Rozdział - Edra Urban & Partner · GŁOWA I SZYJA 11 Atlas anatomii człowieka 1 GŁOWA I...

41
GLOWA I SZYJA Atlas anatomii czlowieka Rozdzial 1 GLOWA I SZYJA 1 Anatomia topograficzna Tablica 1 1 Glowa i szyja Anatomia powierzchowna glowy i szyi Tablice 2–3 2 Nerwy skórne glowy i szyi 3 Powierzchowne tętnice oraz żyly twarzy i glowy Kości i ich polączenia Tablice 4–23 4 Czaszka: widok od przodu 5 Czaszka: radiogram przednio-tylny 6 Czaszka: widok od strony bocznej 7 Czaszka: radiogram boczny 8 Czaszka: przekrój strzalkowo-pośrodkowy 9 Sklepienie 10 Podstawa czaszki: widok od dolu 11 Podstawa czaszki: widok od góry 12 Otwory podstawy czaszki: widok od dolu 13 Otwory podstawy czaszki: widok od góry 14 Czaszka noworodka 15 Szkielet glowy i szyi 16 Podstawa czaszki: doly skrzydlowe: widok od tylu 17 Żuchwa 18 Staw skroniowo-żuchwowy 19 Kręgi szyjne: szczytowy i obrotowy

Transcript of Rozdział - Edra Urban & Partner · GŁOWA I SZYJA 11 Atlas anatomii człowieka 1 GŁOWA I...

1GŁOWA I SZYJA 1

Atlas anatomii człowieka

Ro

zdzi

1 GŁOWA I SZYJA

1

Anatomia topograficznaTablica 1

1 Głowa i szyja

Anatomia powierzchowna głowy i szyiTablice 2–3

2 Nerwy skórne głowy i szyi

3 Powierzchowne tętnice oraz żyły twarzy i głowy

Kości i ich połączeniaTablice 4–23

4 Czaszka: widok od przodu

5 Czaszka: radiogram przednio-tylny

6 Czaszka: widok od strony bocznej

7 Czaszka: radiogram boczny

8 Czaszka: przekrój strzałkowo-pośrodkowy

9 Sklepienie

10 Podstawa czaszki: widok od dołu

11 Podstawa czaszki: widok od góry

12 Otwory podstawy czaszki: widok od dołu

13 Otwory podstawy czaszki: widok od góry

14 Czaszka noworodka

15 Szkielet głowy i szyi

16 Podstawa czaszki: doły skrzydłowe: widok od tyłu

17 Żuchwa

18 Staw skroniowo-żuchwowy

19 Kręgi szyjne: szczytowy i obrotowy

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 1 2015-09-17 10:52:17

Anatomia topograficzna Tablica 1

Głowa i szyja 1

brzeg podoczodołowy

kość jarzmowa

obrąbek

grobelka

przeciwskrawek

skrawek

brzusiec dolny mięśnia łopatkowo-gnykowego

splot ramienny

mięsień czworoboczny

obojczyk

głowa obojczykowa mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego

głowa mostkowa mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego

ślinianka podżuchwowa

wcięcie szyjne

chrząstka tarczowata

wcięcie nadoczodołowe

kość czołowa

łuk brwiowy

gładzizna

kość nosowa

bruzda nosowo--wargowa

nozdrzaprzednie

rynienka podnosowa

guzekwargi górnej

guzowatość bródkowa

płatek

skrzydło nosa

spoidło warg

kąt żuchwy

żyła szyjna zewnętrzna

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 5 2015-09-17 10:52:17

Tablica 2 Anatomia powierzchowna głowy i szyi

Nerwy skórne głowy i szyi Zob. także tablice 32, 35, 52

nerw podoczodołowy

nerw jarzmowo-twarzowy

nerw jarzmowo-skroniowy

gałęzie nerwu ocznego od nerwu trójdzielnego (V1)

nerw nadoczodołowy

nerw nadbloczkowy

gałąź powiekowanerwu łzowego

nerw podbloczkowy

gałąź nosowa zewnętrznanerwu sitowego przedniego

nerw bródkowy

nerw policzkowy

nerw uszno-skroniowy

nerw szczękowy (V2)nerwtrójdzielny (V)

gałąź uszna nerwu błędnego (X)

nerw potylicznywiększy (C2)

nerw potylicznytrzeci (C3)

gałęzie ze splotuszyjnego

nerw potylicznymniejszy (C2)

nerw usznywielki (C2, 3)

nerw poprzecznyszyi (C2, 3)

nerwy nadobojczy-kowe (C3, 4)

gałęzie splotuszyjnegonerw żuchwowy (V3)

nerw oczny (V1)

Uwaga. Gałąź uszna nerwu błędnego do przewodu słuchowego zewnętrznego oraz niewielkiego obszaru powierzchni tylno-przy-środkowej małżowiny usznej drogą nerwu twarzowego.

gałęzie grzbietowenerwów rdzenio-wych szyjnych

gałęzie grzbietowe nerwów C4–C7

gałęzie przyśrod-kowe gałęzi grzbietowych nerwów rdzenio-wych szyjnych

gałęzie nerwu żuchwowego (V3)

gałęzie nerwu szczękowego (V2)

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 6 2015-09-17 10:52:18

1

Anatomia powierzchowna głowy i szyi Tablica 3

Zob. także tablice 51, 72, 73

Powierzchowne tętnice oraz żyły twarzy i głowy

żyła ciemieniowa wypustowa

tętnica i żyła skroniowa środkowa

tętnica jarzmowo-oczodołowa

tętnica i żyła poprzeczna twarzy

tętnica i żyła nadoczodołowa

tętnica i żyła nadbloczkowa

żyła nosowo--czołowa

tętnica i żyła twarzowa

tętnica i żyła grzbietowa nosa

tętnica i żyła jarzmowo--skroniowa

tętnica i żyła kątowa

tętnica i żyła jarzmowo--twarzowa

tętnica i żyła podoczodołowa

żyła głęboka twarzy

tętniceuszneprzednie

tętnica i żyła potyliczna (odcięte)

tętnica i żyła uszna tylna

żyła szyjna zewnętrzna (odcięta)

żyła zażuchwowa

żyła szyjna wewnętrzna

tętnica szyjna wewnętrzna

tętnica szyjna zewnętrzna

tętnica szyjna wspólna

tętnica i żyła językowa

zaopatrzenie tętnicze twarzy

kolor czarny: od tętnicy szyjnej wewnętrznej (przez tętnicę oczną)

gałęzie tętnicy i żyłyskroniowejpowierzchownej

skalpczołowa

ciemieniowa

kolor czerwony: od tętnicy szyjnej zewnętrznej

żyła wypustowa sutkowa i gałąź oponowa tętnicy potylicznej (tętnica oponowa tylna)

żyła twarzowa wspólna

skóra i tkanka podskórnaczepiec ścięgnisty(przecięty, byuwidocznić czaszkę)

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 7 2015-09-17 10:52:18

Czaszka: widok od przodu

Tablica 4 Kości i ich połączenia

kość czołowa

wcięcie nadoczodołowe

(otwór)

otwór sitowyprzednii tylny

gładzizna

powierzchniaoczodołowa

kość nosowa

kość łzowa

kość jarzmowawyrostek czołowy

powierzchnia oczodołowa

wyrostek skroniowy

otwór jarzmowo--twarzowy

szczękawyrostek jarzmowy

powierzchnia oczodołowa

wyrostek czołowy

wyrostek zębodołowy

kolec nosowy przedni

otwór podoczodołowy

oczodół prawy: widok od przodu i częściowo od bokupowierzchnia oczodołowa kości czołowej

powierzchnia oczodołowa skrzydełmniejszych kości klinowej

powierzchnia oczodołowa skrzydełwiększych kości klinowej

powierzchnia oczodołowakości jarzmowej

szczelina oczodołowa górna

kanał nerwu wzrokowego (otwór)

