s p i s t r e ś c i -...

14
3 Wstęp 5 Zadania 7 Dział Moduł Strona I 1. Mapa i jej elementy 8 2. Rzeźba terenu na mapach. Praca z mapą 9 3. Współrzędne geograficzne 10 4. Kształt, ruchy Ziemi i ich konsekwencje 11 Lista kontrolna 12 II 5. Atmosfera. Pogoda i klimat 14 6. Ciśnienie atmosferyczne. Wiatry na kuli ziemskiej 15 7. Opady i osady atmosferyczne 16 8. Strefowość klimatyczna 17 9. Zróżnicowanie roślinności i gleb na świecie 18 Lista kontrolna 19 III 10. Litosfera. Zjawiska wulkaniczne i tektoniczne 21 11. Wietrzenie i ruchy masowe. Działalność wiatru 22 12. Oceany i morza. Rzeźbotwórcza działalność mórz 23 13. Wody powierzchniowe. Rzeźbotwórcza działalność rzek 24 14. Lodowce i lądolody 25 Lista kontrolna 26 IV 15. Położenie Polski i jej budowa geologiczna 28 16. Klimat Polski 29 17. Wody i gleby Polski 30 Lista kontrolna 31 V 18. Ludność Polski 33 19. Struktura zatrudnienia i zjawisko bezrobocia w Polsce 34 20. Sieć osadnicza Polski 35 Lista kontrolna 36 spis treści

Transcript of s p i s t r e ś c i -...

Page 1: s p i s t r e ś c i - uploads.wszpwn.com.pluploads.wszpwn.com.pl/uploads/oryginal/0/2/85e72d05_Geografia... · Regiony świata: Ameryka Północna i Ameryka Południowa 50 30. Regiony

g e o g r a f i a o d p o w i e d z iPeWNiak gimnazjalny

3

Wstęp 5

Zadania 7

Dział Moduł StronaI 1. Mapa i jej elementy 8

2. Rzeźba terenu na mapach. Praca z mapą 9

3. Współrzędne geograficzne 10

4. Kształt, ruchy Ziemi i ich konsekwencje 11

Lista kontrolna 12

II 5. Atmosfera. Pogoda i klimat 14

6. Ciśnienie atmosferyczne. Wiatry na kuli ziemskiej 15

7. Opady i osady atmosferyczne 16

8. Strefowość klimatyczna 17

9. Zróżnicowanie roślinności i gleb na świecie 18

Lista kontrolna 19

III 10. Litosfera. Zjawiska wulkaniczne i tektoniczne 21

11. Wietrzenie i ruchy masowe. Działalność wiatru 22

12. Oceany i morza. Rzeźbotwórcza działalność mórz 23

13. Wody powierzchniowe. Rzeźbotwórcza działalność rzek 24

14. Lodowce i lądolody 25

Lista kontrolna 26

IV 15. Położenie Polski i jej budowa geologiczna 28

16. Klimat Polski 29

17. Wody i gleby Polski 30

Lista kontrolna 31

V 18. Ludność Polski 33

19. Struktura zatrudnienia i zjawisko bezrobocia w Polsce 34

20. Sieć osadnicza Polski 35

Lista kontrolna 36

s p i st r e ś c i

Page 2: s p i s t r e ś c i - uploads.wszpwn.com.pluploads.wszpwn.com.pl/uploads/oryginal/0/2/85e72d05_Geografia... · Regiony świata: Ameryka Północna i Ameryka Południowa 50 30. Regiony

4

VI 21. Rolnictwo, przemysł i usługi w Polsce 38

22. Walory turystyczne Polski 39

23. Regiony geograficzne Polski 40

Lista kontrolna 41

VII 24. Sąsiedzi Polski 43

25. Europa: przyroda, człowiek, gospodarka 44

26. Wybrane regiony Europy 45

Lista kontrolna 46

VIII 27. Regiony świata: Azja 48

28. Regiony świata: Afryka 49

29. Regiony świata: Ameryka Północna i Ameryka Południowa 50

30. Regiony świata: Australia z Oceanią, Antarktyka i Arktyka 51

Lista kontrolna 52

Odpowiedzi do zadań

Zestawy egzaminacyjne

Klucze do zestawów egzaminacyjnych

Page 3: s p i s t r e ś c i - uploads.wszpwn.com.pluploads.wszpwn.com.pl/uploads/oryginal/0/2/85e72d05_Geografia... · Regiony świata: Ameryka Północna i Ameryka Południowa 50 30. Regiony

g e o g r a f i a o d p o w i e d z iPeWNiak gimnazjalny

5

Gimnazjalisto!

