S` ri Prema-samput · S` ri Prema-samput.a - 6 - Jako niebiańska młoda dama, mówił: „Jest...

S̀ri Prema-samput.aSzkatułka czystej, transcendentalnej miłości

Vrndāvana • New Delhi • San Francisco

© 2011 Gaudiya Vedanta Publications.

Zawartość niniejszej książki (za wyłączeniem fragmentów wyraźnie wskazanych) objęta jest licencją au-torską Creative Commons 3.0; Uznanie Autorstwa, Bez Utworów Zależnych; kopia niniejszej licencji dostępna jest pod adresem: http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/.

Wszelkie zgody na wykorzystanie materiałów poza tą licencją mogą być dostępne na stronie: www.purebhakti.com/pluslicense, bądź za prośbą listowną: [email protected]

Grafika na okładce i przedniej klapce okładki © Śyāmarāṇi dāsi. Użyta za zgodą autora.

Zdjęcie wykorzystane za zgodą © the bhaktivedanta book trust international, Inc. www.krishna.com. Wszystkie prawa zastrzeżone.

Śri Prema-sampuṭa, Wydanie Drugie Wydanie Pierwsze: 2000 kopii, Luty 2008 Wydanie Drugie: 2000 kopii, Wrzesień 2011 Wydrukowane w Rakmo Press Pvt. Ltd, C-59, Okhla Industrial Area, Phase-1, New Delhi (Indie)

IsBN 978-1-935428-10-7

Numer Kontrolny Biblioteki Kongresowej: 2011937525

Katalog Biblioteki Brytyjskiej: dostęp do wpisu ewidencyjnego dostępny w British Library

Katalogowanie w Publication Data – DK

Dzięki uprzejmości: d.K. agencies (P) ltd.

Viśvanātha Cakravartin.

[Premasampuṭa. angielski & sanskryt]

Śri Prema-sampuṭa autorstwa Śrila Viśvanātha Cakravarti Thākury = skarbnica czystej, transcendentalnej miłości. Przetłumaczone z wydania hindi Śri Śrimad Bhaktivedānty Nārāyaṇa Gosvāmiego Mahārāja

sanskryt (transliteracja romańska); tłumaczenie i przedmowa w języku angielskim.

IsBN 9781935428107

1. Kṛṣṇa (bóstwo hinduskie) – Poezja. 2. Rādhā (bóstwo hinduskie) – Poezja. 3. Poezja miłosna, sanskryt. 4. Poezja miłosna, sanskryt – tłumaczone na angielski./ i. Bhaktivedānta Nārāyaṇa,

1921 – ii. tytuł. iii. tytuł:

skarbnica czystej, transcendentalnej miłości

Dedykuję mojemu Świętemu Mistrzowi

śrī gauḍīya-vedānta-ācārya-kesarī nitya-līlā-praviṣṭa oṁ viṣṇupāda aṣṭottara-śata

Śrī Śrīmad Bhakti Prajïānie Keśavie Gosvāmīemu Mahārājowi

najwspanialszemu w dziesiątym pokoleniu bhāgavata-paramparā pochodzącej

od Śrī Kr. s.n. y Caitanyi Mahāprabhu, założycielowi Śrī Gaud. īya Vedānta Samiti i jej gałęzi na całym świecie.

Inne książki autorstwa Śri Śrimad Bhaktivedānty Nārāyaṇa Gosvāmiego Mahārāja:

• Arcana-dipikā• Śri Bhajana-rahasya• Śri Bhakti-rasāmṛta-sindhu-bindu• Bhakti-rasāyana• Bhakti-tattva-viveka• Śri Brahma-saṁhitā• Istota Bhagavad-gity• Pięć kluczowych Esejów• Wychodząc poza Vaikuṇṭhę• Harmonia• Jaiva-dharma• Listy z Ameryki• Śri Manaḥ-śikṣā• My śikṣā-guru and Priya-bandhu• szczyt Oddania• Śri Prabandhāvali• sekretne Prawdy Bhagavatam• Tajemnice nieodkrytego Ja• Śiva-tattva• Śri Bṛhad-bhāgavatāmṛta• Śri Camatkāra-candrikā• Śri Dāmodarāṣṭakam• Śri Gauḍīya Giti-guccha• Śri Gita-govinda• Śri Gopi-gita

• Śri Harināma• Mahā-mantra• Śrimad Bhagavad-gitā• Śri Navadvipa-dhāma-māhātmya• Śri Navadvipa-dhāma Parikramā• Śri Rādhā-kṛṣṇa-gaṇoddeśa-dipikā• Śri saṅkalpa-kalpadrumaḥ• Śri śikṣāṣṭaka• Śri Upadeśāmṛta• Śri Vraja-maṇḍala Parikramā• Śri Rāya Rāmānanda saṁvāda• Śrila Bhakti Prajñāna Keśava Gosvāmi

– życie i nauczanie• The Distinctive Contribution

of Śrila Rūpa Gosvāmi• Istota wszelkich rad• Dar Śri Caitanya Mahāprabhu• Podróż Duszy• Nektar Govinda-lilā• Pochodzenie Ratha-yātrā• Droga Miłości• Utkalikā-vallari• Vaiṣṇava-siddhānta-mālā• Veṇu-gita• Przechadzki ze świętym• Rays of the Harmonist (magazyn)

Dodatkowe informacje, darmowe książki do pobrania, i więcej na stronie: www.purebhakti.com

- 5 -

Przedmowa(przetłumaczona z wydania hindi)

Jestem dzisiaj niezmiernie szczęśliwy mogąc oddać wiernemu czytelnikowi do dys-pozycji niniejsze wydanie Śri Prema-sampuṭy w języku hindi. Śrila Viśvanātha Ca-kravarti Thākura, wielki nauczyciel i prawdziwy klejnot wśród acaryów, z właści-wym sobie mistrzostwem przełożył tę niepowtarzalną, poetycką narrację na język, który jest prosty, a jednak nasycony głębią przesłania.

Pewnego razu, Śri Kṛṣṇa, przebrany za niebiańską damę, przyszedł do Śrimati Rādhiki i stanął przed nią w milczeniu. Widok tej niezwykle pięknej niebiańskiej istoty wypełnił Śrimati Radhikę błogością i bardzo zapragnęła się z nią zaprzyjaźnić. Śrimati Rādhika zadała jej wprawdzie parę pytań lecz dziewczyna nie odpowiedziała na nie słowem.

Śrimati Rādhikā pomyślała, że owa piękna sakhi może nie czuć się dobrze i z tego to powodu może nie odzywać się. Mimo to, Rādhikā nie poddawała się w usiło-waniach nawiązania kontaktu, w związku z czym nieziemska sakhi ostatecznie doń przemówiła. Rzekła: „słyszałam na niebiańskich planetach o Twych chwałach, tak więc zstąpiłam na tę Ziemię, ażeby Cię spotkać. Gdy tu dotarłam, ujrzałam, iż w Vamsivacie we Vrndavan odbywa się rasa-lila. Z jakiegoś powodu opuściłaś tańczących aby udać się do lasu, a Śri Kṛṣṇa porzucił resztę gopi, ażeby za Tobą podążyć. spędziwszy z Tobą jakiś czas, zniknął. Gdy opuścił i Ciebie, poczęłaś gorzko łkać. Zobaczyłam Twój opłakany, godny pożałowania stan i opanowała mnie wściekłość na Śri Kṛṣṇę. To właśnie z tej przyczyny przybyłam tu do Ciebie.” Przebrany Śri Kṛṣṇa przystąpił wówczas do wymieniania swych licznych przewinień.

S̀ri Prema-samput.a

- 6 -

Jako niebiańska młoda dama, mówił: „Jest prawdą, że Śri Kṛṣṇa posiada wiele dobrych cech, lecz istnieje też i jedna zła, która niweczy owe wszystkie dobre. Ty, Śri Radha, porzuciłaś wszystko – ojca, matkę, brata, męża, społeczeństwo, cnotliwość i polecenia Twej starszyzny – wszystko po to aby móc kochać Kṛṣṇę. A mimo to, traktuje Cię On tak okrutnie, że nawet porzuca Cię i znika. Nie potrafię tego pojąć. Moim zdaniem, nie powinnaś go kochać, bo jeśli to będziesz czynić, Twa przyszłość okupiona będzie cierpieniem.”

Na te słowa Śri Radhika poczuła konieczność wyjaśnienia dziewczynie najgłębszej istoty premy. Owo wyjaśnienie jest tematem Śri Prema-Samputy.

Samputa oznacza „miejsce, w którym drogocenne klejnoty i kamienie ukrywa się przed wzrokiem innych”. Śrila Viśvanātha Cakravarti Ṭhākura objawił nam unnata-ujjvala premę w sercu Śri Rādhy (które przyrównane jest do szkatuły ze skarbem), i szczelnie zamknął w formie niniejszej książki. stąd też jej tytuł: Śri Prema-Samputa. Śri Radha opisuje swoją premę w poniższych wersetach ( werset 108 i 109):

ekātmaniha rasa-pūrṇatame ’tyagādhe ekā susaṅgrathitam eva tanu-dvayaṁ nau

kasyiṁścid eka-sarasiva cakāsad eka- nālottham abja-yugalaṁ khalu nila-pitamyat sneha-pūra-bhṛta-bhājana-rājitaika-

vartty agravartty amala-dipa-yugaṁ cakāsti tac cet are taratamo ’panudat parokṣa-

mānandayed akhila-pārśva-gatāḥ sadāliḥ

Ciało Śri Rādhy jest odmienne od ciała Śri Kṛṣṇy, lecz nie ma różnicy co do Ich natury (svarūpy). Śri Kṛṣṇa z natury jest pełen szczęścia (ānanda), podczas gdy Śri Rādha jest z natury pełna radości (hlādini). Zgodnie z Wedami, moc (śakti) oraz posiadacz mocy (śaktimān) nie są od siebie różni: śakti-śaktimatorabhedaḥ. Pomimo, iż nie ma różnicy pomiędzy oso-bą (svarūpą) a mocą emanującą z tejże osoby (śakti), to kiedy rozkoszuje-my się tymi transcendentalnymi rozrywkami, staje się jasne, że każda z nich ma swoje szczególne cechy i w związku z tym, różnią się od siebie na pewne sposoby.

- 7 -

nitya-lilā-pravis.t.a om. vis.n.upāda

Śri Śrimad Bhaktivedānta Nārāyan.a Gosvāmi Mahārāja

- 8 -


Śri Śrimad Bhaktivedānta Vāmana Gosvāmi Mahārāja

- 9 -


Śri Śrimad Bhaktivedānta Svāmi Mahārāja

- 10 -


Śri Śrimad Bhakti Prajñāna Keśava Gosvāmi Mahārāja


- 11 -

Historia życia Śrila Viśvanāthy Cakravartiego T. hākury

Śrila Viśvanātha Cakravarti Ṭhākura przyszedł na ten świat w rodzinie braminów w społeczności okręgu Rāḍhiya w zachodnim Bengalu. Nadano mu imię Hari-val-labha, i miał on dwóch starszych braci, Rāmabhadrę and Raghunātha. W dzieciń-stwie ukończył naukę gramatyki we wsi Devagrāma. Następnie studiował święte pi-sma w domu swego mistrza duchowego we wsi Śaiyadābāda w okręgu Murśidābād. Żyjąc w Śaiyadābādze, napisał Bhakti-rasāmṛta-sindhu-bindu, Ujjvala-nilamaṇi-ki-raṇę, i Bhāgavatāmṛta-kaṇę. Wkrótce po tym, porzucił życie domowe i udał się Vṛn-dāvan, gdzie napisał wiele innych książek i komentarzy. Po odejściu Śri Caitanyi Mahāprabhu i sześciu Gosvāmich z Vrajy, strumień czystego oddania (śuddha-bhak-ti) nadal płynął wartko dzięki wpływowi trzech wielkich osobowości: Śri Narottamy dāsa Ṭhākury, Śrinivāsy Ᾱcāryi oraz Śri Śyāmānandy Prabhu. Śrila Viśvanātha Ca-kravarti Ṭhākura jest czwartą osobą w linii sukcesji uczniów Śrila Narottamy dāsa Ṭhākury. Jeden z uczniów Śrili Narottama dāsa Ṭhākury, Śrila Gaṅgā-nārāyaṇa Ca-kravarti Mahāśaya, żył w Bālūcara Gambhilā w dzielnicy Murśidābād. Miał córkę o imieniu Viṣṇupriyā, lecz nie miał synów, dlatego adoptował wielbiciela Śri Kṛṣṇa-caraṇę. Kṛṣṇa-caraṇa był najmłodszym synem innego ucznia Śrili Narottamy dāsa Ṭhākury o imieniu Rāmakṛṣṇa Bhaṭṭācārya, który to wywodził się ze społeczności brahmińskiej z Vārendry. Uczniem Śri Kṛṣṇa-caraṇy był Śri Rādhāramaṇa Cakravarti, mistrz duchowy Śrili Viśvanāthy Cakravartiego Ṭhākury.