szczelina oczodołowa dolna

otwór jarzmowo-twarzowy

bruzda podoczodołowa

szew wieńcowy

kość ciemieniowa

kość klinowaskrzydło mniejsze

skrzydło większe

kość skroniowa

kość sitowablaszka oczodołowa

blaszka pionowa

małżowina nosowa środkowa

małżowina nosowa dolna

lemiesz

żuchwagałąź

trzon

otwór bródkowy

guzek bródkowy

guzowatość bródkowa

kość łzowa

wcięcie nadoczodołowe

otwór podoczodołowy

dół woreczka łzowegowyrostek oczodołowykości podniebiennej

powierzchnia oczodołowa szczęki

blaszka oczodołowakości sitowej

nasion

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 8 2015-09-17 10:52:19

1

Kości i ich połączenia Tablica 5

grzebień koguci

otwór okrągły

zatoka szczękowa

przegroda nosa

niewyrżnięty ząb

szczelina oczodołowa górna

gałąź żuchwy

szew wieńcowy

małżowina nosowa dolna

skrzydło mniejsze kości klinowej

szew strzałkowy

szew węgłowy

Zob. także tablicę 4

Czaszka: radiogram przednio-tylny

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 9 2015-09-17 10:52:19

Kości i ich połączeniaTablica 6

Czaszka: widok od strony bocznejZob. także tablice 7, 8, 15

kość ciemieniowa

wcięcie żuchwygłowa wyrostka kłykciowego

dół skroniowy

dół woreczka łzowego

kresa skroniowa górna

kresa skroniowa dolna

haczyk skrzydłowy(blaszki przyśrodkowejwyrostka skrzydłowatego)

kość klinowa

skrzydło większe

kość czołowa

wcięcie nad-oczodołowe (otwór)

gładzizna

kość sitowa

blaszka oczodołowa

kość łzowa

kość nosowa

szczęka

wyrostek czołowy

otwór podoczodołowy

kolec nosowyprzedni

wyrostek zębodołowy

kość jarzmowaotwór jarzmowo--twarzowy

wyrostek skroniowy

łuk jarzmowy

szczelina skrzydłowo-szczękowa

szczelina oczodołowa dolna

powierzchnia podskroniowa szczęki

otwory zębodołowe

guz szczęki

dół skrzydłowo-podniebienny

otwór klinowo-podniebienny

szew wieńcowy

pterion

kość skroniowa

część łuskowa

wyrostek jarzmowy

guzek stawowy

bruzda tętnicy skronio-wej głębokiej tylnej

grzebień nadsutkowy

przewód słuchowyzewnętrzny

wyrostek sutkowaty

kość wstawna(kość Wormiusza)

guzowatość potylicznazewnętrzna (inion)

asterion

żuchwa

wyrostek dziobiastygałąź żuchwykresa skośnatrzon żuchwyotwór bródkowy

kość klinowa

skrzydło większe

grzebień podskroniowy

blaszka bocznawyrostka skrzydłowatego

kość skroniowa

przewód słuchowyzewnętrzny

dół żuchwy

guzek stawowy

wyrostek rylcowaty

otwórowalny

dół podskroniowy, żuchwa i łuk jarzmowy usunięte*

*wyrostek sutkowaty tworzy ograniczenie tylne

szew węgłowy

kość potyliczna

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 10 2015-09-17 10:52:19

1Zob. także tablicę 8

Kości i ich połączenia Tablica 7

Czaszka: radiogram boczny

łuk przedni kręguszczytowego(kręgu C1)

wyrostek kłykciowy żuchwy

wyrostek dziobiastyżuchwy

szew wieńcowy

ząb kręgu obrotowego (kręgu C2)

zatoka czołowa

skrzydło większekości klinowej

dół przysadkimózgowej(siodło tureckie)

szew węgłowy

zatoka szczękowa

komórki pneumatycznewyrostka sutkowatego

wyrostek podniebiennyszczęki

zatoka klinowa

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 11 2015-09-17 10:52:20

Kości i ich połączenia

Czaszka: przekrój strzałkowo-pośrodkowy

Tablica 8

Zob. także tablice 37, 39

kość ciemieniowa

kość podniebienna

kość czołowa

szewwieńcowy

kość klinowaskrzydło większeskrzydło mniejsze

kana nerwu wzrokowegosiodło tureckie

wyrostek pochyły przedni

zatoka klinowatrzonblaszka przyśrodkowa i boczna wyrostkaskrzydłowatego

kość czołowa

kość sitowa

kość nosowa

szczęka

zatoka czołowa

grzebień koguciblaszka sitowablaszka pionowa(część kostnaprzegrody nosa)

małżowina nosowadolna

kolec nosowyprzednipowierzchnia nosowakanał przysiecznywyrostek podniebiennywyrostek zębodołowy

kość nosowa

kość sitowa

kość łzowa

małżowina nosowa dolna

szczęka

blaszka sitowamałżowina nosowa górnamałżowina nosowa środkowa

powierzchnia nosowawyrostek podniebiennywyrostek zębodołowy

kość skroniowa

część łuskowa

część skalistaprzewód słuchowy wewnętrzny

szew węgłowy

bruzda zatokiskalistej górnej

otwór wodociąguprzedsionka

bruzda zatokiesowatej

kość potyliczna

bruzda zatokipoprzecznej

guzowatość potylicznazewnętrzna (inion)

otwór szyjny

bruzda zatokiskalistej dolnej

kanał nerwu podjęzykowego

otwór wielki

kłykieć potyliczny

część podstawna

otwór zatoki klinowej

otwór klinowo-podniebienny

kość klinowa

trzon

przyśrodkowabocznahaczyk skrzydłowy

blaszka pionowa

blaszka poziomakość podniebienna

blaszki wyrostka skrzydłowatego

bruzdy gałęzi naczyńoponowychśrodkowych

widok na ścianę boczną jamy nosowej, przegroda nosa usunięta

lemiesz (część kostna przegrody nosa)

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 12 2015-09-17 10:52:20

Kości i ich połączenia

1

Tablica 9

SklepienieZob. także tablice 101, 102

kość czołowa

szew wieńcowy

bregma

kość ciemieniowa

szew strzałkowy

otwór ciemieniowy (dla żyły wypustowej)

lambda

kość wstawna

szew węgłowy

kość potyliczna

widok od dołukość czołowa

grzebień czołowy

bruzda zatoki strzałkowej górnej

szew wieńcowy

kość ciemieniowa

dołeczki ziarenkowe (dla ziarnistości pajęczynówki)

śródkoście

bruzdy gałęzi naczyń oponowych środkowych

szew strzałkowy

bruzda zatoki strzałkowej górnej

szew węgłowy

kość potyliczna

widok od góry

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 13 2015-09-17 10:52:20

Kości i ich połączeniaTablica 10

Podstawa czaszki: widok od dołuZob. także tablicę 12

szczękadół przysiecznywyrostek podniebienny

wyrostek jarzmowy

kość jarzmowa

kość czołowa

wyrostek skrzydłowatyhaczykblaszka przyśrodkowadół skrzydłowyblaszka bocznadół łódkowaty

skrzydło większeotwór owalnyotwór kolcowykolec

kość podniebiennablaszka poziomaotwór podniebienny większywyrostek piramidowyotwory podniebienne mniejszekolec nosowy tylny

kość skroniowawyrostek jarzmowyguzek stawowydół żuchwywyrostek rylcowatyszczelina skalisto-bębenkowakanał tętnicy szyjnej wewnętrznej (otwór zewnętrzny)

przewód słuchowy zewnętrznykanalik sutkowywyrostek sutkowatyotwór rylcowo-sutkowyczęść skalistawcięcie sutkowe (dla mięśnia dwubrzuścowego)bruzda potyliczna (dla tętnicy potylicznej)dół szyjny (otwór szyjny jest niewidoczny)

nozdrza tylne

lemiesz

skrzydła

bruzda trąbki słuchowej(gardłowo-bębenkowej,Eustachiusza)

otwór poszarpany

kość ciemieniowa

kość potylicznakanał nerwu podjęzykowegokłykieć potylicznykanał i otwór kłykciowyczęść podstawnaguzek gardłowyotwór wielkikresa karkowa dolnagrzebień potyliczny zewnętrznykresa karkowa górnaguzowatość potyliczna zewnętrzna

otwór sutkowy

szew podniebienny poprzeczny

szew podniebienny pośrodkowy

kość klinowa

kanalik bębenkowy

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 14 2015-09-17 10:52:21

Kości i ich połączenia

1

Tablica 11

Podstawa czaszki: widok od góryZob. także tablicę 13

kość czołowabruzda zatoki strzałkowej górnejgrzebień czołowybruzda dla naczyń oponowych przednichotwór ślepypowierzchnia górna części oczodołowej

