Renesans powrót do starożytności - ORPEG · W czasach średniowiecza rozpowszechniano tylko te,...

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Renesans – powrót do starożytności

Magdalena Podobas


WIEDZA O POLSCE

Klasa VI szkoły podstawowej

Program Uzupełniający

Lekcja 1

RENESANS – POWRÓT DO STAROŻYTNOŚCI

Autorka: mgr Magdalena Podobas


Cele lekcji

Poznanie przez uczniów:

• Renesans w Europie: narodziny, założenia, twórcy i ich dzieła.

• Renesans w Polsce: czas, twórcy i dzieła.


Plan zajęć • Powtórzenie wiadomości z klasy V.

• Nowa epoka – renesans

• Główne założenia odrodzenia.

• Wybitni twórcy renesansowi: Leonardo da Vinci, Michał Anioł, Rafael Santi, Erazm z Rotterdamu…

• Odrodzenie w Polsce.

• Twórcy polskiego renesansu.

• A to ciekawe… Dla dociekliwych.

• Podsumowanie i praca domowa.

• Ćwiczenia.

• Spis ilustracji i bibliografia.


Powtórzenie wiadomości z klasy IV

• Kiedy powstało państwo polskie? Kto był pierwszym jego władcą?

• Kim był Bolesław Chrobry?

• Czym było rozbicie dzielnicowe w Polsce? Kto, kiedy i dlaczego je przeprowadził? Ile trwało?

• W jakich okolicznościach zostali sprowadzeni do Polski Krzyżacy?

• Kto i kiedy zjednoczył ziemie polskie?

• Wymień największe zasługi króla Kazimierza Wielkiego.

• Omów stosunki polsko-krzyżackie w XIII-XV w.

• Omów strukturę społeczeństwa średniowiecznego w Polsce.


Epoki historyczne - przypomnienie • Dzieje ludzkości podzielone są na epoki

– okresy zapoczątkowane ważnym wydarzeniem.

• Pierwszą epoką w historii ludzkości jest prehistoria.

• Epoki historyczne to: starożytność, średniowiecze, nowożytność, współczesność.

• Podobnie swoje nazwy mają okresy w historii kultury i sztuki (nie zawsze nazywają się tak samo jak historyczne).

• Renesans to nazwa jednej z nich.

Oś czasu. Źródło:

www.microsoft.com.

Przypomnij

co to jest oś

czasu.

http://www.microsoft.com/


Narodziny renesansu • Starożytność pozostawiła po sobie wiele wielkich

dzieł. W czasach średniowiecza rozpowszechniano tylko te, które były zgodne z nauką Kościoła. Pozostałe – uznawano za grzeszne i bezużyteczne.

• W XV w. (pod koniec średniowiecza) najbogatszym regionem Europy były państewka włoskie. Przestała im wystarczać średniowieczna religijność.

• Po zdobyciu Konstantynopola przez Turków to właśnie do Włoch uciekli bizantyjscy uczeni. Przywieźli ze sobą wiele utworów starożytnych.

• Włoscy uczeni (po przetłumaczeniu na łacinę) zaczęli je badać.

Włochy. Źródło:

www.microsoft.com.



Renesans, czyli odrodzenie • Wówczas (pod koniec XV w.)

nastąpił we Włoszech (a później także w Europie) okres odrodzenia starożytnej kultury i sztuki.

• Czas ten nazywany jest także renesansem.

• Włoscy mistrzowie renesansowi znaleźli naśladowców w innych krajach Europy: np. w Niemczech, Francji, Niderlandach.

• Renesans trwał od końca XV do XVII wieku.

Katedra we Florencji, Leonardo da

Vinci. Źródło: www.microsoft.com.



Główne założenia epoki odrodzenia

1. Fascynacja antykiem.

2. Stosowanie zasad opracowanych przez starożytnych w kulturze (np. w architekturze, rzeźbie, malarstwie).

3. Fascynacja człowiekiem i otaczającym go światem (humanizm).

4. Tematyka dzieł renesansowych: nadal Biblia (jak w średniowieczu) oraz mitologia grecka i rzymska, człowiek i jego życie doczesne.

5. Ład, harmonia, piękno – w dziełach.

