naturalny wybór

Raport Ekologiczny 2008Environmental protection report 2008

3

Raport Ekologiczny 2008 environmental protection report 2008

4

Z przyjemnoÊcià oddajemy Paƒstwu do ràk nowy raport ekologiczny Banku Ochro-ny Ârodowiska podsumowujàcy nasze dzia∏ania za ubieg∏y rok. Przy okazji tej publikacji i wczeÊ-niejszych naszych raportów mamy podwójnà sa-tysfakcj´. Przekazujemy Paƒstwu informacje, jak zarzàdzaliÊmy Êrodkami na ekologi´, ile udzieliliÊmy kredytów na inwestycje w ochronie wód, powietrza, na zagospodarowanie odpadów oraz na zadania s∏u˝àce po-lepszeniu jakoÊci Êrodowiska akustycznego, usprawnienie mo-nitoringu zanieczyszczeƒ. Pokazujemy miejsce BO w systemie finansowania Êrodowiska i jego relacje z samorzàdami, insty-tucjami gospodarczymi, funduszami ekologicznymi, z którymi ∏àczy nas wspólna misja ekologiczna i wspó∏praca.

Promujemy te˝, i – mam nadziej´ – to drugi powód do satysfakcji, ide´ dbania o Êrodowisko, przekonujemy naszych Czytelników, ˝e ekologia to wa˝ny i nieod∏àczny element no-woczesnego stylu ˝ycia. Stàd m.in. w ofercie Banku mamy kart´ kredytowà z programem affinity – pierwszà na polskim rynku, która wspomaga ochron´ naturalnych ekosystemów polskiej przyrody.

W naszym raporcie, oprócz zapisanych dokonaƒ w zakre-sie finansowania projektów s∏u˝àcych ochronie Êrodowiska, staraliÊmy si´ te˝ pokazaç mniej znane oblicze Banku jako insty-tucji wra˝liwej na problemy spo∏eczne, wspó∏odpowiedzialnej za spo∏ecznoÊç, w której dzia∏a i Êrodowisko przyrodnicze, insty-tucji, która zarabianie pieni´dzy stara si´ ∏àczyç z najwy˝szymi standardami etycznymi.

Koncepcja CSR (corporate social responsibility), czyli spo∏ecznie odpowiedzialnego biznesu, tak dziÊ modna, jest dla BOÂ jednà z podstawowych wartoÊci. Zosta∏a zapisana w Stra-tegii Rozwoju Banku dwa lata temu. PodkreÊlamy w niej na-sze zaanga˝owanie w takich dzia∏aniach, które przyczyniajà si´ do zrównowa˝onego rozwoju kraju oraz poprawy warunków i jakoÊci ˝ycia w miastach, na wsi, w ka˝dym zakàtku Polski, k∏adziemy akcent na rozwój przemys∏u i us∏ug w dziedzinie ochrony Êrodowiska, w umacnianiu przedsi´biorstw, które w rozwoju rynku ekologii widzà swojà przysz∏oÊç, chcà tworzyç nowe miejsca pracy. Te inicjatywy wspieramy, do tych firm kie-rujemy naszà ofert´ produktów i us∏ug. Mamy ÊwiadomoÊç, ˝e jesteÊmy jednà z najwa˝niejszych instytucji finansowych od-powiedzialnych za jakoÊç Êrodowiska oraz jako bank jesteÊmy instytucjà zaufania publicznego, co nak∏ada na nas szczególne obowiàzki w zakresie spo∏ecznej odpowiedzialnoÊci. CSR w BOÂ przek∏ada si´ na wiele inicjatyw. Bank jest nie tylko sponsorem, mecenasem przyrody i darczyƒcà, ale tak˝e inicjatorem wielu interesujàcych wydarzeƒ, o których informuje nasz raport. Inwe-stujemy pieniàdze, zgodnie ze swojà ekologicznà misjà (i wizjà), w programy ochrony ginàcych gatunków zwierzàt, wspieramy

Szanowni Paƒstwo, Dear Reader,

We are pleased to present to you a new edition of the Ecology Report of Bank Ochro-ny Ârodowiska which recapitulates our activi-

ties last year. This publication, as our previous reports, is doubly satisfactory to us. We present

data on ways we managed funds available for en-vironment friendly purposes, how many loans we

granted to finance investment projects in air and water protection, waste management, and tasks improving noise re-duction or warranting better pollution monitoring. We show the place of BOÂ in the system financing environmental protection and its relations with local government bodies, business institu-tions, and special purpose environmental funds to which we are linked by a common mission and co-operation.

We also promote – and I am confident this gives us another reason to be gratified – the idea of caring about the environ-ment, as we alert our Readers to the truth that ecology is an important and inalienable element of life in the world today. This is why we have in the Bank also a credit card with an affinity programme – a first such card on the Polish market, which sup-ports the protection of natural ecosystems in Poland.

Next to our record of financing projects contributing to the protection of environment, we seek to present in this report what is perhaps a less publicised image of the Bank – as an insti-tution sensitive to social issues, one which is feels co-responsible for the community and for the environment in which it works, an institution which seeks to match making money with highest moral standards too.

BOÂ S.A. considers the CSR (corporate social responsibility), or socially responsible business, an idea so fashionable today, one of its fundamental values now. The Bank put it down in its written Development Strategy two years back. We profess in it our commitment in such actions that contribute to main-tain sustainable development in Poland and to raise conditions and quality of living in urban areas, in the countryside, in every corner of Poland. We emphasise the need for development of manufacturing and services in the area of environment protec-tion, for strengthening enterprises that stake their future on a growing environmental services market and seek to create jobs there. We support such initiatives, as we address our offer of products and services to those businesses. We realise we are among the most prominent financial institutions responsible for the quality of environment, and that we have fiduciary duty as a bank, which puts special obligations on us in respect of social re-sponsibility. The idea of CSR translates into numerous initiatives at BOÂ S.A. The Bank is not only a sponsor, patron of nature or donor, but also initiator of many interesting events our report mentions. We invest money, in keeping with our ecological mis-sion (and vision) in programmes to protect declining animal spe-

5

organizacje ekologiczne, wspomagamy edukacj´ i kultur´, po-dejmujemy akcje proekologiczne.

W ub.r. w ramach d∏ugoletniej wspó∏pracy z Kampinoskim Parkiem Narodowym wspieraliÊmy polskiego rysia, ˝yjàcego tam na wolnoÊci, w tym roku kontynuujemy program jego ochrony. Wspomagamy finansowo Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków oraz Fundacj´ Zielone P∏uca Polski. Bank od lat sponsoruje liczne imprezy ekologiczne o charakterze ogól-nopolskim, jak np. akcja „Sprzàtanie Âwiata”, obchody „Dnia Ziemi”, konkurs „Dbaj o Êrodowisko” organizowany pod pa-tronatem Ministra Ârodowiska, „Maraton Recyklingu”, konkurs „Przeglàdu Komunalnego” o Puchar Recyklingu. Doceniane i wspierane sà równie˝ inicjatywy lokalne, ale o znaczeniu istot-nym dla ca∏ego kraju, takie jak Mistrzostwa Polski w Koszeniu ¸àk w Biebrzaƒskim Parku Narodowym.

JednoczeÊnie Bank anga˝uje czas i pieniàdze w dzia∏alnoÊç charytatywnà na rzecz osób chorych i ubogich, w tym szcze-gólnie dzieci, udziela darowizn na rzecz hospicjów, domów dziecka.

Ta dzia∏alnoÊç Êwiadczy o szerokim i czynnym w∏àczaniu si´ Banku w ˝ycie spo∏eczne i o misji, jakà podejmujà w∏adze Ban-ku, niezale˝nie od podstawowego obowiàzku, tj. sprawowania przynoszàcej zyski pieczy nad powierzonymi przez deponen-tów Êrodkami. Przyk∏ady znajdziecie Paƒstwo na stronach na-szego raportu.

Znacznà cz´Êç naszego portfela stanowià inwestycje w infra-struktur´, w technologie, w nowoczesne wyroby s∏u˝àce ochro-nie Êrodowiska. Bank uczestniczy w projektach pozyskiwania energii odnawialnej z elektrowni wiatrowych, w budowaniu in-frastruktury wodno-kanalizacyjnej du˝ych miast. Jest olbrzymia przestrzeƒ, na której spotykajà si´ interesy ekonomiczne z ocze-kiwaniami spo∏ecznymi.

Spo∏ecznoÊç jest dla BOÂ jednà z podstawowych wartoÊci. W pierwszej po∏owie 2008 roku nasz Bank zosta∏ wyró˝niony przez Stowarzyszenie na rzecz Bezpieczeƒstwa Finansowego Obywateli RP Nagrodà Honorowà za wspieranie edukacji finan-sowej w ramach Corporate Social Responsibility.

W tym roku rozpocz´liÊmy realizacj´ ambitnego nowator-skiego programu „Zero emisji – BOÂ bankiem przyjaznym kli-matowi”. Sprawdzimy, ile dwutlenku w´gla emitujemy na co dzieƒ i jak mo˝na jego iloÊç zredukowaç. JesteÊmy pierwszà instytucjà finansowà w Polsce, która zostanie poddana szerokie-mu, kompleksowemu audytowi badajàcemu wp∏yw dzia∏alnoÊci Banku i jego wszystkich placówek na stan klimatu.

Z myÊlà o potrzebach organizacji pozarzàdowych przy-gotowaliÊmy specjalny pakiet produktów, aby nasza wspó∏praca z NGO by∏a jeszcze bardziej efektywna i satysfakcjonujàca.

Przekazujàc ten raport Czytelnikom, chcia∏bym wyraziç pragnienie, by troska o naturalne Êrodowisko by∏a jak najwy˝szym udzia∏em nas wszystkich, nak∏ady inwestycyjne na ochron´ Êrodowiska ros∏y w tempie wy˝szym ni˝ obecnie i abyÊmy wno-sili wspólnie coraz wi´kszy wk∏ad w zrównowa˝ony rozwój na-szego kraju.

Prezes Zarzàdu Banku Ochrony Ârodowiska S.A.dr Jerzy Witold Pietrewicz

cies, we support ecology organisations, help spread education and cultural events, and we initiate pro-ecology actions.

Last year, under our long-standing co-operation programme with the Kampinoski National Park, we supported the Polish lynx which lives there wild, and this year we continue its protection programme. We support financially an All-Poland Bird Protec-tion Society and a foundation called Zielone P∏uca Polski [Green Lungs of Poland]. For years now, the Bank has sponsored many environmental events of all-Poland character, to mention but the “Clean the World” action, an “Earth Day” event, a contest called “Keep Your Environment Clean” under the auspices of the Minister of Environmental Protection, a “Recycling Marathon Race”, or a Recycling Cup competition organised by the journal “Przeglàd Komunalny”. We appreciate and support initiatives at local level that are significant nationally, such as the All-Poland Championship in Meadow Mowing in the Biebrzaƒski National Park.

Along with that the Bank commits time and money to chari-table actions benefiting the sick and the poor, especially chil-dren. The Bank makes donations to hospices, and children’s care homes.

These activities testify to the Bank’s broad and active in-volvement in the community and on the mission the Bank gov-erning bodies undertake, apart from the basic duty of managing profitably funds depositors entrusted to the Bank. Our report quotes many cases in point.

A substantial portion of our portfolio are investments in in-frastructure, in technologies, up to date products contributing to the protection of environment. The Bank participates in projects to win renewable energy from wind power plants, in building waste treatment facilities and sewage infrastructure of major cit-ies. Business interests in fact converge with public expectations on a wide range indeed.

Dedication to the community is one of the fundamental val-ues of BOÂ S.A. In the former half of 2008, our Bank won a distinction from a Society for Financial security of Citizens of Poland, an Honorary Award for supporting financial education within the framework of Corporate Social Responsibility.

This year we started an ambitious novel programme called „Zero emissions – BOÂ S.A.: a Climate Friendly Bank”. We checked the amount of carbon dioxide we emit daily to see how that amount can be reduced. We are the first ever institution in Poland to submit to a comprehensive audit assessing the impact operations of the Bank and all its outlets has on climate.