kość sitowagrzebień koguciblaszka sitowa

kość klinowaskrzydło mniejsze

wyrostek pochyły przedniskrzydło większe

bruzda naczyń oponowych środkowych(gałęzi czołowych)

trzonłękbruzda skrzyżowania wzrokowego

guzek siodładół przysadkigrzbiet siodławyrostek pochyły tylny

bruzda tętnicy szyjnej wewnętrznejstok

kość skroniowaczęść łuskowaczęść skalista

bruzda nerwu skalistego mniejszegobruzda nerwu skalistego większegowyniosłość łukowatawycisk nerwu trójdzielnegobruzda zatoki skalistej górnejbruzda zatoki esowatej

kość ciemieniowabruzda naczyń oponowych środkowych(gałęzie ciemieniowe)kąt sutkowy

kość potylicznastokbruzda zatoki skalistej dolnejczęść podstawnabruzda naczyń oponowych tylnychkłykiećbruzda zatoki poprzecznejbruzda zatoki potylicznejgrzebień potyliczny wewnętrznyguzowatość potyliczna wewnętrznabruzda zatoki strzałkowej górnej

dółprzedniczaszki

dółśrodkowyczaszki

dółtylnyczaszki

siodłotureckie

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 15 2015-09-17 10:52:21

Kości i ich połączeniaTablica 12

Otwory podstawy czaszki: widok od dołu Zob. także tablicę 10

dół przysieczny

otwór podniebienny większy

otwór owalny

otwór kolcowy

gałąź bębenkowa nerwu językowo-gardłowego (IX) kanalik bębenkowy

struna bębenkowa od nerwu twarzowego (VII)

kanalik sutkowy

otwór sutkowy

dół szyjny

kanał nerwu podjęzykowego

otwór wielki

nerw nosowo-podniebienny naczynia klinowo-podniebienne

szczelina skalisto--bębenkowa

otwór rylcowo--sutkowy

nerw podjęzykowy (XII)

nerw skalisty mniejszynerw żuchwowy (V3)

tętnica oponowa dodatkowa

tętnica oponowa środkowagałąź oponowa nerwu żuchwowego (V3)

rdzeń przedłużonytętnica kręgowa i splot żylny

korzenie rdzeniowe nerwu dodatkowego (XI)

nerw językowo-gardłowy (IX)nerw błędny (X)

nerw dodatkowy (XI)opuszka górna żyły szyjnej wewnętrznej

nerw twarzowy (VII)

żyła wypustowa sutkowatętnica oponowa tylna

tętnica szyjna wewnętrzna splot autonomiczny tętnicy szyjnej wewnętrznej

kanał tętnicy szyjnejwewnętrznej

nerw i naczynia podniebienne większe

otwór podniebienny mniejszynerw i naczynia podniebienne mniejsze

otwór poszarpanynerw skalisty większy

gałąź uszna nerwu błędnego (X)

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 16 2015-09-17 10:52:21

Kości i ich połączenia

1

Tablica 13

Otwory podstawy czaszki: widok od góryZob. także tablicę 11

otwór ślepy

szew czołowo-sitowyotwór sitowy przedni

otwory blaszki sitowej

otwór sitowy tylny

kanał nerwu wzrokowego

szczelina oczodołowa górna

otwór okrągły

otwór owalny

otwór kolcowy

otwór klinowy wypustowy (Wesaliusza) (niestały)

otwór poszarpany

rozwór

rozwór

przewód słuchowy wewnętrzny

otwór wodociągu przedsionka

otwór sutkowy (niestały)

otwór szyjny

kanał kłykciowy (niestały)

kanał nerwu podjęzykowego

otwór wielki

żyła wypustowa uchodząca do zatoki strzałkowej górnej

tętnica, żyła i nerw sitowy przedni

nerwy węchowe

tętnica, żyła i nerw sitowy tylny

nerw wzrokowy (II)tętnica oczna

nerw szczękowy (V2)

nerwu skalistego mniejszego

nerwu skalistego większego

przewód śródchłonki

żyła wypustowa (niestała gałąź tętnicy potylicznej)

żyła wypustowa i gałąź oponowa tętnicy gardłowej wstępującej

nerw podjęzykowy (XII)

nerw okoruchowy (III)nerw bloczkowy (IV)gałęzie łzowa, czołowa i nosowo- -rzęskowa nerwu ocznego (V1)nerw odwodzący (VI)żyła oczna górna

nerw żuchwowy (V3)tętnica oponowa dodatkowanerw skalisty mniejszy

tętnica i żyła oponowa środkowagałąź oponowa nerwu żuchwowego

nerw skalisty większy

rdzeń przedłużonyoponytętnice kręgowegałęzie oponowe tętnic kręgowychkorzenie rdzeniowe nerwów dodatkowych

zatoka skalista dolnanerw językowo-gardłowy (IX)nerw błędny (X)nerw dodatkowy (XI)zatoka esowatatętnica oponowa tylna

nerw twarzowy (VII)nerw przedsionkowo-ślimakowy (VIII)tętnica błędnikowa

tętnica szyjna wewnętrznasplot tętnicy szyjnej wewnętrznejkanał tętnicy szyjnej wewnętrznej

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 17 2015-09-17 10:52:22

Kości i ich połączeniaTablica 14

Czaszka noworodkaZob. także tablicę 6

widok od strony bocznej

ciemiączko klinowe

kość czołowaczęść łuskowawcięcie nadoczodołowe (otwór)

kość sitowaotwór sitowyprzedniblaszka oczodołowa

kość łzowa

kość nosowa

szczękaotwór podoczodołowy

kość jarzmowaotwór jarzmowo-twarzowy

kość podniebiennawyrostek piramidowy

szew czołowy

ciemiączko przednieszew wieńcowy

kość ciemieniowaguz (wyniosłość)

szew łuskowy

ciemiączko tylne

szew węgłowy

kość potyliczna

kość skroniowa

część łuskowa

szczelina skalisto-łuskowa

część skalista (brak wyrostka sutkowatego)

część bębenkowa (brak części kostnej przewodu słuchowego zewnętrznego)

okienko owalne (przedsionka)

okienko okrągłe (ślimaka)

wyrostek rylcowaty

dół żuchwy

wyrostek jarzmowy

kość klinowa

skrzydło większe

blaszka bocznawyrostka skrzydłowatego

haczyk blaszki przyśrodkowej wyrostka skrzydłowatego

widok od góry

kość czołowa

kość ciemieniowa

kość potyliczna

ciemiączko sutkowe

ciemiączko przednie

szew wieńcowy

szew strzałkowy

szew węgłowy

ciemiączko tylne

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 18 2015-09-17 10:52:22

Kości i ich połączenia

1

Tablica 15

Szkielet głowy i szyiZob. także tablice 6, 19

łuk jarzmowy

kość skroniowa

kość klinowa

dół skroniowy

wyrostek kłykciowy żuchwy

wcięcie żuchwy

wyrostek dziobiasty żuchwy

blaszka boczna wyrostka skrzydłowatego (linia przerywana)

haczyk blaszki przyśrodkowej wyrostka skrzydłowatego (linia przerywana)

szew skrzydłowo-żuchwowy (linia przerywana)

żuchwagałąźkąttrzon

kość gnykowatrzonróg mniejszyróg większy

więzadło klinowo-gnykowe

nagłośnia

tchawica

chrząstka tarczowata

chrząstka pierścieniowata

kręg szczytowy (dźwigacz) (C1)

wyrostek rylcowaty

kręg obrotowy(obrotnik) (C2)

kręg C3

wyrostek sutkowaty

przewód słuchowyzewnętrzny

więzadło rylcowo--żuchwowe

kręg C7

kręg T1

żebro pierwsze (I)