6. Dzieła tworzono ku chwale artysty (a nie – jak w średniowieczu – ku chwale Boga) – twórcy je podpisywali.

7. Zaczęto tworzyć w językach narodowych (a nie jak dotąd – po łacinie).


Wybitni twórcy renesansowi • Leonardo da Vinci.

• Michał Anioł Buonarroti.

• Rafael Santi.

• Donato Bramante.

• Filippo Brunolleschi.

• Erazm z Rotterdamu.

Sprawdź,

z jakiego kraju

pochodził

każdy z nich.

Leonardo da Vinci, Michał Anioł, Rafael Santi.

Źródło: www.microsoft.com



Leonardo da Vinci

• Włoski malarz, matematyk, wynalazca. Interesował się: anatomią człowieka, architekturą, astronomią, naukami ścisłymi.

• Zaprojektował m.in.: prototyp roweru, samochodu, machiny latającej, czołgu, łodzi.

• Rzeźbił, malował, prowadził skrupulatne notatki.

Leonardo da Vinci – autoportret. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Leon

ardo_self.jpg&filetimestamp=20101125233908

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Leonardo_self.jpg&filetimestamp=20101125233908



Leonardo da Vinci - malarz Dama z

gronostajem.

Źródło:

http://pl.wikipe

dia.org/w/index

.php?title=Plik:

The_Lady_with

_an_Ermine.jp

g&filetimestam

p=2007060507

3338

Mona Liza.

Źródło:

http://pl.wikip

edia.org/w/in

dex.php?title

=Plik:Mona_

Lisa,_by_Le

onardo_da_

Vinci,_from_

C2RMF_reto

uched.jpg&fil

etimestamp=

20110818

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:The_Lady_with_an_Ermine.jpg&filetimestamp=20070605073338








http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Mona_Lisa,_by_Leonardo_da_Vinci,_from_C2RMF_retouched.jpg&filetimestamp=20110818












Leonardo da Vinci - malarz

Ostatnia wieczerza. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Leonardo_da_Vinci_%281452-1519%29_-

_The_Last_Supper_%281495-1498%29.jpg&filetimestamp=20090119120640

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Leonardo_da_Vinci_(1452-1519)_-_The_Last_Supper_(1495-1498).jpg&filetimestamp=20090119120640








Leonardo da Vinci - wynalazca

Czołg. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?

title=Plik:Leonardo_tank.JPG&fileti

mestamp=20070207095243

Maszyna latająca. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:L

eonardo_Design_for_a_Flying_Machine,_c._1

488.jpg&filetimestamp=20080215142538

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Leonardo_tank.JPG&filetimestamp=20070207095243



http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Leonardo_Design_for_a_Flying_Machine,_c._1488.jpg&filetimestamp=20080215142538




Leonardo da Vinci – znawca anatomii

Człowiek

wirutriański.

Studium proporcji

ludzkiego ciała.

Źródło:

http://pl.wikipedia.

org/w/index.php?ti

tle=Plik:Da_Vinci_

Vitruve_Luc_Viato

ur.jpg&filetimesta

mp=20100914054

557

Studia szkieletu.

Źródło:

http://pl.wikipedia.

org/w/index.php?ti

tle=Plik:Studia_sz

kieletu.jpg&filetim

estamp=2007010

3135438

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Da_Vinci_Vitruve_Luc_Viatour.jpg&filetimestamp=20100914054557







http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Studia_szkieletu.jpg&filetimestamp=20070103135438







Leonardo da Vinci – architekt

Projekt pawilonu

ogrodowego. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w

/index.php?title=Plik:Le

onardo_chiesa_gemma

ta.jpg&filetimestamp=2

0070724173030

Projekt idealnego

miasta. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w

/index.php?title=Plik:Pr

ojekt_idealnego_miasta

.gif&filetimestamp=200

70103142744

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Leonardo_chiesa_gemmata.jpg&filetimestamp=20070724173030





http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Projekt_idealnego_miasta.gif&filetimestamp=20070103142744






Michał Anioł Buonarroti

• Włoski malarz, rzeźbiarz, poeta, architekt.