With a view to needs of non-government organizations, we have prepared a special package of products to make our co-operation with NGOs even more efficient and rewarding.

In presenting this report to our Readers I wish to express my hope that we all will demonstrate utmost care for the en-vironment, that environmental protection expenditure will be growing faster than now, and we all should contribute more and more to sustainable development in our country.

President of the Management Board of Bank Ochrony Ârodowiska S.A.Dr Jerzy Witold Pietrewicz

6

Bank Ochrony Ârodowiska S.A. as a bank works with full commitment to clients and to the natural environment, partici-pating in processes of sustainable development. Ever since it be-came part of the national framework of financing environment focused projects BOÂ S.A. has deemed it its supreme mission to provide specialised banking services to industries and services involved in environmental protection operations and to help the environment related products market grow.

How the bank emerged

BOÂ S.A. started its business in 1991. In 1996, the Bank started working as a public company, and in January 1997 the Warsaw Stock Exchange Council approved Bank Ochrony Âro-dowiska stock for trading on the public exchange. The main driving force behind the establishment of Bank Ochrony Âro-dowiska S.A. was the National Fund for the Protection of Envi-ronment and Water Resource Management (NFOÂiGW). Several regional funds for the protection of environment and water re-source management environmental protection acquired shares of BOÂ S.A., as did various enterprises and institutions, as well as individuals. A capital group the Bank established includes a brokerage service called Dom Maklerski BOÂ S.A.

The Bank used to add more and more financial products to its offer every year to support environmental projects. The Bank kept growing, both by increasing the number of outlets and en-hancing its scale in financing environmental protection. By end 2007 BOÂ S.A. had extended a total of more than 41 thousand loans to finance environment friendly projects, to a total amount in excess of PLN 8 billion.

The Bank’s place in the environmental-

protection financing system

BOÂ S.A. is a key component of Poland’s environmental pro-tection financing system – an arrangement many foreign coun-tries regard as exemplary.

Poland’s National Environmental Policy is guided by the rule that „the polluter must pay”, the pillar of environmental protec-tion financing in Poland. The Polish Environmental Protection Law, which sets out principles of functioning special purpose funds – at national, regional and local government (county and municipality) levels, forms the groundwork of the system. The funds garner their finances by collecting fees for the use of en-vironmental resources (for gas and dust emissions into the air, water intake, sewage discharge of into water or into the ground, or for waste deposal) they cash; and from royalties for the use of minerals and concession fees as specified in the Geological and

Bank Ochrony Ârodowiska S.A. to bank przyjazny klien-tom i naturalnemu otoczeniu cz∏owieka, wpisujàcy si´ w pro-cesy zrównowa˝onego rozwoju. Naczelnà misjà BO S.A., realizowanà od poczàtku jego funkcjonowania w systemie krajowego finansowania przedsi´wzi´ç proekologicznych, jest Êwiadczenie wyspecjalizowanych us∏ug bankowych, wspierajàcych dzia∏ania s∏u˝àce rozwojowi przemys∏u i us∏ug w zakresie ochrony Êrodowiska, a tak˝e rozwojowi rynku pro-duktów zwiàzanych z ekologià.

Z biegiem lat…

BOÂ S.A. rozpoczà∏ dzia∏alnoÊç w 1991 roku. Od 1996 roku jest spó∏kà publicznà, a od stycznia 1997 roku Rada Gie∏dy Papierów WartoÊciowych dopuÊci∏a akcje Banku Ochrony Ârodowiska do publicznego obrotu na gie∏dzie. W tworzeniu Banku Ochrony Ârodowiska S.A. g∏ównà rol´ odegra∏ Narodowy Fundusz Ochrony Ârodowiska i Gospodarki Wodnej. Stopnio-wo do grona akcjonariuszy przyst´powa∏o coraz wi´cej woje-wódzkich funduszy ochrony Êrodowiska i gospodarki wodnej, przedsi´biorstw i instytucji, a tak˝e osób fizycznych. W ramach utworzonej przez Bank grupy kapita∏owej funkcjonuje Dom Maklerski BOÂ S.A.

Z roku na rok oferta Banku wzbogacana jest o kolejne fi-nansowe produkty ekologiczne. RoÊnie skala dzia∏alnoÊci mie-rzonej zarówno iloÊcià placówek terenowych, jak i aktywnoÊcià na polu finansowania ochrony Êrodowiska. Do koƒca 2007 roku BOÂ S.A. udzieli∏ ponad 41 tysi´cy kredytów na finansowanie przedsi´wzi´ç proekologicznych, w kwocie prawie 8 miliardów z∏otych.

Miejsce w systemie

BOÂ S.A. to jeden z kluczowych elementów polskiego sys-temu finansowania ochrony Êrodowiska – systemu, który przez wiele paƒstw uwa˝any jest za wzorcowy.

Podstawowym narz´dziem realizacji Polityki Ekologicznej Paƒstwa jest zasada „zanieczyszczajàcy p∏aci”, która jest filarem systemu finansowania inwestycji proekologicznych w Polsce. Podstawy systemu tworzy Prawo ochrony Êrodowiska, które okreÊla zasady funkcjonowania funduszy ekologicznych: na-rodowego i wojewódzkich oraz samorzàdowych – gminnych i powiatowych. Fundusze gromadzà Êrodki finansowe z op∏at za korzystanie ze Êrodowiska (wprowadzanie gazów i py∏ów do atmosfery, pobór wód, wprowadzanie Êcieków do wód i ziemi, sk∏adowanie odpadów); z op∏at eksploatacyjnych i koncesyj-nych, wynikajàcych z Prawa geologicznego i górniczego; z op∏at za wy∏àczenie gruntów z produkcji rolniczej i leÊnej, a tak˝e z kar za przekraczanie norm ekologicznych i innych wp∏ywów.

BOÂ S.A. – BANK Z MISJÑ BOÂ S.A. – A BANK WITH A MISSION

7

Fundusze prowadzà redystrybucj´ tych Êrodków, zgodnie z priorytetami Polityki Ekologicznej Paƒstwa. Wspó∏pracujà tak˝e z sektorem bankowym, m.in. poprzez udzielanie dop∏at do oprocentowania kredytów. Fundusze ekologiczne to obok Êrodków zagranicznych jedno z najwi´kszych, zewn´trznych êróde∏ finansowania nak∏adów na ochron´ Êrodowiska.

Dziesi´ç procent udzia∏u w strukturze nak∏adów na ochron´ Êrodowiska stanowià kredyty i po˝yczki krajowe, w tym banko-we. W tej grupie mieszczà si´ równie˝ kredyty Banku Ochro-ny Ârodowiska. BOÂ S.A., dzia∏ajàc przez kilkanaÊcie lat na rynku krajowym, ugruntowa∏ pozycj´ lidera w sektorze ban-kowym w zakresie finansowania dzia∏aƒ dotyczàcych ochro-ny Êrodowiska. Udzia∏ kredytów wyp∏aconych przez BOÂ S.A. w sumie nak∏adów na ochron´ Êrodowiska i gospodark´ wodnà w 2007 roku wyniós∏ 6,3%.

Miejsce Banku w systemie finansowania ochrony Êrodowiska w Polsce wyznacza te˝ zwiàzek z innymi podmiotami, powo∏anymi

w podobnym celu. Wyra˝a si´ on zarówno w powiàzaniach kapita∏owych, jak i we wspó∏pracy w zakresie dofinansowania in-westycji proekologicznych. Dbajàc o atrakcyjnoÊç swojej pozycji na rynku, BOÂ S.A. wspó∏pracuje z krajowymi i zagranicznymi podmiotami dysponujàcymi Êrodkami na ochron´ Êrodowiska i rozwój infrastruktury komunalnej – Narodowym Funduszem Ochrony Ârodowiska i Gospodarki Wodnej, szesnastoma Woje-wódzkimi Funduszami Ochrony Ârodowiska i Gospodarki Wod-nej, Europejskim Funduszem Rozwoju Wsi Polskiej, Bankiem Gospodarstwa Krajowego, Bankiem Rozwoju Rady Europy, Eu-ropejskim Bankiem Inwestycyjnym, niemieckim bankiem Kredit-anstalt für Wiederaufbau oraz innymi instytucjami. Kooperacja

Mining Law; from fees for exempting land from use for farming or forestry purposes; as well as from penalties charged for ex-ceeding environmental norms, and other revenues. The funds redistribute the means they garner in accordance with National Environmental Policy priorities. They also co-operate with the banking sector, not least in subsidising interest on environmen-tal lending. Next to funding supplied from abroad, the special purpose environmental funds are one of the biggest external sources of financing environmental protection expenditure.

Domestic loans and borrowings, including bank lending, ac-count for well over a dozen percent of total expenditure to finance environmental protection undertakings. This group also encom-passes the Bank’s own lending activity. In its years on the domestic market BOÂ S.A. established its lead position in the banking sec-tor in financing environmental protection related actions. BOÂ S.A. loans accounted for 6.3% of total expenditure to finance environ-mental protection and water resource management in 2007.

The Bank’s place in the environmental protection financing system in Poland is also defined by relations with other enti-ties serving similar purposes. BOÂ S.A. is related by capital and involves in co-operation in part financing environment friendly projects. Keen to make its market position attractive, BOÂ S.A. co-operates with domestic and foreign entities that have funds to support financially environmental protection projects and mu-nicipal service infrastructure development: the National Fund for Environmental Protection and Water Resource Management, 16 regional Funds for the Protection of Environment and Water Resource Management (the WFOÂiGWs), a European Fund for the Development of Polish Villages, a government Agency for

Struktura nak∏adów na ochron´ Êrodowiska w 2007 roku (wg informacji GUS)Structure of environmental protection expenditure 2007

(Central Statistical Office, GUS, figures)

Domestic loans and borrowings, including bank lending, account ten percent of total expenditure to finance environmental protection under-takings. This group also encompasses the Bank’s own lending activity. In its years on the domestic market BOÂ S.A. established its lead position in the banking sector in financing environmental protection related actions. BOÂ S.A. loans accounted for 6.3% of total expenditure to finance envi-ronmental protection and water resource management in 2007.

Dziesi´ç procent udzia∏u w strukturze nak∏adów na ochron´ Êrodowiska stanowià kredyty i po˝yczki krajowe, w tym bankowe. W tej grupie mieszczà si´ równie˝ kredyty Banku Ochrony Ârodowiska. BOÂ S.A., dzia∏ajàc przez kilkanaÊcie lat na rynku krajowym, ugruntowa∏ pozycj´ li-dera w sektorze bankowym w zakresie finansowania dzia∏aƒ dotyczàcych ochrony Êrodowiska. Udzia∏ kredytów wyp∏aconych przez BOÂ S.A. w sumie nak∏adów na ochron´ Êrodowiska i gospodark´ wodnà w 2007 roku wyniós∏ 6,3%.

Nakłady na ochron´ Êrodowiska – 7,5 mld złEnvironmental protection expenditure: PLN 75 bn

Nakłady na gospodark´ wodnà – 2,2 mld złWater resource management expenditure: PLN 2.2 bn

47,6% Êrodki w∏asne own funds

0,9% bud˝et centralny central gov’t

2,1% bud˝ety samorzàdów local gov’t bodies

14,8% Êrodki zagraniczne foreign funding

20,9% fundusze ekologiczne special purpose funds

10,0% kredyty i po˝yczki krajowe domestic lending

3,7% inne other

8

the Restructuring and Modernization of Agriculture, and a state bank called Bank Gospodarstwa Krajowego, Council of Europe Development Bank, European Investment Bank, a German bank called Kreditanstalt für Wiederaufbau, and other institutions. This co-operation generates possibilities to offer many attractive loan products, supporting environment friendly undertakings. The concluded contracts and agreements are real environmen-tal protection undertakings, part financed with loans granted by Bank Ochrony Ârodowiska.