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 19 2015-09-17 10:52:22

Kości i ich połączeniaTablica 16

Podstawa czaszki: doły skrzydłowe: widok od tyłuZob. także tablice 39, 40, 41

kolec kości klinowej

otwór kolcowyotwór owalny

otwór klinowo-podniebiennydół skrzydłowo-podniebiennynozdrza

blaszka bocznablaszka przyśrodkowa

haczyk

wyrostekskrzydłowaty

guz szczękidół podskroniowy

wyrostek zębodołowy szczękiwyrostek piramidowy kości podniebiennej

kresa karkowa górna

przegroda nosa

nozdrza tylne

otwór sutkowy

szew potyliczno--sutkowy

kłykieć potyliczny

blaszka boczna wyrostka skrzydłowatego

blaszka przyśrodkowa wyrostka skrzydłowategodół skrzydłowy

wyrostek piramidowy kości podniebiennej

haczyk skrzydłowy

wyrostek zębodołowy szczęki

guzowatość potyliczna zewnętrzna (inion)

grzebień potyliczny zewnętrzny

kresa karkowa dolna

otwór wielki

szczelina oczodołowa dolna

wyrostek sutkowaty

wyrostek rylcowatydół skrzydłowy

łuk jarzmowy

małżowina nosowa dolna

blaszka pozioma kości podniebiennej

guz szczęki

wyrostek podniebienny szczęki

dół przysieczny

widok od tyłu

widok od dołu i od strony lewej

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 20 2015-09-17 10:52:23

Kości i ich połączenia

1Żuchwa

Tablica 17

Zob. także tablicę 49

wyrostek kłykciowy

żuchwa osoby starszej(bezzębnej)

wyrostek dziobiasty

bruzda żuchwowo-gnykowa

kresa skośna

trójkąt (dół) zatrzonowy

dół ślinianki podżuchwowej

kresa żuchwowo-gnykowa

dół ślinianki podjęzykowej

przegroda międzyzębodołowa

część zębodołowaotwór bródkowy

guzowatość bródkowaguzek bródkowy

podstawa żuchwy

wyrostek dziobiastygłowa

szyjka

wcięcie żuchwy

dołek skrzydłowy

kresa żuchwowo--gnykowa

trzon

kąt

gałąź

dół ślinianki podżuchwowejtrzon

kąt

gałąź

głowa

dołek skrzydłowy

szyjka

wcięcie żuchwy

języczekotwór żuchwy

wyrostek kłykciowy

języczekotwór żuchwy

bruzda żuchwowo-gnykowa

dół ślinianki podjęzykowej

dół dwubrzuścowy

kolce bródkowe (guzki górne i dolne)

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 21 2015-09-17 10:52:23

Kości i ich połączenia

Staw skroniowo-żuchwowy

Tablica 18

widok od strony bocznej

torebka stawowa

wyrostek rylcowaty

więzadło rylcowo-żuchwowe

więzadło boczne (skroniowo-żuchwowe)

więzadło klinowo-żuchwowe (wyobrażenie)

więzadło klinowo-żuchwowe

nerw żuchwowyi zwój uszny

torebka stawowa

nerw uszno-skroniowy

tętnica oponowa środkowa

tętnica szczękowa

nerw zębodołowy dolny

nerw językowy

więzadło klinowo-żuchwowe

więzadło rylcowo-żuchwowe

dół żuchwy

krążek stawowy

guzek stawowy

gałąź żuchwowo-gnykowatętnicy zębodołowej dolneji nerw żuchwowo-gnykowy

widok od stronyprzyśrodkowej

żuchwa silnieobniżona i niecowysunięta

żuchwa lekkoobniżona

torebka stawowa

żuchwa przyciśnięta do szczęki

(ruch złożony:zawiasowo-ślizgowy)

(dominujący ruch zawiasowy)

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 22 2015-09-17 10:52:24

Kości i ich połączenia

1

Tablica 19

Kręgi szyjne: szczytowy i obrotowyZob. także tablice 21, 22

guzek przedni

łuk przedni

wyrostek poprzeczny

otwór wyrostka poprzecznego

powierzchnia stawowa górna części bocznej dla kłykcia potylicznego

guzek więzadła poprzecznego kręgu szczytowego

bruzda tętnicy kręgowej

kręg szczytowy (dźwigacz) (C1): widok od góry

guzek tylny

wyrostekpoprzeczny

otwór wyrostkapoprzecznegopowierzchnia stawowa dolnaczęści bocznej dlakręgu obrotowego

łuk przedni

kręg szczytowy (dźwigacz) (C1): widok od dołu

powierzchnia stawowa górnadla kłykcia potylicznego

powierzchnia stawowa tylna(dla więzadła poprzecznegokręgu szczytowego)

cztery górne kręgi szyjne: widok od tyłu i od góry

powierzchnia stawowa dla zęba kręgu obrotowego

otwór kręgowy

łuk tylny

guzek tylny

łuk tylny

otwór kręgowy

część boczna powierzchnia stawowa

górna dla kręguszczytowego

powierzchnia stawowadla zęba kręgu obrotowego

ząb

powierzchnia stawowadolna dla kręgu C3

kręg obrotowy (obrotnik) (C2):widok od przodu

ząb

powierzchnia stawowagórna dla kręguszczytowego

część między-stawowa

wyrostekstawowydolny

kręg obrotowy (obrotnik) (C2):widok od tyłu i od góry

ząb

kręg szczytowy (dźwigacz) (C1)

kręg obrotowy (obrotnik) (C2)

C3

C4

powierzchnia stawowaprzednia (dla łukuprzedniego kręguszczytowego)

nasadaczęść między-stawowa

trzonwyrostekpoprzeczny

wyrostekpoprzeczny

powierzchnia stawowatylna (dla więzadłapoprzecznego kręguszczytowego)

wyrostek kolczystyguzek przedni

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 23 2015-09-17 10:52:24

Kości i ich połączeniaTablica 20

Kręgi szyjne (cd.)Zob. także tablice 21, 22

wyrostek kolczysty (rozdwojony)

powierzchnia i wyrostek stawowy dolny

blaszka

otwór kręgowy

nasada

guzek tylny

guzek przedniwyrostek poprzeczny

trzon kręgu

powierzchnia stawowa prawego wyrostka hakowatego

bruzda nerwu rdzeniowego (C4)

wyrostek stawowy dolny

powierzchnia dolnakręgu C3

wyrostek hakowaty lewy

powierzchnia górnakręgu C4

otwór wyrostka poprzecznego

blaszka kostna

obszar dla połączenia stawowego lewego wyrostka hakowatego kręgu C4

powierzchnia i wyrostek stawowy górny

powierzchnia dolna kręgu C3 oraz powierzchnia górna kręgu C4 ilustrujące powierzchnie stawowe oraz stawy

kręg C4: widok od przodu kręg C7: widok od przodu

wyrostek kolczystywyrostek hakowaty

powierzchniastawowa

guzekprzedni

guzektylny

wyrostek poprzecznytrzon

blaszka

wyrostek stawowy górny

powierzch-nia stawowa dolna

otwór wyrostka poprzecznego

kręg C7 (kręg wystający): widok od góry

powierzchnia stawowa wyrostka hakowatego

otwór wyrostka poprzecznego (przedzielony)

bruzda dla nerwu rdzeniowego C7

powierzchnia i wyrostek stawowy górny

wyrostek poprzeczny (guzek tylny)

otwór kręgowy

wyrostek stawowy dolny

wyrostek kolczysty

trzonwyrostek hakowaty

blaszka kostna

otwór wyrostka poprzecznego*

niewyraźny guzek przedni(wyrostek poprzeczny)

nasada

blaszka

wyrostek hakowaty

powierzchniastawowa

guzek przedni(niestały)

guzek tylnywyrostekpoprzeczny

*Otwory poprzeczne kręgu C7 zawierają jedynie żyły kręgowe (bez tętnic) i w tym przypadku są niesymetryczne.

