RZECZ O SOSACH

CO TO JEST SOS?

Sos – gęsty płyn, tworzony na bazie różnych składników, nadających mu odmienne smaki (ostry, łagodny, kwaśny, słodki), stosowany jako dodatek do: mięs, ryb, makaronów, wędlin, sałatek, deserów itd. W konsystencji luźniejszy od kremu. Sosy dzielą się na: gorące, zimne i majonezowe. Sosy gorące sporządzane są, podobnie jak zupy, na bazie wywaru. Do zagęszczania tych sosów stosuje się: zawiesinę z mąki pszennej lub mąki ziemniaczanej i wody, mąki pszennej lub ziemniaczanej i śmietany, zasmażkę lub żółtka jaj. Słowo sos wywodzi się podobno od łacińskiego salsus – solony, albo przyprawiony

HISTORIA SOSÓW

Czy wiesz, że historia sosu ma już ponad 1800 lat? Pierwsze wzmianki o jego użyciu zapisane są w historii Rzymian i pochodzą z 200 r. n.e. Przez kolejne stulecia kucharze tworzyli nowe odmiany sosów i udoskonalali już istniejące, tworząc gamę różnych smaków i aromatów. W Polsce pojawiły się w średniowieczu i były one bardzo kwaśne, gdyż podstawowym składnikiem był ocet. W renesansie zaczęto do sosów dodawać modne przyprawy i korzenie. Jednak prawdziwą popularność zdobyły w epoce nowożytnej.

SOSY SWIATA

BESZAMEL (sos beszamelowy) o Jest to rodzaj sosu,

wymyślony rzekomo przez francuskiego wysokiego urzędnika na dworze Ludwika XIV. Jest to zasmażka z mąki na maśle rozprowadzona mlekiem.

o Główne składniki to mleko, mąka i masło, przyprawiany solą kuchenną, pieprzem i świeżo startą gałką muszkatołową i sokiem z cytryny. Podawany do mięs i gotowanych warzyw.

KETCHUP

o sos pomidorowy podawany na zimno, o gamie smaków od łagodnego do ostrego, barwy zwykle ciemnoczerwonej, czerwonobrązowej, rzadziej zielonej.

o Ketchup pierwsi wymyślili Chińczycy i była to zaprawa pierwotnie stosowana do przyrządzania potraw rybnych. Słowo ketchup pochodzi od słowa kôe-chiap w chińskim dialekcie Xiamen i znaczy dokładnie zaprawa do ryb. Pierwowzorem ketchupu była zupa polinezyjska

o Nazwa sosu i jego receptura dotarły do Europy pod koniec XVII w. przez Anglię. W końcu XIX w., w 1876 r. sos dotarł do USA i jego receptura została dostosowana do tamtejszych przyzwyczajeń smakowych przez Henry'ego Johna Heinza

Jeszcze w XIX w. słowem catsup określano każdy sos, w którym znajdował się ocet.

MAJONEZ

o to zimny, emulsyjny sos, o szerokim zastosowaniu, jeden z sosów podstawowych.

o Głównym składnikiem

klasycznego majonezu jest oliwa z dodatkiem surowego żółtka, jako składnika emulgującego, przyprawiona octem winnym lub cytryną, solą i białym pieprzem.

o Majonez Znany jest od niepamiętnych czasów i był wynajdowany wielokrotnie. W książkach kucharskich pojawia się pod znaną obecnie nazwą prawdopodobnie w początku XIX wieku.

MUSZTARDA

o Jest to przyprawa, której głównym składnikiem są ziarna gorczycy - białej, czarnej lub sarepskiej. Powstaje w wyniku łączenia ziaren gorczycy (zwykle mielonych) z octem. Dodaje się także sól i cukier.

o Powstała w starożytnym Rzymie na początku naszej ery i od początku uznawano ją za przyprawę o wartościach leczniczych (łagodzi bóle reumatyczne, pobudza trawienie tłuszczu, działa antybakteryjnie oraz obniża ciśnienie krwi).

PESTOo zielony sos

pochodzący z Genui (Liguria) we Włoszech, którego głównym składnikiem jest bazylia.

o Tradycyjnie wytwarzany w marmurowych moździerzach z oliwy z oliwek, bazylii, parmezanu lub innego drobno startego twardego sera, orzeszków piniowych i soli.

TABASCOo Rodzaj ostrej przyprawy,

otrzymywanej z papryki tabasco, jednej z odmian papryki chili.

o Słowo tabasco pochodzi od

nazwy Tabasco (stanu w Meksyku) i jest powszechnie znane dzięki „sosowi tabasco”. W oryginale znaczy „kraj o gorącej i wilgotnej ziemi”. Nazwa ta jest zastrzeżona dla rodziny McIlhenny Co. mającą wyłączność na produkcję owego sosu pod nazwą Tabasco od połowy XIX wieku.

SOS SOJOWY

o Sos fermentowany, wytwarzany z ziaren soi, prażonego ziarna ryżu lub pszenicy, wody i soli.

o Jest to jedna z najważniejszych przypraw kuchni azjatyckiej – obecnie używana także w kuchniach tradycji zachodniej. Sos sojowy jest jednym z najdawniej znanych sosów przyprawowych.

o W XVI wieku, po dodaniu ziarna zbóż, otrzymał znaną teraz postać, a w XVII wieku kupcy holenderscy sprowadzili go do Europy.

Dziękujemy za uwagę