Actions undertaken in the integrated environmental pro-tection system, i.e., local government bodies, business entities, special purpose funds and the Bank, which share the environ-mental mission and are joint in co-operation, produce substan-tial benefits and take Poland closer to fulfilment of its accession obligations.

Business with Responsibility

At Bank Ochrony Ârodowiska you can see CSR, the idea of Corporate Social Responsibility, translating into many initia-tives. Such actions include more than straightforward assistance or typical charitable actions. In its activity, the Bank is guided by a sense of responsibility towards clients, to the community in which it works, and towards its partners in co-operation. BOÂ S.A.’s serious commitment in environmental protection ac-tions in a broad sense, which is avowed among other things in its written strategy, does not only have a business dimension. The Bank, in pursuing the social mission of business, stimulates environment friendly activities among clients, thus demonstrat-ing that environmental protection may be a source of substantial savings and an important element of modern business manage-ment.

The Bank’s own procedures safeguard that loans will be granted only to projects such that meet formal legal require-ments, in particular regulations applicable to the use of environ-mental resources. BOÂ S.A.’s participation in financing environ-mental projects is not only a contribution to the realization of

ta daje mo˝liwoÊç oferowania licznych, atrakcyjnych produktów kredytowych, wspomagajàcych rozwój dzia∏aƒ proekologicz-nych. Implikacjà podpisanych umów i porozumieƒ sà rzeczywi-ste przedsi´wzi´cia na rzecz ochrony Êrodowiska, finansowane z udzia∏em kredytów Banku Ochrony Ârodowiska.

Dzia∏ania w zintegrowanym systemie ochrony Êrodowiska: samorzàdów, podmiotów gospodarczych, funduszy eko-logicznych i Banku, które ∏àczy wspólna misja ekologicz-na i wspó∏praca, przynoszà znaczàce korzyÊci i przybli˝ajà spe∏nienie akcesyjnych zobowiàzaƒ Polski.

Odpowiedzialny biznes

W Banku Ochrony Ârodowiska koncepcja CSR, czyli spo∏ecznie odpowiedzialnego biznesu, przek∏ada si´ na wie-le inicjatyw. I nie sà to tylko doraêne akcje pomocowe czy klasyczna filantropia. Bank w swej dzia∏alnoÊci kieruje si´ za-sadami odpowiedzialnoÊci wobec swoich klientów, wobec spo∏ecznoÊci, w których funkcjonuje, jak te˝ wobec swoich wspó∏pracowników. Programowe zaanga˝owanie BOÂ S.A. w szeroko poj´te dzia∏ania w ochronie Êrodowiska, wyra˝ajàce si´ mi´dzy innymi w zapisach jego strategii, ma nie tylko charak-ter biznesowy. Bank, realizujàc spo∏ecznà misj´ biznesu, stymu-luje proekologiczne dzia∏ania swoich klientów, udowadniajàc, ̋ e ochrona Êrodowiska mo˝e byç êród∏em znacznych oszcz´dnoÊci i wa˝nym elementem nowoczeÊnie zarzàdzanej firmy.

Procedury obowiàzujàce w Banku gwarantujà kredytowanie wy∏àcznie zadaƒ realizowanych zgodnie z wymogami formalno- -prawnymi, w tym w szczególnoÊci z regulacjami dotyczàcymi korzystania ze Êrodowiska. Jednak udzia∏ BO S.A. w finansowa-niu przedsi´wzi´ç ochrony Êrodowiska to nie tylko element reali-zacji zadaƒ biznesowych. ÂwiadomoÊç ekologiczna przyÊwieca tak˝e dzia∏aniom pozabiznesowym Banku, prowadzonym zarówno w ramach gospodarki w∏asnej, jak i na rzecz inicja-tyw zewn´trznych, s∏u˝àc identyfikacji mo˝liwoÊci stosowania rozwiàzaƒ proekologicznych. Przyk∏adem mo˝e byç wdro˝enie w Centrali Banku i sukcesywnie w Oddzia∏ach zintegrowanego

Struktura akcjonariatu BOÂ S.A. (stan na dzieƒ 31.08.2008 r.)BOÂ S.A. ownership structure (as at 31 August 2008)

77,27% NFOÂiGW 10,40% WFOÂiGW 6,50% PGL Lasy Paƒstwowe

state forest enterprise 5,83% pozostali

other

9

systemu zbierania odpadów. Zbiórka dotyczy nie tylko papie-ru, co mo˝na by uznaç za oczywiste, lecz równie˝ noÊników elektronicznych, a tak˝e zu˝ytych baterii. W oÊwietleniu Ban-ku stosowane sà ˝arówki energooszcz´dne. Zatem, Êwiadomie uczestniczàc w realizacji globalnych celów poprzez dzia∏ania lokalne, nawet drobnymi przedsi´wzi´ciami Bank stara si´ przyczyniaç do powstawania znaczàcych efektów.

W dzia∏aniach zewn´trznych Bank Ochrony Ârodowiska równie˝ nie koncentruje si´ wy∏àcznie na pomna˝aniu swo-ich zysków. Tradycjà jest wspieranie ró˝norodnych inicjatyw spo∏ecznych, przedsi´wzi´ç kulturalnych i sportowych oraz pomoc najubo˝szym. Bank w roku 2007, podobnie jak w la-tach poprzednich, anga˝owa∏ si´ w dzia∏alnoÊç charytatywnà na rzecz osób chorych i ubogich, w tym szczególnie dzieci, udzielajàc darowizn na rzecz hospicjów, domów dziecka, ka-tolickich oÊrodków pomocy bliêniemu i organizacji dzia∏ajàcych na rzecz osób niepe∏nosprawnych. Wspierano finansowo wy-poczynek wakacyjny dla dzieci z domów dziecka, z ubogich rodzin i dotkni´tych chorobami nowotworowymi. Znaczàce miejsce w dzia∏aniach sponsorskich zajmowa∏o wspieranie przedsi´wzi´ç teatralnych, takich jak: Letnia Scena Teatru przy Pompie (Teatr S∏owackiego w Krakowie), spektakl Teatru im. Olgi Siemaszkowej z Rzeszowa, festiwali muzycznych: Haj-nowskie Dni Muzyki Cerkiewnej, Festiwal Muzyki Kameralnej, udzielano równie˝ pomocy klubom: „Start” z Lublina, „Orze∏” z Warszawy, Rybnickiemu M∏odzie˝owemu Klubowi Sportowe-mu, Klubowi Sportowemu „Wis∏a”, a tak˝e sponsorowano Bieg ˚ubra i Grand Prix Pucharu Âwiata w Zapasach. BO jest te˝ sponsorem konkursów i olimpiad szkolnych z wiedzy ekologicz-nej, które s∏u˝à pog∏´bianiu ÊwiadomoÊci ekologicznej dzieci i m∏odzie˝y.

We wrzeÊniu 2008 roku Bank Ochrony Ârodowiska wpro-wadzi∏ do swojej oferty specjalny pakiet produktów przeznaczo-nych dla organizacji pozarzàdowych. Pakiet dla NGO b´dzie uzupe∏nieniem dotychczasowej dzia∏alnoÊci Banku w zakresie wspierania ró˝norodnych inicjatyw spo∏ecznych oraz inicjatyw na rzecz ochrony Êrodowiska i zrównowa˝onego rozwoju.

business tasks. Environmental awareness also guides the Bank in its non-business actions both in its own enterprise resource management and in external initiatives where it helps identify possible applications of environment friendly solutions. Adop-tion of an integrated waste collection system at the Bank Head Office and subsequently in its Branches is a case in point. Not only old paper is collected, which is patently obvious, but also electronic media and old batteries. Energy-saving lighting is in use everywhere at the Bank. Thus, as its deliberately participates in the realization of global goals, the Bank tries to contribute to significant effects by taking local actions or even small steps.

In external activities, Bank Ochrony Ârodowiska does not focus solely on multiplying profits. The Bank has a tradition of supporting various social initiatives, cultural undertakings and sport events, and help to the poor. In 2007, as in previous years, the Bank engaged in charitable actions for the sick and the poor, especially children, donating to hospices, children’s care homes, help your neighbour Catholic charities, and organizations work-ing for the disabled. Financial support was given to holiday turns of children from children’s care homes, from poor families and children suffering cancer. Major sponsorship actions included support of theatrical projects such as a Summer Stage of Teatr przy Pompie (Teatr S∏owackiego in Kraków), a show at Olga Sie-maszkowa Theatre in Rzeszów; and music festivals: Orthodox church music festival in Hajnówka, a chamber music festival. Assistance was given to sport clubs: „Start” in Lublin, „Orze∏” in Warsaw, a youth sport club in Rybnik, Sport Club „Wis∏a”, and sponsorship was extended to a race events called Bieg ˚ubra and the World Cup Grand Prix in Wrestling. BOÂ also sponsored contests and school olympiads in environmental knowledge, which help deepen environmental awareness among children and young people.

In September 2008, Bank Ochrony Ârodowiska launched a package of products designed for non-government organiza-tions. The NGO package will supplement the activity of the Bank to date in supporting various social initiatives and initiatives for environmental protection and sustainable development.

10

Bank Ochrony Ârodowiska puts in place its tasks in financing environment friendly projects in many different ways. The Bank extends preferential and commercial loans, arranges municipal and corporate bond issues, co-finances projects supported with European Union funds under programs destined for Poland, and is busy preparing to start financing public-private partnership projects.

In the pursuit of its environment friendly mission Bank Ochrony Ârodowiska is guided by targets staked out in the Na-tional Environmental Policy and in the Accession Treaty. The fi-nancial instruments the Bank applies, in particular preferential loans granted in co-operation with the National Fund for Envi-ronmental Protection and Water Resource Management and its arms (WFOÂiGWs), are geared to implementing domestic and regional environmental protection priorities. This warrants the reasonable use of the moneys, in accordance with NFOÂiGW and WFOÂiGW criteria, in order to finance the most useful solu-tions in all areas of environmental protection.

Environmental loans are used to finance projects:• in water protection and water resource and waste man-

agement:- building and modernizing waste treatment facilities (muni-

cipal and industrial), including small household facilities in vicinities where such solutions make sense

- putting in place sewerage systems- building retention reservoirs- rationalizing waster consumption, in particular closed-circu-

it water use in manufacturing technologies- curbing waste production in technology processes

• in air protection:- curbing gas and dust emissions into the air in power plants,

manufacturing and transportation, through technology changes (including burning technology), raising process effi-ciency levels and applying exhaust cleaning appliances

- curbing low emissions (among other things through the mo-dernization of heating systems and appliances)

- raising energy efficiency levels - heating renovation in buildings - utilising renewable energy sources

• in waste management:- putting in place and equipping waste deposal sites- waste removal and neutralisation (also dangerous materials,

e.g., asbestos containing products), and recycling- technology change reducing the number of waste production

• investment projects in noise protection, protection of nature, pollution monitoring, environmental education.

Bank Ochrony Ârodowiska realizuje zadania z zakresu fi-nansowania projektów proekologicznych na wiele ró˝nych sposobów. Udziela kredytów preferencyjnych i komercyjnych, organizuje emisje obligacji komunalnych i korporacyjnych, wspó∏finansuje projekty realizowane z udzia∏em funduszy pochodzàcych z Unii Europejskiej w ramach programów prze-znaczonych dla Polski, jest te˝ przygotowany do finansowania przedsi´wzi´ç w formule partnerstwa publiczno-prywatnego.

W realizacji proekologicznej misji Bank Ochrony Ârodowiska kieruje si´ celami wyznaczanymi przez Polityk´ Ekologicznà Paƒstwa i wynikajàcymi z Traktatu Akcesyjnego. Stosowane przez Bank instrumenty finansowe, w szczególnoÊci kredyty preferencyjne udzielane we wspó∏pracy z Narodowym i Wo-jewódzkimi Funduszami Ochrony Ârodowiska i Gospodarki Wodnej, zorientowane sà na realizacj´ krajowych i regional-nych priorytetów ochrony Êrodowiska. Zapewnia to racjonalne, zgodne z kryteriami NFOÂiGW oraz WFOÂiGW, wykorzystanie Êrodków w celu finansowania najbardziej potrzebnych rozwiàzaƒ dotyczàcych wszystkich dziedzin ochrony Êrodowiska.