wyrostek stawowy górnyprzedzielony otwór wyrostka poprzecznego

blaszka kostna

listewka kostnadzieląca otwórwyrostka poprzecznego

powierzchnia stawowa dolnadla kręgu T1

trzon

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 24 2015-09-17 10:52:25

Kości i ich połączenia

1Kręgi szyjne: stawy hakowo-kręgowe

Tablica 21

Zob. także tablice 46, 124

staw szczytowo-obrotowy bocznystaw wyrostków stawowychpomiędzy kręgami C2 i C3

wyrostki hakowate

stawy hakowo-kręgowe (stawy Luschki)

jądro miażdżyste

wyrostek poprzeczny

otwór międzykręgowy (dla 7 nerwu rdzeniowego)

trzon kręgu (C7)stawy hakowo-kręgowe odcinka szyjnego kręgosłupa:widok od przodu (kręgi C3–C7 zostały przecięteczołowo w celu uwidocznienia stawów)

chrząstka stawowa zęba kręgu obrotowegodla stawu szczytowo-obrotowego pośrodkowego

kręg szczytowy

(C1)

kręg obrotowy (C2)

otwór wyrostka poprzecznego

pierścień włóknisty

T1

kręgi szyjne: widok od przoduząb kręgu obrotowego

łuk przedni kręgu szczytowego

otwór wyrostka poprzecznego

otwór międzykręgowy (dla nerwu rdzeniowego C3)

wyrostek stawowy dolny (C3)

wyrostek stawowy górny (C4)

guzek przedniguzek tylny wyrostek poprzeczny

C4

C3

C5

C6

C7

T1

guzek przedni kręgu szczytowego

kręg szczytowy (C1)

kręg obrotowy(C2)

krążek międzykręgowy

trzon kręgu

bruzda nerwu rdzeniowego

staw hakowo-kręgowy (staw Luschki)

wyrostki hakowate

żebro pierwsze

guzek tętnicy szyjnej

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 25 2015-09-17 10:52:25

Kości i ich połączenia

Więzadła zewnętrzne kręgów szyjnych

Tablica 22

kręg szczytowy (C1)

kręg obrotowy (C2)

torebka stawuszczytowo--obrotowego bocznego

torebka stawu wyrostków stawowych (C3–4)

błona szczytowo-potyliczna przednia

torebka stawu szczytowo--potylicznego

błona szczytowo--potyliczna tylna

więzadła żółte

więzadło karkowe

więzadło nadkolcowe

wyrostek kolczysty kręgu C7 (kręgu wystającego)

widok z boku od strony prawej

widok od przodu

część podstawna kości potylicznej

guzek gardłowy

błona szczytowo-potyliczna przednia

torebka stawu szczytowo-potylicznego

błona szczytowo-potyliczna tylna

staw szczytowo-obrotowy boczny (torebka stawowa usunięta)

więzadło podłużne przednie

błona szczytowo-potyliczna tylnawidok od tyłu

kość potyliczna

torebka stawuszczytowo--potylicznego

wyrostek poprzeczny kręgu szczyto-wego (C1)

torebka stawu szczy-towo-obrotowegobocznego

kręg obrotowy (C2)więzadła żółtetętnica

kręgowa nerw podpotyliczny (gałąź grzbietowa nerwu rdzeniowego C1)

trzon kręgu obrotowego (C2)

krążki międzykręgowe (C2–3 i C3–4)

stawy wyrostków stawowych (C4–5 i C5–6)

guzek przedni kręgu C6 (guzek tętnicy szyjnej, guzek Chassaignaca)

tętnica kręgowa

kręg T1

kręg szczytowy (C1)

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 26 2015-09-17 10:52:26

Kości i ich połączenia

1

Tablica 23

Więzadła wewnętrzne kręgów szyjnychZob. także tablice 46, 124

torebka stawuszczytowo--obrotowego bocznego

kręg szczytowy (C1)

kręg obrotowy (C2)

błona pokrywająca

głębsza (dodatkowa) część błony pokrywającej (więzadło szczytowo-obrotowe)

więzadło podłużne tylne

więzadła skrzydłowe

kręg szczytowy (C1)

kręg obrotowy (C2)

pęczek podłużny górny

więzadło poprzeczne kręgu szczytowego

pęczek podłużny dolny

więzadłokrzyżowe

więzadło wierzchołka zęba

więzadło skrzydłowe

więzadło skrzydłowe

jamy stawowe

więzadło poprzecznekręgu szczytowego

ząb kręgu obrotowego

kręg szczytowy (C1)

kręg obrotowy (C2)

widok od tyłu, usunięto łuki górnych kręgów szyjnych oraz części kości potylicznej celem pokazania więzadeł

usunięto główną część błony pokrywającej w celu uwidocznienia głębiej położonych więzadeł: widok od tyłu

staw szczytowo-obrotowy pośrodkowy: widok od góry

usunięto więzadło krzyżowe w celu uwidocznienia głębiej leżących więzadeł: widok od tyłu

torebka stawu szczytowo--potylicznego

torebka stawu wyrostków stawowych (C2–3)

powierzchnia stawowa tylna zęba kręgu obrotowego (dla więzadła poprzecznego kręgu szczytowego

guzek przedni kręgu szczytowego

stok

błona szczytowo-potyliczna przednia

głębsza (dodatkowa) część błony pokrywającej (więzadło szczytowo-obrotowe)

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 27 2015-09-17 10:52:27

Tablica 24 Okolica twarzowa

Nerw twarzowy i ślinianka przyusznaZob. także tablice 46, 124

gałęzie skroniowe

gałęzie jarzmowe

przewód ślinianki przyusznej (przewód Stenona)

gałęzie policzkowe

gałąź brzeżna żuchwy

gałąź szyi

przekrój poziomy

mięsień skrzydłowy przyśrodkowy

gałąź żuchwy

mięsień żwacz

ślinianka przyuszna

pień nerwu twarzowego

wyrostek sutkowaty

część skroniowo-twarzowa

nerw uszny tylny

pień nerwu twarzowego

część szyjno-twarzowa

gałąź skroniowa

gałęzie jarzmowe

gałęzie policzkowe

gałąź brzeżna żuchwy

gałąź szyi

ślinianka przyuszna

nerw uszny tylny

nerw twarzowy wychodzący z otworu rylcowo-sutkowego

nerw do brzuśca tylnego mięśnia dwubrzuścowego i do mięśnia rylcowo-gnykowego

nerw do brzuśca tylnego mięśnia dwubrzuścowego i do mięśnia rylcowo--gnykowego

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 28 2015-09-17 10:52:27

Okolica twarzowa

1

Tablica 25

Mięśnie wyrazowe twarzy: widok od strony bocznejZob. także tablice 48, 49

skórai tkanka podskórnaczepiec ścięgnisty (galea aponeurotica)

powięź skroniowa

mięsień uszny przedni

mięsień uszny górny

mięsień uszny tylny

brzusiec czołowy mięśnia naczasznego

mięsień podłużny

powięź żwaczowa

mięsień dźwigacz wargi górnej

mięsień okrężny ust

mięsień jarzmowy mniejszy

mięsień jarzmowy większy

mięsień okrężny ust

mięsień bródkowy

węzeł mięśniowy kąta ust(oznaczone okręgiem)

mięsień obniżacz wargi dolnej

mięsień obniżacz kąta ust

mięsień policzkowy

mięsień śmiechowy

mięsień szeroki szyi

mostek

obojczyk

mięsień okrężny oka część oczodołowaczęść powiekowa

brzusiec potyliczny mięśnia naczasznego

powięź przyusznicza

mięsień nosowy

część poprzecznaczęść skrzydłowa

mięsień obniżacz przegrody nosa

blaszka powierzchownapowięzi (głębokiej) szyi

skalp

mięsień marszczący brwi (mięśnie: czołowy i okrężny oka częściowo odcięte)

mięsień dźwigacz wargi górnej i skrzydła nosa (częściowo odcięty)

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 29 2015-09-17 10:52:28

Powięzie szyi

Tablica 26 Szyja

Zob. także tablicę 27

blaszka powierzchowna powięzi (głębokiej) szyi

blaszka przedtchawiczapowięzi (głębokiej) szyi

torebka włóknista gruczołu tarczowego

powięź policzkowo--gardłowa

pochewka naczyń szyjnych

tkanka podskórna

tkanka tłuszczowa w trójkącie tylnym szyi

przekrój poprzeczny

powięź skrzydłowa

przestrzeń zagardłowa

kręg szyjny (C7)

mięsień szeroki szyimięsień mostkowo-gnykowy

tchawicaskóra

skóra

mięsień mostkowo-tarczowygruczoł tarczowy

przełykmięsień łopatkowo-gnykowy

tętnica szyjna wspólna

mięsień mostkowo-obojczykowo--sutkowy

nerw krtaniowy wsteczny

nerw przeponowy

żyła szyjna wewnętrznanerw błędny (X)

