Stropodachy – wady i uszkodzenia sposoby napraw,

dociepleń i modernizacji.

dr inż. Barbara KsitPolitechnika Poznańska

Instytut Konstrukcji Budowlanych

Definicje

Stropodachy– to wielowarstwowe układy

konstrukcyjne, stosowane przy kontach nachylenia

połaci dachowej od 2-15%.

Z konstrukcyjnego punktu widzenia jest to dach

płaski.

Podstawowe zadania:

zabezpieczenie wnętrza obiektu przed skutkami

atmosferycznymi

przenoszenie obciążenia

zapewnienie komfortu i bezpieczeństwa we

wnętrzu obiektu

Zasadniczy układ warstw w stropodachu zależy od

• wymagań

•sposobu użytkowania

•rodzaju konstrukcji

•warunków zewnętrznych.

Podział stropodachów ze względu na wymagania:

a) Standartowe:

- Izolacja przed wpływem warunków zewnętrznych

(opady, różnice temperatur, hałas, zagrożenia

ogniowe)

- Konstrukcyjne ( miejsce do zamocowania

odpowiednich: urządzeń, klimatyzacji, wentylacji,

oświetleń)

b) Specjalne

- Komunikacyjne ( dach jako taras, droga

ewakuacyjna, parking, ciąg pieszy)

- Ekologiczne – rekracyjne ( dachy zielone )

Podział ze względu na sposób użytkowania:

• nieużytkowe, na które dostęp jest

ograniczony jedynie do nadzoru i

konserwacji pokrycia

• użytkowe, dostępne jedynie dla ludzi

(np. tarasy )

• użytkowe dostępne dla ruchu kołowego

(osobowego i ciężarowego)

• „zielone” używane w sposób

ekstensywny, rośliny niskie nie

wymagające specjalnej opieki

• „zielone” używane w sposób

intensywny, roślinność wysoka, starannie

pielęgnowana

Rys.warstwy nr47/2007

Podział ze względów konstrukcyjnych oraz struktury fizycznej

tzn. liczby i układu warstw stropodachy dzielimy na:

Stropodachy pełne konstrukcje o konwencjonalnym układzie warstw

konstrukcje o odwróconym układzie warstw

Stropodachy wentylowane i odpowietrzone

Stropodachy niewentylowane

Stropodachy wentylowane

koncepcje stropodachu

Stropodach pełny

Tradycyjny układ warstw:

warstwa konstrukcyjna

paroizolacja ( zapobiegająca przed kondensacją)

materiał termoizolacyjny

hydroizolacja (zabezpieczająca przed zew.

warunkami atmosferycznymi)

Odwrócony układ warstw:

warstwa konstrukcyjna

warstwa uszczelniająca

materiał termoizolacyjny (twarda płyta z polistyrenu ekstrudowanego

o struktórze zamkniętokomórkowej)

powłoki ochronne i filtrujące

warstwa wierzchnia (odciążająca np.żwir)

Stropodachy wentylowane „zimny dach” wykonuje się w trzech zasadniczych

rozwiązaniach konstrukcyjnych:

Kanalikowe

Szczelinowe

dwudzielne

odpowietrzane

Układ warstw:

warstwa konstrukcyjna

paroizolacja

termoizolacja

przestrzen powietrzna

warstwa konstrukcyjna pod pokrycie dachowe

warstwa uszczelniająca

Przykładowa budowa stropodachu wentylowanego kanalikowego:

1- żelbetowa płyta nośna, 2- tynk, 3- żużel luzem, 4- otwory wentylacyjne,

5- płytki prefabrykowane gr. 6 cm, 6- pokrycie, 7- izolacja cieplna, 8-kształtka

1 – ściany,

2 – okna,

3 – stropodach,

4 – strop nad piwnicą nieogrzewaną,

5 – wentylacja,

6 – podłoga na gruncie,

7 – strop nad przejazdem

Przykładowy wykres bilansu cieplnego:

a. budynek jednorodzinny, b. 11-kondygnacyjny budynek wielorodzinny

Praca zbiorowa pod kier. P .Klemma, „Budownictwo ogólne”, t.2, Arkady 2005

ab

dokument odniesienia

Umax [W/(m2K)]

