Projekt Zintegrowanego Programu Rozwoju Przestrzennego Śródmieścia Olsztyna

49
1 ……………… ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO ŚRÓDMIEŚCIA OLSZTYNA

description

Projekt Zintegrowanego Programu Rozwoju Przestrzennego Śródmieścia Olsztyna

Transcript of Projekt Zintegrowanego Programu Rozwoju Przestrzennego Śródmieścia Olsztyna

  • 1 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

  • 2 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    Zesp autorski (pracownicy Wydziau Rozwoju Miasta UM Olsztyna):

    mgr in. arch. Ewa Gadomska koordynacja, przestrzenie publiczne, opracowanie graficzne mgr in. Mirosaw Arczak infrastruktura rowerowa mgr in. arch. Anna Damicz-Wejs zabytki i dobra kultury wspczesnej Beata Korzeniowska komunikacja mgr in. arch. Katarzyna Niebrzydowska funkcja mgr in. Justyna Sarna Pezowicz finansowanie unijne mgr in. Alina Winiewska infrastruktura dr in. arch. krajobrazu Tekla urkowska ziele

    mgr in. arch. Magdalena Rafalska Dyrektor Wydziau Rozwoju Miasta

    Wsppraca (autorzy raportw z konsultacji spoecznych):

    mgr in. Borys Zadorecki lider grupy "Komunikacja i Przestrze" Bartomiej Biedziuk lider grupy "Spoeczestwo i gospodarka"

  • 3 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    Spis treci:

    I. Charakterystyka Zintegrowanego Programu Rozwoju Przestrzennego rdmiecia Olsztyna......................4 1. Przyczyny powstania Programu....................6 2. Nadrzdne dokumenty dla Programu i powizane z nim opracowania..........6 3. Dziaania poprzedzajce tworzenie Programu...............9 Mapa nr 1 Delimitacja, istniejcy stan planowania 4. Opracowania powstae w czasie prac nad Programem...........11 5. Dziaania biece w przestrzeni rdmiecia w czasie prac nad Programem....12

    II. Cele Programu......................14 1. Cel gwny.........................14 2. Cele strategiczne...............................14 3. Cele operacyjne......................15

    III. Kierunki przeksztace przestrzeni rdmiecia Olsztyna.......16 1. Komunikacja.........................16 Mapa nr 2 Komunikacja 2. Przestrzenie publiczne.....................21 3. Ziele...........................23 Mapa nr 3 Przestrzenie publiczne i ziele 4. Funkcja........................26 Mapa nr 4 Struktura funkcjonalno-przestrzenna 5. Zabytki i dobra kultury wspczesnej...............................28 Mapa nr 5 Zabytki i dobra kultury wspczesnej 6. Infrastruktura........................31 7. Spoeczestwo i gospodarka.................33 8. Plany zagospodarowania przestrzennego w rdmieciu ........33 Mapa nr 6 Obszary rdmiecia do objcia planami (mpzp)

    IV. Podsumowanie ......................35 1. Cele programu a projektowane dziaania ..............35 2. Opracowania dotyczce przestrzeni rdmiecia wskazane dla osignicia celw Programu.......................38 3. Projektowane dziaania a finansowanie unijne ...................38 4. Konsultacje spoeczne a finalny projekt Programu ...........46 5. Monitoring Programu....................48 6. Sowniczek..............................................................................................................49 Schemat Programu

    Okolice Ratusza widok z lotu ptaka

  • 4 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    I. Charakterystyka Zintegrowanego Programu Rozwoju Przestrzennego rdmiecia Olsztyna

    Zintegrowany Program Rozwoju Przestrzennego rdmiecia Olsztyna (nazywany dalej Programem) jest dokumentem strategicznym, okrelajcym cele, ktre przeo si na kierunki rozwoju kluczowego obszaru miasta. Kierunki zostan zapisane w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego (teoria), oraz zdeterminu-j dziaania (praktyka). Przedstawiono to na poniszym schemacie.

    Rys.1 Synteza Programu

  • 5 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    Program wpisuje si w zalecenia i strategie Karty Lipskiej oraz cele Krajowej Polityki Miejskiej. Z zaoenia Program jest: zgodny z nadrzdnymi dokumentami strategiczno-planistycznymi (Strategia rozwo-ju miasta Olsztyn 2020, Studium uwarunkowa i kierunkw rozwoju przestrzennego miasta Olsztyna, obowizujce miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego); syntetyczny (nie powiela informacji zawartych w innych dokumentach i opracowa-niach); modyfikowalny (pozwalajcy na wprowadzanie koniecznych zmian w wyniku oceny i monitoringu oraz dziaa biecych); weryfikowalny (umoliwiajcy ocen stopnia realizacji monitoring Programu).

    Dziki zgodnoci z dokumentami nadrzdnymi, prowadzonej rwnolegle Strategicz-nej Ocenie Oddziaywania na rodowisko oraz uchwaleniu przez Rad Miasta, Pro-gram bdzie dokumentem wspierajcym starania o dofinansowanie UE. Przyjmuje si wykonanie programu do koca 2020 r.

    Program ma form: drukowanego dokumentu (przedstawionego Radzie Miasta jako zacznik do uch-way na temat Programu); schematu (dajcego caociowy ogld i uatwiajcego zarzdzanie Programem); prezentacji PPT (na potrzeby mediw, wystpie, konferencji); Wskazane jest przygotowanie ulotki informacyjnej o Programie, napisanej syntetycz-nie jzykiem niespecjalistycznym, do szerokiego rozpropagowania.

    W programie zastosowano kod kolorystyczny wicy cele Programu i kierunki dziaa.

    Stare Miasto widok z lotu ptaka

  • 6 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    1. Przyczyny powstania Programu

    A. Brak miejscowych planw zagospodarowania przestrzennego dla kluczowych ob-szarw rdmiecia Olsztyna.

    B. Potrzeba caociowego, wielopaszczyznowego podejcia do porzdkowania rd-miejskiej przestrzeni (komunikacja, przestrzenie publiczne, ziele, funkcja, infrastru-ktura, zabytki) w powizaniu z pozostaymi obszarami miasta.

    C. Zgaszane przez mieszkacw problemy i potrzeby: a) dominacja ruchu samochodowego utrudnienia dla pieszych w postaci duej iloci przej z sygnalizacj wietln i wskich chodnikw, ruch samochodowy tranzytowy przez rdmiecie, utrudnienia w funkcjonowaniu komunikacji publicznej, nieuporz-dkowane parkowanie samochodw; b) mao atrakcyjnych przestrzeni publicznych zawaszczanie przestrzeni publicz-nych pod parkingi, brak urzdze dla dzieci, niedostateczna ilo przestrzeni su-cych aktywnej rekreacji; c) rdmiecie niedostpne dla rowerw niespjna sie tras rowerowych i niedos-tateczny stan infrastruktury towarzyszcej (cieki rowerowe, parkingi i stojaki dla rowerw); d) potrzeba wikszej dbaoci o rdmiejsk ziele systematyczny ubytek drzew w rdmieciu, zawaszczanie zielecw pod parkingi; e) rdmiecie mao atrakcyjne dla mieszkacw wyprowadzanie si mieszkacw rdmiecia do osiedli podmiejskich oraz pooonych przy granicy miasta; brak infra-struktury spoecznej.

    D. Potrzeba znalezienia formuy tworzenia dokumentu pozwalajcej na dowolne ksztatowanie harmonogramu konsultacji spoecznych, koordynowanie dziaa biecych, poszerzenie analizy o aspekt spoeczny i gospodarczy. Przygotowanie planu zagospodarowania dla rdmiecia bez poprzedzajcego go Programu wizaoby si z ograniczeniem udziau spoecznego do moliwoci regulowanych ustaw o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, zwizanych w wikszoci z gotowym ju projektem planu (debata spoeczna nad projektem planu i skadanie uwag do niego).

    2. Nadrzdne dokumenty dla Programu i powizane z nim opracowania

    A. Karta Lipska Karta Lipska na rzecz zrwnowaonego rozwoju miast europejskich to dokument UE w sprawie rozwoju miast i ich spjnoci terytorialnej, podpisany w 2007 r. Kadzie on nacisk na wysok jako przestrzeni publicznych, zachowanie dziedzictwa architek-tonicznego, modernizacj sieci infrastruktury i popraw wydajnoci energetycznej, rozwj transportu miejskiego, integracj rnych form transportu, w tym rowerowego i pieszego, denie do zwartej struktury zasiedlenia (reurbanizacja). Karta zaleca angaowa obywateli w proces tworzenia miast.

  • 7 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    B. Krajowa Polityka Miejska Krajowa Polityka Miejska bdzie pastwowym dokumentem, sucym celowemu, ukierunkowanemu terytorialnie dziaaniu pastwa na rzecz zrwnowaonego rozwoju miast. Wrd celw KPM znalazy si: a) miasto spjne (odbudowa zdolnoci do rozwoju poprzez rewitalizacj zdegradowa-nych spoecznie, ekonomicznie i fizycznie obszarw miejskich); b) miasto zwarte i zrwnowaone (wspieranie zrwnowaonego rozwoju orodkw miejskich, w tym przeciwdziaanie negatywnym zjawiskom niekontrolowanej suburba-nizacji).