mięsień pochyły przednipień współczulnynerw rdzeniowy

mięsień długi szyi

mięsień dźwigacz łopatkimięsień czworoboczny

mięśnie głębokie szyi

przekrój strzałkowy

gardło

powięź policzkowo--gardłowa

przestrzeń zagardłowa

powięź skrzydłowa

blaszka przedkręgowa powięzi (głębokiej) szyi

tchawica

przełyk

żuchwa

mięsień bródkowo-gnykowy

powięź bródkowo-gnykowa

powięź mięśni podgnykowych

blaszka przedtchawicza powięzi (głębokiej) szyi

gruczoł tarczowy

tkanka podskórna

przestrzeń nadmostkowa

rękojeść mostka

aorta

osierdzie

blaszka przedkręgowa powięzi (głębokiej) szyi

mięśnie pochyłe środkowy i tylny

blaszka powierzchowna powięzi (głębokiej) szyi

blaszka powierzchowna powięzi (głębokiej) szyi

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 30 2015-09-17 10:52:28

Naczynia mózgowia i oponTablica 138

Tętnica szyjna wewnętrzna w obrębie części skalistej kości skroniowej

tętnica łącząca tylna

tętnice przednie mózgu (odcinek A2)

nerw wzrokowy prawy

tętnica czołowo-podstawna przyśrodkowa (oczodołowo--czołowa przyśrodkowa)

tętnica prążkowiowa przyśrodkowa (tętnica wsteczna Heubnera)

tętnica łącząca przednia

tętnica przednia mózgu (odcinek A1)

tętnice przysadkowe górne

nerw wzrokowy lewy

zatoka klinowa

tętnica oczna

tętnica oponowa grzbietowa

gałąź oponowa

część jamista tętnicy szyjnej wewnętrznej

gałąź do otworu okrągłego

tętnica kanału skrzydłowego

gałąź do otworu kolcowego

zespolenie między tętnicami szyjnymi wewnętrzną i zewnętrzną

gałąź do otworu owalnego

skrzyżowanie wzrokowe

tętnica naczyniówkowa przednia

część mózgowa tętnicy szyjnej wewnętrznej

tętnice środkowe przednio-boczne (soczewkowo-prążkowiowe)

tętnica środkowa mózgu i jej gałęzie

tętnica przysadkowa dolna

tętnica mózgu tylna (odcinek P2)

gałąź brzeżna namiotu (od pnia oponowo--przysadkowego)

pień oponowo--przysadkowy

tętnica wsteczna otworu poszarpanego

gałąź szyjno-bębenkowa

tętnica do części dolnej zatoki jamistej (pień dolno-boczny) i gałąź do szczeliny oczodołowej górnej

tętnica oponowa środkowa (gałąź pośrednia od tętnicy szyjnej zewnętrznej)

część skalista tętnicy szyjnej wewnętrznej (zasłonięta kością)

część szyjna tętnicy szyjnej wewnętrznej

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 142 2015-09-17 10:53:38

Naczynia mózgowia i opon

1Tętnice mózgowia: schemat

Tablica 139

tętnica oczna

tętnica nadoczodołowa

tętnica nadbloczkowa

tętnica grzbietowa nosa

tętnica oponowa środkowa

tętnica kątowa

tętnica skroniowa powierzchowna

tętnica uszna tylna

tętnica twarzowa

tętnica potyliczna

tętnica językowa

tętnica gardłowa wstępująca

tętnica rdzeniowa przednia

gałęzie rdzeniowe (od tętnicy kręgowej i od tętnicy szyjnejwstępującej)

tętnica kręgowa

tętnica szyjna wspólna

tętnica szyjna głęboka

tętnica podobojczykowa

tętnica piersiowa wewnętrzna

tętnica nadłopatkowa

tętnica międzyżebrowa najwyższa

pień żebrowo-szyjny

tętnica łącząca przednia

zespolenia

1 zespolenie tętnicze prawo- i lewostronne2 zespolenie tętnicze między tętnicą szyjną wewnętrzną i tętnicą kręgową3 zespolenie tętnicze między tętnicą szyjną wewnętrzną i tętnicą szyjną zewnętrzną4 zespolenie tętnicze między tętnicą podobojczykową i tętnicą szyjną zewnętrzną5 zespolenie tętnicze między tętnicą podobojczykową i tętnicą kręgową

tętnica kręgowa

tętnica szyjna wstępująca

tętnica tarczowa dolna

pień tarczowo-szyjny

tętnica podobojczykowa

pień ramienno-głowowy

aorta

łuk

zstępująca

wstępująca

tętnica oponowa środkowa

tętnica bębenkowa przednia

tętnica górna móżdżku

tętnica tylna mózgu

tętnica środkowa mózgu

tętnica łącząca tylna

tętnica przednia mózgu

tętnica szczękowa

tętnica podstawna

tętnica szyjna zewnętrzna

tętnica szyjna wewnętrzna

tętnica tarczowa górna

tętnica szyjna wspólna

tętnica dolnaprzednia móżdżku

tętnica dolnatylna móżdżku

5

5

5

5

55

54

4

33

3

3

1

1

2

5

11

gałąź szyjno-bębenkowa tętnicy szyjnej wewnętrznej

tętnica poprzeczna szyi

tętnica łzowa

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 143 2015-09-17 10:53:39

Naczynia mózgowia i opon

Tętnice mózgowia: widok od dołu

Tablica 140

tętnica czołowo-podstawna przyśrodkowa (oczodołowo-czołowa)

tętnica łącząca przednia

tętnica przednia mózgu

tętnica prążkowiowa przyśrodkowa dalsza(tętnica wsteczna Heubnera)

tętnica szyjna wewnętrzna

tętnice soczewkowo-prążkowiowe

tętnica środkowa mózgutętnica czołowo--podstawna boczna (oczodołowo-czołowa)

tętnica przedczołowa

tętnica naczyniówkowa przednia

tętnica łącząca tylna

tętnica tylna mózgu

tętnica górna móżdżku (SCA)

tętnica podstawna

tętnice mostutętnica błędnikowa (gałąź przewodu słuchowego wewnętrznego)

tętnica dolna przednia móżdżku (AICA)

tętnica kręgowa

tętnica rdzeniowa przednia

tętnica dolna tylna móżdżku (PICA) (odcięta)

tętnica rdzeniowa tylna

koło tętnicze mózgu (Willisa)(zaznaczone liniąprzerywaną)

tętnica łącząca przednia

tętnica prążkowiowa przyśrodkowa dalsza(tętnica wsteczna Heubnera)

tętnica przednia mózgutętnica środkowa mózgu

tętnica łącząca tylnatętnica naczyniówkowa przedniapasmo wzrokowetętnica tylna mózguodnoga mózguciało kolankowate bocznetętnica naczyniówkowa tylna przyśrodkowatętnica naczyniówkowa tylna boczna

splot naczyniówkowy komory bocznejciało kolankowate przyśrodkowepoduszka wzgórzakomora boczna

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 144 2015-09-17 10:53:40

Naczynia mózgowia i opon

1

Tablica 141

Koło tętnicze mózgu (Willisa)Dla tętnic przysadki zob. tablicę 149

naczynia krwionośne zostały wyodrębnione: widok od dołu

tętnica przednia mózgu (odcinek A2)

tętnica łącząca przednia

tętnica przednia mózgu (odcinek A1)

tętnica oczna

tętnica szyjna wewnętrzna

tętnica środkowa mózgu

tętnica łącząca tylna

tętnica tylna mózgu (odcinek P2)(odcinek P1)

tętnica górna móżdżku

tętnica podstawna

tętnice mostu

tętnica dolna przednia móżdżku (AICA)

tętnice środkowe przednio-przyśrodkowe(przeszywające)

tętnica podwzgórzowa

tętnica prążkowiowa przyśrodkowa dalsza(tętnica wsteczna Heubnera)

tętnice środkowe przednio-boczne (soczewkowo-prążkowiowe)

tętnica przysadkowa górna

tętnica przysadkowa dolna

tętnica naczyniówkowa przednia

tętnica wzgórzowo-guzowa

tętnice środkowe tylno-przyśrodkowe (przeszywające)

tętnica przeszywająca wzgórza

tętnice środkowe tylno-przyśrodkowe

tętnica błędnikowa (gałąź przewodusłuchowego wewnętrznego)

tętnica kręgowa

naczynia krwionośne wraz z sąsiadującymi strukturami (in situ): widok od dołu

tętnica przednia mózgu

tętnica podwzgórzowa

tętnica szyjna wewnętrzna

tętnica przysadkowa górna

tętnica środkowa mózgu

tętnica przysadkowa dolna

tętnica łącząca tylna

żyły przysadkowe odśrodkowe

tętnica tylna mózgu

tętnica łącząca przednia

skrzyżowanie wzrokowe

zatoka jamista

lejek przysadki i żyły wrotneprzysadkowe długie

przysadka gruczołowa (przednipłat przysadki mózgowej)