ściana

zewnętrznastropodach

strop nad piwnicą

nieogrzewaną

strop nad

poddaszem

okna i drzwi

balkonowe

PN-57/B-024051 1,16 1,423 0,87 1,16 1,04 1,163 -

PN-64/B-034041 1,16 0,87 1,16 1,04 1,163 -

PN-74/B-034042 1,16 0,70 1,16 0,93 -

PN-82/B-020202 0,75 0,45 1,16 0,40 2,00 2,603

PN-91/B-020202 0,55 0,704 0,30 0,60 0,30 2,00 2,603

Warunki techniczne 2004r. 0,30 0,505 0,30 0,60 0,30 2,00 ,603

dom pasywny 0,10 0,15 0,15 0,150 0,80 1,00

Zestawienie współczynnika przenikania ciepła U dla wybranych przegród budowlanych

na przełomie lat.

rodzaj przegrody Polska

Niemcy

SzwajcariaWielka

Brytaniadom

niskoener-

getyczny

dom

pasywny

ściany zewnętrzne 0,25 0,30 0,15 0,30 0,31

stropodach 0,20 0,20 0,15 0,15 0,18

strop nad nieogrzewanym poddaszem 0,20 0,20 0,15 0,15 0,22

strop nad nieogrzewaną piwnicą lub

zamkniętą przestrzenią podpodłogową0,33 0,30 0,15 0,15 0,22

strop nad otwartym przejazdem 0,20 0,20 0,15 0,15 0,45

ściany wewnętrzne oddzielające

pomieszczenia ogrzewane od

nieogrzewanych0,55 - - - -

okna 1,40 1,30 1,00 2,00 1,80

drzwi zewnętrzne 2,00 - - - -

Sugerowane obecnie optymalne wartości współczynnika przenikania ciepła U w domach

jednorodzinnych [W/(m2K)]

Warunek minimalnej temperatury na

wewnętrznej powierzchni przegrody. Jest on

spełniony, gdy temperatura ta jest wyższa o 1 C

od temperatury punktu rosy. Zasadę tą można

wyrazić wzorem:

Cte 1

Warunek izolacyjności cieplnej przegrody

zewnętrznej, wyrażony współczynnikiem przenikania

ciepła U. Dzięki czemu możemy sprowadzić do minimum

straty cieplne ze względu oszczędności energetycznych

oraz doprowadzić do komfortu cieplnego. Warunek ten

wyrażany jest wzorem:

KmWUU 2

max /

Wymagania cieplno-wilgotnościowe obowiązujące do 2008

Rodzaj budynków Wymagania

Budynki jednorodzinne Uk Uk max lub E Eo

Budynki wielorodzinne E Eo

Budynku użyteczności

publicznej

Uk Uk max

Budynki przemysłowe Uk Uk max

wskaźnik sezonowego zapotrzebowania

na ciepło do ogrzewania budynku

[kWh/(m3a)],

Eo

V

QE h

Współczynnik kształtu A/V

A/V 0,20

0,20 < A/V < 0,90

A/V 0,90

V

AEo

Wymagania prawne

PN-EN ISO 6046:2008r. „Komponenty budowlane i elementy

budynku. Opór cieplny i współczynniki przenikania ciepła. Metoda obliczeń.”

Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i i

Budownictwa z dnia 14 grudnia 1994 r. w sprawie

warunków, jakim powinny odpowiadać budynki i ich

usytuowanie (Dz.U.75 z dnia 15 czerwca 2002 r.poz. 690

zpóżniejszymi zmianami)

ObliczeniaRodzaje poziomych warstw powietrznych

NIERodzaj warstwy powierzchnia otworów wentylujących

niewentylowana Ao 500mm2/m2

słabo wentylowana 500 A o 1500 mm2/m2

dobrze wentylowana A0 1500 mm2/m2

Zjawisko kondensacji

roztocza

przemarzanie

termogramy

Technologie ocieplania stropodachów

Stropodachy pełne

ocieplone płytami z materiału termoizolacyjnegowełna mineralna(skalna)

sztywna pianka poliuretanowa

ekstruowana pianka poliestrowa

ocieplone płytami warstwowym z rdzeniem ze sztywnych tworzyw porowatych, oklejonych dwustronnie elastycznymi

wykładzinami (rdzenie styropianowe, sztywna pianka poliuretanowa, oklejone

papą asfaltowa podkładową , papierem pakowym, bitumizowanym welonem szklanym)

ocieplone metodą natrysku pianki poliuretanowejsztywna pianka gr.ok 45mm,powłoka malarska refleksyjna lub posypka żwirowa