    C. Lokalne dokumenty strategiczno-planistyczne: a) Strategia rozwoju miasta Olsztyn 2020 (padziernik 2013 r.) w ramach celw operacyjnych wskazuje nastpujce dziaania: podnoszenie jakoci przestrzeni publicznych jako miejsc sucych integracji mieszkacw i sprzyjajcych rozwojowi spoeczestwa obywatelskiego (wspieranie inicjatyw w zakresie rewitalizacji tkanki miejskiej z jednoczesnym wykorzystaniem walorw rodowiskowych Olsztyna oraz modernizacja i budowa targowisk); inicjowanie i realizacja projektw przyjaznych komunikacyjnie mieszkacom Ol-sztyna (realizacja inwestycji nakierowanych na uspokajanie ruchu samochodowego w rdmieciu, popraw jakoci transportu zbiorowego, ruchu rowerowego i piesze-go, rozwj systemu parkowania); b) Studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego Olsztyna (maj 2013 r.) wrd celw polityki przestrzennej wskazuje: w zakresie komunikacji uzyskanie ukadu piercieniowego rdmiejskiego umoli-wiajcego wprowadzenie preferencji dla transportu publicznego, stref ruchu uspoko-jonego oraz dostpnoci pieszej i rowerowej; uzyskanie wysokiej jakoci przestrzeni publicznych Strefy rdmiejskiej; zachowanie i rozwj obszarw zieleni urzdzonej, parkowej z usugami turystyki, sportu i rekreacji; intensyfikacj wykorzystania ju zagospodarowanych terenw; utrzymanie i rozwj istniejcych przej pieszych czcych Stref rdmiejsk i Zatorze w sposb bezkolizyjny z ukadem drogowym i torami kolejowymi; c) obowizujce miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego w rejonie rdmiecia: CENTRUM (Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta Olsztyna dla terenu CENTRUM); ZAKOLE YNY (Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta Olszty-na dla terenu rdmiecia midzy ulicami Feliksa Szrajbera, Niepodlegoci i rzek yn); PLANTY (Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta Olsztyna dla terenw zieleni wok Starego Miasta zawartych miedzy ulicami: Wyzwolenia, F. No-wowiejskiego, Jednoci Sowiaskiej, S. Pieninego, rzek yn, ulicami M. Moch-nackiego, Grunwaldzk, M. Kromera i lini kolejow Olsztyn Warszawa/ Gdask); PARK CENTRALNY (Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, Olsztyn Park Centralny); PLANTY-zmiana (Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta Ol- sztyna terenw zieleni wok Starego Miasta w rejonie ul. S. Pieninego dla terenu ZP-2 i czci terenu ZP-1);

  • 8 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    PLANTY-MYN (Zmiana Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Olsztyna terenw zieleni wok Starego Miasta przy ul. F. Nowowiejskiego dla terenu usug 2UT); RDMIECIE DWORZEC GWNY (Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego czci rdmiecia w rejonie Dworca Gwnego w Olsztynie); d) dla obszaru rdmiecia przyjto kilka uchwa inicjujcych miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego do tej pory nie zrealizowanych: NOWOGRUNWALDZKA (Zmiana planu oglnego zagospodarowania przestrzen-nego m. Olsztyna dla terenu rdmiecia, midzy ulicami F. Szrajbera, A. liwy, Warszawsk i rz. yn) 2002 r.; RDMIECIE I (Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego m. Olsztyna dla terenu rdmiecia ograniczonego ulicami Pieninego, Jednoci Sowiaskiej, Nowowiejskiego, Wyzwolenia, lini PKP, ul. Lanca, Mickiewicza, projektowan Obiegow, Niepodlegoci i zakolem rz, yny) 2003 r.; RDMIESCIE II (Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta Olsztyna rdmiecie II) 2003 r. ; oraz na terenie przylegym do Koszar Dragonw: GIETKOWSKA (Zmiana planu oglnego zagospodarowania przestrzennego miasta Olsztyna terenu pooonego midzy zakolem rzeki yny, lini PKP, Al. Wojska Polskiego i Kasprowicza) 2003 r. Jednym z zada Programu byo zweryfikowanie zasadnoci dawno wszcztych pla-nw i ewentualne wskazanie terenw, dla ktrych bd sporzdzone nowe plany zagospodarowania w rdmieciu; W trakcie prac nad Programem zainicjowano pi nowych planw zwizanych ze rdmieciem: RDMIESCIE DWORZEC GWNY, KOCIUSZKI, DOLNE PRZEDMIECIE, PLANETARIUM oraz RDMIECIE ONIERSKA. Plan dla dworca gwnego zosta uchwalony.

    D. Dokumenty powizane (dostpne na stronie internetowej UM Olsztyna: www.olsztyn.eu ) a) Raporty o stanie miasta http://www.bip.olsztyn.eu/bip/folder/3636/raporty_o_stanie_miasta/ b) Badanie opinii mieszkacw Olsztyna http://www.bip.olsztyn.eu/bip/folder/3933/badanie_opinii_mieszkancow_olsztyna/ c) Program ochrony rodowiska dla miasta Olsztyna na lata 2011-2014 z perspekty-w do roku 2018 (Olsztyn, 2011 r.); http://www.olsztyn.eu/fileadmin/dokumenty-strategiczne/zal-do-XVIII-284-151211-program-ochrony-srodowiska.pdf d) Program ochrony rodowiska przed haasem dla miasta Olsztyna (Olsztyn, 2011 r.) w kierunkach wskazuje na potrzeb tworzenia w miecie stref uspokojonego ruchu, rozwijania systemu cieek rowerowych i pieszych, wprowadzania ekologicznych rodkw transportu publicznego (tramwaj); http://www.olsztyn.eu/fileadmin/dokumenty-strategiczne/zal-do-IX-118-270411-Program-ochrony-srodowiska-przed-halasem.pdf e) Strategia Bezpieczestwa Ruchu Drogowego dla Olsztyna na lata 2014-2020 wrd celw sucych zwikszeniu bezpieczestwa drogowego przedstawia: wpro-wadzanie stref ruchu uspokojonego oraz przyjcie priorytetu dla komunikacji zbiorowej, pieszej i rowerowej; http://www.kryzys.olsztyn.pl/sitefiles/file/Strategia_brd_dla_Olsztyna_2014-2020.pdf

  • 9 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    f) Miejski Program Poprawy Bezpieczestwa Ruchu Drogowego na lata 2015-2017 wrd celw sucych zwikszeniu bezpieczestwa pieszego i rowerzysty podaje: wprowadzenie stref uspokojonego ruchu oraz modyfikacja i usprawnienie organizacji ruchu z priorytetem dla komunikacji zbiorowej, pieszych i rowerzystw; http://www.bip.olsztyn.eu/bip/dokument/306204/zarzadzenie_nr_443_z_dnia_17_listopada_2014_r_w_sprawie_realizacji_miejskiego_programu_poprawy_bezpieczenstwa_ruchu_drogowego_program_operacyjny_na_lata_2015_2017/ g) Analizy przedwykonawcze parkingw alternatywnych wzgldem strefy patnego parkowania na terenie Olsztyna (Olsztyn, 2011) analizy wstpne i transportowe, techniczne terenu oraz finansowe dla dziesiciu lokalizacji parkingw paskich i wie-lopoziomowych w centrum Olsztyna; h) Program budowy drg rowerowych w Olsztynie (listopad 2009); http://www.olsztyn.eu/fileadmin/dokumenty-strategiczne/program-budowy-drog-rowerowych.pdf i) Koncepcja budowy rekreacyjnych drg rowerowych na terenie miasta Olsztyna (listopad 2009) http://www.olsztyn.eu/fileadmin/dokumenty-strategiczne/koncepcja-rekreacyjnych-drog-rowerowych-tom1.pdf.

    3. Dziaania poprzedzajce tworzenie Programu

    A. Zesp do spraw rdmiecia Pod koniec 2011 r. Prezydent Olsztyna powoa zarzdzeniem Zesp ds. rd-miecia w skad ktrego weszli przedstawiciele Biura Planowania Przestrzennego (obecnie Wydzia Rozwoju Miasta) oraz innych jednostek merytorycznych UM Ol-sztyna. Zesp spotyka si sukcesywnie w celu omawiania stanu zaawansowania prac na Programem. cznie (do stycznia 2014 r. odbyo si 6 spotka). Poza spot-kaniami Zespou ds. rdmiecia jego czonkowie aktywnie uczestniczyli w spot-kaniach konsultacyjnych i konferencjach zwizanych z Programem. Przedstawiciele jednostek merytorycznych sformuowali wnioski do Programu. Zesp ds. rdmiecia po uchwaleniu Programu bdzie spotyka si w celu jego monitorowania.

    B. Delimitacja obszaru rdmiecia Olsztyna Obszar cisego rdmiecia wyznaczony na uytek Programu posiada powierzchni 2,85 km2. Od pnocy ograniczony jest ulicami: Artyleryjsk, Kolejow, M. Zientary-Malewskiej, od wschodu projektowan ul. Obiegow, od poudniowego zachodu: al. Niepodlegoci i terenem rezerwowanym pod budow ul. Nowogrunwaldzkiej. Dodatkowo, jako potencjalne obszary rozwoju rdmiecia, wskazano: Dolne Przed-miecie (od poudnia), dawne Koszary Dragonw przy ul. Gietkowskiej (od pnocy) oraz zachodni cz Parku im. J. Kusociskiego wraz z hal Urania (od wschodu). Delimitacj rdmiecia zdeterminoway: a) lokalizacja Starego Miasta; b) usytuowanie usug i obiektw uytecznoci publicznej o charakterze ponadlokal-nym; c) wysoka intensywno zabudowy i dua gsto zaludnienia; d) istniejce i projektowane bariery przestrzenne (tory kolejowe, ul. Obiegowa, ul. Nowogrunwaldzka).

  • 10 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    Obszar rdmiecia Olsztyna wyznaczony dla Programu nie pokrywa si ze stref rdmiejsk wskazan w Studium (jest mniejszy) oraz z administracyjn granic dzielnicy rdmiecie (jest wikszy). Wielko wyznaczonego obszaru pozwala na poruszanie si w jego wntrzu pieszo. Odlego rodka geometrycznego rdmiecia (Plac Xawerego Dunikowskiego) od jego granic nie przekracza 1200 m. Dystans ten pokonuje si w ok. 15 minut.