Kredyty proekologiczne kierowane sà na finansowanie przedsi´wzi´ç:

• w zakresie ochrony wód i gospodarki wodno-Êciekowej:- budowy i modernizacji oczyszczalni Êcieków (komunal-

nych i przemys∏owych), w tym budowy przydomowych oczyszczalni Êcieków w rejonach, gdzie przyj´cie takiego rozwiàzania jest zasadne,

- budowy sieci kanalizacyjnej,- wykonania zbiorników retencyjnych,- racjonalizacji zu˝ycia wody, w szczególnoÊci zamykania

obiegów wody w technologiach przemys∏owych,- ograniczenia produkcji Êcieków z procesów technologicznych;

• w zakresie ochrony powietrza:- ograniczenia emisji zanieczyszczeƒ gazów i py∏ów do po-

wietrza w energetyce zawodowej, przemyÊle i transporcie poprzez zmiany technologii (w tym technologii spalania), popraw´ sprawnoÊci procesów i stosowanie urzàdzeƒ oczyszczajàcych gazy odlotowe,

- ograniczenia niskiej emisji (m.in. poprzez modernizacj´ sieci ciep∏owniczej i systemów grzewczych),

- wzrostu efektywnoÊci wykorzystania energii,- termomodernizacji budynków,- wykorzystania odnawialnych êróde∏ energii;

• w zakresie gospodarki odpadami:- budowy i wyposa˝enia sk∏adowisk odpadów,- usuwania i unieszkodliwiania odpadów (w tym materia∏ów

niebezpiecznych, np. wyrobów zawierajàcych azbest), a tak˝e ich recyklingu,

- zmian technologii, prowadzàcych do zmniejszenia iloÊci powstajàcych odpadów;

INSTRUMENTY BANKOWE

THE BANK’S INSTRUMENTS

11

• w zakresie ochrony przed ha∏asem, ochrony przyrody, monitoringu zanieczyszczeƒ, edukacji ekologicznej.

Kredyty preferencyjne

Dla finansowania przedsi´wzi´ç s∏u˝àcych ochronie Êrodowiska BO S.A. stosuje wypracowane w trakcie wielolet-niej dzia∏alnoÊci instrumenty finansowe, pozwalajàce po∏àczyç Êrodki pochodzàce z systemu finansowania ochrony Êrodowiska ze Êrodkami komercyjnymi – z rynku pieni´˝nego. Taki me-chanizm tworzy dêwigni´ finansowà, powodujàc zwi´kszenie mo˝liwoÊci kredytowania zadaƒ proekologicznych. Formu∏a ta jest mo˝liwa dzi´ki wspó∏pracy Banku z innymi instytucjami, dysponujàcymi Êrodkami przeznaczonymi na ten cel.

• Kredyty ze Êrodków banku z dop∏atami do odsetek oraz ze Êrodków donatora, udzielane w ramach umów z Wo-jewódzkimi Funduszami Ochrony Ârodowiska i Gospo-darki Wodnej, na ró˝norodne przedsi´wzi´cia z zakresu ochrony Êrodowiska. Aktualnie Bank ma podpisane umo-wy z szesnastoma WFOÂiGW w Polsce. Warunki kredy-towania, takie jak: przedmiot kredytowania, podmioty uprawnione do ubiegania si´ o kredyt, maksymalna kwota kredytu i jej udzia∏ w kosztach zadania, okres kredytowa-nia i karencji w sp∏acie kapita∏u, oprocentowanie kredytu w ka˝dym województwie sà inne i zale˝ne od polityki re-gionalnej WFOÂiGW.

• Monta˝e finansowe, czyli kredyty udzielane z po∏àczonych Êrodków w∏asnych Banku i Êrodków donatorów. Przezna-czone sà na finansowanie przedsi´wzi´ç o du˝ej skali i potrzebie zaanga˝owania znacznych Êrodków. Bank negocjuje udzia∏ poszczególnych stron w finansowaniu zadania, warunki umowy o wspólnym finansowaniu oraz umowy kredytu, a nast´pnie monitoruje realizacj´ inwe-stycji i uzyskanie efektów rzeczowych oraz ekologicz-nych. Formu∏a wspólnego finansowania umo˝liwia zawar-cie przez inwestora jednej umowy kredytowej z kilkoma instytucjami finansowymi, ogranicza czasoch∏onnoÊç i upraszcza procedury ubiegania si´ o Êrodki na realizacj´ zadania.

• Kredyty udzielane we wspó∏pracy z Europejskim Fun-duszem Rozwoju Wsi Polskiej „Counterpart Fund”, z których mo˝e byç finansowane: zaopatrzenie w wod´, budowa dróg oraz przedsi´wzi´cia agroturystyczne, na te-renach wiejskich i ma∏ych miast, do 20 tys. mieszkaƒców.

Zaletà preferencyjnych kredytów udzielanych przez BOÂ S.A. jest ich atrakcyjne oprocentowanie, na poziomie ni˝szym od rynkowego, mo˝liwoÊç uzyskania karencji w sp∏acie kapita∏u oraz dostosowanie warunków udzielenia kredytu do specyfiki inwestycji.

Kredyty komercyjne

Nawet wtedy, gdy oprocentowanie kredytu oparte jest na warunkach rynkowych, BOÂ S.A. stara si´ stosowaç szczególne zach´ty dla klientów podejmujàcych inwestycje przyczyniajàce si´ do poprawy stanu Êrodowiska. W tym celu uczestniczy w krajowych programach wspierania okreÊlonych przedsi´wzi´ç proekologicznych oraz opracowuje autorskie rozwiàzania, zmniejszajàce koszty kredytu.

• Kredyty udzielane na podstawie ustawy o wspieraniu przedsi´wzi´ç termomodernizacyjnych, we wspó∏pracy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego. Wymiernà korzyÊcià finansowà dla kredytobiorcy realizujàcego zadanie zdefi-niowane w ww. ustawie jest mo˝liwoÊç uzyskania premii termomodernizacyjnej w formie umorzenia 25% wykorzy-

Preferential loans

In financing environmental protection related projects BOÂ S.A. uses financial instruments developed over many years where funds drawn from the system to finance environmental protection are put together with commercial funding taken from the money market. That particular mechanism works like financial leverage altogether widening possibilities of lending to finance environment friendly tasks. The Bank can rely on this formula owing to its co-operation with other institutions that can spend money for that purpose.

• Loans using the Bank’s own funds with subsidised interest and using donor funds, extended under contracts with WFOÂiGWs, to finance various environmental protection related undertakings. Currently the Bank has agreements with 16 WFOÂiGWs across Poland. Lending conditions such as the object of the loan, entities eligible for apply-ing for loans, maximum loan amount and its proportion of the project costs, loan period and grace in principal payment, loan interest is usually different in the particu-lar regions depending as it is on the regional WFOÂiGW’s own policy.

• Syndicated financing, or loans extended using combined own funds of the Bank with funds from donors. These are arranged for large scale undertakings and where very substantial funds are required. The Bank negotiates the contributions of the particular parties to the financing of the task, conditions of a joint financing contract and the loan contract, and upon its conclusion will watch the progress of the task and ascertain attainment of expected environmental benefits. The joint financing formula ena-bles investors to conclude one loan contract with several financial institutions, shortens the duration of the project, and streamlines procedures for seeking funds for the com-pletion of the task.

• Loans extended in co-operation with the European Fund for the Development of Polish Villages „Counter-part Fund” (EFRWP), to pay for the supply of water, road building and to support investment in agritourist projects, to rural communities and small towns up to 20 thousand population.

Advantages preferential loans extended by BOÂ S.A. have include attractive interest under market levels, possibilities to get grace in principal payment and to adjust loan terms to specifics of the investment project in case.

Commercial loans

Even where loan interest is based on market rates, BOÂ S.A. seeks to apply special incentives for clients undertaking projects contributing to the improvement of the condition of the environ-ment. To this end the Bank participates in domestic programs supporting specific environment friendly projects and develops its own solutions reducing loan costs.

• Loans extended on fulfilment of conditions of a Heating Renovation Support Act, in co-operation with the state Bank Gospodarstwa Krajowego. Borrowers engaging in tasks described in the regulation get financial premiums through the cancellation of 25% of the disbursed loans.

• Loans extended to finance the purchase of products and assembly of equipment serving environmental protec-tion purposes. Maximum loan amount may even cover 100% of the purchase and assembly costs. Where the Bank and the distributor or manufacturer of the equip-ment conclude appropriate agreements, loans may carry

12

preferential interest rates.• Loans to businesses realising projects in “third party

financing” tasks, which are extended to business compa-nies introducing new technologies in contractor’s objects, which generate savings or earnings from fees charged for the use of environmental resources, reduce fees paid for the commercial use of environmental resources, or result in other benefits. Loan payment schedules are adjusted to earnings or savings resulting directly from the undertakings realised.

• Loans extended with the use of funds supplied by for-eign financial institutions. BOÂ S.A. has now co-opera-tion agreements with the German bank Kreditanstalt für Wiederaufbau, the Council of Europe Development Bank and the European Investment Bank. Co-operation with these banks opens possibilities in financing infrastructure tasks on attractive terms, which also carries benefits to the cause of protection of environment as the inflow of foreign funding boosts the potential of the Polish system of financ-ing environmental projects.

Other financial instruments

BOÂ S.A. has other banking products as well that can realize environment friendly projects.

• European Offer is the term the Bank uses to propose its assistance, in co-operation with selected expert advisory services, in identifying investment projects eligible for pos-sible financial support from EU funds and providing good co-financing projects covered with EU programs. In its Eu-ropean Offer BOÂ S.A. grants bridge loans to cover quali-fied investment costs of projects refunded from EU funds, as well as supplementary loans to cover part of their costs that do not qualify for financing using funds supplied from the European Union. BOÂ S.A. will propose loans meeting needs and expectations in respect of the loan period, pay-ment schedule, principal payment grace, payment dates, interest rates, collateral terms.

• Financing projects in a Public-Private Partnership for-mula is a first banking product on the market dedicated directly to entities in the corporate and public finance segment interested in financing investment projects on

stanego kredytu. • Kredyty na zakup i monta˝ wyrobów s∏u˝àcych ochronie

Êrodowiska. Maksymalna kwota kredytu mo˝e wynieÊç nawet 100% kosztów zakupu i monta˝u tych wyrobów. W przypadku zawarcia porozumienia pomi´dzy bankiem a sprzedawcà, bàdê producentem urzàdzeƒ, oprocento-wanie nabiera preferencyjnego charakteru.

• Kredyty dla firm realizujàcych inwestycje w formule „trzeciej strony” przeznaczone sà dla przedsi´biorców wprowadzajàcych w obiektach zamawiajàcego nowe technologie, w celu uzyskania oszcz´dnoÊci lub wp∏ywów z op∏at eksploatacyjnych, zmniejszenia op∏at za gospodar-cze korzystanie ze Êrodowiska i innych. Sp∏aty kredytu do-stosowane sà do wp∏ywów lub oszcz´dnoÊci wynikajàcych bezpoÊrednio z realizowanego przedsi´wzi´cia.

• Kredyty udzielane ze Êrodków zagranicznych instytucji finansowych. Aktualnie BOÂ S.A. prowadzi wspó∏prac´ z niemieckim bankiem Kreditanstalt für Wiederaufbau, Bankiem Rozwoju Rady Europy i Europejskim Bankiem Inwestycyjnym. Wspó∏praca z tymi bankami umo˝liwia finansowanie na korzystnych warunkach zadaƒ infra-strukturalnych, w tym zwiàzanych z ochronà Êrodowiska, zwi´kszajàc mo˝liwoÊci polskiego systemu finansowania ekologii, poprzez dop∏yw Êrodków zagranicznych.

Inne instrumenty finansowe

W celu realizacji przedsi´wzi´ç proekologicznych BOÂ S.A. proponuje równie˝ inne produkty bankowe.