Stropodachy wentylowane

ocieplone materiałami sypkimi izolacyjnymi (granulowana wełna mineralna, izolacja

celulozowa, granulki styropianowe)

Materiały termoizolacyjne

Płyty pilśnioweNasączone środkiem hydrofobowym i impregnatem środkiem antygrzybicznym

Gęstość 170 kg/m3;wspólczynnik przewodzenia 0,045W(mK)

Maty termoizolacyjne z włóknem drzewnymGęstość 45 kg/m3;wspólczynnik przewodzenia 0,037W(mK)

Płyty poliuretanoweGęstość 30kg/m3;wspólczynnik przewodzenia 0,028W(mK)

Perlit- granulat lawy wulkanicznej

Gęstość 250-1200 kg/m3, przewodnictwo cieplne 0,08-0,25 W/(m•K),

Własności dźwiękochłonne perlitu ekspandowanego w połączeniu z betonem

lub tworzywami sztucznymi wykorzystywane są do konstruowania ekranów dźwiękochłonnych

Wełna naturalnaMaty laminowane,strzępki wełniane

Gęstość 30kg/m3;wspólczynnik przewodzenia 0,04-0,035 W/(mK).

Płyty pochodzenia roślinnegoz włókna lnianego, konopi, kokosowego

gęstość 85-125 kg/m3. Ich współczynnik przewodności cieplnej wynosi około 0,043-0,045 W/(m·K).

Słoma

gęstość 190 kg/m3. Ich współczynnik przewodności cieplnej wynosi około 0,042-0,056 W/(m·K).

Termomodernizacja stropodachów

Przystępując do ocieplania stropodachu należy najpierw ustalić z jakim jego typem mamy do czynienia.

W przypadku stropodachu wentylowanego ocieplenie musi być ułożone na dolnej warstwie (bezpośrednio nad izbami mieszkalnymi). Układanie go na warstwie górnej nie ma żadnego praktycznego sensu, ponieważ zimne powietrze nadal ma kontakt ze stropem leżącym nad ogrzewanymi pomieszczeniami. Jeżeli przestrzeń międzystropowa jest odpowiednio wysoka można wykonać ocieplenie analogicznie jak w przypadku poddasza o charakterze niemieszkalnym.

Izolacja dachu płaskiego o

odwróconym układzie

Izolacja wentylowanego stropodachu

dwudzielnego

Dachy o konstrukcji drewnianej

Aby kształtowac spadki dahcu

System Dachrock SPS

Przykładowe ukształtowanie

odwodnienia dachu z zastosowaniem

płyt spadkowych systemu ECON

fireproof.

Przykładowe rozwiązanie wyprofilowanego dachu.

System Termat

Stropodachy niewentylowane ociepla się od strony zewnętrznej. Starą papę można zachować i wykorzystać jako warstwę paroszczelną, ale należy w tym celu bardzo dokładnie ją wyrównać – ponacinać pęcherze oraz uszczelnić. Zamiast tego, po zerwaniu wcześniejszego pokrycia, można ułożyć folię paroszczelną. Następnie rozmieszcza się warstwę termoizolacyjną. Najczęściej stosowanym materiałem jest styropian (odmiany nie niższej niż EPS 100 038) albo ekstrudowany polistyren XPS.

Warstwa ocieplenia powinna mieć grubośc wynikającą z obliczeń termicznych, specjaliści doradzają 15-20 cm. Płyty styropianowe i polistyrenowe przykleja się do podłoża bezrozpuszczalnikowym lepikiem. Do termoizolacji dachu można używać również płyt z twardej wełny mineralnej, ale należy pamiętać, że materiał ten jest znacznie droższy od wymienionych wcześniej. Na ociepleniu układa się dwie warstwy papy termozgrzewalnej. Pierwsza z nich musi być przytwierdzana do podłoża mechanicznie za pomocą specjalnych kołków.