    C. Analiza SWOT dla obszaru rdmiecia a) mocne strony: lokalizacja gwnych funkcji miejskich: kultura, sztuka, administracja, transport, owiata, rozrywka; obiekty cenne kulturowo (cise centrum historyczne); atrakcyjno krajobrazowa (parki, rzeka yna); kameralny charakter rdmiejskiej zabudowy; biece i planowane dziaania inwestycyjne w rdmieciu: reaktywacja tramwaju, budowa Parku Centralnego, rewaloryzacja Parku Podzamcze, modernizacja dworcw kolejowych, konkursy architektoniczne na przestrze publiczn, modernizacja ulic, przygotowywany System Informacji Miejskiej (SIM) oraz wdraany system meblowania miasta; b) sabe strony: dominacja komunikacji samochodowej, niezorganizowanie miejsc parkingowych, niedostpno rdmiecia dla rowerzystw, dekapitalizacja ulic; przestrze publiczna w odcinkach (brak cigoci w rdmieciu i pocze z reszt miasta, wyizolowanie Starego Miasta); oddzielenie od Zatorza; zdekapitalizowane dworce kolejowe; mao pozytywnych przykadw wspczesnej architektury; obszary nie zagospodarowane wymagajce szczegowych opracowa i nakadw inwestycyjnych (Koszary Dragonw, podwrka w kwartaach zabudowy); niszczejce obiekty zabytkowe; chaos w informacji wizualnej; c) szanse odcienie komunikacyjne rdmiecia poprzez budow obwodnicy miasta zwikszenie pocze pieszo-rowerowych z Zatorzem d) zagroenia brak obwodnicy miasta; utrwalanie i pogbianie rozdzielenia z Zatorzem; wypieranie usug generujcych ruch pieszy (drobny handel, gastronomia) poprzez administracj, banki, due centra handlowe; zamieranie rdmiecia z powodu przenoszenia si mieszkacw do nowych osiedli na obrzeach miasta (urban sprawl).

    D. Konsultacje spoeczne Konsultacje spoeczne do Programu trway rok (od lutego 2012 r. do stycznia 2013 r.) Spotkania konsultacyjne miay form otwartych zebra skierowanych do wszystkich osb zainteresowanych omawian problematyk i odbyway si w Urzdzie Miasta. Wydzia Rozwoju Miasta przygotowywa prezentacje ppt, ilustrujce wybrane proble-my Programu i stan zaawansowania prac. W trakcie konsultacji wyoniy si dwie grupy tematyczne: Komunikacja i przestrze oraz Spoeczestwo i gospodarka a take liderzy obu grup. Wyniki konsultacji zostay zapisane w raportach kocowych.

  • 11 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    Wnioski wynikajce z konsultacji spoecznych oraz sposb ich uwzgldnienia w Pro-gramie zostay szerzej opisane w podsumowaniu Projektu (punkt IV-3).

    E. Inwentaryzacja urbanistyczna rdmiecia Inwentaryzacja powstawaa od czerwca 2012 do grudnia 2013 r. W jej przeprowa-dzenie wydatnie wczyli si studenci UWM odbywajcy praktyki w Urzdzie Miasta. rdmiecie zostao podzielone na 6 stref (A, B, C, D, E, F), ktre ponadto zostay podzielone na kwartay (A1, A2,..,B1, B2,itd.). Inwentaryzacj objto rwnie strefy przylege (X,Y,Z). Inwentaryzowano funkcje budynkw, ich stan techniczny, lepe ciany, wejcia do budynkw. Zaznaczano parkingi istniejce i nieformalne, niefor-malne cigi piesze oraz ziele. Oprcz czci rysunkowej kady kwarta posiada cz opisow i dokumentacj fotograficzn. Gwne wnioski wynikajce z inwentaryzacji rdmiecia Olsztyna: a) w rdmieciu przewaa zabudowa usugowa, mieszkalno-usugowa i uytecz-noci publicznej; b) ulice: Dbrowszczakw, Partyzantw oraz T. Kociuszki maj usugi w parterach budynkw, dziki temu oraz usytuowaniu na trasie Dworzec G. Stare Miasto s predestynowane do bycia promenadami; c) w podwrkach kwartaw zabudowy dominuj substandardowe garae i parkingi, brak jest urzdzonej przestrzeni z zieleni, ma architektur i placami zabaw; d) kilka kwartaw zabudowy posiada potencja inwestycyjny (dua, ekstensywnie wykorzystywana przestrze w cennej lokalizacji, moliwo dogszczenia zabudowy po rozwizaniu problemw wasnociowych wykup czci garay).

    F. W trakcie prac nad Programem wpyway rwnie indywidualne wnioski od mieszkacw.

    (mapa nr 1 Delimitacja, istniejcy stan planowania)

    4. Opracowania powstae w czasie prac nad Programem Powstay w celu szczegowego przeanalizowania wanych dla rdmiecia zagad-nie (funkcja, komunikacja, ziele) oraz zebrania i usystematyzowania wiedzy na te-mat wnioskw mieszkacw Olsztyna dotyczcych przeksztace rdmiecia.

    A. Inwentaryzacja urbanistyczna (patrz punkt I-3-E)

    B. Program rozwoju terenw zieleni miejskiej Program autorstwa Ogrodnika Miejskiego zosta wykonany w Wydziale Rozwoju Mia-sta i dotyczy caego obszaru gminy. Okrela dziaania w zakresie zieleni ujte w mniejszych dotyczcych take rdmiecia programach takich jak: "Podnoszenie atrakcyjnoci parkw", "Zazielenianie skwerw i zielecw", "Ziele w pasach drogo-wych", "Zielone podwrka, "Zielone place zabaw", "Zazielenianie szk i przedszkoli", "Zielone cigi piesze", "Zielone chodniki".

    C. Raport z konsultacji spoecznych Raport powsta w dwch czciach: Komunikacja i przestrze oraz Spoeczestwo i gospodarka. Raport stworzyli spoecznicy uczestniczcy w konsultacjach. Pracami nad raportem kierowali dwaj liderzy wyonieni spord uczestnikw konsultacji spo-ecznych.

  • 12 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    Pierwsza cz raportu (Komunikacja i przestrze) zawieraa wnioski dotycz-ce m. in.: a) wprowadzenia strefy tempo 30 ustanowienie w rdmieciu metodami przest-rzennymi i organizacyjnymi obszaru uspokojonego ruchu samochodowego, pozwala-jcego na bezpieczne poruszanie si niechronionym uczestnikom ruchu: pieszym i rowerzystom; b) zwikszenia dostpnoci transportu publicznego; c) wprowadzenia udogodnie dla ruchu pieszego oraz stworzenie gwnych tras pieszych; d) wprowadzenia rozwiza usprawniajcych komunikacj rowerow; e) podjcia dziaa w celu poprawy adu przestrzennego f) realizacji idei Olsztyn miasto ogrd stworzenie planu ochrony i rozwoju zieleni, Druga cz raportu (Spoeczestwo i gospodarka) zawieraa wnioski dotyczce m. in.: a) funkcji jakie naley przypisa rdmieciu; b) nadania priorytetowej roli ruchowi pieszemu w komunikacji rdmiecia; c) propozycji oywienia gospodarczego i spoecznego rdmiecia; d) powizania funkcjonalnego Koszar Dragonw ze rdmieciem.

    D. Studium komunikacyjne obszaru rdmiecia Olsztyna zostao wykonane przez zewntrzny zesp ekspertw (dr. Micha Beim, mgr in. Daniel Chojnacki, Dipl. Ing. Torsten Perner, mgr in. arch. Adam Beim, mgr inz. Katarzyna Chojnacka, mgr inz. Piotr Szczepaski, Pozna Wrocaw Berlin, marzec 2014 r.). Celem studium bya analiza stanu istniejcego oraz przedstawienie gwnych zaoe dla ukadu ko-munikacyjnego rdmiecia. Zaproponowane dziaania miay na celu: zrwnowaony rozwj miasta, rewitalizacj rdmiecia, popraw bezpieczestwa ruchu, wzrost at-rakcyjnoci alternatywnych do samochodu form mobilnoci. Za gwny problem rdmiecia uznano nadmierny ruch samochodowy. Rozwiza-niu tego problemu maja suy miedzy innymi: a) wprowadzenie strefy uspokojonego ruchu prawie dla caego obszaru rdmiecia; b) stworzenie spjnej sieci tras rowerowych wspartej parkingami rowerowymi; c) stworzenie priorytetowych cigw pieszych wraz z poczeniami pieszo-rowerowymi z Zatorzem; d) ograniczenie rozbudowy ukadu drogowego.

    Uwaga! Niedostateczne zagospodarowanie przestrzeni publicznych, dominacja ruchu samochodowego, zmniejszanie si terenw zielonych oraz nieatrakcyj-no funkcjonalno-przestrzenna rdmiecia Olsztyna to gwne tematy pro-blemowe zdiagnozowane na podstawie materiaw wyjciowych do Programu (opracowa, wnioskw indywidualnych, konsultacji spoecznych) oraz prac nad Programem.

    5. Dziaania biece w przestrzeni rdmiecia w czasie prac nad Programem Formua Programu umoliwiaa koordynowanie prac nad Programem z dziaaniami biecymi w rdmieciu. Podczas tworzenia Programu miao miejsce wiele dziaa w sferach: edukacyjnej, projektowej i realizacyjnej, w powizaniu z Programem.