W swoim komentarzu do Śrimad-Bhāgavatam, Śrila Viśvanātha Cakravarti Ṭhākura rozpoczął pięć rozdziałów opisujących taniec rāsa Śri Kṛṣṇy (Śri Rāsa-pañcādhyāyi) poniższym wersetem:

śri-rāma-kṛṣṇa-gaṅgā-caraṇānnatvā gurūnuru-premnaḥ śrila-narottama-nātha śri-gaurāṅga-prabhuṁ naumi

„Śri Rāma” odnosi się tu do mistrza duchowego Śrili Viśvanātha Cakravarti Ṭhākury, Śri Rādha-ramaṇy; „Kṛṣṇa” natomiast odnosi się do jego wielkiego pra-mistrza du-chowego, Śri Kṛṣṇa-caraṇy; „Gaṅgā-caraṇa” to kolejno wielki pra-pra mistrz, Śri Gaṅgā-caraṇa; „Narottama” to jego pra-pra pra-nauczyciel duchowy, Śrila Narotta-ma dāsa Ṭhākura; natomiast słowo nātha odnosi się do Śri Lokanātha Gosvāmiego, mistrza duchowego Śrila Narottamy Ṭhākury. W ten sposób, składa on hołd wszyst-kim w linii sukcesji uczniów aż po samego Śrimana Mahāprabhu.


- 12 -

Obalenie poglądów atibād.iego1 Rūpy Kavirāji

Hemalatā ṭhākurāṇi była uczoną Vaiṣṇavi, córką Śrinivāsa Ᾱcaryi. Jeden ze zwa-śnionych z nią uczniów o imieniu Rūpa Kavirāja stworzył swoją własną doktrynę, która sprzeciwiała się filozoficznym przesłaniom Gaudija Waiszawizmu. Nauczał on, że na pozycji Ᾱcaryi może znajdować jedynie osoba w wyrzeczonym porządku życia – nigdy posiadacz rodziny. Rūpa Kavirāja lekceważył potrzebę podążania ścieżką usystematyzowanej praktyki wielbienia (vidhi-mārga), zamiast tego propa-gując tak zwaną rāga-mārgę (doktrynę spontanicznego zauroczenia), która była niezdys cyplinowana i chaotyczna. Jego nowa doktryna utrzymywała, że można za-rzucić słuchanie i intonowanie, i praktykować rāgānuga-bhakti przez samo jedynie pamiętanie. Z tych przyczyn, Hemalatā ṭhākurāṇi dołożyła starań by wykluczyć Rūpę Kavirāję z grona Gaudija Vaiṣṇavów. Od tej pory, Gaudiya Vaiṣṇavowie znają Rupę pod przydomkiem atibāḍi. Na szczęście Śrila Cakravarti Thākura był wów-czas obecny i obalił błędne wnioski Rūpy Kavirājiego w swoim komentarzu Sārār-tha-darśini do Trzeciej Księgi Śrimad-Bhāgavatam. Udowodnił tam bezspornie, że odpowiednio wyuczeni potomkowie acaryów mający swoje rodziny mogą pełnić rolę acaryów. stwierdził też, że bezprawne i niezgodne z pismami jest przyjęcie przez niekwalifikowanych potomków acaryów tytułu „Gosvāmi”, np. z powodu zbyt wielkiej chęci posiadania uczniów i bogactw.

Żyjący w rodzinach uczniowie z linii Viravhadry (syna Śri Nityānandy Prabhu), jak również i potomkowie odrzuconych synów Śri Advaity Ᾱcaryi nadają i przyjmują tytuł „Gosvāmi”, czyn uznany przez Vaiṣṇavów za niewłaściwy. Mimo, iż Śrila Cakravarti działał jako acarya, osobiście nigdy nie posługiwał się tytułem „Gosvāmi”, ażeby instruować głupich i nieprzygotowanych do tej roli współczesnych potomków rodzin acaryów.

Broniąc honoru Gaudiya Vaisnava sampradāyi poprzez zaangażowanie Śrila Baladevy Vidyābhūs.an. y

Na starość Śrila Viśvanātha Cakravarti Ṭhākura spędzał większość czasu w półświa-domym czy wewnętrznym stanie, głęboko pochłonięty bhajanem. W tym czasie, w Jaipur wybuchła dyskusja pomiędzy Gaudiya Vaiṣṇavami a Vaiṣṇavami, którzy uznawali doktrynę svakiyā, rozrywek Pana w miłości małżeńskiej. Vaiṣṇavowie z przeciwnego obozu (z linii Śri Rāmānujy) przekonali Króla Jaya singha Drugiego z Jaipur, że wielbienie Śrimati Rādhiki oraz Śri Govindadevy nie jest uznane przez

1 Członek jednej z jedenastu nieuznanych społeczności sahajiya którzy wymyślają własne metody wielbienia.


- 13 -

pisma. Tłumaczyli to faktem, że imię Śrimati Rādhika nie pojawia się w Śrimad-Bhā-gavatam ani w Puranach, a ponadto, zgodnie z wedyjskim obyczajem, nigdy nie była ona żoną Śri Kṛṣṇy. Antagonistyczny obóz posunął się dalej stwierdzając, że Gaudiya Vaiṣṇavowie nie należą do uznanej sampradayi – właściwej linii sukcesji uczniów.

Od niepamiętnych czasów, istniały cztery sampradāye: Śri sampradāya, Brahma sampradāya, Rudra sampradāya, oraz sanaka (Kumāra) sampradāya. W obecnym wieku Kali, główni acaryowie tych czterech sampradāyi to odpowiednio: Śri Rāmānuja, Śri Madhva, Śri Viṣṇusvāmi oraz Śri Nimbāditya. Vaiṣṇavowie Rāmānujy stwierdzili, że Gaudiya Vaiṣṇavowie są poza tymi czterema sampradāyami, a zatem nie mają autoryzowanego pochodzenia. Co więcej, argumentowali, że ponieważ Gaudiya Vaiṣṇavowie nie mieli własnego komentarza do Brahma-sūtry (znanej również jako Vedānta-sūtra), nie mogą wyrastać z prawdziwej linii sukcesji. Maharadża Jaya singh wiedział, że wpływowi acaryowie Gaudija Vaiṣṇavizmu z Vṛndāvan byli uczniami Śrila Rūpy Gosvāmiego, dlatego wezwał ich do Jaipur aby podjęli wyzwanie rzucone im przez Vaiṣṇavów Śri Rāmānujy. Wiekowy już Śrila Cakravarti Ṭhākura był w pełni pochłonięty transcendentnym szczęściem płynącym z bhajanu, tak więc wysłał swego ucznia Śrila Baladevę Vidyābhūṣaṇę, ażeby ten, zajął się kwestią zjazdu w Jaipur. Śri Baladeva Vidyābhūṣaṇa, znamienity uczony spośród tamtejszych znawców, i jeden z najbardziej doniosłych nauczycieli Vedānty, wyruszył do Jaipur w towarzystwie Śri Kṛṣṇadevy, ucznia Śrila Cakravartiego Ṭhākury.

Kasta gosvamich zdążyła zapomnieć o swych koligacjach z Madhvą sampradāyą, lekceważąc tym samym doktrynę Vaiṣṇavów, twierdząc, że nie ma ona związku z Vedāntą. To spowodowało znaczące poruszenie wśród prawdziwych Gaudiya Vaiṣṇavów. Lecz Śrila Baladeva Vidyābhūṣaṇa posłużył się niepodważalną logiką podpartą solidnym materiałem dowodowym z pism, ażeby udowodnić, że Gaudiya Vaiṣṇavowie są emanacją czystej Vaiṣṇava sampradāyi, nazywanej Śri Brahma-Madhva-Gauḍiya-Vaiṣṇava sampradāya, wywodzącej się z prostej linii sukcesji od Śri MadhvᾹcaryi. Śrila Jiva Gosvāmi, Śrila Kavi Karṇapūra i inni poprzedni ācāryowie również uznali to za fakt. Gaudiya Vaiṣṇavowie za autentyczny komentarz do Vedānta-sūtry uznają Śrimad-Bhāgavatam. Z tego też powodu żaden z Gaudija Vaiṣṇavów nie pokusił się o napisanie oddzielnego komentarza do Vedānta-sūtry. Imię Śrimati Rādhikā, uosobienie energii przyjemności (hlādini-śakti) jak i również na wieki ukochanej Śri Kṛṣṇy, obecne jest w licznych puranach. W całym Śrimad-Bhāgavatam, a w szczególności w księdze dziesiątej, gdzie opisane są rozrywki Pana w Vṛndāvan, Śrimati Rādhika wspomniana jest w sposób niebezpośredni i bardzo subtelny. Jedynie wielbiciele w duchu rasiki i bhāvuki biegli w odczytywaniu pism są w stanie pojąć ten utajony przekaz. Na zgromadzeniu uczonych w Jaipur, Śrila


- 14 -

Baladeva Vidyābhūṣaṇa obalił wątpliwości i argumentację obozu przeciwnego, zamykając wszystkim usta swoją prezentacją. Dowiódł on że Gaudiya Vaiṣṇavowie wywodzą się w linii sukcesji od Śri MadhvᾹcaryi.

Jednakże, pomimo zwycięstwa, przeciwnicy i tak nie zaakceptowali Gauḍiya sampradāyi jako czystej sukcesji Vaiṣṇavów ponieważ Gaudiya Vaiṣṇavowie nadal nie dysponowali swoim własnym komentarzem do Vedānta-sūtry. Dlatego też, Śrila Baladeva Vidyābhūṣaṇa sporządził Śri Govinda-bhāṣyę, słynny komentarz Gaudiya Vaiṣṇavów. W ten sposób ponownie podjęto w świątyni Śri Govindadevy wielbienie Śri Śri Rādhā-Govindy, a prawdziwość Śri Brahma-Madhva-Gauḍiya sampradāyi została silnie utwierdzona. Tylko dzięki Śrila Viśvanātha Cakravartiemu Ṭhākurze mógł Śri Baladeva Vidyābhūṣaṇa napisać Śri Govinda-bhāṣyę i udowodnić łączność Gaudiya Vaiṣṇavów z Madhva sampradāyą. W tej kwestii nie powinno być żadnych wątpliwości. To osiągnięcie Śrila Viśvanātha Cakravartiego Ṭhākury dokonane na rzecz sampradāyi, zapisze się złotymi zgłoskami w historii Gaudiya Vaiṣṇavizmu.

Nabranie znaczenia kāma-gāyatri poprzez łaskę Śrimati Rādhiki

W swojej Mantrārtha-dipikā, Śrila Viśvanātha Cakravarti Ṭhākura opisuje szczegól-ne zdarzenie. Podczas czytania Śri Caitanya-caritāmṛty, natknął się on na werset (Madhya-lilā 21.125) opisujący znaczenie kāma-gāyatri-mantry:

kāma-gāyatri-mantra-rūpa,haya kṛṣṇera svarūpa, sārdha-cabbiśa akṣara tāra haya

se akṣara ‘candra’ haya, kṛṣṇe kari’ udaya, tri-jagat kailā kāmamaya

Kāma-gāyatri jest identyczna ze Śri Kṛṣṇą. W tej królowej mantr znaj-duje się dwadzieścia cztery i pół sylaby, a każda sylaba jest księżycem w pełni. To nagromadzenie księżyców spowodowało, iż księżyc Śri Kṛṣṇy wzniósł się, wypełniając trzy światy premą.

Werset ten mówi, że kāma-gāyatri złożona jest z dwudziestu czterech i pół sylab, lecz pomimo głębokiego namysłu Śrila Viśvanātha Cakravarti Ṭhākura nie był w stanie ustalić, która z sylab w mantrze jest pół-sylabą. Przestudiował on księgi gramatycz-ne, Purany, Tantry, pisma traktujące o dramacie i retoryce, jak i wiele innych tekstów. W dziele o metodologii gramatycznej Śri Harināmāmṛta-vyākaraṇa autorstwa Śri Jivy Gosvāmiego, spośród grup samogłoskowych i spółgłoskowych odnalazł infor-mację o pięćdziesięciu literach. Analizował on układy liter w tekstach takich jak


- 15 -

Mātṛkānyāsa, natomiast w Bṛhan-nāradiya Puranie w części Rādhikā-sahasra-nāma-stotra znowu odnalazł wzmiankę o jedynie pięćdziesięciu spółgłoskach i samogło-skach. Nie było żadnej informacji na temat jakiejkolwiek pół-sylaby. Wątpliwości Śrila Viśvanātha Cakravartiego Ṭhākury narastały. Zastanawiał się, czy aby Śrila Kṛṣṇadāsa Kavirāja Gosvāmi nie pomylił się. Oczywiście nie było to możliwe, gdyż Śrila Kavirāja jest istotą wszechwiedzącą, wolną od defektów tego świata, jak pod-danie się iluzji czy popełnienie błędu.

