Projektowanie zorientowane na użytkownika –poprawa użyteczności systemu Hinc

praca magisterska wykonana pod kierunkiem dr Ewy Gurbiel

Arkadiusz Janicki

Uniwersytet WrocławskiWydział Matematyki i Informatyki

Instytut Informatyki

Wrocław 2011

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 1 / 44

Plan prezentacji

1 Wprowadzenie

2 Iteracja 1 – Moduł wskaźników

3 Iteracja 2 – Moduł planu działania

4 Iteracja 3 – Pozostałe części systemu

5 Podsumowanie

Cel pracy magisterskiej

kontekst: praktyka organizowana przez AIESECmiejsce: siedziba firmy Nec Plus Ultra (NPU)

Florianópolis SC, Brazyliaczas: styczeń – lipiec 2011

cel: poprawa użyteczności systemu Hinc

metoda: projektowanie zorientowane na użytkownika

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 3 / 44

Cel pracy magisterskiej

kontekst: praktyka organizowana przez AIESECmiejsce: siedziba firmy Nec Plus Ultra (NPU)

Florianópolis SC, Brazyliaczas: styczeń – lipiec 2011

cel: poprawa użyteczności systemu Hinc

metoda: projektowanie zorientowane na użytkownika

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 3 / 44

Cel pracy magisterskiej

kontekst: praktyka organizowana przez AIESECmiejsce: siedziba firmy Nec Plus Ultra (NPU)

Florianópolis SC, Brazyliaczas: styczeń – lipiec 2011

cel: poprawa użyteczności systemu Hinc

metoda: projektowanie zorientowane na użytkownika

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 3 / 44

Użyteczność

Użyteczność jest atrybutem jakości który określa, jak łatwe w użyciu sąinterfejsy użytkownika (...) definiowana jest przez 5 składowych:1. Nauczalność2. Efektywność3. Zapamiętywalność4. Błędy5. Satysfakcja [Jakob Nielsen]

Użyteczność to miara wydajności, efektywności i satysfakcji z jakądany produkt może być używany przez określonych użytkowników dlaosiągnięcia określonych celów w określonym kontekście użycia.

[ISO 9241-11]

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 4 / 44

Użyteczność

Użyteczność jest atrybutem jakości który określa, jak łatwe w użyciu sąinterfejsy użytkownika (...) definiowana jest przez 5 składowych:1. Nauczalność2. Efektywność3. Zapamiętywalność4. Błędy5. Satysfakcja [Jakob Nielsen]

Użyteczność to miara wydajności, efektywności i satysfakcji z jakądany produkt może być używany przez określonych użytkowników dlaosiągnięcia określonych celów w określonym kontekście użycia.

[ISO 9241-11]

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 4 / 44

Projektowanie zorientowane na użytkownika

Projektowanie zorientowane na użytkownikacel: tworzenie użytecznych systemów

korzyści: – redukcja kosztów szkoleń użytkowników i wsparciatechnicznego

– poprawa satysfakcji, redukcja stresu i dyskomfortuużytkowania

– poprawa produktywności użytkowników– poprawa jakości produktu

metoda: – dokładne zrozumienie potrzeb użytkowników– aktywne zaangażowanie użytkowników w proces projektowy– iteracyjne projektowanie

[ISO 9241-210]

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 5 / 44

Projektowanie zorientowane na użytkownika

Projektowanie zorientowane na użytkownikacel: tworzenie użytecznych systemów

korzyści: – redukcja kosztów szkoleń użytkowników i wsparciatechnicznego

– poprawa satysfakcji, redukcja stresu i dyskomfortuużytkowania

– poprawa produktywności użytkowników– poprawa jakości produktu

metoda: – dokładne zrozumienie potrzeb użytkowników– aktywne zaangażowanie użytkowników w proces projektowy– iteracyjne projektowanie

[ISO 9241-210]

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 5 / 44

Projektowanie zorientowane na użytkownika

Projektowanie zorientowane na użytkownikacel: tworzenie użytecznych systemów

korzyści: – redukcja kosztów szkoleń użytkowników i wsparciatechnicznego

– poprawa satysfakcji, redukcja stresu i dyskomfortuużytkowania

– poprawa produktywności użytkowników– poprawa jakości produktu

metoda: – dokładne zrozumienie potrzeb użytkowników– aktywne zaangażowanie użytkowników w proces projektowy– iteracyjne projektowanie

[ISO 9241-210]

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 5 / 44

Proces projektowy

Określ kontekst

użytkowania

System spe nia

wyma

ł

gania

Określ wymagania

użytkownika i organizacji

U órz rozwiązania

projektowe

tw

Oceń rozwiązania

pod względem wymagań

Zaplanuj proces

zorientowany na czowieka

Zależności pomiędzy aktywnościami w procesie zorientowanym na użytkownika (na podstawie ISO 9241-210)