  • 13 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    A. Konkursy urbanistyczno-architektoniczne Przestrzenie publiczne rdmiecia, jako miejsca reprezentacyjne, wymagaj szcze-glnego podejcia. W trakcie trwania prac nad Programem w Urzdzie Miasta zorga-nizowano i rozstrzygnito trzy konkursy urbanistyczno-architektoniczne dla terenw rdmiecia: a) Konkurs otwarty na opracowanie koncepcji zagospodarowania otoczenia projekto-wanego Pomnika Armii Krajowej przy Al. Marsz. J. Pisudskiego w Olsztynie; b) Konkurs otwarty na opracowanie koncepcji zagospodarowania Placu Xawerego Dunikowskiego; c) Konkurs urbanistyczno-architektoniczny na poczenie Parku Podzamcze, Parku Centralnego i Placu Jednoci Sowiaskiej (fragment plant) przy jednoczesnej prze-budowie mostu w. Jakuba oraz ulic S. Pieninego i S. Staszica w Olsztynie.

    B. Konferencje i wydarzenia W trakcie prac nad Programem Urzd Miasta zorganizowa dla mieszkacw cztery spotkania otwarte o charakterze naukowo-informacyjnym, zwizane z tematyk przestrzeni rdmiejskiej: a) ArchFilmFest festiwal filmw o architekturze (luty 2012 r.), wydarzenie otwierao cykl spotka w ramach konsultacji spoecznych; b) Konferencj na temat odkrycia archeologicznego przy Wysokiej Bramie w Olszty-nie (grudzie 2012 r.); c) rdmiecie w ruchu konferencja powicona problematyce wpywu komunika-cji na jako przestrzeni rdmiejskiej poczona z prezentacj Studium komunikacyj-nego obszaru rdmiecia Olsztyna (marzec 2014 r.); d) "Powrt do miasta" konferencja powicona suburbanizacji (wrzesie 2014 r.).

    C. Plany miejscowe W trakcie prac nad Programem wskazano tereny w rdmieciu do objcia miejsco-wymi planami zagospodarowania przestrzennego. Pi planw: KOCIUSZKI, RDMIESCIE DWORZEC GWNY, RDMIECIE ONIERSKA, PLANE-TARIUM, DOLNE PRZEDMIECIE zostay zainicjowane w trakcie prac nad Progra-mem. Plan dla dworca gwnego zosta uchwalony.

    D. Dziaania projektowe oraz realizacyjne w rdmieciu powizane z pracami nad Programem: a) uspokojenie ruchu samochodowego w zwizku z budow tras tramwajowych: Al. Marsz. J. Pisudskiego: ul. T. Kociuszki: b) udogodnienia dla rowerzystw: zwikszenie liczby parkingw rowerowych w strategicznych lokalizacjach na tere-nie rdmiecia (w tym dziaania z udziaem sponsora prywatnego); wprowadzenie rozwiza z zakresu organizacji ruchu drogowego zwikszajce dostpno wybranych obszarw dla ruchu rowerowego (kompleksowe rozwizania na Starym Miecie, dopuszczenie ruchu rowerowego na chodnikach wzdu ulic z wyznaczonymi buspasami, wyczenie rowerzystw spod zakazw ruchu na obsza-rze Parku im. J. Kusociskiego); uzupenienie lokalnej sieci tras rowerowych poprzez budow odcinkw drg dla rowerw (np. w Parku Centralnym); c) dziaania dla zieleni rdmiecia:

  • 14 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    uatrakcyjnianie rdmiejskich skwerw, ktre jest w rnym stopniu zaawansowa-nia i polega na odnawianiu zieleni (nowe nasadzenia, wymiana zieleni) oraz arana-cji przylegych przestrzeni (nowe nawierzchnie, awki, wyposaenie do zabawy dla dzieci); dziaania te dotyczyy skwerw: przy Dworcu Olsztyn Zachodni, w naroniku ulic W. Ktrzyskiego i T. Kociuszki, na Placu Konsulatu Polskiego, przy Placu Jed-noci Sowiaskiej, przy ul. M. Konopnickiej, przy ul. 1Maja (za pomnikiem S. Jaracza i przed tzw. Akwarium), przy ul. Dbrowszczakw (okolice Sdu); przywracanie ulicom charakteru alejowego (w ramach programu "Zielone chodni-ki"), tymi dziaaniami objto ulice: M. Kajki, M. Kopernika, Dbrowszczakw, A. Mic-kiewicza, Koobrzesk; prace rewaloryzacyjne na cmentarzu w. Jakuba w ramach programu Zachowanie starych cmentarzy); uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego RDMIE-CIE DWORZEC GWNY.

    II. Cele Programu W wyniku analizy wnioskw, raportu z konsultacji spoecznych, inwentaryzacji urbanistycznej oraz opracowa zwizanych z Programem okrelono cel gwny, cele strategiczne i cele operacyjne dla przestrzeni rdmiecia Olsztyna.

    1. Cel gwny

    Wzrost atrakcyjnoci rdmiecia znaczcym czynnikiem wzrostu jakoci ycia w Olsztynie ...... Tak sformuowany cel gwny podkrela wag kierunkw zmian w przestrzeni rd-miecia Olsztyna dla wszystkich mieszkacw miasta (aspekt lokalny) i jednoczenie wpisuje si w Krajow Polityk Miejsk, w ktrej przeksztacenia rdmie wskazy-wane s jako jeden ze znaczcych czynnikw decydujcych o konkurencyjnoci miast (aspekt ponadlokalny).

    2. Cele strategiczne Pokazuj do czego dymy, co ma charakteryzowa przestrze rdmiecia Olszty-na w przyszoci.

    A. Cel strategiczny Atrakcyjne cigi przestrzeni publicznych .................. Przestrzenie publiczne to jeden z najwaniejszych elementw rdmiecia. Jako przestrzeni publicznych decyduje o tym, czy mieszkacy chtnie w nich przebywaj. rdmiecie Olsztyna posiada duy potencja (bogactwo zieleni, kameralno zabu-dowy, obiekty cenne historycznie, yna) by atrakcyjnie urzdzi przestrze publiczn.

  • 15 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    B. Cel strategiczny

    Efektywne zagospodarowanie rdmiecia wykorzystujce istniejc infra-struktur reurbanizacja ............................................... Ze wzgldw ekonomicznych i funkcjonalnych wane jest, by zurbanizowan przes-trze wykorzystywa intensywnie w sposb optymalny i zrwnowaony. Lokalizacja i uzbrojenie terenw rdmiejskich decyduj o ich duej wartoci. rdmiecie Ol- sztyna (szczeglnie niezagospodarowane wntrza kwartaw) posiada potencja inwestycyjny.

    C. Cel strategiczny

    Ziele istotnym czynnikiem ksztatujcym charakter rdmiecia OLSZTYN O!GRD Z NATURY Tereny zieleni w rdmieciu Olsztyna (parki, skwery, ziele towarzyszca przest-rzeniom publicznym i obiektom zabytkowym) s poprzez swoj obfito elementem charakterystycznym ju od czasw historycznych. Warto ta powinna by chroniona i rozwijana.

    3. Cele operacyjne Su realizacji celw strategicznych

    A. Cel operacyjny Uspokojony ruch samochodowy w rdmieciu ................. Przestrze rdmiecia jest ograniczona. Nie mona w nieskoczono wprowa-dza udogodnie dla samochodw (zabieranie przestrzeni publicznych i zielecw pod szersze drogi i nowe parkingi), poniewa spowoduje to marginalizacj ruchu pieszego i rowerowego oraz utrudni sprawn obsug tego obszaru przez system komunikacji zbiorowej. Tym samym istnieje uzasadniona obawa, e miejsca, ktre powinny by szczeglnie zadbane, stan si nieprzyjazne i niebezpieczne. Uspokojenie ruchu samochodowego pozwoli korzysta z walorw rdmiecia take pozostaym uczestnikom ruchu: pieszym, rowerzystom, uytkownikom transportu publicznego, a take stworzy warunki dla kreowania przestrzeni publicznych i rozwo-ju terenw zieleni. Uspokojenie ruchu nie powinno zasadniczo obnia dotychczaso-wej dostpnoci rdmiecia dla ruchu samochodowego, a gwny nacisk pooy na rozwizania inynieryjne i organizacyjne zmierzajce do obnienia prdkoci pojazdw.

    B. Cel operacyjny rdmiecie poczone z Zatorzem likwidacja barier rdmiecie i Zatorze to obszary podobne strukturalnie poprzez gsto zaludnienia i zabudowy, rozdzielone lini kolejow. Utworzenie midzy nimi dodatkowych pocze pieszo-rowerowych wpynie korzystnie na funkcjonowanie obydwu obsza-rw: wydueniu ulegn cigi przestrzeni publicznych, zwikszy si dostpno Dworca Gwnego oraz atrakcyjnych miejsc po obu stronach torw.

  • 16 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    C. Cel operacyjny Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego dla rdmiecia Ok.65% rdmiejskiej powierzchni nie posiada planu pomimo siedmiu obowizuj-cych w rdmieciu miejscowych planw zagospodarowania przestrzennego. Ze wzgldu na znaczenie i rang tego obszaru dla miasta, a take cenne historycz-nie budynki i urbanistyczn struktur, konieczne jest wprowadzenie prawnych ure-gulowa dla przestrzennych przeksztace rdmiecia. Uregulowania te bd suy strategicznym celom Programu poprzez zapisanie w ustaleniach planu kierunkw Programu.

    Uwaga! Urzdzone przestrzenie publiczne, zreurbanizowane tereny zabudowy oraz zadbana ziele to trzy elementy olsztyskiego rdmiecia, ktre maj si uzupenia i wspgra tworzc miejsce zrwnowaone przestrzennie, atrakcyj-ne dla mieszkacw i przyjezdnych. Suy temu bd: uspokojenie ruchu samochodowego, wygenerowanie dodatkowych pocze rdmiecia z Zatorzem oraz miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego dla rdmiecia.