Przed Tobą egzamin kończący naukę w  gimnazjum. Egzamin składa się z trzech części: humanistycznej, matematyczno-przy-rodniczej oraz z  języka obcego nowożytnego. Część matema-tyczno-przyrodnicza podzielona jest na dwa odrębne arkusze: matematyczny i przyrodniczy. Wiadomości i umiejętności geo-graficzne sprawdzane są w  zadaniach wchodzących w  skład arkusza przyrodniczego.Ten etap egzaminu trwa 60 minut, zatem na rozwiązanie zadań geograficznych masz około 15 minut.

Zadania z geografii

Przygotowany zestaw zadań ma sprawdzić, w  jakim stopniu potrafisz:►► korzystać z różnych źródeł informacji geograficznej►► identyfikować związki i zależności oraz wyjaśniać zjawiska

i procesy►► stosować wiedzę i umiejętności w praktyce.

Typy zadań

Zadania z geografii mają wyłącznie formę zamkniętą. Są zróżni-cowane pod względem sprawdzanych wiadomości i umiejętno-ści, poziomu trudności, a także sposobu udzielania odpowiedzi. Polegają najczęściej na dopasowaniu gotowych elementów. Mogą opierać się na informacjach odczytywanych z mapy, da-nych statystycznych, rysunków, fotografii i szkiców.Zadania wielokrotnego wyboru z jedną poprawną odpowie-dzią – wybór jednej poprawnej odpowiedzi z kilku możliwych, często na podstawie informacji wprowadzającej do zadania (np. tabeli, wykresu, diagramu, tekstu, mapy). Zadania wielokrotnego wyboru – wybór kilku poprawnych od-powiedzi z kilku zaproponowanych, często na podstawie infor-macji wprowadzającej do zadania.

w s t ę p

Zadania z luką – uzupełnienie zdania, tekstu, schematu, zesta-wienia poprzez wstawienie w odpowiednie miejsca wyrazów, określeń, liter czy cyfr wybranych z kilku podanych.Zadania na dobieranie – przyporządkowanie lub uporządkowa-nie w określonej kolejności pary elementów wybranych ze wska-zanych zbiorów (np. wyrazów, wyrażeń, rysunków, symboli) we-dług podanych kryteriów.Zadania typu prawda/fałsz – ocenienie prawdziwości podanych zdań lub stwierdzeń najczęściej poprzez zaznaczenie odpowied-nio P – prawda, F – fałsz lub T – tak, N – nie.

Strategie egzaminacyjne i kryteria oceniania

Pamiętaj, aby przy rozwiązywaniu zadań dokładnie czytać po-lecenia i zapisywać odpowiedzi w przeznaczonych na to miej-scach, w  formie wymaganej w  treści polecenia. W  tym celu podczas czytania polecenia zwróć uwagę na zdania zawiera-jące czasowniki operacyjne (np. wybierz, zaznacz, wstaw, do-kończ, dopasuj) precyzyjnie określające właściwy sposób wy-konania zadania.Zadania zamknięte zapewniają obiektywizm punktowania i są oceniane według jednolitych kryteriów. Przy ocenie przyznaje się tylko pełne punkty. Brak odpowiedzi, błędna odpowiedź lub zaznaczenie większej liczby odpowiedzi niż wskazano w polece-niu ocenia się na 0 (zero) punktów. Pamiętaj, aby wybierać tyle elementów, ile wymaga polecenie.Zadania geograficzne i punkty, które możesz uzyskać za ich pra-widłowe rozwiązanie, stanowią 25% egzaminu przyrodniczego. Bardzo ważne jest kontrolowanie czasu w trakcie egzaminu, za-cznij więc od tych zadań, na które znasz odpowiedzi.Zadania zgromadzone w  tej książce pomogą Ci powtórzyć i usystematyzować wiedzę geograficzną. Pozwolą Ci też oswoić się ze specyficzną formą zadań egzaminacyjnych i poznać tech-niki ich rozwiązywania.

Życzymy powodzenia na egzaminie.Autorzy i Wydawnictwo

Page 4: s p i s t r e ś c i - uploads.wszpwn.com.pluploads.wszpwn.com.pl/uploads/oryginal/0/2/85e72d05_Geografia... · Regiony świata: Ameryka Północna i Ameryka Południowa 50 30. Regiony

8 liczba punktów możliwa do uzyskania Twoja liczba punktów

1 Mapa i jej elementy

1.

6.

2.

3.

5.

4.

7.

8.

9.

10.

(0–1) Jak nazywa się skala zapisana w postaci 1 cm – 120 m? Zaznacz prawdziwą odpowiedź. A. Podziałka.B. Liczbowa.