Gdyby cząstkowe „t” (ostatnia litera kāma-gāyatri) przyjąć za rzeczoną pół-sylabę, wówczas Śrila Kṛṣṇadāsa Kavirāja Gosvāmi zawiniłby wprowadzeniem zamieszania, gdyż w Śri Caitanya-caritāmṛcie (Madhya-lilā 21.126–8), wprowadza on następujący opis:

sakhi he! kṛṣṇa-mukha—dvija-rāja-rāja kṛṣṇa-vapu-siṁhāsane,vasi’ rājya-śāsane,

kare saṅge candrera samāja

dui gaṇḍa sucikkaṇa, jini’ maṇi-sudarpaṇa, sei dui pūrṇa-candra jāni

lalāṭe aṣṭami-indu,tāhāte candana-bindu, sei eka pūrṇa-candra māni

kara-nakha-cāndera ṭhāṭa,vaṁṣi-upara kare nāṭa, tāra gita muralira tāna

pada-nakha-candra-gaṇa,tale kare nartana, nūpurera dhvani yāra gāna

W tych wersach, Śrila Kṛṣṇadāsa Kavirāja Gosvāmi opisuje twarz Śri Kṛṣṇy jako pierwszy księżyc w pełni, Jego poliki to następne dwa księżyce w pełni, kropka drze-wa sandałowego na Jego czole to czwarty pełen księżyc, a zaraz poniżej znajduje się księżyc dnia ósmego (astami) – innymi słowy, półksiężyc. Zgodnie z tym opisem, sylaba piąta jest pół-sylabą. Jednakże, jeśli na cząstkowe „t”, ostatnią litera kāma-gāyatri-mantry, patrzeć jak na pół-sylabę, wówczas sylaba piąta nie może być jedno-cześnie ową pół-sylabą. Śrila Viśvanātha Cakravarti Ṭhākura był w poważnym kło-pocie, ponieważ nie był w stanie rozszyfrować tajemniczej pół-sylaby. Doszedł do wniosku, że jeśli sylaby mu się nie objawią, nie będzie on w stanie ujrzeć prawdziwej boskości stojącej za nią. I zadecydował, że jeśli nie może dojrzeć boskiego wymiaru tej mantry, lepiej jest po prostu umrzeć. Myśląc w ten sposób udał się nocą na brzeg Śri Rādhā-kuṇḍy, aby dokonać żywota. Późną nocą, Śri Cakravarti Ṭhākura zapadł


- 16 -

w lekki sen, kiedy ukazała mu się Śrimati Rādhikā, córka Mahārādży Vṛṣabhānu. „O Viśvanātho, O Hari-vallabha,” – rzekła z uczuciem – „Nie rozpaczaj. To, co napi-sał Śrila Kṛṣṇadāsa Kavirāja jest absolutną prawdą. Dzięki mej łasce, poznał on wszelkie uczucia wewnątrz Mego serca. Nie wątp w jego twierdzenia. Kāma-gāyatri jest mantrą mającą na celu wielbienie Mojego ukochanego oraz Mnie, i poprzez jej sylaby objawiamy się wielbicielom. Nikt nie może poznać Nas, bez udziału Mej do-broci. Pół-sylaba opisana jest w książce Varṇāgama-bhāsvat. To po konsultacji z tym dziełem Śri Kṛṣṇadāsa Kavirāja określił właściwe znaczenie kāma-gāyatri. Przestu-diuj zatem tę księgę i rozpowszechnij jej znaczenie tak, aby skorzystali na tym wiel-biciele.” Usłyszawszy polecenia od samej Vṛṣabhānu-nandini Śrimati Rādhiki, Śrila Cakravarti Ṭhākura powstał, lamentując rozpaczliwie: „O Rādhā, O Rādhā!”. Wró-ciwszy do siebie jednak, przystąpił do wykonania polecenia Śrimati Radhiki. Zgod-nie ze wskazaniem Śrimati Rādhiki, literę „ya” poprzedzającą „vi” uznać można za pół-sylabę, a wszystkie inne są sylabami pełnymi, czy też księżycami w pełni.

W taki oto sposób, dzięki łasce Śrimati Rādhiki, Śrila Viśvanātha Cakravarti Ṭhākura zapoznał się z głębokim znaczeniem mantry. Osiągnął bezpośrednie widzenie jego uwielbionego bóstwa, a w swym wewnętrznym ciele duchowym (siddha-deha) mógł cieszyć się wiecznymi rozrywkami Pana jako Jego kochający towarzysz. Ustanowił on bóstwo Śri Gokulānandy na brzegu Śri Rādhā-kuṇḍy, a przebywając tam, doświadczył słodyczy (mādhurya) wiecznych rozrywek Śri Vṛndāvan. To właśnie w tym czasie napisał komentarz Sukha-varttini do ānandavṛndāvana-campūḥ autorstwa Śrila Kavi Karṇapūry, gdzie stwierdza:

rādhā-parastira-kuṭira-vartinaḥ prāptavya-vṛndāvana-cakravartinaḥ ānanda-campū-vivṛti-pravartinaḥ sānto-gatir me sumahā-nivartinaḥ

Kompletnie odkładając na bok wszystko inne, Ja, Cakravarti, pragnę je-dynie osiągnąć Śri Vṛndāvan. Przebywając w prostej chatce na brzegu Śri Rādhā-kuṇḍy, najdonioślejszym miejscu rozrywek Śri Radhy, piszę ten oto komentarz do Ᾱnanda-vṛndāvana-campūḥ.

Na starość, Śrila Cakravarti Ṭhākura spędził większość czasu w w całkowicie we-wnętrznym stanie, czy też w stanie półświadomym, głęboko pochłonięty bhajanem. Jego główny uczeń, Śri Baladeva Vidyābhūṣaṇa, przejął odpowiedzialność za na-uczanie pism.


- 17 -

Przywrócenie doktryny parakiyā

Kiedy siła wpływu sześciu Gosvamich w Śri Vṛndāvanie delikatnie zelżała, narosły kontrowersje dookoła doktryn miłości małżeńskiej (svakiyāvāda) w opozycji do mi-łości pozamałżeńskiej (parakiyāvāda). Aby rozwiać wątpliwości i błędne interpreta-cje odnośnie svakiyāvādy, Śrila Cakravarti Ṭhākura napisał Rāgavartma-candrikā oraz Gopi-premāmṛta, dwie publikacje pełne filozoficznych implikacji płynących ze skryptów. W komentarzu do wersetu laghutvam atra yat proktam zawartego w Śri Ujjvala-nilamaṇi (1.21), pokazał, że teoria svakiyā jest błędna, i umocnił status pa-rakiyā dowodami z pism oraz niepodważalną argumentacją. W późniejszym czasie, w swoim komentarzu do Śrimad-Bhāgavatam zatytułowanym Sārārtha-darśini, sil-nie potwierdził zasadność parakiyā-bhāva.

Niektórzy badacze pism sprzeciwiali się wnioskom Śrila Cakravartiego Ṭhākury odnośnie wielbienia w duchu parakiya. Kiedy pokonał ich siłą swej nadzwyczajnej erudycji i solidną argumentacją, z zawiści postanowili go zabić. Wiedzieli, że Śri Cakravarti Ṭhākura miał w zwyczaju każdego ranka obchodzić Śri Vṛndāvanę, tak więc schowali się w ciemnym, gęstym zagajniku, w oczekiwaniu na jego przyjście. Kiedy tak wrogowie obserwowali go idącego, on nagle zniknął, a w jego miejsce pojawiła się piękna młoda dziewczyna z Vrajy, zbierająca kwiaty z paroma przyjaciółkami. Uczeni zapytali: „Drogie dziecko, chwilę temu wielki wielbiciel przechodził tą drogą. Nie dostrzegłaś może, w którą stronę poszedł?” Dziewczyna odparła, że owszem widziała go, ale nie ma pojęcia, gdzie się udał. Jej olśniewające piękno, subtelny uśmiech, zgrabność ruchów i pociągłe spojrzenia ujęły uczonych. Ich serca stopniały, a wszelkie nieczystości w ich umysłach rozprysły się. Zapytali dziewczynę, kim jest, na co odparła: „Jestem druhną Śrimati Rādhiki. Przebywa ona obecnie u teściów w domu w Yāvaṭa, a mnie posłała tu, bym nazbierała kwiatów.” To rzekłszy, dziewczyna zniknęła, a w jej miejscu ujrzeli uczeni ponownie Śrila Cakravartiego Ṭhākurę. Wtedy upadli mu do stóp i modlili się o przebaczenie, a on wybaczył im wszystkim. Takich niesamowitych zdarzeń można naliczyć wiele w życiu Śrila Cakravartiego Ṭhākury.

W ten sposób Śrila Cakravarti Ṭhākura obalił teorię svakiyā, ustanawiając prawdę o czystej parakiyi – osiągnięcie o wielkiej wadze dla Gaudiya Vaiṣṇavów.

Śrila Viśvanātha Cakravarti Ṭhākura nie tylko ochronił spójność Śri Gauḍiya Vaiṣṇava dharmy, ale również wzmocnił jej wpływ w Śri Vṛndāvan. Każdy, kto dokonuje eceny doniosłości jego osiągnięcia, popada w głęboki podziw nad jego niezwykłym geniuszem. Acaryowie Gaudiya Vaiṣṇavów skomponowali następujący wers w pochwale jego nadzwyczajnej pracy:


- 18 -

viśvasya nātharūpo ’sau bhakti-vartma-pradarśanāt bhakta-cakre vartitatvāt cakravarty ākhyayābhavat

Znany jest pod imieniem Viśvanātha, pan wszechświata, ponieważ wska-zuje on ścieżkę bhakti. I znany jest również jako Cakravarti, czyli ten który otoczony jest kręgiem (cakrą), ponieważ zawsze pozostaje w obrębię kręgu prawdziwych wielbicieli. Stąd jego imię, Viśvanātha Cakravarti.

W roku ok 1754, w piąty dzień świetlanej fazy księżyca w miesiącu Māgha (styczeń – luty), Śrila Viśvanātha Cakravarti Ṭhākura, w wieku około stu lat, opuścił świat materialny we Vṛndāvan, głęboko pogrążony w wewnętrznej świadomości. Dzisiaj jego samādhi stoi obok świątyni Śri Śri Rādhā-Gokulānandy w Śri Dhāma Vṛndāvan.

Chwała oraz dziedzictwo Śrila Viśvanātha Cakravartiego T. hākury

Idąc w ślad za Śrila Rūpą Gosvāmim, Śrila Cakravarti Ṭhākura stworzył olbrzymią obfitość transcendentalnej literatury traktującej o bhakti, w ten sposób realizując na tym świecie najgłębsze pragnienie serca Śrimana Mahāprabhu. Obalał również błędne wnioski stojące w sprzeczności do tradycji Śri Rūpa Gosvāmiego (rūpānuga), w związ-ku z czym cieszy się głębokim poszanowaniem w społeczności Gaudija Vaiṣṇavów jako zasłużony acarya i mająca wielki autorytet, samozrealizowana dusza. Znany jest jako znamienity transcendentalny filozof i poeta, jak również i wielbiciel w duchu ra-siki. Jeden poeta Vaiṣṇava, Kṛṣṇa dāsa, napisał poniższe wersy jako część zakończenia tłumaczenia Mādhurya-kādambini autorstwa Śrila Cakravartiego Ṭhākury.

mādhurya-kādambini-grantha jagata kaila dhanya cakravarti-mukhe vaktā āpani śri-kṛṣṇa-caitanya

Śrila Viśvanātha Cakravarti Ṭhākura błogosławił świat niezwykłym da-rem Mādhurya-kādambini. W rzeczywistości, to Śri Kṛṣṇa Caitanya Mahā-prabhu przemówił ustami Śrila Cakravartiego Ṭhākury ażeby stworzyć to dzieło.

keha kahena-cakravarti śri-rūpera avatāra kaṭhina ye tattva sarala karite prac ara

Zdaniem niektórych Śrila Cakravarti Ṭhākura jest inkarnacją Śrila Rūpy Gosvāmiego. Jest on specjalistą w opisywaniu złożonych prawd w sposób przejrzysty i łatwy do pojęcia.


- 19 -

ohe guṇa-nidhi śri-viśvanātha cakravarti ki jāniba tomāra guṇa muñi mūḍha-mati

O oceanie łaski, Śrila Viśvanātha Cakravarti Ṭhākura. Jestem niemądrą istotą, jak mogę zatem pojąć twe cechy? (Zatem, bądź uprzejmy objawić mi swe cechy transcedentalne w moim sercu. Oto moja modlitwa u twych lotosowych stóp)

Niewielu acaryów Gaudija Vaiṣṇavów napisało tyle książek, co Śrila Cakravarti Ṭhākura. Następujące przysłowie, traktujące o trzech jego książkach cytowane jest po dziś dzień: „kiraṇa-bindu-kaṇā, ei tina niye vaiṣṇavapanā – osiągnąwszy właści-wie zrozumienie tych trzech książek, Ujjvala-nilamaṇi-kiraṇa, Bhakti-rasāmṛta-sin-dhu-bindu oraz Bhāgavatāmṛta-kaṇā, ktoś może uznać, że jest Vaiṣṇavą.”

