Psychologia ćwiczenia

Dr Jolanta Babiak Semestr zimowy 2016/2017

Poniedziałek/TN

Warunki zaliczenia Hock, R.R. (2003). 40 prac badawczych, które zmieniły oblicze

psychologii. Gdańsk: GWP.

•  Przygotowanie i zrealizowanie tematu na zajęciach (40 pkt.)

•  Aktywność na zajęciach (20 pkt.) •  Kolokwium zaliczeniowe (40 pkt.) §  Próg zaliczenia – 60 pkt. (minimum 25 pkt. kolokwium + minimum 25 pkt. -

opracowanie tematu + 10 pkt. – aktywność) •  Regulaminowa obecność (1 nieobecność dopuszczalna).

Każda następna (minus 5 pkt.)

Kryteria oceny przygotowania i zrealizowania tematu:

1.  Dobór literatury (5 pkt) 2.  Wyczerpujące przedstawienie tematu (10 pkt.) 3.  Przygotowanie i aktywność prowadzących w

trakcie wystąpienia (10 pkt.) 4.  Aktywizacja studentów i ćwiczenia dla

studentów (10 pkt.) 5.  Oryginalność i atrakcyjność wystąpienia (5 pkt.)

Zasady opracowania tematów

•  Referujemy zgodnie i ściśle z opracowanym tematem

•  Należy podać źródła wykorzystane do przygotowania tematu

•  Materiały źródłowe to podręczniki, książki naukowe dotyczące tematyki bądź artykuły naukowe;

•  Nie należy wykraczać poza zadaną tematykę

Kolokwium

•  Kolokwium może zawierać zarówno pytania zamknięte jak i otwarte

•  Pytania dotyczyć będą prezentowanych przez uczestników zagadnień, zatem…

• w trakcie zajęć warto dopytać się referujących o szczegóły, by przekonać się, czy materiał jest rzeczywiście poprawnie rozumiany

data Temat zajęć10.10 Zajęcia organizacyjne

Reguły wpływu społecznego24.10 BIOLOGIA I ZACHOWANIA CZŁOWIEKA

1. „Jaki jesteś z natury?” Bouchard, T. i in. (1990). Źródła psychicznych różnic pomiędzy ludźmi: Minnesockie badania z udziałem wychowywanych osobno bliźniąt. 2. Mózg – jeden czy dwa. Gazzaninga, M.S. (1967). Rozszczepiony mózg człowieka 3. Wyścig z własnym sercem Friedman, M., Rosenman, R.H. (1959). Związek obserwowanych wzorców zachowań z wynikami badań krwi I chorobami krążenia.

07.11 EMOCJE I MOTYWACJA 1. Sprzeczne myśli Festinger, L., Carlsmith, J.M. (1959). Poznawcze skutki wymuszonej uległości. 2. Potęga konformizmu Asch, S.E. (1955). Opinie i presja społeczna. 3. Posłuszni do końca Milgram, S. (1963). Badania behawioralne nad posłuszeństwem.

6

data Temat zajęć

21.11 SPOSTRZEGANIE I UCZENIE SIĘ 1. Widzisz to, co znasz Turnbull, C.M. (1961). Uwagi dotyczące doświadczeń i zachowań Pigmejów Bambuti. 2. Emocje małego Alberta Watson, J.B. (1920). Emocjonalne reakcje warunkowe 3. Agresja – patrz i ucz się! Bandura, A., Ross, D. i Ross, S.A. (1961). Przejmowanie agresji poprzez naśladowanie agresywnych modeli.

05.12 INTELIGENCJA, POZNANIE I PAMIĘĆ; KOLOKWIUM 1. Dostajesz to, czego oczekujesz Rosenthal, R., Jacobson, L. (1966). Oczekiwania nauczycieli: Czynniki determinujące zwiększanie ilorazu inteligencji uczniów. 2. Dzięki za pamięć! Loftus, E.F. (1975). Sugerujące pytania a zeznania naocznych świadków.