• Europejska Oferta to proponowana przez Bank, we wspó∏pracy z wybranymi firmami doradczymi, pomoc w identyfikacji zamierzeƒ inwestycyjnych pod kàtem mo˝liwoÊci dofinansowania z funduszy unijnych oraz zapewnienie korzystnego wspó∏finansowania projektów obj´tych programami unijnymi. W ramach Europejskiej Oferty BOÂ S.A. udziela kredytów pomostowych – na po-krycie kwalifikowanych kosztów inwestycji refundowanych z funduszy unijnych, a tak˝e kredytów uzupe∏niajàcych – na pokrycie cz´Êci kosztów, które nie zostanà zakwa-lifikowane do finansowania ze Êrodków Unii Europejskiej. BOÂ S.A. proponuje kredyty spe∏niajàce potrzeby i ocze-kiwania pod wzgl´dem: d∏ugoÊci okresu kredytowania,

Struktura kredytów proekologicznych udzielonych przez BOÂ S.A. w 2007 rokuStructure of environmental loans BOÂ S.A. extended in 2007

39,2% kredyty wspólne z NFOÂiGW/WFOÂiGW joint funding from NFOÂiGW & WFOÂiGW

1,5% ze Êrodków WFOÂiGW WFOÂiGW funds

17,0% z dop∏atami WFOÂiGW part subsidied by WFOÂiGW

4,1% ze Êrodków EFRWP EFRWP funds

31,0% ze Êrodków BOÂ S.A. BOÂ S.A. own funds

7,2% ze Êrodków EIB i CEB EIB & CEB funds

13

harmonogramu wyp∏at, karencji w sp∏acie kapita∏u, termi-nów sp∏at, oprocentowania, zabezpieczenia.

• Finansowanie przedsi´wzi´ç realizowanych w formule partnerstwa publiczno-prywatnego to pierwszy na ryn-ku, bankowy produkt dedykowany bezpoÊrednio podmio-tom segmentu korporacyjnego i finansów publicznych, zainteresowanym podj´ciem finansowania inwestycji na podstawie umowy PPP. Oferta ta obejmuje kredyty in-westycyjne – na realizacj´ projektów infrastrukturalnych oraz kredyty obrotowe – na sfinansowanie zapotrzebo-wania na kapita∏ obrotowy, wynikajàcego z biznesplanu przedsi´wzi´cia PPP. Ocena zdolnoÊci kredytowej do-konywana jest w oparciu o biznesplan przedsi´wzi´cia i umow´ PPP. D∏ugoÊç okresu kredytowania dostosowana jest do przep∏ywów finansowych z realizowanego zadania. Terminy oraz kwoty wyp∏at i sp∏at kredytu dostosowane sà do nak∏adów inwestycyjnych i przychodów generowanych przez projekt.

• Emisja obligacji jest coraz popularniejszym sposobem finansowania inwestycji, w tym inwestycji zwiàzanych z ochronà Êrodowiska. BOÂ S.A. jest w czo∏ówce ban-ków – organizatorów emisji niepublicznych obligacji ko-munalnych. Prowadzi tak˝e organizacj´ i obs∏ug´ emisji niepublicznych obligacji korporacyjnych. Emisja obligacji jako d∏u˝nych papierów wartoÊciowych charakteryzuje si´ relatywnie niskim kosztem i krótkim czasem pozyskania Êrodków, elastycznoÊcià programu i dodatkowo promocjà emitenta na rynku kapita∏owym. Ârodki z emisji obligacji mogà wspomagaç realizacj´ inwestycji proekologicznych.

Profesjonalizm i wsparcie

Dodatkowym wsparciem dla klienta poszukujàcego pomo-cy w realizacji przedsi´wzi´ç o charakterze proekologicznym jest unikalna struktura organizacyjna BOÂ S.A., posiadajàca pion techniczno-ekologiczny z G∏ównym Ekologiem Banku na czele. Oddzia∏y Banku zatrudniajà pracowników z wy˝szym wykszta∏ceniem technicznym w kierunkach zwiàzanych z ochronà Êrodowiska i legitymujàcych si´ doÊwiadczeniem za-wodowym (biura projektowe, administracja, wykonawstwo). To znaczàcy atut Banku, zarówno w kontaktach z klientami, jak i z punktu widzenia poprawnoÊci oceny ryzyka techniczno- -ekologicznego inwestycji oraz skutecznoÊci monitorowania jej realizacji. Ekolodzy dokonujà oceny ryzyka techniczno-ekolo-gicznego inwestycji, monitorujà jej przebieg, a tak˝e doradzajà potencjalnym klientom w zakresie:

• korzystania z oferty Banku, z uwzgl´dnieniem kredytów na preferencyjnych warunkach cenowych,

• pozyskiwania innych ni˝ kredyty BOÂ S.A. êróde∏ finanso-wania inwestycji proekologicznych,

• przygotowania monta˝u finansowego dla zapewnienia zbilansowania Êrodków na realizacj´ planowanych inwe-stycji,

• wymagaƒ formalno-prawnych zwiàzanych z realizacjà przedsi´wzi´ç s∏u˝àcych ochronie Êrodowiska.

public-private partnership agreements. The offer includes capital expense loans realizing infrastructure projects and capital working loans financing needs set out in business plans of public-private undertakings. Credit capacity is evaluated based on business plans of the public-private undertaking and the public-private partnership agree-ment. Loan periods are adjusted to cash flows from the task realized under the project. Loan disbursement and loan payment deadlines and amounts of are adjusted to expenses on the investment project and revenues gener-ated by the project.

• Bond issues are increasingly popular as ways of financ-ing investment projects, including investment projects re-lated to the protection of environment. BOÂ S.A. is one of banks arranging non-public municipal bond issues. The Bank also arranges and manages issues of non-public cor-porate bonds. Debt securities issues are characterised by relatively low costs and short time of arranging financing, flexibility of programs, and they have the added advan-tage of promoting issuers on the capital market. Funds col-lected through the issue of bonds may be used to support environment friendly projects.

Professionalism and support

Clients looking for help in realising environment friendly projects will find extra support in the unique organizational structure of BOÂ S.A., which features a standalone technical en-vironmental division headed by a Chief Ecologist of the Bank. Branches of the Bank have their own staff with higher techni-cal education in specialities related to environmental protection and with background in the profession (design offices, public administration, contractor services). This is a major advantage the Bank has, both in work with clients and in terms of expertise in technical environmental risk appraisal of investment projects and efficient monitoring of their progress. The Bank’s ecologists perform environmental risk appraisal of investment projects, provide monitoring, and advise would-be clients in respect of:

• possible uses of the Bank offered products, with a view to loans on preferential price conditions,

• finding sources of financing environment friendly projects other than BOÂ S.A. loans,

• designing syndications such that warrant sufficient finances for the realisation of projected investment projects,

• formal legal requirements related to projects contributing to the protection of environment.

14

In 2007, Bank Ochrony Ârodowiska S.A. extended 2508 loans to finance environmental projects, to a total PLN 1,005 mn, more than PLN 620 mn thereof in preferential loans and nearly PLN 385 mn in commercial lending.

W 2007 roku Bank Ochrony Ârodowiska S.A. udzieli∏ 2508 kredytów na finansowanie projektów ekologicznych, stanowiàcych kwot´ w wysokoÊci 1.005 mln z∏, w tym kredy-tów preferencyjnych na kwot´ ponad 620 mln z∏ i komercyjnych – prawie 385 mln z∏.

EFEKTY EFFECTS

WartoÊç inwestycji proekologicznych zrealizowanych w latach 1991 - 2007przy udziale kredytów BOÂ S.A. w podziale na dziedziny ochrony Êrodowiska

Value of tasks completed with support from BOÂ S.A. loans in 1991–2007, by environmental protection area

Struktura kredytów proekologicznych udzielonych przez BOÂ S.A. w latach 1991 - 2007

Structure of environmental loans BOÂ S.A. extended in 1991–2007

19 273 mln PLN – ochrona atmosfery air protection

5 839 mln PLN – ochrona wód, gospodarka wodna water resource protection, management

1 284 mln PLN – ochrona ziemi soil protection

183 mln PLN – monitoring, ochrona przyrody, edukacja ekologiczna monitoring, nature conservation, ecology awareness

2 664 110 000 PLN – we wspó∏pracy z NFOÂiGW In co-operation with NFOÂiGW

2 461 828 000 PLN – wspólne finansowanie z NFOÂiGW i WFOÂiGW syndication with NFOÂiGW & WFOÂiGW

1 887 392 000 PLN – kredyty komercyjne commercial loans

707 897 000 PLN – we wspó∏pracy z WFOÂiGW in co-operation with WFOÂiGW

119 516 000 PLN – ze Êrodków EFRWP EFRWP Counterpart Fund funding

15

From 1991 to end 2007, BOÂ S.A. granted loans to finance more than 41 thousand environment friendly projects, to a to-tal amount of nearly PLN 8 billion. This illustrates the Bank’s foremost role in financing actions in respect of environmental protection in Poland.

Project monitoring

Environment friendly investments financed with Bank Ochrony Ârodowiska loans are to produce measurable benefits. No project will be approved for completion unless the projected material and environmental benefits have been attained.

The main goal of monitoring environmental resources is to identify any environmental risks, especially to notice as early as possible obstacles likely to hamper the progress of work on a task or attainment of any declared material or environmental benefit. Environmental monitoring is maintained from the angle of the particular areas of environment and types of pollution the given task is about and where the declared material or environ-mental benefits are to be attained, and it involves:

• on-site inspections where a project is located and, where necessary, at the seat of the investor,

• garnering information relevant to environmental risk on investment projects,

• watching the financial clearance of investment projects,• approval of material and environmental benefits having

been attained.In cases of loans extended under contracts with donors,

monitoring of loan supported investments may cover other ar-eas related to the projects.

Tasks will finally be cleared with an assessment of the bene-fit to environment which has resulted from the completion of all targets determining the project value and its implicit indexes.

Environmental impacts

Of all environment friendly projects BOÂ S.A. supported with loans, altogether 2,489 tasks were completed with the Bank loans in 2007. These projects produced major environ-mental benefits:

• In air protection:– dust emission reduced 7,113 tons/year– sulphur dioxide emission reduced 2,724 tons/year– carbon dioxide emission reduced 280,961 tons/year– nitric oxide emission 897 tons/year– heat and prime energy loss

and consumption reduced 400 GJ/year – electric energy generation

from renewable sources 80,136 MWh/year

• In water resource protection and management:– sewage treatment plant throughput added 3,025 m3/d– sewerage systems length added 209 km– water purification station capacity added 1,130 m3/h

• In soil protection:– waste amount neutralized

or raw materials salvaged 30,610 tons/year– landfill capacity added 217,000 m3

W okresie od 1991 do koƒca 2007 roku w BO S.A. udzie-lono kredytów na finansowanie ponad 41 tysi´cy przedsi´wzi´ç proekologicznych, a ∏àczna kwota Êrodków udost´pnionych na ten cel to prawie 8 miliardów z∏otych. To potwierdza olbrzymià rol´ Banku w finansowaniu dzia∏aƒ z zakresu ochrony Êrodowiska w Polsce.

Monitoring inwestycji

Inwestycje proekologiczne finansowane kredytami Banku Ochrony Ârodowiska charakteryzujà si´ wymiernymi efektami. Uzyskanie planowanego efektu rzeczowego i ekologicznego jest jednym z warunków rozliczenia realizacji zadaƒ.

