Dr Magdalena Bizior-Dombrowska

Podstawy techniki wydawniczej Zaliczenie:

1. Obecność na zajęciach (limit nieobecności: 2). 2. Analiza typografii wybranej książki (praca pisemna).

Ogólna problematyka zajęć:

1. Zasady merytorycznego i technicznego opracowania tekstu, przygotowanie tekstu do składu i druku.

2. Opracowanie redakcyjne (adiustacja tekstu), opracowanie techniczno-graficzne książki (przygotowanie komputeropisu wydawniczego do składu, podstawy składu i łamania).

3. Projektowanie struktury książki (reguły typograficzne). 4. Podstawy typografii (litery, odmiany kroju pisma, stopień pisma, ligatury, znaki

interpunkcyjne i nieinterpunkcyjne), typografia internetowa. 5. Materiały wydawnicze. 6. Zaawansowana korekta wydawnicza. 7. Podstawy estetyki tekstów drukowanych (analiza projektu okładki książki, analiza obrazu

typograficznego, grafika książki). Literatura:

Arnheim R., Sztuka i percepcja wzrokowa, Gdańsk 2005. Bhaskaran L., Czym jest projektowanie publikacji? Podręcznik projektowania, Warszawa 2008. Billingham J., Redagowanie tekstów, Warszawa 2007. Bringhurst R., Elementarz stylu w typografii, Kraków 2007. Cendrowska P., O sztuce komputerowego składania tekstów, Warszawa 2007. Chwałowski R., Typografia typowej książki, Gliwice 2001.

Felici J., Kompletny przewodnik po typografii. Zasady doskonałego składania tekstu, tłum. M. Kotwicki, P. Biłda, Gdańsk 2007. Frutiger A., Człowiek i jego znaki, Warszawa 2005. Gosney M., Szara księga. Komputerowe projektowanie czarno-białych publikacji, Warszawa 1994. Gregory P. L., Oko i mózg. Psychologia widzenia, Warszawa 1971.

Jarzina J., Tajniki typografii dla każdego, Warszawa 2003. Markiewicz H., O cytatach i przypisach, Kraków 2004. Tomaszewski A., Zapiski książkoroba, Warszawa 2006. Trzaska F., Podstawy techniki wydawniczej, Warszawa 1987. Tyczkowski K., Lettera magica, Warszawa 2005.

Willberg H. P., Forssman F., Pierwsza pomoc w typografii. Poradnik używania pisma, tłum. M. Szalsza, Gdańsk 2006.

Wolański A., Edycja tekstów. Praktyczny poradnik: książka, prasa, www, Warszawa 2008. http://www.typografia.info

Szczegółowa problematyka zajęć:

1. Zajęcia organizacyjne (omówienie problematyki, literatury oraz warunków zaliczenia zajęć).

2. Podstawy estetyki tekstów drukowanych a) pojęcie typografii (makrotypografia i mikrotypografia), podstawowe warunku dobrej

typografii; b) analiza obrazu typograficznego (krój pisma, układ typograficzny, czytelny układ tekstu;

porównywanie czytelności różnych krojów pisma; czcionki szeryfowe i bezszeryfowe; elementy budowy liter, pismo na stronach www).

3. „Zaproszenie do wnętrza” – idealna okładka książki. Projektowanie graficzne książki a psychologia odbioru

a) percepcja wzrokowa (pojęcie równowagi wzrokowej: ciężar i kierunek, ich rola w projektowaniu graficznym książki);

b) odczytywanie obrazów: kształt (cechy strukturalne, kontekst czasowo-przestrzenny, podobieństwo i odmienność, rola prostoty);

c) rola koloru w teorii widzenia (percepcja barw, nazewnictwo kolorów); d) złudzenia wzrokowe; e) psychologia odbioru a projekt okładki: analiza wybranych okładek: elementy składowe

okładki (pierwsza i czwarta strona okładki, grzbiet, skrzydełka).

