ROŚLINY

bagno zwyczajneLedum palustre

• zimozielony krzew z rodziny wrzosowatych (Ericaceae)• wysokość: 0,5-1,5 m• kwitnienie: V–VII• występowanie: torfowiska wysokie, bory bagienne• roślina lecznicza i trująca, jej intensywny zapach może powodować oszołomienie i zawroty głowy; dawniej suszonych gałązek bagna używano do odstraszania moli oraz zaprawiania piwa• gatunek częsty w wielu regionach, objęty ochroną ścisłą

Fot. F. Jarzombkowski

bobrek trójlistkowyMenyanthes trifoliata

• bylina z rodziny bobrkowatych (Menyanthaceae)• wysokość: 15-35 cm• kwitnienie: V–VI• występowanie: torfowiska niskie, młaki, rowy• roślina lecznicza, liście o bardzo gorzkim smaku• gatunek częsty w wielu regionach, objęty ochroną częściową

Fot. M. Galus

Fot. M. Galus

borówka brusznicaVaccinium vitis-idaea

• zimozielona krzewinka z rodziny wrzosowatych (Ericaceae)• wysokość: 10-15 cm, maks. 30 cm• kwitnienie: V–VII• występowanie: torfowiska wysokie, bory, wrzosowiska• gatunek pospolity• roślina lecznicza o jadalnych czerwonych owocach• tradycyjnie jej gałązek używa się do ozdabiania koszyczków wielkanocnychFot. M. Galus

Fot. K. Brzezińska

czarcikęs łąkowySuccisa pratensis

• bylina z rodziny szczeciowatych (Dipsacaceae)• wysokość: 10-80 cm, maks. 100 cm• kwitnienie: VII–IX• występowanie: wilgotne łąki i zarośla• gatunek częsty w wielu regionach

Fot. K. Brzezińska

firletka poszarpanaLychnis flos-cuculi

• bylina z rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae)• wysokość: 30-60 cm, maks. 90 cm• kwitnienie: V–VII• występowanie: wilgotne łąki i zarośla• gatunek pospolity



gnidosz błotnyPedicularis palustris

• roślina dwuletnia z rodziny trędownikowatych (Scrophulariaceae)• wysokość: 20-50 cm, maks. 60 cm• kwitnienie: V–VII• występowanie: podmokłe łąki, torfowiska niskie i przejściowe• roślina trująca; półpasożyt• gatunek dość częsty w niektórych regionach, objęty ochroną ścisłą; na Polskiej Czerwonej Liście Roślin oznaczony jako narażony na wymarcie (V)

Fot. M. Galus

goryczka wąskolistnaGentiana pneumonanthe

• bylina z rodziny goryczkowatych (Gentianaceae)• wysokość: 15-50 cm, maks. 60 cm• kwitnienie: VII–IX• występowanie: wilgotne łąki• jest rośliną żywicielską dla motyla dziennego modraszka alkona• gatunek dość częsty w niektórych regionach, objęty ochroną ścisłą; na Polskiej Czerwonej Liście Roślin oznaczony jako narażony na wymarcie (V)

Fot. K. Kotowska

goździk pysznyDianthus superbus

• bylina z rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae)• wysokość: 20-50 cm• kwitnienie: VI–IX• występowanie: wilgotne łąki, torfowiska niskie i skraje lasów• kwiaty w kolorze od białego do liliowego• gatunek dość częsty w niektórych regionach, objęty ochroną ścisłą; na Polskiej Czerwonej Liście Roślin oznaczony jako narażony na wymarcie (V)

Fot. CMok

Fot. K. Brzezińska

• bylina z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae)• kwitnienie: V–IX• wysokość: 20-100 cm, maks. 120 cm• występowanie: łąki, pastwiska, przydroża, zarośla, skraje lasów• gatunek pospolity• roślina trująca

jaskier ostryRanunculus acris

Fot. M. Galus

Fot. M. Galus

Fot. M. Galus

knieć błotnaCaltha palustris

• bylina z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae)• kwitnienie: IV–VI• wysokość: 15-50 cm, maks. 60 cm• występowanie: brzegi strumieni, rowy, wilgotne łąki, olszyny• gatunek częsty w wielu regionach• roślina trująca• silnie uzależniona od wody• inne nazwy: kaczeniec