    III. Kierunki przeksztace przestrzeni rdmiecia Olsztyna oraz wynikajce z nich dziaania. Program je wskazuje dla kluczowych dziedzin przestrzeni: komunikacji, przestrzeni publicznych, zieleni, funkcji, zabytkw i infrastruktury.

    1. Komunikacja ........ Skada si na ni: ruch pieszy, rowerowy, transport publiczny i ruch samochodowy. Jest jedn z gwnych determinant jakoci przestrzeni rdmiecia, poniewa bez-porednio wpywa na jego funkcjonowanie oraz na ksztat przestrzeni publicznych i rodowiska przyrodniczego (terenw zieleni, jakoci powietrza, poziomu haasu). Celem strategicznym jest uspokojony ruch samochodowy w rdmieciu. Celem operacyjnym rdmiecie poczone z Zatorzem. Tym celom bd podporzdko-wane ponisze dziaania.

    A. Przekierowanie tranzytu rdmiejskiego na zewntrzny ring. Obecnie dwie gwne osie komunikacyjne rdmiecia (PN-PD: ul. 1. Maja ul. S. Pieninego ul. F. Szrajbera, WSCH-ZACH: Al. Marsz. J. Pisudskiego ul. 11 Listopada) przenosz midzydzielnicowy ruch tranzytowy dzielc przestrze rdmiecia na 4 czci. Nieograniczony tranzyt rdmiejski stanowi gwny problem funkcjonowania tego obszaru. Istniejcy ukad komunikacyjny Olsztyna moe przej rdmiejski ruch tranzytowy. Pokazuje to nastpny rysunek.

  • 17 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    Rys.2 Ring rdmiejski w funkcjonujcym ukadzie komunikacyjnym rdmiecia

    W celu optymalizacji funkcjonowania rdmiejskiego ringu potrzebne s nastpujce dziaania: a) wprowadzenie hierarchizacji funkcjonalnej ulic: wyznaczenie ulic tranzytu midzyosiedlowego dla wyprowadzenia tranzytu z ob-szaru rdmiecia w cigu: ul. Artyleryjska al. R. Schumana ul. Armii Krajowej ul. Obrocw Tobruku Al. W. Sikorskiego ul. Obiegowa ul. Marsz. J. Pisud-skiego ul. Dworcowa ul. W. Ktrzyskiego ul. B. Limanowskiego al. Wojska Polskiego; wyznaczenie ulic doprowadzajcych ruch do rdmiecia: ul. Partyzantw oraz cig ulic: W. Pstrowskiego, Niepodlegoci, A. liwy; pozostae ulice peni bd role drg dojazdowych; b) modernizacja i przebudowa ukadu komunikacyjnego:

  • 18 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    budowa pnocnego odcinka ul. Obiegowej od Al. Marsz. J. Pisudskiego do ul. W. Ktrzyskiego jako uzupenienie rdmiejskiego ringu; przebudowa ul. Partyzantw (z uwzgldnieniem preferencji dla prowadzenia tran-sportu publicznego oraz rowerowych cigw komunikacyjnych); przebudowa ul. S. Pieninego (z uwzgldnieniem preferencji dla prowadzenia transportu publicznego oraz rowerowych cigw komunikacyjnych) wraz z przebudo-w mostu w. Jakuba. Projektowana w obowizujcym Studium ul. Nowogrunwaldzka powinna stanowi element ukadu rozprowadzajcego. O potrzebie jej realizacji oraz parametrach technicznych rozstrzygnie aktualizacja studium komunikacji dla Olsztyna. c) zmiana organizacji ruchu eliminujca tranzyt przez rdmiecie.

    B. Modernizacja ulic rdmiecia pod ktem uspokajania ruchu samochodowe-go Su temu: rozwizania inynieryjne (np. odpowiednia geometria poszczeglnych elementw drogi, stosowanie urzdze fizycznie ograniczajcych prdko, itp.) oraz organizacyjne (oznakowanie, organizacja parkowania, wprowadzenie rozwiza pre-ferencyjnych dla autobusw i rowerw, integracja ruchu samochodowego i rowero-wego na jezdni).

    Dziaania inynieryjne i organizacyjne w obrbie ulic suce uspokajaniu ruchu samochodowego w rdmieciu: a) opracowanie koncepcji uspokojenia ruchu w rdmieciu obejmujcej wyznacze-nie stref obnionej prdkoci oraz zastosowanie fizycznych elementw uspokajania ruchu, ktra szczegowo okreli zakres i moliwoci wprowadzenia poniej wymienionych dziaa; b) sukcesywne obejmowanie obszaru rdmiecia stref Tempo 30 (poza ulicami tranzytowymi); c) wprowadzenie na obszarze Starego Miasta strefy zamieszkania; d) wprowadzenie przestrzeni wspdzielonej na skrzyowaniu ulic: Prosta, Grunwal-dzka, Warszawska; e) wprowadzenie przestrzeni wspdzielonej na skrzyowaniu ulic: 11 Listopada, F. Nowowiejskiego, Staromiejskiej i Placu Jednoci Sowiaskiej; f) ograniczenie iloci skrzyowa drg rozprowadzajcych z drogami dojazdowymi; g) stworzenie systemu rwnorzdnych skrzyowa ulic; h) organizacja ruchu uwzgldniajca system ulic jednokierunkowych; i) zastosowanie fizycznych elementw uspokajania ruchu w ulicach dojazdowych;

    C. Prowadzenie spjnej polityki parkingowej Temat parkowania w rdmieciu zoony jest z nastpujcych zagadnie: a) parkowanie na obrzeach rdmiecia wskazane zostay nastpujce miejsca: ul. M. Mochnackiego (ze wzgldu na niewielk liczb miejsc parkingowych w rd-mieciu dla autokarw naley rozway moliwo wydzielenia z istniejcego parkin-gu czci autokarowej na pozostaej budujc wielopoziomowy parking dla samocho-dw osobowych); ul. R. Knosay (nowy w pobliu Parku Centralnego); ul. Grunwaldzka (w miejscu istniejcego parkingu przy Targowisku Miejskim, pod-czas kompleksowej przebudowy targowiska naley zaprojektowa parking wielopo-ziomowy); ul. Partyzantw 9 -15 (nowy, wielopoziomowy na zapleczu budynkw);

  • 19 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    ul. Partyzantw 21 ( nowy, wielopoziomowy w podwrku); Al. Marsz. J. Pisudskiego (na istniejcym parkingu przy hali Urania, czciowo wielopoziomowy); w rejonie ul. Kolejowej (w powizaniu z realizacj poczenia pieszo-rowerowego pod torami kolejowymi na przedueniu ul. Kajki). b) parkowanie wewntrz rdmiecia (dla mieszkacw i osb, ktre musz doje-cha samochodem): parkowanie wewntrz kwartaw zabudowy wymaga kompleksowego uporzdko-wania przestrzeni podwrek (take spraw wasnociowych wykup prywatnych ga-ray) w celu wygenerowania miejsc parkingowych i zbiorowych garay (a take tere-nw pod zabudow mieszkaniow, ziele i rekreacj); zorganizowane parkingi zbiorowe ul. F. Nowowiejskiego, Plac Solidarnoci, Plac K. Puaskiego; parkowanie wzdu ulic; strefa patnego parkowania; Jako zasad przyjmuje si ksztatowanie miejsc parkingowych poza obszarami chod-nika w przestrzeni ulicy lub w wydzielonych zatokach postojowych.

    Dziaania porzdkujce parkowanie w rdmieciu: a) budowa dwch wielopoziomowych parkingw przy ul. Partyzantw, parkingu przy ul. R. Knosay, przebudowa istniejcych parkingw przy ul. Mochnackiego, ul. Grun-waldzkiej (Targowisko Miejskie), Al. Marsz. J. Pisudskiego (przy hali Urania); b) przebudowa parkingw: przy ul. F. Nowowiejskiego (jako rozwizanie wyonione w konkursie na uczytelnie-nie przebiegu redniowiecznych murw obronnych); na Placu Solidarnoci; na Placu K. Puaskiego; c) uporzdkowanie przestrzeni podwrek; d) przebudowa ulic pod ktem wygospodarowania powierzchni parkingowej; e) zmodyfikowanie strefy patnego parkowania; f) przyjcie potrzeb parkingowych dla ruchu rowerowego jako integralnego elementu systemu parkowania na obszarze rdmiecia.

    Uwaga: Ilo miejsc parkingowych, cena za parkowanie, a take ceny biletw autobusowych i tramwajowych to wielkoci, ktre naley wyway w celu zoptymalizowania parkowania w rdmieciu. Im wicej miejsc parkingowych tym wicej samochodw, ktre zabior przestrze zieleni, pieszym i rowerzys-tom.

    D. Poprawa komfortu pieszych Skadaj si na to wszelkie dziaania inynieryjne i organizacyjne zmierzajce do mi-nimalizowania utrudnie napotykanych przez pieszych z jednoczesnym zachowa-niem niezbdnego bezpieczestwa i przy uwzgldnieniu wymaga wszystkich uczes-tnikw ruchu pieszego (w tym niepenosprawnych, dzieci, seniorw, rodzicw z wz-kami dla dzieci). Jest to np. zapewnienie nawierzchni cigw pieszych o wysokich walorach uytkowych i estetycznych, redukcja iloci sygnalizacji wietlnych na gw-nych cigach pieszych, redukcja barier architektonicznych (schody, zbdne przewy-szenia, wysokie krawniki, niewaciwie zaprojektowane rynsztoki), powstanie czy-telnego ukadu cigw pieszych, wprowadzanie elementw SIM (drogowskazy, tabli-ce informacyjne), zapewnienie elementw maej architektury (awki, kosze na mieci,

  • 20 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    latarnie), wyznaczanie dodatkowych przej dla pieszych, stref zamieszkania lub tworzenie warunkw do bezpiecznego przechodzenia przez jezdni w miejscach przewidzianych przepisami.