4. Części składowe książki (ogólna charakterystyka: okładki, karty tytułowe, materiały wprowadzające, tekst główny materiały uzupełniające tekst główny, materiały informacyjno pomocnicze);

a) karty tytułowe (dwójka i czwórka tytułowa, elementy strony przedtytułowej, przytytułowej, tytułowej i redakcyjnej)

b) materiały wprowadzające: (tytulatura, konstrukcja tytułów, motto, dedykacja, przedmowa, podziękowania, życiorys autora: zasady edytorskie i analiza wybranych przykładów).

5. Materiały informacyjno-pomocnicze a) spis treści (zasady opracowania spisu treści, analiza różnych układów spisu treści); b) spis treści a żywa pagina (rodzaje żywej paginy, zasady, analiza wybranych projektów); c) wykaz skrótów, wykaz ilustracji, streszczenia obcojęzyczne; d) indeksy (rodzaje indeksów: osobowy, geograficzny, tytułowy i rzeczowy, zasady

sporządzania indeksu, praktyczne ćwiczenia: opracowanie haseł osobowych i indeksowanie fragmentu książek).

6. Tekst główny I a) podział tekstu (numeracja cyfrowa wielorzędowa, numeracja cyfrowo-literowa; b) tytuły partii tekstu (układy tytułów, zasady); c) wyróżnienia (zasady stosowania kursywy, kapitalików, pogrubienia i rozstrzelenia); d) nazwiska; e) daty.

7. Tekst główny II a) cytaty (cytaty krótkie, cudzysłowy apostrofowe a cudzysłowy ostrokątne niemieckie, cytat

w cytacie, rodzaje cudzysłowów); b) interpunkcja w cytatach (problem zbiegów znaków interpunkcyjnych); c) cytaty wyodrębnione (sposoby i zasady wyodrębniania cytatów;

d) opuszczenia w cytatach i ingerencje w cytaty; e) wyliczenia wypunktowane (znaki wypunktowania, zasady edytorskie i interpunkcyjne).

8. Znaki wewnątrz- i międzywyrazowe a) dywiz a półpauza (funkcje, zasady, najczęstsze błędy, przykłady); b) ukośnik, apostrof, tylda, separator, wykropkowanie; c) spacja (skróty, inicjały, daty); d) ćwiczenia praktyczne (korekta fragmentów tekstu, ze szczególnym uwzględnieniem

znaków interpunkcyjnych i nieinterpunkcyjnych). 9. Materiały uzupełniające tekst główny a) rodzaje przypisów (słownikowe, rzeczowe, bibliograficzne, informacyjne), zasady

interpunkcyjne; b) najnowsze zasady sporządzania przypisów bibliograficznych; c) zasady sporządzania bibliografii; d) Harvard system (system autor–rok). 10. Piękno książki (elementy wzbogacające szatę graficzną książki): a) ilustracje (sposoby włamywania ilustracji, opisy ilustracji); b) ligatury, asterysk, inicjały, ozdobniki; c) format książki; d) papier (rodzaje papieru a jakość druku); e) elementy budowy książki (blok, grzbiet, kapitałka, wyklejka, strony działowe); f) ćwiczenia praktyczne: analiza szaty graficznej wybranych książek. 11. Skład i łamanie a) podstawowe pojęcia: skład, łamanie, strona, kolumna, łam, szpalta, kolumna szpicowa; b) główne zasady i błędu składu (bękart, szewc, wdowa, sierota, zasady dzielenia

i przenoszenia wyrazów, pagina żywa i zwykła, kolumna szpicowa, kolumna z opustem, wakat);

c) korekta pierwsza i druga: ćwiczenia w poprawianiu błędów składu. 12. Układ typograficzny w czasopismach i na stronach internetowych a) podział artykułu prasowego (rozdzialik, incipity, odstępy, żywe śródtytuły, przerywniki

i finaliki), struktura artykułu: nagłówek prasowy, lid, wiersz autorstwa, korpus, śródtytuły; b) tytuły w gazetach, czasopismach na stronach www (nagłówek prasowy: tytuł główny,

nadtytuł, podtytuł, sposoby redagowania nagłówków, ukształtowanie typograficzne nagłówków

c) lid prasowy, indeks w prasie, wiersz autorstwa d) ćwiczenia praktyczne: opracowanie artykułu prasowego (redagowanie nagłówka, lidu,