Fot. M. Galus

Fot. M. Galus


kosaciec syberyjskiIris sibirica

• bylina z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae)• kwitnienie: V–VI• wysokość: 50-120 cm• występowanie: wilgotne łąki, zarośla i dąbrowy; uprawiany• gatunek dość częsty w niektórych regionach, objęty ochroną ścisłą; na Polskiej Czerwonej Liście Roślin oznaczony jako narażony na wymarcie (V)

Fot. M. Galus

Fot. M. Galus

• bylina z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae)• kwitnienie: V–VII• wysokość: 50-120 cm• występowanie: brzegi wód, moczary, rowy, olsy• gatunek pospolity• roślina lecznicza i trująca• nazwa łacińska wskazuje na podobieństwo liści kosaćca żółtego do liści tataraku

kosaciec żółtyIris pseudacorus

Fot. CMok

• bylina z rodziny storczykowatych (Orchidaceae)• kwitnienie: VI–VIII• wysokość: 15-50 cm, maks. 70 cm• występowanie: torfowiska niskie, mokre łąki• gatunek częsty w wielu regionach, objęty ochroną ścisłą; na Polskiej Czerwonej Liście Roślin oznaczony jako narażony na wymarcie (V)

kruszczyk błotnyEpipactis palustris

Fot. P. Pawlikowski

krwiściąg lekarskiSanguisorba officinalis

• bylina z rodziny różowatych (Rosaceae)• kwitnienie: VI–IX• wysokość: 30-90 cm, maks. 150 cm• występowanie: wilgotne łąki i zarośla• roślina lecznicza, jej kłączy używano do tamowania krwawienia• krwiściąg lekarski jest rośliną niezbędną w cyklu życiowego motyli dziennych: modraszka telejusa i modraszka nausitousa oraz motyla nocnego błyszczki zosimi• gatunek częsty w wielu regionach

Fot. CMok

kukułka krwistaDactylorhiza incarnata

• bylina z rodziny storczykowatych (Orchidaceae)• kwitnienie: V–VII• wysokość: 20-70 cm, maks. 100 cm• występowanie: mokre łąki, torfowiska niskie• posiada długie i wąskie liście bez plam• inne nazwy: stoplamek krwisty, storczyk krwisty• gatunek częsty w wielu regionach, objęty jest ochroną ścisłą jak wszystkie storczyki w Polsce

Fot. M. Galus

kukułka szerokolistnaDactylorhiza majalis

• bylina z rodziny storczykowatych (Orchidaceae)• kwitnienie: V–VII• wysokość: 15-60 cm• występowanie: torfiaste łąki i zarośla; w całym kraju• dla tego gatunku charakterystyczne są szerokie liście z wyraźnymi, ciemnymi plamami• inne nazwy: stoplamek szerokolistny, storczyk szerokolistny• gatunek częsty w wielu regionach, objęty jest ochroną ścisłą jak wszystkie storczyki w Polsce

Fot. M. Galus

lipiennik LoeselaLiparis loeselii

• bylina z rodziny storczykowatych (Orchidaceae)• kwitnienie: V–VIII• wysokość: 6-20 cm• występowanie: torfowiska niskie; głównie na niżu, na pd.-wsch. rzadko• gatunek rzadki, objęty ochroną ścisłą; w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin wymieniony jako narażony (VU), na Polskiej Czerwonej Liście Roślin oznaczony jako wymierający - krytycznie zagrożony (E)

Fot. M. Galus

modrzewnica zwyczajnaAndromeda polifolia

• krzewinka z rodziny wrzosowatych (Ericaceae)• kwitnienie: V–VIII• wysokość: 15-30 cm, maks. 40 cm• występowanie: torfowiska przejściowe i wysokie na niżu, w górach rzadko• gatunek częsty w wielu regionach• roślina trująca• liście zimozielone o podwiniętych brzegach, z zielonym wierzchem i spodem z sinobiałym nalotem