Ocieplenie stropodachu niewentylowanego może być również wykonane metodą tzw. odwróconego dachu. W rozwiązaniu tym warstwa hydroizolacji układana jest bezpośrednio na stropie. Najczęściej stanowi ją papa podkładowa termozgrzewalna. Szczególnie polecane są do tego celu papy modyfikowane SBS na osnowie poliestrowej o gramaturze min. 200 g/m2. Nie zaleca się natomiast stosowania pap na osnowie z welonu szklanego.

Kolejną warstwą dachu odwróconego są płyty ocieplenia – styropian o dużej twardości (minimum EPS 100 036) i zwiększonej odporności na wilgoć. Warstwy hydro- i termoizolacji są dociskane do podłoża warstwą żwiru rzecznego lub płyt chodnikowych. Tego rodzaju dach można zazielenić niskopienną roślinnością (trawa, krzewy). Należy w tym celu dodać warstwę gleby. Przy ocieplaniu omawianą metodą najwięcej problemów pojawia się przy kształtowaniu brzegów dachu. Trzeba zadbać o to, aby warstwy izolacyjne nie były narażone na poderwanie przez silny wiatr oraz negatywne oddziaływanie promieni słonecznych. Ochronę mogą zapewnić odpowiednio wyprofilowane osłony z blachy lub ścianka w formie attyki.

Naprawa stropodachu

Termoizolacja dachu z blachy trapezowej styropianem:

Dach dwupowłokowy:

Płyty warstwowe z rdzeniem z wełny mineralnej:

• Płyty warstwowe metalplast Isotherm z rdzeniem z twardej wełny mineralnej są produktem uniwersalnym i nowoczesnym, posiadają korzystną wartość wskaźnika izolacyjności akustycznej, a wysoka odporność ogniowa umożliwia ich użycie w charakterze przegród ogniowych. Szeroka gama kolorów i profilowań okładzin oraz możliwość łączenia ze stolarką otworową pozwala na realizację ciekawych projektów budowlanych i architektonicznych.

Zastosowanie płyty warstwowej w dachach stalowych:

Murki attykowe

Mostek

termiczny

Zbyt niska obróbka

murku –brak papy

fot.Z.Buczek

Wady wykonawstwa (niedostateczna ilość kleju brak łączników

mechanicznych)

Powoduje zmianę warunków pracy

statyczno wytrzymałościowej a w

konsekwencji prowadzą od destrukcji

lub całkowitego zniszczenia ocieplenia

w otworach umieszcza się rury PCV lub

ceramiczne rurki

drenarskie, osadza się je skośnie ze

spadkiem na zewnątrz

Otwory powinny wystawać 2,3 cm poza

płaszczyznę elewacji

Otwory wentylacyjne umieszczone w ściankach kolankowych

Odwodnienie dachu

Odwodnienie wewnętrznemin.2 wpusty spadek3%

Odwodnienie zewnętrzne

Dachy o dużych powierzchniach

Systemy podciśnieniowesystem Geberit Pluvia

Wpusty dostosowane od konstrukcji i

pokrycia dachów

rury i kształtki z polietylenu.

System rynnowy woda spływ a w sposób grawitacyjny min.8%

Woda dostaje się

pod pokrycie

fot.Z.Buczek

Miejsca newralgiczne

Zewnętrzne odwodnienie dachu

poprzez przepust w attyce

Strefa

przemarzania

Przykładowe schematy występowania mostków termicznych:

Klej uszczelniacza oraz taśmy butylowej Shell All Weather.

Na skutek zmieniających się warunków atmosferycznych

tradycyjne uszczelnienie bitumem na styku dwóch innych

materiałów mogłoby ulec osłabieniu i rozszczelnieniu.

Zastosowanie taśmy uszczelniającej, która doskonale

przylega do wszelkich podłoży budowlanych, wyeliminowało taką

ewentualność. Warstwa aluminium, którą pokryta jest taśma

chroni dodatkowo połączenie przed działaniem promieni UV, a

jednocześnie pozytywnie wpływa na estetykę wykonanych robót.

Warto dodać, że taśma ta w najmniejszym nawet stopniu nie

reaguje na zmianę warunków

Zbyt nisko zakończona obróbka

blacharska.

Brak prawidłowej obróbki.

Problem z wiatrem

fot.Z.Buczek

Konserwacja dachów

Alternatywa dla pap termozgrzewalnych masy dyspersyjne

asfaltowo- kauczukowe.