śródtytułów). 13. Opracowanie redakcyjne książki – ćwiczenia praktyczne: adiustacja fragmentów

tekstu pochodzących z książek o różnorodnej tematyce, z uwzględnieniem wszystkich zasad omawianych na zajęciach; pierwsza i druga korekta).

14. Omówienie prac zaliczeniowych i podsumowanie zajęć.

Dr Magdalena Bizior-Dombrowska

Działalność firmy wydawniczej Zaliczenie:

1. Obecność na zajęciach (limit nieobecności: 2). 2. Opracowanie projektu promocji wybranej książki i organizacja spotkania promocyjnego.

Ogólna problematyka zajęć:

1. Struktura nowoczesnego wydawnictwa. 2. Organizacja pracy w wydawnictwie. 3. Zakresy obowiązków korektora, redaktora, operatora składu komputerowego, grafika. 4. Współpraca z autorem. 5. Umowa wydawnicza. 6. Prawa autorskie (obowiązki wydawców wynikające z konieczności przestrzegania ustawy

o prawie autorskim i prawach pokrewnych, kodeks etyczny wydawców, prawa do pierwszych wydań oraz wydań naukowych i krytycznych).

7. Kalkulacja kosztów wydania książki. 8. Charakterystyka druku offsetowego. 9. Charakterystyka druku cyfrowego. 10. Podstawy promocji i marketingu (branżowe organizacje wydawniczo-księgarskie, targi

książki w Polsce). 11. Działalność ważniejszych wydawnictw naukowych, literackich i innych, polityka

wydawnicza firm. 12. Rynek książki w Polsce, dystrybucja. Literatura: Barta J., Czajkowska-Dąbrowska M., Ćwiąkalski Z., Markiewicz R., Traple E., Komentarz do ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Warszawa 2005.

Ciupalski S., Maszyny drukujące konwencjonalne, Warszawa 2001. Ciupalski S., Maszyny offsetowe zwojowe, Warszawa 2001. Gołębiewski Ł., Rynek książki w Polsce. Dystrybucja, Warszawa 2005. Gołębiewski Ł., Rynek książki w Polsce. Podstawowe zagadnienia, Warszawa 2006.

Gołębiewski Ł., Rynek książki w Polsce. Wydawnictwa, Warszawa 2005. Gołębiewski Ł., Śmierć książki. No Future Book, Warszawa 2008.

Kitrasiewicz P., Gołębiewski Ł., Rynek książki w Polsce 1944–1989, Warszawa 2005. Kodeks wydawcy, wprowadzenie A. Karpowicz, Kraków 1997. Prawo autorskie i prawa pokrewne. Zarys wykładu, red. M. Poźniak-Niedzielskiej, Bydgoszcz 2007.

Trzynadlowski J., Autor, dzieło, wydawca, wyd. 2 uzup., Wrocław 1988. Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Szczegółowa problematyka zajęć:

1. Zajęcia organizacyjne (omówienie problematyki, literatury i warunków zaliczenia zajęć).

2. „Śmierć książki”? a) przyszłość książki tradycyjnej (nośniki książki, książka papierowa a książka elektroniczna,

cyfrowa kultura książki, współczesne czytelnictwo, nowy odbiorca, hiperliteratura). b) rynek książki (zasady dystrybucji książek); c) kalkulacja kosztów wydania książki a cena książki.