Poniżej zamieszczam listę jego książek, komentarzy i modlitw, które razem tworzą nieocenione bogactwo literatury duchowej Gaudija Vaiṣṇavów:• Vraja-riti-cintāmaṇi• Śri Camatkāra-candrikā• Śri Prema-sampuṭa (khaṇḍa-kāvyam)• Gitāvali• subodhini (komentarz do Alaṅkāra-kaustubha)• ānanda-candrikā (komentarz do Śri Ujjvala-nilamaṇi)• komentarz do Śri Gopāla-tāpani• stavāmṛta-lahari, która zawiera:

– Śri Guru-tattvāṣṭakam– Mantra-dātṛ-guroraṣṭakam– Parama-guroraṣṭakam– Parātpara-guroraṣṭakam– Parama-parātpara-guroraṣṭakam– Śri Lokanāthāṣṭakam– Śri śacinandanāṣṭakam– Śri svarūpa-caritāmṛtam– Śri svapna-vilāsāmṛtam– Śri Gopāladevāṣṭakam– Śri Madana-mohanāṣṭakam– Śri Govindāṣṭakam– Śri Gopināthāṣṭakam– Śri Gokulānandāṣṭakam– svayam-bhagavattāṣṭakam– Śri Rādhā-kuṇḍāṣṭakam


- 20 -

– Jaganmohanāṣṭakam– Anurāgavalli– Śri Vṛndādevyāṣṭakam– Śri Rādhikā-dhyānāmṛtam– Śri Rūpa-cintāmaṇiḥ– Śri Nandiśvarāṣṭakam– Śri Vṛndāvanāṣṭakam– Śri Govardhanāṣṭakam– Śri saṅkalpa-kalpadrumaḥ– Śri Nikuñja-keli-virudāvali (virutkāvya)– surata-kathāmṛtam (āryaśatakam)– Śri śyāma-kuṇḍāṣṭakam

• Śri Kṛṣṇa-bhāvanāmṛtam Mahākāvyam• Bhāgavatāmṛta-kaṇā• Ujjvala-nilamaṇi-kiraṇa• Bhakti-rasāmṛta-sindhu-bindu• Rāga-vartma-candrikā• Aiśvarya-kādambini (niedostępna)• Mādhurya-kādambini• Komentarz do Bhakti-rasāmṛta-sindhu• Komentarz do ānanda-vṛndāvana-campū• Komentarz do Dāna-keli-kaumudi• Komentarz Do Śri Lalita-mādhava-nāṭaka• Komentarz Do Śri Caitanya-caritāmṛta (niepełny)• Komentarz Do Śri Brahma-saṁhitā• sārārtha-varṣiṇi-komentarz do Śrimad Bhagavad-gitā• sārārtha-darśini-komentarz do Śrimad-Bhāgavatam

Mój najdroższy przeszanowny Śri Gurudeva, ācārya-keśari aṣṭottara-śata Śri Śrimad Bhakti Prajñāna Keśava Gosvāmi Mahārāja, strażnik oraz założycieli i acarya Śri Gauḍiya Vedānta samiti oraz wszelkich utworzonych pod jego patronatem Gauḍiya maṭha, poza publikowaniem prac własnych przedrukowywał książki Śrila Bhaktivino-da Ṭhākury i innych poprzednich acaryów w języku bengalskim. Dzisiaj, dzięki jego głębokiemu pragnieniu, życzliwym błogosławieństwom oraz bezinteresownej łasce, wydrukowano następujące książki w narodowym języku Indii, hindi: Jaiva-dharma, Śri Caitanya-śikṣāmṛta, Śri Caitanya Mahāprabhu ki Śikṣā, Śri Śikṣāṣṭaka, Bhakti-rasāmṛta-sindhubindu, Ujjvala-nilamaṇi-kiraṇa, Bhāgavatāmṛta-kaṇā, Śri Gita-go-vinda, Śri Bhajana-rahasya, Śri Gauḍiya-giti-guccha, Śrimad Bhagavad-gitā, Śri


- 21 -

Veṇu-gita, Bhakti-tattva-viveka, Vaiṣṇava-siddhānta-mālā, Śri Brahma-saṁhitā, Rā-gavartma-candrikā, Śri Bṛhad-bhāgavatāmṛtam, Gauḍiya-kaṇṭhahāra oraz Śri Ca-matkāra-candrikā. stopniowo, kolejne książki oddawane są do publikacji.

Śrila Viśvanātha Cakravarti Ṭhākura napisał Śri Prema-sampuṭę w sanskrycie, i od tego czasu wiele wydań publikowanych było w języku bengalskim. Pośród nich, wydanie autorstwa Śri Hari-bhakta dāsy ze Śri Dhāma Vṛndāvany jest szczególnie pełne transcendentalnych motywów, a zarazem język dzieła jest prosty w zrozumieniu. Niniejsze tłumaczenie hindi jest oparte właśnie na tym wydaniu.

Mam niezachwianą wiarę w to, że rasika i bhāvuka sadhakowie, jak również i sadhakowie na ścieżce rāgānugabhakti pragnący osiągnąć vraja-rasę będą darzyć tę książkę głębokim szacunkiem. Osoby pełnej wiary, które się weń zagłębią, będą w stanie osiągnąć prema-dharmę Śri Caitanyi Mahāprabhu, wiekuistą religię czystej, transcendentalnej miłosnej służby dla Śri Kṛṣṇy.

Niech mój czcigodny Śrila Gurupādapadma, będący ucieleśnieniem współczucia Najwyższego Pana, obleje mnie obficie swoją łaską. W ten sposób, może uda mi się osiągnąć nieskończenie wzrastające kwalifikacje by spełnić jego najgłębsze pragnienia dzięki mej służbie. Oto moja skromna modlitwa u jego lotosowych stóp, które obdarzają premą. Wydanie pierwsze przygotowywano w zawrotnym tempie, mogą się więc pojawić drobne błędy. Prosimy wiernych czytelników, aby informowali nas o nich, abyśmy w kolejnych wydaniach mogli je poprawić.

Łaknąc drobinki łaski od Śri Hari, Guru, i Vaiṣṇavów.Skromny i uniżony Tridaṇḍibhikṣu Śri Bhaktivedānta Nārāyaṇa

Śri Utthāna Ekādaśi, 12 Listopada, 2005

- 22 -

S̀r Prema-samput.aSzkatułka czystej, transcendentalnej miłości

prātaḥ kadācid urarī-kṛta cāru-rāmāveśo hariḥ priyatamā-bhavana-praghāne

gatvāruṇāṁśuka-taṭena pidhāya vaktraṁ nīcī na locana-yugaḥ sahasāvatasthe (1)

Miłosne przywiązanie ma szczególną naturę, która jest czymś niezwykłym. W sercu kochanka może pojawić się tęsknota by usłyszeć z ust swojej ukochanej o doskona-łości jej miłości do niego i niższości jego miłości do niej.

Pewnego wczesnego ranka, pod wpływem takiego stanu miłości, Vrajendrananda-na, Śrī Śyāmasundara, niczym nie skrępowany i beztroski smakosz rasy, przebrał się za młodą, wzbudzającym zachwyt piękną kobietę i udał się na dziedziniec Śrīmatī Rādhikā, umiłowanej, uroczej córki Mahārāja Vṛṣabhānu. Zakrywając swą przypo-minającą lotos twarz purpurową woalką, pojawił się przed Śrīmatī Rādhiką, nieśmia-ło spuszczając wzrok.

***

Uprzednio, w noc tańca rasa nad brzegami rzeki Kālindī, Śrī Śyāmasundara, przeby-wając wraz z gopi uznał swą przegraną. W owym czasie rzekł do nich „na pāraye ‘haṁ niravaday saṁyujām… – Nie jestem w stanie spłacić mojego długu wobec was


- 23 -

wszystkich.” Teraz, owładnięty był tym samym nastrojem miłosnego przywiązania, które wyraził tamtymi słowami.

Tak oto, pragnąc usłyszeć jak jego ukochana Śrī Rādhā dumnie i stanowczo przemawia w swym nastroju jednoczesnego miłosnego uczucia jak i nadąsania (pranaya-māna) sam przebrał się za młodą, śliczną kobietę. Te właśnie nastroje ukochanego (nāyaka) i ukochanej (nāyikā) są w szczególności przedstawione w Śrī Prema-sampuṭa.

ārād-vilokya tam atho vṛṣabhānu-putrī provāca hanta lalite! sakhi! paśya keyam svasyāṁśubhir hari-maṇīmayatāṁ nināya

mat-sadma padma-vadanādbhuta-bhūṣaṇāḍhyā (2)

Gdy Vrisabhānu-nandinī Śrīmatī Rādhikā ujrzała z daleka tą czarującą młoda kobietę zwróciła się do swej drogiej przyjaciółki, Śrī Lality. „Och spójrz, po prostu spójrz! Kim jest ta piękna kobieta przystrojona niezwykłymi ozdobami? Blask Jej lotosowej twarzy przyćmiewa połysk kwiatów lotosu, a promienność jej ciała o karnacji koloru śyāma oświetla nasz dziedziniec. Cały nasz dom wygląda jakby był udekorowany szafirami.

śrutvā sakhī-giram atho lalitā viśākhe taṁ procatur drutam avāpya tadābhimukhyam

kā tvaṁ kṛśodari! kutaḥ kim u vātha kṛtyaṁ brūhīty asau prativacas tu dadau na kiñcit (3)

Usłyszawszy słowa Śrī Rādhiki, Lalitā i Viśākhā szybko podeszły do młodej damy i zapytały, „Kim jesteś dziewczyno o smukłej talii? skąd przybywasz i dlaczego do nas przyszłaś? Prosimy, zaspokój naszą ciekawość odpowiadając na nasze pytania.” Lecz młoda dziewczyna nie odpowiedziała.

śrī-rādhikāpy atha vitarka-puraḥsaraṁ taṁ papraccha kautuka-vaśād upagamya samyak

kā tvaṁ svarūpa-mahasaiva manoharantī devāṅganāsi kim aho suṣameva mūrttā (4)

Brak odpowiedzi jeszcze bardziej zaciekawił Śrī Rādhikę. Po głębokim namyśle, stanęła przed przebranym Śrī Kṛṣṇą i zapytała, „Kim jesteś o piękna? Blask Twoich kończyn skradł nasze umysły. Czy jesteś panną niebiańską. Patrząc na Ciebie wydaje się, że pojawiłaś się jako uosobienie wszelkiego piękna w tym świecie.


- 24 -

tūṣṇīṁ sthitaṁ tad api taṁ punar āha bhāvinyātmānam āśu kathayātra yadi tvam āgāḥ

jānīhi nas tava sakhīḥ paramāntaraṅgāḥ kiṁ śaṅkase nata-mukhiḥ! trapase ’tha kiṁvā (5)

Jednak piękne i młode dziewczę nie odpowiedziało, „O Bhāvinī (piękna kobieto),” powiedziała Rādhikā, ‘to Ty przybyłaś do nas wiec przedstaw się już proszę zaspoka-jając naszą ciekawość. O nieśmiała istoto, w naszym towarzystwie nie ma powodu by być nieufnym czy ostrożnym. Wiedz proszę, że uważamy cię za bliską przyjaciółkę.

niśvasya kañcana viṣādam ivābhinīya vaktraṁ vivṛtya tam akhaṇḍita-mauna-mudram

sā prāha hanta rujam āvahasīti satyaṁ jñātaṁ na tām ṛta ihedṛśatā tava syāt (6)

Gdy ta młoda dziewczyna – Śrī Kṛṣṇa – usłyszała słowa Śrīmatī Rādharani, wes-tchnęła głęboko. W rzeczywistości nie da się opisać Jej odpowiedzi zwykłymi słowa-mi. Odwróciła swą twarz w innym kierunku nadal pozostając milczącą. Widząc dziewczynę w tym stanie, Śrī Rādhā spytała, „O piękna, domyślam się, że ból prze-nika Twe serce, jakiż bowiem byłby inny powód takiego zachowania.

taṁ brūhi kañja-mukhi! viśvasihi prakāmaṁ mayy eva tat pratikṛtau ca yathā yateya

udgīrṇa eva suhṛd-antika eti śāntiṁ yan-mānasa-vraṇa-vipākaja-tīvra-dāḥ (7)

O Ty, która masz twarz niczym lotos, ufając nam w pełni opowiedz jasno i otwarcie o swym bólu. Zrobię co w Mej mocy by uwolnić Cię od tej udręki. Gdy wnętrze serca rozdziera głęboka rana rozpaczy, ból katuszy nie do zniesienia można uśmie-rzyć przez wyznanie o nim najbliższym przyjaciołom.

kāntena kiṁ tvam asi samprati viprayuktā tasyaiva vā viguṇatodayatḥ prataptā

kiṁ svāgasas tad avisahyatayā vibhesi tat kiṁ nu kalpitam aho piśunair na satyam (8)

Czy cierpisz rozłąkę z Twoim ukochanym? Czy nader niepokoi Cię odkryty w nim mankament? A może obraziłaś go, druzgocząc Jego miłość? Czyż nie to właśnie na-pełnia cię strachem? Albo może by zniszczyć miłość i uczucie jakim pała do Ciebie Twój ukochany, nikczemna osoba fałszywie oskarżyła Cię o czyn nieprawy mimo, że w rzeczywistości nic złego nie zrobiłaś. Czy to z tego powodu się zamartwiasz?