C. Liniowa.D. Mianowana.

liczba uzyskanych punktów

(0–1) Długość granicy Polski z Niemcami wynosi 460 km, natomiast jej długość na mapie to 46 cm. W jakiej skali została wykonana ta mapa? A. 1 : 10B. 1 : 1000

C. 1 : 10 000D. 1 : 1 000 000

liczba uzyskanych punktów

(0–1) W pracowni geograficznej znajdują się trzy mapy hipsometryczne Polski wykonane w skalach 1 : 1 250 000, 1  : 2 250 000, 1  : 2 500 000. Wybierz mapę, na której Wisła będzie zaznaczona najdłuższą sygnaturą. A. 1 : 2 500 000B. 1 : 2 250 000C. 1 : 1 250 000D. Na wszystkich będzie miała taką samą długość.

liczba uzyskanych punktów

(0–1) Na czym polega generalizacja mapy? Zaznacz prawidłową odpowiedź. A. Na uogólnieniu treści mapy.B. Na zmianie treści mapy.C. Na zmianie tematu mapy.D. Na uszczegółowieniu treści mapy.

liczba uzyskanych punktów

(0–1) Mapy topograficzne (wielkoskalowe) to te, których skala A. jest mniejsza niż 1 : 200 000.B. jest większa niż 1 : 200 000.C. jest większa niż 1 : 1000.D. jest mniejsza niż 1 : 1 000 000.

liczba uzyskanych punktów

(0–2) Oceń prawdziwość poniższych zdań. Przy zdaniach prawdziwych zaznacz P, a przy fałszywych – F.

A.Mapa traktuje powierzchnię Ziemi jako pła-ski obszar (nie uwzględnia jej krzywizny).

P F

B.Mapy w dużych skalach są bardziej szczegó-łowe niż mapy w małych skalach.

P F

C. Mapa topograficzna to mapa wykonana w dużej skali.

P F

D.Przedstawienie na mapie występowania surowców mineralnych umożliwia metoda izolinii.

P F

liczba uzyskanych punktów

(0–1) Do cech odróżniających plan od mapy nie zaliczy-my A. użycia skali większej niż 1 : 10 000.B. braku użycia siatki kartograficznej.C. użycia większej palety kolorów.D. braku oddania kulistości Ziemi.

liczba uzyskanych punktów

(0–2) Na podstawie zamieszczonych map zaznacz prawi-dłowe odpowiedzi.

A. B.

8.1. Większy obszar przedstawia mapa A B

8.2. Więcej szczegółów zawiera mapa A B

8.3. Więcej miejscowości przedstawia mapa A B

8.4. W większej skali została wykonana mapa A B

liczba uzyskanych punktów

(0–1) Zaznacz metodę kartograficzną, do wykonania której niezbędny jest podkład administracyjny.A. Metoda zasięgu.B. Metoda kartogramu.

C. Metoda izolinii.D. Metoda sygnaturowa.

liczba uzyskanych punktów

(0–1) Informacje geograficzne przedstawia się na mapach za pomocą różnych metod kartograficznych. Zaznacz prawidłowe przyporządkowanie metody do danej mapy. A. Metoda kartogramu – mapa struktury zatrudnienia.B. Metoda kartodiagramu – mapa rozmieszczenia su-

rowców mineralnych.C. Metoda sygnaturowa – mapa zróżnicowania wiel-

kości miast.D. Metoda izolinii – mapa rozkładu temperatur po-

wietrza w styczniu.liczba uzyskanych punktów

12

Page 5: s p i s t r e ś c i - uploads.wszpwn.com.pluploads.wszpwn.com.pl/uploads/oryginal/0/2/85e72d05_Geografia... · Regiony świata: Ameryka Północna i Ameryka Południowa 50 30. Regiony

PeWNiak gimnazjalny z a d a n i a

9liczba punktów możliwa do uzyskania Twoja liczba punktów

g e o g r a f i a

2 Rzeźba terenu na mapach. Praca z mapą

1.

5.

2.

3.

4.

(0–1) Zaznacz metodę kartograficzną, za pomocą której najlepiej przedstawić na mapie rzeźbę terenu. A. Sygnaturowa.B. Izolinii.

C. Zasięgów.D. Powierzchniowa.

liczba uzyskanych punktów

(0–1) Rysunki poziomicowe przedstawiają cztery formy rzeźby terenu. Wskaż poprawne dokończenie zdania.

A. B.

C. D.

Formy wklęsłe przedstawiają rysunkiA. A i B.B. A i C.

C. B i C.D. C i D.

liczba uzyskanych punktów

Materiał do zadań 3-4

(0–4) Zaznacz prawidłowe odpowiedzi. 3.1. Najbardziej stromy odcinek drogi znajduje się pomiędzy punktamiA. A i B.B. B i C.