3. Wydawnictwa w Polsce a) działalność ważniejszych wydawnictw naukowych, literackich i innych: historia,

najważniejsze serie, autorzy, akcje promocyjne (Znak, Słowo/ obraz terytoria, PWN, PIW, Universitas, Wydawnictwo Literackie, Czarne, WAB, a5)

b) polityka wydawnicza firm.

4. Struktura wydawnictwa naukowego a) omówienie struktury nowoczesnego wydawnictwa naukowego na podstawie

Wydawnictwa Naukowego UMK (główne działy wydawnictwa i zakres działalności: Dyrekcja, Redakcja, Dział Komputerowo-Graficzny, Sekretariat, Drukarnia, Promocja, Dystrybucja);

b) historia Wydawnictwa Naukowego UMK, ze szczególnym uwzględnieniem reorganizacji Wydawnictwa w 2007 r.

5. Organizacja procesu wydawniczego a) plany wydawnicze (metody sporządzania rocznych planów wydawniczych, ich

funkcja); b) etapy procesu wydawniczego (złożenie pracy przez autora, recenzja, adiustacja

techniczna i językowa, uzgodnienia z autorem, skład, pierwsza korekta, korekta autorska, druga korekta, końcowa korekta plików, przygotowanie okładki, akceptacja autora, druk egzemplarza rewizyjnego, druk całego nakładu, dystrybucja, promocja);

c) system recenzyjny w wydawnictwie.

6. Nowoczesne rozwiązania w wydawnictwie naukowym a) instrukcja wydawnicza; b) cykl wydawniczy czasopism punktowanych; c) strona internetowa wydawnictwa (analiza różnych stron internetowych wydawnictw

polskich i zagranicznych); d) projekt serii wydawniczych.

7. Praca redaktora

a) zakres obowiązków redaktora (współpraca z autorem, uzgodnienie z nim zaproponowanych zmian oraz szaty graficznej i projektu okładki, adiustacja tekstu, wprowadzenie poprawek w tekście w wersji elektronicznej po opracowaniu redakcyjnym, wykonanie korekty redakcyjnej, sprawdzenie korekty autorskiej, współpraca z wykonawcą składu);

b) omówienie poszczególnych etapów pracy redakcyjnej (komputeropis autorski, adiustacja tekstu, nanoszenie poprawek w Wordzie, skład, wersja po pierwszej korekcie i po korekcie autorskiej, wersja po drugiej korekcie, wersja ostateczna, egzemplarz rewizyjny) na konkretnych przykładach;

c) zasady adiustacji tekstu (odpowiednia struktura książki, sprawdzenie poprawności i jednolitości terminologii, oznaczeń i skrótów, opracowanie tekstu pod względem stylistycznym i redakcji technicznej, sprawdzenie materiałów uzupełniających i pomocniczych).

8. Praca korektora a) szczegółowy zakres obowiązków korektora (wykonywanie kolejnych korekt książki,

współpraca z redaktorem merytorycznym i technicznym); b) omówienie specyfiki kolejnych korekt na przykładzie książek z zakresu różnorodnych

dziedzin naukowych; c) ćwiczenia praktyczne: korekta fragmentu tekstu, porównywanie wersji po korektach

z podstawą. 9. Dział Komputerowo-Graficzny a) obowiązki operatora składu komputerowego (skład i łamanie, opracowanie dodatkowych

materiałów graficznych, wprowadzanie poprawek po korektach autorskich i wydawniczych, przygotowanie książki do druku);

b) specyfika pracy operatora składu komputerowego (trudności, skład a tematyka książki, specyfika składu tekstu naukowego, projektowanie layoutów).

10. Druk a) historia druku (pierwsze druki drzeworytnicze na papierze, czcionki drewniane, metalowe,

wynalazek czcionki ruchomej, aparatu do odlewania czcionek, wymiennych matryc oraz prasy drukarskiej), główne techniki druku (druk wypukły, wklęsły i płaski); lata 80. – przeniesienie metod przygotowania do druku z zecerstwa do DTP.

b) druk offsetowy (zwiedzanie drukarni offsetowej, zapoznanie się z technologią druku offsetowego).