Podstawowym celem monitoringu ekologicznego jest iden-tyfikacja ryzyka ekologicznego, a w szczególnoÊci odpowiednio wczesne wykrywanie zagro˝eƒ dla w∏aÊciwego, zgodnego z har-monogramem przebiegu realizacji zadania oraz dla osiàgni´cia planowanego efektu rzeczowego i ekologicznego. Monito-ring ekologiczny prowadzony jest pod kàtem tych dziedzin Êrodowiska i tych zanieczyszczeƒ, których dotyczy realizowane zadanie oraz deklarowany efekt ekologiczny, i obejmuje:

• inspekcje w miejscu, w którym zlokalizowana jest inwesty-cja oraz, o ile jest to uzasadnione, w siedzibie inwestora,

• gromadzenie istotnych z punktu widzenia ryzyka ekolo-gicznego informacji na temat inwestycji,

• monitorowanie rozliczeƒ finansowych inwestycji,• rozliczanie osiàgni´cia efektu rzeczowego i ekologicznego.W przypadku kredytów udzielanych na podstawie umów

z donatorami, monitoring kredytowanych inwestycji mo˝e obejmowaç dodatkowo inne obszary zwiàzane z kredytowanà inwestycjà.

Ostateczne rozliczenie zadania uwarunkowane jest m.in. rozliczeniem efektu ekologicznego, stanowiàcego wynik zreali-zowania wszystkich za∏o˝eƒ, które stanowi∏y podstaw´ wylicze-nia jego wielkoÊci, oraz osiàgni´cie za∏o˝onych wskaêników.

Efekty ekologiczne

SpoÊród inwestycji proekologicznych kredytowanych przez BOÂ S.A. w 2007 roku, zakoƒczono i przekazano do u˝ytkowania 2489 zadaƒ. Dzi´ki tym inwestycjom osiàgni´to istotne efekty ekologiczne:

• w dziedzinie ochrony atmosfery– redukcja emisji py∏u 7 113 ton/rok– redukcja emisji dwutlenku siarki 2 724 ton/rok– redukcja emisji dwutlenku w´gla 280 961 ton/rok– redukcja emisji tlenków azotu 897 ton/rok– zmniejszenie zu˝ycia i strat ciep∏a

oraz zu˝ycia energii pierwotnej 400 GJ/rok – produkcja energii elektrycznej

ze êróde∏ odnawialnych 80 136 MWh/rok

• w dziedzinie ochrony wód i gospodarki wodnej– wzrost przepustowoÊci oczyszczalni Êcieków 3 025 m3/d– wzrost d∏ugoÊci sieci kanalizacyjnej 209 km– wzrost wydajnoÊci stacji uzdatniania wody 1 130 m3/h

• w dziedzinie ochrony powierzchni ziemi– iloÊç unieszkodliwionych odpadów

i odzyskanych surowców wtórnych 30 610 ton/rok– wzrost pojemnoÊci sk∏adowisk 217 tys. m3

16

Jednym z istotnych pozakomercyjnych zadaƒ Banku Ochrony Ârodowiska jest kszta∏towanie postaw proekologicz-nych, popularyzacja najlepszych zachowaƒ, stymulacja rynku w kierunku podejmowania przedsi´wzi´ç s∏u˝àcych ochronie Êrodowiska, krzewienie fachowej wiedzy, wychodzàcej poza sfer´ bankowoÊci.

Zawsze obecny

Bank Ochrony Ârodowiska jest obecny od poczàtku swojego istnienia w dziennikach i czasopismach o zasi´gu zarówno ogól-nopolskim, jak i regionalnym. Informacje dotyczàce bie˝àcej dzia∏alnoÊci Banku, form kredytowania przedsi´wzi´ç proekologicznych, efektów uzyskanych w wy-niku zrealizowanych przedsi´wzi´ç, kredy-towanych przez Bank, jak i informacje o pozycji BO S.A. w finansowaniu ochrony Êrodowiska w Polsce, ukazywa∏y si´ w takich czaso-pismach, jak: Rzeczpospolita, Gazeta Prawna, Puls Biznesu, Gazeta Finansowa, Gazeta Krakowska, G∏os Pomorza, Dziennik ¸ódzki, Dzien-nik Podhalaƒski, Kurier Szczeciƒski i wielu innych. BO S.A. akcentuje równie˝ swojà obecnoÊç w szeregu wydawnictw bran˝owych, takich jak: Ekologia, Ochro-na Ârodowiska, Fundusze Europejskie, Przeglàd Komu-nalny, Czysta Energia, Dorad-ca Energetyczny, Instal, Przeglàd Techniczny oraz innych licznych wydawnictwach i czasopismach z za-kresu ochrony i in˝ynierii Êrodowiska.

Na ∏amach tych wydawnictw pracow-nicy Banku – ekolodzy – majà mo˝liwoÊç prezentowania zarówno oferty Banku, jak i opinii dotyczàcych wielu zagadnieƒ zwiàzanych z ochronà Êrodowiska, takich jak wykorzystanie odnawialnych êróde∏ energii, efektywne wykorzystanie energii, bezpieczne usuwanie azbestu, zagospodarowanie odpadów czy oczyszczanie Êcieków.

Bliski kontakt i wspó∏praca z wydawnictwa-mi bran˝owymi umo˝liwia prowadzenie bie˝àcej analizy zachodzàcych w naszym kraju przemian prawnych, gospodar-

A major non-commercial tasks Bank Ochrony Ârodowiska pursues is to call forth environment friendly attitudes, to po-pularise the best behaviours, to gear the market towards taking up projects serving environmental protection purposes, disse-mination of expert knowledge extending beyond the sphere of banking.

Always there

Bank Ochrony Ârodowiska has right from the outset been present in all-Poland and regional dailies and journals. Infor-mation on the Bank’s current activities, various lending types

in support of environment friendly projects, benefits attained as a result of completed projects, lo-

ans offered by the Bank, as well as informa-tion on BOÂ S.A.’s position in financing

environmental protection in Poland, were published in journals such as

Rzeczpospolita, Gazeta Prawna, Puls Biznesu, Gazeta Finanso-wa, Gazeta Krakowska, G∏os Pomorza, Dziennik ¸ódzki, Dziennik Podhalaƒski, Kurier Szczeciƒski and many more. BOÂ S.A. also demonstra-tes its presence in many publications of the industry such as Ekologia, Ochrona Ârodowiska, Fundusze Euro-pejskie, Przeglàd Komunal-

ny, Czysta Energia, Doradca Energetyczny, Instal, Przeglàd

Techniczny and many more pu-blications and journals in the area

of environmental protection and en-gineering.Such publications give the Bank staff

– ecologists – opportunities to present the Bank offer and to articulate opinions con-cerning many issues connected with envi-ronmental protection, such as renewable

energy sources, efficient energy use, safe removal of asbestos, waste management or

sewage treatment.Close contacts to and co-operation with in-

dustry publications provide a platform for conducting current analysis of changes in the regulatory framework,

economy, technical and technology changes taking place in this country, also those connected with Poland’s European Union

NIE TYLKO PIENIÑDZE

IT’S NOT ONLY MONEY

17

membership. Owing to that the Bank can flexibly adjust its loan offer to needs of what is a tough market.

Promotion of the Bank’s environmental mission is part of the BOÂ S.A. prominent presence in the International Environmen-tal Fair POLEKO every year. The logo of the Bank has become firmly established as part of the scenery of the POLEKO fair, where dozens of exhibitions are hosted of products and services from the world over. The exhibition is a very special venue, for every autumn it bring together nearly all institutions engaged in environmental protection in Poland. BOÂ S.A. is considered a „dinosaur” at the POLEKO, and the green leaf in its logo has for years now been seen as a friendly welcome to all visitors to come by for a talk at the Bank stand.

Proud examples

Bank Ochrony Ârodowiska actively participates in many re-gular events of educational character, popularising environment

friendly actions. Sponsoring the “Clean the World” action, an “Earth Day” event, a contest called

“Keep Your Environment Clean” under the auspices of the Minister of Envi-

ronmental Protection, a “Recycling Marathon Race”, a Recycling

Cup competition organised by the journal “Przeglàd Komu-

nalny” – the Bank makes a vital contribution in spreading environmental education to the Polish people. BOÂ S.A. also takes part in many lo-cal initiatives, to men-tion but a contest called “Ekolaury” or-ganised by the Polish Ecology Chamber, a contest called “Environ-ment in Ma∏opolska”,

conferences staged by the Foundation “Zielone

P∏uca Polski” [Green Lungs of Poland], Encounters with

Nature and the Arts “Uroczy-sko”, All-Poland Championship in

Meadow Mowing in the Biebrzaƒski National Park.Environmental activity promotion is one

purpose of Bank Ochrony Ârodowiska „KLON” [Maple Leaf] award granted to Clients for outstanding ac-

complishments in business and environmental protection. The award is granted by the Bank authorities to entrepreneurs con-ducting activity in ways warranting the best possible protection of environment.

Starting with the young …

Age is of key importance in any education, including educa-tion towards environmental awareness. With this in mind Bank Ochrony Ârodowiska directs its financial support to help schools and organisations staging Environmental Knowledge Olympiads, in which children and young people get to know the complex issues and the role of environmental protection in the world today. This is essentially like investing in the youngest in our society which is yielding effects already now, as it helps raise

czych, technicznych i technologicznych, tak˝e tych zwiàzanych z cz∏onkostwem Polski w Unii Europejskiej. Dzi´ki temu Bank w sposób elastyczny mo˝e dostosowywaç swojà ofert´ kredytowà do potrzeb bardzo wymagajàcego rynku.

Propagowanie ekologicznej misji Banku wpisane jest w co-roczny udzia∏ BOÂ S.A. w Mi´dzynarodowych Targach Ekolo-gicznych POLEKO. Logo Banku w sposób trwa∏y wtopi∏o si´ ju˝ w sceneri´ Targów, na których swoje wyroby i us∏ugi prezentujà dziesiàtki wystawców z ca∏ego Êwiata. Ta impreza wystawienni-cza jest miejscem szczególnym, przyciàga bowiem ka˝dorazowo w okresie jesiennym niemal wszystkie instytucje zaanga˝owane w ochron´ Êrodowiska w Polsce. BOÂ S.A. zaliczany jest do „di-nozaurów” POLEKO, a zielony liÊç z jego logo od wielu ju˝ lat przyjaênie wita wszystkich odwiedzajàcych Targi, zapraszajàc do d∏u˝szego pobytu i rozmowy w stoisku Banku.

Dobre przyk∏ady

Bank Ochrony Ârodowiska uczestniczy aktywnie w wielu cyklicznych imprezach o charakterze edukacyjnym, popularyzujàcych dzia∏ania proekologiczne. Sponsorujàc akcj´ „Sprzàtanie Âwiata”, obchody „Dnia Ziemi”, konkurs „Dbaj o Êrodowisko” pod patronatem Ministra Ârodowiska, „Mara-ton Recyklingu”, konkurs „Przeglàdu Komunalne-go” o Puchar Recyklin-gu – Bank w sposób ˝ywotny wnosi swój wk∏ad w edukacj´ ekologicznà polskie-go spo∏eczeƒstwa. BO S.A. bierze udzia∏ tak˝e w licznych ini-cjatywach lokalnych, takich jak: konkurs Polskiej Izby Ekologii – „Ekolaury”, konkurs „Eko-logiczna Ma∏opolska”, kon ferencje Fundacji „Zie-lone P∏uca Polski”, Spotkania z Naturà i Sztukà „Uroczysko”, Mistrzostwa Polski w Koszeniu ¸àk w Biebrzaƒskim Parku Narodo-wym.

Propagowaniu ekologicznych dzia∏aƒ s∏u˝y przyznawanie klientom Banku Ochrony Ârodowiska nagrody „KLON”, za szczególne dokonania gospodarcze i ekologiczne. Jest to nagroda, którà w∏adze Banku wyró˝niajà przedsi´biorców prowadzàcych dzia∏alnoÊç w spo-sób zapewniajàcy jak najlepszà dba∏oÊç o ochron´ Êrodowiska.

