorie pielęgniarstwa, Wyd. Czelej Lublin

2007

5. Hartman J., Wstęp do filozofii, PWN Warszawa 2005

6. Jedynak S., Mały słownik etyczny, Bydgoszcz 1999

7. Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. I, II, III., PWN Warszawa 1998

8. Tatoń J., Filozofia w medycynie, PZWL Warszawa 2005

9. Szostek A., MIC. Pogadanki z etyki, Częstochowa 1998

10. Wrońska I., Podstawy etyki pielęgniarstwa, Warszawa 1993

11. Wrońska I., Mariański J.,(red.) Etyka w pracy pielęgniarskiej, Wyd. Czelej

Lublin 2002

Literatura

uzupełniająca

1. Marczewski K.(red.), Notatki do ćwiczeń z filozofii, AM Lublin 2001

2. Marczewski K.(red.), Notatki do ćwiczeń z etyki medycznej, AM Lublin 2003

3. Olejnik S., Etyka lekarska, Wyd. II. Wyd. Unia. Katowice 1995

4. Kołakowski L., Kultura i fetysz, PWN Warszawa 2010

5. Styczeń T., Merecki J. ABC etyki, KUL Lublin 1996

6. Wojtyła K., Elementarz etyczny. KUL Lublin 1999

Przedmiot JĘZYK ANGIELSKI symbol NS-JA

Moduł Nauki społeczne symbol NS

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

120 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Ćwiczenia 30 30 30 30

ECTS 4 punkty

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

55

Absolwent:

K_B.W461. zna język angielski

na poziomie biegłości B1

Europejskiego Systemu

Opisu Kształcenia

Językowego.

Absolwent:

K_B.U33. porozumiewa się

w języku angielskim

w sposób odpowiadający

poziomowi biegłości B1

Europejskiego Systemu

Opisu Kształcenia

Językowego.

Absolwent:

K_B.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

i kształtuje umiejętności,

dążąc do profesjonalizmu.

TREŚCI NAUCZANIA

Ćwiczenia 1. Dane personalne, np: nazwisko, imię, adres, wiek, data urodzenia, płeć, stan

cywilny, pochodzenie, obywatelstwo-narodowość, wykształcenie, zawód

i praca, religia, rodzina, zainteresowania, cechy charakteru, wygląd zewnętrzny

Wprowadzenie do języka fachowego.

2. Mieszkanie, np: formy mieszkania, pomieszczenia, części domu, jego wygląd,

wyposażenie, meble, komfort, urządzenia techniczne w domu, gospodarstwo

domowe, prace domowe, wynajmowanie mieszkania, lokalizacja. Zajęcia

z zastosowaniem elementów języka zawodowego.

3. Środowisko, np: okolica, miasto, wieś, rośliny, zwierzęta, klimat, pogoda.

Zajęcia z zastosowaniem elementów języka zawodowego.

4. Podróżowanie i komunikacja, np: pytanie o drogę i opis drogi, środki transportu,

podróże urlopowe, publiczne środki lokomocji, komunikacja publiczna

i prywatna, przejścia graniczne i dokumenty, zakwaterowanie, hotel. Zajęcia

z zastosowaniem elementów języka zawodowego.

5. Wyżywienie, np: jedzenie, picie, posiłki, artykuły spożywcze, dania, napoje,

restauracja, kawiarnia.

6. Zakupy, np: sklepy i robienie zakupów, artykuły gospodarstwa domowego,

odzież, akcesoria. Zajęcia z zastosowaniem elementów języka zawodowego.

7. Języki obce, np: porozumiewanie się, język i jego elementy, nauka języka i jego

opanowanie.

8. Czas wolny i rozrywka, np: zajęcia w czasie wolnym, zainteresowania, hobby,

imprezy kulturalne, teatr, kino, koncerty, muzea, wystawy, zabytki, sporty,

radio, telewizja, lektury i prasa, okazje towarzyskie, charakterystyka imprez.

Zajęcia z zastosowaniem elementów języka zawodowego.

9. Publiczne i prywatne usługi, np: poczta, telekomunikacja, urzędy, zarząd, usługi

publiczne, bank, obrót pieniężny, policja, służby ratunkowe i socjalne, pojazdy

mechaniczne, usługi. Zajęcia z zastosowaniem elementów języka zawodowego.

10. Zdrowie, ciało i higiena, np: części ciała, zdrowie fizyczne, samopoczucie,

troska o zdrowie i higiena, choroby i schorzenia, medycyna, opieka medyczna,

ubezpieczenia. Zajęcia z zastosowaniem elementów języka zawodowego.

11. Relacje osobowe i kontakty, np: rodzaj relacji osobowych, zaproszenia

i umawianie się, korespondencja, kluby i stowarzyszenia

12. Polityka i społeczeństwo, np: aktualne wydarzenia, społeczeństwo, gospodarka,

polityka, państwo, organizacje międzynarodowe, prawo. Zajęcia

z zastosowaniem elementów języka zawodowego.

13. Percepcja i motoryka, np: postrzeganie zmysłowe, ruch ciała, motoryka

i czynności.

14. Praca i zawód, np: zawody, miejsca pracy, warunki pracy, płace, ubezpieczenia

i warunki socjalne, wykształcenie zawodowe i kariera, komputer. Zajęcia

z zastosowaniem elementów języka zawodowego.

15. Wykształcenie i szkoła, np: szkoła i studia, przedmioty, egzaminy i dyplomy.

Zajęcia z zastosowaniem elementów języka zawodowego.

Metody

nauczania

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- studium przypadku,

- film,

56

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin z oceną po IV semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,

na których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Christina Latham-Koenig, Clive Oxenden, Paul Seligson, English File, wyd.

Oxford University Press –poziom pre-intermediate oraz intermediate, Nr

akceptacji MEN: 227/04, 128/05, 129/06, 30/09/S, 291/6/2010.

2. Tony Grice, Oxford English for Careers, Nursing 1.

3. Maria Spada Symonds, Ros Wright, English for Nursing 2, wyd. Pearson

Longman.

4. Virginia Allum i Patricia McGaar, Cambridge English for Nursing.

Literatura

uzupełniająca

1. Alison Pohl, Professional English – Medical, wyd. Pearson Longman.

57

NAUKI W ZAKRESIE PODSTAW OPIEKI PIELĘGNIARSKIEJ

Przedmiot PODSTAWY PIELĘGNIARSTWA symbol POP-PP

Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

485 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 35 20

Ćwiczenia 100 100

Zajęcia

praktyczne

40 40

Praktyki

zawodowe

120

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

30

ECTS 17 punktów

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_C.W1. wskazuje

uwarunkowania rozwoju

pielęgniarstwa z perspektywy

czasu (przeszłość,

teraźniejszość, przyszłość)

na tle transformacji opieki,

K_C.W2. omawia istotę

współczesnego pielęgniarstwa

w wymiarze teoretycznym

i praktycznym oraz proces

jego profesjonalizacji,

K_C.W3. definiuje

pielęgnowanie oraz określa

w nim miejsce wspierania,

pomagania i towarzyszenia,

K_C.W4. charakteryzuje rolę

i funkcje zawodowe

pielęgniarki oraz rolę pacjenta

w procesie realizacji opieki

zdrowotnej,

K_C.W5. opisuje proces

pielęgnowania (istota, etapy,

zasady stosowania) i primary

nursing (istota, odrębności)

oraz wpływ pielęgnowania

Absolwent:

K_C.U1. proponuje model

pielęgnowania i stosuje

w praktyce wybrane teorie

pielęgniarstwa,

K_C.U2. gromadzi informacje

metodą wywiadu, obserwacji,

pomiarów bezpośrednich

i pośrednich (skale), analizy

dokumentacji (w tym analizy

badań diagnostycznych),

badania fizykalnego w celu

rozpoznawania stanu zdrowia

pacjenta i sformułowania

diagnozy pielęgniarskiej,

K_C.U3. wykonuje testy

diagnostyczne dla oznaczenia

ciał ketonowych i glukozy we

krwi i w moczu oraz

cholesterolu we krwi, a także

inne testy paskowe,

K_C.U4. oznacza glikemię za

pomocą glukometru,

K_C.U5. ustala cele i plan opieki

nad człowiekiem chorym lub

niepełnosprawnym,

Absolwent:

K_D.K1. szanuje godność

i autonomię osób

powierzonych opiece,

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności, dążąc do

profesjonalizmu,

K_D.K3. przestrzega

wartości, powinności

i sprawności moralnych

w opiece,

K_D.K4. wykazuje

odpowiedzialność

moralną za człowieka

i wykonywanie zadań

zawodowych,

K_D.K5. przestrzega praw

pacjenta,

K_D.K6. rzetelnie

i dokładnie wykonuje

powierzone obowiązki

zawodowe,

K_D.K7. przestrzega

tajemnicy zawodowej,

58

tradycyjnego na

funkcjonowanie praktyki

pielęgniarskiej,

K_C.W6. zna i stosuje

klasyfikacje diagnoz

pielęgniarskich,

K_C.W7. określa istotę opieki

pielęgniarskiej opartej

o założenia teoretyczne F.

Nightingale, V. Henderson,

D. Orem, C. Roy i B.

Neuman oraz innych teorii

klasycznych pielęgniarstwa,

K_C.W8. różnicuje udział

pielęgniarki w zespole

interdyscyplinarnym

w procesie promowania

zdrowia, profilaktyki,

diagnozowania, leczenia

i rehabilitacji,

K_C.W9. wyjaśnia zakres działań

pielęgniarki w zależności od

stanu pacjenta, w tym:

długotrwale

unieruchomionego, z bólem,

gorączką, zaburzeniami snu,

K_C.W10. różnicuje zadania

pielęgniarki w opiece nad

pacjentem zdrowym,

zagrożonym chorobą, chorym

i o niepomyślnym rokowaniu,

K_C.W11. charakteryzuje

warunki pracy i zakres zadań

zawodowych pielęgniarki,

K_C.W12. opisuje istotę, cel,

wskazania,

przeciwwskazania,

niebezpieczeństwa,

obowiązujące zasady

i strukturę wykonywania

podstawowych czynności

pielęgniarskich.

K_C.U6. planuje i realizuje

opiekę pielęgniarską

wspólnie z chorym lub

niepełnosprawnym i jego

rodziną,

K_C.U7. monitoruje stan zdrowia

pacjenta na wszystkich

etapach jego pobytu w

szpitalu lub innych

placówkach opieki

zdrowotnej, między innymi

przez ocenę podstawowych

parametrów życiowych:

temperatury, tętna, ciśnienia

tętniczego krwi, oddechu

i świadomości, masy ciała

i wzrostu,

K_C.U8. dokonuje bieżącej

i końcowej oceny stanu

zdrowia pacjenta i

skuteczności działań

pielęgniarskich,

K_C.U9. przechowuje leki

zgodnie z obowiązującymi

standardami,

K_C.U10. podaje choremu leki

różnymi drogami, zgodnie

z pisemnym zleceniem

lekarza oraz oblicza dawki

leków,

K_C.U11. pomaga choremu

w jedzeniu, wydalaniu,

poruszaniu się i dbaniu

o higienę osobistą,

K_C.U12. pielęgnuje skórę i jej

wytwory oraz błony śluzowe

z zastosowaniem środków

farmakologicznych

i materiałów medycznych,

w tym stosuje kąpiele

lecznicze,

K_C.U13. dobiera technikę

i sposoby zakładania

opatrunków na rany, w tym

wykorzystuje bandażowanie,

K_C.U14. wykorzystuje różne

techniki karmienia pacjenta,

K_C.U15. wykonuje zabiegi

doodbytnicze - lewatywę,

wlewkę, kroplówkę, suchą

rurkę do odbytu,

K_C.U16. zakłada cewnik do

pęcherza moczowego,

monitoruje diurezę, usuwa

cewnik, wykonuje płukanie

K_D.K10. przejawia

empatię w relacji

z pacjentem i jego

rodziną oraz

współpracownikami.

59

pęcherza moczowego,

K_C.U17. układa chorego

w łóżku w pozycjach

terapeutycznych i zmienia te

pozycje,

K_C.U18. wykonuje gimnastykę

oddechową i drenaż

ułożeniowy, inhalację

i odśluzowywanie dróg

oddechowych,

K_C.U19. wykonuje nacieranie,

oklepywanie i inne techniki

masażu klasycznego,

ćwiczenia czynne i bierne,

K_C.U20. zapewnia choremu

bezpieczne otoczenie,

K_C.U21. stwarza choremu

warunki do snu

i wypoczynku,

K_C.U22. wykonuje płukanie

oka i ucha,

K_C.U23. podłącza i obsługuje

zestawy do kroplowych

wlewów dożylnych,

K_C.U24. zakłada zgłębnik do

żołądka i odbarcza treści,

K_C.U25. stosuje zabiegi

przeciwzapalne i bańki

lekarskie,

K_C.U26. zakłada i usuwa

cewnik z żył obwodowych,

K_C.U27. monitoruje, ocenia

i pielęgnuje miejsce wkłucia

centralnego, obwodowego

i portu naczyniowego,

K_C.U28. wykonuje

pulsoksymetrię

i kapnometrię,

K_C.U29. asystuje lekarzowi

przy badaniach

diagnostycznych: nakłuciu

jamy brzusznej, opłucnej,

pobieraniu szpiku i punkcji

lędźwiowej,

K_C.U30. pobiera materiał do

badań laboratoryjnych

i bakteriologicznych,

K_C.U31. wykonuje kąpiel

noworodka i niemowlęcia

oraz monitoruje jego rozwój,

K_C.U32. przygotowuje siebie

i sprzęt do instrumentowania

i zmiany opatrunku na ranie,

K_C.U33. prowadzi

dokumentację opieki

60

pielęgniarskiej, w tym

historię pielęgnowania, kartę

obserwacji, kartę

gorączkową, książkę

raportów, kartę profilaktyki

i leczenia odleżyn,

K_C.U34. odnotowuje

wykonanie zleceń w karcie

zleceń lekarskich,

K_C.U35. pomaga pacjentowi

w adaptacji do warunków

panujących w szpitalu

i w innych

przedsiębiorstwach podmiotu

leczniczego.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady

1. Kształtowanie się terminologii, podstaw związanych z pielęgniarstwem

i położnictwem – cele i zadania.

2. Geneza pielęgnowania, osoby pełniące opiekę, zmiana ich nazewnictwa.

3. Etapy rozwoju pielęgniarstwa w rysie historycznym na świecie, w Europie

i w Polsce

4. Charakterystyka głównych kierunków obowiązujących w medycynie:

- starożytność ; pielęgnowanie w Mezopotamii, Egipcie, Indiach, Chinach, Grecji

i Rzymie.

- pielęgnowanie i praktyka pielęgniarska w średniowieczu - działalność zgromadzeń

zakonnych i świeckich w opiece nad chorym, cierpiącym, umierającym

w różnych formach opieki.

- pielęgnowanie i praktyka pielęgniarska w okresie nowożytnym (XV-XVIII w.) –

odrodzenie (humanizm), oświecenie (postęp w medycynie i pielęgnowaniu).

- pielęgnowanie i praktyka pielęgniarska w XIX i XX wieku – pielęgniarstwo

nowoczesne - początki działalności pielęgniarek w środowisku domowym, pracy

i szkolnym.

5. Pierwsze zorganizowane formy szkolenia osób zajmujących się pielęgnowaniem,

wymagania stawiane uczącym się, charakterystyka pierwszych podręczników.

6. Sylwetki pionierek pielęgniarstwa i ich wkład teoretyczny w rozwój

pielęgniarstwa - przegląd i analiza ich opracowań, aktualność koncepcji.

7. Powstanie i rozwój stowarzyszeń, i organizacji zawodowych o zasięgu

ogólnoświatowym, europejskim, krajowym oraz współdziałanie tych organizacji.

8. Tworzenie kodeksów etycznych dla pielęgniarek.

9. Powstanie i rozwój nowoczesnego szkolnictwa świeckiego, ceremoniał

zawodowy.

10. Kształcenie na poziomie wyższym na świecie i w Polsce w rysie historycznym.

Powstanie i rozwój specjalizacji zawodowej - praktyka w terapii i profilaktyki

zdrowotnej.

11. Uwarunkowania społeczne i prawne kształtowania się współczesnego

pielęgniarstwa w Polsce.

12. Istota współczesnego pielęgniarstwa. Kierunki rozwoju i perspektywy

pielęgniarstwa.

13. Profesjonalizacja zawodu. Pielęgniarstwo jako zawód, profesja, nauka, sztuka na

tle czynników warunkujących jego rozwój.

14. Funkcje zawodowe pielęgniarek. Współpraca w zespole terapeutycznym

w oparciu o kwalifikacje, kompetencje i odpowiedzialność zawodową. Rola

pielęgniarki w procesie leczenia, diagnozowania i rehabilitacji.

15. Indywidualny model opieki pielęgniarskiej w oparciu o proces pielęgnowania

i primary nursing. Klasyfikacja diagnoz ICNP.

61

16. Wybrane teorie pielęgnowania: model Florencji Nightingale, Doroty Orem,

Virginii Henderson, Calisty Roy, Madelaine Leiniger, Betty Newman.

17. Potrzeby człowieka zdrowego i chorego. Specyfika opieki nad wybranymi

grupami pacjentów. Opieka nad pacjentem długotrwale unieruchomionym,

z bólem, gorączka, z zaburzeniami snu.

Ćwiczenia 1. Wprowadzenie do zajęć w pracowni umiejętności pielęgniarskich. Higieniczne

mycie rąk.

2. Podstawowe wiadomościami dotyczące materiałów opatrunkowych. Technika

i zasady zakładania opatrunków na górną i dolną kończynę.

3. Technika i zasady zakładania opatrunków na klatkę piersiową, brzuch i głowę.

4. Przygotowanie łóżka na przyjęcie pacjenta. Wyposażenie łóżek szpitalnych,

higiena łóżek.

5. Technika i zasady słania łóżka pustego.

6. Technika i zasady słania łóżka z pacjentem. Pomoc pacjentowi w przemieszczaniu

się w obrębie łóżka.

7. Technika i zasady zmiany bielizny pościelowej na łóżku pustym i z pacjentem.

8. Technika i zasady zmiany bielizny osobistej. Technika i zasady zmiany bielizny

u pacjentów nieprzytomnych oraz pozostających w pozycjach przymusowych.

9. Ocena stanu powłok skórnych pacjenta. Higiena całego ciała u człowieka

zdrowego i chorego, technika i zasady toalety całego ciała u ciężko chorego

w łóżku i w wannie.

10. Higiena jamy ustnej, technika i zasady wykonywania u człowieka zdrowego

i ciężko chorego, nieprzytomnego.

11. Higiena głowy i włosów. Technika i zasady mycia głowy pacjenta leżącego

w łóżku.

12. Elementy pielęgnacji dziecka. Zasady i technika zmiany pieluchy, noszenia

i układania dziecka. Technika pozycji podczas karmienia , pomiary ciężaru

i długości ciała, obwodu główki, siatki centylowe.

13. Ocena stanu zdrowia człowieka dorosłego i dziecka:

- pomiary antropometryczne (masa ciała,

wzrost, obwody ciała),

- parametry życiowe (temperatura, oddech, tętno, ciśnienie tętnicze krwi)

Narzędzia do oceny pomiarów antropometrycznych – siatki centylowe, BMI

14. Ocena stanu świadomości pacjenta, wzroku i słuchu.

15. Ocena aktywności pacjenta. Pomoc w utrzymaniu aktywności ruchowej

pacjenta. Pozycje ułożeniowe, udogodnienia, ćwiczenia bierne i czynne.

Przyrządowei bezprzyrządowe metody przemieszczania i transportu pacjenta.

16. Skutki unieruchomienia pacjenta. Metody oceny zagrożenia odleżynami. Metody

profilaktyki odleżyn i odparzeń,

17. Technika i zasady stosowania zabiegów przeciwzapalnych. Stosowanie ciepła,

zimna, kąpiele ochładzające, naświetlanie lampą Solux.

18. Technika i zasady stawiania baniek bezogniowych i ogniowych.

19. Metody wspomagające wentylację płuc: ćwiczenia oddechowe, wspomaganie

odksztuszania wydzieliny, drenaż ułożeniowy. Toaleta drzewa oskrzelowego.

Pobieranie plwociny i wymazów, pomiar szczytowego przepływ wydechowy

(PEF).

20. Drogi podawania leków. Zasady rozkładania leków – dokumentacja,

przygotowanie tacy i wózka z lekami. Podawania leków drogą doustną

i doodbytniczą.

21. Zasady podawania leków przez skórę i błony śluzowe (do workaspojówkowego,

ucha, nosa, pochwy). Kąpiele lecznicze.

22. Podawanie leków przez układ oddechowy: leki wziewne, inhalacje, tlenoterapia.

23. Podawanie leków dotkankowo. Profilaktyka zakażeń przenoszonych drogą krwi.

Postępowanie po ekspozycji.

24. Rodzaje iniekcji. Manipulacja sprzętem jednorazowego użytku.Przygotowanie

62

zestawu do iniekcji.

25. Technika i zasady wykonywania wstrzyknięć domięśniowych. Obliczanie dawek

leków.

26. Technika i zasady wykonywania wstrzyknięć podskórnych. Zasady podawania

insuliny techniką tradycyjną i przy użyciu penu.

27.Technika i zasady wykonywania wstrzyknięć śródskórnych. Zasady wykonywania

prób uczuleniowych.

28. Technika i zasady nakłucia żyły. Pobieranie krwi do badań diagnostycznych

metodą tradycyjną i metodą systemu zamkniętego.

29. Prawidłowe parametry krwi. Oznaczanie OB, poziomu glukozy we krwi za

pomocą glukometru.

30. Kaniulacja żył obwodowych. Pielęgnacja i obserwacja cewnika żylnego. Zasady

podawanie leków dożylnych. Technika i zasady wykonania kroplowego wlewu

dożylnego. Rodzaje płynów infuzyjnych. Zasady podawania leków przez porty

naczyniowe.

31. Zasady podawania krwi i preparatów krwiopochodnych. Rodzaje preparatów

krwiopochodnych. Honorowe dawstwo krwi.

32. Pomoc pacjentowi w zakresie odżywiania. Techniki karmienia pacjenta. Technika

zakładania sondy do żołądka. Płukanie żołądka. Technika i zasady odżywiania

przez sondę i przetokę. Zasady żywienia parenteralnego.

33. Pomoc pacjentowi w zakresie wydalania. Technika i zasady enemy u dorosłego

i dziecka, zakładanie rurki doodbytniczej, technika wykonania wlewu

doodbytniczego.

34. Zasady i technika zakładania oraz wymiany worka stomijnego.

35. Pobieranie kału i wymazu do badań.

36. Pomoc pacjentowi w zakresie wydalania moczu. Zabiegi prowokacyjne,

cewnikowanie pęcherza moczowego. Jałowe mycie krocza. Pobieranie moczu do

badania. Dobowa zbiórka moczu.

37. Asystowanie do punkcji jamy opłucnej i otrzewnej, mostka i kanału lędźwiowego.

38. Przygotowanie narzędzi i materiału opatrunkowego do sterylizacji, metody

i techniki sterylizacji, kontrola skuteczności sterylizacji.

39. Technika chirurgicznego mycia rąk. Zakładanie sterylnych rękawiczek i sterylnego

fartucha chirurgicznego.

40. Rodzaje opatrunków. Przygotowanie stolika opatrunkowego. Zakładanie

i zdejmowaniu szwów i opatrunków gipsowych.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Obraz pacjenta z zaburzeniami w obrębie poszczególnych układów.

2. Formułowanie diagnozy pielęgniarskiej.

3. Pielęgniarska ocena stanu zdrowia pacjenta w oparciu o studium indywidualnego

przypadku.

Zajęcia

praktyczne

1. Organizacja opieki stacjonarnej nad pacjentem. Zakres świadczonych usług.

Struktura szpitala (pion leczniczy, diagnostyczny, techniczny). Procedura

przyjęcia pacjenta w oddział.

2. Komunikowanie się z podopiecznym, jego rodziną i innymi pracownikami

medycznymi. Prawa pacjenta w szpitalu.

3. Indywidualna i zbiorcza dokumentacja szpitala. Zakres informacji zawartych

w dokumentacji pacjenta. Zasady korzystania z dokumentacji medycznej.

4. Zbieranie danych o pacjencie metodą obserwacji, wywiadu, pomiarów

bezpośrednich (tętno, oddech, ciśnienie tętnicze krwi) analizy dokumentacji

medycznej.

5. Ocena stanu zdrowia pacjenta metodą procesu pielęgnowania. Formułowanie

diagnozy pielęgniarskiej.

6. Zakażenia szpitalne – zasady zapobiegania. Postępowanie ze sprzętem

jednorazowego użytku. Metody sterylizacji, postępowanie ze sprzętem

i materiałem jałowym. Ochrona pielęgniarki przed zakażeniami przenoszonymi

drogą krwi.

63

7. Udział pielęgniarki w procesie leczenia:

- podawanie leków droga doustną

- podawanie leków drogą iniekcji podskórnych, domięśniowych, dożylnych.

8. Udział pielęgniarki w procesie diagnostycznym:

- pobieranie materiałów do badań ( krew, mocz, kał)

- pobieranie wymazów.

9. Udział pielęgniarki w procesie rehabilitacji

- stosowanie pozycji ułożeniowych i udogodnień

- zapobieganie skutkom unieruchomienia

- profilaktyka odleżyn.

10. Współpraca z zespole terapeutycznym. Zakres kompetencji i odpowiedzialności

zawodowej i poszczególnych jej członków. Zasady komunikacji w zespole

terapeutycznym.

Praktyki

zawodowe

1. Zakażenia szpitalne – zasady zapobiegania. Postępowanie ze sprzętem

jednorazowego użytku. Metody sterylizacji, postępowanie ze sprzętem

i materiałem jałowym. Ochrona pielęgniarki przed zakażeniami przenoszonymi

drogą krwi.

2. Udział pielęgniarki w procesie leczenia:

- podawanie leków droga doustną

- podawanie leków drogą iniekcji podskórnych, domięśniowych, dożylnych.

3. Ocena stanu zdrowia pacjenta metoda procesu pielęgnowania.

4. Udział pielęgniarki w procesie diagnostycznym:

- pobieranie materiałów do badań ( krew, mocz, kał)

- pobieranie wymazów.

5. Ocena stanu zdrowia pacjenta metoda procesu pielęgnowania.

6. Udział pielęgniarki w procesie rehabilitacji

- stosowanie pozycji ułożeniowych i udogodnień

- zapobieganie skutkom unieruchomienia

- profilaktyka odleżyn.