C. C i D.D. C i E.

3.2. Wysokość względna pomiędzy szczytem A i najniżej położonym punktem na drodze wynosiA. 52 m n.p.m.B. 52 m

C. 72 m n.p.m.D. 72 m

3.3. Wartość poziomicy zaznaczonej na mapie literą a wynosiA. 325 m n.p.m.B. 300 m n.p.m.

C. 275 m n.p.m.D. 250 m n.p.m.

3.4. Punkt E w  stosunku do punktu C jest położony w kierunkuA. północno-wschodnim.B. północno-zachodnim.C. południowo-zachodnim.D. południowo-wschodnim.

liczba uzyskanych punktów

(0–4) Podanym w tabeli formom ukształtowania terenu przyporządkuj zaznaczone na mapie punkty. W każdym wierszu tabeli zaznacz literę (A, B, C lub D) oznaczającą odpowiednią formę rzeźby.

4.1. dolina A B C D E

4.2. przełęcz A B C D E

4.3. szczyt wyższy A B C D E

4.4. zbocze A B C D E

liczba uzyskanych punktów

(0–2) Rysunek przedstawia fragment mapy poziomico-wej Beskidu Śląskiego. Uzupełnij zdania. Wybierz odpo-wiedzi spośród A-D.

5.1. Punkt X ma A/ B wysokość C/ D niżpunkt Y.A. większąB. mniejszą

C. względnąD. bezwzględną

5.2. Szczyt Barański Groń znajduje się na A/ B brzegu rzeki Bystra, która płynie w kierunku C/ D.A. prawymB. lewymC. północno-zachodnimD. południowo-wschodnim

liczba uzyskanych punktów

12

Page 6: s p i s t r e ś c i - uploads.wszpwn.com.pluploads.wszpwn.com.pl/uploads/oryginal/0/2/85e72d05_Geografia... · Regiony świata: Ameryka Północna i Ameryka Południowa 50 30. Regiony

10 liczba punktów możliwa do uzyskania Twoja liczba punktów

3 Współrzędne geograficzne

1. 6.

2.

3.

5.

7.

8.

(0–1) Kulę ziemską na półkule północną i południową dzieli A. zwrotnik Raka.B. równik.

C. zwrotnik Koziorożca.D. koło podbiegunowe.

liczba uzyskanych punktów

(0–1) Południk 0° wraz z innym południkiem dzieli kulę ziemską na półkulę wschodnią i  zachodnią. O  jaki południk chodzi? A. Południk 90°E .B. Południk 90°W.

C. Południk 150°E.D. Południk 180°.

liczba uzyskanych punktów

(0–2) Oceń prawdziwość poniższych zdań. Przy zdaniach prawdziwych zaznacz P, a przy fałszywych – F.

A. Południki i równoleżniki są tej samej długości. P F

B. Południki zbiegają się na biegunach. P F

C. Równoleżniki wyznaczają długość geograficzną. P F

D. Równoleżniki są okręgami. P F

liczba uzyskanych punktów

(0–1) Dla oznaczenia równika stosujemy zapis kierunkowy A. N.B. S.

C. dla równika nie stosuje się oznaczeń dotyczących kierunków.D. W.

liczba uzyskanych punktów

(0–2) Na fragmencie siatki kartograficznej zaznaczono punkty A, B, C, D.Zaznacz w drugiej kolumnie tabeli dokończenie każde-go zdania tak, aby zdanie zawierało prawdziwe in-formacje o położeniu geo-graficznym tych punktów. Wybierz odpowiedź A lub B.

5.1.Wszystkie punkty poło-żone są na półkuli

A. wschodniej.

B. północnej.

5.2.Poruszając się z punktu A do punktu D, kieruje-my się na

A. południe.

B. południowy-zachód.

5.3.Punkty C i D mają tę samą geograficzną

A. szerokość.

B. długość.

5.4.

Punkt A położony jest na biegunie północnym. Jego współrzędne geo-graficzne to

A. 90°N.

B. 90°N, 0°.

liczba uzyskanych punktów

(0–2) Na przedstawionym fragmencie siatki kartogra-ficznej zaznaczono cztery punkty.

20˚ 10˚ 0˚ 10˚ 20˚

10˚

10˚

20˚

10˚

10˚

20˚

A C

DB

6.1. Który z punktów ma współrzędne geograficzne 5°N, 5°E?A. Punkt A.B. Punkt B.

C. Punkt C.D. Punkt D.

6.2. Uzupełnij zdanie, wybierając odpowiedzi spośród A-D tak, aby zdanie było prawdziwe.Rozciągłość A / B pomiędzy punktami wysuniętymi najdalej na C / D wynosi 10°.A. południkowaB. równoleżnikowa

C. północ i południeD. wschód i zachód

liczba uzyskanych punktów

(0–1) Z zamieszczonego obok rysunku odczytaj współrzęd-ne geograficzne punktu Y.