3. Mapy w Twoim umyśle Tolman, E.C. (1948). Mapy poznawcze szczurów i ludzi.

7

Po odbyciu kursu student powinien:

§  Mieć podstawową wiedzę z zakresu psychologii. Interpretuje podstawowe koncepcje człowieka

§  Rozumieć i objaśniać motywy ludzkiego działania

§  Charakteryzować istotę i uwarunkowania funkcjonowania wśród innych, w tym rolę przywódcy/autorytetu

§  Być przygotowanym do zachowywania się w sposób etyczny i niekrzywdzący innych ludzi

8

Mechanizmy wpływu społecznego – reguły wpływania na ludzi wg Roberta CIaldniniego

• Wywieranie wpływu na ludzi jest częścią życia społecznego

•  Jakie mechanizmy leżą u podłoża skuteczności technik wpływania na ludzi

• Dlaczego ulegamy? - Pośrednictwo w działaniu (S. Milgram)

•  Czy trening asertywności jest skuteczny?

Reguła wzajemności

• Reguła startowa społeczeństw •  (prawie) wszyscy jej przestrzegają •  Eksperymenty: osoba nieoczekiwanie

obdarowana rzeczą lub usługą częściej spełniała prośby o przysłygę niż ta, która wcześniej nie była obdarowana

•  Eksperyment z coca-colą •  “drzwi zatrzaśnięte przed nosem”

Zaangażowanie i konsekwencja

•  “Psychomanipulacje” Witkowskiego (2000) na podstawie raportu korespondenta wojennego Edwarda Huntera

• Dobro publiczne •  Efektywność “stopy w drzwiach” –

niewielka prośba, prośba poważniejsza •  Jak się pan dzisiaj czuje? – pułapka

konsekwencji

Społeczny dowód słuszności

•  Studium percepcji długości odcinków -Eksperyment Salomona Asha (1951) – 76% badanych zgodziło się z błędną! odpowiedzią większości w co najmniej jednej próbie

•  Uleganie opiniom innych osób i naśladowanie ich zachowań: informacyjny (motywacja posiadania racji) i normatywny (posiadanie przyjaciół) wpływ społeczny

•  Konformizm – środek do uzyskania akceptacji grupy, podtrzymania więzi, uniknięcia dezabrobaty

Społeczny dowód słuszności, cd.

•  Zautomatyzowana (nieuświadomiona) skłonność do naśladowania innych

•  Eksperyment Chartrand i Bargha (1999) – “bezwolne i nieintencjonalne” bujanie nogą podczas dyskusji

•  Zjawisko konformizmu: zachowujemy się tak jak inni, ubieramy tak jak inni, głosimy takie same poglądy – tracimy na tym czy zyskujemy?

Lubienie i sympatia

•  Prawidłowości rządzące atrakcyjnością interpersonalną

•  Czy atrakcyjny fizycznie znaczy bardziej inteligentny?

•  Jakie charakterystyki wpływają na lubienie?

•  A co z pochlebstwami?

Autorytet

•  Słynne badanie Stanleya Milgrama – nie potrafienie sprzeciwienia się autorytetowi

•  Kapitanoza •  12% medykamentów w szpitalach jest

przepisywanych błędnie •  Kiedy uznajemy kogoś za autorytet? –

wnioskowanie na podstawie zewnętrznych sygnałów

•  Nadmierna ostrożność wobec ludzi bez statusu autorytetu

Reguła niedostępności

Co jest unikatowego w... •  dzwoniącym telefonie •  kilgoramie cukru •  zniszczonych znaczkach pocztowych •  i wołowinie?

•  Teoria reaktancji Brehma

Podsumowanie

1.   Reguła wzajemności – powinniśmy odwzajemniać się za otrzymane dobra

2.   Konsekwencja i zaangażowanie – jeśli zaangażujemy się w jakieś działanie czy osiągnięcie jakiegoś celu, to będziemy kontynuować to działanie nawet wówczas, gdy okoliczności będą mniej korzystne

3.   Społeczny dowód słuszności – bazuje na ludzkiej skłonności do konformizmu

Podsumowanie, cd.

4.   Lubienie i sympatia – częściej i chętniej spełniamy prośby i akceptujemy propozycje pochodzące od ludzi, których lubimy niż od tych do których mamy sotsunek obojetny czy negatywny

5.   Reguła autorytetu – łatwiej ulegamy tym, których uważamy za autorytet w danej dziedzinie (kapitanoza!)

6.   Reguła niedostępności – dobra i informacje są tym cenniejsze im trudniej jest je osiągnąć