7. Ocena stanu zdrowia pacjenta metoda procesu pielęgnowania.

8. Współpraca z zespole terapeutycznym. Zakres kompetencji i odpowiedzialności

zawodowej i poszczególnych jej członków. Zasady komunikacji w zespole

terapeutycznym.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- pokaz na fantomie i modelu,

- film,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia praktyczne:

- zajęcia praktyczne w placówce dydaktycznej,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Praktyki zawodowe:

- praktyki zawodowe w placówkach dydaktycznych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

64

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po II semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń, na których

obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Ciechaniewicz W., (red.) Ćwiczenia. Tom I i II ,Wyd. Lek. PZWL, Warszawa

2006

2. Górajek-Jóźwik J., Humeniku E., Filozofie i teorie pielęgnowania,

Wydawnictwo Czelej, Lublin 2007

3. Górajek-Jóźwik J., Wprowadzenie do diagnozy pielęgniarskiej, PZWL,

Warszawa 2007

4. Poznańska S., Płaszewska-Żywko L.,Wybrane modele pielęgniarstwa.

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001

5. Ciechaniewicz W., Grochans E., Łoś E., Wstrzyknięcia śródskórne, podskórne,

domięśniowe i dożylne, Wyd. PZWL, Warszawa 2007

6. Chrząszczewska A., Bandażowanie, Wyd. PZWL, Warszawa 2002

7. Hildebrand N., Iniekcje, infuzje, pobieranie krwi, Wyd. Medyczne Urban

& Partner, Wrocław 2001

8. Kózka M. Płaszewka-Żywko L., Diagnozy i interwencje pielęgniarskie, Wyd.

PZWL, Warszawa 2008

9. Kózka M. Płaszewska- Żywko L., Procedury pielęgniarskie, Wyd. PZWL,

Warszawa 2009

10. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K. (red). Podstawy pielęgniarstwa,

Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004

11. Zahradniczek K.( red.), Pielęgniarstwo, Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2006

12. Krajewska –Kułak E., Rolka H., Jankowiak B., Standardy i procedury

pielęgnowania chorych w stanach zagrożenia życia, PZWL, Warszawa, 2009

Literatura

uzupełniająca

1. Kózka M., Płaszewska-Żywko L., Procedury pielęgniarskie, PWZL, Warszawa

2009

2. Kózka M. (red.) Stany zagrożenia życia. Wybrane standardy opieki i procedury

postępowania pielęgniarskiego, Wyd. UJ. Kraków 2001

3. Majda A., Zalewska-Puchała J., Ogórek-Tęcza B., Pielęgniarstwo

transkulturowe, PWZL, Warszawa 2010

4. Wrońska I., Krajewska-Kułak E. (red),Wybrane zagadnienia z pielęgniarstwa

europejskiego, Wyd. Czelej 2007

5. Brzeziński T. (red.) Historia medycyny, PZWL, Warszawa 2000

6. Kaniewska Iżycka J., Rozwój pielęgniarstwa do roku 1950. Materiały

pomocnicze do historii zawodu, CMDNŚSM , Warszawa 1987

7. Poznańska S., Pielęgniarstwo wczoraj i dziś, PZWL, Warszawa 1988

8. Urbanek B., Idea opieki nad chorym na ziemiach polskich 1809 – 1914,

Wyd.Arboretum, Warszawa 2001

9. Urbanek B., Pielęgniarki i sanitariuszki w Powstaniu Warszawskim 1944, PWN,

Warszawa 1998

Przedmiot PROMOCJA ZDROWIA

symbol POP-PZ

Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

80 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

65

Wykłady 10

Ćwiczenia 20

Zajęcia bez

udziału

nauczyciela

30

Zajęcia

praktyczne

20

ECTS 4 punkty

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_C.W13. definiuje zdrowie,

promocję zdrowia,

profilaktykę, zachowania

zdrowotne, styl życia oraz

wskazuje ich podstawy

teoretyczne;

K_C.W14. wyjaśnia

paradygmaty zdrowia i ich

wpływ na promocję zdrowia

i profilaktykę zdrowotną;

K_C.W15. określa zakres i

charakter zadań pielęgniarki

w promocji zdrowia, zna

zasady konstruowania

programów promocji

zdrowia i edukacji

zdrowotnej;

K_C.W16. zna strategie

promocji zdrowia o zasięgu

lokalnym, narodowym i

ponadnarodowym.

Absolwent:

K_C.U36. ocenia stan zdrowia

jednostki i rodziny –

„potencjał zdrowotny

człowieka”

z wykorzystaniem swoistej

metodyki (skale, siatki,

pomiary przyrządowe);

K_C.U37. rozpoznaje

uwarunkowania zachowań

zdrowotnych jednostki

i czynniki ryzyka chorób

wynikających ze stylu życia;

K_C.U38. uczy odbiorcę usług

pielęgniarskich samokontroli

stanu zdrowia i motywuje do

zachowań prozdrowotnych;

K_C.U39. inicjuje i wspiera

jednostkę i rodzinę

w utrzymaniu zdrowia przez

tworzenie środowiskowej

„koalicji na rzecz zdrowia”;

K_C.U40. realizuje programy

promocji zdrowia i edukacji

zdrowotnej dostosowane

do rozpoznanych potrzeb

zdrowotnych;

K_C.U41. opracowuje i wdraża

indywidualne programy

promocji zdrowia jednostek

i rodzin.

Absolwent:

K_D.K1. szanuje godność

i autonomię osób

powierzonych opiece;

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

w zakresie promocji

zdrowia i kształtuje

umiejętności, dążąc do

profesjonalizmu;

K_D.K3. przestrzega

wartości, powinności

i sprawności moralnych

w opiece;

K_D.K4. wykazuje

odpowiedzialność

moralną za człowieka

i wykonywanie zadań

zawodowych;

K_D.K5. przestrzega praw

pacjenta;

K_D.K6. rzetelnie i dokładnie

wykonuje powierzone

obowiązki zawodowe;

K_D.K7. przestrzega

tajemnicy zawodowej;

K_D.K8. współdziała

w ramach zespołu

interdyscyplinarnego

w rozwiązywaniu

dylematów etycznych

z zachowaniem zasad

kodeksu etyki

zawodowej;

K_D.K9. jest otwarty na

rozwój podmiotowości

własnej i pacjenta;

K_D.K10. przejawia empatię

w relacji z pacjentem

i jego rodziną oraz

współpracownikami.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Rozwój promocji zdrowia na tle historycznym (światowe i polskie konferencje

promocji zdrowia, dokumenty w promocji zdrowia). Promocja zdrowia

66

w systemie opieki zdrowotnej.

2. Prezentacja wybranych programów promocji zdrowia, siedliskowe podejście

w promocji zdrowia.

3. Tworzenie koalicji na rzecz promocji zdrowia (pozyskiwanie do współpracy

samorządów lokalnych, mediów, organizacji pozarządowych i innych

instytucji).

4. Podstawowe zagadnienia i pojęcia edukacji zdrowotnej (rys historyczny,

definicje, aspekt metodyczny). Warunki skuteczności edukacji zdrowotnej.

5. Kompetencje i zadania pielęgniarki w promocji zdrowia.

Ćwiczenia 1. Programy promocji zdrowia i profilaktyki jako ważne narzędzie promocji

zdrowia.

2. Projektowanie programów promocji zdrowia.

3. Zachowania zdrowotne i czynniki kształtujące stan zdrowia. Ocena stanu

zdrowia.

4. Wybrane zachowania zdrowotne, styl życia jako obszar działania dla promocji

zdrowia, profilaktyka uzależnień.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Promocja zdrowia, jej związki z profilaktyką, higieną, zdrowiem publicznym.

2. Programy promocji zdrowia w wieku podeszłym.

3. Rodzina – szczególne miejsce promowania zdrowia.

4. Rola zawodowa lekarzy, psychologów, pedagogów, pielęgniarek, inżynierów

i innych profesjonalistów w promocji zdrowia.

5. Organizacja pielęgniarskiego biura/gabinetu promocji zdrowia.

6. Specyfika edukacji zdrowotnej jako element procesu pielęgnowania

z uwzględnieniem kryterium wieku i stanu zdrowia dziecka, osoby dorosłej,

osoby starszej, rodziny.

Zajęcia

praktyczne

1. Rola i zadania biura/gabinetu promocji zdrowia w ramach kompetencji

szpitala/praktyki podstawowej opieki zdrowotnej, pielęgniarki

środowiskowo/rodzinnej, pielęgniarki środowiska nauczania i wychowania:

- praca z klientami/pacjentami zgłaszającymi się spontanicznie,

- praca z pacjentami hospitalizowanymi w poszczególnych oddziałach,

- praca z chorymi przewlekle,

- praca z dziećmi i ich rodzicami,

- realizowane programy lokalne.

2. Promowanie zdrowia w środowisku szkolnym - przygotowanie programu

edukacyjnego dla wybranej grupy wiekowej i wybranego elementu stylu życia;

poprowadzenie zajęć dydaktycznych.

3. Zasady współpracy z mediami – przygotowanie audycji radiowej / debaty

telewizyjnej, notatki prasowej.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- studium przypadku,

- film,

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia praktyczne:

- zajęcia praktyczne w pracowniach dydaktycznych,

67

- dyskusja dydaktyczna,

- praca w grupach,

- odgrywanie ról.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po I semestrze. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne

zaliczenie ćwiczeń oraz zajęć praktycznych, na których obecność jest

obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Andruszkiewicz A., Banaszkiewicz M., Barczykowska E., Promocja zdrowia

dla studentów studiów licencjackich kierunku pielęgniarstwo i położnictwo.

Promocja zdrowia w praktyce pielęgniarki i położnej, t.2, PZWL, Warszawa

2010

2. Andruszkiewicz A., Banaszkiewicz M., Basińska M.A., Promocja zdrowia dla

studentów studiów licencjackich kierunku pielęgniarstwo i położnictwo.

Teoretyczne podstawy promocji zdrowia, t.1,Wyd. Czelej, Lublin 2008

3. Charzyńska-Gula M., Edukacja zdrowotna rodziny. Poradnik dla pielęgniarki

rodzinnej, Stow. na Rzecz PZ i PChUK, Lublin 2002

4. Karski J.B., Promocja zdrowia dziś i perspektywy jej rozwoju w Europie,

Wyd. CeDeWu, 2009

5. Lwow F., Milewicz A. (red.), Promocja zdrowia. Podręcznik dla studentów

i lekarzy rodzinnych, Urban & Partner, Wrocław 2004

6. Mierzecki A., Godycki-Ćwirko M. (red.), Zagadnienia profilaktyki i promocji

zdrowia. Aktis, Łódź 2000

7. Miller M., Gębska-Kuczerowska A. (red.), Wybrane zagadnienia promocji

zdrowia, CMKP, PZH, Warszawa 2002

8. Woynarowska B. (red.), Edukacja zdrowotna. Podręcznik akademicki, Wyd.

Naukowe PWN, Warszawa 2007

Literatura

uzupełniająca

1. Bik B., Henzel-Korzeniowska A., Przewoźniak L., Szczerbińska K. (red.),

Wybrane zagadnienia promocji zdrowia. CMUJ, Kraków 1996

2. Charzyńska-Gula M. (red.), Środowiskowy Program Wychowania

Zdrowotnego w Szkole. Scenariusze zajęć. t.I-V, AM Lublin 1999

3. Charzyńska-Gula M. (red.), Zrozumieć promocję zdrowia. Przewodnik do

zajęć, Wyd. Makmed, Lublin 2010

4. Czupryna A., Poździoch S., Ryś A., Włodarczyk C. (red.), Zdrowie publiczne.

t.1-2, „Vesalius”, Kraków 2001

5. Jethon Z., Grzybowski A. (red.), Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa.

PZWL, Warszawa 2000

6. Karski J.B. (red), Promocja zdrowia. IGNIS, Warszawa 1999

7. Karski J.B., Praktyka i teoria promocji zdrowia, CeDeWu, Warszawa 2006

8. Kawczyńska-Butrym Z., Wyzwania rodziny: zdrowie, choroba,

niepełnosprawność, starość, Wydawnictwo Makmed, Lublin 2008

9. Kulik T.B., Latalski M.(red.): Zdrowie publiczne: podręcznik dla studentów

i absolwentów Wydziałów Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu Akademii

Medycznych, Czelej, Lublin 2002

10. Narodowy Program Zdrowia 2007-2015. Ministerstwo Zdrowia, Warszawa

2007

11. Płotka A., Zdrowy styl życia psychicznego, Wydawnictwo „NeuroCentrum”,

Lublin 2003

12. Słońska Z., Misiuna M., (oprac.), Promocja zdrowia. Słownik podstawowych

terminów, ZPZ Instytut Kardiologii, Warszawa 1993

13. Słońska Z., Woynarowska B. (red.), Programy dla zdrowia w społeczności

lokalnej, ZPZ Instytut Kardiologii, Warszawa 2002

14. Wojtczak A., Zdrowie publiczne wyzwaniem dla systemów zdrowia XXI

wieku, PZWL, Warszawa 2009

15. Woynarowska B., Sokołowska M. (red), Szkoła promująca zdrowie.

Doświadczenia dziesięciu lat. KOWEZ, Warszawa 2000

68

Przedmiot PODSTAWOWA OPIEKA ZDROWOTNA symbol POP-POZ

Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

390 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 40

Ćwiczenia 10

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

20

Zajęcia

praktyczne

40 80

Praktyki

zawodowe

200

ECTS 14 punktów

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_C.W17. charakteryzuje

podstawową opiekę

zdrowotną w Polsce i na

świecie z uwzględnieniem

zadań pielęgniarki i innych

pracowników ochrony

zdrowia,

K_C.W18. zna system

zarządzania informacją

w podstawowej opiece

zdrowotnej,

K_C.W19. wskazuje

determinanty i mierniki

jakości podstawowej opieki

zdrowotnej,

K_C.W20. omawia modele

opieki środowiskowo-

rodzinnej w zakresie

gromadzenia informacji,

diagnozowania, metod

pracy i dokumentowania ze

względu na środowisko

zamieszkania, nauki i pracy,

K_C.W21. formułuje

odrębności w opiece

środowiskowo-rodzinnej

Absolwent:

K_C.U42. realizuje świadczenia

zdrowotne

w zakresie podstawowej

opieki zdrowotnej w tym:

świadczenia gwarantowane,

zapewnianie opieki nad

pacjentem chorym,

K_C.U43. ocenia środowisko

nauczania i wychowania

w zakresie rozpoznania

problemów zdrowotnych

dzieci i młodzieży.

K_C.U44. przygotowuje sprzęt

i środki do realizacji opieki

pielęgniarskiej w środowisku

zamieszkania pacjenta.

K_C.U45. stosuje standardy

i procedury pielęgniarskie

w podstawowej opiece

zdrowotnej.

Absolwent:

K_D.K1. szanuje godność

i autonomię osób

powierzonych opiece,

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności dążąc do

profesjonalizmu,

K_D.K5. przestrzega praw

pacjenta,

K_D.K8. współdziała

w zespole

interdyscyplinarnym

w rozwiązywaniu

dylematów etycznych

z zachowaniem zasad

kodeksu etyki zawodowej.

69

w zakresie gromadzenia

informacji, diagnozowania,

metod pracy

i dokumentowania ze

względu na środowisko

zamieszkania, nauki i pracy,

K_C.W22. formułuje

odrębności w opiece

środowiskowo-rodzinnej

w zakresie gromadzenia

informacji, diagnozowania,

metod pracy

i dokumentowania ze

względu na odbiorcę

indywidualnego i jego stan,

charakterystykę rodziny

i społeczności lokalnej,

K_C.W23. realizuje

świadczenia zdrowotne

w zakresie podstawowej

opiece zdrowotnej w tym:

świadczenia gwarantowane

i zapewnienie opieki nad

pacjentem chorym,

K_C.W24. ocenia środowisko

nauczania i wychowania

w zakresie rozpoznania

problemów zdrowotnych

dzieci i młodzieży,

K_C.W25. przygotowuje sprzęt

i środki do realizacji opieki

pielęgniarskiej

w środowisku zamieszkania

pacjenta,

K_C.W26. stosuje standardy

i procedury pielęgniarskie

w podstawowej opiece

zdrowotnej.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Źródła, podstawy i modele opieki środowiskowej. Koncepcja POZ według WHO.

POZ w dokumentach międzynarodowych.

2. Podstawowa opieka zdrowotna w Polsce po 1999 roku. Charakterystyka

podstawowej opieki zdrowotnej (cele, założenia, struktura, rodzaje świadczeń,

jakość opieki na poziomie POZ, zespół terapeutyczny POZ- zakres współpracy).

3. Miejsce pielęgniarstwa w realizacji zadań wyznaczanych podstawowej opiece

zdrowotnej. Standardy postępowania pielęgniarskiego i procedury pielęgniarskie

dla potrzeb POZ.

4. Różne formy organizacyjne pielęgniarstwa funkcjonującego w ramach POZ

(różnice zakresu działań, odpowiedzialności, samodzielności, zasady

finansowania świadczeń, organizacyjno/ prawne aspekty wykonywania zawodu

na poziomie POZ).

5. Pielęgniarstwo środowiskowe – perspektywa historyczna a współczesność.

6. Pielęgniarstwo rodzinne - historia, cele, zadania, zakres kompetencji.

7. Podmiot opieki pielęgniarki POZ.

8. Modele pracy pracowników ochrony zdrowia z rodziną. Metody pracy

70

pielęgniarki POZ.

9. Praca pielęgniarki w oparciu o metodę procesu pielęgnowania.

10. Diagnoza pielęgniarska w POZ dla celów profilaktyki i promocji zdrowia,

w sytuacji choroby i niepełnej sprawności.

11. Wsparcie społeczne w praktyce pielęgniarki POZ.

12. Pomoc społeczna – wsparcie instytucjonalne w pielęgniarstwie POZ.

Ćwiczenia 1. Zakres danych do diagnozy pielęgniarskiej dla celów promocji zdrowia,

profilaktyki i opieki. Typy i rodzaje diagnoz w opiece środowiskowej.

2. Zasady przeprowadzania wywiadu w środowisku i posługiwania się torbą

pielęgniarską

3. Techniki pozyskiwania i rejestrowania danych w dokumentacji pielęgniarskiej.

4. Opieka poszpitalna jako zadanie pielęgniarstwa POZ, opieka długoterminowa

domowa.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Organizacja POZ w wybranych trzech krajach UE – analiza porównawcza.

2. Diagnoza środowiska lokalnego z opisem sieci wsparcia wtórnego.

3. Interdyscyplinarna opieka nad człowiekiem przewlekle i obłożnie chorym i jego

rodziną w domu i innym środowisku naturalnego bytowania.

4. Wybrane zagadnienia zdrowia pracujących. Nieletni i kobieta ciężarna

pracująca zawodowo, w gospodarstwie rolnym – ochrona prawna, zagrożenia

zdrowia, działania profilaktyczne. Zespół wypalenia zawodowego wśród

pracowników POZ- przyczyny, czynniki predysponujące, zapobieganie.

Zajęcia

praktyczne

I. Opieka pielęgniarska nad rodziną i człowiekiem w różnych okresach życia –

realizacja zadań profilaktycznych i promocyjnych. Pielęgniarka jako doradca

w sprawach zdrowia.

1. Opieka przedkoncepcyjna – zadania pielęgniarki środowiskowej /rodzinnej.

2. Metody planowania rodziny- charakterystyka.

3. Zapobieganie wypadkom w różnych środowiskach bytowania człowieka.

4. Rozpoznawanie, planowanie i prowadzenie edukacji w zakresie modyfikacji

zachowań zdrowotnych jednostki, rodziny, klasy.

5. Diagnoza zagrożeń zdrowia w środowisku- raport o stanie zdrowia środowiska.

6. Udział pielęgniarki w profilaktyce i wczesnym wykrywaniu chorób.

II. Opieka pielęgniarska nad rodziną i człowiekiem zdrowym, chorym,

niepełnosprawnym w różnych okresach życia.

1. Pomoc społeczna- wsparcie instytucjonalne w pielęgniarstwie POZ.

2. Pielęgniarka rodzinna jako partner grupy wsparcia.

3. Rodzinne czynniki ryzyka zdrowia– diagnoza.

4. Opieka pielęgniarska nad osobą niepełnosprawną (sensorycznie, fizycznie,

psychicznie) i jej rodziną.

5. Opieka nad obłożnie i przewlekle chorym. Organizacja opieki długoterminowej

domowej. Przygotowanie środowiska domowego do opieki nad chorym po jego

powrocie ze szpitala.

6. Osoby starsze – zdrowe, chore, żyjące samotnie lub w rodzinie- jako podmiot

opieki pielęgniarki POZ.

7. Opieka pielęgniarska nad dzieckiem (noworodkiem, niemowlęciem, małym

dzieckiem) zdrowym i chorym w rodzinie- zadania pielęgniarki środowiskowej/

rodzinnej.

8. Opieka zdrowotna nad osobą aktywną zawodowo. Zagrożenia zdrowia

w środowisku pracy. Choroba zawodowa. Zakres danych do diagnozy

pielęgniarskiej w aspekcie profilaktyki i promocji zdrowia pracowników

w środowisku pracy. Badania wstępne i okresowe - udział pielęgniarki.

Dokumentowanie pracy pielęgniarki medycyny pracy.

III. Opieka pielęgniarska w środowisku nauczania i wychowania.

1. Szkoła jako środowisko wpływające na potencjał zdrowotny ucznia oraz źródło

zagrożeń w jego zdrowiu. Środowisko fizyczne i społeczne szkoły.

2. Pielęgniarstwo środowiska nauczania i wychowania – charakterystyka

71

kompetencji, zadań i stanowiska pracy pielęgniarki sprawującej profilaktyczną

opiekę nad populacją uczniów/wychowanków.

3. Szkolna edukacja zdrowotna jako zadania szkoły i pielęgniarstwa środowiska

nauczania i wychowania.

4. Problemy zdrowotne i społeczne uczniów.

5. Diagnozowanie sytuacji zdrowotnej uczniów i środowiska szkolnego.

6. Metodyka pracy pielęgniarki w szkole.

7. Standardy działań profilaktycznych realizowanych wobec dzieci i młodzieży

szkolnej.

8. Współpraca pielęgniarki z rodzicami, gronem pedagogicznym.

Praktyki

zawodowe

1. Struktura organizacyjna różnych jednostek poz.

2. Standardy wyposażenia gabinetu pielęgniarki środowiskowej/rodzinnej oraz

sprzętu wykorzystywanego w pracy realizowanej na terenie miejsca nauki

i zamieszkania rodziny/osoby.

3. Specyfika pracy pielęgniarki w poszczególnych poradniach i przychodniach

4. Obieg informacji o podopiecznymi jego rodzinie pozyskiwanej

i wykorzystywanej w obrębie podstawowej opieki zdrowotnej.

5. Współpraca członków zespołu POZ z samorządem lokalnym.

6. Diagnoza społeczności lokalnej- udział pielęgniarki środowiskowej/rodzinnej.

7. Pielęgniarstwo POZ jako partner w realizacji lokalnych programów promocji

zdrowia i profilaktyki.

8. Zasady i warunki przeprowadzania podstawowych badań i pomiarów w ocenie

stanu zdrowia podopiecznych- badanie dziecka, badanie osoby dorosłej.

9. Przygotowanie do wizyty w środowisku. Zasady przeprowadzania wywiadu

środowiskowego, obserwacji, pomiarów, analizy dokumentacji medycznej.

10. Praca z jednostką/rodziną- diagnozowanie, planowanie działań, realizacja

i ocena planu opieki pielęgniarskiej.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- studium przypadku,

- pokaz na modelu,

- film,

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia praktyczne:

- zajęcia praktyczne w placówce dydaktycznej,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Praktyki zawodowe:

- praktyki zawodowe w placówkach dydaktycznych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Forma

zaliczenia

Egzamin po V semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń oraz zajęć

72

przedmiotu praktycznych, na których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Charzyńska-Gula M., Edukacja zdrowotna rodziny. Poradnik dla pielęgniarki

rodzinnej, Lublin 2002

2. Brosowska B., Mielczarek-Pankiewicz E., Pielęgniarstwo w podstawowej opiece

zdrowotnej. t. II, Wydawnictwo Makmed, Lublin 2008

3. Kawczyńska-Butrym Z., Diagnoza pielęgniarska, PZWL, Warszawa 1999

4. Kawczyńska-Butrym Z., Podstawy pielęgniarstwa rodzinnego, PZWL, Warszawa

1994

5. Kawczyńska-Butrym Z., Rodzina –zdrowie –choroba, Wyd. Czelej, Lublin 2001

6. Kawczyńska-Butrym Z., Pielęgniarstwo rodzinne. Teoria i praktyka, CEM,

Warszawa 1997

7. Kilańska D.(red.), Pielęgniarstwo w podstawowej opiece zdrowotnej. t.I,

Wydawnictwo Makmed, Lublin 2008

8. Oblacińska A., Ostręga A.(red.), Standardy i metodyka pracy pielęgniarki

i higienistki szkolnej, IMiD, Warszawa 2003

9. Wybrane aktualne pozycje z czasopism krajowych i zagranicznych związane

z tematyką ćwiczeń

10. Wybrane akty prawne

Literatura

uzupełniająca

1. Dobrowolska B., Milczarek- Pankiewicz E., Opieka nad zdrowiem pracowników,

IMP, Łódź 1992

2. Kawczyńska-Butrym Z.(red.), Wsparcie społeczne w zdrowiu i chorobie,

CMDNŚSM, Warszawa 1994

3. Kinlej M., Naturalne planowanie rodziny. Co powinien wiedzieć pracownik

służby zdrowia, IMiD, Projekt UNFPA i Rządu Polskiego, Warszawa 1998

4. Woynarowska B. (red.), Profilaktyka w pediatrii. PZWL, Warszawa 2008

5. Domżał-Drzewicka R., Gałęziowak E., Nowoczesne metody rozpoznawania

płodności. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Makmed, Lublin 2008

Przedmiot DIETETYKA symbol POP-D

Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

30 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 20

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

10

ECTS 1 punkt

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_C.W27. definiuje

zapotrzebowanie

(ilościowe i jakościowe)

organizmu na składniki

pokarmowe niezbędne do

utrzymania życia

w warunkach zdrowia

i choroby,

Absolwent:

K_C.U46. ocenia stan odżywienia

organizmu z wykorzystaniem

metod antropometrycznych,

biochemicznych i badania

podmiotowego

K_C.U47. prowadzi poradnictwo

w zakresie żywienia dorosłych oraz

dzieci zdrowych,

Absolwent:

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności dążąc

do profesjonalizmu.

73

K_C.W28. wymienia zasady

żywienia osób zdrowych

w różnych wieku

i charakteryzuje istotę

żywienia dojelitowego

i pozajelitowego,

K_C.W29. zna zasady

profilaktyki i leczenia

dietetycznego oraz

powikłań dietoterapii.

K_C.U48. stosuje wybrane diety

terapeutyczne w otyłości, cukrzycy,

niedożywieniu, hyperlipidemii,

nadciśnieniu tętniczym, chorobach

serca i naczyń krwionośnych,

trzustki i wątroby.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Procesy energetyczne i gospodarka wodna w organizmie. Składniki odżywcze

i ich znaczenie w organizmie.

2. Normy żywienia i wyżywienia. Zróżnicowanie diet dzieci i dorosłych.

3. Ilościowe i jakościowe błędy żywieniowe Polaków.

4. Zasady planowania i oceny żywienia różnych grup ludności. Zasady planowania

i układania jadłospisów dla osób zdrowych.

5. Zasady oceny stanu odżywienia.

6. Klasyfikacja i charakterystyka diet.

7. Niedożywienie i jego zdrowotne następstwa.

8. Postępowanie dietetyczne jako część terapii.

9. Żywienie człowieka w różnych stanach chorobowych (choroby układu krążenia,

choroby metaboliczne, choroby przewodu pokarmowego, choroby układu

moczowego, żywienie chorych ze zwiększonym katabolizmem).

10. Leczenie żywieniowe – dojelitowe i parenteralne u dorosłych i dzieci.

11. Monitorowanie chorego żywionego dojelitowe i parenteralne.

12. Zasady edukacji żywieniowej. Udział pielęgniarki w leczeniu żywieniowym.

Zajęcia bez

udziału

nauczyciela

1. Opracowanie wywiadu żywieniowego umożliwiającego ocenę błędów

w żywieniu pacjenta oraz postępowania dla określenia stanu odżywienia

pacjenta. Ocena jadłospisów – jakościowa i ilościowa.