X

YZ

10˚ 0˚ 10˚ 20˚

20˚

10˚

10˚

A. 5°N, 5°WB. 5°S, 15°E

C. 5°N, 15°WD. 5°N, 15°E

liczba uzyskanych punktów

(0–2) Na konturowej mapie świata symbolami zaznaczo-no wybrane obiekty geograficzne. Oceń prawdziwość każdego zdania. Przy zdaniach prawdziwych zaznacz P, a przy fałszywych – F.

A. Morze Śródziemne i Morze Bałtyckie zaznaczono numerami 1 i 2. P F

B. Małymi literami zaznaczono rzeki: a – Amazonkę, b – Missisipi. P F

C. Morze Kaspijskie zaznaczone na mapie literą A jest najmniejszym morzem świata. P F

D. Ocean Spokojny położony jest na czterech półkulach. P F

liczba uzyskanych punktów

4.

12

Page 7: s p i s t r e ś c i - uploads.wszpwn.com.pluploads.wszpwn.com.pl/uploads/oryginal/0/2/85e72d05_Geografia... · Regiony świata: Ameryka Północna i Ameryka Południowa 50 30. Regiony

PeWNiak gimnazjalny z a d a n i a

11liczba punktów możliwa do uzyskania Twoja liczba punktów

g e o g r a f i a

4 Kształt, ruchy Ziemi i ich konsekwencje

1.

2.

3.

6.

5.

(0–2) Zaznacz poprawne dokończenie każdego zdania. Wybierz w drugiej kolumnie tabeli odpowiedź A lub B.

1.1.

Gwiazdy to ciała niebieskie, które

A.świecą własnym światłem.

B.świecą światłem odbitym.

1.2.Pas planetoid w Układzie Słonecznym znajduje się między

A. Marsem a Jowiszem.

B.Jowiszem a Saturnem.

1.3. Planety wewnętrzne nazywane są planetami typu

A. karłowatego.

B. ziemskiego.

1.4. Rzeczywisty kształt Ziemi to

A. elipsa.

B. geoida.

liczba uzyskanych punktów

(0–2) Rysunek przedsta-wia oświetlenie Ziemi w pierwszym dniu jednej z astrono-micznych pór roku. Oceń prawdziwość każdego zdania. Przy zdaniach praw-dziwych zaznacz P, a przy fałszywych – F.

A.Słońce góruje w zenicie nad Zwrotnikiem Koziorożca.

P F

B.Dzień polarny występuje za kołem podbiegunowym północnym.

P F

C.Na półkuli południowej dzień jest dłuższy od nocy.

P F

D. Na półkuli południowej zaczyna się jesień. P F

liczba uzyskanych punktów

(0–2) W Polsce w południe sło-neczne samotnie stojące drze-wo rzuca cień. Długość tego cienia oraz miejsca wschodu i zachodu Słońca zmieniają się w ciągu roku. Na rysunku litera-mi A-D zaznaczono miejsca wscho-du i zachodu Słońca w dniach 22 VI i 22 XII. Na podstawie analizy rysunku wskaż poprawne dokończenie zdania. A. 22 czerwca Słońce wschodzi w miejscu zaznaczonym literą A/ B/ C/ D.B. 22 grudnia Słońce zachodzi w miejscu zaznaczonym literą A/ B/ C/ D.

liczba uzyskanych punktów

(0–1) Jeśli na południku 0° jest godzina 15:00 czasu słonecznego, to na południkach leżących na zachód od niego czas słoneczny będzie A. taki sam.B. wcześniejszy.

C. późniejszy.D. ten sam kolejnego dnia.

liczba uzyskanych punktów

(0–1) Czas południka 0° nazywany jest czasem A. zerowym.B. atlantyckim.

C. angielskim.D. uniwersalnym.

liczba uzyskanych punktów

(0–1) Na rysunku fragmentów południków zaznaczono linię zmiany daty oraz miasta Denver i Dhaka. Dokończ poniższe zdanie, wybierając odpowiedź spośród podanych.

W niedzielę w stolicy Bangladeszu Dhace zegary pokazują godzinę 20:00. W tym samym czasie w Denver jest niedziela, godzina 7:00, ponieważA. miasto leży na półkuli zachodniej.B. przekraczając linię zmiany daty z zachodu na wschód,

powtarzamy tę samą datę.C. przekraczając linię zmiany daty ze wschodu na zachód,

opuszczamy jedną datę.D. przekraczając linię zmiany daty ze wschodu na zachód,

dodajemy jeden dzień.liczba uzyskanych punktów

(0–1) Zwiedzanie Paryża (49°N, 2°E) zakończyło się o  godzinie 18:00 czasu słonecznego, w  tym samym momencie zegar słoneczny w Warszawie (52°N, 21°E) wskazywał godzinę A. 19:00.B. 19:16.