przysadka nerwowa (tylny płatprzysadki mózgowej)

tętnice środkowe tylno-przyśrodkowe(przeszywające)

tętnica górna móżdżku

tętnica podstawna

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 145 2015-09-17 10:53:40

Naczynia mózgowia i opon

Tętnice mózgowia: widok od przodu i przekrój

Tablica 142

spoidło wielkie mózgu

tętnica przedczołowa

tętnice przednio-boczne(soczewkowo-prążkowiowe)

tętnica czołowo-podstawna(oczodołowo-czołowa) boczna

tętnica bruzdyzaśrodkowej

tętnice bruzdy przedśrodkowej i środkowej

tętnica ciemieniowatylna

tętnica zakrętu kątowego

tętnica łącząca przednia

tętnice skroniowe(przednia, środkowa i tylna)

tętnica środkowa mózgui jej gałęzie (głęboko w bruździe bocznej mózgu [Sylwiusza])

tętnica łącząca tylna

tętnica przednia dolna móżdżku (AICA)

tętnica rdzeniowa tylna

ciało prążkowane(jądro ogoniaste i jądro soczewkowate)

tętnice soczewkowo--prążkowiowe przednio-boczne

wyspa (wyspa Reila)

tętnice bruzdy przedśrodkowej i środkowej oraz tętnice ciemieniowe

bruzda boczna mózgu (Sylwiusza)

gałęzie skroniowe tętnicy środkowej mózgu

płat skroniowy

tętnica środkowa mózgu

tętnica szyjna wewnętrzna

tętnica okołośrodkowa

gałęzie czołowe przednio--przyśrodkowe

tętnica okołospoidłowa

tętnica spoidłowo-brzeżna

tętnica czołowa biegunowa

tętnice przednie mózgu

tętnica czołowo--podstawna przyśrodkowa (oczodołowo-czołowa)

tętnica prążkowiowa przyśrodkowa dalsza (tętnica wsteczna Heubnera)

tętnica szyjnawewnętrzna

tętnica naczyniówkowaprzednia

tętnica tylna mózgu

tętnica górna móżdżku

tętnica podstawna i tętnice mostu

tętnica błędnikowa lewa(gałąź przewodu słuchowegowewnętrznego)

tętnica kręgowa

tętnica tylna dolna móżdżku (PICA)

tętnica rdzeniowa przednia

sierp mózgu

tętnice okołospoidłowe (gałęzie tętnic przednich mózgu)

tętnice spoidłowo-brzeżne

torebka wewnętrzna

przegroda przezroczysta

dziób ciała modzelowatego

tętnice przednie mózgu

tętnica prążkowiowa przyśrodkowa dalsza (tętnica wsteczna Heubnera)

tętnica łącząca przednia

skrzyżowanie wzrokowe

pień ciała modzelowatego

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 146 2015-09-17 10:53:41

Naczynia mózgowia i opon

1Tętnice mózgowia: widok od strony bocznej i przyśrodkowej

Tablica 143

tętnica ciemieniowa przednia* (tętnica bruzdy zaśrodkowej)

tętnica bruzdy środkowej (tętnica bruzdy Rolanda)

tętnica bruzdy przedśrodkowej

tętnica przedczołowa

gałęzie końcowe tętnicy przedniej mózgu

tętnica czołowo--podstawna (oczodołowo--czołowa) boczna

tętnica środkowamózgu lewa

tętnica przedniamózgu lewa

tętnica łącząca przednia

tętnica przednia mózgu prawa

tętnica szyjna wewnętrzna lewa

tętnica okołospoidłowatylna

pośredniaprzednia

gałęzieczołoweśrodkowe

tętnica spoidłowo--brzeżna

tętnica czołowabiegunowa

tętnica przedniamózgu prawa

tętnica czołowo--podstawna (oczodołowo--czołowa) przyśrodkowa

tętnica łącząca przednia (odcięta)

tętnica prążkowiowa przyśrodkowa dalsza (tętnica wsteczna Heubnera)

tętnica szyjna wewnętrzna prawa

tętnica ciemieniowa tylna

tętnica zakrętu kątowego

gałęzie końcowe tętnicy tylnej mózgu

gałąź skroniowa tylna

gałąź skroniowa środkowa

gałęzie końcowe górna i dolna

gałąź skroniowa przednia

tętnica płacika okołośrodkowego

gałęzie obręczy

tętnica tylna mózgu prawa

tętnica przedklinka

gałąź grzbietowa ciałamodzelowatego

gałąź ciemieniowo--potyliczna

gałąź ostrogowa

gałąź skroniowa tylna

gałąź skroniowa przednia

tętnica łącząca tylna

tętnica skroniowa biegunowa

tętnica potyliczna przyśrodkowa

gałęzie potyliczno--skroniowe

*Tętnica ciemieniowa przednia może występować podwójnie jako tętnica ciemieniowa przednia i tętnica bruzdy zaśrodkowej

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 147 2015-09-17 10:53:41

Naczynia mózgowia i opon

Tętnice dołu tylnego czaszki

Tablica 144

tętnice wzgórzowo-kolankowe

tętnica naczyniówkowa przednia

odnoga sklepienia

tętnice soczewkowo-prążkowiowe (tętnice środkowe przednio-boczne)

głowy jąder ogoniastych

przegroda przezroczysta

ciało modzelowate

tętnice przednie mózgu

szczelinapodłużnamózgu

ciało kolankowate boczne i przyśrodkowe wzgórza lewego

sploty naczyniówkowe komór bocznych

poduszki wzgórza lewego i prawego

płat ciała modzelowatego

róg potyliczny (tylny) komory bocznej prawej

gałąź grzbietowa prawa biegnąca do ciała modzelowatego (tętnica okołospoidłowa tylna)

ciemieniowo--potyliczna

ostrogowa

gałęzie tętnicy tylnej mózgu prawej

nerw wzrokowy (II)

tętnica oczna

tętnice przeszywające wzgórza

tętnica przednia mózgu

tętnica środkowa mózgu

tętnica łącząca tylna

tętnica szyjna wewnętrzna lewa

tętnica podstawna

tętnice mostutętnica błędnikowa (gałąź przewodu słuchowego wewnętrznego)

tętnica tylna mózgu

tętnica górna móżdżku

gałąź oponowa przednia tętnicy kręgowej

tętnica dolna przednia móżdżku (AICA)

gałęzie skroniowe tętnicy tylnej mózgu

tętnica rdzeniowa przednia

wzgórki górne

tętnica naczyniówkowatylna przyśrodkowabiegnąca do splotunaczyniówkowegokomory trzeciej

tętnica naczyniów-kowa tylna boczna

gałąź boczna (brzeżna)

tętnica dolna robaka(prześwieca)

gałąź naczyniówkowa komory czwartej (prześwieca) gałąź migdałkowa tętnicy dolnej tylnej móżdżku

zarys komory czwartej (przerywana linia)

gałąź oponowa tylnej tętnicy kręgowej

tętnica dolna tylna móżdżku (PICA)

tętnica rdzeniowa tylna lewa

tętnica kręgowa lewa

IIIIV

V

VIII

VIIVI

IXX

XI

gałąź górna robaka

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 148 2015-09-17 10:53:42

Naczynia mózgowia i opon

1Żyły dołu tylnego czaszki

Tablica 145

części móżdżkuL języczek TU guzCL płacik środkowy P piramidaC czub U czopekD stok N grudkaF liść T migdałek

wzgórek dolny i górny lewy

żyła podstawna (Rosenthala)

żyła śródmózgowiowa tylna

ciało kolankowate przyśrodkowe

ciało kolankowate boczne

pasmo wzrokowe

wzgórze lewe(odcięte)

żyły wzgórzowo--prążkowiowe dolne

nerwwzrokowy (II)

nerwokoru-chowy (III)

nerwbloczkowy (IV)

żyła śródmózgowiowa boczna

żyła środkowa głęboka mózgu (odcięta)

żyła przedniamózgu

żyła mostowo--śródmózgowiowa przednia

żyła skalista (uchodzi do zatoki skalistej górnej)

konary móżdżku: górny, środkowy i dolny

nerw trójdzielny (V)