2. Układanie, ocena i korygowanie ułożonych jadłospisów dla osób zdrowych

i chorych z cukrzycą, otyłością, nadciśnieniem, zaburzeniami gospodarki

lipidowej, z chorobami przewodu pokarmowego, wątroby, trzustki, nerek.

3. Żywienie dojelitowe w domu pacjenta.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Zaliczenie z oceną po II semestrze

74

Literatura

podstawowa

1. Ciborowska M., Rudnicka A., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka.

PZWL, Warszawa 2010

2. Bułhak-Jachymczyk B., Jarosz M., Normy żywienia człowieka Podstawy

prewencji otyłości i chorób niezakaźnych. PZWL, Warszawa 2008

3. Szczygieł B.(red.): Niedożywienie związane z chorobą. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa 2011

4. Jarosz M., Kłosiewicz-Latoszek L., Charzewska J., Białkowska M.,

Diagnozowanie zaburzeń stanu odżywienia w praktyce lekarskiej i pielęgniarskiej,

IŻiŻ, Warszawa 2010

5. Jarosz M. (red.), Zasady prawidłowego żywienia dzieci i młodzieży oraz

wskazówki dotyczące zdrowego stylu życia, IŻiŻ, Warszawa 2008

Literatura

uzupełniająca

1. Matras P., Bartoszewska L., Rudzki S., Leczenie żywieniowe. Procedury.

Wydawnictwo Czelej, Lublin 2011

2. Iwanow K., Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B., Wartość odżywcza

wybranych produktów spożywczych i typowych potraw, PZWL, Warszawa 2011

3. Przygoda B., Kunachowicz H., Nadolna I., Iwanow K., Tabele składu i wartości

odżywczej żywności, PZWL, Warszawa 2005

4. Artykuły w czasopismach naukowych

Przedmiot BADANIE FIZYKALNE symbol POP- BF

Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

45 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Ćwiczenia 30

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

15

ECTS 3 punkty

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_C.W30. omawia badanie

podmiotowe ogólne

i szczegółowe, zasady jego

prowadzenia

i dokumentowania,

K_C.W31. charakteryzuje

techniki badania

fizykalnego

i kompleksowego badania

fizykalnego pacjenta dla

potrzeb opieki

pielęgniarskiej,

K_C.W32. określa znaczenie

wyników badania

podmiotowego

i przedmiotowego

w formułowaniu oceny

Absolwent:

K_C.U49. przeprowadza badanie

podmiotowe pacjenta, analizuje

i interpretuje wyniki dla potrzeb

diagnozy pielęgniarskiej i jej

dokumentowania,

K_C.U50. rozpoznaje

i interpretuje podstawowe

odrębności w badaniu noworodka,

niemowlęcia, osoby dorosłej

i w wieku geriatrycznym;

K_C.U51. wykorzystuje techniki

badania fizykalnego do oceny

fizjologicznych funkcji skóry,

zmysłów, głowy, klatki

piersiowej, w tym układu

sercowo-naczyniowego, układu

oddechowego, gruczołów

Absolwent:

D_K.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności, dążąc do

profesjonalizmu,

D_K.K6. rzetelnie i

dokładnie wykonuje

powierzone obowiązki

zawodowe,

75

stanu zdrowia pacjenta dla

potrzeb opieki

pielęgniarskiej.

piersiowych, jamy brzusznej,

narządów płciowych,

obwodowego układu krążenia,

układu mięśniowo-szkieletowego

i układu nerwowego,

K_C.U52. dokumentuje wyniki

badania fizykalnego i ich

wykorzystywanie w zakresie

oceny stanu zdrowia pacjenta,

K_C.U53. wykonuje badanie

fizykalne umożliwiające wczesne

wykrywanie chorób sutka i uczy

pacjentów samobadania piersi.

TREŚCI NAUCZANIA

Ćwiczenia

1. Wprowadzenie do problematyki badań fizykalnych.

2. Metody badania fizykalnego.

3. Badanie przedmiotowe i podmiotowe osóbdorosłych.

4. Ocena stanu ogólnego i psychicznego.

5. Ocena skóry i jej wytworów.

6. Badanie i ocena głowy i szyi.

7. Badanie klatki piersiowej: płuc, gruczołów piersiowych i serca.

8. Ocena układu krążenia: centralnego i obwodowego.

9. Ocena jamy brzusznej i jej narządów.

10. Ocena układu ruchu: mięśniowo- szkieletowego.

11. Ocena układu neurologicznego.

12. Ocena narządów zmysłów.

13. Weryfikacja wyników badania fizykalnego i podmiotowego.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Działania w zakresie wykonywania podstawowych pomiarów funkcji życiowych

służących ocenie stanu pacjenta.

2. Analiza sytuacji zdrowotnej pacjenta na podstawie zgromadzonych informacji.

3. Badanie własnego tętna na tętnicy szyjnej, udowej, ramiennej, podkolanowej.

4. Badanie tętna, oddechu i ciśnienia tętniczego krwi w stanie spoczynku i po wysiłku

– analiza porównawcza wyników.

Metody

nauczania

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- pokaz na fantomie i modelu,

- film,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Zaliczenie z oceną po II semestrze.

Literatura

podstawowa

1. Bates B., Bickley L., Hoekelman R(red), Wywiad i badanie fizykalne, Springer

PWN Warszawa 1997

2. Ciechaniewicz W. (red), Pielęgniarstwo. Ćwiczenia, PZWL, Warszawa 2002

3. Dacre J., Kopełman P.(red), Badanie kliniczne, PZWL, Warszawa 2004

4. Dyk D. (red) , Badanie fizykalne w pielęgniarstwie, PZWL, Warszawa 2010

5. Epstein O., Perkin G.D. (red), Badania kliniczne. Wyd. Czelej, Lublin 2001

6. Gołąb B.,Traczyk W.Z.(red), Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL, Warszawa

2002

76

7. Kasety video: Badanie fizykalne. Rekomendowane przez Zespół PensylwaniaUSA

8. Kokot F.(red), Choroby wewnętrzne , PZWL, Warszawa 2005

9. Krajewska- Kułak E.,Szczepański M.(red), Badanie fizykalne w praktyce

pielęgniarek i położnych. Wyd. Czelej, Lublin 2008

10.Obuchowicz A. (red), Badanie podmiotowe w pediatrii, PZWL, Warszawa 2007

11. Tatoń J., Czech A. (red), Ogólna diagnostyka internistyczna. Wyd. Lek. PZWL,

Warszawa 1991

12. Zahradniczek K. (red), Pielęgniarstwo. Podręcznik dla studiów medycznych,

PZWL, Warszawa 2005

Literatura

uzupełniająca

1. Gołąb B., Traczyk Z. (red):, Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL Wyd.IV,

Warszawa 2002

2. Krisman M. A. - Scott, Elizabeth Blunt, Witek M., materiały szkoleniowe – Ocena

stanu zdrowia i badanie fizykalne, Warszawa 1999,CKPPiP Zakopane 2001

3. Rowiński W., Dziak A. (red),Chirurgia dla pielęgniarek, Wyd. IV, PZWL,

Warszawa 2002

4. Ślusarska B., Zarzycka D., Zachradniczek K.(red.), Podstawy pielęgniarstwa. Tom

I, II. Wyd. Czelej, Lublin 2004

Przedmiot BADANIA NAUKOWE W PIELĘGNIARSTWIE Symbol

POP-BNwP

Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

80 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 30

Seminaria 25 25

ECTS 3 punkty

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_C.W33. definiuje

przedmiot, cel, obszar

badań oraz

paradygmatów

pielęgniarstwa,

K_C.W34. charakteryzuje

etapy procesu

badawczego,

K_C.W35. opisuje metody

i techniki badawcze,

K_C.W36. określa zasady

interpretowania danych

empirycznych

i wnioskowania,

K_C.W37. zna podstawowe

przepisy z zakresu prawa

autorskiego i ochrony

własności intelektualnej,

K_C.W38.określa znaczenie

etyki w badaniach

Absolwent:

K_C.U54. uczestniczy w realizacji

projektu badawczego,

K_C.U55. krytycznie analizuje

publikowane wyniki badań

naukowych,

K_C.U56. wykorzystuje wyniki

badań naukowych w zapewnianiu

wysokiej jakości opieki nad

pacjentem,

K_C.U57. uczestniczy w kształceniu

zawodowym studentów,

K_C.U58. opracowuje

i realizuje własne projekty

badawcze w ramach badań

o charakterze jakościowym,

K_C.U59. analizuje

i opracowuje raporty z badań

naukowych (np. artykuły

naukowe),

K_C.U60. postępuje zgodnie

Absolwent:

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności, dążąc do

profesjonalizmu,

K_D.K3. przestrzega

wartości, powinności

i sprawności moralnych

w opiece.

77

naukowych. z zasadami etyki badań

naukowych i ochrony własności

intelektualnej.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Kierunki rozwoju badań naukowych w pielęgniarstwie.

2. Metodologiczne podstawy badań naukowych. Cel i metoda poznania naukowego.

3. Etapy postępowania badawczego.

4. Źródła informacji naukowej, sporządzanie piśmiennictwa do opracowań

naukowych.

5. Metody, techniki i narzędzia badawcze.

6. Zasady opracowywania materiału badawczego.

7. Etyka w badaniach naukowych (dobra praktyka badań naukowych).

8. Prawo autorskie. Ochrona własności intelektualnej.

Seminaria 1. Formułowanie przedmiotu, celu badań, problemów badawczych i ich

usytuowanie w kontekście teorii pielęgniarstwa. Hipotezy badawcze, zmienne

i wskaźniki pomiaru.

2. Metody badań mające zastosowanie w pielęgniarstwie. Techniki i narzędzia

badawcze – praktyczne zastosowanie.

3. Organizacja badań i opracowywanie zebranego materiału. Zasady wnioskowania

badawczego.

4. Konsultacje opracowań i projektów badawczych. Kryteria oceny pracy

licencjackiej.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna

- metoda programowana z użyciem komputera.

Seminaria:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- zadania problemowe

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Zaliczenie z oceną po IV, V, VI semestrze .

Seminaria: zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas realizacji

seminariów, obecność na zajęciach i aktywny udział w seminariach.

Literatura

podstawowa

1. Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik

dla studentów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010

2. Brzeziński J., Elementy metodologii badań pedagogicznych, PWN, Warszawa

2011

3. Pilch T.,Metody badań pedagogicznych, PWN, Warszawa 1999

4. Łobocki M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Impuls,

Kraków 2007

5. Nowak S., Metodologia badań społecznych, PWN, Warszawa 2011

6. Wrońska I., Zarys problematyki badawczej pielęgniarek środowiskowo

/rodzinnych. Kawczyńska –Butrym Z. (red.), Pielęgniarstwo rodzinne. Teoria

i praktyka, CEM, Warszawa 1997

Literatura

uzupełniająca

1. Kostrzanowska Z., Zarys problematyki badawczej w kształceniu pielęgniarek.

w: Wrońska I. (red.) Uniwersyteckie kształcenie pielęgniarek z doświadczeń

polsko-szwedzkich. Lublin, Goteborg 1998

2. Dutkiewicz W., Praca magisterska. Przewodnik metodyczny dla studentów

pedagogiki. Kielce 2001

3. Jędrychowski W., Zasady planowania i prowadzenia badań naukowych

w medycynie. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 2004

78

Przedmiot ZAKAŻENIA SZPITALNE symbol POP- ZS

Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

30 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Ćwiczenia 15

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

15

ECTS 1 punkt

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_C.W39. definiuje zakażenia

szpitalne, z uwzględnieniem

źródeł i rezerwuaru

drobnoustrojów w środowisku

szpitalnym, dróg szerzenia,

zapobiegania i zwalczania

zakażeń szpitalnych,

K_C.W40. wyjaśnia sposoby kontroli

szerzenia się, zapobiegania i

zwalczania zakażeń szpitalnych,

w tym mikroflory środowiska

szpitalnego,

K_C.W41. wyjaśnia mechanizm

i sposoby postępowania

w zakażeniu krwi, zakażeniu

ogólnoustrojowym, szpitalnym

zapaleniu płuc, zakażeniu dróg

moczowych i zakażeniu

grzybiczym,

K_C.W42. analizuje zagrożenia

epidemiologiczne w skupiskach

ludzi, takich jak szkoły,

przedszkola, uczelnie, szpitale,

koncerty, koszary wojskowe.

Absolwent:

K_C.U61. wdraża standardy

postępowania

zapobiegającego

zakażeniom szpitalnym

i zakażeniom w innych

przedsiębiorstwach

podmiotu leczniczego,

K_C.U62. prowadzi ocenę

i izoluje chorych

potencjalnie zakażonych

lub chorych zakaźnie,

K_C.U63. bezpiecznie stosuje

środki dezynfekcyjne

i segreguje odpady

medyczne.

Absolwent:

D_K.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

i kształtuje umiejętności

dążąc do profesjonalizmu,

D_K.K6. rzetelnie i dokładnie

wykonuje powierzone

obowiązki.

TREŚCI NAUCZANIA

Ćwiczenia

1. Wprowadzenie do problematyki zakażeń szpitalnych.

2. Epidemiologia zakażeń szpitalnych.

3. Drogi szerzenia się zakażeń szpitalnych.

4. Zasady zapobiegania zakażeniom szpitalnym.

5. Sposoby nadzoru nad zakażeniami w szpitalnictwie.

6. Kontrola zakażeń szpitalnych.

7. Organizacja zespołów. Szpitalny zespół do spraw zakażeń szpitalnych.

8. Dezynfekcja jako element zapobiegania zakażeniom szpitalnym.

9. Sterylizacja i kontrola sterylizacji jako element zwalczania zakażeń szpitalnych.

10. Zakażenia łożyska krwi.

11. Szpitalne zapalenie płuc i dolnych dróg oddechowych.

79

12. Zakażenia dróg moczowych.

13. Zakażenia szpitalne w intensywnej terapii i na oddziałach zabiegowych.

14. Monitorowanie, rejestracja zakażeń szpitalnych, programy komputerowe.

15. Badanie pacjenta przyjętego na oddział. Zasady pobierania materiału do badań

bakteriologicznych ćwiczeniach.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Zakażenia szpitalne wywołane wirusem zapalenia wątroby.

2. Postępowanie z pacjentem zarażonym wirusem HIV.

3. Postępowanie po ekspozycji zawodowej.

4. Antybiotykoterapia w zakażeniach szpitalnych.

5. Komputerowe programy rejestracji zakażeń szpitalnych.

6. Zakażenia układu moczowego, oddechowego, pokarmowego, nerwowego.

7. Zakażenia ran operacyjnych.

8. Zakażenia u chorych po wszczepieniu endoprotez.

9. Zakażenia u chorych onkologicznych.

10. Bakteriemia i wstrząs septyczny.

Metody

Nauczania

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- pokaz na fantomie i modelu,

- film,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Zaliczenie z oceną po I semestrze.

Literatura

podstawowa

1. Anusz Z.(red), Mikrobiologia i parazytologia lekarska, PZWL, Warszawa 2008

2. Anusz Z. (red), Podstawy epidemiologii i kliniki chorób zakaźnych, PZWL,

Warszawa 2006

3. Dzierżanowski D., Jeliaszewicz J.(red), Zakażenia Szpitalne, α-medica, Bielsko-

Biała 2005

4. Krzywicka A. (red), Dezynfekcja szpitalna, PZWL, Warszawa 2005

5. Lenartowicz H., Szeloch Z. (red), Podstawy organizacji i kierowania dla

pielęgniarek, PZWL, Warszawa 2004

6. Zbiór rekomendacji i procedur dla polskich szpitali: Praktyczne zasady kontroli

zakażeń szpitalnych, Warszawa 2010

Literatura

uzupełniająca

1. Ciechaniewicz W. (red) Pielęgniarstwo Ćwiczenia ,T. 1 i 2, PZWL, Warszawa

2006

2. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K. (red), Podstawy pielęgniarstwa, Czelej,

Lublin 2004

3.Zahradniczek K.(red), Wprowadzenie do pielęgniarstwa, Podręcznik dla szkół

medycznych, PZWL, Warszawa 2004

Przedmiot JĘZYK MIGOWY symbol POP-JM

Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

30 godzin

Semestr I II III IV V VI

80

Liczba godzin

Ćwiczenia 30

ECTS 1 punkt

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_C.W43. wyjaśnia przyczyny

zaburzeń słuchu i mowy

w kontekście

porozumiewania się

i rozumie znaczenie

wczesnego ich wykrywania,

K_C.W44. rozróżnia sposoby

i środki komunikowania się

osób z uszkodzeniem słuchu,

K_C.W45. rozpoznaje znaki

daktylograficzne: statyczne,

dynamiczne, liczbowe

i idiograficzne w zakresie

gromadzenia informacji

o sytuacji zdrowotnej

pacjenta,

K_C.W46.zna zasady

komunikacji z pacjentem

niesłyszącym.

Absolwent:

K_C.U64.nawiązuje kontakt

z osobą słabo słyszącą

i niesłyszącą,

K_C.U65. posługuje się znakami

języka migowego w opiece

nad pacjentem głuchoniemym

w celu przygotowania do

świadomego uczestnictwa

w procedurach medyczno-

opiekuńczych,

K_C.U66. posługuje się językiem

migowym w zakresie

terminologii sytuacyjnej:

udzielanie pierwszej pomocy,

przekazywanie informacji

rodzinie.

Absolwent:

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności, dążąc do

profesjonalizmu,

K_D.K4. wykazuje

odpowiedzialność moralną

za człowieka

i wykonywanie zadań

zawodowych,

K_D.K5. przestrzega praw

pacjenta,

K_D.K10. przejawia empatię

w relacji z pacjentem i jego

rodziną oraz

współpracownikami.

TREŚCI NAUCZANIA

Ćwiczenia

1. Terminologia i dane liczbowe o osobach z uszkodzonym słuchem.

2. Przyczyny i rodzaje uszkodzeń słuchu, budowa narządu słuchu.

3. „Czym jest język migowy” środki komunikowania się z osobami z wadą słuchu.

4. Jak posługiwać się językiem migowym – wskazówki praktyczne.

5. Znaki daktylograficzne- statyczne i dynamiczne oraz polskich liter i diagrafów.

6. Znaki pojęć liczbowych w zakresie do miliona.

7. Pojęcia związane z „ja „ jako osoba, miejscem zamieszkania, rodziną.

8. Pojęcia związane z czynnościami życia codziennego – posiłki, w toalecie,

czynności związane z ubieraniem się, nazwy miesięcy i dni tygodnia.

9. Pojęcia związane ze zdrowiem, u lekarza, pobyt w szpitalu, wykupienie leków,

wykonanie badań.

Metody

nauczania

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- pokaz na fantomie i modelu,

- film,

- dyskusja dydaktyczna.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Zaliczenie z oceną po I semestrze.

Literatura

podstawowa

1. Figiel A., Głusi i język migowy – spór o język i kulturę, w: Kultura

i Społeczeństwo, t. LIII, nr 1, 2009

2. Grzesiak I. (red.), Język migowy we współczesnym szkolnictwie na świecie

i w Polsce. Materiały z Sympozjum Naukowego w Malborku 31.03.2007 r.,

Wyd. Stanisław Sumowski, Malbork 2007 r.

3. Grzesiak I. (red.), Minirozmówki migowo polskie, polsko-migowe (PJM) ze

słowniczkiem, Wydawnictwo Fundacja Na Rzecz Osób Głuchych i Języka

Migowego, Stowarzyszenie Rehabilitacji i Pomocy Osobom z Wadą Słuchu,

81

Olsztyn 2008

4. Grzesiak I., Strukturalna klasyfikacja i systematyzacja znaków Polskiego Języka

Migowego dla potrzeb eksykografii dwujęzycznej, Wydawnictwo Fundacja Na

Rzecz Osób Głuchych i Języka Migowego, Olsztyn 2007

5. Hendzel J., K., Słownik polskiego języka miganego, Wyd. „RAKIEL”, Olsztyn

2006

6. Hoffman B., Surdopedagogika w teorii i praktyce, Wyd. WSP PTWP, Warszawa

2001

7. Kosiba O., Grenda P., Leksykon Języka Migowego, Silentium, Bogatynia 2011

8. Perlin J., Szczepankowski Bogdan, Polski Język Migowy. Opis lingwistyczny,

WSiP, Warszawa 1992

9. Pietrzak W., Język migany w szkole cz. 2, Wydawnictwa Szkolne

i Pedagogiczne, Warszawa 1992

10. Pluto-Kowalska M., Kowalski M., Pomigaj mi mamo – język migowy dla

rodziców, Wyd. Marek Więckowski, Łódź 2007

11. Prałat-Pyrzewicz I., Bajewska J., Język migany w szkole cz. 3, WSiP, Warszawa

1994

12. Stachyra J., Zdolności poznawcze i możliwości umysłowe uczniów

z uszkodzonym słuchem, Wyd. UMCS, Lublin 2001

13. Szczepankowski B., Język migowy w zakładzie pracy cz. 2, Wyd. Polski

Związek Głuchych, Warszawa 1992

14. Szczepankowski B., Język migowy”– pierwsza pomoc medyczna, Centrum

Edukacji Medycznej, Warszawa 1996

15. Szczepankowski B., Podstawy języka migowego WSiP, Warszawa 1994 Literatura

uzupełniająca

1. Sękowska Zofia, Pedagogika specjalna – zarys, PWN, Warszawa 1985

2. Stachyra Janusz, Zdolności poznawcze i możliwości umysłowe uczniów

z uszkodzonym słuchem, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-

Skłodowskiej, Lublin 2001

Przedmiot PROMOCJA ZDROWIA PSYCHICZNEGO symbol POP-PZP

Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

30 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Ćwiczenia 15

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

15

ECTS 1 punkt

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_C.W47.charakteryzuje teorie

rozwojowe zdrowia

psychicznego i definiuje

zdrowie psychiczne,

K_C.W48. rozpoznaje

zagrożenia i pozytywne

czynniki w kształtowaniu

Absolwent:

K_C.U67.podejmuje działania

promujące zdrowie

psychiczne i rozpoznaje sieci

wsparcia społecznego,

K_C.U68. podejmuje działania

zapobiegające oraz

diagnostyczne dotyczące

Absolwent:

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę zawodową i

kształtuje umiejętności, dążąc

do profesjonalizmu,

K_D.K4. wykazuje

odpowiedzialność moralną

za człowieka i wykonywanie

82

zdrowia psychicznego,

K_C.W49. omawia stres jako

determinant równowagi

biopsychospołecznej

organizmu w aspekcie zdrowia

psychicznego,

K_C.W50. wskazuje rolę

pielęgniarki w profilaktyce

wypalenia zawodowego,

agresji, przemocy i mobbingu

w różnych okresach życia

człowieka.

występowania przemocy,

agresji, mobbingu

i wypalenia zawodowego

zadań zawodowych,

K_D.K5. przestrzega praw

pacjenta,

K_D.K10. przejawia empatię

w relacji z pacjentem i jego

rodziną oraz

współpracownikami.

TREŚCI NAUCZANIA

Ćwiczenia 1. Pojęcie zdrowia psychicznego i promocji zdrowia psychicznego; czynniki

kształtujące zdrowie psychiczne.

2. Teorie rozwoju zdrowia psychicznego,

3. Emocje występujące u człowieka w poszczególnych etapach jego życia.

4. Komunikacja interpersonalna i jej wpływ na zachowanie ludzi.

5. Metody oceny zagrożenia psychiki.

6. Stres w życiu człowieka.

7. Zagrożenia w środowisku pracy: mobbing, zespół wypalenia zawodowego

8. Agresja i przemoc w życiu społecznym.

9. Profilaktyka zagrożeń zdrowia psychicznego.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Promowanie zdrowia psychicznego.

2. Zachowania agresywne wobec pracowników ochrony zdrowia.

3. Zespół wypalenia zawodowego a specyfika pracy pielęgniarki.

Metody

Nauczania

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- studium przypadku,

- film,

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Zaliczenie z oceną po I semestrze.

Literatura

podstawowa

1. Baczewska B., Bielemuk A., Cegła B., Repetytorium z pielęgniarstwa, PZWL,

Warszawa 2010

2. Bilikiewicz A., Lewandowski J., Radziwiłowicz P., Psychiatria. Repetytorium.

PZWL, Warszawa 2003

3. Bilikiewicz A., Kompendium psychiatrii, psychoterapii i medycyny

psychosomatycznej, PZWL, Warszawa 2008

4. Heitzman J, (red.): Psychiatria, PZWL, Warszawa 2007

5. Kimak K., Zbiór standardów przyjęcia, opieki, socjalizacji i wypisu chorego

ze szpitala psychiatrycznego, Czelej, Lublin 2002

6. Wilczek- Różyczka E., Pielęgniarstwo psychiatryczne, Czelej, Lublin 2008

Literatura

uzupełniająca

1. Grzywa A., Oblicza psychozy, Wyd. Czelej, Lublin 2005

2. Płotka A., Zdrowy styl życia psychicznego, Wyd. Neuro Centrum, Lublin 2003

83

3. Grzywa A., Oblicza psychozy, Wyd. Czelej

4. Namysłowska I., Psychiatria dzieci i młodzieży. PZWL. Warszawa 2008.

5. Wilczek-Różyczka E., Komunikowanie się z chorym psychicznie, Czelej, Lublin

2007

6. Akty prawne

7. Czasopisma

NAUKI W ZAKRESIE OPIEKI SPECJALISTYCZNEJ

Przedmiot CHOROBY WEWNĘTRZNE

I PIELĘGNIARSTWO INTERNISTYCZNE

symbol OS-CHWiPI

Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

375 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 40

Ćwiczenia 30

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

25

Zajęcia

praktyczne

120

Praktyki

zawodowe

80 80

ECTS 14 punktów

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_D.W3. wyjaśnia

etiopatogenezę, objawy

kliniczne, przebieg, leczenie,

rokowanie i opiekę

pielęgniarską w schorzeniach

narządów wewnętrznych,

K_D.W4. zna zasady oceny

stanu chorego w zależności

od wieku,

K_D.W5. zna zasady

diagnozowania

w pielęgniarstwie

Absolwent:

K_D.U1. gromadzi informacje,

formułuje diagnozę

pielęgniarska,

ustala cele i plan opieki,

wdraża interwencje

pielęgniarskie oraz dokonuje

ewaluacji opieki,

K_D.U2. rozpoznaje

uwarunkowania zachowania

zdrowia odbiorców opieki

w rożnym wieku i stanie

zdrowia,

Absolwent:

K_D.K.1. szanuje godność

i autonomię osób

powierzonych opiece,

K_D.K.2. systematycznie

wzbogaca wiedzę zawodową,

dążąc do profesjonalizmu,

K_D.K5. przestrzega praw

pacjenta,

K_D.K6. rzetelnie i dokładnie

wykonuje powierzone

obowiązki zawodowe,

K_D.K7. przestrzega tajemnicy

84

internistycznym,

K_D.W6. zna zasady

planowania opieki nad

chorym w zależności od

wieku i stanu zdrowia,

K_D.W7. zna zasady

przygotowania pacjenta do

badań diagnostycznych,

opieki w trakcie oraz po

badaniach (badania

endoskopowe,

spirometryczne),

K_D.W8. charakteryzuje

grupy leków stosowanych

w terapii chorych

z dysfunkcją układu

krążenia, oddechowego,

pokarmowego, moczowego,

krwiotwórczego, narządu

ruchu oraz gruczołów

dokrewnych,

K_D.W9. charakteryzuje

techniki i procedury

pielęgniarskie stosowane w

opiece nad chorym

internistycznym,

K_D.W10. zna zasady

przygotowania chorego do

samoopieki w schorzeniach

internistycznych (np.:

cukrzycy, nadciśnieniu

tętniczym, RZS, astmie,

POCHP),

K_D.W11. różnicuje reakcje

chorego na chorobę

i hospitalizację w zależności

od wieku i stanu zdrowia,

K_D.W12. zna rolę

pielęgniarki przy przyjęciu

chorego do przedsiębiorstwa

podmiotu leczniczego

w zależności od wieku i

stanu zdrowia,

K_D.W14. zna swoiste zasady

organizacji opieki

internistycznej.