C. 16:44.D. 18:12.

liczba uzyskanych punktów

(0–1) Czas zimowy w Polsce jest w stosunku do czasu letniego A. o godzinę późniejszy.B. taki sam.C. o dwie godziny wcześniejszy.D. o godzinę wcześniejszy.

liczba uzyskanych punktów

7.

8.

4.

11

Page 8: s p i s t r e ś c i - uploads.wszpwn.com.pluploads.wszpwn.com.pl/uploads/oryginal/0/2/85e72d05_Geografia... · Regiony świata: Ameryka Północna i Ameryka Południowa 50 30. Regiony

12

Lista kontrolna

Znam...

Potrafię...

1. rodzaje skal.

2. cechy mapy i planu.

3. podział map ze względu na ich skalę oraz treść.

4. metody przedstawiania zjawisk na mapach.

5. cechy południków i równoleżników.

6. różnice między siatką kartograficzną a geograficzną.

7. podstawowe wymiary Ziemi oraz główne cechy jej kształtu.

8. planety Układu Słonecznego.

9. najważniejsze parametry ruchu obrotowego i obiegowego Ziemi.

10. najważniejsze geograficzne następstwa ruchu obrotowego i obiegowego Ziemi.

11. przekształcić postacie skali.

12. posługiwać się skalą mapy do obliczania odległości w terenie i na mapie.

13. odczytać z map informacje przedstawione za pomocą różnych metod kartograficznych.

14. odczytać wysokość bezwzględną oraz kierunek i wielkość nachylenia stoku.

15. rozpoznać na mapie poziomicowej i hipsometrycznej formy rzeźby terenu.

16. odczytać z mapy kierunki główne i pośrednie z wybranych punktów za pomocą linii siatki kartograficznej.

17. określić współrzędne geograficzne obiektów na mapie.

18. obliczyć czas słoneczny i strefowy danego miejsca na podstawie jego długości geograficznej.

19. posługiwać się mapą stref czasowych do określania różnicy czasu strefowego i słonecznego na Ziemi.

20. opisać oświetlenie Ziemi w dniach równonocy i przesileń.

próba 1 próba 2 próba 3

próba 1 próba 2 próba 3

moduły 1–4

Page 9: s p i s t r e ś c i - uploads.wszpwn.com.pluploads.wszpwn.com.pl/uploads/oryginal/0/2/85e72d05_Geografia... · Regiony świata: Ameryka Północna i Ameryka Południowa 50 30. Regiony

16

11. D 2. D 3. C 4. A 5. B 6. A. F / B. P / C. P / D. F 7. C 8. 8.1. A / 8.2. B / 8.3. A / 8.4. B 9. B 10. D

21. B 2. C 3. 3.1. C / 3.2. D / 3.3. B / 3.4. C 4. 4.1. E / 4.2. B / 4.3. D /4.4. C 5. 5.1. A, D / 5.2. A, D

31. B 2. D 3. A. F / B. P / C. F / D. P 4. C 5. 5.1. B / 5.2. A /5.3. A / 5.4. A 6. 6.1. C / 6.2. B, D 7. D 8. A. F / B. F / C. F /D. P

41. 1.1. A / 1.2. A / 1.3. B / 1.4. B 2. A. F / B. P / C. F / D. F 3. A. D / B. A 4. B 5. D 6. D 7. B 8. D

Page 10: s p i s t r e ś c i - uploads.wszpwn.com.pluploads.wszpwn.com.pl/uploads/oryginal/0/2/85e72d05_Geografia... · Regiony świata: Ameryka Północna i Ameryka Południowa 50 30. Regiony

Materiał do zadań 1 i 2

Na mapie numerami 1-5 zaznaczono punkty obserwacyjne, w których dokonano pomiaru wysokości Słońca w momencie górowania, w dniu zrównania dnia z nocą. Wykonaj zadania, korzystając z mapy oraz własnej wiedzy na temat skutków ruchu obrotowego i obiegowego Ziemi.

zadanie 1.   (0–1) Uzupełnij zdanie, wybierając odpowiedzi spośród A-D tak, aby zdanie było prawdziwe.

W czasie ruchu obrotowego Ziemi z  jednakową prędkością liniową poruszają się A/ B, ponieważ położone są na tym samym C/ D.A. punkty 1 i 2B. punkty 3 i 4C. równoleżnikuD. południku

zadanie 2.   (0–2) Oceń prawdziwość każdego zdania. Przy zdaniach prawdziwych zaznacz P, a przy fałszywych – F.