    Dziaania poprawiajce komfort pieszych: a) opracowanie koncepcji prowadzenia cigw komunikacji pieszej w Olsztynie; b) opracowanie Standardw drg pieszych w Olsztynie, zawierajcych: parametry techniczne (wymiary, wskazane materiay nawierzchni); likwidacj barier: krawnikw, schodw oraz przystosowanie dla niepenospraw-nych; sposoby zastosowania elementw zieleni urzdzonej w celu poprawy bezpiecze-stwa, komfortu i atrakcyjnoci przestrzeni dla pieszych; wyposaenie cigw pieszych i zieleni towarzyszcej w elementy maej architektu-ry (awki, kosze na mieci, drogowskazy i tablice informacyjne wg SIM); sposoby i rodzaje owietlenia oraz monitoringu; c) wdraanie w/w opracowa; d) przebudowa istniejcego tunelu pieszego na przedueniu ul. 1-go Maja; e) realizacja dodatkowych pocze pieszych z Zatorzem (kadka przy dworcu Olsz-tyn Gwny oraz tunel pod torami na przedueniu ul. M. Kajki); f) powizanie przeksztace infrastruktury komunikacyjnej z celami i dziaaniami za-wartymi w Strategii Bezpieczestwa Ruchu Drogowego dla Olsztyna.

    E. Poprawa warunkw dla rowerzystw Skadaj si na to wszelkie dziaania inynieryjne i organizacyjne zmierzajce do tworzenia spjnej, bezporedniej, atrakcyjnej, bezpiecznej i wygodnej sieci tras ro-werowych. Jest to np. tworzenie drg dla rowerw, pasw rowerowych, luz i prze-jazdw dla rowerzystw, drg dla pieszych i rowerw a take wykorzystywania szero-kiego spektrum rozwiza okrelanych jako niewidzialna infrastruktura rowerowa (strefy zamieszkania, strefy uspokojonego ruchu wraz z wszelkimi urzdzeniami su-cymi redukcji prdkoci samochodw, mae ronda). Integralnymi elementami wspierajcymi komunikacj rowerow powinny by parkingi rowerowe lokalizowane w miejscach strategicznych dla ruchu rowerowego z punktu widzenia dostpnoci do rde i celw podry.

    Dziaania w suce poprawie warunkw dla rowerzystw w rdmieciu: a) uruchomienie systemu roweru miejskiego (pod warunkiem zdecydowanej poprawy warunkw poruszania si rowerem po rdmieciu i pozostaych obszarach Olszty-na).

    F. Podniesienie jakoci transportu publicznego Su temu czynnoci zmierzajce do zwikszenia dostpnoci infrastruktury zwiza-nej z funkcjonowaniem transportu publicznego, zapewnienie wysokiej jakoci wypo-saenia przystankw autobusowych wraz z rozwijaniem systemu informacji pasaer-skiej, zwikszenie iloci przystankw autobusowych zgodnie z oczekiwaniem uytko-wnikw, zapewnienie bezpiecznych warunkw dojcia do przystankw, likwidacja barier architektonicznych w obrbie przystankw.

    Mapa nr 2 Komunikacja

  • 21 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    2. Przestrzenie publiczne........................... Konieczno poprawy jakoci przestrzeni publicznych rdmiecia Olsztyna zostaa zapisana jako jeden z celw strategicznych Programu. Przestrzenie publiczne to: przestrzenie ulic, cigi piesze, place publiczne, gmachy publiczne (urzdy, szkoy, obiekty kultury i kultu religijnego, dworce) a take oglnie dostpne tereny zieleni: parki, nieczynne cmentarze, skwery, zielece i ziele urzdzona.

    A. Tworzenie cigw przestrzeni publicznych O komforcie korzystania z przestrzeni publicznych przesdza ich cigo. Bogactwo przyrodnicze Olsztyna daje moliwoci czenia przestrzeni publicznych w cigi, a nawet w sie. W rdmieciu krzyuj si dwie gwne projektowane trasy pieszo-rowerowe Olsztyna: tzw. niebieska (ynostrada), bazujca na przebiegu rzeki yny i tzw. zielona, tworzona przez enklawy zieleni osiedlowych, parki i skwery rdmiecia, cignca si od poudniowych osiedli mieszkaniowych na Jarotach do Lasu Miejskiego.

    Dziaania potrzebne do utworzenia cigw przestrzeni publicznych w rd-mieciu: a) wykonanie projektw koncepcyjnych zielonej i niebieskiej trasy pieszo-rowerowej; b) likwidacja sabych ogniw cigw przestrzeni publicznych rdmiecia: poczenie Parku Podzamcze, Parku Centralnego i Placu Jednoci Sowiaskiej (fragment plant) przy jednoczesnej przebudowie mostu w. Jakuba oraz ulic S. Pie-ninego i S. Staszica w Olsztynie; poczenie parkw Centralny i Korczaka-Mleczna drog pieszo-rowerow wzdu rzeki yny pod ul. Niepodlegoci; poczenie Starego Miasta i ul. Warszawskiej poprzez utworzenie przestrzeni wspdzielonej na skrzyowaniu ulic: Grunwaldzka, Warszawska, Prosta; poczenie ul. 11 Listopada i ul. Staromiejskiej poprzez utworzenie przestrzeni wspdzielonej na skrzyowaniu ulic: 11 Listopada, W. Nowowiejskiego, Staromiej-skiej i Pl. Jednoci Sowiaskiej; poczenie Parku im. J. Kusociskiego z Placem Solidarnoci poprzez przeorga-nizowanie wejcia do parku (poszerzenie strefy pieszej, zaakcentowanie przestrzen-ne wejcia); c) utworzenie pocze w celu powstania nowych cigw przestrzeni publicznych: poczenie parkw Centralnego i projektowanego Korczaka-Mleczna drog pieszo-rowerow wzdu rzeki yny pod ul. Niepodlegoci; poczenie placu przed Dworcem Olsztyn Gwny z skwerem przy ul. M. Zientary- Malewskiej przebiegajc nad torami kadk pieszo-rowerow; poczenie ul. M. Kajki z ul. Kolejow tunelem pieszo-rowerowym pod torami. d) utworzenie gwnej trasy spacerowo-handlowej od dworca Olsztyn Gwny, poprzez ulice: Partyzantw i Dbrowszczakw, Stare Miasto, ulic Warszawsk; okrelenie charakteru ulic oraz sposobw zagospodarowania terenw do nich przylegych w zapisach planw zagospodarowania.

    Uwaga! Kluczowe jest wczenie przestrzeni publicznych rdmiecia w cigi przestrzeni publicznych pozostaych obszarw miasta, w tym celu naley zaprojektowa i zrealizowa trasy pieszo-rowerowe: zielon i niebiesk.

  • 22 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    B. Zakaz grodzenia przestrzeni publicznych Grodzenie posesji w rdmieciu (czsto dzieje si to pod pretekstem utrzymania czystoci czy bezpieczestwa) jest niewskazane. Szczeglnie, gdy dotyczy terenw przestrzeni publicznych, bd ssiadujcych z przestrzeniami publicznymi. Grodzenie zawa oglnie dostpn przestrze czynic j niefunkcjonaln.

    Dziaania suce odblokowaniu zagrodzonej przestrzeni publicznej: a) usunicie ogrodzenia Amfiteatru; (ul. Zamkowa); b) usunicie ogrodzenia Kocioa Ewangelickiego (Stare Miasto); c) usunicie ogrodzenia budynku dawnej Rejencji (Pl. A. Wakara).

    C. Uporzdkowanie informacji wizualnej Z chaosem informacji wizualnej boryka si wikszo polskich miast. Dotyka to szczeglnie intensywne rejony rdmie (nagromadzone usug i handlu). Nadziej na uregulowanie baaganu wizualnego w przestrzeni daje nowa ustawa tzw. Kraj-obrazowa. Dopki nie wejdzie w ycie, samorzdy maj do dyspozycji zapisy pla-nw zagospodarowania, formu parku kulturowego oraz moliwo wprowadzenia ustanowionych przez gmin zasad dotyczcych gminnych nieruchomoci. Urzd Miasta opracowa zasady SIM, a take zrby kodeksu estetyzacji. Prace te naley kontynuowa.

    Dziaania porzdkujce informacj wizualn w rdmieciu: a) utworzenie i wdraanie Olsztyskiego Systemu Umieszczania Reklam (OSUR); b) przyjcie uchwa SIM i wdraanie go; c) zastosowanie uregulowa OSUR w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego dla rdmiecia; d) zaprojektowanie i wprowadzenie (w oparciu o zaoenia SIM) systemu informacji handlowo-turystycznej sprzonej z przystankami transportu zbiorowego; e) objcie najcenniejszych historycznie obszarw rdmiecia parkiem kulturowym.

    D. Konkursy architektoniczne na przestrzenie publiczne w rdmieciu W trakcie opracowywania Programu pozyskano trzy projekty rdmiejskich przes-trzeni publicznych (patrz punkt I-5-A) drog konkursu. Ilo problemw przestrzen-nych koniecznych do rozwizania jest w rdmieciu cigle dua.

    Dziaania miejsca do rozwizania konkursowego w rdmieciu: a) Stare Miasto uczytelnienie przebiegu redniowiecznych murw obronnych; b) Stare Miasto urzdzenie: stragany, nawierzchnie, elewacje, maa architektura, scena staromiejska (wytyczne do Planu Ochrony Parku Kulturowego); c) targowisko przy ul. Grunwaldzkiej zagospodarowanie, nowa hala targowa, stra-gany, parkingi; d) budynek aresztu przy Al. Marsz. J. Pisudskiego wraz z placem adaptacja budynku na now funkcj, urzdzenie placu, poczenie nowo powstaej przestrzeni publicznej z reprezentacyjn Al. Marsz. J. Pisudskiego; e) wejcie do Parku im. J. Kusociskiego od strony ul. E. Kociskiego poczenie Parku z Placem Solidarnoci; f) ul. Partyzantw tunel pieszo-rowerowy pod torami, czcy ul. M. Kajki z ul. Kole-jow.