K_D.U3. prowadzi

poradnictwo pacjentów

w zakresie samoopieki

w zależności od istoty

choroby i wieku,

K_D.U6.organizuje izolację

chorych zakaźnie

w miejscach publicznych

i w warunkach domowych,

K_D.U8. diagnozuje stopień

ryzyka rozwoju odleżyn,

K_D.U9. pobiera materiał do

badań diagnostycznych

(krew, mocz, plwocina),

K_D.U10. ocenia stan ogólny

pacjenta w kierunku

powikłań po

specjalistycznych badaniach

i zabiegach

diagnostycznych,

K_D.U11. doraźnie podaje tlen

chorym (zaostrzenie stanów

astmatycznych, POCHP),

modyfikuje stałe dawki

insulin szybko i krótko

działających u chorych

z cukrzycą,

K_D.U12. przygotowuje

pacjenta do badań

diagnostycznych w różnych

schorzeniach

internistycznych (np.:

badania endoskopowe,

spirometryczne),

K_D.U13. dokumentuje

sytuację zdrowotną pacjenta

jej dynamikę zmian

i dostosowuje opiekę

pielęgniarską,

K_D.U26. przekazuje

informacje o stanie zdrowia

chorego członkom zespołu

terapeutycznego,

K_D.U28. prowadzi

dokumentację opieki nad

chorym( kartę obserwacji,

zabiegów pielęgniarskich

i raportów, kartę rejestru

zakażeń szpitalnych,

profilaktykę i leczenie

odleżyn oraz kartę

informacyjną z zaleceniami

w zakresie samoopieki),

K_D.U32. dostosowuje

interwencje pielęgniarskie

zawodowej,

K_D.K8. współdziała w ramach

zespołu interdyscyplinarnego

w rozwiązywaniu dylematów

etycznych z zachowaniem

zasad kodeksu etyki

zawodowej.

.

85

do rodzaju problemów

pielęgnacyjnych chorego

hospitalizowanego

w oddziale wewnętrznym,

K_D.U33. przygotowuje

i podaje leki różnymi

drogami, samodzielnie lub na

zlecenie lekarza.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Diagnostyka chorób układu krążenia.

2. Choroba niedokrwienna serca /patogeneza, postacie, objawy, metody leczenia,

NZK/.

3. Nadciśnienie tętnicze.

4. Niewydolność krążenia.

5. Choroby mięśnia serca, wsierdzia i osierdzia.

6. Wady serca.

7. Zaburzenia rytmu serca.

8. Choroby naczyń obwodowych.

9. Diagnostyka chorób układu oddechowego.

10. Zapalenia płuc.

11. Choroby oskrzeli.

12. Przewlekła obturacyjna choroba płuc / niewydolność oddechowa, leczenie

tlenem/.

13. Astma oskrzelowa.

14. Nowotwory układu oddechowego.

15. Gruźlica /płuc i pozapłucna/.

16. Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy.

17. Choroby trzustki.

18. Choroby wątroby.

19. Choroby jelit.

20. Nowotwory przewodu pokarmowego.

21. Diagnostyka chorób układu moczowego.

22. Ostra i przewlekła niewydolność nerek.

23. Kamica dróg moczowych.

24. Stany zapalne układu moczowego.

25. Choroby gruczołów wydzielania wewnętrznego.

26. Cukrzyca.

27. Reumatoidalne zapalenie stawów.

28. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa.

29. Osteoporoza.

30. Diagnostyka chorób układu krwiotwórczego.

31. Niedokrwistości i białaczki.

32. Skazy krwotoczne.

Ćwiczenia 1. Zespół terapeutyczny – zadania pielęgniarki wobec pacjenta hospitalizowanego

w oddziale internistycznym

2. Zadania diagnostyczne pielęgniarki wobec pacjenta ze schorzeniami ze strony

układu krążenia.

3. Istota kompleksowej obserwacji i pielęgnacji pacjentów w stanie zagrożenia

życia z przyczyn kardiogennych (zawał mięśnia sercowego, NZK).

4. Rola pielęgniarki w edukacji zdrowotnej i rehabilitacji chorychz dysfunkcją

układu krążenia (choroba niedokrwienna – zawał mięśnia sercowego).

5. Profilaktyka miażdżycy i nadciśnienia tętniczego – eliminacja zewnętrznych

czynników ryzyka.

6. Zadania diagnostyczne pielęgniarki wobec pacjentów z zaburzeniami ze strony

układu oddechowego.

86

7. Charakterystyka problemów pielęgnacyjno – opiekuńczych pacjentówz

dychawicą oskrzelową.

8. Procedury rozwiązywania problemów zdrowotnych pacjentów z

niewydolnością oddechową, POCHP.

9. Rola pielęgniarki w postępowaniu terapeutycznym, edukacji i kinezyterapii

pacjentów z przewlekłymi chorobami dróg oddechowych.

10. Zakres informacji niezbędnych do sformułowania diagnozy pielęgniarskiej

u pacjenta hospitalizowanego z powodu dysfunkcji przewodu pokarmowego.

11. Zakres informacji niezbędnych do sformułowania diagnozy pielęgniarskiej

u pacjenta z dysfunkcją narządu ruchu.

12. Zadania pielęgniarki wynikające z kompleksowego postępowania

terapeutycznego wobec pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów, zzsk.

13. Rola i zadania pielęgniarki w diagnozowaniu chorych z dysfunkcją układu

moczowego.

14. Procedury postępowania pielęgniarskiego wobec pacjenta z ostrą i przewlekłą

niewydolnością nerek.

15. Funkcje zawodowe pielęgniarki wobec pacjentów dializowanych(zasady

dializoterapii i hemodializy).

16. Udział pielęgniarki w profilaktyce chorób układu moczowego.

17. Zadania diagnostyczne pielęgniarki wobec pacjenta z zaburzeniami ze strony

układu dokrewnego.

18. Diagnoza pielęgniarska u pacjenta z cukrzycą.

19. Funkcje zawodowe pielęgniarki wobec chorego z cukrzycą typu II.

20. Diagnoza pielęgniarska u chorego z nadczynnością i niedoczynnością gruczołu

tarczowego.

21. Diagnoza pielęgniarska u pacjenta z zapaleniem trzustki, marskością wątroby.

22. Problemy pielęgnacyjno-opiekuńcze chorych z zapaleniem wątroby.

23. Zadania diagnostyczne pielęgniarki wobec pacjenta z chorobą układu

krwiotwórczego.

24. Diagnoza pielęgniarska w sytuacji pacjenta hospitalizowanego z powodu

niedokrwistości, białaczki.

25. Rola pielęgniarki w edukacji pacjentów z niedokrwistością.

26. Problemy pielęgnacyjne chorych leczonych z powodu choroby nowotworowej.

27. Rola pielęgniarki w profilaktyce chorób nowotworowych.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

Pulmonologia:

1. Gruźlica – szeroko rozumiana prewencja i diagnostyka.

2. Metody swoiste i nieswoiste zapobiegające rozwojowi gruźlicy.

3. Nowotwory układu oddechowego – patogeneza oraz szeroko rozumiana

prewencja.

Kardiologia/choroby krwi i układu krwiotwórczego: 1. Rola pielęgniarki w postępowaniu terapeutycznym wobec pacjentów z wadą

serca.

2. Gorączka reumatyczna - zasady postępowania terapeutycznego pielęgniarki

wobec pacjentów.

3. Program edukacji pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i otyłością.

4. Niewydolność krążenia - klasyfikacja NYHA - zasady obserwacji i postępowania

terapeutycznego z pacjentem.

Gastrologia /choroby wątroby:

1. Zasady leczenia dietetycznego oraz odbarczającego w chorobach przewodu

pokarmowego oraz gruczołów dokrewnych.

2. Wirusowe zapalenie wątroby- profilaktyka zakażeń WZW – rola pielęgniarki.

3. Rola zawodowa pielęgniarki w edukacji pacjentów z chorobą wrzodową żołądka/

dwunastnicy. Wyjaśnij jaki wpływ na zaostrzenie procesu chorobowego ma styl

życia i używki.

Nefrologia

87

1. Pacjent z przewlekłą niewydolnością nerek /dializowany - program

kompleksowej edukacji pacjenta w zakresie samoobserwacji i samokontroli.

2. Pacjent z przewlekłą niewydolnością nerek - hemodializowany – rozpoznanie

i planowanie opieki pielęgniarskiej (analiza studium przypadku).

3. Organizacja pracy i zadania pielęgniarki w zapobieganiu zakażeniom w oddziale

wewnętrznym, kardiologii, nefrologii, pulmonologii.

Zajęcia

praktyczne

Oddział kardiologiczny

1. Udział pielęgniarki w specjalistycznych badaniach diagnostycznych

wykonywanych u chorych z dysfunkcją układu krążenia. Zasady

przygotowania chorych do badań diagnostycznych oraz obserwacji po

badaniach.

2. Diagnoza pielęgniarska u pacjentów z chorobą układu krążenia

/choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, niewydolność krążenia /.

3. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta z chorobą niedokrwienną serca-

interpretacja objawów; eliminacja zagrożeń.

4. Zasady kompleksowej obserwacji i pielęgnacji chorego z zawałem mięśnia

sercowego.

5. Zasady rehabilitacji szpitalnej chorych po zawale mięśnia sercowego.

6. Rola pielęgniarki w przygotowaniu chorych z chorobą niedokrwienną serca

/ po zawale mięśnia sercowego; nadciśnieniem tętniczym/ do samokontroli

i samoopieki.

7. Problemy pielęgnacyjne pacjentów z przewlekłą niewydolnością krążenia –

diagnoza pielęgniarska.

8. Planowanie opieki pielęgniarskiej wobec pacjentów z zaburzeniami rytmu

serca.

9. Współudział pielęgniarki w farmakoterapii chorych z dysfunkcją układu

krążenia – ocena efektów leczniczych oraz skutków ubocznych stosowanych

leków.

Oddział wewnętrzny specjalistyczny

1. Ocena stanu funkcjonowania układu oddechowegona podstawie wyników

badania podmiotowego i przedmiotowego .

2. Zasady przygotowania pacjentów do specjalistycznych badań diagnostycznych,

zasady obserwacji i pielęgnacji pacjentów w trakcie i po badaniach (badania

bronchoskopowe, badania spirometryczne, testy alergiczne).

3. Udział pielęgniarki w farmakoterapii chorych z chorobą układu oddechowego –

zasady tlenoterapii i fizjoterapii drzewa oskrzelowego. Podawanie leków drogą

wziewną.

4. Diagnoza pielęgniarska u pacjentów z przewlekłą niewydolnością oddechową

i POCHP.

5. Planowanie, realizowanie i ocena postępowania pielęgnacyjnego wobec pacjenta

z chorobą nowotworową układu oddechowego.

6. Procedury rozwiązywania problemów opiekuńczych u pacjentów ze skazą

krwotoczną, niedokrwistością.

7. Udział pielęgniarki w farmakoterapii chorych - zasady obserwacji i pielęgnacji

chorych poddanych chemioterapii. Zapobieganie skutkom ubocznym

zastosowanych metod leczenia.

8. Ocena stopnia wydolności czynnościowej chorych z R.Z.S i Z.Z.S.K.

– problemy pielęgnacyjne.

9. Udział pielęgniarki w leczeniu dietetycznym, farmakologicznym,

usprawniającym chorych z chorobami narządu ruchu.

III. Oddział wewnętrzny

1. Badania specjalistyczne wykonywane w chorobach układu pokarmowego –

zasady przygotowania, obserwacji i opieki pacjentów w czasie i po badaniach

(gastroskopia, kolonoskopia, rektoskopia).

2. Zadania pielęgniarki w postępowaniu terapeutycznym wobec chorego z chorobą

88

wrzodową żołądka i dwunastnicy.

3. Edukacja chorych z dysfunkcją przewodu pokarmowego / zasady diety/.

4. Diagnoza sytuacji oraz planowanie postępowania opiekuńczego u wybranego

pacjenta z chorobą przewodu pokarmowego.

5. Problemy pielęgnacyjne i udział pielęgniarki w leczeniu chorego z marskością

wątroby, zapaleniem trzustki.

6. Diagnoza sytuacji oraz planowanie postępowania leczniczo – opiekuńczego u

pacjenta z ostrą niewydolnością nerek.

7. Zasady prowadzenia bilansu płynów. Problemy opiekuńcze chorych

dializowanych.

8. Problemy pielęgnacyjne u chorych z zakażeniem układu moczowego.

9. Zasady postępowania diagnostycznego, leczniczego, opiekuńczego wobec

pacjenta z chorobą zapalną nerek i dróg moczowych.

10. Problemy pielęgnacyjne chorych z zaburzeniami o podłożu endokryno-

logicznym – ustalenie gradacji potrzeb.

11. Udział pielęgniarki w edukacji chorych z cukrzycą- przygotowanie do

samoopieki, samoobserwacji, samokontroli - program edukacji.

12. Rola pielęgniarki w insulinoterapii oraz leczeniu dietetycznym chorych.

Praktyki

zawodowe

1. Organizacja pracy na stanowisku pielęgniarki w oddziale internistycznym .

2. Współpraca z zespołem terapeutycznym – doskonalenie procesu

komunikowania.

3. Analiza i weryfikacja informacji o stanie bio- psycho –społecznym pacjenta.

4. Prowadzenie dokumentacji medycznej.

5. Proces diagnostyczny - ocena stanu funkcjonowania poszczególnych układów

i narządów wewnętrznych.

6. Pobieranie materiału do badań diagnostycznych oraz interpretacja wyników.

7. Przygotowanie pacjenta oraz asystowanie przy badaniach diagnostycznych

specjalistycznych / inwazyjnych, nieinwazyjnych /.

8. Planowanie, wdrożenie i ocena opieki pielęgniarskiej nad pacjentemi jego

środowiskiem – proces pielęgnowania.

9. Udział i odpowiedzialność pielęgniarki w procesie leczeniai rehabilitacji -

podawanie leków, tlenoterapia, usprawnianie chorych.

10. Stworzenie pacjentowi optymalnych warunków do podtrzymaniai

zabezpieczenia biologicznych funkcji życiowych organizmu.

11. Utrzymanie higieny osobistej i otoczenia pacjenta.

12. Przygotowanie pacjenta i środowiska do samoopieki i świadczenia opieki

nieprofesjonalnej.

13. Profilaktyka zakażeń w pracy pielęgniarki.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- studium przypadku,

- pokaz na fantomie i modelu,

- film,

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia praktyczne:

89

- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Praktyki zawodowe:

- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po III semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,

na których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Czech A., Tatoń J., Diabetologia kliniczna. PZWL, Warszawa 2008

2. Czech A., Tatoń J., Intensywne leczenie cukrzycy typu 2. PZWL, Warszawa 2004

3. Czech A., Tatoń J., Diagnostyka internistyczna. Podręcznik dla lekarzy

i studentów. PZWL, Warszawa 2007

4. Daniluk J.,Jurkowska G.(red.), Zarys chorób wewnętrznych dla studentów

pielęgniarstwa. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2005

5. Herold G., współautorzy, Medycyna wewnętrzna. Repetytorium dla studentów

i lekarzy. PZWL, Warszawa 2008

6. Januszewicz W., Kokot F.(red.), Interna. PZWL, Warszawa 2007

7. Kaszuba D., Nowicka A.(red.), Pielęgniarstwo kardiologiczne. PZWL, Warszawa

2010

8. Kokot F. (red.), Choroby wewnętrzne. PZWL, Warszawa 2004

9. Kokot F., Hough R. (red.), Choroby wewnętrzne. PZWL, Warszawa 2005

10. Kózka M., Płaszewska-Żywko L., Modele opieki pielęgniarskiej nad chorym

dorosłym. PZWL, Warszawa 2010

11. Pączek I., Mucha K., Foroncewicz B.(red.), Choroby wewnętrzne. Podręcznik dla

studentów pielęgniarstwa i położnictwa. PZWL, Warszawa 2004

12. Szczeklik A., Gajewski P., Choroby wewnętrzne. Medycyna praktyczna, Kraków

2011

13. Talarska D., Zozulińska-Ziółkiewicz D.(red.), Pielęgniarstwo internistyczne.

PZWL, Warszawa 2011

14. Tatoń J., Intensywne leczenie cukrzycy typu 1. PZWL, Warszawa 2004

15. Zimmermann-Górska I. (red.), Reumatologia kliniczna. PZWL, Warszawa 2004

Literatura

uzupełniająca

1. Chazan R.(red.), Pneumonologia i alergologia praktyczna. ά-medica Press,

Bielsko –Biała 2002

2. Doboszyńska. A., Wrotek K., Badania czynnościowe układu oddechowego.

PZWL, Warszawa 2004

3. Droszcz W., Astma. PZWL, Warszawa 2009

4. Kokot F. (red.), Ostre stany zagrożenia życia w chorobach wewnętrznych.

PZWL, Warszawa 2003

5. Kokot F. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej.

PZWL, Warszawa 2009

6. Kokot F., Hyla-Klekot L., Kokot S., Badania laboratoryjne. Zakres norm

i interpretacja. PZWL, Warszawa 2011

7. Koper D., Senatorski G., Nadciśnienie tętnicze w chorobach nerek. Poradnik dla

pielęgniarek. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2007

8. Rowińska- Zakrzewska E.M., Kuś J., Choroby układu oddechowego. PZWL,

Warszawa 2004

9. Sułek K., Wąsak-Szulkowska E.J., Hematologia w praktyce. PZWL, Warszawa

2007

10. Tatoń J. Czech A., Cukrzyca- podręcznik diagnostyki i terapii. Elamed, Katowice

2009

90

Przedmiot PEDIATRIA

I PIELĘGNIARSTWO PEDIATRYCZNE

symbol OS-PiPP

Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

420 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 40

Ćwiczenia 30

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

30

Zajęcia

praktyczne

120 40

Praktyki

zawodowe

40 80 40

ECTS 16 punktów

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_D.W1. wymienia objawy

zagrożenia życia u dziecka,

K_D.W2. charakteryzuje czynniki

ryzyka i zagrożeń

zdrowotnych u dzieci,

K_D.W3. wyjaśnia

etiopatogenezę, objawy

kliniczne, przebieg, leczenie,

rokowanie i opiekę

pielęgniarską

w schorzeniach: układu

krążenia (serca, naczyń

krwionośnych), układu

oddechowego, układu

nerwowego, układu

pokarmowego (żołądka, jelit,

wielkich gruczołów), wątroby,

trzustki, układu moczowego

(nerek i pęcherza moczowego),

układu kostno-stawowego,

mięśni, układu dokrewnego

oraz krwi,

K_D.W4. zna zasady oceny stanu

chorego w zależności

od wieku dziecka,

K_D.W5. zna zasady

diagnozowania

w pielęgniarstwie

pediatrycznym,

K_D.W6. zna zasady planowania

opieki nad chorym dzieckiem,

Absolwent:

K_D.U1. gromadzi informacje,

formułuje diagnozę

pielęgniarską, ustala cele i

plan opieki, wdraża

interwencje pielęgniarskie

oraz dokonuje ewaluacji

opieki,

K_D.U2. rozpoznaje

uwarunkowania zachowania

zdrowia odbiorców opieki

w różnym wieku i stanie

zdrowia,

K_D.U3. prowadzi poradnictwo

w zakresie samoopieki

dzieci w różnym stanie

zdrowia, dotyczące wad

rozwojowych, chorób

i uzależnień,

K_D.U5. prowadzi profilaktykę

powikłań w przebiegu

chorób,

K_D.U6. organizuje izolację

chorych zakaźnie

w miejscach publicznych

i w warunkach domowych,

K_D.U7. ocenia rozwój

psychofizyczny dziecka,

wykonuje testy

przesiewowe, wykrywa

zaburzenia w rozwoju,

K_D.U9.pobiera materiał do

Absolwent:

K_D.K1.szanuje godność

i autonomię osób

powierzonych opiece,

K_D.K2.systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności dążąc do

profesjonalizmu,

K_D.K3.przestrzega wartości,

powinności i sprawności

moralnych w opiece,

K_D.K4. wykazuje

odpowiedzialność

moralną za człowieka

i wykonywanie zadań

zawodowych,

K_D.K5. przestrzega praw

pacjenta,

K_D.K6. rzetelnie i dokładnie

wykonuje powierzone

obowiązki zawodowe,

K_D.K7. przestrzega

tajemnicy zawodowej,

K_D.K8. współdziała

w ramach zespołu

interdyscyplinarnego

w rozwiązywaniu

dylematów etycznych

z zachowaniem zasad

kodeksu etyki

zawodowej,

91

K_D.W7. zna zasady

przygotowania, opieki

w trakcie oraz po badaniach

i zabiegach diagnostycznych

wykonywanych u dzieci

w różnym stanie i różnych

grupach wiekowych,

K_D.W8. charakteryzuje grupy

leków i ich działanie na układy

i narządy chorego w różnych

schorzeniach w zależności od

wieku i stanu z

uwzględnieniem działań

niepożądanych, interakcji

z innymi lekami i dróg

podania,

K_D.W10. zna zasady

przygotowania chorego do

samoopieki w zależności od

wieku i stanu zdrowia,

K_D.W11. różnicuje reakcje

chorego na

chorobę/hospitalizację

z uwzględnieniem wieku

i stanu,

K_D.W12. wyjaśnia rolę

pielęgniarki przy przyjęciu

chorego dziecka do

przedsiębiorstwa podmiotu

leczniczego

z uwzględnieniem kryterium

wieku,

K_D.W14. zna swoiste zasady

organizacji opieki

specjalistycznej, pediatrycznej

w Polsce,

K_D.W18. wyjaśnia patofizjologię

i objawy kliniczne chorób

wieku rozwojowego: układu

oddechowego, układu

krążenia, dróg moczowych,

układu pokarmowego, chorób

alergicznych oraz chorób krwi,

K_D.W27. zna etiopatogenezę

i objawy kliniczne

podstawowych zaburzeń

psychicznych u dzieci.

badań diagnostycznych,

K_D.U10. ocenia stan ogólny

pacjenta w kierunku

powikłań po

specjalistycznych badaniach

diagnostycznych

i powikłań pooperacyjnych,

K_D.U11.doraźnie podaje tlen,

modyfikuje dawkę stałą

insuliny szybko

i krótkodziałającej,

K_D.U12.przygotowuje chorego

do badań diagnostycznych

pod względem fizycznym

i psychicznym,

K_D.U20. rozpoznaje

powikłania leczenia

farmakologicznego,

dietetycznego,

rehabilitacyjnego, leczniczo-

pielęgnacyjnego,

K_D.U22. prowadzi rozmowę

terapeutyczną,

K_D.U32. dostosowuje

interwencje pielęgniarskie

do rodzaju problemów

pielęgnacyjnych,

K_D.U33.przygotowuje i podaje

leki różnymi drogami,

samodzielnie lub na zlecenie

lekarza.

K_D.K9. jest otwarty na

rozwój podmiotowości

własnej i pacjenta,

K_D.K10. przejawia empatię

w relacji z pacjentem

i jego rodziną oraz

współpracownikami,

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Odrębności anatomiczne i czynnościowe wieku dziecięcego.

2. Problemy żywieniowe wieku rozwojowego.

3. Etiologia, patogeneza i obraz kliniczny i leczenie chorób układu oddechowego

u dzieci. Wybrane zagadnienia z laryngologii dziecięcej.

4. Choroby alergiczne - etiologia, patogeneza, obraz kliniczny, diagnoza i leczenia.

5. Etiologia, patogeneza, obraz kliniczny i leczenie chorób układu pokarmowego

u dzieci.

92

6. Symptomatologia i postępowanie lecznicze w chorobach układu krążenia. Wady

serca.

7. Choroby nerek i dróg moczowych, diagnostyka i leczenie.

8. Wybrane zagadnienia z neurologii dziecięcej.

9. Wybrane zagadnienia z endokrynologii dziecięcej.

10.Cukrzyca wieku dziecięcego; specyfika cukrzycy u dzieci, zasady leczenia.

11.Etiologia, patogeneza, obraz kliniczny i leczenie wybranych chorób układowych

tkanki łącznej u dzieci.

12.Choroby zakaźne i pasożytnicze wieku dziecięcego – rozpoznanie różnicowe.

13.Nowotwory u dzieci.

14.Stany nagłe w pediatrii.

Ćwiczenia 1. Rola i zadania pielęgniarki w zespole terapeutycznym. Funkcje zawodowe

pielęgniarki pediatrycznej. Proces pielęgnowania jako metoda pracy pielęgniarki

pediatrycznej.

2. Rola pielęgniarki w diagnostyce zaburzeń rozwoju somatycznego –metodologia

testu przesiewowego, interpretacja wyników.

3. Zasady pielęgnowania niemowlęcia, dziecka małego, starszego i w okresie

dojrzewania.

4. Procedury i standardy pielęgnowania dziecka w schorzeniach wieku dziecięcego

w poszczególnych okresach rozwojowych (choroby: układu oddechowego,

krążenia, moczowego, pokarmowego, krwiotwórczego, nerwowego, kostnego,

alergie, choroby endokrynologiczne).

5. Udział pielęgniarki w badaniach diagnostycznych, terapii oraz planowaniu działań

profilaktycznych.

6. Rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów zdrowotnych typowych dla

młodzieży.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Najczęstsze problemy związane z odżywianiem dzieci i młodzieży (niedożywienie,

nadwaga, otyłość).

2. Zaburzenia odżywiania – anoreksja, bulimia.

3. Dziecko nadpobudliwe (ADHD).

4. Dziecko autystyczne.

5. Dziecko z Zespołem Downa.

6. SIDS – Zespół Nagłej Śmierci Łóżeczkowej.

7. Problematyka dziecka maltretowanego.

Zajęcia

praktyczne

1. Specyfika i organizacja oddziału pediatrycznego. Nawiązanie współpracy

z zespołem oddziału. Zadania pielęgniarki pediatrycznej.

2. Metody diagnostyki i terapii - przygotowanie dziecka do badań diagnostycznych,

pielęgnowanie w trakcie i po badaniach.

3. Specyfika chirurgii wieku dziecięcego. Przygotowanie dzieci do zabiegu

operacyjnego. Opieka pooperacyjna u dzieci.

4. Zapobieganie zakażeniom szpitalnym w oddziale pediatrycznym i oddziale

chirurgii dziecięcej – obowiązujące procedury i standardy.

5. Zasady prawidłowego nawiązania kontaktu z dzieckiem i jego rodziną.

6. Zbieranie wywiadu. Badanie przedmiotowe i podmiotowe dziecka. Metody oceny

rozwoju fizycznego i psychoruchowego dzieci i młodzieży.