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 6 / 44

Metody użyteczności

1. Analiza kontekstuużytkowania

użytkownicyzadaniaśrodowisko pracytechnologiawarunki

2. Zbieranie wymagańwywiad z użytkownikamiwywiad środowiskowyanaliza konkurencyjnychrozwiązań

3. Utworzenie rozwiązaniaprojektowego

prototypowanieiteracyjne projektowaniewzorce interakcji

4. Ewaluacja interfejsumetody eksperckienp. ocena heurystycznametody empirycznetesty z udziałemużytkowników

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 7 / 44

Metody użyteczności

1. Analiza kontekstuużytkowania

użytkownicyzadaniaśrodowisko pracytechnologiawarunki

2. Zbieranie wymagańwywiad z użytkownikamiwywiad środowiskowyanaliza konkurencyjnychrozwiązań

3. Utworzenie rozwiązaniaprojektowego

prototypowanieiteracyjne projektowaniewzorce interakcji

4. Ewaluacja interfejsumetody eksperckienp. ocena heurystycznametody empirycznetesty z udziałemużytkowników

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 7 / 44

Metody użyteczności

1. Analiza kontekstuużytkowania

użytkownicyzadaniaśrodowisko pracytechnologiawarunki

2. Zbieranie wymagańwywiad z użytkownikamiwywiad środowiskowyanaliza konkurencyjnychrozwiązań

3. Utworzenie rozwiązaniaprojektowego

prototypowanieiteracyjne projektowaniewzorce interakcji

4. Ewaluacja interfejsumetody eksperckienp. ocena heurystycznametody empirycznetesty z udziałemużytkowników

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 7 / 44

Metody użyteczności

1. Analiza kontekstuużytkowania

użytkownicyzadaniaśrodowisko pracytechnologiawarunki

2. Zbieranie wymagańwywiad z użytkownikamiwywiad środowiskowyanaliza konkurencyjnychrozwiązań

3. Utworzenie rozwiązaniaprojektowego

prototypowanieiteracyjne projektowaniewzorce interakcji

4. Ewaluacja interfejsumetody eksperckienp. ocena heurystycznametody empirycznetesty z udziałemużytkowników

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 7 / 44

Informacje o systemie Hinc

System Hinccel: wspieranie pracy w organizacji

producent: Nec Plus Ultra, rozwijany od 2000 roku

klienci: – dział konsultingowy firmy Nec Plus Ultra– wydział planowania administracji stanu Santa Catarina– inne firmy i organizacje publiczne

technologia: – aplikacja internetowa– Java, HTML, CSS, Ext GWT, SmartGWT– Tomcat, PostgresSQL

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 8 / 44

Informacje o systemie Hinc

System Hinccel: wspieranie pracy w organizacji

producent: Nec Plus Ultra, rozwijany od 2000 roku

klienci: – dział konsultingowy firmy Nec Plus Ultra– wydział planowania administracji stanu Santa Catarina– inne firmy i organizacje publiczne

technologia: – aplikacja internetowa– Java, HTML, CSS, Ext GWT, SmartGWT– Tomcat, PostgresSQL

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 8 / 44

Informacje o systemie Hinc

System Hinccel: wspieranie pracy w organizacji

producent: Nec Plus Ultra, rozwijany od 2000 roku

klienci: – dział konsultingowy firmy Nec Plus Ultra– wydział planowania administracji stanu Santa Catarina– inne firmy i organizacje publiczne

technologia: – aplikacja internetowa– Java, HTML, CSS, Ext GWT, SmartGWT– Tomcat, PostgresSQL

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 8 / 44

Informacje o systemie Hinc

System Hinccel: wspieranie pracy w organizacji

producent: Nec Plus Ultra, rozwijany od 2000 roku

klienci: – dział konsultingowy firmy Nec Plus Ultra– wydział planowania administracji stanu Santa Catarina– inne firmy i organizacje publiczne

technologia: – aplikacja internetowa– Java, HTML, CSS, Ext GWT, SmartGWT– Tomcat, PostgresSQL

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 8 / 44

Architektura systemu Hinc

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 9 / 44

Plan prezentacji

1 Wprowadzenie

2 Iteracja 1 – Moduł wskaźników

3 Iteracja 2 – Moduł planu działania

4 Iteracja 3 – Pozostałe części systemu

5 Podsumowanie

Zakres prac iteracji 1

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 11 / 44

Użytkownicy modułu wskaźników

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 12 / 44

Moduł wskaźników

Poprawa użyteczności - iteracja 1

Analiza kontekstu użytkowania

Ocena heurystyczna

Prototypy:1 lista celów (regionów)2 szczegóły celu (regionu)3 lista szablonów4 szczegóły szablonu