żyła mostowa poprzeczna

żyła mostowa boczna

żyła przednio-pośrodkowa rdzenia przedłużonego

żyła zachyłka bocznego komory czwartej

żyła rdzeniowa przednia komora czwarta

spływ zatok

zatokapoprzecznalewa (odcięta)

zatokastrzałkowagórna

poduszka wzgórza lewa

poduszka wzgórza prawa

żyły wewnętrzne mózgu

żyła grzbietowa ciała modzelowatego

zatoka strzałkowa dolna

zatoka prosta

sierp mózgu

płat ciała modzelowatego

żyła wielka mózgu (żyła Galena)

namiot móżdżku (odcięty)

CC

D

FTU

PU

T

CL

L

N

żyła górnarobaka

żyła dolnarobaka

sierp móżdżku (odcięty) i zatoka potyliczna

żyła dolna móżdżku

żyła rdzeniowa tylna

żyła móżdżkowa przedśrodkowa

żyła przedczubowa

żyła międzyczubowa

żyła górna móżdżku (niestała)

żyła zbiornikamóżdżkowo--rdzeniowego

żyła zamigdałkowa górna

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 149 2015-09-17 10:53:43

Naczynia mózgowia i oponTablica 146

Żyły głębokie mózgowiaDla żył powierzchniowych mózgowia zob. tablicę 103

szczelina podłużna mózgutętnica i żyła przednia mózgu

przegroda przezroczystażyła przednia przegrody przezroczystejgłowa jądra ogoniastegożyła przednia jądra ogoniastegożyły poprzeczne jądra ogoniastegootwór międzykomorowy (Monro)słupy sklepieniażyła wzgórzowo-prążkowiowa górna

kolano ciała modzelowatego

żyła naczyniówkowa górna i splot naczyniówkowy komory bocznejwzgórzetkanka naczyniówkowa komory IIIżyła bezpośrednia bocznażyła tylna jądra ogoniastegożyły wewnętrzne mózgu

żyła podstawna (żyła Rosenthala)żyła wielka mózgu (żyła Galena)

zatoka strzałkowa dolnazatoka prosta

namiot móżdżkuzatoka poprzeczna

spływ zatokzatoka strzałkowa górna

preparat widziany od góry

preparat widziany od dołu

żyła haka

skrzyżowaniewzrokowe

żyłydolnemózgu

żyła zespalającadolna (żyła Labbégo)

żyła przednia mózgu

żyła środkowa głęboka mózgu

odnoga mózgużyła podstawna mózgu (żyła Rosenthala)

ciało kolankowate boczne

ciało kolankowate przyśrodkowe

poduszka wzgórza

płat ciała modzelowatego

żyła wielka mózgu (żyła Galena)

żyła środkowa powierzchowna mózgu (do zatoki klinowo-ciemieniowej)

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 150 2015-09-17 10:53:43

Naczynia mózgowia i opon

1Żyły głębokie mózgowia (cd.)

Tablica 147

żyła bezpośrednia boczna

żyły wzgórzowe górne

żyły tylne przegrody przezroczystej

żyła naczyniówkowa górna

żyły poprzeczne jądra ogoniastego

żyła wzgórzowo-prążkowiowa górna

komora boczna

żyła przednia jądra ogoniastego

żyła przedniaprzegrody przezroczystej

kolano ciałamodzelowatego

otwór między-komorowy (Monro)

spoidło przednie

zrost międzywzgórzowy

żyła przednia mózgu

skrzyżowanie wzrokowe

komora III

żyła środkowa głęboka mózgu

żyły wzgórzowo-prążkowiowe dolne

żyła podstawna (żyła Rosenthala)

róg skroniowy (dolny) komory bocznej

żyła tylna śródmózgowia

żyła komorowa dolna

wodociąg śródmózgowia

komora IV

otwory boczne i otwór pośrodkowy komory IV

żyły biegnące na bocznej ścianie komory bocznejżyły biegnące na przyśrodkowej i dolnej ścianie komory bocznejpozostałe żyły

móżdżek

żyła wzgórzowo-prążkowiowa tylna

żyły wewnętrzne mózgu (prawa i lewa)

żyła przyśrodkowa przedsionka komory bocznej

żyła boczna przedsionka komory bocznej

płat ciała modzelowatego

żyła wielka mózgu (żyła Galena)

żyła grzbietowa ciała modzelowatego

zatoka strzałkowa dolna

żyła potyliczna

zatoka prosta

róg potyliczny (tylny) komory bocznej

żyła górna robaka

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 151 2015-09-17 10:53:44

Naczynia mózgowia i oponTablica 148

Podwzgórze i przysadka mózgowa Zob. także tablice 107, 108

przegroda przezroczysta

wzgórze

sklepienie

zrost międzywzgórzowy

bruzda podwzgórzowa

spoidło przednie

przykomorowe

tylne

grzbietowo-przyśrodkowe

nadwzrokowe

brzuszno-przyśrodkowe

łukowate (lejka)

ciało suteczkowate

jądrapodwzgórza

skrzyżowanie wzrokowe

lejek

przysadka mózgowa

pęczek suteczkowo--wzgórzowy

wodociąg śródmózgowia

pęczek podłużny grzbietowy i pęczek suteczkowo-nakrywkowy

blaszka krańcowa

jądro przykomorowe

jądro nadwzrokowe

droga nadwzrokowo-przysadkowa

droga guzowo-przysadkowa

droga podwzgórzowo-przysadkowa

lejek

beleczka łącznotkankowa

część pośrednia

część obwodowa

szczelinowata przestrzeń (pozostałość po kieszonce Rathkego)

część guzowaprzysadka gruczołowa (płat przedni przysadki mózgowej)

bruzda podwzgórzowa

ciało suteczkowate

jądro łukowate (jądro lejka)

wyniosłość pośrodkowa guza popielatego

pień lejka

płat nerwowy

przysadkanerwowa(płat tylnyprzysadkimózgowej

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 152 2015-09-17 10:53:45

Naczynia mózgowia i opon

1

Tablica 149

Tętnice i żyły podwzgórza i przysadki mózgowejZob. także tablicę 141

pierwotna sieć włosowata krążenia wrotnego przysadki

żyła przysadkowa uchodzi do zatoki jamistej

sieć naczyniowa włosowata w obrębie tylnego płata przysadki

żyła przysadkowa (uchodzi do zatoki jamistej)

żyły wrotne przysadkowe długie

tętnica beleczkowa

beleczka łącznotkankowa

żyły wrotne przysadkowe krótkie

przysadka nerwowa (płat tylny przysadkimózgowej)

tętnica przysadkowa górna

wtórna sieć włosowata krążenia wrotnego przysadki

naczynia podwzgórzowe

żyły przysadkowe uchodzą do zatoki jamistej

żyła przysadkowa uchodzido zatoki jamistej

przysadka gruczołowa (płat przedni przysadki mózgowej)

tętnica przysadkowa dolna

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 153 2015-09-17 10:53:45

Angiogramy głowy (MRV i MRA)

Tablica 150 Anatomia radiologiczna

zatoka strzałkowa górna

żyła Galenażyła wewnętrzna mózgu

zatoka prosta

zatoka poprzeczna

zatoka esowata

żyła szyjna wewnętrzna

tętnica łącząca przednia

tętnica przednia mózgu

tętnica środkowa mózgu

tętnica tylna mózgu

tętnica podstawna

tętnica szyjna wewnętrzna

tętnica kręgowa

tętnica łącząca tylna

żyła pomostowa

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 154 2015-09-17 10:53:46

Anatomia radiologiczna

1Zdjęcia głowy (MRI)

Tablica 151

istota biała

tętnica przednia mózgu

przestrzeń podpajęczynówkowa

istota szara

komora III

płat skroniowy

jądro czerwienneśródmózgowiewodociąg śródmózgowia

zbiornik blaszki czworaczej

móżdżek zatoka strzałkowa górna

ciało modzelowate

głowa jądra ogoniastego

komora boczna

komora III

most

tętnica podstawna

tętnica kręgowa

sklepienie

przysadka mózgowa

blaszka pokrywy

komora IV

móżdżek

łuk tylny kręgu szczytowego (C1)

rdzeń kręgowy

płat ciała modzelowatego

szyszynka

migdałek gardłowy

komora boczna

kolano ciała modzelowatego

szczelina podłużna mózgu

0003-R01_001-164_Atlas-Netter-POLSKI.indd 155 2015-09-17 10:53:46