7. Działania pielęgnacyjno-opiekuńcze w chorobach zakaźnych wieku dziecięcego -

zakażenia bakteryjne; choroby wirusowe; wirusowe zapalenie wątroby A i B,

zapalenie wątroby typu C.

8. Pielęgnowanie dzieci w wybranych jednostkach chorobowych – przyczyny,

objawy, rozpoznanie, leczenie, pielęgnowanie, zapobieganie powikłaniom

i zasady profilaktyki:

- specyfika pielęgnowania dzieci z mukowiscydozą,

- nawracające i przewlekłe bóle brzucha; celiakia; choroba wrzodowa,

- choroby nowotworowe u dzieci: białaczki; chłoniaki,

- zapalne układowe choroby tkanki łącznej u dzieci: gorączka reumatyczna;

93

młodzieńcze przewlekłe zapalenie stawów,

- zaburzenia hormonalne i choroby metaboliczne u dzieci: choroby tarczycy;

cukrzyca, krzywica.

9. Pielęgnowanie dzieci w wybranych jednostkach chorobowych – przyczyny,

objawy, rozpoznanie, leczenie, pielęgnowanie, zapobieganie powikłaniom i zasady

profilaktyki:

- wodogłowie; przepukliny oponowo-mózgowe, oponowo-rdzeniowe,

- przepuklina pachwinowa, przepuklina pępkowa; ostre zapalenie wyrostka

robaczkowego; krwawienia z przewodu pokarmowego,

- wady rozwojowe nerek i dróg moczowych; kamica układu moczowego; ostra

i przewlekła niewydolność nerek,

- urazy czaszkowo-mózgowe u dzieci,

- choroba oparzeniowa u dzieci,

- opatrunek gipsowy, unieruchomienie na wyciągu.

- zasady postępowania w stanach zagrożenia życia u dzieci.

Praktyki

zawodowe

Oddział dziecięcy:

Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad dzieckiem ze schorzeniami wieku

rozwojowego leczonego zachowawczo.

Oddział chirurgii dziecięcej:

Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad dzieckiem ze schorzeniami

chirurgicznymi leczonego operacyjnie.

Metody

nauczania

Wykłady:

wykład informacyjny,

wykład problemowy,

dyskusja dydaktyczna,

metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

metoda programowana z użyciem komputera,

studium przypadku,

pokaz na fantomie i modelu,

film,

dyskusja dydaktyczna,

pogadanka.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

studiowanie literatury,

prezentacja multimedialna,

dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia praktyczne:

zajęcia praktyczne w pracowni umiejętności pielęgniarskich; w oddziałach

szpitalnych - pediatrycznym i chirurgii dziecięcej, w żłobku,

instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

dyskusja dydaktyczna,

seminarium.

Praktyki zawodowe:

praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,

instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

dyskusja dydaktyczna,

seminarium.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po V semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,

na których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Bałanda-Bałdyga A., Skurzak A., Iwanowicz-Palus G.J., Opieka nad

noworodkiem, PZWL, Warszawa 2008

94

2. Banaszkiewicz A., Radzikowski A. (red.), Pediatria. Podręcznik dla studentów

pielęgniarstwa. Wyd. Medipage, Warszawa 2008

3. Barczykowska E., Szewczyk M.T., Ślusarz R., Pielęgniarstwo w pediatrii,

Borgis, Warszawa 2006

4. Borkowski W., Opieka pielęgniarska nad noworodkiem, Wyd. Medycyna

Praktyczna, 2007

5. Cepuch G., Krzeczowska B., Perek M., Twarduś K., Modele pielęgnowania

dziecka przewlekle chorego. Podręcznik dla studiów medycznych, PZWL,

Warszawa 2011

6. Krawczyński M. (red.), Żywienie dzieci w zdrowiu i chorobie, Help-Med

Wydawnictwa Medyczne, Kraków 2008

7. Krawczyński M., Propedeutyka pediatrii, PZWL, Warszawa 2009

8. Kubicka K., Kawalec W. (red.), Pediatria, t.1/2, PZWL, Warszawa 2010

9. Obuchowicz A. (red.), Badanie podmiotowe i przedmiotowe w pediatrii, PZWL,

Warszawa 2007

10. Pawlaczyk B. (red.), Pielęgniarstwo pediatryczne, PZWL, Warszawa 2007

11. Pawlaczyk B. (red.), Zarys pediatrii. Podręcznik dla studiów medycznych, PZWL,

Warszawa 2006

12. Rakowska-Róziewicz (red.), Wybrane standardy i procedury w pielęgniarstwie

pediatrycznym. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych, Czelej, Lublin 2001

Literatura

uzupełniająca

1. Baker C. (red.), Choroby zakaźne u dzieci, PZWL, Warszawa 2009

2. Bożkowa K., Siwińska-Gołębiowska H., Prokopczyk J., Kamińska E.,

Dawkowanie leków u noworodków, dzieci i młodzieży, PZWL, Warszawa 2008

3. Chybicka A. (red.), Od objawu do nowotworu. Wczesne rozpoznawanie chorób

nowotworowych u dzieci, Urban & Partner, Wrocław 2009

4. Czernik J. (red.), Chirurgia dziecięca, PZWL, Warszawa 2005

5. Dróżdż-Gessner Z. (red. wyd. pol.), Pielęgniarstwo pediatryczne Delmara, Wyd.

Urban & Partner, Wrocław 2006

6. El Habbal M.H., Marks S.D., Smith P.K., Spitz L., Strobel S., Choroby wieku

dziecięcego, PZWL, Warszawa 2010

7. Kawalec W., Kubicka K.(red.), Repetytorium z pediatrii, PZWL, Warszawa 2005

8. Kawalec W., Milanowski A.(red.): Diagnostyka różnicowa najczęstszych

objawów w praktyce pediatrycznej, PZWL, Warszawa 2003

9. Koper A., Wrońska I, Problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobą

nowotworową, Czelej, Lublin 2003

10. Muscari M.E. (red. wyd. pol. Bernat K.), Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne,

PZWL, Warszawa 2010

11. Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M. (red.), Karmienie piersią.

Podręcznik, Komitet Upowszechniania Karmienia Piersią, Warszawa 2006

12. Otto–Buczkowska E. (red.), Cukrzyca w populacji wieku rozwojowego - co

nowego?, Wyd. Cornetis, Wrocław 2009

13. Otto–Buczkowska E. (red.), Pediatria - co nowego?, Wyd. Cornetis, Wrocław

2007

14. Pietrzyk J. (red.), Wybrane zagadnienia z pediatrii, t. I-V, Wyd. UJ, Kraków

2005

15. Pilewska-Kozak A.B. (red.), Opieka nad wcześniakiem, PZWL, Warszawa 2009

16. Piskorz-Ogórek K. (red.), Wybrane programy edukacji zdrowotnej w pediatrii.

Praktyczny poradnik dla pielęgniarek, studentów pielęgniarstwa i zdrowia

publicznego, Wyd.Verlag Dashofer, Warszawa 2010

17. Quattromani F., Handal G., Lampe R., Pediatria: pytania i odpowiedzi, PZWL,

Warszawa 2009

18. Stack Ch., Dobbs P., Podstawy intensywnej terapii dzieci, PZWL, Warszawa

2007

19. Stelmach I.M. (red.), Astma dziecięca. Wybrane zagadnienia, PZWL, Warszawa

2008

95

20. Strużyna J., Wczesne leczenie oparzeń, PZWL, Warszawa 2006

21. Woynarowska B. (red.), Profilaktyka w pediatrii, PZWL, Warszawa 2008

22. Wójcik R. (przeł.), Leczenie bólu nowotworowego i opieka paliatywna nad

dziećmi, Warszawskie Hospicjum dla dzieci, Media Rodzina, Warszawa 2001

23. Zakrzewski K.(red.), Nowotwory mózgu wieku dziecięcego, Czelej, Lublin 2004

24. Zawitkowski P., Co nieco o rozwoju dziecka, Wyd. Zawitkowski i Sp.,

Warszawa 2007

Przedmiot CHIRURGIA

I PIELĘGNIARSTWO CHIRURGICZNE

symbol OS-

CHiPCH

Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

375 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 40

Ćwiczenia 30

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

25

Zajęcia

praktyczne

120

Praktyki

zawodowe

160

ECTS 14 punktów

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_D.W3.wyjaśnia etiopatogenezę,

objawy kliniczne, przebieg,

leczenie, rokowanie i opiekę

pielęgniarską w schorzeniach

chirurgicznych,

K_D.W 5.zna zasady diagnozowania

w pielęgniarstwie chirurgicznym,

K_D.W 6.zna zasady planowania

opieki nad chorym w zależności

od wieku i stanu zdrowia,

K_D.W 7.zna zasady przygotowania

pacjenta, opieki w trakcie oraz po

badaniach i zabiegach

Absolwent:

K_D.U1.gromadzi informacje

o pacjencie chirurgicznym,

formułuje diagnozę

pielęgniarską, ustala cele

i plan opieki, wdraża

interwencje pielęgniarskie

oraz dokonuje ewaluacji

opieki,

K_D.U 2.organizuje opiekę

pielęgniarską nad pacjentem

po zabiegu operacyjnym,

uwzględniając tryb przyjęcia

do szpitala, typ zabiegu,

Absolwent:

K_D.K.3. szanuje

godność i autonomię

osób powierzonych

opiece,

K_D.K.4. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową, dążąc do

profesjonalizmu,

K_D.K5. przestrzega

praw pacjenta,

K_D.K6. rzetelnie

i dokładnie wykonuje

powierzone obowiązki

96

diagnostycznych wykonywanych

u pacjentów w różnym wieku

i stanie zdrowia,

K_D.W8.charakteryzuje grupy leków

i ich działanie na chorego

w różnych schorzeniach

chirurgicznych z uwzględnieniem

działań niepożądanych, interakcji

z innymi lekami i dróg podania,

K_D.W10. zna zasady przygotowania

chorego do samoopieki

w zależności od jego wieku i stanu

zdrowia,

K_D.W12.zna rolę pielęgniarki przy

przyjęciu chorego do

przedsiębiorstwa podmiotu

leczniczego w zależności od

wieku i stanu zdrowia,

K_D.W30.zna zasady żywienia

chorych, z uwzględnieniem

leczenia dietetycznego, wskazań

przed- i pooperacyjnych,

K_D.W31. charakteryzuje czynniki

zwiększające ryzyko

okołooperacyjne,

K_D.W32. zna zasady przygotowania

pacjenta do zabiegu operacyjnego

w trybie pilnym i nagłym oraz

w chirurgii jednego dnia,

K_D.W 33. zna kierunki obserwacji

pacjenta po zabiegu operacyjnym,

w celu zapobiegania wczesnym

i późnym powikłaniom,

K_D.W.34wymienia objawy,

charakteryzuje przebieg i sposoby

postępowania w określonych

jednostkach chorobowych

leczonych chirurgicznie,

K_D.W35.wyjaśnia działania

zintegrowanego systemu opieki

stomijnej i innych stowarzyszeń na

rzecz zdrowia,

K_D.W41.zna zasady przygotowania sali

operacyjnej do zabiegu w znieczuleniu

ogólnym i regionalnym,

K_D.W42.charakteryzuje kierunki

obserwacji pacjenta w trakcie zabiegu

operacyjnego, obejmujące

monitorowanie w zakresie

podstawowym i rozszerzonym.

rodzaj znieczulenia,

K_D.U10.ocenia stan ogólny

pacjenta w kierunku

powikłań pooperacyjnych,

K_D.U 12.przygotowuje

pacjenta do badań

diagnostycznych pod

względem fizycznym

i psychicznym,

K_D.U19.prowadzi żywienie

enteralne, i parenteralne

dorosłych i dzieci

z wykorzystaniem różnych

technik,

K_D.U20.rozpoznaje

powikłania leczenia

farmakologicznego,

dietetycznego, leczniczo-

pielęgnacyjnego,

K_D.U26.przekazuje informacje

o stanie zdrowia chorego

członkom zespołu

terapeutycznego,

K_D.U29.ocenia poziom bólu,

reakcję chorego na ból

i nasilenie bólu oraz stosuje

postępowanie

przeciwbólowe,

K_D.U32.dostosowuje

interwencje pielęgniarskie

do rodzaju problemów

pielęgnacyjnych,

K_D.U.33.prowadzi

dokumentację opieki nad

chorym

(kartę obserwacji, zabiegów

pielęgniarskich i raportów,

kartę rejestru zakażeń

szpitalnych, profilaktyki

i leczenia odleżyn oraz kartę

informacyjną z zaleceniami

w zakresie samoopieki.

zawodowe,

K_D.K7. przestrzega

tajemnicy zawodowej,

K_D.K8. współdziała

w ramach zespołu

interdyscyplinarnego

w rozwiązywaniu

dylematów etycznych

z zachowaniem zasad

kodeksu etyki

zawodowej.

.

TREŚCI NAUCZANIA

97

Wykłady

1. Specyfika oddziału chirurgicznego

2. Przygotowanie chorego do leczenia i zabiegu operacyjnego – informacja pacjenta

i zgoda na leczenie.

3. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, równowagi kwasowo-zasadowej -

rodzaje, przyczyny i ich leczenie.

4. Wskazania i podstawowe zasady przetaczania krwi i preparatów krwiopochodnych.

5. Leczenie żywieniowe w chirurgii.

6. Walka z bólem w oddziale chirurgicznym. Znieczulenia- rodzaje, wskazania

i przebieg.

7. Wstrząs – przyczyny i objawy. Problemy pielęgnacyjne u chorego we wstrząsie.

8. Urazy głowy i kręgosłupa ich rozpoznawanie i leczenie. Pacjent

neurochirurgiczny.

9. Urazy układu kostno-szkieletowego i ich rozpoznawanie i leczenie.

10. Postępowanie w oparzeniach i odmrożeniach.

11. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w najczęstszych nowotworach.

12. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w chirurgicznych chorobach tarczycy,

nadnerczy i trzustki.

13. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w wybranych chorobach klatki

piersiowej. Ropniak opłucnej. Odma opłucnowa. Opieka nad pacjentem z

drenażem opłucnej.

14. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w chorobach chirurgicznych

przewodu pokarmowego.

15. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w chirurgicznych chorobach układu

moczowo- płciowego.

16. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w chorobach tętnic i żył. Pacjent

kardiochirurgiczny.

17. Wybrane zagadnienia z chirurgii dziecięcej.

Ćwiczenia 1. Praca pielęgniarki w oddziale chirurgicznym i sali pooperacyjnej, na bloku

operacyjnym oraz w zespole poradni chirurgicznych.

2. Czynniki wpływające na adaptację chorych w oddziałach chirurgicznych.

3. Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym i planowym.

4. Podstawowe zasady opieki pielęgniarskiej po zabiegach operacyjnych, reakcje

organizmu na zabieg operacyjny. rodzaje powikłań pooperacyjnych

i zapobieganie im.

5. Udział pielęgniarki w edukacji pacjentów chirurgicznych.

6. Badania diagnostyczne w wybranych schorzeniach przewodu pokarmowego

i zasady pielęgnacji pacjentów poddanych tym badaniom.

7. Pielęgnowanie pacjenta po zabiegu operacyjnym w obrębie przewodu

pokarmowego.

8. Zintegrowany system opieki stomijnej i innych stowarzyszeń o profilu

chirurgicznym.

9. Badania diagnostyczne w chorobach narządów klatki piersiowej oraz

pielęgnowanie pacjentów poddanych tym badaniom.

10. Przygotowanie i opieka pooperacyjna w przypadku zabiegów w obrębie klatki

piersiowej.

11. Badania diagnostyczne w chorobach układu moczowo-płciowego

i pielęgnowanie pacjentów poddanych tym badaniom.

12. Pielęgnowanie pacjenta ze schorzeniami w obrębie układu moczowego

z uwzględnieniem wskazań i metod leczenia chirurgicznego.

13. Pielęgnowanie pacjenta po urazach narządu ruchu leczonego za pomocą

opatrunku gipsowego oraz wyciągu.

14. Aspekty pielęgnacyjne w chorobie oparzeniowej. Postępowanie doraźne

w oparzeniach.

15. Odżywianie chorych chirurgicznie.

16. Zapobieganie zakażeniom w chirurgii.

98

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Badania dodatkowe u chorych chirurgicznie: badania laboratoryjne,

rentgenowskie, ultradźwiękowe, izotopowe, endoskopowe.

2. Przeszczepianie narządów: przeszczepianie nerek, wątroby, serca, trzustki.

3. Nowotwory: klasyfikacja nowotworów i ocena zaawansowania procesu

nowotworowego, zasady leczenia nowotworów.

4. Gospodarka wodno – elektrolitowa i równowaga kwasowo-zasadowa.

5. Żywienie pozajelitowe :wskazania do żywienia pozajelitowego, stosowane

preparaty, powikłania żywienia pozajelitowego, kontrola metaboliczna w czasie

żywienia pozajelitowego.

6. Przetaczanie krwi i jej pochodnych: podstawy serologii, najczęściej stosowane

preparaty krwi, ogólne zasady przetaczania krwi i preparatów krwiopochodnych,

powikłania poprzetoczeniowe, przepisy prawne dotyczące przetaczania krwi i jej

preparatów.

7. Operacje kardiochirurgiczne, torakochirurgiczne: okres przedoperacyjny, opieka

pooperacyjna w kardio- i torakochirurgii.

8. Choroby naczyń obwodowych: choroby tętnic, choroby żył- obraz kliniczny,

zasady postępowania operacyjnego.

9. Zakażenia w chirurgii, etiologia, patogeneza.

10.Zaburzenia odporności u chorych chirurgicznie, zakażenie a odporność, niedobory

immunologiczne testy laboratoryjne oceny stanu odporności.

Zajęcia

praktyczne

Oddział chirurgii ogólnej:

1. Przygotowanie do zabiegu operacyjnego, pielęgnowanie w okresie tak zwanej

choroby chirurgicznej z uwzględnieniem stanów zwiększających ryzyko

operacyjne.

2. Pielęgnowanie pacjentów po zabiegu operacyjnym obrębie przewodu

pokarmowego ze szczególnym uwzględnieniem pacjentów z wyłonioną stomią.

3. Praca dydaktyczno-wychowawcza z pacjentami obciążonymi chorobą

niedokrwienną kończyn dolnych.

4. Problemy pielęgnacyjne pacjentek po mastektomii.

5. Aspekty pielęgnacyjne w chorobie oparzeniowej.

Oddział urologiczny:

1. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta leczonego chirurgicznie z powodu schorzeń

układu moczowego.

2. Przygotowanie chorego do badań radiologicznych i endoskopowych układu

moczowego.

3. Pielęgnowanie pacjentów z kamicą układu moczowego.

4. Pielęgnowanie pacjentów po zabiegach endourologicznych i operacjach

w zakresie układu moczowego.

5. Pielęgnowanie pacjentów z drenażami dróg moczowych.

Oddział urazowo-ortopedyczny:

1. Praca dydaktyczno- wychowawcza z pacjentami oddziału urazowo-

ortopedycznego.

2. Zasady pielęgnowania chorych z obrażeniami wielomiejscowymi

i wielonarządowymi

3. Problemy pielęgnacyjne po urazach narządu ruchu leczonego za pomocą

opatrunku gipsowego.

4. Problemy pielęgnacyjne po urazach narządu ruchu leczonego za pomocą wyciągu.

5. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta po amputacji kończyn.

Praktyki

zawodowe

Blok Operacyjny:

1. Poznanie struktury organizacyjnej bloku operacyjnego.

2. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta przygotowywanego do znieczulenia

(z uwzględnieniem sposobu znieczulenia).

3. Rola i zadania instrumentariuszek podczas zabiegów operacyjnych.

4. Rola zespołu operacyjnego w zapobieganiu zakażeniom w bloku operacyjnym.

99

Oddział urazowo-ortopedyczny:

1.Realizacja całościowej opieki pielęgniarskiej nad pacjentem po urazach narządu

ruchu z uwzględnieniem metod chirurgicznego leczenia(np. wyciągi, opatrunki

gipsowe, zabiegi operacyjne).

Oddział chirurgii ogólnej:

1. Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad pacjentem ze schorzeniami

chirurgicznymi leczonymi zachowawczo i operacyjnie.

2. Realizacja całościowej opieki pielęgniarskiej pacjenta leczonego w poradniach

chirurgicznych.

Oddział urologiczny:

Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad pacjentem ze schorzeniami

urologicznymi leczonymi zachowawczo i operacyjnie.

Metody

nauczania

Wykłady:

wykład informacyjny,

wykład problemowy,

dyskusja dydaktyczna,

metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

metoda programowana z użyciem komputera,

studium przypadku,

pokaz na fantomie i modelu,

film,

dyskusja dydaktyczna,

pogadanka.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

studiowanie literatury,

prezentacja multimedialna,

dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia praktyczne:

zajęcia praktyczne w pracowni umiejętności pielęgniarskich; w oddziałach

szpitalnych,,

instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

dyskusja dydaktyczna,

seminarium.

Praktyki zawodowe:

praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,

instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

dyskusja dydaktyczna,

seminarium.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po III semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń, na których

obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Ciuruś M. (red.), Pielęgniarstwo operacyjne, Wydaw. Makmed, Lublin 2007

2. Czarnecka Z., Malińska W. (red.), Instrumentarium i przebieg zabiegów:

w chirurgii, ginekologii i urologii, Wydaw. Makmed, Lublin 2006

3. Fibak J. (red.), Chirurgia . Podręcznik dla studentów, PZWL, Warszawa 2006

4. Fibak J (red.),Chirurgia. Repetytorium, PZWL, Warszawa 2006

5. Gaździk T.S .(red.), Ortopedia i traumatologia, PZWL, Warszawa 2005

6. Głuszek S. (red.), Chirurgia: podręcznik dla studentów wydziałów nauk o zdrowiu,

Czelej, Lublin 2008

7. Kapała W. (red.),Pielęgniarstwo w chirurgii, Wyd. Czelej, Lublin 2006

8. Łukieńczuk T. (red.), Pielęgniarstwo operacyjne, Wydaw. Urban&Partner,

Wrocław 2010

100

9. Rowiński W., Dziak A. (red.), Chirurgia dla pielęgniarek, PZWL, Warszawa 2002

10.Walewska E. (red.), Podstawy pielęgniarstwa chirurgicznego, PZWL, Warszawa

2006

Literatura

uzupełniająca

1. Brongel L., Duda K. (red.), Mnogie i wielonarządowe obrażenia ciała, PZWL,

Warszawa 2011

2. Hirt R., Bubser M. (red.), Podręcznik anestezjologii dla pielęgniarek, PZWL,

Warszawa 2010

3. Jakubaszka J. (red.), Pielęgniarstwo, Wyd. I , Wrocław, Urban & Partner 2001

4. Noszczyk W. (red.), Chirurgia T. 1-2, PZWL, Warszawa 2005

5. Pizzutillo P.D. (red. A. Gregosiewicz), Ortopedia dziecięca, Wyd. Czelej, Lublin

1999

6. Woźniewski M., Kołodziej J (red.), Rehabilitacja w chirurgii, PZWL, Warszawa

2006

Przedmiot POŁOŻNICTWO, GINEKOLOGIA

I PIELĘGNIARSTWO

POŁOŻNICZO-GINEKOLOGICZNE

symbol OS-PGiPPG

Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

190 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 15

Ćwiczenia 25

Zajęcia bez

udziału

nauczyciela

30

Zajęcia

praktyczne

80

praktyki

zawodowe

40

ECTS 7 punktów

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_D.W5. zna zasady

diagnozowania

w pielęgniarstwie położniczo –

ginekologicznym,

K_D.W19. omawia patofizjologię

i objawy kliniczne chorób

i stanów zagrożenia życia

noworodka i wcześniaka,

Absolwent:

K_D.U1. gromadzi informacje,

formułuje diagnozę

pielęgniarska, ustala cele

i plan opieki, wdraża

interwencje pielęgniarskie

oraz dokonuje ewaluacji

opieki,

K_D.U2. rozpoznaje

Absolwent:

K_D.K1. szanuje godność

i autonomię osób

powierzonych opiece,

K_D.K5. przestrzega praw

pacjenta,

K_D.K6. rzetelnie i dokładnie

wykonuje powierzone

obowiązki zawodowe,

101

K_D.W20. charakteryzuje

podstawy opieki nad

wcześniakiem i noworodkiem,

K_D.W21. wyjaśnia cel i zasady

opieki przedkoncepcyjnej,

K_D.W22. charakteryzuje

mechanizm i okresy porodu

fizjologicznego,

K_D.W23. zna zasady planowania

opieki nad kobieta w ciąży

fizjologicznej i połogu,

K_D.W24. identyfikuje

etiopatogenezę schorzeń

ginekologicznych.

uwarunkowania zachowania

zdrowia odbiorców opieki

w rożnym wieku i stanie

zdrowia,

K_D.U5. prowadzi

profilaktykę powikłań

w przebiegu chorób,

K_D.U22. prowadzi rozmowę

terapeutyczną,

K_D.U26. przekazuje

informacje o stanie zdrowia

kobiety członkom zespołu

terapeutycznego

K_D.U32. dostosowuje

interwencje pielęgniarskie

do rodzaju problemów

pielęgnacyjnych.

K_D.K7. przestrzega

tajemnicy zawodowej,

K_D.K8. współdziała

w ramach zespołu

interdyscyplinarnego

w rozwiązywaniu

dylematów etycznych

z zachowaniem zasad

kodeksu etyki zawodowej,

K_D.K9. jest otwarty na

rozwój podmiotowości

własnej i pacjentki,

K_D.K10. przejawia empatie

w relacji z pacjentką i jej

rodziną oraz

współpracownikami.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Biologiczny rytm płodności.

2. Cele i zadania opieki przedkoncepcyjnej.

3. Planowanie rodziny, metody regulacji poczęć, przygotowanie do rodzicielstwa.

4. Zapłodnienie, rozwój zarodka i płodu.

5. Zmiany zachodzące w organizmie kobiety pod wpływem ciąży.

6. Metody diagnostyczne w położnictwie i ginekologii.

7. Wybrane zagadnienia z patologii ciąży – choroby współistniejące z ciążą: gestoza,

konflikt serologiczny i ich wpływ na stan noworodka.

8. Stany zapalne narządu rodnego.

9. Profilaktyka onkologiczna i promocja zdrowia w ginekologii – rak piersi.

10.Profilaktyka onkologiczna i promocja zdrowia w ginekologii – schorzenia

nowotworowe narządu rodnego kobiety.

Ćwiczenia 1. Poradnictwo przedciążowe jako forma promocji zdrowej ciąży. Opieka nad

kobietą ciężarną z ciążą fizjologiczną

2. Czas trwania ciąży, Rozpoznanie ciąży. Sposoby obliczania terminu porodu.

3. Metody diagnostyczne w ciąży fizjologicznej i ciąży wysokiego ryzyka.

4. Przygotowanie kobiety ciężarnej i jej rodziny do świadomego uczestnictwa

w porodzie – psychoprofilaktyka porodu, szkoła rodzenia.

5. Postępowanie położniczo – pielęgnacyjne w porodzie fizjologicznym.

6. Obserwacja i pielęgnacja położnicy w połogu fizjologicznym, powikłanym

i po cięciu cesarskim.

7. Obserwacja i pielęgnacja noworodka dojrzałego i wcześniaka po urodzeniu

i dalszych dobach życia.