Czym skorupka za m∏odu nasiàknie…

W procesie ka˝dej edukacji, w tym tak˝e ekologicznej, szczególne znaczenie odgrywa wiek jej uczestników. Majàc to na uwadze, Bank Ochrony Ârodowiska kieruje wsparcie finan-sowe na pomoc szko∏om i organizacjom prowadzàcym Olim-piady Wiedzy Ekologicznej, podczas których dzieci i m∏odzie˝ w nich uczestniczàca poznajà z∏o˝onoÊç zagadnieƒ i rol´ ochro-ny Êrodowiska we wspó∏czesnym Êwiecie. To swoistego rodzaju inwestowanie w najm∏odszà cz´Êç naszego spo∏eczeƒstwa przy-nosi efekty ju˝ w chwili obecnej, dzi´ki wzrostowi ÊwiadomoÊci

18

ekologicznej nie tylko uczestników tych olimpiad, ale tak˝e ich rodzin i Êrodowisk. BO S.A. wspiera te˝ redakcj´ „Agro Serwisu”, organizujàcà od kilku lat konkurs „Z ekologià na co dzieƒ”, Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich w konkursie im. S. Myczkowskiego na publikacj´ o tematyce ekologicznej oraz szkolne ko∏a ekologiczne. Bank Ochrony Ârodowiska ufundo-wa∏ tak˝e stypendia dla najlepszych studentów z wydzia∏ów ochrony Êrodowiska i bankowoÊci, z 11 oÊrodków akademickich w Polsce.

Oszcz´dzasz i pomagasz

Umiej´tne po∏àczenie atrakcyjnego produktu bankowego z korzyÊcià dla Êrodowiska to sztuka, którà Bank Ochrony Ârodowiska opanowa∏ i z powodzeniem stosuje, stale doskonalàc.

Karta Kredytowa BOÂ S.A. z programem affinity jest pierw-szà na polskim rynku, która wspomaga dzia∏ania na rzecz ochrony Êrodowiska. Zosta∏a przygotowana specjalnie w celu zaspokojenia potrzeb najbardziej wymagajàcych klientów, a równoczeÊnie z myÊlà o unikatowej przyrodzie Biebrzaƒskiego Parku Narodowego. Ka˝dy, kto kupi kart´ kredytowà z programem affinity, aktywnie przyczy-nia si´ do poprawy jakoÊci Êrodowiska tego Parku. Od ka˝dej takiej wydanej karty Bank przekazuje cz´Êç z w∏asnych Êrodków finanso-wych na ratowanie ˝yjàcych w BPN gatunków zwierzàt i wsparcie rozwoju naturalnych ekosystemów polskiej przyrody.

W ofercie BO S.A. stale dost´pne sà tak zwane „lokaty ze zwierz´tami”. Sà to produkty depozytowe o atrakcyjnym opro-centowaniu, od których Bank z w∏asnych Êrodków dokonuje odpi-sów na rzecz ochrony ginàcych gatunków zwierzàt. W 2007 roku w ten sposób zosta∏y wsparte programy ochrony czajki i sieweczki. Wprowadzono tak˝e lokat´ wspomagajàcà program ochrony bo-ciana. Od ka˝dej za∏o˝onej „lokaty z boçkiem” Bank przeznacza odpisy z w∏asnych Êrodków na rzecz Fundacji Zielone P∏uca Polski. Na programy ochrony zagro˝onych wygini´ciem zwierzàt Bank przekaza∏ – od czasu za∏o˝enia w 2000 roku pierwszej takiej lokaty – ∏àcznie kilkaset tysi´cy z∏otych.

W 2008 roku BO S.A. wprowadzi∏ do swojej oferty atrakcyjny produkt lokacyj-no-ubezpieczeniowy „Oszcz´dzaj z ry-siem”, przygotowany wspólnie z PZU ˚ycie SA. ¸àczy on w sobie cechy wysoko oprocentowanej lokaty bankowej i po-lisy ubezpieczeniowej oraz dodatkowo wspiera ochron´ polskiego rysia ˝yjàcego na wolnoÊci w Kampinoskim Parku Narodo-wym. Program reintrodukcji, czyli nauki ˝ycia na swobodzie, jaki prowadzi Kampinoski Park Narodowy, jest eksperymentalnym zamierzeniem w skali Êwiatowej ze wzgl´du na to, ̋ e zwierz´ta, któ-re sà tam osiedlane, pochodzà z ogrodów zoologicznych. Mi´dzy innymi dzi´ki aktywnoÊci i wsparciu BO S.A. obecnie w Kampinosie ˝yje na wolnoÊci ju˝ oko∏o 15 rysiów. A b´dzie ich jeszcze wi´cej, poniewa˝ co 5 lat populacj´ wzbogaca si´ o ko-lejne osobniki. Rysie otrzymujà nie tylko specjalistycznà pomoc w poczàtkowym okresie adaptacji do nowych warunków, ale tak˝e podczas ca∏ego pobytu w swoim nowym domu.

W okresie od 26 maja do 26 czerwca 2008 roku Bank przepro-wadzi∏ subskrypcj´ Inwestycyjnego Programu Strukturyzowane-go „Bogactwa Natury”. Program opiera∏ si´ na unikalnej kompo-zycji instrumentów finansowych, tj.: cenach zbó˝, akcjach spó∏ek zwiàzanych z przemys∏em wodnym, cenach metali szlachetnych. Kontynuujàc lini´ ekologicznà produktów, od ka˝dego sprzedane-go produktu Bank przekaza∏ cz´Êç w∏asnych Êrodków na ochron´ Narwiaƒskiego Parku Narodowego.

environmental awareness not only among participants in the olympiads but also their families and milieux. BOÂ S.A. further supports the editors of „Agro Serwis”, an organisation staging a competition dubbed „Ecology every day” for several years now; the Polish Journalists Union (SDP) in its S. Myczkowski competi-tion for environmental publications and environmental circles at schools. Bank Ochrony Ârodowiska also granted scholarships for top students in environmental protection and banking, from 11 academic centres in Poland.

Savings help

The skilful combination of an attractive banking product with benefits to the environment is an art Bank Ochrony Ârodowiska has mastered and is using with great success, and continues to improve all the time.

BOÂ S.A.’s credit card with an affinity programme is the first such card on the Polish market, which supports actions for environmental protection purposes. The card was designed specially to meet needs of the most demanding Clients and to highlight the unique natural amenities of the Biebrzaƒski Natio-nal Park. Every client buying the affinity credit card contributes actively to improving the quality of environment in that unique park. The Bank taps every such card for assigning part of its own earnings to saving animal species living in the park and suppor-ting development of natural ecosystems in Poland.

BOÂ S.A. always keeps in its offer what it calls „animal de-posits”. Those are deposit products at attractive interest rates the Bank subsequently taps for its own funds to be charged off to the benefit of programs protecting declining animal species. In 2007, such charge-offs supported programmes protecting the lapwing and the plover. The Bank also launched a deposit sup-porting a stork protection programme. The Bank taps its own

earnings on every „Stork Deposit” to benefit the Foundation Zielone P∏uca Polski [Green Lungs of Poland]. From

2000, the year a first such deposit was opened, the Bank spent a total of several hundred thousand

z∏otys to programs protecting declining animal species.

In 2008, BOÂ S.A. introduced an attrac-tive deposit-insurance product „Save with the Lynx” in its offer prepared together with PZU ̊ ycie S.A. It combines features of a high interest bank deposit and an insurance policy and on top thereof it supports protection of

the Polish lynx which lives wild in the Kampi-noski National Park. The Kampinoski National

Park conducts a reintroduction program, to get animals to learn living wild, an experimental un-

dertaking unique in the world as the animals put on the programme were all born in zoos. Among other things

Thanks to BOÂ S.A. actions and support, some 15 wild lynx fe-males live now at the Kampinoski National Park. And this number is likely going to grow as the population grows at a 5 year cycle as new animals appear in it. The lynxes are provided specialised assistance not only in the initial period of adaptation to new con-ditions but throughout their lifetime in their new home.

From 26 May to 26 June 2008 the Bank conducted a sub-scription called „Riches of Nature” Structured Investment Programme. The Programme relied on a unique composition of financial instruments, i.e., grain prices, shares of water resource management companies, precious metal prices. In line with its environmental product tradition, the Bank continued to charge off part of its own earnings from every product sold to the fund for the protection of the Narwiaƒski National Park.

19

„Zero Emissions” Programme

In June 2008, the Bank launched a Programme called „BOÂ S.A.: a Climate Friendly Bank”. Within the framework of the programme, the Bank is the first financial institution in Po-land to declare itself willing to submit to a climate audit – assess-ing the operation of the Bank generating extra energy and heat consumption, car fuel emissions, waste production, and other daily activities encumbering the environment. Effects of such actions will be recalculated to carbon dioxide emissions based on a methodology developed by Poland’s Instytut na rzecz Ekorozwoju and consulted with the Bank’s own specialists.

An audit is a first step. Subsequent stages will see actions taken to offset carbon dioxide emissions and to ease the burden to environment of the Bank’s operation. Professional actions contributing to climate protection, designed to offset fully the impact of BOÂ S.A. operations on the environment, highlight the Bank’s environmental brand, but above all they set a proud example for other institutions.

Dom Maklerski BOÂ S.A. – supporting

the mission of the Bank

The BOÂ Capital Group includes, next to Bank Ochrony Ârodowiska, a brokerage service called Dom Maklerski Banku Ochrony Ârodowiska S.A. From 1995 the brokerage house has offered its clients investment accounts, portfolio manage-ment, investments foreign, and a set of various market analyses. DM BOÂ S.A. is also an active member of Towarowa Gie∏dy Energii S.A. energy trade exchange in Warsaw, acting as inter-mediary for clients in concluding transactions on ownership rights resulting from certificates of origin for energy generated from renewable sources and in highly efficient co-generation, and also in trading rights to carbon dioxide emissions.

In 2008 the Bank also started preparing for accession to a Nord Pool Clearing system, to work as clearing bank for Dom Maklerski BOÂ S.A. As Nord Pool Clearing member, DM BOÂ S.A. will transact client orders for emission rights trad-ing, in accordance with the UN Framework Convention on Cli-mate Change (UNFCCC) standards and the Kyoto Protocol.

Program „Zero Emisji”

W czerwcu 2008 roku Bank rozpoczà∏ realizacj´ Programu „BO bankiem przyjaznym klimatowi”. W ramach programu Bank, jako pierwsza instytucja finansowa w Polsce, zadeklaro-wa∏ poddanie si´ audytowi badajàcemu wp∏yw funkcjonowa-nia Banku na stan klimatu: zu˝ycia energii elektrycznej i ciep∏a, emisji spalin z pojazdów, wytwarzania odpadów i innych co-dziennych, obcià˝ajàcych Êrodowisko dzia∏aƒ. Efekty tych dzia∏aƒ zostanà przeliczone na emisj´ dwutlenku w´gla wed∏ug metodologii opracowanej przez Instytut na rzecz Ekorozwoju i uzgodnionej ze specjalistami BO S.A.

Audyt to pierwszy krok. W kolejnych etapach planu-je si´ podj´cie dzia∏aƒ offsetujàcych emisj´ dwutlenku w´gla i ograniczajàcych ucià˝liwoÊç funkcjonowania Banku dla Êrodowiska. Profesjonalne dzia∏ania na rzecz ochrony klimatu, polegajàce na pe∏nym zrekompensowaniu wp∏ywu BO S.A. na Êrodowisko, to nie tylko podkreÊlenie ekologicznej marki Banku, ale przede wszystkim dobry przyk∏ad dla innych instytucji.

Dom Maklerski BOÂ S.A. – wsparcie

misji Banku

W Grupie Kapita∏owej BOÂ obok Banku Ochrony Ârodowiska od 1995 roku funkcjonuje Dom Maklerski Banku Ochrony Ârodowiska S.A. Oferuje on swoim klientom prowadzenie ra-chunków inwestycyjnych, zarzàdzanie portfelem, inwestycje zagraniczne, a tak˝e szereg analiz rynku. DM BOÂ S.A. jest te˝ aktywnym cz∏onkiem Towarowej Gie∏dy Energii S.A. w War-szawie, poÊredniczàc w imieniu swoich klientów w zawiera-niu transakcji na rynku praw majàtkowych, wynikajàcych ze Êwiadectw pochodzenia dla energii wyprodukowanej w odna-wialnych êród∏ach oraz w wysokosprawnej kogeneracji, a tak˝e na rynku uprawnieƒ do emisji dwutlenku w´gla.