Fot. M. Galus

• bylina z rodziny nasięźrzałowatych (Ophioglossaceae)• wysokość: 5-30 cm• zarodnikowanie: VI–VIII• występowanie: wilgotne łąki, zarośla• nazwa łacińska wskazuje na podobieństwo kłosa zarodnionośnego do języka żmii; może on być kilkukrotnie dłuższy od skórzastego liścia płonnego• gatunek częsty w wielu regionach, objęty ochroną ścisłą; na Polskiej Czerwonej Liście Roślin wymieniony jako narażony na wymarcie (V)

Fot. CMok

nasięźrzał pospolityOphioglossum vulgatum

ostrożeń błotnyCirsium palustre

• roślina dwuletnia z rodziny astrowatych (Asteraceae)• kwitnienie: VII-IX• wysokość: 30-150 cm, maks. 200 cm• występowanie: mokre łąki, zarośla, olszyny, torfowiska• gatunek pospolity• cechy charakterystyczne: na całej długości ulistniona i ciernisto oskrzydlona łodyga; na szczycie kilka kwiatostanów w formie koszyczków

Fot. M. Galus

ostrożeń łąkowyCirsium rivulare

• bylina z rodziny astrowatych (Asteraceae)• kwitnienie: V-VII• wysokość: 30-120 cm• występowanie: wilgotne łąki i zarośla; głównie w górach oraz na południowym i wschodnim niżu• gatunek dość częsty w niektórych regionach• cechy charakterystyczne: liście zebrane w rozetce, łodyga prawie bezlistna, pajęczynowato owłosiona, bez cierni; na szczycie zazwyczaj do 2 do 5 koszyczków

Fot. P. Pawlikowski

• bylina z rodziny nasięźrzałowatych (Ophioglossaceae), dawniej włączanej do grupy paprotników• wysokość: 5-25 cm• zarodnikowanie: V–VIII• występowanie: łąki, zarośla• ze względu na liście podobne do liści paproci i charakterystyczny pęd zarodnionośny przypominający kwiatostan, roślina ta uważana była za „kwiat paproci”, którego szuka się w Noc Świętojańską• gatunek rzadki, objęty ochroną ścisłą; na Polskiej Czerwonej Liście Roślin wymieniony jako wymierający – krytycznie zagrożony (E)

Fot. P. Pawlikowski

podejźrzon rutolistnyBotrychium multifidum

rdest wężownikPolygonum bistorta

• bylina z rodziny rdestowatych (Polygonaceae)• kwitnienie: VI–VIII• wysokość: 20-80 cm, maks. 100 cm• występowanie: wilgotne łąki, pastwiska i ziołorośla na torfowiskach niskich• gatunek częsty w wielu regionach• roślina lecznicza, niegdyś używana jako składnik odtrutki na jad węży• rdest wężownik jest rośliną żywicielską dla motyla dziennego, czerwończyka fioletka

Fot. M. Galus

rosiczka okrągłolistnaDrosera rotundifolia

• bylina z rodziny rosiczkowatych (Droseraceae)• wysokość: 5-25 cm• kwitnienie: VI–VIII• występowanie: głównie na niżu na torfowiskach wysokich i w zagłębieniach śródwydmowych • rosiczki występują na siedliskach ubogich w azot – niedobory tego pierwiastka uzupełniają żywiąc się owadami. Roślina wabi ofiary kroplami słodkiej cieczy, znajdującymi się na jej liściach. Zwabiony owad przykleja się do liścia, który powoli się zamyka. W takiej pułapce roślina powoli trawi ofiarę wydzielanym kwasem mrówkowym.• gatunek częsty w wielu regionach, objęty ochroną ścisłą; na Polskiej Czerwonej Liście Roślin wymieniony jako narażony na wymarcie (V)