A.W punkcie 3 Słońce góruje wcześniej niż w punkcie 4.

P F

B.Najdłuższy cień będzie można zaobserwować w punkcie 1.

P F

C.W chwili górowania Słońca w punkcie 3 godzina 10:28 czasu miejscowego będzie w punkcie 5.

P F

D. Najdłuższy dzień będzie w punkcie 2. P F

zadanie 3.   (0–1) W tabeli podano wybrane cechy trzech kra-jów sąsiadujących z Polską (dane z 2010 r.). W którym zestaw-ieniu kraje: Niemcy, Słowacja, Ukraina zostały uporządkowane zgodnie z  danymi w  tabeli? Wybierz odpowiedź spośród podanych.

Kraj

Długośćgranicyz Polską

w km

Przyrost naturalny ludności

w ‰

Ludnośćmiejska

w %

Zatrudnieniew rolnictwie

w %

1. 541 1,3 56 3,6

2. 467 –2,2 88 0,8

3. 535 –4,4 68 5,3

Na podstawie: Mały rocznik statystyczny 2012, GUS, Warszawa 2012.

A. 1. Niemcy, 2. Słowacja, 3. UkrainaB. 1. Ukraina, 2. Słowacja, 3. NiemcyC. 1. Niemcy, 2. Ukraina, 3. SłowacjaD. 1. Słowacja, 2. Niemcy, 3. Ukraina

Materiał do zadań 4 i 5

Zdjęcie przedstawia formę terenu, którą można oglądać na pustyniach.

zadanie 4.      (0–1) Forma rzeźby terenu przedstawiona na zdjęciu to A. mogot.B. grzyb skalny.C. barchan.

1zestaw

Page 11: s p i s t r e ś c i - uploads.wszpwn.com.pluploads.wszpwn.com.pl/uploads/oryginal/0/2/85e72d05_Geografia... · Regiony świata: Ameryka Północna i Ameryka Południowa 50 30. Regiony

PeWNiak gimnazjalny g e o g r a f i a

21

z e s t a w y

zadanie 5.   (0–1) Uzupełnij zdanie, wybierając odpowiedzi spośród A-D tak, aby zdanie było prawdziwe. Forma rzeźby terenu przedstawiona na zdjęciu powstała w wyniku

A/ B działalności C/ D.A. akumulacyjnejB. erozyjnejC. wiatruD. wody

Materiał do zadania 6

Wykres przedstawia przyrost naturalny w Polsce w latach 1945-2010.

Na podstawie: Rocznik Demograficzny 2010, GUS, Warszawa 2010.

zadanie 6.   (0–3) Korzystając z wykresu i własnej wiedzy, wykonaj zadania. 6.1. Wskaż poprawne dokończenie zdania.W Polsce w 1975 roku przyrost naturalny wynosiłA. 645 000.B. 300 000.

C. 345 000.D. 945 000.

6.2. Zaznacz w drugiej kolumnie tabeli dokończenie każdego zdania tak, aby zdanie poprawnie opisywało ruch naturalny ludności Polski. Wybierz odpowiedź A lub B.

a) W roku 1986, w porównaniu z ro-kiem 1967, przyrost naturalny był

A. większy.

B. mniejszy.

b) Najwięcej dzieci urodziło się w A. 1955 r.

B. 1983 r.

Page 12: s p i s t r e ś c i - uploads.wszpwn.com.pluploads.wszpwn.com.pl/uploads/oryginal/0/2/85e72d05_Geografia... · Regiony świata: Ameryka Północna i Ameryka Południowa 50 30. Regiony

zadanie 1.      (0–1) Mapa przedstawia pozyskiwanie drew-na na 1 ha powierzchni lasów i lesistość w Polsce w 2009 r. Wskaż województwa, w  których lasy zajmują największą powierzchnię.

Na podstawie: Leśnictwo 2010, GUS, Warszawa 2010.

A. mazowieckie, lubelskie, łódzkie, kujawsko-pomorskieB. lubuskie, pomorskie, zachodniopomorskie, podkarpackieC. zachodniopomorskie, pomorskie, lubelskie, podkarpackieD. dolnośląskie, śląskie, warmińsko-mazurskie, zachodniopo-

morskie

Materiał do zadań 2 i 3

Na przedstawionym fragmencie siatki kartograficznej zaznaczono miasta Kapsztad, Meksyk, Pekin, Rio de Janeiro i Warszawę.

zadanie 2.   (0–1) Które współrzędne prawidłowo określają położenie miasta Rio de Janeiro? A. 23°N, 43°E B. 23°N, 43°W

C. 23°S, 43°ED. 23°S, 43°W

zadanie 3.   (0–2) Oceń prawdziwość każdego zdania. Przy zdaniach prawdziwych zaznacz P, a przy fałszywych – F.