Michał Anioł. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/index.

php?title=Plik:Michelangelo-

Buonarroti_crop.jpg&filetimest

amp=20070821104721

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Michelangelo-Buonarroti_crop.jpg&filetimestamp=20070821104721






Michał Anioł Buonarroti – malarz

• Fresk w Kaplicy Sykstyńskiej w Rzymie: „Sąd Ostateczny”.

Sąd Ostateczny. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Mich

elangelo,_Giudizio_Universale_02.jpg&filetimest

amp=20110513180440

Jaka tematyka

dzieł dominowała

w średniowieczu?

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Michelangelo,_Giudizio_Universale_02.jpg&filetimestamp=20110513180440




Michał Anioł Buonarroti – malarz

Stworzenie Adama. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:God2-

Sistine_Chapel.png&filetimestamp=20110623170718

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:God2-Sistine_Chapel.png&filetimestamp=20110623170718




Michał Anioł Buonarroti – rzeźbiarz

Dawid. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Michelan

gelos_David.jpg&filetimestamp=20050430160524

Mojżesz. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Michelang

elo_Mose_2007.jpg&filetimestamp=20070426190135

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Michelangelos_David.jpg&filetimestamp=20050430160524


http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Michelangelo_Mose_2007.jpg&filetimestamp=20070426190135



Michał Anioł Buonarroti – rzeźbiarz

• Pieta – rzeźba przedstawiająca Maryję ze zdjętym z krzyża Jezusem.

Pieta. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=

Plik:Michelangelo%27s_Pieta_5450_cro

pncleaned.jpg&filetimestamp=20051219

073114

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Michelangelo%27s_Pieta_5450_cropncleaned.jpg&filetimestamp=20051219073114





Rafael Santi • Włoski malarz i architekt. Znany

z licznych przedstawień Matki Boskiej.

Rafael Santi. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/i

ndex.php?title=Plik:Sanz

io_00.jpg&filetimestamp

=20060418153305

Madonna ze

szczygłem.

Źródło:

http://pl.wikipe

dia.org/w/index

.php?title=Plik:

Madonna_del_

cardellino_%2

8Raffaello%29.

jpg&filetimesta

mp=20070307

231904

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Sanzio_00.jpg&filetimestamp=20060418153305




http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Madonna_del_cardellino_(Raffaello).jpg&filetimestamp=20070307231904










Rafael Santi – malarz

Szkoła ateńska. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Escola_de_Atenas.jpg&filetimestamp=20050915104114

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Escola_de_Atenas.jpg&filetimestamp=20050915104114


I inni… • Donato Bramante

– włoski architekt i malarz, autor wielu renesansowych budowli w Rzymie (np. bazyliki św. Piotra).

• Filippo Brunelleschi – włoski architekt, twórca renesansowej kopuły katedry we Florencji.

Katedra we Florencji. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Florence_italy_duomo.jpg&filetimest

amp=20050318124552

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Florence_italy_duomo.jpg&filetimestamp=20050318124552



Nie tylko malarze i architekci…

• Erazm z Rotterdamu – niderlandzki filozof, jeden z czołowych humanistów renesansu. Główne dzieło: „Pochwała głupoty”.

• Głosił, że wszelkie zło pochodzi z niewiedzy, a człowiek jest dobry z natury.

Erazm z Rotterdamu. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Holbein-

erasmus.jpg&filetimestamp=20041228114103

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Holbein-erasmus.jpg&filetimestamp=20041228114103




Odrodzenie w Polsce

• Do Polski renesans dotarł w II połowie XV w., a jego rozkwit nastąpił w wieku XVI.

• W tym czasie na Wawelu panowali ostatni Jagiellonowie: Zygmunt Stary i Zygmunt August.

• Ideały renesansowe rozpowszechniła nad Wisłą żona Zygmunta Starego, włoska księżniczka Bona Sforza.

Zygmunt Stary. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?

title=Plik:Zygmunt_I_Stary.jpg&fileti

mestamp=20060531145641

Królowa Bona. Źródło:

http://commons.wikimedia.org/wi

ki/File:Bona_Sforza_in_1517.jpg

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Zygmunt_I_Stary.jpg&filetimestamp=20060531145641



http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Bona_Sforza_in_1517.jpg



Architektura polskiego renesansu – Wawel

• Przebudowano zamek na Wawelu. Wybudowano Kaplicę (zw. Zygmuntowską). Znajdują się tam bogato zdobione nagrobki ostatnich Jagiellonów oraz inne dzieła malarzy, rzeźbiarzy i złotników.