11. Druk cyfrowy a) technologia druku cyfrowego, zalety i wady druku cyfrowego (jakość, koszty, format,

szybkość, brak konieczności przygotowywania formy drukowej); b) zwiedzanie drukarni cyfrowej. 12. Podstawy promocji i marketingu a) metody promocji książki (zapowiedzi, recenzje, spotkania promocyjne, spotkania

autorskie, konferencje); b) organizacja spotkania promocyjnego (ustalenie formuły spotkania, osoby prowadzącej,

zaproszonych gości, opracowanie scenariusza spotkania promocyjnego); c) branżowe organizacje wydawniczo-księgarskie, targi książki w Polsce, konkursy.

13. Prawa autorskie a) obowiązki wydawców wynikające z konieczności przestrzegania ustawy o prawie

autorskim i prawach pokrewnych; b) kodeks etyczny wydawców, prawa do pierwszych wydań oraz wydań naukowych

i krytycznych.

14. Omówienie zaliczeń, podsumowanie zajęć.

Dr Magdalena Bizior-Dombrowska

Komputerowe opracowanie tekstu Zaliczenie:

1. Obecność na zajęciach (limit nieobecności: 2). 2. Samodzielne przygotowanie tekstu (o objętości około 1 arkusza wydawniczego) do druku

(adiustacja tekstu, opracowanie techniczne, skład). Ogólna problematyka zajęć:

1. Zaawansowana obsługa edytora tekstów (Microsoft Word).

2. Redakcyjne przygotowanie komputeropisu autorskiego.

3. Zasady sporządzania cytatów, przypisów, bibliografii.

4. Sczytywanie i wprowadzanie korekty redakcyjnej.

5. Podstawowe opcje programu InDesign.

6. Zasady składania tekstu.

7. Praca nad publikacją typu naukowego.

8. Podstawy typografii, liternictwo.

9. Projekt graficzny książki (projektowanie layoutów). Literatura:

L. Bhaskaran, Czym jest projektowanie publikacji? Podręcznik projektowania, Warszawa 2008. R. Bringhurst, Elementarz stylu w typografii, Kraków 2007. P. Cendrowska, O sztuce komputerowego składania tekstów, Warszawa 2007. R. Chwałowski, Typografia typowej książki, Gliwice 2002. J. Felici, Kompletny przewodnik po typografii. Zasady doskonałego składania tekstu, tłum.

M. Kotwicki, P. Biłda, Gdańsk 2006. O. M. Kvern, D. Blatner, Adobe InDesign CS2. Edycja polska (seria Real World), Gliwice

2007. Porównanie 60 krojów pism, oprac. A. Twardoch, http://dtp.art.pl/nietylkotimes.html H. P. Willberg, F. Frossman, Pierwsza pomoc w typografii. Poradnik używania pisma, tłum.

M. Szalsza, Gdańsk 2004. Strona producenta programu InDesign, http://www.adobe.com/pl/

A. Tomaszewska-Adamarek, ABC Word 2007 PL, ftp.helion.pl A. Wolański A., Edycja tekstów. Praktyczny poradnik: książka, prasa, www, Warszawa 2008.

http://www.typografia.info

Szczegółowa problematyka zajęć:

1. Zajęcia organizacyjne (omówienie problematyki, literatury i warunków zaliczenia zajęć, przydzielenie tekstów w postaci wydruku i w wersji elektronicznej, na których będą pracować studenci podczas zajęć i które będą podstawą do zaliczenia).