Testy użyteczności

Implementacja

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 16 / 44

Poprawa użyteczności - iteracja 1

Analiza kontekstu użytkowania

Ocena heurystyczna

Prototypy:1 lista celów (regionów)2 szczegóły celu (regionu)3 lista szablonów4 szczegóły szablonu

Testy użyteczności

Implementacja

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 16 / 44

Poprawa użyteczności - iteracja 1

Analiza kontekstu użytkowania

Ocena heurystyczna

Prototypy:1 lista celów (regionów)2 szczegóły celu (regionu)3 lista szablonów4 szczegóły szablonu

Testy użyteczności

Implementacja

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 16 / 44

Poprawa użyteczności - iteracja 1

Analiza kontekstu użytkowania

Ocena heurystyczna

Prototypy:1 lista celów (regionów)2 szczegóły celu (regionu)3 lista szablonów4 szczegóły szablonu

Testy użyteczności

Implementacja

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 16 / 44

Poprawa użyteczności - iteracja 1

Analiza kontekstu użytkowania

Ocena heurystyczna

Prototypy:1 lista celów (regionów)2 szczegóły celu (regionu)3 lista szablonów4 szczegóły szablonu

Testy użyteczności

Implementacja

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 16 / 44

Plan prezentacji

1 Wprowadzenie

2 Iteracja 1 – Moduł wskaźników

3 Iteracja 2 – Moduł planu działania

4 Iteracja 3 – Pozostałe części systemu

5 Podsumowanie

Zakres prac iteracji 2

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 22 / 44

Użytkownicy systemu Hinc (firma NPU)

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 23 / 44

Poprawa użyteczności - iteracja 2

Analiza kontekstu użytkowania

Analiza konkurencyjnych rozwiązań

Ocena heurystyczna

Testy użyteczności

Propozycje i prototypy

Częściowa implementacja rozwiązań

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 27 / 44

Poprawa użyteczności - iteracja 2

Analiza kontekstu użytkowania

Analiza konkurencyjnych rozwiązań

Ocena heurystyczna

Testy użyteczności

Propozycje i prototypy

Częściowa implementacja rozwiązań

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 27 / 44

Poprawa użyteczności - iteracja 2

Analiza kontekstu użytkowania

Analiza konkurencyjnych rozwiązań

Ocena heurystyczna

Testy użyteczności

Propozycje i prototypy

Częściowa implementacja rozwiązań

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 27 / 44

Poprawa użyteczności - iteracja 2

Analiza kontekstu użytkowania

Analiza konkurencyjnych rozwiązań

Ocena heurystyczna

Testy użyteczności

Propozycje i prototypy

Częściowa implementacja rozwiązań

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 27 / 44

Poprawa użyteczności - iteracja 2

Analiza kontekstu użytkowania

Analiza konkurencyjnych rozwiązań

Ocena heurystyczna

Testy użyteczności

Propozycje i prototypy

Częściowa implementacja rozwiązań

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 27 / 44

Poprawa użyteczności - iteracja 2

Analiza kontekstu użytkowania

Analiza konkurencyjnych rozwiązań

Ocena heurystyczna

Testy użyteczności

Propozycje i prototypy

Częściowa implementacja rozwiązań

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 27 / 44

Plan prezentacji

1 Wprowadzenie

2 Iteracja 1 – Moduł wskaźników

3 Iteracja 2 – Moduł planu działania

4 Iteracja 3 – Pozostałe części systemu

5 Podsumowanie

Zakres prac iteracji 3

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 33 / 44

Poprawa użyteczności – iteracja 3

Analiza kontekstu użytkowania

Analiza konkurencyjnych rozwiązań

Szybkie prototypy

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 34 / 44

Poprawa użyteczności – iteracja 3

Analiza kontekstu użytkowania

Analiza konkurencyjnych rozwiązań

Szybkie prototypy

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 34 / 44

Poprawa użyteczności – iteracja 3

Analiza kontekstu użytkowania

Analiza konkurencyjnych rozwiązań

Szybkie prototypy

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 34 / 44

Plan prezentacji

1 Wprowadzenie

2 Iteracja 1 – Moduł wskaźników

3 Iteracja 2 – Moduł planu działania

4 Iteracja 3 – Pozostałe części systemu

5 Podsumowanie

Czas trwania praktyki

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 40 / 44

Wykonane prace

Analiza i wymagania– kontekst użytkowania– konkurencyjne rozwiązania– ocena heurystyczna (moduł wskaźników i planu działania)– testy użyteczności