• Mecenasami sztuki byli: Zygmunt Stary i Zygmunt Stary oraz królowa Bona.

Kaplica Zygmuntowska. Źródło: www.microsoft.com




• Za sprawą króla Zygmunta Starego, zawisł na Wawelu potężny dzwon, nazwany później jego imieniem.

Zawieszen

ie dzwonu

Zygmunta.

Obraz J.

Matejki.

Źródło:

http://pl.wi

kipedia.org

/w/index.p

hp?title=Pl

ik:Jan_Mat

ejko_-

_Zawiesze

nie_dzwon

u_Zygmun

ta_na_wie

zy_katedry

_w_roku_1

521_w_Kr

akowie.jpg

&filetimest

amp=2012

07032239

16

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Jan_Matejko_-_Zawieszenie_dzwonu_Zygmunta_na_wiezy_katedry_w_roku_1521_w_Krakowie.jpg&filetimestamp=20120703223916





















• Charakterystyczne elementy architektury renesansowej:

• Krużganki

• Arkady

Wawel, obraz z XIX w. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:GlowackiJanNepomucen.WidokN

aWawel.jpg&filetimestamp=20120120200012

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:GlowackiJanNepomucen.WidokNaWawel.jpg&filetimestamp=20120120200012



Renesansowe wnętrza Wawelu

• W XVI w. sprowadzono na Wawel kolekcję ozdobnych tkanin zwanych arrasami.

Arras wawelski. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/in

dex.php?title=Plik:ArrasW

awel.jpg&filetimestamp=20

081121123450

W jakim

mieście

zbudowano

Zamek

Królewski na

Wawelu?

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:ArrasWawel.jpg&filetimestamp=20081121123450





Architektura polskiego renesansu • W polskich miastach wznoszono budowle w stylu renesansowym:

ratusze, kamienice, sukiennice (np. w Zamościu).

Ratusz w Zamościu.

Źródło:

http://pl.wikipedia.org/

w/index.php?title=Plik:

Ratusz_Zamosc.jpg&fi

letimestamp=2009102

4150056

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Ratusz_Zamosc.jpg&filetimestamp=20091024150056






Mikołaj Kopernik

• Hasła renesansowego humanizmu rozpowszechniły się także w Akademii Krakowskiej.

• Studiował tu astronom Mikołaj Kopernik.

Mikołaj Kopernik.. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Nik

olaus_Kopernikus.jpg&filetimestamp=20050919

215913.

Kto i kiedy założył

tę szkołę?

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Nikolaus_Kopernikus.jpg&filetimestamp=20050919215913




Mikołaj Kopernik – „człowiek renesansu”

• Czym zajmował się Mikołaj Kopernik? Był dobrze wykształcony – studiował prawo, medycynę,

matematykę i astronomię w Krakowie oraz we Włoszech. W Rzymie był sekretarzem i prawnikiem papieża. Na Warmii pracował jako lekarz i sekretarz tamtejszego biskupa.

Był duchownym. Także w północnej Polsce (w Olsztynie) podczas wojny

z Krzyżakami kierował obroną miasta. Zajmował się także ekonomią i kartografią.

Przede wszystkim jednak był astronomem – prowadził

obserwacje nieba.


„Wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię”

• Jeszcze w XVI w. powszechnie uważano, że Ziemia jest centrum wszechświata, nie porusza się oraz że wokół niej krążą Słońce i pozostałe planety.

Wizja układu geocentrycznego.

Źródło: www.microsoft.com.



„Wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię” • Kopernik natomiast założył, że w centrum wszechświata

znajduje się Słońce i to dookoła niego krąży Ziemia wraz z pozostałymi planetami. Uważał też, że Ziemia obraca się wokół własnej osi. Swoje twierdzenia Kopernik opisał w dziele „O obrotach sfer niebieskich”.

• Teorie te były niezgodne z ówczesną nauką i stanowiskiem Kościoła.

Wizja układu

heliocentrycznego. Źródło:

www.microsoft.com.



„Wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię”

Astronom Kopernik, czyli rozmowa

z Bogiem, Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=

Plik:Jan_Matejko-

Astronomer_CopernicusConversation_w

ith_God.jpg&filetimestamp=2010112300

3615

• Odkrycie Kopernika zostało potępione przez Kościół i uznano je dopiero po wielu latach. Tezy Kopernika są fundamentem współczesnej astronomii.

Czym

zajmuje się

astronomia?

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Jan_Matejko-Astronomer_CopernicusConversation_with_God.jpg&filetimestamp=20101123003615







Rozkwit literatury polskiej – Mikołaj Rej

• Pierwszy polski pisarz, który zaczął pisać po polsku.

• Nazywany ojcem literatury polskiej.

• „Niechaj narodowie wżdy postronni znają iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają.”

Mikołaj Rej. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Miko%C

5%82aj_Rej.PNG&filetimestamp=20101214223621

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Miko%C5%82aj_Rej.PNG&filetimestamp=20101214223621



Rozkwit literatury polskiej – Jan Kochanowski

• „Ojciec polskiej poezji”.

• Pisał przede wszystkim wiersze: pieśni, fraszki, treny.

Jan Kochanowski. Źródło:

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?titl

e=Plik:Jan_Kochanowski.png&filetim

estamp=20080920154049

http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Jan_Kochanowski.png&filetimestamp=20080920154049




Słowniczek – ważne pojęcia

• ANTYK – nazwa odnosząca się do dorobku starożytnej Grecji i Rzymu.

• ARKADA – łuk oparty na dwóch kolumnach.

• FRESK – malowidło wykonane na świeżo położonym tynku.

• HUMANIZM – (od łac. „humanus” – ludzki) – pogląd stawiający w centrum zainteresowania człowieka i jego życie doczesne.

• KRUŻGANEK – półotwarty korytarz po którym można przechodzić na różne piętra.

• MECENAS – osoba popierająca rozwój kultury i sztuki, często wspomagająca twórców finansowo. Dziś „mecenas” to także inaczej „adwokat”, „prawnik”.

• MECENAT – opieka mecenasa nad artystą (także finansowa).

• ODRODZENIE – inaczej renesans, epoka w kulturze i sztuce, prąd nawiązujący do antyku. Narodził się we Włoszech pod koniec XV w.

.


A to ciekawe… Dla dociekliwych

• Madonna z dzieciątkiem i kotkiem Leonarda da Vinci.


Zamiast podsumowania: „Renesans – mapa myśli”

RENESANS =

ODRODZENIE

(Włochy XV w.)

Twórcy:

•Leonardo da Vinci

•Michał Anioł

•Rafael Santi

… i dzieła:

•„Mona Lisa”,

„Ostatnia wieczerza”,

„Dama z łasiczką”

•„Mojżesz”, „Dawid”

•„Szkoła ateńska”,

„Madonna z

dzieciątkiem”

Ważne pojęcia:

•Humanizm

•Mecenat

•Powrót do antyku

Budowle

renesansowe:

•Kaplica Sykstyńska

•Katedry w Sienie i

Florencji

•Kaplica Zygmuntowska

•Zamość

Polska:

•XVI w. – „złoty wiek”

•Panowanie Zygmunta Starego

i Zygmunta Augusta + królowa

Bona

•Wawel

•Mikołaj Rej: „…iż Polacy nie

gęsi…”

•Jan Kochanowski – „ojciec

literatury polskiej”.


Praca domowa

Odpowiedz:

1. Wyjaśnij pojęcia: renesans, humanizm.

2. Wymień kilku twórców renesansowych i ich dzieła.

3. Czego dokonali: Mikołaj Rej, Jan Kochanowski, Mikołaj Kopernik.

Dla chętnych:

1. Zastanów się, kogo dzisiaj można by uznać za człowieka renesansu.

Na następnej lekcji:

Demokracja szlachecka.


Ćwiczenie – daty i fakty

Uzupełnij zdanie:

„Renesans narodził się w ………. wieku we Włoszech.”