- 25 -

kiṁvā vivoḍhari manaḥ sa ghṛṇaṁ tavābhūnmande rataṁ kvacana puṁsi-vare dūrāpe

tattvaṁ kaṭūkti paṭunā yata mādṛśīva santarjjyase guru-janena tato ’si dūnā (9)

Może zdałaś sobie sprawę, że ten, z którym się związałaś jest feralny i bezduszny? I może myślisz, że gdybyś wcześniej to wiedziała to nigdy byś go nie poślubiła, a teraz gdy to wiesz, czujesz do niego niechęć? A może Twe serce przywiązało się do najwspanialszej lecz nieosiągalnej osoby? Cóż za nieszczęsny los, czy czujesz przy-gnębienie gdyż, tak jak i Ja, musisz wysłuchiwać cierpkich wymówek pogardliwej starszyzny?

kaccin nu tanvi! khara-vāk-śara-viddha-marmā saubhāgya-leśa-madirāndha-dhiyaḥ sapatnyāḥ

sambhāvyate tvayi na caitad aho parā kā tvatto vahatv atula saubhaga-cāru-carccām (10)

Przedłużające się milczenie młodej, pięknej panny jedynie wzmagało zaniepokojenie Śrī Rādhy. „O nadobna” rzekła „czy inna żona męża Twego wpadła w dumę, zaśle-piona swą kropelką pomyślności? Czy jej inteligencja nie uległa zepsuciu, na skutek czego przekłuwa Twoje serce strzałami cierpkich słów? Nie, z pewnością to Ci się nie mogło przydarzyć. Nie wierzę, że jest inna młoda dziewczyna w całym wszech-świecie mająca więcej szczęścia niż Ty. Nie jest możliwe byś żyła razem z inną żoną. Dlaczego mężczyzna mający obdarzoną wszystkimi dobrymi cechami żonę miałby kiedykolwiek odstąpić od niej na rzecz poślubienia innej kobiety?

tvaṁ mohinī śrutacarī kim u mohanārthaṁ śambhor ivendu-mukhi! kasya haṭhād udeṣi

kiñ cekṣate yadi haris tad-apāṅga-viddhastvāṁ kautukaṁ bhavati tad-vyatimohanākhyam (11)

O istoto o księżycowej twarzy, słyszeliśmy od Bhagavati Purnamāmsi-devi, że poja-wiła się kiedyś inkarnacja Najwyższego Pana o imieniu Mohini, która była tak niesa-mowicie atrakcyjna, że była w stanie oczarować wspaniałego Śrī Mahādevę (Pana Śivę). Czy jesteś ową Mohini? Powiedz Mi, kim jest ta osoba, którą masz nadzieję rozkochać przez Twe urzekające piękno przychodząc tu tak nieoczekiwanie? Prawdą jest, że zniewoliłaś Śrī Mahādevę sama jednak nie będąc w najmniejszym stopniu nim zauroczona, lecz jeśli Twe ukośne spojrzenie miałoby przeszyć Śrī Hari, a On z kolei zrewanżowałby się Tobie rzucając to samo ukośne spojrzenie Tobie, z pewno-ścią uległabyś całkowitemu oszołomieniu. Nic się nie równa z Twym pięknem jak


- 26 -

i z pięknem naszego Śrī Kṛṣṇy, który jest klejnotem koronnym królów szarmanckich istot. Gdybyście się ujrzeli, Oboje zadurzylibyście się w sobie nawzajem pod wpły-wem Waszego piękna łamiąc wszelkie granice samokontroli a wtedy niezwykła i cudowna rasa pojawiłaby się jako efekt wzajemnego zauroczenia.

śrutvottarīya-pariyantrita-sarva-gātraṁ romāñcitaṁ tam upalabhya jagāda rādhā

hā kiṁ sakhi! tvam asi daihika-duḥkha-dūnā vakṣo ’tha pṛṣṭham athavā vyathate śiras te (12)

Kiedy Kṛṣṇa przebrany za nieziemską młodą damę, nieustannie pił nektar słów pły-nących z ust dociekliwej Śrī Rādhiki, czuł transcendentalną rozkosz wzbierającą w Jego sercu, a włosy na Jego ciele jeżyły mu się w ekstazie. Aby ukryć te reakcje zasłonił swe kończyny woalką.

Gdy to zobaczyła Śrī Rādhikā, pomyślała, że owej dziewczynie z pewnością doskwie-ra jakaś dolegliwość cielesna. „O sakhi” zapytała, „Czy męczy Cię jakaś przypadłość w Twym ciele? Może czujesz jakiś ból w klatce piersiowej, plecach albo w głowie?”

vātsalyataḥ pitṛ-padair bahu-mūlyam eva prasthāpitaṁ yad-akhilāmaya-śātanākhyam

tailaṁ tad asti bhavanāntarato viśākhe! śīghraṁ samānaya tad āpaya sārthakatvam (13)

W ten sposób Śrī Rādhikā snuła domysły na temat choroby młodej panny. „O przyja-ciółko Viśākho,” powiedziała, ”Mój czcigodny ojciec miłościwie przysłał Mi pewien cenny olej leczniczy, który jest skutecznym lekarstwem na wszystkie rodzaje dolegli-wości. Przynieś go proszę szybko z domu”. Natura miłości i oddania jest taka, że jeśli drogi komuś przedmiot ma być użyty na rzecz bliskiej i drogiej osoby, wartość jego znacznie wzrasta.

tailena tena kila mūrttimatā madīyasnehena subhruvam imāṁ svayam eva sāham

abhyañjayāmy akhila-gātram apāsta-todaṁ naipuṇyataḥ sakhi! śiro mṛdu mardayāmi (14)

„O sakhi Viśākho, czuję dużą słabość do tej sakhi która właśnie przybyła. Ten olej, który usuwa wszelkie choroby, jest przejawieniem miłości Mojego ojca do Mnie; w związku z tym użyję go by wymasować całe ciało tej pięknej dziewczyny Moimi rękami. Również zręcznie pomasuję Jej głowę a wtedy zniknie całe jej cierpienie”.


- 27 -

nairujya-kāri-vara-saurabha-vastu-vṛndaprakṣepa- cārutara-koṣṇa-payobhir eṇām

saṁsnāpayāmi vigatāruṣam āsya padmamullāsayāmy atha girāpi virājayāmi (15)

„I słuchaj, przynieś Mi jeszcze ciepłej wody zmieszanej z najlepszymi leczniczymi składnikami bym mogła Ją w niej wykąpać. Ulżę jej w cierpieniu a wtedy szczęście pojawi się na Jej lotosowej twarzy. Być może wtenczas zacznie ze mną rozmawiać.

vācā mayā mṛdulayātihita-pravṛttyā snehena cānupādhinā paramādṛtāpi

no vakti kiñcid adhunaiva kaṭūkṛtāsyā tiṣṭhed iyaṁ kapaṭinī yadi hanta sakhyaḥ (16)

Och drogie sakhi, mówiłam słodko i czule do tej dziewczyny i jestem gotowa osobi-ście dać Jej olejowy masaż oraz inne korzystne zabiegi zdrowotne. Z otwartym sercem uhonorowałam Ją i okazałam szczerą sympatię. Jednak nadal nie usłyszałam ani słowa z Jej ust. Zwodzi mnie co do swych dolegliwości i zwyczajnie siedzi tu z markotną twarzą.

asyā rujas tad-aparāṁ karavai cikitsāṁ yāṁ prāpya tanva-sumano-nikhilendriyāṇām

vyādhiḥ praśāmyati bhaved atipuṣṭir eṣāṁ dhanvantari-prahita-divya-rasair ivāddhā (17)

Teraz podam jej nowe lekarstwo na chorobę tej uroczej dziewczyny. Tak jak dany mi przez Dhanvantari tonik z boskiego nektaru, potrafi uleczyć każdą chorobę, tak i ten lek w ciągu sekundy usunie wszystkie choroby z Jej ciała, umysłu i zmysłów. W szczególności zadziała odżywczo na Jej ciało.

kuñjādhirāja-kara-kañja-talābhimarṣamasyā urasy atitarāṁ yadi kārayāmi

seyaṁ hasiṣyati vadiṣyati sītkariṣyatyasmāṁś ca hāsayitum eṣyati kāñcid ābhām (18)

słuchajcie, powiem wam więcej o tej terapii. Do tej pory ta sakhi siedziała tutaj owładnięta jakąś nieuleczalną chorobą i niezdolna by wyksztusić choć jedno słowo. Jednak jeśli by cała jej klatka piersiowa zostałaby dotknięta lotosowymi dłońmi Pana naszego kuñja, na pewno zaczęłaby rozmawiać, chichotać i szlochać. Doświadczyw-szy nieopisanej przyjemności dotyku ręki rasika-śekhara Śrī Kṛṣṇy, wydawałaby mruczące, niezrozumiałe dźwięki. Cóż więcej mogę rzec? Tak by zaczęła promienio-


- 28 -

wać, że wszystkie śmiałybyśmy się bez końca. Jej ciało ukazałoby wszystkie oznaki spotkania ze Śrī Kṛṣṇą a za sprawą Jego dotyku uwidoczniłyby się wszystkie rodzaje niebywałych symptomów. To by nas uszczęśliwiło”.

śrutvā giraṁ sa pihita-smita-hāsya-padmamunnīya ramyatara-savya-karāṅgulībhiḥ

utsārya kiñcid alakā-nava-guṇṭhanañ ca nyañcattaraṁ kiyad udañcayati sa mūrddhnaḥ (19)

Gdy Śrī Kṛṣṇa, przebrany za młoda pannę niebiańską, usłyszał Śrī Rādhikę mówiącą w ten sposób, delikatny uśmiech pojawił się na Jego twarzy. Ukrył ów uśmiech a na-stępnie nieznacznie uniósł swoją opuszczoną lotosową twarz. Wdzięcznymi palcami swojej lewej ręki delikatnie odgarnął z czoła opadający pukiel włosów i trochę bar-dziej naciągnął woalkę na swą głowę.

kiñcij jagāda ramaṇī ramaṇīya-kaṇṭhasausvaryam eva racayan vacanaṁ yad eṣaḥ

sā tac cakora-lalaneva papau cirāya kāñcic camatkṛtim avāpa ca sālipāliḥ (20)

Przebrany Kṛṣṇa przyjął słodki głos młodej damy i do obecnych tam osób wypuścił z ust strumień powabnych słów tak słodkich jak nektar. Niczym ptaki cakori, Śrī Rādhā i jej sakhi spijały każde słowo swymi gorącymi sercami. W ten sposób do-świadczyły najwyższego szczęścia i czuły takie zdumienie jakiego zwykłymi słowami nie można opisać. Usłyszawszy słodką mowę tej pięknej, nowoprzybyłej dziewczyny, rozkoszowały się szczęściem porównywalnym jedynie z upojeniem jakie czuły gdy słuchały samego Śrī Kṛṣṇę.

devy asmi nāka-vasatiḥ śṛṇu yasya hetostām agamaṁ su-vadane vidhurī-kṛtātmā kutrāpi me vividiṣāsti vivakṣite ’rthe

sampādayiṣyati parā tvad ṛte kutas tām (21)

Nowa sakhi powiedziała: „O piękna Śrī Rādho, jestem dziewczyną z planet niebiań-skich. Posłuchajcie proszę dlaczego przybyłam do Was z tak poruszonym sercem. Pragnę dowiedzieć się czegoś na pewien temat, a któż poza Wami mógłby spełnić Me pragnienie.

naivābhyadhās tvam anṛtaṁ yad udeṣi devītyasmābhir ittham adhunaiva hi paryaceṣṭhāḥ


- 29 -

yan-mānuṣīṣu katamāsti bhavat-sadṛkṣā kāntyānayān upamayā tvam ivekṣase tvam (22)

słysząc te słowa Śrī Rādhikā rzekła: „O wspaniała, przedstawiłaś się jako dziewczy-na niebiańska. Z pewnością nie jest to kłamstwem. W rzeczywistości odgadłam to zanim przemówiłaś, gdyż żadna kobieta w świecie śmiertelników nie może równać się z Twym pięknem. Twoje piękno jest nieporównywalne i niebywałe.

yat tvayy ahaṁ sarala-dhīr vitathaṁ vitarkavaividhyam apy akaravaṁ śarad-ambujāsye

tat paryahāsi-ṣamito ’stu na me ’parādhastvaṁ snihyasīha mayi yady abhavaṁ tvadīyā (23)

„O Ty, Której twarz przypomina jesienny lotos, rozważyłam wiele możliwych powo-dów Twojego smutku, takich jak odczuwanie separacji z Twoim mężem i powiedzia-łam Ci o tym, ale faktycznie to tylko żartowałam sobie. Proszę, nie przyjmuj mych słów za obrazę. Teraz oto okazałaś mi czułość, a ja stałam się Twoja”.

kiṁ saṅkucasy ayi sakhī tvam abhūs tvadīyo devījano ’py aham abhūvam iti pratīhi

tvaṁ prema-rūpa-guṇa-sindhu-kaṇānubhūter dāsī bhavāmy aham apīti sadābhimanye (24)

Niebiańska młoda dama rzekła: „Rādho, jesteś Moją sakhi. Dlaczego traktujesz mnie z taką rezerwą? Choć jestem panną niebiańską stałam się Tobie podległą. Nie miej co do tego wątpliwości. Bezustannie tęsknię by móc być Twą służącą by doświadczyć jednej kropli oceanu Twojej miłości, piękna i cech.

yad vacy ahaṁ tad avadhehi yato viṣādo durvāra eṣa tam apākuru saṁśayaṁ me

naivādhunāpi virarāma darāpi hṛd-bhutāpas tvadīya-lapanāmṛta-sekato ’pi (25)

słuchaj proszę uważnie gdy opowiem Tobie dlaczego me serce czuje taką udrękę i wtedy rozprosz mą wątpliwość, która jest źródłem mej rozpaczy. Twoje słodkie jak nektar słowa opadły jak delikatny deszcz na Me serce lecz nawet odrobinę nie złago-dziły zmartwienia w jego wnętrzu.

vṛndāvane dhvanati yaḥ sakhi! kṛṣṇa-veṇustad- vikramaḥ sura-pure prabalatvam eti

sādhvī-tater api manaḥ sa-ghṛṇaṁ yato ’bhūt kaṇṭhopakaṇṭha-milana smaraṇe ’pi patyuḥ (26)


- 30 -

„O sakhi, pieśń grana na flecie, słyszana we Vṛindāvan również dotarła do naszej niebiańskiej krainy. Jej moc jest tak wielka, że cnotliwe małżonki nie chcą już obej-mować swoich mężów. Tak naprawdę, to nawet nieznaczna o tym myśl budzi w nich do tego niechęć. Gdy Pan wszechświata, Śrī Kṛṣṇa, zachwyca ich umysły i serca, ich myśli już dłużej nie mkną ku swym podlegającym śmierci mężom. Wszystko co jest związane ze Śrī Kṛṣṇą cechuje ta właśnie moc. Najbardziej nieznaczny z Nim zwią-zek całkowicie usuwa chęć cieszenia się czymkolwiek materialnym.