siedmiopalecznik błotnyComarum palustre

• bylina z rodziny różowatych (Rosaceae)• kwitnienie: VI–VII• wysokość: 30-100 cm• występowanie: torfowiska niskie, brzegi wód• gatunek częsty w wielu regionach• polska nazwa gatunkowa nawiązuje do liści o dłoniastej budowie z 3, 5 lub 7 listkami• inne nazwy: pięciornik błotny


skalnica torfowiskowaSaxifraga hirculus

• bylina z rodziny skalnicowatych (Saxifragaceae)• kwitnienie: VII–IX• wysokość: 10-40 cm• występowanie: torfowiska niskie• gatunek rzadki, objęty ochroną ścisłą; w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin wymieniony jako zagrożony (EN), na Polskiej Czerwonej Liście Roślin oznaczony jako wymierający – krytycznie zagrożony (E)

Fot. P. Pawlikowski

wełnianka pochwowataEriophorum vaginatum

• bylina z rodziny turzycowatych (Cyperaceae)• kwitnienie: III–V• wysokość: 20-60 cm, maks. 80 cm• występowanie: torfowiska wysokie, bory bagienne• gatunek częsty w wielu regionach• roślina lecznicza• cechy rozpoznawcze: łodyga zakończona pojedynczym kłosem; rośnie w kępach


wełnianka szerokolistnaEriophorum latifolium

• bylina z rodziny turzycowatych (Cyperaceae)• kwitnienie: IV–VI• wysokość: 20-70 cm• występowanie: torfowiska niskie, źródliska• gatunek dość częsty w niektórych regionach• roślina lecznicza• cechy rozpoznawcze: łodyga zakończona kilkoma kłosami na szorstkich szypułach

Fot. M. Galus

wełnianka wąskolistnaEriophorum angustifolium

• bylina z rodziny turzycowatych (Cyperaceae)• kwitnienie: IV–V• wysokość: 20-60 cm• występowanie: torfowiska niskie i przejściowe, podmokłe łąki• gatunek częsty w wielu regionach• cechy rozpoznawcze: łodyga zakończona kilkoma kłosami na gładkich szypułach; czerwono nabiegłe końce liści

Fot. CMok

żurawina błotnaOxycoccus palustris

• zimozielona krzewinka z rodziny wrzosowatych (Ericaceae)• kwitnienie: VI–VIII• łodyga o długości do 1 m płoży się nisko przy podłożu• występowanie: torfowiska wysokie i przejściowe, bory bagienne• gatunek częsty w wielu regionach• roślina lecznicza, z jej czerwonych owoców przyrządza się dżemy i konfitury, stosowane zazwyczaj jako dodatek do mięs

Fot. M. Galus

MOTYLE

czerwończyk nieparekLycaena dispar

• motyl dzienny z rodziny modraszkowatych (Lycaenidae)• długość przedniego skrzydła: 32-40 mm• występowanie: torfowiska, podmokłe łąki, skraje lasów• rośliny żywicielskie: szczaw lancetowaty, szczaw wodny, szczaw gajowy• gąsienica: VIII-V; imago: VI-VIII• charakterystyczne dla tego gatunku jest ubarwienie spodniej części skrzydeł, z których przednie jest pomarańczowe z szaro-niebieską obwódką, a tylne szaro-niebieskie z obwódką pomarańczową• gatunek objęty ścisłą ochroną oraz wymieniony na Czerwonej Liście Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce!

Fot. D. Marczak

modraszek alkonPhengaris alcon

• motyl dzienny z rodziny modraszkowatych (Lycaenidae)• długość przedniego skrzydła: 32-36 mm• występowanie: torfowiska niskie, torfiaste łąki• rośliny żywicielskie: goryczka wąskolistna • gąsienica: VIII-V; imago: VI-VIII• gatunek uzależniony od obecności goryczki wąskolistnej; gąsienica żeruje na kwiatostanach goryczki, po czym jest przenoszona przez mrówki do mrowiska, gdzie żeruje na larwach mrówek• wierzch skrzydeł samca fioletowo-niebieski, bez plamek, z ciemniejszą obwódką, wierzch skrzydeł samicy brunatny z fioletowo-niebieskim nalotem i czarnymi plamkami• zagrożenia: osuszanie torfowisk i łąk, zarzucenie użytkowania łąk lub zbyt intensywne ich wykorzystanie (koszenie przed wrześniem!)• gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłą!