Ćwiczenie – terminy historyczne 1. Wyjaśnij pojęcia:

a) Antyk

b) Mecenat

c) Fresk

d) Odrodzenie


Ćwiczenie – postacie

1. Powiedz, o kim mowa:

a) „namalował obraz Mona Liza”

b) „wyrzeźbił posągi Mojżesza i Dawida”

2. Zastanów się, kto mógł tak powiedzieć:

a) „Polski język jest piękny i wcale nie przypomina gęgania!”

b) „To nieprawda, że Słońce obraca się dookoła Ziemi! Jest dokładnie odwrotnie”

c) „Dla mojej biednej Urszulki napiszę cykl trenów.”

d) „Malowanie fresków w Kaplicy Sykstyńskiej to bardzo ciężka praca.”


Ćwiczenie – mapa

1. Na mapie Europy wskaż kraj, w którym narodził się renesans.

Źródło: www.microsoft.com.



Ćwiczenie – ilustracje

Co przedstawiają ilustracje?


Ćwiczenie – tekst źródłowy

Oficjalne stanowisko Kościoła wobec teorii Kopernika:

„Doszło do wiadomości […], iż fałszywa i sprzeczna z Pismem Świętym doktryna pitagorejska o ruchu Ziemi i nieruchomości Słońca, nauczana również przez Mikołaja Kopernika […] już się rozpowszechniła... dlatego też, aby podobny pogląd nie szerzył się więcej ze szkodą dla wiary katolickiej, postanawia się, że […] Mikołaj Kopernik i jego [dzieło] powinny zostać zakazane, aż do chwili wprowadzenia poprawek […].”

(źródło: Wikipedia, hasło: Mikołaj Kopernik)

1. Opisz stanowisko Kościoła wobec poglądów astronoma.


Spis ilustracji 1. Leonardo da Vinci – autoportret. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: L. da Vinci. Źródło:


2. Człowiek wirutriański. Studium proporcji ludzkiego ciała. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: L. da Vinci. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Da_Vinci_Vitruve_Luc_Viatour.jpg&filetimestamp=20100914054557

3. Dama z gronostajem. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: L. da Vinci. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:The_Lady_with_an_Ermine.jpg&filetimestamp=20070605073338

4. Mona Liza. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: L. da Vinci. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Mona_Lisa,_by_Leonardo_da_Vinci,_from_C2RMF_retouched.jpg&filetimestamp=20110818

5. Ostatnia wieczerza. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: L. da Vinci. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Leonardo_da_Vinci_%281452-1519%29_-_The_Last_Supper_%281495-1498%29.jpg&filetimestamp=20090119120640

6. Czołg. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: L. da Vinci. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Leonardo_tank.JPG&filetimestamp=20070207095243

7. Maszyna latająca. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: L. da Vinci. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Leonardo_Design_for_a_Flying_Machine,_c._1488.jpg&filetimestamp=20080215142538

8. Studia szkieletu. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: L. da Vinci. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Studia_szkieletu.jpg&filetimestamp=20070103135438

9. Projekt pawilonu ogrodowego. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Leonardo_chiesa_gemmata.jpg&filetimestamp=20070724173030

10. Projekt idealnego miasta. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: L. da Vinci. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Projekt_idealnego_miasta.gif&filetimestamp=20070103142744

11. Michał Anioł. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: J. del Conte. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Michelangelo-Buonarroti_crop.jpg&filetimestamp=20070821104721

12. Sąd Ostateczny. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: Michał Anioł. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Michelangelo,_Giudizio_Universale_02.jpg&filetimestamp=20110513180440

13. Stworzenie Adama. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: Michał Anioł. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:God2-Sistine_Chapel.png&filetimestamp=20110623170718

14. Mojżesz. Ten plik udostępniony jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0 . Autor: Ulrich Mayring. Źódło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Michelangelo_Mose_2007.jpg&filetimestamp=20070426190135

15. Dawid. Ten plik udostępniony jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0 . Autor: David Gaya . Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Michelangelos_David.jpg&filetimestamp=20050430160524

16. Pieta. Ten plik udostępniony jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Michelangelo%27s_Pieta_5450_cropncleaned.jpg&filetimestamp=20051219073114

























http://en.wikipedia.org/wiki/pl:Creative_Commons

http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.pl




http://de.wikipedia.org/wiki/Benutzer:Realulim







http://commons.wikimedia.org/wiki/User:David







http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Michelangelo's_Pieta_5450_cropncleaned.jpg&filetimestamp=20051219073114