śliṣṭveva muñcati suraḥ sa-vitarkam ātmakāntāṁ drutaṁ jvalad-alāta-nibhāṅga-yaṣṭim hālāhalaṁ muralikā-ninadāmṛtaṁ yat

pītvaiva sātanu-mahājvara-mūrcchitābhūt (27)

Dźwięk tego fletu jest słodki jak nektar jednak zmieszany jest ze śmiertelną trucizną. Wszyscy, którzy go usłyszą odczuwają niesamowitą radość jak gdyby smakowali nektar; lecz później, gdy nie mogą osiągnąć Kṛṣṇy, czują osty ból, jak gdyby zostali otruci. Gdy tylko ten dźwięk dobiega uszu niebiańskich dam, rozwija się w nich pra-gnienie by radować się z Kṛṣṇą na wszelkie sposoby. Oszołomione gorączką miłości charakterystycznej dla zakochanych osób, ich ciała płoną niczym rozpalony węgiel. Ich mężowie obejmują ich gorejące ciała lecz natychmiast puszczają je. ‘Jakaż to nagła choroba spowodowała tak wysoką temperaturę?’ zastanawiają się. Jak tylko ktoś usłyszy dźwięk fletu Śrī Kṛṣṇy, pragnienie by się z Nim spotkać pojawia się w jego sercu, czyniąc go niespokojnym. Tak jest moc melodii fletu Kṛṣṇy.

asmat-pure ’sti na hi kāpi jaraty ataḥ kāstarjantu kā nu nikhilā api tulya-dharmāḥ

kā vā haseyur aparā yad imāḥ satītvaṁ viplāvayan muralikā ninado vyajeṣṭa (28)

Jedną z nazw niebiańskiego miasta jest Tridaśālaya, co oznacza miejsce, w którym mieszkańcy doświadczają tylko trzech etapów życia: dzieciństwa, dorastania i mło-dości. Nigdy nie doświadczają starości. Ponieważ żadna z tych kobiet nigdy się nie starzeje, wszystkie one czują się zauroczone dźwiękiem fletu. Kto w takim razie ma prawo wytykać coś innym czy żartować sobie ich kosztem? Dźwięk fletu niszczy czystość młodych dam niebiańskich i pokonuje każdą z nich bez wyjątku.

evaṁ yadi pravavṛte prativāsaraṁ sa veṇu-dhvaniḥ prabhavituṁ vibudhāṅganāsu

tarhy ekadā hṛdi mayaiva vicāritaṁ hā ko ’yaṁ kutaś carati vādayitāsya ko vā (29)


- 31 -

W ten sposób wpływ melodii fletu rozprzestrzeniał się dzień po dniu wśród niebiań-skich dziewczyn. Pewnego razu więc, przepełniona ciekawością, pomyślałam sobie, ‘skąd dochodzi ten słodki dźwięk? Kto na tym flecie gra?’

itthaṁ divaḥ samavatīryya bhuvīha sādhu vaṁśīvaṭe ’vasam ahaṁ katicid dināni dṛṣṭo harer anupamo vividho vilāsaḥ

kāntā-gaṇaḥ priya-sakhāly api paryyacāyi (30)

Po głębokich rozważaniach byłam w stanie wyśledzić ścieżkę dźwięku, która prze-biegała od planet niebiańskich i podążając nią zeszłam tu na Ziemię. Czując szczę-ście mieszkałam sobie przez kilka dni w Vaṁsivata. Byłam świadkiem niezrówna-nych rozrywek jakie spełniałaś wraz z Kṛṣṇą oraz zaznajomiłam się z Jego drogimi, ukochanymi sakhi.

rādhā sa-narma-madhurākṣaram āha dhanye! tvaṁ gaṇyase sura-pure vara-cāturī-bhāk

anyā punar balavad-utkalikā kṛpāṇī kṛttendriyaiva sumanastvam apādapārtham (31)

Po usłyszeniu słów niebiańskiej dziewczyny, Śrī Rādhā przemówiła słodko i żarto-bliwie. „O Ty, która masz najwięcej szczęścia, uważam Cię za najbystrzejszą ze wszystkich boskich dziewcząt z niebiańskiego królestwa gdyż tylko Ty, z umysłem rozdartym na kawałki przez miecz żądzy poznania owego flecisty, próbujesz odna-leźć źródło melodii fletu. Inne młode kobiety nie próbują wyśledzić tego źródła. Z tego powodu, jedynie Ciebie można nazwać sumanā, gdyż tylko Ty posiadasz niezmącony niczym umysł. (Innymi słowy zwiesz się sumanā gdyż tak jak i Ja, przy-wiązałaś się do para-puruṣa1, Śrī Kṛṣṇy).”

***

Oznacza to, ze półboginie tak intensywnie pragną Kṛṣṇy, że nie są w stanie panować nad umysłem i cierpią wszystkie rodzaje dotkliwego bólu ponieważ zawsze chcą się radować zmysłową przyjemnością. Dlatego nie potrafią myśleć o jakimkolwiek roz-wiązaniu by powstrzymać swe pragnienie [zdobycia Kṛṣṇy]. W ich przypadku, nazy-wanie ich sumanā, ’osoba o pięknym umyśle’, nie jest odpowiednie. Z drugiej strony, ta akurat niebiańska dziewczyna nie tylko miała chęć poznania owej osoby grającej

1 Mąż innej kobiety


- 32 -

na flecie lecz postanowiła nawet przybyć do tego miejsca by zaspokoić swe pragnienie przez spotkanie się z Nim. stąd też, tylko ona ma to szczęście by, całkiem słusznie, zostać określaną mianem sumanā.

manda-bhramad-bhru madhura-smita-kānti-dhārādhaute vidhāya radana-cchadane sa cāha

rādhe! parāṁ sva-sadṛśīṁ na hi viddhi kiṁ bhoḥ śakye ’valokitum apīha pareṇa puṁsā (32)

Gdy panna niebiańska usłyszała przemiłe i dowcipne słowa Śrī Rādhy, słodki i pro-mienny uśmiech pojawił się na jej ustach a jej brwi zatańczyły leciutko. „Rādhā,” po-wiedziała, „nie myśl, że inne dziewczyny są takie jak Ty. Nie myśl, że Twoje przywią-zanie do Twego ukochanego Śrī Kṛṣṇy jest równe Twojemu. Teraz skoro jestem tu, czy Twój umiłowany będzie w stanie panować nade Mną tak samo jak panuje nad Tobą?”

kiṁvā pareṇa puruṣeṇa harer vilāsamevānvabhū rahasi sādhu yad-artham āgāḥ

tad brūhi kiṁ tava vivakṣitam atra madhye narmātanomi yadi mām akaroḥ sakhīṁ svām (33)

Śrī Rādhikā odparła, „nie znam powodu Twojego przybycia lecz tak czy inaczej, gdy już tu jesteś, spróbuj doświadczyć poufnych, miłosnych rozrywek Kṛṣṇy. Jaki sens ma związek z jakimś innym mężczyzną? Tak czy inaczej, o co chciałaś mnie zapy-tać? Jak dotąd żartowałam i igrałam z Tobą gdyż zaakceptowałaś mnie jaką swoją przyjaciółkę.”

narmātanudhva sakhi! narmaṇi kā jayet tvām prāṇās tv abhūs tvam ayi me kiyad eva sakhyam

tvaṁ mānuṣī bhavasi kintv amarāṅgaṇās tā mūrddhnaiva te guṇa-kathā puṇatīr namanti (34)

Niebiańska dziewczyna odrzekła: „O sakhi, kontynuuj swe żarty. Któż mógłby Cię pokonać w tej sztuce? O Rādho, jesteś kimś więcej dla Mnie niż tylko przyjaciółką; jesteś Mi tak droga jak samo Moje powietrze życia. To prawda, że jesteś tylko istotą ludzką, lecz mimo tego, młode panny niebiańskie chylą czoła gdy słyszą o Twoich oczyszczających cechach.

***


- 33 -

Należy tu rozumieć, że chociaż Radzika przejawia ludzką formę, pragnąc rozkoszo-wać się soczystością różnorakich rozrywek, nie jest ona zwykłą osobą. W rzeczywi-stości jest uosobieniem pełnej mocy Najwyższego Pana Śrī Kṛṣṇy, który jest źródłem wszystkich inkarnacji. Nic więc dziwnego, że niebiańskie dziewczęta kłaniają się gdy słyszą opisy Jej cech.

Opis nadejścia Śrī Kṛṣṇy zaprezentowany w Śrīmad Bhāgavatam (10.1.17-23) przez Śrīla Śukadevę Gosvāmīego jest w tym samym nastroju co werset powyższy (34): Pewnego razu, gdy Matka Ziemia przepełniona była smutkiem z powodu okrucieństwa podstępnych demonów, którzy przebrani byli za królów, przybrała formę krowy i udała się do Śrī Brahmy. Gorzko zapłakała gdy powiedziała mu o swym nieszczęściu. Wysłuchawszy jej opisu Brahma zabrał ja oraz innych półbogów na brzeg Oceanu Mleka. Tam, Najwyższa Osoba Kṣīrodakaśāyi Vṣṇinu powiedział do Brahmy pochłoniętego medytacją: „tat-priyārthaṁ sabhavantu sura-striyaḥ… – żony półbogów powinny narodzić się we Vrajy dla przyjemności Śrī Kṛṣṇy i Jego ukochanych osób” (Śrīmad Bhāgavatam 10.1.23). Dlatego, nie ma w tym nic niewłaściwego dla niebiańskich dam, które nadają się do tego by być służkami, że składają pokłony.

neyaṁ stutis tava na cāpi taṭa-sthatā me nāpi hriyaṁ bhaja vadāmy anṛtaṁ na kiñcit

sindhoḥ sutāpi girijāpi na te tulāyāṁ saundarya-saubhaga-guṇair adhiroḍhum īṣṭe (35)

Niebiańska dziewczyna wtedy rzekła, „Sakhi, nigdy Cię nie okłamię więc nie czuj się zakłopotana Moimi pochwałami. Nie używam Mojego kwiecistego języka zwyczaj-nie by Ci schlebiać i nie żartuję z powodu obojętności wobec Ciebie. W istocie, Twe piękno, pomyślność i inne cechy nie mogą się równać z Pārvati czy też ze Śrī Laksmī, córką oceanu.”

***

Podobny sentyment wyrażone jest w Caitanya-caritāmṛita (Madhya-līlā 8.182-4) w którym to Śrī Raya Rāmānanda odpowiada na pytania Śrī Gaurāṅasundary:

yāhāṅra saubhāgya-guṇa vāñche satyabhāmā yāṅra ṭhāñi kalā-vilāsa śikhe vraja-rāmā

yāṅra saundaryādi-guṇa vāñche lakṣmī-pārvatī yāṅra pativratā-dharma vāñche arundhatī


- 34 -

yāṅra sadguṇa-gaṇane Kṛṣṇa nā pāya pāra tāṅra guṇa gaṇibe kemane jīva chāra

W tych wersach wyjaśnia, że nawet Pārvati i Śrī Lakṣmī modlą się by osiągnąć pięk-no oraz inne cechy. Śrī Rūpa Gosvāmi także pisze w Ujjvala-nilamaṇi (Śrī Hari-piyā-prakaraṇam, 3.18):

rāgollāsa-vilaṅghatārya-padavī-viśrāntayo ’py uddhuraśraddhā- rajyad-arundhatī-mukha-satī-vṛndena vandyehitāḥ

āraṇyāpi mādhurī-parimalavyākṣipta-lakṣmī-Śrīyastās trailokya-vilakṣaṇā dadatu vaḥ kṛṣṇasya sakhyaḥ sukham

Arundhatī i inne dostojne, pełne cnót kobiety z nabożnym szacunkiem wychwalają zachowanie gopi mimo faktu, że tym pięknym i młodym dziewczętom Vrajy daleko do ścieżki cnotliwości gdyż owładnięte są miło-ścią do Śrī Kṛṣṇy. Gopi te są zamieszkującymi las wieśniaczkami, lecz ich słodycz pokonuje Śrī Lakṣmī, królową Vaikuṇṭhy. W obrębie wszystkich trzech światów ukochane Śrī Kṛṣṇy są osobami najbardziej niezwykłymi. Niech obdarzą cię miłością.

W wersecie tym wspomniane jest, że ponieważ Śrī Rādhā jest najważniejszą wśród umiłowanych Śrī Kṛṣṇy, Jej mādhurya i pozostałe cechy przewyższają cechy Śrī Lakṣmī. Śrī Kṛṣṇa posiada nieograniczone moce, spośród których trzy są najważniej-sze: Jego wewnętrzna duchowa energia (cit-śakti), Jego zewnętrzna energia (māyā-śakti) i Jego moc marginalna (jīva-śakti). Z tych trzech wymienionych, moc we-wnętrzna, znana także jako svarūpa-śakti, jest energią najważniejszą. Wewnętrzna moc Śrī Kṛṣṇy Sac-cit-ānanda dzieli się z kolei na trzy części: transcendentalna szczę-ście (ānanda), zwane także hlādinī; transcendentalna, wieczna egzystencja (sat), zwa-na także sandhinī; oraz transcendentalna wiedza (cit), zwana również saṁvid.

Esencja hlādinī-śakti, która dostarcza szczęścia Kṛṣṇie i Jego wielbicielom nazywa się prema. szczytem premy jest mahābhāva, której uosobieniem jest Śrī Rādhikā.