Fot. D. Marczak

Fot. N. Spring

modraszek telejusPhengaris teleius

• motyl dzienny z rodziny modraszkowatych (Lycaenidae)• długość przedniego skrzydła: 34-38 mm• występowanie: torfowiska niskie, torfiaste łąki• rośliny żywicielskie: krwiściąg lekarski • gąsienica: VIII-V; imago: VI-VIII• gatunek uzależniony od obecności krwiściągu lekarskiego; gąsienica jest pasożytem społecznym mrówek, wydziela substancję, która sprawia, że mrówki traktują ją jak jedną z nichi przenoszą do mrowiska, gdzie gąsienica zjada ich larwy• zagrożenia: osuszanie torfowisk i łąk, zarzucenie użytkowania łąk lub zbyt intensywne ich wykorzystanie (koszenie przed wrześniem!)• gatunek objęty ścisłą ochroną oraz wymieniony w Dyrektywie Siedliskowej!

Fot. D. Marczak

PAJĄKI

• jadowity pająk z rodziny krzyżakowatych (Araneidae)• długość ciała: do 25 mm ♀, do 7 mm ♂• występowanie: porośnięte wysoką trawą łąki, brzegi zbiorników wodnych, ogrody• pożywienie: drobne ssaki, jaszczurki, żaby• cechy charakterystyczne: ubarwienie podobne do futra tygrysa, przez środek pajęczej sieci przechodzi pionowo ustawiony grubszy zygzak• ból po ukąszeniu tygrzyka jest porównywalny z tym po ukąszeniu szerszenia, jednak do takich zdarzeń dochodzi bardzo rzadko• samica, która jest kilkukrotnie większa od samca, zjada go w trakcie kopulacji lub tuż po niej• gatunek objęty w Polsce ścisłą ochroną!

tygrzyk paskowanyArgiope bruennichi

Fot. M. Galus

PŁAZY

ropucha szaraBufo bufo

• płaz z rodziny ropuchowatych (Bufonidae)• długość ciała: 61-125 mm ♀, 48-97 mm ♂• występowanie: wilgotne lasy, łąki, pola, ogrody, sady• pożywienie: owady, pajęczaki, dżdżownice, ślimaki, a także młodziutkie gryzonie, pisklęta, młode żaby i jaszczurki• cechy charakterystyczne: wyraźne parotydy (przyuszne gruczoły jadowe), barwa ciała brunatna, szara lub brązowa, nie posiada wyraźnych kolorowych plam, jak inne polskie ropuchy• ropucha szara jest największym europejskim płazem bezogonowym, zaś jej kijanki są najmniejsze spośród kijanek w tej grupie• wszystkie płazy w Polsce są objęte ochroną!


rzekotka drzewnaHyla arborea

• płaz z rodziny rzekotkowatych (Hylidae)• długość ciała: 37-60 cm ♀, 30-50 cm ♂• występowanie: brzegi zbiorników wodnych, skraje lasów, zakrzaczenia• pożywienie: owady, pająki, ślimaki• cechy charakterystyczne: okrągłe lepkie przylgi na końcach palców umożliwiające rzekotkom chodzenie po gładkich pionowych powierzchniach; za oczami wyraźnie widoczne błony bębenkowe; ubarwienie, przeważnie trawiasto zielone, może w ciągu 20 minut zmienić się w żółte, szare, błękitne, brązowe, a nawet czarne• w okresie godowym samiec rzekotki jest najgłośniejszym polskim płazem• wszystkie płazy w Polsce są objęte ochroną!