W 2008 roku rozpocz´∏y si´ przygotowania dotyczàce przystàpienia Banku do systemu Nord Pool Clearing, w charak-terze banku rozliczeniowego dla Domu Maklerskiego BOÂ S.A. Dom Maklerski Banku, jako cz∏onek gie∏dy Nord Pool, b´dzie realizowa∏ zlecenia handlu prawami do emisji zanieczyszczeƒ na zlecenie swoich klientów, w ramach wype∏niania zobowiàzaƒ Ramowej Konwencji Klimatycznej i Protoko∏u z Kioto.

BOÂ S.A. W ROKU OCHRONY KLIMATU

BOÂ S.A. IN THE CLIMATE

PROTECTION YEAR

20

BOÂ S.A. W LICZBACH

BOÂ S.A. IN FIGURES

OA - ochrona atmosfery èród∏o: opracowanie Departamentu Projektów Ekologicznych air protection Source: own materials of BOÂ S.A. Ecology Department

OW - ochrona wód water protection

GW - gospodarka wodna water resource management

MN - monitoring monitoring

OP - ochrona przyrody nature protection

EE - edukacja ekologiczna environmental awareness programs

WartoÊç inwestycji proekologicznych zrealizowanych w latach 1991 - 2007 w oparciu o kredyty udzielone przez BOÂ S.A.Value of environmental investment projects realized in 1991 - 2007 financed with BOÂ S.A. loans

Rodzaj kredytuInvestments financed

OA OW + GW OZ MN + OP + EE Razem

liczba number

wartoÊç [mln zł]value

[PLN mln]

liczba number

wartoÊç [mln zł]value

[PLN mln]

liczba number

wartoÊç [mln zł]value

[PLN mln]

liczba number

wartoÊç [mln zł]value

[PLN mln]

liczba number

wartoÊç [mln zł]value

[PLN mln]Ze Êrodków NFOÂiGWUsing NFOÂiGW funds 456 966,17 411 2 123,46 75 279,04 8 146,40 950 3 515,08

Z dopłatami NFOÂiGWWith interest subsidized by

NFOÂiGW363 970,49 464 1 465,27 60 210,22 4 21,24 891 2 667,22

Linie kredytowe NFOÂiGWNFOÂiGW credit lines 8 611 1 019,36 1 687 959,30 544 504,09 10 8,32 10 852 2 491,07

Ze Êrodków WFOÂiGWUsing WFOÂiGW funds 3 425 203,53 168 57,72 19 5,69 0 0,00 3 612 266,93

Z dopłatami WFOÂiGW i GFOÂiGW

With interest subsidized by WFOÂiGW & GFOÂiGW

5 923 633,90 614 467,55 106 50,91 3 0,10 6 646 1 152,46

Kredyty wspólne z NFOÂiGW i WFOÂiGW

Syndication with NFOÂiGW & WFOÂiGW

32 5 918,85 61 304,86 6 100,85 0 0,00 99 6 324,56

Komercyjne proekologiczneCommercial loans 3 421 9 557,53 152 461,43 43 133,19 22 6,61 3 638 10 158,76

Razem 22 231 19 269,83 3 557 5 839,59 853 1 283,99 47 182,67 26 688 26 576,09

21

èródło: opracowanie Departamentu Projektów Ekologicznych / Source: own materials of BOÂ S.A. Ecology Department

Efekty ekologiczne uzyskane w latach 1991 - 2007 w wyniku zakoƒczenia inwestycji kredytowanych przez BOÂ S.A.Environmental benefits obtained in 1991-2007 following investments projects credit financed by BOÂ S.A.

OkresPeriod

Redukcja emisjiEmission reduction

PrzepustowoÊç oczyszczalni

ÊciekówWaste treatment plant throughput

DługoÊç sieci kanalizacyjnej

Sewerage systems lenght

IloÊç unieszkodliwia-nych odpadów lub

odzyskanych surow-ców wtórnych

Neutralized waste or salvaged raw

materials

PojemnoÊç skła-dowisk

Landfill capacity

Produkcja/oszcz´dnoÊç energii

elektrycznejElectricity output

savings

pył/dust[Mg/a]

SO2[Mg/a]

NOx[Mg/a]

CO2[Mg/a] [m3/24 h] [km] [Mg/a] [tys. m3] [MWh/a]

1991-1993 14 000 4 600 432 000 189 561

1994 25 000 10 000 78 211 211 102 592

1995 10 360 3 200 5 500 258 613 347 2 400

1996 17 980 165 217 5 890 150 631 796 1 604 25 431

1997 27 210 132 521 6 571 287 309 627 3 233 20 742

1998 10 314 35 922 1 769 311 619 434 2 140 21 576

1999 10 491 37 880 1 140 294 134 394 1 014 11 379

2000 4 486 4 240 294 148 026 624 201 376 880 6 368

2001 1 394 419 120 221 014 369 96 797 1 452 24 828

2002 3 263 24 189 552 70 637 75 349 349 139 350 240 10 389

2003 421 4 931 17 082 309 597 49 528 301 15 460 600 6 805

2004 485 14 457 129 37 710 5 428 595 502 919 82 16 590

2005 2 996 345 554 27 749 7 595 273 1 342 234 710 7 905

2006 327 3 847 761 290 912 11 336 322 375 118 21 181 717

2007 7 113 2 724 897 280 961 3 025 209 30 610 217 80 136

Razem 135 839 444 492 41 336 1 017 565 2 466 819 5 931 2 703 864 15 746 413 866

èródło: opracowanie Departamentu Projektów Ekologicznych / Source: own materials of BOÂ S.A. Ecology Department

Struktura kredytów proekologicznych udzielonych przez BOÂ S.A. w latach 1991 - 2007Structure of environmental loans BOÂ S.A. extended in 1991-2007

Rok udzielenia

kredytuYear loan granted

We współpracy z NFOÂiGW

In co-operation with NFOÂiGW

We współpracy z WFOÂiGW

In co-operation with WFOÂiGW

Wspólne finansowa-nie z NFOÂiGW

i WFOÂiGWCo-financing

with NFOÂiGW & WOÂiGW

Ze Êrodków Fundacji Polska WieÊ 2000

Using Polaska WieÊ 2000 foundation

funds

Ze Êrodków EFRWP Counterpart Fund

Using EFRWP funds

Kredyty komercyjne

Commercial loans

RazemTotal

tys. zł‘000 PLN

liczbanumber

tys. zł‘000 PLN

liczbanumber

tys. zł‘000 PLN

liczbanumber

tys. zł‘000 PLN

liczbanumber

tys. zł‘000 PLN

liczbanumber

tys. zł‘000 PLN

liczbanumber

tys. zł‘000 PLN

liczbanumber

1991 13 849 57 13 849 571992 47 569 125 47 569 1251993 79 445 174 10 124 25 2 791 42 92 360 2411994 119 351 190 17 721 88 113 500 3 915 20 251 487 3011995 215 110 260 15 238 93 467 211 11 1 362 11 698 921 3751996 512 859 3 436 25 670 55 158 632 4 2 257 14 699 418 3 5091997 393 561 3 346 24 419 151 294 211 4 4 027 25 716 219 3 5261998 179 277 690 52 725 1 005 4 530 2 254 9 3 464 20 8 416 114 248 665 1 8401999 151 626 500 48 945 1 384 7 471 4 351 14 210 2 355 928 3 505 564 531 5 4092000 99 046 297 30 062 775 3 291 2 180 6 2 238 15 203 751 4 571 338 568 5 6662001 145 989 180 15 706 601 2 480 1 9 193 130 209 653 3 097 383 021 4 0092002 127 566 261 24 043 592 22 785 3 9 382 96 57 144 1 796 240 920 2 7482003 64 394 111 45 776 1 020 65 000 2 14 164 96 97 762 1 317 287 096 2 5462004 229 795 981 46 383 1 003 423 993 3 12 984 73 201 351 1 226 914 506 3 2862005 258 303 1 507 58 458 826 284 675 4 5 911 29 165 427 948 772 774 3 3142006 26 369 125 107 207 1 050 220 159 6 9 707 47 203 316 881 566 758 2 1092007 185 420 1 739 393 889 7 40 910 182 384 644 580 1 004 863 2 508

Razem 2 664 110 12 240 707 897 10 407 2 461 828 56 785 29 119 516 802 1 887 392 18 035 7 841 526 41 569

Oddzia∏ w Bia∏ymstoku, Celina Osypiuk,085 74 22 156 w. 19, celina.osypiuk@bosbank.pl

Oddzia∏ w Bydgoszczy, Marek Ramczyk,052 33 98 853, kom. 515 111 504, marek.ramczyk@bosbank.pl

Oddzia∏ w Cz´stochowie, Mieczys∏aw Derczyƒski,034 37 73 845, kom. 515 111 456, mieczyslaw.derczynski@bosbank.pl Stanisław Sowier,034 37 73 835, stanislaw.sowier@bosbank.pl

Oddzia∏ w Gdaƒsku, Maria Arendarczyk, 058 30 53 417, kom. 515 111 065, maria.arendarczyk@bosbank.pl

Oddzia∏ w Katowicach, Halina Lis, 032 60 45 125, kom. 515 111 002, halina.lis@bosbank.pl

Oddzia∏ w Koszalinie, Maria Pi∏at, 094 34 74 829, maria.pilat@bosbank.pl

Oddzia∏ w Krakowie, W∏odzimierz Ro˝nowski, 012 62 84 532, kom. 515 111 576, wlodzimierz.roznowski@bosbank.pl

Oddzia∏ w Lublinie, Krzysztof Ga∏an, 081 535 06 34, kom. 515 111 219, krzysztof.galan@bosbank.pl

Oddzia∏ w ¸odzi, Dominika Siuta, 042 63 68 594, kom. 515 111 216, dominika.siuta@bosbank.pl

Oddzia∏ w Olsztynie, Lucyna Cywiƒska-Konopka, 089 52 27 112, kom. 515 111 208, lucyna.cywinska@bosbank.pl

Oddzia∏ w Opolu, Jan Wyskida, 077 45 66 413 w. 122, kom. 515 111 221, jan.wyskida@bosbank.pl

Oddzia∏ w Ostrowie Wlkp., Pawe∏ Banach, 062 73 51 892 w. 131, kom. 515 111 404, pawel.banach@bosbank.pl

Oddzia∏ w Poznaniu, Piotr Kubiak, 061 841 08 72, kom. 515 111 938, piotr.kubiak@bosbank.plDaria Zieliƒska-Szymaniak, 061 841 08 76, kom. 515 111 424, daria.zielinska-szymaniak@bosbank.pl

Oddzia∏ w Rzeszowie, Alicja Strycharz, 017 85 20 187 w. 51, kom. 515 111 773, alicja.strycharz@bosbank.pl

Oddzia∏ w Szczecinie, Jolanta Kamiƒska-Borak, 091 48 00 610, kom. 515 111 251, jolanta.kaminska-borak@bosbank.pl

Oddzia∏ w Toruniu, Przemys∏aw Przyborowski, 056 619 34 14, przemyslaw.przyborowski@bosbank.pl

I Oddzia∏ w Warszawie, Magdalena Janiszewska, 022 33 60 128, kom. 515 111 716, magdalena.janiszewska@bosbank.pl

II Oddzia∏ w Warszawie, Magdalena Ka∏´cka, 022 532 71 74, kom. 515 111 933, magdalena.kalecka@bosbank.pl

Oddzia∏ we W∏oc∏awku, Grzegorz Litke, 054 23 03 432, kom. 515 111 194, grzegorz.litke@bosbank.pl

Oddzia∏ we Wroc∏awiu, Grzegorz Zienkiewicz, 071 32 40 111, kom. 515 111 294, grzegorz.zienkiewicz@bosbank.pl

Lista Głównych Ekologów oraz Ekologóww Oddziałach Banku Ochrony Ârodowiska S.A.

The register of the Main Ecologistsand Ecologists in the BOÂ Branches

0 801 355 455 www.bosbank.pl, bos@bosbank.pl