Śrīmatī Rādharani jest najważniejszą spośród ukochanych Śrī Kṛṣṇy i tak jak Śrī Kṛṣṇa jest źródłem wszystkich inkarnacji najwyższego Pana tak i Śrī Rādhā jest źródłem wszystkich ekspansji ukochanych Śrī Kṛṣṇy włączając vraja-gopi, królowe z Dvāraki i Mathury oraz wszystkie boginie fortuny w każdej z Jego siedzib.

W Śrī Caitanya-caritāmṛita (Adī-līlā 4.83.) Śrīla Kavirāja Gosvāmi cytuje Bṛhad-gautamīya-tantrę:


- 35 -

devī kṛṣṇa-mayī proktā rādhikā para-devatā sarva-lakṣmī-mayī sarva-kāntiḥ sammohinī parā

Ta, która wspaniale świeci i która nie jest różna od Kṛṣṇy ma na imię Śrīmatī Rādhikā. Jest najbardziej godną czczenia osobą i przewyższa wszystkie boginie fortuny. Jest pełna splendoru i całkowicie oszałamia Kṛṣṇę. Jest najwyższą energią wewnętrzną Pana.

Śrī Caitanya-caritāmṛita (Adī-līlā 4.90, 92) wyjaśnia ten werset (devī kṛṣṇa-mayī) następująco:

sarva-lakṣmī-gaṇera tiṅho hana adhiṣṭhāna sarva-saundarya-kānti vaisaye yāṅhāte

sarva-lakṣmī-gaṇera śobhā haya yāṅhā haite

Jest Ona siedzibą wszystkich bogiń fortuny. …całe piękno i wspaniałość w Niej spoczywa. Wszystkie boginie fortuny czerpią piękno od Niej.

Te duchowe dowody ustanawiają, że cechy i pomyślność Śrī Pārvati-devī czy Lakṣmī nie mogą się równać z tymi, którymi cechuje się Śrīmatī Rādhikā.

premnā punas tri-jagad-ūrddhva-pade ’pi kācit tat-sāmya-sāhasa-dhuraṁ manasāpi voḍhum

śaknoti nety akhilam eva mayā śrutaṁ tat kailāsa-śṛṅgam anu haimavatī-sabhāyām (36)

Niebiańska dziewczyna kontynuowała, „słuchaj, a powiem Ci więcej. Czy jakakolwiek kobieta jest tak odważna w sprawach miłosnych, nawet na planetach Vaikuṇṭha, które są daleko poza trzema materialnymi światami? Czy istnieje kobieta, która by mogła choć wyobrazić sobie, że jest Tobie równa? Te słowa nie są wynikiem mojej wyobraźni; sły-szałam o Twoich chwałach na zgromadzeniu u Pārvati-devī na szczycie góry Kailāśa.

śrutvā mahān ajani me manaso ’bhilāṣastad- darśanāya samapūri sa cāpi kintu

tāpa-tad-antar iha yo rabhasād adīpi tenāsphuṭan na kaṭhino hi mamāntarātmā (37)

Gdy usłyszałam o Twoich cechach, rozwinęłam intensywne pragnienie spotkania się z Tobą. Prawdą jest, że ujrzawszy Ciebie spełniłam swe pragnienie, lecz moje serce nadal płonie od zmartwienia. Jedynym powodem tego, że moje serce jeszcze nie pę-kło na kawałki jest fakt, iż jest ono takie twarde.”


- 36 -

ko ’sau tam āśu kathayeti muhus tayokto vaktuṁ śaśāka na sa bāṣpa-niruddha-kaṇṭhaḥ aśru-plutekṣaṇa-mathāsya mukhaṁ svayaṁ sā svenāñcalena mṛdulena mamārjja rādhā (38)

Śrī Rādhikā, która jest najbardziej czułą osobą, wysłuchała tych przepełnionych nie do zniesienia bólem słów niebiańskiej dziewczyny i zapytała: „Moja przyjaciółko, cóż jest przyczyną Twego ogromnego i nie do wytrzymania cierpienia? Proszę, po-wiedz Mi natychmiast.”

Łzy popłynęły ciurkiem z oczu niebiańskiej kobiety, odczuwała dławienie w gardle i nie była w stanie przemówić. Śrī Rādhikā delikatnie starła łzy z twarzy i z oczu dziewczyny Jej własną, miękką woalką.

***

Zamiarem kryjącym się za wyrażeniem przez Śrī Kṛṣṇę głębokiego, wewnętrznego żalu było wykonanie przekonywującego pokazu, że Jego smutek jest szczery.

sthitvā kṣaṇaṁ dhṛtim adhād atha tām uvāca premā tavāyam atulo ’nupadhir valīyān kṛṣṇe ’tikāmini babhūva kathaṁ dunoti

svāṁ svāṁś ca viśvasiti yo ’tyapade ’py abhijñaḥ (39)

Niebiańska dziewczyna pozostała przez chwilę w tym nastroju po czym spokojnie i cierpliwie odparła, „O bezgrzeszna, Kṛṣṇa jest rozpasanym rozpustnikiem. Jak mo-głaś zakochać się w tak pożądliwej osobie? W tym świecie, Twoja prema jest nie-zrównana. Ponieważ jest bezprzyczynowa, jest też i niezniszczalna, a ponieważ jest tak potężna nikt nie jest w stanie jej powstrzymać. Jednak ci, którzy świadomie czy-nią coś czego nie jest wart obiekt ich oddania doprowadzają tylko do rozpaczy za-równo siebie jak i drogą im osobę.

saundarya-śaurya-vara-saubhaga-kīrtti-lakṣmī pūrṇo ’pi sarva-guṇa-ratna-vibhūṣito ’pi premāviveca-katamatvam asau vibhartti

kāmitva-hetukam asau śrayituṁ na yogyaḥ (40)

„Pozwól, że powiem Ci coś więcej. Prawdą jest, że Śrī Kṛṣṇa pełen jest słodkiego piękna, odwagi, nieograniczonego bogactwa, sławy jak i innych wspaniałości, a tak-że to, że ozdabiają go wszystkie szlachetne niczym klejnoty cechy; niemniej jednak, ma On jedną wadę, która anuluje wszystkie te bogactwa: Gdy mowa o sprawach


- 37 -

premy, zupełnie nie potrafi jej rozpoznać i wyróżnić, ponieważ ma On tak wiele pra-gnień związanych z miłostkami. Nie jest rzeczą właściwą by szukać schronienia w takiej właśnie osobie.

tasmin dine bahu-vilasya muhuḥ prakāśya premā tvayā sarabhasaṁ rajanau tu kuñje saṅketa-gāmṛju-dhiyaṁ bhavatīṁ vidhāya

kāñcit parāṁ sa ramayan kapaṭī jahau tvām (41)

Posłuchaj tylko. W tym dniu, Śrī Kṛṣṇa bawił się z Wami na różne sposoby. Z zapa-łem, wielokrotnie przejawiał udawaną miłość dla Ciebie. Ale później, O prostodusz-na kobieto, ten o fałszywym sercu oszust opuścił Cię, aby radować się z inną młodą kobietą, mimo iż zaaranżował wcześniej spotkanie z Tobą w ową noc w kuñja.

yat tvaṁ tadā vyalapa eva sakhīs tudantī vallīḥ patatri vitatīr api rodayantī

sarvaṁ tadāli! nibhṛtaṁ maya-kānya-bhāli vaṁśīvaṭa-sthitatayā valitā ruṣaiva (42)

Twoje sakhi zmartwiły się słysząc jak rozpaczasz, a nawet pnącza, zwierzęta i ptaki w lesie płakały w bólu. W tym czasie, Ja również odczuwałam psychiczne cierpienia gdyż skrywałam się wtedy w Vaṁsivata obserwując wszystko.

***

Kiedy Śrīmatī Rādhikā przeżywa rozłąkę ze Śrī Kṛṣṇą, budzi się w niej mohanākhya-mahābhāva. W Śrī Ujjvala-nilamaṇi (sthāyi-bhāva-prakaraṇam) jest powiedziane, że mohanakhya-mahabhava wywołuje takie poruszenie we wszechświecie, że nawet gatunki spoza rodzaju ludzkiego płaczą. Dlatego Śrī Kṛṣṇa mówi tutaj (werset 42), że drzewa, pnącza i ptaki też płakały.

W Śrī Caitanya-caritāmṛita (Madhya-llīlā 2.43) jest powiedziane:

akaitava kṛṣṇa-prema, yena jāmbunada-hema, sei premā nṛloke nā haya

yadi haya tāra yoga, nā haya tabe viyoga, viraha haile keha nā jéyaya

Niezmącona kṛṣṇa-prema, będąca niczym czyste złoto z rzeki Jāmbu, nie istnieje w tym świecie istot ludzkich. Gdyby się pojawiła w tej sferze, by-łaby pozbawiona rozłąki; jeśli rozłąka wystąpiłaby, czyjeś życie dobie-głoby końca.


- 38 -

rāse tathaiva viharann aparā vihāya prema tvayaiva sahasā prakaṭī cakāra

sthitvā kṣaṇaṁ sa bhavatīm amucad vanāntarekākinīṁ rati-bhara-śrama-khinna-gātrīm (43)

Niebiańska dziewczyna powiedziała następnie: „W noc rasa, Śrī Kṛṣṇa porzucił wszystkie pozostałe vraja-sundarī aby zabrać Cię ze sobą, dla rozrywki z Nim, i okazać Tobie ogrom swoich uczuć. Jednak po krótkiej chwili, gdy zmęczyłaś się swymi miłosnymi, swawolnymi igraszkami, On nagle zostawił Cię samą w lesie.

tarhi plutaṁ vilapitaṁ gahanā ca mūrcchā ceṣṭāpy atibhrama-mayī tava yad yad āsīt

vyāpyaiva hā bahu-janūṁṣi hṛdi sthitaṁ me tat kaṣṭam aṣṭa-vidhayaiva tanoḥ prakṛtyā (44)

W owym czasie ukazałaś różne stany Twego ciała oraz serca – głośno rozpaczałaś i mdlałaś raz po raz. Twe ruchy wskazywały na zdezorientowanie; nie były naturalne. O rany! Oglądanie Cię w tym stanie było tak bolesne, że nigdy tego nie zapomnę. Nawet w przyszłych życiach gdy będę przechodzić przez osiem etapów życia, takich jak narodziny, starość i śmierć, Twa męka będzie nieustannie przeszywać Me serce niczym ostra, żelazna włócznia.

devī-jano ’smi hṛdi me kva nu kaṣṭam āsīd daivād yaśasvini! babhūva bhavad-didṛkṣā mām āgamayya bata sākṛta kīla-viddhāṁ

yasyāsti naiva sakhi! nirgamane ’py upāyaḥ (45)

„O chwalebna, czy to możliwe żeby ból pozostał w Mym sercu? W końcu jestem dziewczyną z planet niebiańskich. Lecz niestety, w niepomyślnej chwili, pragnienie by Cię ujrzeć pojawiło się nagle. To było to właśnie pragnienie, które przywiodło mnie tutaj, a teraz, o sakhi, przeszywa ono Moje serce jak ostra, żelazna włócznia. Doprawdy, nie widzę w ogóle sposobu usunięcia go.

***Śrī Kṛṣṇa potępiał się aby ocenić głębię miłości Śrī Rādhiki do Niego. Wiedział, że najwyższa doskonałość miłości Rādhiki zostałaby ustanowiona w tym świecie gdyby Jej miłość ani nie zachwiała się ani zmalała nieznacznie po usłyszeniu słów krytyki na Jego temat. Śrī Kṛṣṇa mówił w ten sposób, aby rozkoszować się nektariańskimi słowami nasączonymi premą, która wypływała ze szczerego i wielkiego serca Śrī Rādhiki, będącej klejnotem koronnym pośród Jego umiłowanych.


- 39 -

sandānitaṁ tvayi mano na divaṁ prayātuṁ sthātuñ ca nātra tila-mātram apīttham īṣṭe udghūrṇate pratipadaṁ na padaṁ labheta

adyābhavaṁ tvayi cirāt-prakaṭī kṛtātmā (46)

„sakhi”, kontynuowała niebiańska dama, ‘Moje serce tak się związało z Twoim, że kiedy widzę jak cierpisz, robie się bezsilna by wrócić na niebiańskie planety. Jedno-cześnie nie mogę tu pozostać znosząc takie męki w Mym sercu. Ponieważ nie mogę znaleźć spokoju, przybyłam aby spotkać się z Tobą i wyrazić uczucia, wzbudzone tym co kotłuje się w Moim umyśle.

kṛṣṇāt punar bahu vibhemi na dharma-lokalajje dayā-dhvani kadāpi na pāntha tāsya

bālye striyās taruṇimany acirād vṛṣasya vatsasya madyam anu yo vyadhitaiva hiṁsām (47)

Co więcej, bardzo obawiam się Kṛṣṇy, ponieważ nie ma w Nim poczucia religii czy moralnych zasad ani też strachu przed opinią publiczną. Jego serce jest tak twarde, że nigdy nie wkroczył On na ścieżkę miłosierdzia. Zaledwie gdy był niemowlęciem, zabił kobietę, rākṣasī Pūtanę. Jako młodzieniaszek zabił byka Vṛṣāsurę, a w chłopię-cych latach zabił cielaka Vṛṣāsurę. Tak więc jak widzisz, już od dzieciństwa dokonu-je on brutalnych, niereligijnych czynów.

gāndharvikāha subhage! tvayi kāpi śaktirākarṣiṇī kila harāv iva santatāsti

yan nindasi priyatamaṁ tad api prakāmaṁ mac-cittam ātmani karoṣy anuraktam eva (48)

Gdy Śrī Radzika usłyszała jak niebiańska kobieta wypowiada owe słowa krytyki wobec Kṛṣṇy, rzekła, „O istoto obdarzona pomyślnym losem, Śrī Kṛṣṇa jest ukocha-nym Mojego życia. Jego moc zauroczenia Mojego serca jest niezrównana. Chociaż rani mnie raz po raz, nie jestem w stanie rozdzielić więzi Mego serca z Nim.