8. Standard postępowania pielęgniarskiego z noworodkiem ciężko chorym.

9. Przebieg laktacji – rola i zadania pielęgniarki w promowaniu karmienia naturalnego.

10.Problemy zdrowotne kobiet w okresie pokwitania, dojrzałości płciowej

i przekwitania.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Organizacja i funkcjonowanie opieki nad matką i dzieckiem w Polsce.

2. Zalecenia Światowej Organizacji zdrowia (WHO) w zakresie karmienia piersią:

Program Promocji Karmienia Piersią w Polsce, Inicjatywa Szpital Przyjazny

Dziecku.

3. Przygotowanie ciężarnej do cięcia cesarskiego nagłego i planowanego.

4. Połóg patologiczny: zakażenie krocza, jamy macicy, posocznica połogowa.

5. Zalety systemu roomin – in.

6. Organizacja pracy i zadania pielęgniarki w zapobieganiu zakażeniom w oddziale

położniczym

Zajęcia 1. Prowadzenie porodu fizjologicznego zgodnie z zaleceniami WHO

102

praktyczne 2. Fizjologia połogu – obserwacja i pielęgnacja położnicy w połogu fizjologicznym

i po cięciu cesarskim.

3. Obserwacja i pielęgnacja położnicy w połogu powikłanym.

4. Obserwacja i pielęgnacja noworodka dojrzałego i przedwcześnie urodzonego.

5. Patofizjologia, objawy kliniczne wybranych chorób noworodka i stanów

zagrożenia życia noworodka i wcześniaka.

6. Promocja karmienia piersią – przebieg laktacji, podtrzymywanie laktacji,

rozwiązywanie najczęstszych problemów związanych z laktacją.

7. Pielęgnowanie i edukacja kobiet w stanach zapalnych narządu rodnego.

8. Opieka nad kobietą z nowotworem narządu rodnego.

9. Opieka nad kobietą z nowotworem piersi.

10. Problemy zdrowotne i pielęgnowanie kobiet w wieku przekwitania

Praktyki

zawodowe

Oddział położniczy: Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad położnicą po porodzie

fizjologicznym, po porodzie zabiegowymi operacyjnym (CC).

Oddział neonatologiczny:

Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad:

- noworodkiem donoszonym,

- noworodkiem niedonoszonym (wcześniakiem),

- noworodkiem w stanie zagrożenia życia.

Oddział ginekologiczny:

Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad kobietą ze schorzeniami

ginekologicznymi leczoną zachowawczo i operacyjnie.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- studium przypadku,

- pokaz na fantomie i modelu,

- film,

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia praktyczne:

- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Praktyki zawodowe:

- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po V semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń, na których

obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Bałanda A. (red.), Opieka nad noworodkiem, PZWL, Warszawa 2009

2. Bień A.M., Opieka nad kobietą ciężarną PZWL, Warszawa 2009

3. Boyle, M. (red), Stany nagłe w okresie okołoporodowym, PZWL, Warszawa

103

2008

4. Borkowski W.M., Bacz A., Goplańska Ż., Opieka pielęgniarska nad

noworodkiem, Kraków, WMP 1994

5. Bręborowicz G.H. (red), Położnictwo, Podręcznik dla położnych i pielęgniarek,

PZWL, Warszawa 2005

6. Dudenhausen J.W., Pschyrembel W., Położnictwo praktyczne i operacje

położnicze, PZWL, Warszawa 2009

7. Fleischer A. C.; Ultrasonografia w ginekologii i położnictwie, PZWL, Warszawa

2005

8. Kruszyński Z., Anestezjologia położnicza. Położnicze stany naglące, PZWL,

Warszawa 2007

9. Łepecka- Klusek C., Pielęgniarstwo we współczesnym położnictwie i ginekologii,

Czelej, Lublin 2003

10. Opala T. (red.), Ginekologia: podręcznik dla położnych, pielęgniarek

i fizjoterapeutów, PZWL, Warszawa 2006

11. Paszkowski T. (red.), Wybrane zagadnienia z ginekologii i położnictwa

w praktyce lekarza rodzinnego, Wydaw. Czelej, Lublin 2005

12. Pisarski T. (red.), Położnictwo i ginekologia: podręcznik dla studentów, PZWL,

Warszawa 2001

13. Pilewska-Kozak A. B. (red.), Opieka nad wcześniakiem, PZWL, Warszawa 2009

14. Respondek-Liberska M. (red.), Kardiologia prenatalna dla położników

i kardiologów dziecięcych, Wydaw. Czelej, Lublin 2006

15. Romer T.E. (red.), Endokrynologia kliniczna: dla ginekologa, internisty

i pediatry, Springer PWN, Warszawa 1998

16. Spaczyński M., Kędzia W., Nowak-Markwitz E. (red.), Rak szyjki macicy:

profilaktyka, diagnostyka i leczenie, PZWL, Warszawa 2009

17. Stadnicka G. (red.), Opieka przedkoncepcyjna, PZWL, Warszawa 2009

Literatura

uzupełniająca

1. Bręborowicz G.H. (red.), Położnictwo i ginekologia; T. 1; Położnictwo, T. 2;

Ginekologia, PZWL, Warszawa 2006

2. Chamberlain G., Wszystko o ciąży, PZWL,Warszawa 1992

3. Domżał – Drzewicka R., E. Gałęziowska (red.), Nowoczesne metody

rozpoznawania płodności, Wyd. Makmed, Lublin 2007

4. Martus G.(red.), Ginekologia i położnictwo, Urban & Partner, Wrocław 2006

5. Pisarski T., Położnictwo i ginekologia. PZWL, Warszawa 2001

6. Troszyński M., Ćwiczenia położnicze. Warszawa, PZWL 2004

Przedmiot PSYCHIATRIA

I PIELĘGNIARSTWO PSYCHIATRYCZNE

symbol OS-PsiPPs

Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS

Jednostka w której realizowany jest

przedmiot nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

195 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 20

Ćwiczenia 25

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

30

Zajęcia

praktyczne

80

Praktyki 40

104

zawodowe

ECTS 7 punktów

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_D.W3. wyjaśnia etiopatogenezę,

objawy kliniczne , przebieg,

leczenie, rokowanie i opiekę

pielęgniarską w zaburzeniach

psychicznych,

K_D.W 5. zna zasady

diagnozowania w

pielęgniarstwie

psychiatrycznym,

K_D.W6. zna zasady planowania

opieki nad chorymi w zależności

od wieku i stanu zdrowia,

K_D.W 8. charakteryzuje leki

psychotropowe i ich działanie na

chorego w różnych schorzeniach

psychiatrycznych

z uwzględnieniem działań

niepożądanych, interakcji

z innymi lekami i dróg podania,

K_D.W 9. zna zasady opieki nad

pacjentem z zaburzeniami

psychicznymi,

K_D.W 14. zna swoiste zasady

organizacji opieki

psychiatrycznej

K_D.W 28. zna zasady

obowiązujące przy zastosowaniu

przymusu bezpośredniego,

K_D.W 30. zna zasady żywienia

chorych psychicznie

z uwzględnieniem leczenia

dietetycznego.

.

Absolwent:

K_D.U1. gromadzi informacje

o pacjencie

psychiatrycznym,

analizuje zebrane dane

w celu sformułowania

diagnozy pielęgniarskiej,

ustala cele i plan opieki,

wdraża interwencje

pielęgniarskie oraz

dokonuje ewaluacji opieki,

K_D.U 3. prowadzi

poradnictwo w zakresie

samoopieki pacjentów

z zaburzeniami

psychicznymi,

K_D.U 10. ocenia stan ogólny

pacjenta uwzględniając

jego reakcję na chorobę

i hospitalizację

K_D.U 12. przygotowuje

chorego do badań

diagnostycznych

i stosowanych metod

terapii w różnych

zaburzeniach

psychicznych,

K_D.U 13. dokumentuje

sytuację zdrowotną

pacjenta z zaburzenia

psychicznymi, dynamikę

jej zmian i realizowaną

opiekę pielęgniarską,

K_D.U 31. przewiduje skutki

postępowania pacjenta

z określonymi

zaburzeniami

psychicznymi,

K_D.U22. prowadzi rozmowę

terapeutyczną,

K_D.U 33. dostosowuje

interwencje pielęgniarskie

do rodzaju problemów

pielęgnacyjnych.

Absolwent:

K_D.K.5. szanuje godność

i autonomię osób

powierzonych opiece,

K_D.K.6. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową, dążąc do

profesjonalizmu,

K_D.K5. przestrzega praw

pacjenta,

K_D.K6. rzetelnie i dokładnie

wykonuje powierzone

obowiązki zawodowe,

K_D.K7. przestrzega

tajemnicy zawodowej,

K_D.K8. współdziała

w ramach zespołu

interdyscyplinarnego

w rozwiązywaniu

dylematów etycznych

z zachowaniem zasad

kodeksu etyki zawodowej.

TREŚCI NAUCZANIA

105

Wykłady 1. Definiowanie choroby psychicznej i zaburzeń psychicznych. Objawy zaburzeń

psychicznych.

2. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych. Leczenie psychiatryczne.

3. Zespoły zaburzeń psychicznych.

4. Metody diagnostyczne stosowane w psychiatrii.

5. Zaburzenia świadomości- definicja, ilościowe i jakościowe zaburzenia

świadomości.

6. Schizofrenia-diagnostyka i terapia. Zespoły natręctw, przyczyny, diagnozowanie,

rokowanie.

7. Zaburzenia snu, odżywiania-definicje, rozpoznanie, postępowanie medyczne.

8. Zaburzenia osobowości. Upośledzenia umysłowe. Zespoły depresyjne,

postępowanie medyczne. Choroby afektywne objawy i postępowanie z chorym.

Zaburzenia dysocjacyjne, objawy ,postępowanie medyczne.

9. Zaburzenia pod postacią somatyczną- rozpoznanie-postępowanie medyczne.

Zaburzenia seksualne-objawy, postępowanie medyczne.

10.Psychozy alkoholowe. Uzależnienia, kwalifikacja, formy terapii. Samobójstwa.

11.Psychiatria sądowa. Opiniowanie sądowo-psychiatryczne.

12.Zaburzenia psychiczne wieku dziecięcego i młodzieńczego.

13.Społeczność terapeutyczna w oddziale psychiatrycznym.

14.Lecznictwo psychiatryczne w Polsce.

15.Ośrodki i zakłady terapii osób uzależnionych w Polsce.

16.Zespół terapeutyczny w oddziale psychiatrycznym. Zaliczenie przedmiotu.

Ćwiczenia 1. Specyfika pracy pielęgniarki w opiece nad osobami psychicznie chorymi. Ustawa

ochronie zdrowia psychicznego. Promocja zdrowia psychicznego.

2. Standard przyjęcia pacjenta do oddziału psychiatrycznego.

3. Pielęgnacja pacjenta objętego terapią psychiatryczną w oddziale psychiatrycznym.

4. Pielęgnacja dziecka z zaburzeniami psychicznymi przebywającym w oddziale

psychiatrycznym.

5. Pielęgnacja osoby z niedorozwojem umysłowym, przebywającym w oddziale

psychiatrycznym.

6. Komunikowanie się z chorym psychicznie.

7. Społeczność terapeutyczna w oddziale psychiatrycznym Stosowanie przymusu

bezpośredniego w oddziale psychiatrycznym.

8. Zasady organizowania opieki nad osobą z zaburzeniami psychicznymi,

psychoterapia, socjoterapia. Edukacja pacjenta z zaburzeniami psychicznymi.

9. Przygotowanie pacjenta do samoopieki. Treningi zachowań pacjenta.

10.Metody terapii stosowane w psychiatrii-udział pielęgniarki.

11.Praca pielęgniarki w środowiskowej opiece nad osobami z zaburzeniami

psychicznymi w miejscu ich zamieszkania.

12.Środowiskowe domy opieki, stowarzyszenia, ośrodki- rola i zadania w opiece nad

osobami z zaburzeniami psychicznymi, zadania pielęgniarki.

13.Standard wypisania pacjenta z oddziału psychiatrycznego.

14.Dokumentacja pielęgniarska w opiece nad pacjentem psychiatrycznym.

15.Edukacja rodziny pacjenta z zaburzeniami psychicznymi

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Zaburzenia psychiczne w różnych okresach życia człowieka. Rola pielęgniarki

w opiece nad osobami z zaburzeniami psychicznymi.

2. Choroby psychiczne - opieka pielęgniarska.

3. Psychoterapia i socjoterapia - rola pielęgniarki.

4. Pielęgnacja pacjenta w środowisku zamieszkania.

5. Komunikowanie się z pacjentem z zaburzeniami psychicznymi.

6. Nieprofesjonalne formy pomocy i opieki nad chorymi psychicznie.

7. Terapia zajęciowa w psychiatrii.

106

Zajęcia

praktyczne

Oddział psychiatryczny:

1. Specyfika pracy pielęgniarki w oddziale psychiatrycznym.

2. Problemy pielęgnacyjne u pacjentów przebywających w oddziale psychiatrycznym.

3. Zdiagnozowanie, opracowanie planu pielęgnacji, realizacja, ocena.

4. Udział pielęgniarki w leczeniu pacjenta z zaburzeniami psychicznymi.

5. Uczestniczenie pielęgniarki w psychoterapii indywidualnej i grupowej pacjentów

z zaburzeniami psychicznymi.

6.Przygotowanie pacjenta do samoopieki z udziałem rodziny.

Praktyki

zawodowe

1. Problemy pielęgnacyjne występujące u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi,

przebywających w oddziale psychiatrycznym.

2. Ustalenie planu pielęgnacji wybranych pacjentów.

3. Realizacja planu pielęgnacji pod nadzorem nauczyciela.

4. Ocena realizacji planu pielęgnacji.

5. Ocena i samoocena, podsumowanie zajęć.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- studium przypadku,

- film,

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia praktyczne:

- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Praktyki zawodowe:

- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po V semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń, na których

obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Baczewska B., Bielemuk A., Cegła B., Repetytorium z pielęgniarstwa. PZWL,

Warszawa 2010

2. Bilikiewicz A., Lewandowski J., Radziwiłowicz P., Psychiatria. Repetytorium.

PZWL, Warszawa 2003

3. Bilikiewicz A., Kompendium psychiatrii, psychoterapii i medycyny

psychosomatycznej, PZWL, Warszawa 2008

4. Heitzman J, (red.), Psychiatria, PZWL, Warszawa 2007

5. Kimak K., Zbiór standardów przyjęcia, opieki, socjalizacji i wypisu chorego ze

szpitala psychiatrycznego, Czelej, Lublin 2002

6. Wilczek-Różyczka E., Pielęgniarstwo psychiatryczne, Czelej, Lublin 2008

Literatura

uzupełniająca

1. Grzywa A., Oblicza psychozy. Czelej, Lublin 2005

2. Płotka A., Zdrowy styl życia psychicznego. Wyd. Neuro Centrum, Lublin 2003

3. Grzywa A., Oblicza psychozy. Wyd. Czelej

107

4. Namysłowska I., Psychiatria dzieci i młodzieży. PZWL. Warszawa 2008

5. Wilczek-Różyczka E., Komunikowanie się z chorym psychicznie, Czelej, Lublin

2007

6. Akty prawne.

Przedmiot ANESTEZJOLOGIA

I PIELĘGNIARSTWOW ZAGROŻENIU ŻYCIA

symbol OS-AiPZŻ

Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

160godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 20

Ćwiczenia 30

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

30

Zajęcia

praktyczne

40

Praktyki

zawodowe

40

ECTS 6 punkty

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_D.W1. wymienia objawy

zagrożenia życia w różnym

wieku,

K_D.W2. zna zasady oceny

stanu pacjenta w stanach

zagrożenia życia,

K_D.W5. zna zasady

diagnozowania

w pielęgniarstwie

anestezjologicznym,

K_D.W6. zna zasady

planowania opieki nad

chorymi w zależności od

wieku i stanu zdrowia,

K_D.W3. charakteryzuje

techniki i procedury

pielęgniarskie stosowane

u chorych w stanach

zagrożenia życia,

K_D.W 8. charakteryzuje

grupy leków stosowanych

w anestezjologii,

K_D.W26. zna metody

i techniki oraz narzędzia

oceny stanu świadomości

i przytomności,

Absolwent:

K_D.U 11. doraźnie podaje tlen,

K_D.U16. rozpoznaje stany

nagłego zagrożenia życia,

K_D.U 17.wykonuje defibrylację

automatyczną

i bezprzyrządowe udrażnianie

dróg oddechowych,

K_D.U 19. prowadzi żywienie

enteralne i parenteralne

dorosłych i dzieci

z wykorzystaniem różnych

technik, w tym pompy

obrotowo-perystaltycznej,

K_D.U 21. pielęgnuje pacjenta

z przetoką, rurką intubacyjną

i tracheotomijną,

K_D.U 25. prowadzi,

dokumentuje i ocenia bilans

płynów,

K_D.U 26. przekazuje informacje

o stanie zdrowia chorego

znajdującego się w stanie

zagrożenia życia członkom

zespołu terapeutycznego,

K_D.U 27. asystuje lekarzowi

w trakcie badań

Absolwent:

K_D.K.2.systematycznie

wzbogaca wiedzę zawodową

i doskonali umiejętności

zawodowe,

K_D.K5.przestrzega prawa

pacjenta,

K.D.K.6.rzetelnie i dokładnie

wykonuje powierzone

obowiązki zawodowe.

108

K_D.W 40. zna standardy

i procedury postępowania

w stanach zagrożenia

życia,

K_D.W 43. zna przebieg

procesu znieczulania oraz

zasady i metody opieki nad

pacjentem po znieczuleniu,

K_D.W 44. charakteryzuje

metody znieczulenia

regionalnego i zadania

pielęgniarki

anestezjologicznej

w trakcie i po znieczuleniu

regionalnym,

K_D.W 45. rozpoznaje stany

zagrożenia życia i opisuje

monitorowanie pacjentów

metodami przyrządowymi

i bezprzyrządowymi,

K_D.W 46. objaśnia

algorytmy postępowania

resuscytacyjnego

w zakresie BLS/ ALS,

K_D.W 47. zna zasady

profilaktyki zakażeń

w oddziałach intensywnej

terapii.

diagnostyczno-leczniczych.

K_D.U 28. prowadzi

dokumentację opieki nad

chorymi.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Zadania i organizacja oddziału intensywnej terapii.

2. Monitorowanie kliniczne i przyrządowe parametrów funkcji życiowych.

3. Zasady postępowania w stanach zagrożenia życia – resuscytacjakrążeniowo-

oddechowa.

4. Postępowanie i opieka nad pacjentem we wstrząsie.

5. Zasady tlenoterapii – sztuczna wentylacja płuc.

6. Chory nieprzytomny – postępowanie z chorym w śpiączce.

7. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej.

8. Postępowanie z pacjentem po urazie czaszkowo-mózgowym – ocena stanu

świadomości.

9. Wybrane zagadnienia z transplantologii.

10.Żywienie enteralne i parenteralne chorego w oddziale intensywnej terapii.

109

Ćwiczenia 1. Zadania i kompetencje pielęgniarki anestezjologicznej w zespole terapeutycznym

oddziału intensywnej terapii.

2. Intensywny nadzór bezprzyrządowy i przyrządowy pacjentów leczonych

w oddziale intensywnej terapii.

3. Pielęgnowanie chorego nieprzytomnego.

4. Pielęgnowanie chorego zaintubowanego i z tracheostomią.

5. Opieka nad pacjentem po resuscytacji krążeniowo-oddechowej.

6. Zadania diagnostyczne, lecznicze i opiekuńcze wobec chorego we wstrząsie.

7. Zadania pielęgniarki w postępowaniu z chorym w obrzęku płuc.

8. Rozpoznawanie stanów zagrożenia życia i planowanie opieki nad pacjentem.

9. Zasady pielęgnacji dojścia do naczyń krwionośnych.

10. Pielęgnowanie pacjentów po urazach czaszkowo-mózgowych.

11. Zasady opieki nad chorym z niewydolnością nerek.

12. Podstawy elektrokardiografii, technika wykonywania EKG, cechy

fizjologicznego elektrokardiogramu – udział pielęgniarki w elektroterapii.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Podstawowe zabiegi diagnostyczne i terapeutyczne wykonywane w oddziale

intensywnej terapii.

2. Zatrucia – zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem:

a. zatrucie barbituranami i środkami nasennymi,

b. zatrucie alkoholem,

c. zatrucie związkami fosforoorganicznymi (pescytydami),

d. zatrucie grzybami,

e. zatrucie tlenkiem węgla (czadem).

3. Wpływ wysokich i niskich temperatur na organizm.

4. Neurologiczne i neurochirurgiczne stany zagrożenia życia.

5. Specyfika leczenia i pielęgnacji dzieci w stanie zagrożenia życia.

6. Ochrona przed zakażeniami przenoszonymi drogą krwi.

7. Ogólne zasady ochrony przed zakażeniami w oddziale intensywnej terapii.

8. Następstwa pracy w warunkach stałego zagrożenia:

a. stres i obciążenie pracą,

b. obrona przed stresem i wypadkiem zawodowym.

9. Zasady diagnozowania i leczenia bólu.

Zajęcia

praktyczne

1. Zabiegi wykonywane w czasie resuscytacji krążeniowo-oddechowej –

defiblyracja, kardiowersja, stymulacja. Planowanie opieki nad pacjentem po

nagłym zatrzymaniu krążenia- monitorowanie podstawowych programów funkcji

życiowych.

2. Niedrożność dróg oddechowych i sposoby jej usuwania. Pielęgnowanie pacjenta

z rurką intubacyjną i tracheostomijną.

3. Ocena wentylacji oddechowej w leczeniu respiratorem – badanie gazometryczne.

4. Zasady obowiązujące przy podawaniu tlenu – tlenoterapia kontrolowana.

5. Udział pielęgniarki w zapewnieniu prawidłowej gospodarki wodno-elektrolitowej

i kwasowo-zasadowej.

6. Zasady obowiązujące podczas żywienia dojelitowego i pozajelitowego.

7. Udział pielęgniarki w diagnozowaniu i rozpoznawaniu urazów czaszkowo-

mózgowych. Badania diagnostyczne i działania terapeutyczno - opiekuńcze

wobec chorego z ostrą niewydolnością nerek.

Praktyki

zawodowe

1. Realizacja kompleksowej opieki nad pacjentami w oddziale intensywnej terapii.

2. Działania pielęgniarki w stanach bezpośredniego zagrożenia życia.

3. Obsługa aparatury diagnostycznej, nadzorującej oraz wspomagającej lub

zastępującej czynności życiowe pacjentów hospitalizowanych w oddziale

intensywnej terapii.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

110

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- studium przypadku,

- pokaz na fantomie i modelu,

- film,

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia praktyczne:

- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Praktyki zawodowe:

- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po V semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,

na których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Brongel L., Duda K. (red.), Mnogie i wielonarządowe obrażenia ciała, PZWL,

Warszawa 2001

2. Cline David M.(red. wyd. Juliusz Jakubaszko): Medycyna ratunkowa, Wyd.

Urban & Partner, Wrocław 2003

3. Colguhoun M.C., Handley A.J., Evans T.R. (red. wyd. Juliusz Jakubaszko): ABC

resuscytacji, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006

4. Dobrogowski J., Wordliczek J. (red.), Medycyna bólu, PZWL, Warszawa 2005

5. Hirt R., Bubser M., Podręcznik anestezjologii dla pielęgniarek. PZWL, Warszawa

1994

6. Jakubaszko J. (red.), ABC intensywnej terapii, Górnicki Wydawnictwo

Medyczne, Wrocław 2004

7. Kamiński B., Dziak A., Postępowanie w stanach zagrożenia życia, PZWL,

Warszawa 1999

8. Kamiński B., Kubler A. (red.), Anestezjologia i intensywna terapia, PZWL,

Warszawa 2002

9. Kamiński B., Anestezja i intensywna opieka medyczna dla pielęgniarek. PZWL,

Warszawa 1998

10. Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B (red.), Standardy i procedury

pielęgnowania chorych w stanach zagrożenia życia, PZWL, Warszawa 2009

11. Kruszyński Z., Anestezjologia położnicza. Położnicze stany naglące, PZWL,

Warszawa 2007

12. Kruszyński Z., Wstrząs septyczny. Znieczulenie z użyciem małych przepływów,

PZWL, Warszawa 2007

13. Kruszyński Z., Zespół ostrych zaburzeń oddechowych (ARDS). Postępowanie w

trudnej intubacji, PZWL, Warszawa 2007

14. Kruszyński Z., Znieczulenie ogólne. Zatorowość płucna, PZWL, Warszawa

15. Krzemińska-Pakuła M. (red.), Ostre stany zagrożenia życia w chorobach

wewnętrznych. PZWL. Warszawa 1992

16. Kózka M., Stany zagrożenia życia. Wybrane standardy i procedury postępowania

pielęgniarskiego. Wyd. UJ 2001

111

17. Sefrin P., Schua R., Postępowanie w nagłych przypadkach, Urban & Partner,

Wrocław 2005

18. Smreka J. (red.), ABC oparzeń, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław

2007

19. Strużyna J. (red.), Oparzenia w katastrofach i masowych zdarzeniach, PZWL,

Warszawa 2004

20. Strużyna J. (red.), Wczesne leczenie oparzeń, PZWL, Warszawa 2006.

21. Szuster H, Pop T., Weilmann L., Kompendium intensywnej opieki medycznej

łącznie z zatruciami. PZWL, Warszawa 1994

22. Watt J.P., Podręcznik doraźnej pomocy medycznej, PZWL, Warszawa 2001

23. Widomska - Czekajska T., Internistyczna intensywna terapia i opieka

pielęgniarska. PZWL, Warszawa 1991

24. Wołowicka L., Dyk D. (red.), Anestezjologia i intensywna opieka: klinika i

pielęgniarstwo, PZWL, Warszawa 2007

Literatura

uzupełniająca

1. Brongel L., Duda K. (red.), Mnogie i wielonarządowe obrażenia ciała, PZWL,

Warszawa 2011

2. Hirt R., Bubser M. (red.), Podręcznik anestezjologii dla pielęgniarek, PZWL,

Warszawa 2010

3. Jakubaszka J. (red.), Pielęgniarstwo, Wyd. I , Wrocław, Urban & Partner 2001

4. Noszczyk W. (red.), Chirurgia T. 1-2, PZWL, Warszawa 2005

5. Pizzutillo P.D. (red. A. Gregosiewicz), Ortopedia dziecięca, Wyd. Czelej, Lublin

1999

6. Woźniewski M., Kołodziej J (red.), Rehabilitacja w chirurgii, PZWL, Warszawa

2006

Przedmiot REHABILITACJA

I PIELĘGNOWANIE NIEPEŁNOSPRAWNYCH

symbol OS-RiPN

Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

230 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 20

Ćwiczenia 25

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

25

Zajęcia

praktyczne

80

Praktyki

zawodowe

80

ECTS 9 punktów

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent: Absolwent: Absolwent:

112

K_D.W2. charakteryzuje

czynniki ryzyka i zagrożeń

występowania

niepełnosprawności,

K_D.W3. wyjaśnia etiopatoge-

nezę, objawy kliniczne,

przebieg, leczenie,

rokowanie i opiekę

pielęgniarską w schorzeniach

układu krążenia, układu

oddechowego, układu

kostno-stawowego, mięśni,

K_D.W9. charakteryzuje techniki

i procedury pielęgniarskie

stosowane w opiece nad

chorym niepełnosprawnym,

w zależności od jego wieku

i stanu zdrowia,

K_D.W17. zna zasady

aktywizacji chorego

niepełnosprawnego,

K_D.W25. zna następstwa

długotrwałego

unieruchomienia,

K_D.W37. zna podstawowe

kierunki rehabilitacji

leczniczej (ergoterapia,

psychoterapia, kinezyterapia,

fizjoterapia),

K_D.W38. charakteryzuje

przebieg i sposoby

postępowania rehabilitacyj-

nego w jednostkach

chorobowych,

K_D.W39. zna formy

rehabilitacji zawodowej.