  • 23 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    Uwaga! Konkurs architektoniczny jest najtasz i najbardziej efektywn form pozyskania informacji na temat okrelonego zagadnienia przestrzennego. Reprezentacyjny charakter rdmiecia predestynuje ten obszar do szukania najlepszych rozwiza. Najatwiej je wyoni w drodze konkursu.

    3. Ziele .......................... Ochrona i rozwj terenw zieleni rdmiecia Olsztyna zostay zapisane w niniej-szym Programie jako cel strategiczny. Wynikaj one z Programu rozwoju zieleni miejskiej i opieraj si na zawartych w nim szczegowych programach dotyczcych mniejszych obszarw takich jak: parki, skwery, czy zielone cigi. Celem tych progra-mw jest poprawa stanu istniejcych terenw zieleni oraz wprowadzenie zieleni urz-dzonej w nowych miejscach. Bd temu suy: zwikszona dbao o parki i zabytkowe cmentarze; podniesienie rangi niewielkich przestrzeni zieleni, jakimi s zielece i skwery; stworzenie zielonych cigw pieszych alei spacerowych, czcych poszczeglne tereny zieleni w celu wykreowania przyjaznej przestrzeni publicznej dla komfortowe-go poruszania si pieszych w rdmieciu oraz rekreacji (odtworzenie alejowego charakteru ulic: T. Kociuszki, A. Mickiewicza, M. Kopernika, M. Kajki, Partyzantw i Dbrowszczakw); bazowanie w nowych nasadzeniach na gatunkach uzasadnionych historycznie, wprowadzanie rabat nawizujcych do dawnych przedogrdkw; podkrelenie walorw architektonicznych budynkw rdmiecia poprzez kolorys-tyk i form nowych nasadze harmonijnie dobranych do danego miejsca. Zagadnienie zieleni w rdmieciu jest nierozerwalnie zwizane z tematami: przes-trzenie publiczne i komunikacja. Tereny zieleni s najczciej przestrzeniami publicz-nymi lub wspistniej z nimi (place, skwery, cigi komunikacyjne). Tak wic proble-my zieleni, przestrzeni publicznych i komunikacji naley rozwizywa w sposb wzajemnie skoordynowany.

    A.) Zwikszenie atrakcyjnoci rdmiejskich parkw (wg szczegowego pro-gramu: Podnoszenie atrakcyjnoci parkw) Parki, jako najwiksze pod wzgldem obszarowym elementy zieleni miejskiej w zwar-tej strukturze rdmiecia, powinny zosta w pierwszej kolejnoci objte pracami majcymi na celu popraw ich wizerunku i komfortu uytkowania. rdmiejskie parki: Podzamcze, Centralny oraz im. J. Kusociskiego dziki swojemu pooeniu s wa-nymi ogniwami w cigach zieleni rdmiecia i caego miasta. Du enklaw zieleni stanowi rwnie nieczynny cmentarz w. Jakuba przy al. Wojska Polskiego w ob.-szarze potencjalnego rozwoju rdmiecia (Dawne Koszary Dragonw). Jako miej-sce historyczne i dodatkowo z cennym starym drzewostanem wymaga ochrony i rewaloryzacji.

    Dziaania suce podniesieniu jakoci parkw oraz zachowaniu zabytkowych cmentarzy zlokalizowanych w rejonie rdmiecia: a) w Parku im. J. Kusociskiego naley: zaaranowa wejcia do Parku z ulic: Al. Marsz. J. Pisudskiego, Koobrzeskiej, B. Gowackiego; wprowadzi nowe nasadzenia; zmodernizowa i ujednolici elementy wyposaenia przestrzeni (nawierzchnie, awki);

  • 24 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    okreli przebieg tras rowerowych przez teren Parku a nastpnie zapewni wygod i bezpieczestwo ich uytkowania (odpowiednie nawierzchnie, poczenia z ssied-nimi obszarami, lokalizowanie parkingw rowerowych); wykreowa poczenie z Parkiem Centralnym w rejonie Placu Solidarnoci i Placu A. Wakara; b) w Parku Centralnym naley: wprowadza sukcesywnie kolejne nasadzenia krzeww i bylin; utworzy poczenie z Parkiem Podzamcze (wzdu yny, pod przebudowanym mostem w. Jakuba) oraz z Parkiem Korczaka-Mleczna; c) na cmentarzu w. Jakuba naley kontynuowa podjte dziaania suce utrzyma-niu cigoci stanu zadrzewienia.

    B. Podniesienie rangi rdmiejskich skwerw (wg programu szczegowego Zazielenianie skwerw) Urzdzone skwery z harmonijnie skomponowan zieleni i wyposaeniem to frag-menty przestrzeni suce podniesieniu komfortu przebywania w intensywnie zurba-nizowanym rdmieciu. Aby tak si stao, konieczne s: spjny, czytelny ukad skwerw, poczenie skwerw za pomoc cigw pieszych z innymi terenami zieleni, utwardzona i dopasowana do caoci zaoenia nawierzchnia, zadbanie o charaktery-styczny element skweru (w postaci klombu, fontanny czy rzeby), dobranie wyposa-enia (owietlenia, awek, leakw, placu zabaw), bogaty ukad rolinny. Wykorzystanie wolnych fragmentw przestrzeni na skwery przyczyni si do: wzrostu komfortu przebywania w rdmieciu, integracji mieszkacw oraz podtrzymania zie-lonego charakteru miasta.

    Dziaania konieczne dla poprawy funkcjonowania i wizerunku skwerw w rd-mieciu, wikszo z nich naley poprzedzi pracami projektowymi: a) przy ul. A. Mickiewicza (w ssiedztwie I LO) nawizanie do historycznego ukadu przestrzeni, uporzdkowanie zieleni; b) przy dworcu Olsztyn Zachodni uporzdkowanie wasnoci, uporzdkowanie zieleni i wyposaenia, odtworzenie cieek i placykw; c) przy ul. M. Konopnickiej funkcjonalne rozplanowanie terenu wraz z poczeniem ze skwerem przy dworcu Olsztyn Zachodni, wzbogacenie zieleni; d) przy Placu K. Puaskiego aktualizacja i realizacja istniejcego projektu (zaadap-towanie istniejcej zieleni, wyposaenie w miejsce zabaw dla dzieci, awki, scen i modyfikowalne owietlenie); e) na Placu Jednoci Sowiaskiej projekt i realizacja wg zwyciskiej pracy wyonio-nej w przygotowywanym konkursie urbanistyczno-architektonicznym na uczytelnienie murw miejskich; f) przy ul. S. Staszica projekt i realizacja wg istniejcej koncepcji na poczenie Parkw Centralnego i Podzamcze przy jednoczesnej przebudowie mostu w. Jakuba w cigu ul. S. Pieninego; g) przy ul. M. Kajki utworzenie zielonego cznika pomidzy alejowymi ulicami M. Kopernika i Dbrowszczakw poprzez: wprowadzenie dodatkowej alejki, wzboga-cenie zieleni i dodatkowe wyposaenie (awki); h) Plac A. Wakara utworzenie zielonego cznika z Placem Solidarnoci (i dalej z Parkiem im. J. Kusociskiego oraz z Placem im. X. Dunikowskiego (i dalej z Par-kiem Centralnym poprzez odpowiedni aranacj zieleni i wyposaenia (awki, na-wierzchnie, owietlenie).

  • 25 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    i) wykonanie projektu ukadu skwerw w rdmieciu i ich pocze z pozostaymi terenami zieleni rdmiecia i caego miasta;

    C. Dbao o ziele w pasach drogowych (wg programw szczegowych: Zazielenianie chodnikw, Zazielenianie pasw drogowych) Ziele towarzyszca ulicom i chodnikom w zwartej zabudowie rdmiecia ma wpyw na podnoszenie komfortu mieszkacw i uytkownikw (ochrona przed haasem, lep-sze powietrze, ochrona przed socem). Zielone cigi chodnikw stanowi pocze-nia pomidzy wikszymi enklawami zieleni (skwery, parki). Dodatkowo alejowy cha-rakter ulic olsztyskiego rdmiecia ma uzasadnienie historyczne. Gwnym problemem w zazielenianiu cigw ulicznych s podziemne sieci infrastruk-tury technicznej oraz parkowanie na chodnikach. Projektowanie nowych czy przebu-dowa istniejcych sieci podziemnych powinno przewidywa moliwo posadzenia drzew, naley je wprowadza tam, gdzie wczeniej wybudowano chodniki. Sadzenie alejowych szpalerw drzew wie si z rozbirk chodnika (w miejscach nie utrud-niajcych komunikacji), zaweniem ulicy, modyfikacj sposobu parkowania. W zwartej przestrzeni miejskiej wpyw nawet jednego drzewa na wygld jego otocze-nia jest nie do przecenienia.

    Dziaania dla zieleni rdmiejskich ulic i chodnikw przywracanie ulicom alejowego charakteru: a) ul. Dbrowszczakw uzupenienie i ujednolicenie szpalerw drzew, zagospo-darowanie zielecw pod drzewami; b) ul. A. Mickiewicza rozwizania zrnicowane dla poszczeglnych odcinkw ulicy polegajce m.in. na: nasadzeniach szpalerw drzew, krzeww w formie ywopotu, modyfikacji sposobu parkowania wzdu ulicy, wprowadzeniu przedogrdkw przy budynkach, wprowadzeniu awek; c) ul. M. Kopernika wprowadzenie pojedynczych zielecw, modyfikacja chodnikw i miejsc parkingowych; d) ul. Partyzantw zachowanie istniejcego szpaleru drzew po stronie poudniowej ulicy oraz uzupenienie drzew na pozostaych odcinkach.