Bezszwowe hydroizolacje.

Ta nowoczesna technologia polega na nakładaniu dyspersji asfaltowo - kauczukwej,

bez konieczności zrywania starego podłoża. W skutek procesu samowulkanizacji

zmienia się w tworzywo asfaltowo-gumowe. W skutek zastosowania naszej

technologii powstają bezspoinowe, elastyczne powłoki, o gumopodobnych

właściwościach.

Zalety

1. Elastyczność

2. Homogenia jednolita powierzchnia bez łączeń i spoin

3. Brak potrzeby usuwania starej powierzchni dachowej

4. Krótki okres realizacji zadania (10.000 m2 w 30 dni)

5. Możliwość ponownego zastosowania starych oblachowań

6. Gwarancja szczelności

7. Konkurencyjne ceny w porównaniu z standardowymi technologiami

membrany

Klejone na całej powierzchni

Balastowy system

mocowania

Mocowanie mechanicznie

Taras nad pomieszczeniami ogrzewanymi:

Jedyna różnica pomiędzy budową dachu

żwirowego i tarasu to sposób wykończenia -

na tarasie zamiast grubego żwiru na

kilkucentymetrowej warstwie drobnego

żwirku układa się płyty z kamienia lub

betonu. Taras można też wyłożyć płytkami

posadzkowymi, kostką brukową

Zalety:

dobrze tłumi hałas (o 20-30 dB lepiej niż klasyczne

pokrycia)

ogranicza straty ciepła, latem znacznie obniża (w

stosunku np. do dachu z pokryciem z papy) temperaturę

pokrycia, zimą chroni przed mrozem

"odbiera" część wody deszczowej (do kanalizacji

przedostaje się o połowę mniej wody niż w przypadku

dachów typowych) i oddaje ją do atmosfery przez

odparowanie

ma wyższą odporność ogniową niż typowe dachy

produkuje tlen (dach o powierzchni 15 m2 produkuje tlen

dla 10 osób)

pochłania gazy (zmniejsza stężenie gazów w powietrzu o

10 - 20 %)

Wady:

są ciężkie - ważą nawet do 500 kg/m2

wymagają pielęgnacji (czyszczenie odpływów, nawożenie,

pielenie, nawadnianie)

są drogie - 1 m2 kosztuje od 100 do 200 zł

• Kolektory soneczne

• kąt nachylenia powinien wynosić 30

stopni dla max. zysków w porze letniej

• kąt nachylenia powinien wynosić 70-75

stopni dla max. zysków w porze zimniej

• kąt nachylenia powinien wynosić 51

stopni dla max. zysków przez cały rok

Styczeń 33,76kW

Luty 46,01 kW

Marzec 100,82kW

Kwiecień 118,71 kW

Maj 145,90 kW

Czerwiec 160,88 kW

Lipiec 158,62kW

Sierpień 151,01kW

Wrzesień 117,68 kW

Październik 73,49 kW

Listopad 29,81kW

Grudzień 23,73 kW

Zyski ciepla w poszczególnych miesiącach

Dodatkowe obciążenia:

Dekalog termomodernizacji dachu

1. Każdy rodzaj stropodachu można termorenować.

2. Najpierw dokładny przegląd całego dachu – potem

indywidualnie określona metoda i materiał.

3. Pamiętaj sprawdzać kompatybilność istniejącego podłoża

z planowaną do ułożenia hydroizolacją.

4. Im bardziej płaski dach tym większe obciążenia do

przeniesienia.

5. Pamiętaj nadzór prac = dłuższy czas bezproblemowego

działania.

6. Wentylacja to sprawnie działający nawiew i wywiew.

7. Wpust podgrzewany to brak problemów z wodą w zimie.

8. Stan zawilgocenia przegrody ulega okresowym zmianom.

9. Niwelować nieszczelności. Woda to żywioł płynny, nie

pozwoli się tak łatwo zdominować (Paulo Coelho).

10. Nie ma niezniszczalnych dachów, degradacja poprawnie

wykonanego dachu jest kwestią czasu.

Kontakt

barbara.ksit@ikb.poznan.pl

www.barbara.ksit.pl

Materiały wykorzystane:

www.econfireproof.pl

www.klubdachy.pl

www.e-dach.pl

www.bud-media.com.pl

www.rockwool.pl