K_D.U1. gromadzi informacje,

formułuje diagnozę

pielęgniarską, ustala cele

i plan opieki oraz wdraża

interwencje pielęgniarskie

w odniesieniu do pacjentów

niepełnosprawnych,

K_D.U2. rozpoznaje

uwarunkowania zachowania

zdrowia osób

niepełnosprawnych,

K_D.U3. prowadzi poradnictwo

w zakresie samoopieki

pacjentów

niepełnosprawnych,

K_D.U4. motywuje chorego

niepełnosprawnego i jego

opiekunów do wejścia do

grupy wsparcia,

K_D.U18. instruuje pacjenta

i jego opiekuna w zakresie

użytkowania sprzętu

pielęgnacyjno-

rehabilitacyjnego oraz

środków pomocniczych,

K_D.U24. prowadzi rehabilitację

przyłóżkową i usprawnianie

ruchowe pacjenta oraz

aktywizację z wykorzysta-

niem elementów terapii

zajęciowej,

K_D.U32. dostosowuje

interwencje pielęgniarskie do

rodzaju problemów

pielęgnacyjnych osób

niepełnosprawnych.

K_D.K4. wykazuje

odpowiedzialność moralną

za człowieka

i wykonywanie zadań

zawodowych,

K_D.K5. przestrzega praw

pacjenta,

K_D.K6. rzetelnie i dokładnie

wykonuje powierzone

obowiązki zawodowe,

K_D.K7. przestrzega

tajemnicy zawodowej,

K_D.K8. współdziała

w ramach zespołu

interdyscyplinarnego

w rozwiązywaniu

dylematów etycznych

z zachowaniem zasad

kodeksu etyki

zawodowej,

K_D.K10. przejawia empatię

w relacji z pacjentem

i jego rodziną oraz

współpracownikami.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Problematyka kalectwa w Polsce. Cele zadania rehabilitacji kompleksowej.

2. Elementy rehabilitacji leczniczej i społeczno – zawodowej.

3. Udział pielęgniarki w diagnozowaniu ubytków funkcjonalnych w sferze

somatycznej i psychicznej.

4. Możliwości sterowania procesami regeneracji, kompensacji i adaptacji

w wybranych sytuacjach klinicznych.

5. Ogólne zasady rehabilitacji w następstwie urazów (m.in. kończyn i kręgosłupa),

uszkodzeń wrodzonych i nabytych centralnego układu nerwowego, obwodowego

układu nerwowego.

6. Rehabilitacja osób po zabiegach chirurgicznych.

7. Ogólne zasady rehabilitacji w następstwie chorób przewlekłych układów:

krążenia, oddechowego, chorób przemiany materii, chorób reumatycznych

i zwyrodnienia nerwów.

8. Elementy kinezyterapii w ginekologii i położnictwie.

9. Odrębności rehabilitacji u osób w podeszłym wieku.

10. Znaczenie aktywizacji motorycznej i społecznej. Sport inwalidów.

Ćwiczenia 1. Rodzaje, kategorie i stopnie niepełnosprawności – charakterystyka i kryteria

oceny.

113

2. Udział pielęgniarki w diagnozowaniu zakresu niepełnosprawności.

3. Charakterystyka problemów psychospołecznych osób niepełnosprawnych i ich

rodzin.

4. Proces pielęgnowania osób niepełnosprawnych z uszkodzeniem narządu ruchu.

5. Proces pielęgnowania pacjenta z zaburzeniami ze strony słuchu i osób

niedowidzących.

6. Proces pielęgnowania osób niepełnosprawnych w następstwie chorób

przewlekłych układów: krążenia, oddechowego, przemiany materii.

7. Proces pielęgnowania osób niepełnosprawnych w następstwie chorób

reumatycznych.

8. Proces pielęgnowania osób niepełnosprawnych intelektualnie.

9. Komunikowanie się z osobą niepełnosprawną.

10. Integracja i adaptacja społeczna osób niepełnosprawnych.

11. Zadania pielęgniarki w integracji środowiska osób niepełnosprawnych.

12. Metody i techniki wspierania niepełnosprawnych – edukacja i doradztwo.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Znaczenie aktywności ruchowej w pokonywaniu barier architektonicznych.

2. Uprawianie dyscyplin sportowych przez osoby niepełnosprawne. Profilaktyka

urazów i wypadków.

3. Niepełnosprawność w świetle przepisów prawnych.

4. Praca zawodowa osób niepełnosprawnych – specyficzne problemy.

5. Specyfika funkcjonowania osób niepełnosprawnych w środowisku wiejskim.

6. Cele i zadania grup wsparcia w rehabilitacji osób niepełnosprawnych.

7. Rola pielęgniarki w przygotowaniu rodziny do współuczestnictwa

w rehabilitacji osób niepełnosprawnych.

Zajęcia

praktyczne

1. Metody diagnozowania problemów osób chorych i niepełnosprawnych.

2. Proces pielęgnowania osób ze schorzeniami narządu ruchu.

3. Proces pielęgnowania dla osób ze schorzeniami układu krążenia.

4. Proces pielęgnowania dla osób ze schorzeniami układu oddechowego.

5. Proces pielęgnowania dla osób za schorzeniami przemiany materii.

6. Proces pielęgnowania dla osób z zaburzeniami funkcji wzroku i słuchu.

7. Metody edukacji pacjentów w zakresie przygotowania do samoobserwacji

i samopielęgnacji.

8. Metody edukacji i wsparcia rodzin osób niepełnosprawnych.

Praktyki

zawodowe

1. Metody nawiązania i podtrzymania kontaktu z osobami niepełnosprawnymi.

2. Problemy psychospołeczne osób niepełnosprawnych i ich bliskich.

3. Działania zmierzające do rozwiązania problemów z zakresu integracji społecznej.

4. Proces pielęgnowania u osób niepełnosprawnych z powodu uszkodzenia narządu

ruchu, słuchu, niedowidzących, oraz z chorobami przewlekłymi układów:

krążenia, oddechowego, chorobami przemiany materii, reumatycznymi.

5. Możliwości zaopatrzenia w sprzęt i pomoce ortopedyczne.

6. Metody edukacji w zakresie bezpiecznego funkcjonowania i korzystania

z pomocy i udogodnień, sprzętu.

7. Metody wsparcia chorego i jego rodziny.

8. Metody i techniki usprawniania chorych.

9. Postawy prospołeczne wobec osób niepełnosprawnych.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- studium przypadku,

- pokaz na fantomie i modelu,

- film,

114

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia praktyczne:

- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Praktyki zawodowe:

- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po VI semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń oraz zajęć

praktycznych, na których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Dega W., Ortopedia i rehabilitacja, PZWL, Warszawa 2005

2. Janiszewska-Nieścioruk Z. (red.), Sfery życia osób z niepełnosprawnością

intelektualną, Impuls, Kraków 2005

3. Karwat J. D. (red.), Niepełnosprawność i rehabilitacja osób dorosłych jako

problem medyczny i społeczny w Polsce, tom I i II, Wyd. Liber, Lublin 2002

4. Kawczyńska-Butrym Z., Wyzwania rodziny: zdrowie, choroba,

niepełnosprawność, starość, Makmed, Lublin 2008

5. Kinalski R., Kompendium rehabilitacji i fizjoterapii, Urban & Partner, Wrocław

2002

6. Kiwerski J., Rehabilitacja medyczna, PZWL, Warszawa 2006

7. Kędziora-Kornatowska K., Muszalik M., Skolmowska E. (red.), Pielęgniarstwo

w opiece długoterminowej, PZWL, Warszawa 2010

8. Kowalik S., Psychospołeczne podstawy rehabilitacji osób niepełnosprawnych,

„Śląsk”, Katowice 1999

9. Kózka M., Płaszewska-Żywko L.(red.), Modele opieki pielęgniarskiej nad

chorym dorosłym: podręcznik dla studiów medycznych, PZWL, Warszawa 2010

10. Krause A., Integracyjne złudzenia ponowoczesności (sytuacja ludzi

niepełnosprawnych), Impuls, Kraków 2000

11. Kuczyńska-Kwapisz J., Kwapisz J., Rehabilitacja niewidomychi słabowidzących.

Interart, Warszawa 1996

12. Kwolek A. (red.), Rehabilitacja medyczna, Urban & Partner, Wrocław 2004

13. Laider P., Rehabilitacja po udarze mózgu: zasady i strategia, PZWL, Warszawa

2004

14. Marszałek L., Niepełnosprawność, kobiecość, rodzina, Wyd. UKSW, Warszawa

2006

15. Milanowska K., Dega W. (red.), Rehabilitacja medyczna, PZWL, Warszawa

2001

16. Milanowska K., Kinezyterapia, PZWL, Warszawa 2005

17. Rejzner C., Szczygielska-Majewska M., Wybrane zagadnienia z rehabilitacji.

Podstawy teoretyczne i praktyka pielęgniarska, CMDNŚSM, Warszawa 1992

18. Rosławski A., Skolimowski T., Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych,

PZWL, Warszawa 2005

19. Rottermund J., Klinik A., Wybrane uwarunkowania rehabilitacji osób

niepełnosprawnych, Impuls, Warszawa 2005

20. Rutkowska E. (red.), Rehabilitacja i pielęgnowanie osób niepełnosprawnych,

115

Czelej, Lublin 2002

21. Szwałkiewicz E. (red.), Zasady podnoszenia i przenoszenia pacjentów.

Przewodnik dla pielęgniarek, Urban & Partner, Wrocław 2000

22. Węgrowska-Koski E. (red.), Kryteria kwalifikujące do niepełnosprawności oraz

procedury postępowania. Materiały szkoleniowe dla lekarzy, Instytut Medycyny

Pracy, Łódź 2006

Czasopisma: Problemy Rehabilitacji Niepełnosprawnych, Postępy Rehabilitacji,

Problemy Rehabilitacji Społeczno-Zawodowej, Rehabilitacja w Praktyce,

Niepełnosprawność i Zdrowie, Niepełnosprawność i Rehabilitacja, Fizjoterapia,

Fizjoterapia Polska - wybrane pozycje aktualizowane

Literatura

uzupełniająca

1. Adamczyk K., Pielęgnowanie chorych po udarach mózgowych, Czelej, Lublin

2003

2. Ciechaniewicz W., Pielęgniarstwo. Ćwiczenia, PZWL, Warszawa 2006

3. Frish H., Roex J., Terapia manualna, PZWL, Warszawa 2005

4. Gąsienica-Szostek A., Muzykoterapia w rehabilitacji i profilaktyce, PZWL,

Warszawa 2005

5. Gorajewska D., Rodzina. Normalność w niepełnosprawności, Stowarzyszenie

Przyjaciół Integracji, Warszawa 2007

6. Informator dla osób niepełnosprawnych, Ariadna Print, Ciechanów 2008

7. Kawczyńska-Butrym Z., Niepełnosprawność – specyfika pomocy społecznej,

Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1998

8. Kiperski J., Schorzenia i urazy kręgosłupa, PZWL, Warszawa 2005

9. Prochowicz Z., Podstawy masażu leczniczego, PZWL, Warszawa 2006

10. Rutkowska E., Skwarcz A., Turowski K., Wybór zagadnień z zakresu

rehabilitacji ruchowej, Wyd. Neurocentrum, Lublin 1995

11. Rzedziecka K., Kobylańska A. (red.), Dorosłość, niepełnosprawność, czas

współczesny, Impuls, Kraków 2003

12. Sikorska J. (red.), Społeczne problemy osób niepełnosprawnych, IFiSPAN,

Warszawa 2002

13. Spodarek K., Patologia narządu ruchu, PZWL, Warszawa 2006

14. Szczepankowska B., Mikulski J. (red.), Osoby niepełnosprawnew środowisku

lokalnym, wyrównywanie szans, CBRRON, Warszawa 1999

15. Szczygielska-Majewska M., Piątek A., Standardy pielęgnowania

w rehabilitacji, w: Turowski K. (red.), Wybrane standardy pielęgniarskiej opieki

klinicznej, AM, Lublin 1995

16. Szulc R. (red.), Usprawnianie lecznicze krytycznie chorych, Urban & Partner,

Wrocław 2001

17. Witkowski T., Rozumieć problemy osób niepełnosprawnych, MDBO, Warszawa

1993

Czasopisma: Problemy Rehabilitacji Niepełnosprawnych, Postępy Rehabilitacji,

Problemy Rehabilitacji Społeczno-Zawodowej, Rehabilitacja w Praktyce,

Niepełnosprawność i Zdrowie, Niepełnosprawność i Rehabilitacja, Fizjoterapia,

Fizjoterapia Polska - wybrane pozycje aktualizowane

Przedmiot NEUROLOGIA

I PIELĘGNIARSTWO NEUROLOGICZNE

symbol OS-NiPN

Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

240 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

116

Wykłady 35

Ćwiczenia 20

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

25

Zajęcia

praktyczne

80

Praktyki

zawodowe

80

ECTS 10 punktów

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_D.W3. wyjaśnia

etiopatogenezę, objawy

kliniczne, przebieg, leczenie,

rokowanie i opiekę

pielęgniarską

w schorzeniach układu

nerwowego,

K_D.W5. zna zasady

diagnozowania

w pielęgniarstwie

neurologicznym,

K_D.W7. zna zasady

przygotowania, opieki

w trakcie oraz po badaniach

i zabiegach diagnostycznych

wykonywanych u pacjentów

w różnym wieku i stanie

zdrowia w schorzeniach

neurologicznych,

K_D.W8. charakteryzuje grupy

leków i ich działanie na

układy i narządy chorego

w różnych schorzeniach

neurologicznych,

w zależności od wieku

i stanu zdrowia,

z uwzględnieniem działań

niepożądanych, interakcji

z innymi lekami i dróg

podania,

K_D.W14. zna swoiste zasady

organizacji specjalistycznej

opieki neurologicznej

w Polsce,

K_D.W26. zna metody, techniki

i narzędzia oceny stanu

świadomości i przytomności,

K_D.W29. zna możliwości

stosowania psychoterapii

u chorych z zaburzeniami

układu nerwowego,

Absolwent:

K_D.U1. gromadzi informacje,

formułuje diagnozę

pielęgniarską, ustala cele

i plan opieki, wdraża

interwencje pielęgniarskie

oraz dokonuje ewaluacji

opieki wobec chorych

neurologicznie,

K_D.U3. prowadzi poradnictwo

w zakresie samoopieki

pacjentów, w różnym wieku

i stanie zdrowia, po udarach

mózgowych, urazach

czaszkowo-mózgowych,

K_D.U5. prowadzi profilaktykę

powikłań w przebiegu chorób

układu nerwowego,

K_D.U8. diagnozuje stopień

ryzyka rozwoju odleżyn

i dokonuje ich kwalifikacji,

K_D.U9. pobiera materiał do

badań diagnostycznych,

K_D.U13. dokumentuje sytuację

zdrowotną pacjenta, jej

dynamikę zmian

i realizowaną opiekę

pielęgniarską w odniesieniu

do chorych neurologicznie,

K_D.U26. przekazuje informacje

o stanie zdrowia chorych ze

schorzeniami układu

nerwowego członkom

zespołu terapeutycznego,

K_D.U27. asystuje lekarzowi

w trakcie badań

diagnostycznych

i leczniczych (np.: nakłucie

lędźwiowe),

K_D.U32. dostosowuje

interwencje pielęgniarskie

do rodzaju problemów

Absolwent:

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności, dążąc do

profesjonalizmu,

K_D.K4. wykazuje

odpowiedzialność

moralną za człowieka

i wykonywanie zadań

zawodowych,

K_D.K5. przestrzega praw

pacjenta,

K_D.K8. współdziała

w ramach zespołu

interdyscyplinarnego

w rozwiązywaniu

dylematów etycznych

z zachowaniem zasad

kodeksu etyki zawodowej,

K_D.K10. przejawia empatię

w relacji z pacjentem

i jego rodziną oraz

współpracownikami.

117

K_D.W36. wyjaśnia

patofizjologię zaburzeń

występujących w przebiegu

chorób, urazów układu

nerwowego i grożących

powikłań.

pielęgnacyjnych chorych

neurologicznie.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Badanie neurologiczne.

2. Zaburzenia wyższych czynności nerwowych.

3. Wady wrodzone i nabyte układu nerwowego.

4. Urazy czaszkowo-mózgowe.

5. Choroby demielinizacyjne.

6. Guzy mózgu.

7. Choroby obwodowego układu nerwowego.

8. Choroby mięśni.

9. Choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa.

10.Zakażenia układu nerwowego.

Ćwiczenia 1. Etiopatogeneza zaburzeń neurologicznych.

2. Zaburzenia czucia, ruchu i napięcia mięśniowego.

3. Rozpoznanie problemów i planowanie działań wobec chorych po udarze mózgu.

4. Problemy pielęgniarskie w chorobach demielinizacyjnych i sposoby ich

rozwiązywania.

5. Rozpoznanie pielęgniarskie i planowanie działań wobec pacjentów z padaczką.

6. Pielęgnowanie pacjentów z zespołami otępiennymi pochodzenia neurologicznego.

7. Zakres działań pielęgniarskich w różnych fazach leczenia guzów mózgu.

8. Zadania pielęgniarki w rozpoznawaniu i rozwiązywaniu problemów u chorych

z zespołem korzeniowym w różnych fazach leczenia.

9. Problemy opiekuńcze i sposoby ich rozwiązywania u chorych po urazie

czaszkowo- mózgowym.

10. Specyfika procesu pielęgnowania wobec chorych neurologicznie.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Jakość życia osób z chorobami układu nerwowego.

2. Rola pielęgniarki w rehabilitacji medycznej i społecznej chorych neurologicznie.

3. Zakres edukacji zdrowotnej wobec chorych z różnymi schorzeniami układu

nerwowego.

4. Proces edukacji rodziny w zakresie pomocy choremu ze schorzeniem układu

nerwowego.

5. Proces pielęgnowania pacjenta ze schorzeniem neurologicznym.

Zajęcia

praktyczne

1. Zaburzenia świadomości- ocena stanu świadomości, czynniki wpływające na te

zaburzenia, planowanie opieki wobec chorego z zaburzeniami świadomości.

2. Zaburzenia komunikacji – ocena możliwości komunikowania się z pacjentem,

określenie zaburzeń w zakresie mowy, zapamiętywania i rozumienia mowy, plan

komunikowania się z pacjentem i rodziną.

3. Ocena stanu w zakresie funkcji ruchu, poziom wydolności samoopiekuńczej,

działania usprawniające wobec pacjentów ze schorzeniem neurologicznym i ich

skuteczność.

4. Przygotowanie pacjenta do badań diagnostycznych i opieka po badaniach

stosowanych w neurologii.

5. Sprawowanie opieki nad pacjentem z udarem.

6. Rozpoznawanie i planowanie opieki nad pacjentem po urazie mózgu.

7. Rozpoznawania problemów i planowanie opieki dla chorych ze schorzeniami

demielinizacyjnymi (SM).

8. Rozpoznawanie stanu i planowanie opieki nad pacjentem z zespołem

korzeniowym.

9. Udział pielęgniarki w rehabilitacji pacjentów z chorobami neurologicznymi.

10. Zastosowanie procesu pielęgnowania w opiece nad osobą z chorobą układu

118

nerwowego.

Praktyki

zawodowe

1. Organizacja pracy w oddziale neurologii.

2. Zadania zespołu terapeutycznego sprawującego opiekę nad chorymi

neurologicznie.

3. Zadania i rola pielęgniarki w przygotowaniu pacjentów do badań

diagnostycznych.

4. Ocena wyższych czynności nerwowych, procesów poznawczych

i emocjonalnych – wykorzystanie wyników w pracy pielęgniarki.

5. Bieżąca ocena stanu chorego, rozpoznawanie problemów opiekuńczych,

planowanie i realizacja zadań pielęgnacyjnych.

6. Wdrażanie chorych do samoobsługi i samoopieki.

7. Udział pielęgniarki w leczeniu i rehabilitacji chorych neurologicznie.

8. Dokumentowanie działań opiekuńczych. Prowadzenie swoistej dokumentacji

chorych w oddziale.

9. Edukacja zdrowotna pacjenta i jego rodziny, promocja zdrowia.

10.Procedury pielęgniarskie i ich zastosowanie w całościowej opiece nad pacjentem

z zaburzeniami funkcji układu nerwowego.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- studium przypadku,

- pokaz na fantomie i modelu,

- film,

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia praktyczne:

- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Praktyki zawodowe:

- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po IV semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń oraz zajęć

praktycznych, na których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Adamczyk K., Pielęgniarstwo neurologiczne, Czelej, Lublin 2000

2. Adamczyk K., Pielęgnowanie chorych po udarach mózgowych, Czelej, Lublin

2003

3. Członkowscy A. i A., Leczenie w neurologii. Kompendium, wyd. II, PZWL,

Warszawa 2005

4. Friedman A. (red.), Choroba Parkinsona: mechanizmy, rozpoznanie, leczenie,

Czelej, Lublin 2005

5. Jaracz K., Kozubski W., Pielęgniarstwo neurologiczne. Podręcznik dla studiów

medycznych, PZWL, Warszawa 2008

119

6. Jędrzejczak J., Padaczka, Czelej, Lublin 2006

7. Kozubski W., Liberski P., Choroby układu nerwowego, PZWL, Warszawa 2004

8. Kozubski W., Liberski P., Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny,

PZWL, Warszawa 2006

9. Laidler P., Rehabilitacja chorych po udarach mózgowych, PZWL, Warszawa

2005

10. Mumentahaler M., Matte H., Neurologia, Urban & Partner, Wrocław 2003

11. Prusiński A., Neurologia praktyczna, PZWL, Warszawa 2005

12. Rożnowska K., Udar mózgu, PZWL, Warszawa 2005

13. Schwarz G., Choroba Alzheimera, PZWL, Warszawa 2002

14. Stelmaj K., Stwardnienie rozsiane, Termedia, Poznań 2006

15. Ślusarz R., Szewczyk M.L., Pielęgniarstwo w neurochirurgii, Borgis, Warszawa

2006

16. Walewska E., Podstawy pielęgniarstwa neurochirurgicznego, PZWL, Warszawa

2006

Literatura

uzupełniająca

1. Hausmanowa- Pietrusiewicz L. (red.), Choroby nerwowo-mięśniowe, Czelej,

Lublin 2005

2. Kawczyńska - Butrym Z., Społeczne konsekwencje choroby

i niepełnosprawności, w: Taranowicz I., Majchrowska A., Kawczyńska-

Butrym Z., Elementy socjologii dla pielęgniarek, Czelej, Lublin 2000

3. Mazur R. (red.), Neurologia kliniczna, Via Medica ,Gdańsk 2005

4. Schwarz G., Choroba Alzheimera. Poradnik dla chorych i opiekunów, PZWL,

Warszawa 2002

Przedmiot GERIATRIA

I PIELĘGNIARSTWO GERIATRYCZNE

symbol OS-GiPG

Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

240 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 30

Ćwiczenia 25

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

25

Zajęcia

praktyczne

80

Praktyki

zawodowe

80

ECTS 10 punktów

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

120

Absolwent:

K_D.W4. zna zasady oceny

stanu chorego w wieku

geriatrycznym,

K_D.W5. zna zasady

diagnozowania chorych

w wieku podeszłym,

K_D.W13. charakteryzuje

proces starzenia się

w aspekcie bio-psycho-

społeczno-ekonomicznym,

K_D.W14. zna swoiste zasady

organizacji opieki

geriatrycznej,

K_D.W15. różnicuje

etiopatogenezę schorzeń

wieku podeszłego: cukrzycy,

chorób serca, nadciśnienia

tętniczego, miażdżycy,

zespołów otępiennych,

zespołu Parkinsona

i depresji,

K_D.W16. charakteryzuje

narzędzia i skale oceny

wsparcia osób starszych

i ich rodzin,

K_D.W17. zna zasady

aktywizacji chorego

objętego opieką

geriatryczną.

Absolwent:

K_D.U1. gromadzi informacje,

formułuje diagnozę

pielęgniarską, ustala cele

i plan opieki, wdraża

interwencje pielęgniarskie

oraz dokonuje ewaluacji

opieki nad pacjentem

w wieku geriatrycznym,

K_D.U2. rozpoznaje

uwarunkowania zachowania

zdrowia odbiorców opieki

w podeszłym wieku,

K_D.U3. prowadzi poradnictwo

w zakresie samoopieki

pacjentów w podeszłym

wieku,

K_D.U5. prowadzi profilaktykę

powikłań w przebiegu chorób

specyficznych dla wieku

geriatrycznego,

K_D.U28. prowadzi

dokumentację opieki nad

chorym geriatrycznym.

Absolwent:

K_D.K1. szanuje godność

i autonomię osób

powierzonych opiece,

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności, dążąc do

profesjonalizmu,

K_D.K3. przestrzega

wartości, powinności

i sprawności moralnych

w opiece,

K_D.K5. przestrzega praw

pacjenta,

K_D.K6. rzetelnie i dokładnie

wykonuje powierzone

obowiązki zawodowe,

K_D.K7. przestrzega

tajemnicy zawodowej,

K_D.K8. współdziała

w ramach zespołu

interdyscyplinarnego

w rozwiązywaniu

dylematów etycznych

z zachowaniem zasad

kodeksu etyki

zawodowej,

K_D.K9. jest otwarty na

rozwój podmiotowości

własnej i pacjenta,

K_D.K10. przejawia empatię

w relacji z pacjentem

i jego rodziną oraz

współpracownikami.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Podstawy teorii starzenia się - odrębności fizjologiczne i psychologiczne wieku

podeszłego.

2. Główne problemy geriatryczne - odrębności przebiegu chorób wieku podeszłego.

3. Zespoły neurologiczne: m.in. choroba Alzheimera, zespół Parkinsona.

4. Etiopatogeneza, przebieg i specyfika wybranych chorób wieku starczego:

miażdżycy, układu krążenia.

5. Etiopatogeneza, przebieg i specyfika wybranych chorób wieku starczego:

cukrzycy, układu oddechowego, układu ruchu, układu moczowego.

6. Wielkie zespoły geriatryczne: nietrzymanie moczu i stolca, otępienie, upadki,

depresja.

7. Upośledzenie funkcji narządów zmysłu.

8. Zaburzenia termoregulacji.

9. Etiopatogeneza odleżyn.

10. Problem bólu w wieku starszym.

11. Rodzaje i formy opieki nad ludźmi starymi.

Ćwiczenia 1. Geriatria, gerontologia i pielęgniarstwo geriatryczne we współczesnym świecie –

cele i założenia.

2. Potrzeby i problemy biopsychospołeczne człowieka starszego.

3. Postawy wobec procesu starzenia się. Człowiek stary w rodzinie

121

i społeczeństwie.

4. Zadanie pielęgniarki w ramach COG (Całościowej Oceny Geriatrycznej).

5. Skale klinimetryczne stosowane w ocenie stanu funkcjonalnego człowieka

starego.

6. Modele i formy opieki geriatrycznej w Polsce i na świecie.

7. Edukacja gerontologiczna w działaniach pielęgniarki. Pojęcie zdrowia

w odniesieniu do ludzi starszych, jakość życia osób starszych.