Prototypy– moduł wskaźników (szczegółowe projekty)– moduł planu działania (szczegółowe projekty)– pozostałe części systemu (szybkie prototypy)

Ewaluacja– testy użyteczności prototypów

Implementacja– moduł wskaźników (100%)– moduł planu działania (50%)– pozostałe części systemu (0%)

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 41 / 44

Wykonane prace

Analiza i wymagania– kontekst użytkowania– konkurencyjne rozwiązania– ocena heurystyczna (moduł wskaźników i planu działania)– testy użyteczności

Prototypy– moduł wskaźników (szczegółowe projekty)– moduł planu działania (szczegółowe projekty)– pozostałe części systemu (szybkie prototypy)

Ewaluacja– testy użyteczności prototypów

Implementacja– moduł wskaźników (100%)– moduł planu działania (50%)– pozostałe części systemu (0%)

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 41 / 44

Wykonane prace

Analiza i wymagania– kontekst użytkowania– konkurencyjne rozwiązania– ocena heurystyczna (moduł wskaźników i planu działania)– testy użyteczności

Prototypy– moduł wskaźników (szczegółowe projekty)– moduł planu działania (szczegółowe projekty)– pozostałe części systemu (szybkie prototypy)

Ewaluacja– testy użyteczności prototypów

Implementacja– moduł wskaźników (100%)– moduł planu działania (50%)– pozostałe części systemu (0%)

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 41 / 44

Wykonane prace

Analiza i wymagania– kontekst użytkowania– konkurencyjne rozwiązania– ocena heurystyczna (moduł wskaźników i planu działania)– testy użyteczności

Prototypy– moduł wskaźników (szczegółowe projekty)– moduł planu działania (szczegółowe projekty)– pozostałe części systemu (szybkie prototypy)

Ewaluacja– testy użyteczności prototypów

Implementacja– moduł wskaźników (100%)– moduł planu działania (50%)– pozostałe części systemu (0%)

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 41 / 44

Wyniki

eliminacja wszystkich krytycznych ( ) i większości pozostałychproblemów użyteczności

ujednolicenie wyglądu interfejsu użytkownika

ułatwienie wykonywania podstawowych zadań(poprawa produktywności)

zmniejszenie ryzyka popełnienia poważnych błędów

poprawa jakości całego systemu

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 42 / 44

Wyniki

eliminacja wszystkich krytycznych ( ) i większości pozostałychproblemów użyteczności

ujednolicenie wyglądu interfejsu użytkownika

ułatwienie wykonywania podstawowych zadań(poprawa produktywności)

zmniejszenie ryzyka popełnienia poważnych błędów

poprawa jakości całego systemu

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 42 / 44

Wyniki

eliminacja wszystkich krytycznych ( ) i większości pozostałychproblemów użyteczności

ujednolicenie wyglądu interfejsu użytkownika

ułatwienie wykonywania podstawowych zadań(poprawa produktywności)

zmniejszenie ryzyka popełnienia poważnych błędów

poprawa jakości całego systemu

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 42 / 44

Wyniki

eliminacja wszystkich krytycznych ( ) i większości pozostałychproblemów użyteczności

ujednolicenie wyglądu interfejsu użytkownika

ułatwienie wykonywania podstawowych zadań(poprawa produktywności)

zmniejszenie ryzyka popełnienia poważnych błędów

poprawa jakości całego systemu

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 42 / 44

Wyniki

eliminacja wszystkich krytycznych ( ) i większości pozostałychproblemów użyteczności

ujednolicenie wyglądu interfejsu użytkownika

ułatwienie wykonywania podstawowych zadań(poprawa produktywności)

zmniejszenie ryzyka popełnienia poważnych błędów

poprawa jakości całego systemu

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 42 / 44

Realizacja celu praktyki

Cel: poprawa użyteczności systemu Hinc

W opinii kierownictwa projektu: sukces

W opinii użytkowników: sukces

W opinii autora: sukces

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 43 / 44

Realizacja celu praktyki

Cel: poprawa użyteczności systemu Hinc

W opinii kierownictwa projektu: sukces

W opinii użytkowników: sukces

W opinii autora: sukces

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 43 / 44

Realizacja celu praktyki

Cel: poprawa użyteczności systemu Hinc

W opinii kierownictwa projektu: sukces

W opinii użytkowników: sukces

W opinii autora: sukces

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 43 / 44

Realizacja celu praktyki

Cel: poprawa użyteczności systemu Hinc

W opinii kierownictwa projektu: sukces

W opinii użytkowników: sukces

W opinii autora: sukces

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 43 / 44

Koniec

Dziękuję za uwagę.

Arkadiusz Janicki Projektowanie zorientowane na użytkownika 44 / 44