Spis ilustracji 17. Rafael Santi. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: Rafael Santi. Źródło:


18. Madonna ze szczygłem. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: Rafael Santi . Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Madonna_del_cardellino_%28Raffaello%29.jpg&filetimestamp=20070307231904

19. Szkoła ateńska. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: Rafael Santi . Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Escola_de_Atenas.jpg&filetimestamp=20050915104114

20. Katedra we Florencji. Właściciel praw autorskich do tej pracy udostępnił ją jako własność publiczną. Autor: brak informacji. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Florence_italy_duomo.jpg&filetimestamp=20050318124552

21. Zygmunt Stary. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: Jan Matejko. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Zygmunt_I_Stary.jpg&filetimestamp=20060531145641

22. Królowa Bona. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: brak informacji. Źródło: http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Bona_Sforza_in_1517.jpg

23. Zawieszenie dzwonu Zygmunta. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: J. Matejko. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Jan_Matejko_-_Zawieszenie_dzwonu_Zygmunta_na_wiezy_katedry_w_roku_1521_w_Krakowie.jpg&filetimestamp=20120703223916

24. Arras wawelski. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: brak informacji. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:ArrasWawel.jpg&filetimestamp=20081121123450

25. Wawel, obraz z XIX w. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: J. Niepomucen Głowacki. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:GlowackiJanNepomucen.WidokNaWawel.jpg&filetimestamp=20120120200012

26. Ratusz w Zamościu. Ten plik udostępniony jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0. Autor: Mceurytos. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Ratusz_Zamosc.jpg&filetimestamp=20091024150056

27. Mikołaj Kopernik. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: nieznany. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Nikolaus_Kopernikus.jpg&filetimestamp=20050919215913

28. Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: J. Matejko. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Jan_Matejko-Astronomer_CopernicusConversation_with_God.jpg&filetimestamp=20101123003615

29. Mikołaj Rej. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor: nieznany. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Miko%C5%82aj_Rej.PNG&filetimestamp=20101214223621

30. Jan Kochanowski. Plik jest własnością publiczną, ponieważ prawa autorskie do niego wygasły. Autor A. T. Regulski. Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Jan_Kochanowski.png&filetimestamp=20080920154049

31. Ilustracje niewymienione w tym spiskie pochodzą z: www.micorsoft.com.



http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Escola_de_Atenas.jpg&filetimestamp=20050915104114














http://pl.wikipedia.org/wiki/User:Mceurytos









http://www.micorsoft.com/


Bibliografia PODRĘCZNIKI SZKOLNE:

1. M. Błaut, Moja historia 5, wyd. Nowa Era, Gdynia 2010.

2. T. Małkowski, Historia i społeczeństwo 4, wyd. GWO, Gdańsk 2012.

3. B. Szeweluk-Wyrwa, W. Surdyk-Fertsch, Dzień dobry, historio 4!, wyd. Nowa Era, Warszawa 2009.

4. B. Szeweluk-Wyrwa, W. Surdyk-Fertsch, Dzień dobry, historio 5!, wyd. Nowa Era, Warszawa 2009.

5. B. Szeweluk-Wyrwa, W. Surdyk-Fertsch, My i historia 5, wyd. PWN-Demart, Warszawa 2009.

MONOGRAFIE HISTORYCZNE:

1. T. Biber, A i M. Leszczyńscy, Tajemnice władców Polski, wyd. Publicat, Poznań 2005.

2. L. Bielski, M. Trąba, Poczet królów i książąt polskich, wyd. Park, Bielko-Biała 2005.

SŁOWNIKI HISTORYCZNE:

1. Historia Polski, Słownik Encyklopedyczny, [red.] W. Głuch, wyd. Europa, Wrocław 2006.

TEKSTY ŹRÓDŁOWE:

1. www.wikipedia.org.

http://www.wikipedia.org/


DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

DO ZOBACZENIA!


Dziękuję za uwagę Magdalena Podobas

Renesans powrót do starożytności - ORPEG · W czasach średniowiecza rozpowszechniano tylko te,...

Documents

Transcript of Renesans powrót do starożytności - ORPEG · W czasach średniowiecza rozpowszechniano tylko te,...