Często postanawiam by skończyć z Nim rozmawiać z powodu Jego niewłaściwego zachowania lecz jak tylko znów Go spotykam, o wszystkim zapominam. Widzę moc w Tobie, podobna do mocy, którą widzę w Nim ponieważ mimo iż krytykujesz Śrī Vrajarāja-kumāra (syna króla Vrajy), który jest bardziej Mi drogi niż miliony Moich żyć, to nadal przyciągasz moje serce. Z pewnością to nienaturalne by darzyć uczu-ciem kogoś kto krytykuje jej ukochanego, chyba że jest się pod wpływem nadprzyro-dzonych mocy; wtedy wszystko może się zdarzyć. Natura bezwarunkowej miłości, że jak już raz się zamanifestuje, niełatwo ją zniszczyć. Miłość ta jest tak trwała


- 40 -

i niezmierzona, że nigdy nie ulega zachwianiu, nie może też zostać unicestwiona nawet przez usłyszenie krytyki dotyczącej ukochanego.

***

W Śrī Caitanya-caritāmṛita wyjaśnione jest to wersetem akaitava… Tłumaczenie tego wersetu przedstawiono już wcześniej, w wersecie 42.

tvaṁ me sakhī bhavasi cen na divaṁ prayāsi nitya-sthitiṁ vraja-bhuvīha mayā karoṣi

tat-prema-ratna-vara-sampuṭam udghaṭaya tvāṁ darśayāmi tad-ṛte na samādadhāmi (49)

Śrī Rādhikā kontynuowała: „O sundarī, jeśli naprawdę uważasz mnie za swoją sakhi, nie wracaj na planety niebiańskie. Zostań ze mną na tej ziemi Vrajy na zawsze a wte-dy będę mogła otworzyć Mą szkatułkę by pokazać Tobie niezwykły klejnot premy. Przez samą zaledwie rozmowę nie jest możliwe zrozumieć premę jaką Kṛṣṇa i Ja czujemy do siebie nawzajem. Jest to jedynie możliwe tylko przez obserwowanie jej. Jeśli Ty i Ja nie będziemy żyć razem, jak będę kiedykolwiek mogła sprawić, że zro-zumiesz tą premę, i jak będę w stanie usunąć Twe wątpliwości? Zostań ze mną a spra-wię, że jasno zrozumiesz dlaczego nie mogę być obojętna wobec Kṛṣṇy mimo tego, że tak ogromnie cierpię z Jego powodu”.

hantādhunāpi na hi viśvasiṣi prasīda dāsī bhavāmi kim u māṁ nu sakhīṁ karoṣi

tvaṁ śādhi sādhu dhin u vā tuda vā gatir me rādhe! tvam eva śapathaṁ karavāṇi viṣṇoḥ (50)

Kiedy przebrany Kṛṣṇa usłyszał słowa Śrī Rādhiki, rzekł: „O rety, niestety, nadal Mi nie ufasz mimo, że się znamy. Rādho, chcesz bym była twoją sakhi, ale to odległa przyszłość. Teraz jestem zaledwie Twą służącą. Proszę, ciesz się Mną i władaj Mną na wszelkie sposoby. O Rādho, przysięgam na Viṣṇu, że jesteś Mym jedynym schro-nieniem, niezależnie czy Mnie ukarzesz czy okażesz Mi łaskę.

***

słowa Śrī Kṛṣṇy są tu całkowitą prawdą. Jest tak dlatego ponieważ bez mādanākhya-mahābhāva nie jest możliwym spełnić nieograniczone pragnienie radowania się śṛṅgāra-rasa-rāja Śrī Kṛṣṇą.


- 41 -

vaktuṁ tadā pravavṛte vṛṣabhānu-nandinyākarṇya tāṁ vividiṣām iha ced dadhāsi

premeya-devam idam eva na cedam etat yo veda veda-vidasāv api naiva veda (51)

Kiedy Vrisabhānu-nandinī Śrī Rādhikā to usłyszała, powiedziała, „O moja przyja-ciółko, jeśli pragniesz usłyszeć o mojej premie, to posłuchaj: Każdy, kto mówi: „Taki jest zasięg premy”, „to jest prema”, „to jest natura premy” lub „to nie jest natura premy” ten o premie nie wie nic, nawet jeśli studiował Wedy i wszystkie inne pisma.

***

Charakteru premy nie można wyjaśnić słowami. Rzeczywiście, prema nie będzie przejawiać się w czyimś sercu, tak długo jak posiada on umysł skory do dywagowa-nia nad nią. Ten, który deliberuje nad charakterem premy jest na nią niegotowy, na-wet jeśli jest to jedynym tematem jego rozważań. Prema jest całkowicie ponad wszystkim innym. Jest to sva-saṁvedya, co oznacza, że może być doświadczona je-dyne sama przez siebie. Prema nie zamanifestuje się jeśli czyjeś serce ma jakieś inne upodobanie niż całkowite uszczęśliwienie ukochanej osoby. Prema to nic innego jak stan pełnego zatopienia się w medytacji nad tym co czyni ukochaną osobę szczęśliwą – „Czy uszczęśliwię mojego ukochanego postępując w ten sposób? „W takim stanie, nie można rozważać nad niczym innym. Ktoś, kto jedynie rozmyśla nad premą nie może osiągnąć tego stanu, a po osiągnięciu premy, nic innego nie jest dla niego do-strzegalne. Wszystkie inne pisma mogą być realizowane poprzez rozmyślania, ale nie prema.

yo vedayed vividiṣuṁ sakhi! vedanaṁ yat yo vedanā tad akhilaṁ khalu vedanaiva

premā hi ko ’pi para eva vivecane satyantardadhāty alam asāv avivecane ’pi (52)

„O sakhi, załóżmy, że ktoś chce zrozumieć naturę premy i próbuje wyjaśnić ją komuś innemu, choć sam w pełni nie jest jej świadomy. W takim przypadku, ten kto próbuje wyjaśnić jej naturę oszukuje, a każda jej realizacja wynikająca z tych słów jest po prostu oszustwem. Prema jest najzacniejszym z tematów, i nie może być opisana słowami. Znika przy próbie analizowania, a staje się bardziej ukryta gdy analizowana nie jest.

***


- 42 -

Prema jest nieporównywalna, i może być doświadczana jedynie przez siebie samą. Język nie zdoła jej opisać, i nie może być zrozumiana przez słuchanie o niej z ust tego, w którego sercu nie zagościła. Próby zrozumienia lub wyjaśnienia premy są po prostu bezowocnym trudem, ponieważ zrozumienie jej jest całkowicie zależne od jej doświadczenia.

Prema znika, gdy się ją analizuje – zostało to omówione w analizie poprzedniego wersetu. Nie może objawiać się w sercu, którego zamiarem jest jej analizowanie. I jeśli inteligencja do takiej analizy ujawnia się po tym gdy prema obudziła się w sercu, nie może ona tam pozostać.

Ktoś może nie mieć nawet najmniejszych tendencji do analizowania premy, ale mimo to, z wyjątkiem przypadków gdy medytujemy nad tym, czy nasze działania są miłe dla Śrī Kṛṣṇy czy też nie, prema nie objawi się w jego sercu. Co więcej, nawet przy zupełnym braku nawet najmniejszych skłonności do analizy, prema nadal nie zamanifestuje się w sercu, chyba, że ktoś medytuje nad tym czy jego czynności sprawią lub nie sprawią przyjemności Śrī Kṛṣṇie. Dzieje się tak, ponieważ prema występuje tylko u osoby, której naturalną inklinacją w głębi serca jest działanie całkowicie dla zadowolenia Śrī Kṛṣṇa. Jeśli ktoś nie medytuje o tym, czy jego działania są przyjemne dla Śrī Kṛṣṇy czy też nie, skłonność do działania wyłącznie dla Jego szczęścia nie obudzi się w jego sercu. W takim przypadku, będą obecne jedynie tendencje do działań nastawionych na realizowanie pragnienia własnego szczęścia, przez co prema nie będzie mogła się pojawić.

dvābhyāṁ yadā rahitam eva manaḥ svabhāvasiṁhāsanopari virājati rāgi-śuddham

tac-ceṣṭitaiḥ priya-sukhe sati yat-sukhaṁ syāt tac ca svabhāvam adhirūḍham avekṣayet tam (53)

Kiedy serce jest wypełnione ragą – miłosnym przywiązaniem do Kṛṣṇy – naturalnie panuje nastrój, w którym nie ma innego pragnienia niż obdarzenie szczęściem uko-chanej osoby. A kiedy czynimy ukochaną osobę szczęśliwą, to czy ma się tendencję w sercu do rozważań jak tego dokonać czy też nie, szczęście naturalnie się budzi. W tym czasie, prema staje się widoczna w naszych wrodzonych działaniach.

***

Kiedy budzi się prema, ujawniają się szczególne cechy serca takie jak przepełnienie ragą. Przejawy ragi są opisane w Śrī Ujjvala-nilamaṇi (14.126), w następujący sposób:


- 43 -

duḥkham apy adhikaṁ citte sukhatvenaiva vyajyate yatas tu praṇayotkarṣāt sa rāga iti kīrttyate

Ze względu na wspaniałość praṇaya (silnej więzi uczuciowej), serce jest w takim stanie, że doświadcza najwyższego szczęścia nawet w sytuacjach bardzo rozpaczliwych, wszystko dzięki temu, że widzi się możliwość zdo-bycia swojego ukochanego. Bez tej możliwości, nawet stan pełnego szczę-ścia jawi się jako rozpaczliwy. Ten stan serca nazywa się raga.

Kiedy zaistnieje prema, powstają również inne stany serca. W owym czasie serce ulega oczyszczeniu, i nie pojawiają się w nim inne pragnienia jak tylko chęć sprawie-nia przyjemności ukochanej osobie. Ponadto nie ma miejsca ani na zaniedbywanie ukochanej osoby ani na zastanawianie się nad tym jak jej służyć. Dzieje się tak dla-tego, że sposób służenia ukochanej osobie objawia się naturalnie. W tym czasie nie ma też w sercu tendencji do zdobycia wiedzy na temat premy.

Takie stany serca muszą pojawić się naturalnie. Prema nie może być stworzona sztucznie. Jej obecność można dostrzec gdy stany anubhāva albo sāttvika-bhāva manifestują się naturalnie. Nie ma innego sposobu, aby dostrzec premę. Następujący symptom ujawnia, że w czyimś sercu pojawiła się prema: na widok szczęścia ukochanej osoby, naturalnie pojawia się szczęście w jej własnym sercu. szczęście to powoduje manifestację anubhāvy i innych transcendentalnych uczuć.

loka-dvayāt sva-janataḥ parataḥ svato vā prāṇa-priyād api sumeru-samā yadi syuḥ

kleśās tad apy atibalī sahasā vijitya premaiva tān harir ibhān iva puṣṭim eti (54)

„Tak jak lew pokonuje słonie i odżywia się zjadając je, podobnie ta nader potężna prema odżywia się poprzez pokonywanie niezliczonych i dotkliwych nieszczęść spo-wodowanych przez warunki tego świata, inne planety, członków rodziny, wrogów, przez własne ciało lub sprawy z nim związane, a nawet przez kłopoty spowodowane przez ukochane osoby, kłopoty nie do pokonania niczym Góra sumeru.

***

Śrī Rādhikā wyjaśnia, że prema jest z natury wolna od przeszkód. I gdy już się prze-jawi, nawet setki tysięcy przeszkód nie mogą jej powstrzymać. W stanie premy nie ma już miejsca na troskę o doczesne wygody, religijne obowiązki, osiągnięcie nie-biańskiej siedziby i tym podobne rzeczy. Wyrzuty ze strony członków rodziny i znie-


- 44 -

wagi wrogów nie sięgają uszu, a nawet zapomina się o ochronie własnego ciała. Dla premy nie istnieją absolutnie żadnej przeszkody. Nawet własne próby kochanka by ją przerwać poprzez lekceważenie miłości jego ukochanej osoby nie stanowią prze-szkody dla premy. Przejawienie premy podano w Śrī Ujjvala-nilamaṇi (sthāyī-bhāva-prakaraṇam, 14.63) w następujący sposób:

Sarvathā dhvaṁsa-rahitaṁ saty api dhvaṁsa-kāraṇe yad-bhāva-bandhanaṁ yūnoḥ sa premā parikīrttitaḥ

Gdy głębokie uczucie, która wiąże młodą parę, nie ulega przerwaniu mimo wielu powodów by tak się stało, możemy mówić o premie.

W rzeczywistości, mnogość trudności raczej odżywia premę zamiast ją hamować. Jeżeli prąd szybko płynącej rzeki napotka na przeszkodę, woda tę przeszkodę pokona i popłynie ze zdwojoną siłą. Podobnie, atrakcja do ukochanych wzrasta proporcjonal-nie

S` ri Prema-samput · S` ri Prema-samput.a - 6 - Jako niebiańska młoda dama, mówił: „Jest...

Documents

Transcript of S` ri Prema-samput · S` ri Prema-samput.a - 6 - Jako niebiańska młoda dama, mówił: „Jest...