2. Podstawy korekty redakcyjnej: a) system znaków korektorskich; b) podstawowe zasady korekty; c) ćwiczenia praktyczne: sczytywanie korekty i wprowadzanie jej w Wordzie;

3. Edycja dokumentów w Wordzie 2007: a) Word 2007 (ogólna charakterystyka, podstawowe funkcje (ogólna charakterystyka

głównych okien: narzędzia główne, wstawianie, układ strony, odwołania, korespondencja, recenzja, widok);

b) zaznaczanie, kopiowanie, przenoszenie, wklejanie i usuwanie tekstu, wyszukiwanie fragmentów tekstu;

c) funkcja cofania i powtarzania poleceń.

4. Opcje edycji: a) poruszanie się po dokumencie (widok dokumentu, odczyt pełnoekranowy. Plan

dokumentu, zakładki) b) sprawdzanie pisowni (sprawdzanie pisowni i gramatyki podczas pisania, sprawdzanie

pisowni w całym dokumencie, słowniki niestandardowe, autokorekta). 5. Formatowanie tekstu:

a) czcionka (typy czcionki: TrueType, OpenType, rozmiar czcionki, stopnie pisma stosowane w poszczególnych elementach tekstu: tekst zasadniczy, motto, dedykacja, przypisy, żywa pagina, spis treści, indeksy, podpisy pod zdjęciami itd.);

b) wyróżnienia (kursywa, rozstrzelenie, kapitaliki, wersaliki, pogrubienie); c) różne kroje pisma (ich czytelność i zastosowanie); d) odstępy między wierszami; e) znaki podziału.

6. Praca z tekstem: a) listy wypunktowane; b) nagłówki i stopki (tworzenie nagłówków i stopek, nagłówki i stopki w dokumencie

zawierającym wiele sekcji, zasady edytorskie w nagłówkach); c) spisy treści (numerowanie nagłówków, tworzenie i formatowanie spisu treści, aktualizacja

spisu treści); d) indeksy (oznaczanie haseł, tworzenie indeksu, edycja i aktualizacja indeksu).

7. Funkcja style w Wordzie: a) typy stylów, stosowanie stylów; b) tworzenie nowych szybkich stylów, formatowanie i modyfikowanie stylów, ich

zastosowanie w edycji tekstu; c) ćwiczenia praktyczne: style a cytaty wyodrębnione, nagłówki, tytuły, podtytuły,

wyróżnienia.

8. Przypisy i bibliografia: a) podstawowe zasady edytorskie dotyczące przypisów; b) analiza grupy: przypisy dolne w oknie: odwołania, przypisy dolne i końcowe; c) budowa przypisu (znaczniki odwołań, separator, tekst przypisu), rodzaje odwołań do

przypisu, zasady przenoszenia przypisu; d) wstawianie i usuwanie przypisu dolnego i końcowego, tworzenie noty kontynuacji

przypisu, konwertowanie przypisów dolnych na końcowe); e) tworzenie przypisów w dokumencie zawierającym wiele sekcji (podział dokumentu na

sekcje, odrębna numeracja przypisów dla każdej sekcji); f) bibliografia (dodawanie nowego cytatu, znajdowanie źródła, tworzenie bibliografii).

9. Korekta na ekranie (recenzja): a) analiza zakładki: recenzja; b) wstawianie komentarzy; c) tworzenie notatek z wykorzystaniem tekstu ukrytego; d) przeglądanie dokumentu; e) program PDF X-change viewer (korekta nanoszona w PDF-ie).

10. Zasady składu i łamania: a) podstawowe pojęcia dotyczące składu i łamania (strona, kolumna, łam, szpalta); b) główne zasady składu i łamania (błędy składu: bękart, szewc, wdowa, sierota); c) pagina zwykła i żywa. 11. Ogólna charakterystyka programu InDesign: a) tworzenie nowego dokumentu (ustawienia: kolumny, odległość między łamami,

marginesy, spady, slug); b) paleta: strony (strony dokumentu, strony wzorcowe); c) paleta: narzędzia (omówienie wszystkich funkcji: tekst, rysunek, tworzenie ramek itd.).