Fot. M. Galus

żaba moczarowaRana arvalis

• płaz z rodziny żabowatych (Ranidae), należący do grupy żab brunatnych• długość ciała: 4-8 cm ♀♂• występowanie: łąki, polany śródleśne, lasy• pożywienie: owady, pająki, ślimaki, dżdżownice• cechy charakterystyczne: wierzch ciała obydwu płci jest w odcieniach brązu z ciemnymi, niemal czarnymi plamami, spód ciała jednolicie kremowy; w okresie godowym samce przybierają jaskrawo niebieski odcień• żaby moczarowe są znacznie bardziej odporne na brak wody od innych żab, dzięki czemu można je spotkać nawet na suchych łąkach• wszystkie płazy w Polsce są objęte ochroną!


padalec zwyczajnyAnguis fragilis

• beznoga jaszczurka z rodziny padalcowatych (Anguidae)• długość ciała: 40-50 cm ♀♂• występowanie: zarośla, skraje polan, wilgotne, średnio nasłonecznione miejsca• pożywienie: ślimaki, stawonogi, małe bezkręgowce• prowadzi skryty tryb życia; jest aktywnyo zmierzchu i w nocy; porusza się znacznie wolniej niż węże; jest niegroźny dla ludzi• cechy charakterystyczne: mała, nieodgraniczona od reszty ciała głowa; walcowate ciało; w przeciwieństwie do węży posiada powieki• w sytuacji zagrożenia może, jak inne jaszczurki, odrzucić ogon• wszystkie gady w Polsce są objęte ochroną!

Fot. M. Matysiak www.mateuszmatysiak.pl


zaskroniec zwyczajnyNatrix natrix

• niejadowity wąż z rodziny połozowatych (Colubridae)• długość ciała: 85-120 cm ♀, 70-100 cm ♂• występowanie: tereny podmokłe, bagniste, w pobliżu jezior• pożywienie: ryby, żaby, traszki, drobne gryzonie• najpospolitszy z polskich węży• cechy charakterystyczne: białe lub żółte plamy za skroniami (stąd polska nazwa), głowa wyraźnie odgraniczona od reszty ciała, zdolność pływania i nurkowania• w obliczu niebezpieczeństwa głośno syczy lub udaje martwego, wydzielając przy tym cuchnącą ciecz• wszystkie gady w Polsce są objęte ochroną! Fot. F. Jarzombkowski

żmija zygzakowataVipera berus

• jadowity wąż z rodziny żmijowatych (Viperidae)• długość ciała: do 75 cm• występowanie: podmokłe łąki, obrzeża lasów, polany śródleśne• pożywienie: drobne ssaki, jaszczurki, żaby• cechy charakterystyczne: zygzakowata ciemna wstęga ciągnąca się od karku do końca ogona (niewidoczna u osobników melanistycznych, jednolicie czarnych!), pionowa źrenica, głowa wyraźnie odgraniczona od reszty ciała• zmienne ubarwienie: zazwyczaj szare, brązowe lub jednolicie czarne• żmija nigdy sama nie atakuje człowieka, ukąszenia zazwyczaj zdarzają się, gdy ktoś nadepnie na nią nieosłoniętą stopą – w takim przypadku należy jak najszybciej udać się do szpitala w celu podania surowicy• wszystkie gady w Polsce są objęte ochroną!

Fot. E. Truszkowska

bąk zwyczajnyBotaurus stellaris

• ptak lęgowy z rodziny czaplowatych (Ardeidae)• długość ciała: 62-80 cm • rozpiętość skrzydeł: 100-120 cm• przyloty: III-IV; odloty: IX-XI • pojedyncze ptaki zimują• występowanie: zbiorniki wodne z szerokimi szuwarami, podmokłe trzcinowiska• cechy charakterystyczne: ubarwienie zapewnia doskonały kamuflaż w wysokiej trzcinie; odgłosy wydawane przez bąka przypominają dmuchanie w szyjkę butelki; podczas lotu ma esowato wygiętą szyję, jak wszystkie czaplowate• zaniepokojony przyjmuje pionową postawę maskującą, próbując upodobnić się do trzciny• gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłą

Fot. K. Brzezińska

bogatkaParus major

• ptak lęgowy z rodziny sikorowatych (Paridae)• długość ciała: 13-15 cm • rozpiętość skrzydeł: 22 cm• w Polsce osiadła• występowanie: lasy, zadrzewienia, parki i ogrody• cechy charakterystyczne: czarna główka z białymi policzkami, oliwkowy wierzch ciała, skrzydła czarno-szare z białą pręgą, brzuszek żółty z czarnym krawatem, który u samca na dole się rozszerza, zaś u samicy zanika; największa i najpospolitsza z europejskich sikor• gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłą


derkaczCrex crex

• ptak lęgowy z rodziny chruścielowatych (Rallidae)• długość ciała: 24-29 cm • rozpiętość skrzydeł: 41-49 cm• przyloty: IV, V; odloty: IX, X• występowanie: wilgotne łąki z wysoką roślinnością zielną, pola uprawne, podeschnięte partie mokradeł• ptak ten prowadzi bardzo skryty tryb życia, przez co znacznie łatwiej jest go usłyszeć, niż zobaczyć• zagrożenia: wczesny termin pokosu (do sierpnia można jeszcze spotkać nielotne młode), koszenie łąk od zewnątrz do środka, osuszanie podmokłych łąk oraz podsiewanie szlachetnymi gatunkami traw• gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłą


drozd śpiewakTurdus philomelos

• ptak lęgowy z rodziny drozdowatych (Turdidae)• długość ciała: 22-24 cm • przyloty: III, IV; odloty: IX-X• występowanie: lasy, parki, ogrody, w pobliżu otwartych przestrzeni• cechy charakterystyczne: piosenka śpiewaka jest jedną z najgłośniejszych i najbardziej skomplikowanych wśród ptasich śpiewów; samiec może znać nawet powyżej 100 zwrotów, zapożyczonych od innych ptaków, a także rzeczy, dlatego epitet gatunkowy nazwy łacińskiej oznacza „miłujący śpiew”; gdy upoluje ślimaka, jego muszlę rozbija w „kuźni” na kamieniu;• dokładne przyczyny zmniejszania się populacji śpiewaka nie są znane – możliwe, że ma na to wpływ intensyfikacja rolnictwa, stosowanie pestycydów, wycinanie śródpolnych drzew i zarośli• gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłą


dudekUpupa epops

• ptak lęgowy z rodziny dudkowatych (Upupidae)• długość ciała: 26-32 cm • rozpiętość skrzydeł: 42-48 cm• przyloty: IV, V; odloty: VIII-X• występowanie: naturalne doliny rzek, krajobraz rolniczy z pojedynczymi starymi dziuplastymi drzewami, użytkowane pastwiska• cechy charakterystyczne: na głowie pomarańczowy czub z czarnymi końcówkami – samiec rozkłada go jak wachlarz w okresie godowym; plecy i pierś pomarańczowe, skrzydła i ogon w biało-czarne pasy; żerując dudek najpierw zgniata dziobem ofiarę, a potem charakterystycznie podrzuca ją w powietrzu, łapie prosto do gardła i połyka• zagrożenia: wycinanie starych dziuplastych wierzb, zarzucanie wypasu (dudki najchętniej żywią się bezkręgowcami, które znajdują w odchodach bydła)• gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłąFot. M. Matysiak

www.mateuszmatysiak.pl

• ptak lęgowy z rodziny dzierzbowatych (Laniidae)• długość ciała: 16-18 cm • rozpiętość skrzydeł: 24-27 cm• przyloty: V; odloty: VIII-IX• występowanie: otwarte tereny ze skupieniami gęstych krzewów, zakrzaczenia wzdłuż polnych dróg, obrzeża lasów, młodniki• cechy charakterystyczne: popielaty kapturek, rdzawy grzbiet, samiec posiada czarną maskę na oczach, samica bez maski i bardziej stonowana; ptak przechowuje zapasy pożywienia nabijając ofiary na ciernie krzewów• zagrożenia: wycinanie śródpolnych drzew oraz krzewów, stosowanie środków ochrony roślin• gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłą

dzierzba gąsiorekLanius collurio


modraszkaParus caeruleus

• ptak lęgowy z rodziny sikorowatych (Paridae)• długość ciała: 11-12 cm • rozpiętość skrzydeł: 20 cm• w Polsce osiadła• występowanie: lasy liściaste i mieszane, parki, sady i ogrody• cechy charakterystyczne: niebieska biało obwiedziona czapeczka, niebieskie skrzydła z białą pręgą, brzuszek żółty z pionowym, cienkim, czarnym paskiem po środku; samica ubarwiona mniej wyraziście od samca• modraszki widzą nie tylko w świetle widzialnym, ale także w ultrafiolecie, w którym samce są znacznie lepiej widoczne od samic• gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłą

Fot. A. Uszkiewicz

pójdźkaAthene noctua

• osiadły ptak lęgowy z rodziny puszczykowatych (Strigidae)• długość ciała: 22-27 cm• rozpiętość skrzydeł: 54-60 cm• występowanie: otwarte rolnicze tereny, w pobliżu ogrodów, alej i zabudowań wiejskich• cechy charakterystyczne: przysadzista sylwetka z dużą spłaszczoną głową; wyraziste żółte oczy z białymi brwiami; zaniepokojona kiwa się i dyga; aktywna zarówno w dzień jak i w nocy• łacińska nazwa nawiązuje do mitologii greckiej, zgodnie z którą ptak ten poświęcony był Atenie, bogini mądrości; polska nazwa związana jest z odgłosem wydawanym przez ptaka: „ puuijć”, kojarzącym się ze słowem „pójdź”• zagrożenia: wycinanie starych dziuplastych wierzb, intensyfikacja rolnictwa• gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłą


• ptak lęgowy z rodziny bekasowatych (Scolopacidae)• długość ciała: 40-48 cm • rozpiętość skrzydeł: 68-80 cm• przyloty: III, IV; odloty: VII, VIII• występowanie: podmokłe łąki i mokradła• preferuje płaty roślinności na tyle wysokiej, by mógł w niej ukryć gniazdo oraz na tyle niskiej, by nie ograniczała mu widoczności; unika sąsiedztwa drzew i krzewów, gdyż mogłyby tam czatować drapieżniki• zagrożenia: wczesny termin pokosu, osuszanie podmokłych łąk, zaprzestanie ich użytkowania, wkraczanie drzew i krzewów na łąki, plądrowanie gniazd rycyka przez lisa i norkę amerykańską• gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłą

rycykLimosa limosa


• ptak lęgowy z rodziny żurawiowatych (Gruidae)• długość ciała: 105-130 cm • rozpiętość skrzydeł: 200-230 cm• przyloty: II, III; odloty: X, XI• występowanie: otwarte mokradła i olsy• o świcie można usłyszeć donośny żurawi klangor, poza tym ptaki zachowują się bardzo dyskretnie; wiosną odbywają się widowiskowe tańce godowe; w locie żuraw ma wyciągniętą szyję• zagrożenia: osuszanie terenów podmokłych, zaniechanie rolniczego użytkowania łąk, zarastanie podmokłych obszarów nieleśnych drzewami i krzewami, plądrowanie gniazd rycyka przez lisa i norkę amerykańską• gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłą

żurawGrus grus


autor zdjęcia

polska nazwałacińska nazwa

• do albumu z gatunkami możesz dodawać nowe karty z opisami gatunków znalezionych przez siebie• by dodać wpis z formatowaniem takim, jak to

w albumie, skopiuj ten slajd i w kopii wpisz informacje dotyczące nowego gatunku• pamiętaj, by nie nadpisywać karty wzorcowej • aby poćwiczyć zapamiętywanie nazw gatunkowych, włącz funkcję „pokaz slajdów”• najpierw wyświetli się zdjęcie i opis gatunku, po naciśnięciu spacji, pojawi się polska nazwa gatunkowa, po ponownym naciśnięciu spacji, pojawi się nazwa łacińska

ROŚLINY

Documents

Transcript of ROŚLINY