8. Pomyślne starzenie warunkiem długowieczności. Promocja zdrowia ludzi

w wieku podeszłym.

9. Rewitalizacja człowieka starego. Zdrowy styl życia osób starszych – zasady

racjonalnego żywienia, aktywność fizyczna.

10. Zasady pielęgnacji pacjenta w przebiegu wielkich zespołów geriatrycznych.

11. Pielęgnacja człowieka starego w przebiegu cukrzycy, chorób układu sercowo-

naczyniowego, pokarmowego.

12. Pielęgnacja człowieka starego w przebiegu chorób układu nerwowego,

oddechowego, narządu ruchu. Samoopieka, samopielęgnacja.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Charakterystyka demograficzna, epidemiologiczna i społeczna subregionu

ciechanowskiego na tle woj. mazowieckiego i Polski, wynikająca z procesu

starzenia się społeczeństwa.

2. Skutki starzenia się społeczeństw ekonomiczne, medyczne, społeczne.

3. Sposoby zapobiegania chorobom wieku podeszłego.

4. Programy promocji zdrowia dla osób starszych. Sposoby aktywizacji osób

starszych.

5. Przemoc wobec osób starszych.

6. Samotność osób starszych.

7. Zapobieganie zaburzeniom depresyjnym.

8. Problem samobójstw wśród osób starszych.

9. Jakość życia osób starszych.

10. Godność człowieka starszego.

Zajęcia

praktyczne

1. Realizacja funkcji zawodowych pielęgniarki wobec pacjentów w starszym wieku

(DPS, oddziały szpitalne, placówki pielęgnacyjne, opiekuńcze).

2. Zadania pielęgniarki wobec podopiecznych prezentujących różne typy postaw

w odniesieniu do starości.

3. Metody i formy edukacji zdrowotnej w promowaniu starzenia pomyślnego.

4. Proces pielęgnowania człowieka starego w określonych jednostkach

chorobowych.

5. Udział pielęgniarki w całościowej ocenie geriatrycznej.

6. Zakres współpracy pielęgniarki z członkami interdyscyplinarnego zespołu

realizującego świadczenia na rzecz człowieka starego.

7. Problemy pielęgnacyjne osób w podeszłym wieku, niepełnosprawnych:

- z upośledzeniem narządu ruchu

- z porażeniami

- z upośledzeniem słuchu

- z zaburzeniami mowy

- niewidomych.

8. Specyfika pielęgnowania osób w podeszłym wieku ze zmianami skórnymi:

- odleżyny

- owrzodzenia.

9. Proces pielęgnowania w wybranych jednostkach chorobowych.

10. Problemy pielęgnacyjne osób starszych w chorobie terminalnej.

Praktyki

zawodowe

1. Specyfika organizacji pracy w placówce sprawującej opiekę nad ludźmi

w starszym wieku.

2. Zasady współpracy pielęgniarki z członkami interdyscyplinarnego zespołu opieki

geriatrycznej oraz rodziną osoby starszej; organizacja wsparcia na rzecz podmiotu

opieki i rodziny.

122

3. Analiza i ocena czynników warunkujących dobrostan osoby starszej

w kontekście uwarunkowań zdrowotnych, społecznych, socjalnych.

4. Udział pielęgniarki w całościowej ocenie geriatrycznej.

5. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego modelu

pielęgnowania w chorobach układu nerwowego (zespoły otępienie, depresja, chor.

Alzheimera, chor. Parkinsona).

6. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego modelu

pielęgnowania w chorobach układu sercowo- naczyniowego (niewydolność serca,

miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca).

7. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego modelu

pielęgnowania w chorobach układu oddechowego (POCHP).

8. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego modelu

pielęgnowania w chorobach układu kostno- stawowego (zmiany zwyrodnieniowe

stawów, osteoporoza), zaburzeniach równowagi i upadkach.

9. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego modelu

pielęgnowania pacjentów z problemem nietrzymaniu moczu i stolca.

10. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego modelu

pielęgnowania w zaburzeniach widzenia i słyszenia.

11. Metody i formy edukacji zdrowotnej w pracy pielęgniarki z człowiekiem starym i

jego rodziną – promocja pomyślnego starzenia, ograniczanie deficytów

samoopieki osoby w starszym wieku.

12. Standardy opieki geriatrycznej w dążeniu do podnoszenia, jakości życia

człowieka w starszym wieku – okres hospitalizacji/ pobytu w placówce

opiekuńczej, pielęgnacyjnej.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- studium przypadku,

- pokaz na fantomie i modelu,

- film,

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia praktyczne:

- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Praktyki zawodowe:

- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po III semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń oraz zajęć

praktycznych, na których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Abrams W. B., Berkow R., Podręcznik geriatrii, Urban&Partner, Wrocław 1999

2. Andruszkiewicz A., Banaszkiewicz M., Promocja zdrowia dla studentów studiów

123

licencjackich kierunku pielęgniarstwo i położnictwo, t. II, Promocjaw praktyce

pielęgniarki i położnej, PZWL, Warszawa 2010

3. Biercewicz M., Szewczyk M. T., Ślusarz R. (red.), Pielęgniarstwo w geriatrii,

Borgis, Warszawa 2006

4. Broclehurst J.C., Allen S.C., Zarys medycyny geriatrycznej - podręcznik dla

studentów, PZWL, Warszawa 1991

5. Bulpitt C.J., Rajkumar C., Beckett N., Nadciśnienie tętnicze u osób w starszym

wieku, Via Medica, Gdańsk 2000

6. Finucane P., Sinclair A.J., Cukrzyca u osób w podeszłym wieku, Via Medica,

Gdańsk 1997

7. Galus K. (red.), Geriatria. Wybrane zagadnienia, Urban&Partner, Wrocław 2007

8. Grodzicki T., Gryglewska B., Dybiel J. S. (red.), Kardiologia u osób w wieku

podeszłym, Medical Press, Gdańsk 2003

9. Grodzicki T., Kocemba J., Nadciśnienie tętnicze u osób w wieku podeszłym,

Via Medica, Gdańsk 2006

10. Hillson R., Cukrzyca. Praktyczne zasady opieki, Medica Press we współpracy

z Servier Polska, Bielsko - Biała, 1997

11. Kawczyńska-Butrym Z., Wyzwania rodziny: zdrowie, choroba,

niepełnosprawność, starość, Makmed, Lublin 2008

12. Kędziora-Kornatowska K., Muszalik M. (red.), Kompendium pielęgnowania

pacjentów w starszym wieku, Czelej, Lublin 2007

13. Kędziora-Kornatowska K., Muszalik M., Skolmowska E. (red.), Pielęgniarstwo

w opiece długoterminowej, PZWL, Warszawa 2010

14. Kocemba J., Grodzicki T., Skalska A. (red.), Geriatria z elementami gerontologii

ogólnej, Via Medica, Gdańsk 2006

15. Koper A., Wrońska I. (red.), Problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobą

nowotworową, Czelej, Lublin 2003

16. Kostka T., Koziarska-Rościszewska M., Choroby wieku podeszłego, PZWL,

Warszawa 2009

17. Krasuska M. E., Opieka w chorobie nowotworowej, YOCAM, Lublin 1997

18. Manthorpe J., Iliffe S., Depresja wieku podeszłego, PZWL, Warszawa 2005

19. Mazowiecki Program Promocji Zdrowia na lata 2001-2005, MCZP, Warszawa

2001 www.mczp.prv.pl

20. Narodowy Program Zdrowia 2007-2015, Załącznik do Uchwały Nr 90/2007

Rady Ministrów z dnia 15 maja 2007

21. Nowicka A., Wybrane problemy osób starszych, Impuls, Kraków 2006

22. Rosińczuk-Tonderys J., Uchmanowicz I., Arendarczyk M., Profilaktyka

i leczenie odleżyn, Continuo, Wrocław 2005

23. Talarska D., Wieczorkowska-Tobis K., Szałkiewicz E. (red.), Opieka nad

osobami przewlekle chorymi, w wieku podeszłym i niesamodzielnymi, PZWL,

Warszawa 2009

24. Wieczorkowska-Tobis K., Talarska D. (red.), Geriatria i pielęgniarstwo

geriatryczne, PZWL, Warszawa 2008

Czasopisma: Gerontologia Polska, Geriatria, Geriatria Polska - wybrane pozycje

aktualizowane

Literatura

uzupełniająca

1. Błędowski P., Lokalna polityka społeczna wobec ludzi starych, Wydawnictwo

SGH, Warszawa 2002

2. Brzezińska A. (red.), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia

rozwojowa, GWP, Gdańsk 2005

3. Jabłoński L., Wysokiński-Miszczuk J., Podstawy gerontologii i wybrane

zagadnienia z geriatrii, Czelej, Lublin 2000

4. Kałuża D., Szukalski P., Jakość życia seniorów w XXI wieku z perspektywy

polityki społecznej, Wydawnictwo Biblioteka, Łódź 2010

5. Karski J., Promocja zdrowia, Wydawnictwo Ignis, Warszawa 1999

6. Kawczyńska-Butrym Z., Rodzina – zdrowie – choroba, Czelej, Lublin 2001

124

7. Kirkwood T., Czas naszego życia. Co wiemy o starzeniu się człowieka.

Charaktery, Warszawa 2005

8. Kocemba J., Grodzicki T. (red.), Zarys gerontologii klinicznej, Medyczne

Centrum Kształcenia Podyplomowego UJ, Kraków 2000

9. Kübler–Ross E., Rozmowy o śmierci i umieraniu, Media Rodzina, Poznań 1998

10. Kulik T. B., Latalski M. (red.), Zdrowie publiczne, Czelej, Lublin 2002

11. Pędich W., Szaniawski Z. (red.), Farmakoterapia geriatryczna, PZWL, Warszawa

1998

12. Rocznik statystyczny (aktualny), GUS, Warszawa

13. Rosławski A., Ruch przedłuża młodość, PZWL, Warszawa 2001

14. Schiefele J., Staudt I, Dach M.M., Pielęgniarstwo geriatryczne, Urban&Partner,

Wrocław 1998

15. Susłowska M., Psychologia starzenia się i starości, PWN, Warszawa 1989

16. Synak B. (red.), Polska starość, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego,

Gdańsk 2003

17. Szatur-Jaworska B., Błędowski P., Dzięgielewska M., Podstawy gerontologii

społecznej, Aspra-JR, Warszawa 2006

18. Szatur-Jaworska B., Ludzie starzy i starość w polityce społecznej, Aspra-JR,

Warszawa 2000

19. Szczerbińska K. (red.), Dostępność opieki zdrowotnej i pomocy społecznej dla

osób starszych w Polsce, Wyd. UJ, Kraków 2006

20. Szczerbińska K., Programy promocji zdrowia ludzi w wieku podeszłym,

w: Bik B., Henzel-Korzeniowska A., Przewoźniak L., Szczerbińska K., Wybrane

zagadnienia promocji zdrowia, SzZP CM UJ, Kraków 1996

21. Wysokińska-Miszczuk J., Zagadnienia gerontologiczne w ochronie zdrowia

i opiece społecznej, w: Jabłoński L. (red.), Epidemiologia, Wydawnictwo

Folium, Lublin 1999

22. Zych A.A, Człowiek wobec starości: szkice z gerontologii społecznej,

Wyd. Śląsk, Katowice 1999

23. Żakowska-Wachelko B., Pędich W., Pacjenci w starszym wieku, PZWL,

Warszawa 1995

24. Żakowska-Wachełko B., Zarys medycyny geriatrycznej, PZWL, Warszawa 2000

Przedmiot OPIEKA PALIATYWNA

symbol OS-OP

Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

130 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 25

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

25

Zajęcia

praktyczne

40

Praktyki

zawodowe

40

ECTS 5 punktów

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

125

Absolwent:

K_D.W1. wymienia objawy

zagrożenia życia u pacjentów

z chorobą nowotworową,

K_D.W2. zna zasady

diagnozowania chorych

w opiece paliatywnej,

K_D.W3. charakteryzuje grupy

leków

chemioterapeutycznych

i przeciwbólowych i ich

działanie na układy i narządy

chorego,

K_D.W4. zna swoiste zasady

organizacji opieki

paliatywnej,

K_D.W50. zna patofizjologię,

objawy kliniczne i

powikłania chorób

nowotworowych,

K_D.W51. zna procedurę

postępowania z ciałem

pacjenta zmarłego.

Absolwent:

K_D.U1.gromadzi

informacje, formułuje

diagnozę pielęgniarską, ustala

cele i plan opieki wdraża

interwencje pielęgniarskie

oraz dokonuje ewaluacji

opieki nad pacjentem

w terminalnej fazie choroby,

K_D.U2.prowadzi profilaktykę

powikłań w przebiegu

choroby nowotworowej,

K_D.U3.rozpoznaje powikłania

zastosowanego leczenia

farmakologicznego,

ocenia poziom bólu, reakcję

chorego na ból i nasilenie

bólu oraz stosuje

postępowanie

przeciwbólowe,

K_D.U4.tworzy pacjentowi

warunki do godnego

umierania.

K_D.U5.dostosowuje interwencje

pielęgniarskie do rodzaju

problemów pielęgnacyjnych

pacjenta w terminalnym

stanie.

Absolwent:

K_D.K1. szanuje godność

i autonomię osób

powierzonych opiece,

K_D.K2. przestrzega wartości

i powinności moralnych

w opiece paliatywnej,

K_D.K3. przestrzega praw

pacjenta,

K_D.K4. przestrzega

tajemnicy zawodowej

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Historia opieki paliatywnej.

2. Podstawowe cele oraz cechy opieki paliatywnej.

3. Organizacja opieki paliatywno hospicyjnej w Polsce.

4. Umieranie i śmierć w aspekcie problemów etycznych i prawnych.

5. Problem bólu w chorobie nowotworowej.

6. Zespół wyniszczenia nowotworowego.

7. Leczenie objawów ze strony układu oddechowego.

8. Leczenie objawów ze strony przewodu pokarmowego.

9. Leczenie objawów ze strony układu moczowego

10. Rola rehabilitacji w usprawnianiu pacjentów objętych opieką paliatywną.

11. Zasady właściwej komunikacji z chorym i jego rodziną.

12. Przekazywanie złych informacji.

13. Jakość życia osoby umierającej.

14. Paliatywna chemioterapia i radioterapia.

Zajęcia bez

udziału

nauczyciela

1. Stres pracy z umierającym - zespół wypalenia zawodowego.

2. Wsparcie psychiczne i duchowe chorych oraz rodzin w okresie choroby,

umierania i żałoby.

3. Problemy psychiczne osób objętych opieka paliatywna.

Zajęcia

praktyczne

1. Jakość opieki i jakość życia osoby umierającej – zachowanie podmiotowości.

2. Zastosowanie różnych metod i form działania w celu zapewnienia komfortu

fizycznego osobie chorej na chorobę nowotworową.

3. Łagodzenie dolegliwości bólowych.

4. Reakcje psychiczne na chorobę nowotworową. Nieprzystosowanie do choroby

– reakcje patologiczne.

5. Ewaluacja postaw psychicznych ludzi terminalnie chorych w odniesieniu

do śmierci. Duchowe potrzeby chorego w stanie terminalnym

126

Praktyki

zawodowe

1. Wpływ choroby nowotworowej na życie chorych i ich rodzin.

2. Walka z bólem nowotworowym.

3. Rola i zadania pielęgniarki w niwelowaniu i minimalizowaniu objawów

współistniejących z chorobą nowotworową.

4. Pomoc pacjentowi umierającemu i jego rodzinie – aspekt moralny.

5. Sposoby przeciwdziałania zespołowi wypalenia zawodowego w pracy

z pacjentami w terminalnej fazie choroby.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- metoda programowana z użyciem komputera.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Zajęcia praktyczne: - zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Praktyki zawodowe: - praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,

- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,

- dyskusja dydaktyczna,

- seminarium.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Egzamin po VI semestrze.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń, na

których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

obowiązkowa

1. Catane R i WSP, Podręcznik postępowania w zaawansowanej chorobie

nowotworowej Wyd. Medi Page, Warszawa 2007

2. Dobrogowski J., Wordliczek. J., Medycyna bólu, PZWL, Warszawa 2004

3. Hebanowski.M., Podstawy opieki paliatywnej w chorobach nowotworowych,

PZWL, Warszawa 1998

4. Jeziorowski A.(red), Onkologia. Podręcznik dla pielęgniarek, PZWL, Warszawa

2006

5. Koper A., Wrońska I.(red), Problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobą

nowotworową, Czelej, Lublin 2003

6. Krajnik M., Rosiewicz M., Opieka paliatywna. Wyd. Akademia Medyczna,

Bydgoszcz 1998

7. Krakowiak P., Zdążyć z prawdą. O sztuce komunikacji w hospicjum. Wyd. Via

Medica, Gdańsk 2006

8. Walden-Gałuszko K (red), Podstawy opieki paliatywnej, PZWL, Warszawa 2007

9. Walden- Gałuszko K., Kartacz A. (red.), Pielęgniarstwo w opiece paliatywnej

i hospicyjnej, PZWL, Warszawa 2005

Literatura

uzupełniająca

1. Kózka M., Pilaszewska – Zywko L.,(red.), Procedury pielęgniarskie, PZWL ,

Warszawa 2009

2. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K., (red.), Podstawy pielęgniarstwa,

Czelej, Lublin 2004

Przedmiot PODSTAWY

RATOWNICTWA MEDYCZNEGO

symbol OS-PRM

Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS

127

Jednostka w której realizowany jest przedmiot

nauczania

Wydział Ochrony Zdrowia

i Nauk Humanistycznych

Wymiar

godzinowy

Łączny dla

przedmiotu

65 godzin

Semestr I II III IV V VI

Liczba godzin

Wykłady 40

Ćwiczenia 15

Zajęcia bez

udziału

nauczyciela

10

ECTS 2 punkty

Efekty kształcenia dla przedmiotu

Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne

Absolwent:

K_D.W14. zna swoiste zasady

organizacji systemu

ratownictwa medycznego

w Polsce

K_D.W26. zna metody, techniki

i narzędzia oceny stanu

świadomości i przytomności,

K_D.W45. rozpoznaje stany

zagrożenia życia i opisuje

monitorowanie pacjentów

metodami bezprzyrządowymi

i przyrządowymi,

K_D.W46. objaśnia algorytmy

postępowania resuscytacyjnego

w zakresie podstawowych

zabiegów BLS / ALS

i zaawansowanego

podtrzymywania życia (ALS)

K_D.W48. opisuje procedury

zabezpieczenia medycznego

w zderzeniach masowych

i katastrofach oraz w sytuacjach

szczególnych, takich jak

skażenia chemiczne, radiacyjne

i biologiczne,

K_D.W49. zna zasady pierwszej

pomocy przedmedycznej.

Absolwent:

K_D.U14. doraźne

unieruchamia złamania

kości, zwichnięcia

i skręcenia oraz

przygotowuje pacjenta do

transportu,

K_D.U15. prowadzi edukację

w zakresie udzielania

pierwszej pomocy w

stanach zagrożenia życia,

K_D.U16. rozpoznaje stany

nagłego zagrożenia życia,

K_D.U17. wykonuje

defibrylację AED i

bezprzyrządowe

udrażnianie dróg

oddechowych, doraźnie

hamuje krwawienia

i krwotoki.

Absolwent:

K_D.K1. szanuje godność

i autonomie osób

powierzonych opiece,

K_D.K2. systematycznie

wzbogaca wiedzę

zawodową i kształtuje

umiejętności, dążąc do

profesjonalizmu,

K_D.K4. wykazuje

odpowiedzialność

moralna za człowieka

i wykonywanie zadań

zawodowych,

K_D.K5. przestrzega

praw pacjenta,

K_D.K6. rzetelnie

i dokładnie wykonuje

powierzone obowiązki

zawodowe,

K_D.K7. przestrzega

tajemnicy zawodowej,

K_D.K8. współdziała

w ramach zespołu

interdyscyplinarnego,

K_D.K9. przejawia empatię

w relacji z pacjentem

i jego rodziną oraz

współpracownikami.

TREŚCI NAUCZANIA

Wykłady 1. Organizacja i funkcjonowanie systemu Ratownictwa Medycznego w Polsce i na

świecie. Podstawy prawne udzielania pierwszej pomocy.Konwencje Genewskie

Standardy postępowania ratunkowego – „łańcuch przeżycia” i „złota godzina”.

2. Podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy BLS + ADE:

- rozpoznanie zagrożenia,

- hasło „na ratunek” – sposób komunikowania się z CPR i sposób rozmowy

dyspozytora ze zgłaszającym zdarzenie,

- zabezpieczenie miejsca wypadku,

- segregacja poszkodowanych,

- ewakuacja poszkodowanego z miejsca zagrożenia,

128

- ewakuacja z samochodu,

- ocena wstępna pacjenta – ABC,

- skala AVPU i skala Glasgow,

- bezprzyrządowe zaopatrzenie dróg oddechowych,

- ocena układu krążenia,

- masaż serca,

- sposób postępowania z oparzonym,

- sposób postępowania z zatrutym, porażonym prądem elektrycznym,

wychłodzonym, przegrzanym.

Wskazania do reanimacji.

Odstąpienie od reanimacji.

3. Zasady postępowania w urazach:

- wielonarządowych,

- zasady unieruchomienia złamań i zwichnięć,

- zasady zaopatrywania ran,

- wstrząs hipowolemiczny i sposoby tamowania krwotoków,

- urazy głowy i szyi, kręgosłupa, klatki piersiowej i brzucha.

4. Przyczyny i postępowanie w stanach zagrożenia życia z przyczyn

kardiologicznych /ostre zespoły wieńcowe, zawał serca, zaburzenia rytmu serca/.

5. Przyczyny i postępowanie w stanach zagrożenia życia z powodu schorzeń

układu oddechowego /stan astmatyczny, zapalenie krtani i tchawicy, zapalenie

płuc, ropniak opłucnej, odma opłucnowa.

6. Przyczyny i postępowanie w przebiegu biegunki, stanów gorączkowych,

krwotoki z żylaków przełyku, kolki żółciowej, ostrego brzucha, ostrej moszny,

kolki nerkowej, zatrzymanie moczu, ostrej trzustki.

7. Zagrożenia środowiskowe - hipotermia, hipertermia, anafilaksja, ukąszenia,

zatrucia.

8. Stany zagrożenia życia z przyczyn ginekologiczno- położniczych.

9. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa u dzieci.

10. Stany zagrożenia życia wieku dziecięcego.

Ćwiczenia 1. Badanie przedmiotowe w miejscu wypadku.

2. Parametry życiowe w ocenie stanu poszkodowanego.

3. Pozycja boczna ustalona, przenoszenie poszkodowanego w inne miejsce i na deskę

ortopedyczną.

4. Ułożenie poszkodowanego do reanimacji. Udrożnienie dróg oddechowych.

5. Resuscytacja dorosłego - 1 ratownik, 2 ratowników.

6. Resuscytacja dziecka – 1 ratownik, 2 ratowników

7. Pierwsza pomoc w omdleniu, w drgawkach.

8. Pierwsza pomoc w zachłyśnięciu dorosłego.

9. Pierwsza pomoc w zachłyśnięciu dziecka.

10. Pierwsza pomoc w krwawieniu z nosa, w krwawieniu z rany - opatrunek

uciskowy, opaska uciskowa.

11. Unieruchamianie złamania.

12. Pierwsza pomoc w oparzeniach termicznych, elektrycznych i chemicznych.

Metody ogrzewania chorego – zastosowanie koca termicznego.

13. Przekazywanie informacji do wybranych służb medycznych o zdrowiu i stanie

poszkodowanego.

14. Zastosowanie AED.

Zajęcia

bez udziału

nauczyciela

1. Etapy udzielania pierwszej pomocy.

2. Postępowanie pielęgniarki przy amputacjach i zmiażdżeniach.

3. Postępowanie przy zadławieni i zakrztuszeniu.

Metody

nauczania

Wykłady:

- wykład informacyjny,

- wykład problemowy,

- dyskusja dydaktyczna

129

- metoda programowana z użyciem komputera.

Ćwiczenia:

- metoda programowana z użyciem komputera,

- studium przypadku,

- pokaz na fantomie i modelu,

- film,

- dyskusja dydaktyczna,

- pogadanka.

Zajęcia bez udziału nauczyciela:

- studiowanie literatury,

- prezentacja multimedialna,

- dyskusja dydaktyczna.

Forma

zaliczenia

przedmiotu

Zaliczenie z oceną po IV semestrze

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,

na których obecność jest obowiązkowa.

Literatura

podstawowa

1. Buchfelder N.A., Podręcznik pierwszej pomocy, PZWL, Warszawa 1999

2. Cline D., Medycyna ratunkowa, red. Juliusz Jakubaszko. Urban & Partner

Wrocław 2003

3. Ciećkiewicz J. (red), Ratownictwo medyczne w wypadkach masowych,

Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2005

4. D.M Cline i wsp. (red. wyd. pol. Jakubaszko J.), Medycyna Ratunkowa,

Urban&Partner, Wrocław 2003

5. Europejska Rada Resuscytacji: Wytyczne Resuscytacji, grudzień 2010

6. Gugała G., Podstawy ratownictwa medycznego.Komenda Główna PSP,

Warszawa 2006.

7. G.R.Strange i wsp. (red.wyd.pol. Jakubaszko J.), Medycyna Ratunkowa Wieku

Dziecięcego, Urban & Partner, Wrocław 2003

8. Jakubaszko J. (red), ABC resuscytacji, Wyd. Med. Górnicki, Wrocław 2006

9. Jakubaszko J. (red.), Medycyna ratunkowa. Nagłe zagrożenia pochodzenia

wewnętrznego, Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2003

10. Jakubaszko J., Ratownik medyczny, Wyd. Med. Górnicki, Wrocław 2003

11. Jurczyk W., Łakomy A., Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia życia. Wyd. FHU

Grzegorz Słomczyński, Kraków 2004

12. Mattu A., Brady W., EKG w medycynie ratunkowej, Wyd. Med. Górnicki,

Wrocław 2006

13. Planz S.H., Adler J.N., Medycyna ratunkowa, Urban & Partner, Wrocław 2000

14. Smerek J. (red), ABC oparzeń, Wyd. Med. Górnicki, Wrocław 2007

15. Zawadzki A. (red.), Medycyna Ratunkowa i Katastrof, PZWL, Warszawa 2007

16. Wytyczne 2010 RESUSCYTACJI KRĄŻENIOWO-ODDECHOWEJ

Literatura

uzupełniająca

1. Driscol P.(red.), ABC postępowania w urazach, 2003

2. Jakubaszko J.(red), Medycyna ratunkowa 2002-2003

3. Jakubaszko J. (red), Nauczanie Pierwszej Pomocy, materiały dydaktyczne, Zeszyt

2, Wrocław 2004

4. Jakubaszko J. (red), Ratunkowe Leczenie Urazów, materiały dydaktyczne, Zeszyt

1, Wrocław 2004

5. Jakubaszko J. (red.), ABC intensywnej terapii, Wyd. Med. Górnicki, Wrocław

2004

6. Jakubaszko J. (red.), ABC postępowania w urazach, Wyd. Med. Górnicki,

Wrocław 2003

7. Strange G.R., Ahrens W.R., Schagermeyer R.W., Toepper W.C., Medycyna

ratunkowa wieku dziecięcego. Wyd. I polskie pod redakcją Juliusza Jakubaszki.

Urban & Partner, Wrocław 2003.

130