12. Praca w programie InDesign: a) umieszczanie dokumentu edytowanego w Wordzie; b) paleta: znaki (ustawienia czcionki, interlinii, odstępów między znakami); c) język: ustawienia (kapitaliki, podkreślenie, ligatury); d) paleta: akapit (funkcje akapitu, ustawianie wcięć, przesunięcia wersów, inicjały, dzielenie

wyrazów).

13. Łamanie w InDesign: a) tworzenie kolejnych stron dokumentu; b) projektowanie stylów (tworzenie nowych stylów: style paragrafów, style znaków, style

przypisów); c) poprawianie błędów w składzie.

14. Omówienie prac zaliczeniowych, podsumowanie zajęć.

Dr Magdalena Bizior-Dombrowska

Konwersatorium tekstologiczne Zaliczenie:

1. Obecność na zajęciach (limit nieobecności: 2). 2. Samodzielne przygotowanie edycji fragmentu rękopisu w formie transliteracji

i transkrypcji, z komentarzem i aparatem krytycznym. Problematyka zajęć:

1. Zasady służące wyborowi podstawy wydania i ustaleniu tekstu definitywnego (kolacjonowanie przekazów, modernizacja języka i interpunkcji, koniektura, emendacja).

2. Różne typy wydań i zasady ich opracowania co do struktury i zakresu przysługującego im aparatu krytycznego (uwagi edytorskie, granice modernizacji języka, odmiany tekstu, objaśnienia).

3. Zasady edycji naukowej (problemy związane z opracowaniem tekstów literackich, naukowych i publicystycznych).

4. Transkrypcja tekstu. 5. Modernizacja pisowni (metody uwspółcześniania pisowni tekstów poetyckich

i prozatorskich w wydaniach krytycznych). 6. Opracowanie komentarza edytorskiego. 7. Krytyczne opracowanie tekstów literackich z różnych epok, z uwzględnieniem

właściwości języka autora, poetyki dzieła, dzisiejszych norm (kanonów wydawniczych) obowiązujących edytora.

Literatura J. Brzozowski, Z. Przychodniak [opracowanie edycji] J. Słowacki, Wiersze. Nowe wydanie krytyczne, Poznań 2005. K. Budzyk, Wola autorska jako kryterium w ustalaniu kanonu tekstu, w: Munera litteraria. Księga ku czci Profesora R. Pollaka, Poznań 1962. T. Buksiński, Zasady i metody interpretacji tekstów źródłowych, Poznań 1991. J. Dunin, Wstęp do edytorstwa, Łódź 2003. Z. Goliński, Edytorstwo naukowe tekstów literackich. Stan obecny i potrzeby, w: Wiedza o literaturze i edukacja. Księga referatów Zjazdu Polonistów Warszawa 1995, red. T. Michałowska i in., Warszawa 1996. Z. Goliński, Edytorstwo–tekstologia. Przekroje, Wrocław–Warszawa–Kraków 1969. K. Górski, Tekstologia i edytorstwo dzieł literackich, Warszawa 1975 i nast. wyd. J. Kleiner [O metodach wydawania „Dzieł wszystkich” Słowackiego], w: J. Słowacki, Dzieła wszystkie, wyd. 2, t. 1, Wrocław 1952. R. Loth, Podstawowe pojęcia i problemy tekstologii i edytorstwa naukowego, Warszawa 2006. [S. Sawicki, Z. Stefanowska], Instrukcja wydawnicza „Dzieł wszystkich” Cypriana Norwida, „Roczniki Humanistyczne” 2003, t. 51, z. 1, s. 103–124. J. Starnawski, Praca wydawcy naukowego, Wrocław 1992. Z. Stefanowska, Status tekstu kanonicznego (romantyzm), w: Polonistyka w przebudowie, red. M Czarmińska i in., Kraków 2005, t. 1, s. 445–451. J. Trzynadlowski, Edytorstwo. Tekst, język, opracowanie, wyd. 3 uzup., Warszawa 1983.