A.W Warszawie każdego dnia Słońce góruje wcześniej niż w Rio de Janeiro.

P F

B.Różnica czasu słonecznego między miastami Meksyk i Warszawa wynosi 8 godzin.

P F

C.22 czerwca Słońce w czasie górowania zaświeci najwyżej nad horyzontem w Pekinie.

P F

D. 22 grudnia najdłuższy dzień jest w Kapsztadzie. P F

zadanie 4.   (0–2) Przyporządkuj wymienionym cechom na-zwę państwa europejskiego (A-D), którego dana cecha dotyczy. Zaznacz właściwą odpowiedź. A. NiemcyB. Francja

C. NorwegiaD. Austria

4.1. Blisko 100% energii elektrycznej w tym pań-stwie pochodzi z hydroelektrowni.

4.2. Stolica tego państwa położona jest nad Dunajem.

4.3. Najwyższym szczytem tego państwa jestMont Blanc.

4.4. Można w tym państwie zwiedzić Muzeum Mercedesa.

Materiał do zadania 5

Bardzo ważną rolę w  kształtowaniu powierzchni lądów odgrywają rzeki. W  górnym biegu rzeka ma duży spadek, dlatego płynie szybko i transportuje wielkie ilości grubego materiału skalnego. Odłamki skalne uderzają o siebie i o skały leżące na dnie, co prowadzi do niszczenia dna rzeki.

zadanie 5.   (0–1) Jaki rodzaj erozji opisano powyżej? Wybierz odpowiedź A lub B oraz jej uzasadnienie 1 lub 2.

A.Jest to erozja wsteczna

ponieważ

1.w wyniku tego procesu dochodzi do pogłębiania koryta rzeki.

B.Jest to erozja wgłębna

2.w wyniku tego procesu docho-dzi do powstawania progów skalnych w korycie rzeki.

A B C D

2zestaw

Page 13: s p i s t r e ś c i - uploads.wszpwn.com.pluploads.wszpwn.com.pl/uploads/oryginal/0/2/85e72d05_Geografia... · Regiony świata: Ameryka Północna i Ameryka Południowa 50 30. Regiony

PeWNiak gimnazjalny g e o g r a f i a

23

z e s t a w y

zadanie 6.      (0–1) Na wykresach przedstawiono roczny przebieg opadów i  temperatury powietrza sporządzonych dla dwóch stacji klimatycznych znajdujących się w Europie w  pobliżu równoleżnika 52°. Dokończ poniższe zdania, wybierając stację A lub B.

A. B.

6.1. Cechy klimatu kontynentalnego posiada stacja A/ B.6.2. Na obrzeżach kontynentu znajduje się stacja A/ B.

Page 14: s p i s t r e ś c i - uploads.wszpwn.com.pluploads.wszpwn.com.pl/uploads/oryginal/0/2/85e72d05_Geografia... · Regiony świata: Ameryka Północna i Ameryka Południowa 50 30. Regiony

Zestaw egzaminacyjny 1.Numer zadania

Poprawna odpowiedź

Punktacja Zasady przyznawania punktów

1. B, C 0–1 • poprawna odpowiedź – 1 p.• błędna odpowiedź lub brak odpowiedzi – 0 p.

2. A. FB. PC. PD. F

0–2 • wszystkie poprawne odpowiedzi – 2 p.• dwie lub trzy poprawne odpowiedzi – 1 p.• jedna poprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi – 0 p.

3. D 0–1 • poprawna odpowiedź – 1 p.• błędna odpowiedź lub brak odpowiedzi – 0 p.4. B 0–1

5. B, C 0–1

6. 6.1. C6.2. a) Bb) A

0–3 • za każdą poprawną odpowiedź – po 1 p.• błędna odpowiedź lub brak odpowiedzi – 0 p.

Zestaw egzaminacyjny 2.Numer zadania

Poprawna odpowiedź

Punktacja Zasady przyznawania punktów

1. B 0–1 • poprawna odpowiedź – 1 p.• błędna odpowiedź lub brak odpowiedzi – 0 p.

2. D 0–1

3. A. PB. PC. FD. P

0–2 • wszystkie poprawne odpowiedzi – 2 p.• dwie lub trzy poprawne odpowiedzi – 1 p.• jedna poprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi – 0 p.

4. 4.1. C4.2. D4.3. B4.4. A

0–2

5. B, 1 0–1 • poprawna odpowiedź – 1 p.• błędna odpowiedź lub brak odpowiedzi – 0 p.6. 6.1. A

6.2. B0–1

Klucz odpowiedzi i punktowania zadańzestawy