    D. Tworzenie enklaw zieleni w kwartaach zabudowy mieszkaniowo-usugowej (wg programu szczegowego Zazielenianie podwrek). Aby kameralne wntrza rdmiejskich kwartaw mogy suy mieszkacom jako wsplna przestrze niezbdne jest wprowadzenie w nie zieleni. Ziele, ktra bdzie jednym z elementw przestrzeni kwartaw (obok ewentualnej dodatkowej zabudowy, garay, placw zabaw) powinna by efektem kompleksowego projektowania.

    Dziaania konieczne dla wprowadzenia zieleni w rdmiejskie podwrka: a) wykonanie projektw zagospodarowania terenu, indywidualnych dla kadego pod-wrka, poprzedzonych konsultacjami spoecznymi skierowanymi do zainteresowa-nych mieszkacw; b) uporzdkowanie spraw wasnociowych (wykup lub zamiana sprzedanych gara-y); c) wpisanie zieleni podwrek w ustalenia miejscowych planw zagospodarowania przestrzennego.

  • 26 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    E. Wprowadzanie zieleni na placach zabaw (wg programu szczegowego Zielone place zabaw). Wnioskiem czsto zgaszanym do ukadu funkcjonalnego rdmiecia by brak pla-cw zabaw. Przy odnawianiu istniejcych i tworzeniu nowych naley zadba o bogaty udzia zieleni w ich aranacji.

    F. Wprowadzanie zieleni do otoczenia szk i przedszkoli (wg programu szczegowego Zazielenianie szk i przedszkoli). Wprowadzenie drzew, krzeww oraz zakadanie ogrdkw bylinowych na terenach tych placwek spowoduje popraw komfortu ich uytkowania przez dzieci i modzie.

    G. Tworzenie zielonych cigw pieszych i pieszo-rowerowych. Niezwykle istotnym w procesie tworzenia systemu zieleni rdmiecia s nie tylko pojedyncze obszary zieleni (parki, skwery, podwrka czy place zabaw) ale take poczenia midzy tymi obszarami. Naley dy do umoliwienia bezkolizyjnego przemieszczania si midzy nimi oraz poczenia systemu zieleni rdmiecia z obszarami zieleni caego miasta. Spjna sie zielonych pocze dla pieszych i rowerzystw wpynie na wzrost popularnoci tego sposobu przemieszczania si co z kolej odciy inne rodki lokomocji a haso miasto-o!grd z natury nabierze real-nego ksztatu. Zasoby przyrodnicze Olsztyna oraz jego ukad przestrzenny daj moliwo wyty-czenia nastpujcych zielonych cigw pieszych i pieszo-rowerowych: a) o znaczeniu oglnomiejskim (z wczeniem rdmiecia): cig pieszo-rowerowy wzdu yny (tzw. niebieska trasa pieszo-rowerowa lub ynostrada); cig pieszo-rowerowy biegncy od Jarot poprzez Nagrki i olsztyskie parki: Jar I, Jar II, im. J. Kusociskiego, Centralny, Podzamcze, do Jeziora Dugiego, Jeziora Ukiel i Lasu Miejskiego, (tzw. zielona trasa pieszo-rowerowa); b) o znaczeniu rdmiejskim: trasa piesza od Parku im. J. Kusociskiego poprzez ul. A. Mickiewicza do Placu Konsulatu Polskiego (dziki przywrceniu alejowego charakteru ul. A. Mickiewicza); trasa piesza wok murw Starego Miasta (Planty).

    Dziaania dla utworzenia zielonych cigw pieszych i rowerowych a) przywracanie alejowego charakteru ulicom rdmiecia; b) wykonanie projektw koncepcyjnych zielonej i niebieskiej trasy rekreacyjnej, realizacja trasy niebieskiej (ynostrada);

    Uwaga! Wieloletnie okazy drzew w rdmieciu naley obj szczegln och-ron poniewa sadzone dzisiaj drzewa z powodu zasolenia gleby oraz iloci sieci podziemnych nie osign rozmiarw i wieku zieleni historycznej.

    Mapa nr 3 Przestrzenie publiczne i ziele

    4. Funkcja ............ rdmiecie jest sercem miasta, zawiera w sobie obiekty reprezentacyjne, o znacze-niu ponad lokalnym a take zalek Olsztyna jakim jest Stare Miasto wraz z Zam-kiem. W miejscach zabudowanych charakteryzuje si zwart tkank zabudowy.

  • 27 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    W rdmiejskich budynkach dominuj funkcje: uytecznoci publicznej, usugowa i mieszkaniowa. W rdmieciu znajduj si rwnie parki z funkcj rekreacyjn. Rozwj i przeksztacanie funkcji rdmiejskich powinno przede wszystkim suy oywieniu tej czci miasta oraz intensywniejszemu wykorzystaniu zurbanizowanej przestrzeni.

    A. Reurbanizacja optymalne dogszczanie zabudowy Intensyfikacja przestrzennego wykorzystania tkanki rdmiejskiej (reurbanizacja) zostaa zapisana jako jeden z celw strategicznych Programu. Reurbanizacja ma pozytywny wpyw na ekonomi, przestrze i socjologi miasta o ile odbywa si w sposb optymalny i zrwnowaony, z uwzgldnieniem uwarunkowa przestrzen-nych i historycznych. Wykorzystanie istniejcej infrastruktury oraz skrcenie dystan-sw miedzy poszczeglnymi miejscami docelowymi (dom, praca, szkoa, rozrywka) jest korzystne ekonomicznie, zagospodarowanie nie zainwestowanych fragmentw rdmiecia poprawia estetyk, wprowadza dodatkowych uytkownikw, przeby-wanie w dobrze zorganizowanej przestrzeni pozytywnie wpywa na relacje miedzy mieszkacami, na ich identyfikowanie si z dzielnic. W rdmiejskich kwartaach zabudowy istniej ekstensywnie zabudowane przestrze-nie z substandardowymi garaami. Niektre garae zostay sprzedane. Proces za-gospodarowania kwartaw naley powiza z rozwizaniem kwestii wasnociowych (wykup, zamiana). Sprzeda dziaek w odzyskanej przestrzeni moe nastpi po wykonaniu projektu zagospodarowania kwartau. Ustalenia projektu bd wytyczn do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

    Dziaania reurbanizacyjne w rdmieciu a) zagospodarowanie kwartaw (oznaczenie wg inwentaryzacji urbanistycznej) wyz-naczonych przez: ul. Wyzwolenia, ul. M. Skodowskiej-Curie, teren Zespou Szk Oglnoksztac-cych nr 1 D4; ul. A. Mickiewicza, ul. Dbrowszczakw, ul. Mazursk, ul. M. Kopernika B9; ul. A. Mickiewicza, ul. Warmisk, ul. Mazursk, ul. Dbrowszczakw B8; ul. Partyzantw, teren Wojewdzkiej Komendy Policji, tory kolejowe B7; Pl. Gen. J. Bema, ul. W. Ktrzyskiego, ul. M. Kopernika, ul. T. Kociuszki B3; ul. M. Kajki, ul. Partyzantw, ul. Mazurska, ul. Dbrowszczakw B6. a take mniejszych nie zagospodarowanych fragmentw kwartaw; b) przeniesienie aresztu ledczego, konkurs na adaptacj budynku pod funkcje rdmiejskie oraz zagospodarowanie placu.

    B. Przeksztacenia funkcji w celu oywienia rdmiecia O oywieniu rdmiecia zdecyduje wystarczajco dua liczba jego uytkownikw: mieszkacw i przybyszw (z innych dzielnic oraz z innych miast). Aby ludzie chtnie osiedlali si w rdmieciu musi ono by konkurencyjne w sto-sunku do osiedli podmiejskich. Wany jest stan techniczny mieszka (tych w starych kamienicach i nowych), a take dostpno podstawowych funkcji (szkoy, przedsz-kola, handel). Dla przybyszw (pracujcych i zaatwiajcych urzdowe sprawy) oraz turystw istotne s czynniki, ktre zatrzymaj przybywajcych na duej. Potrzeba funkcji tzw. strefy wolnego czasu sportu, rekreacji, gastronomi, rozrywki, a take przestrzeni dedykowanej dzieciom, by przebywanie w rdmieciu byo atrakcyjne dla mieszkacw w kadym wieku.

  • 28 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    Dziaania w sferze funkcji suce oywieniu rdmiecia a) wprowadzenie funkcji mieszkaniowej w odzyskane przestrzenie kwartaw; b) stworzenie programu Zamieszkaj w rdmieciu Olsztyna, ktry umoliwiaby uwaszczanie lokali komunalnych w zabytkowych kamienicach po preferencyjnych cenach; c) zapewnienie w przestrzeni reurbanizowanych kwartaw zabudowy funkcji sportu, rekreacji oraz placw zabaw dla dzieci; d) wyposaenie przestrzeni publicznych rdmiecia (parki, skwery) w elementy suce sportowi, rekreacji, zabawie dzieci oraz w toalety publiczne; e) stworzenie na Starym Miecie Galerii Handlowej pod goym niebem, programu, ktry zintegrowaby handlowcw i restauratorw w celu wykreowania miejsca konku-rencyjnego dla WOHw (atrakcyjna lokalizacja, specyficzny asortyment towarw, moliwo zaistnienia wyjtkowych wydarze towarzyszcych); f) zakaz budowy WOHw w rdmieciu (z wyjtkiem dworca Olsztyn Gwny).

    Mapa nr 4 Struktura funkcjonalno-przestrzenna

    5. Zabytki i dobra kultury wspczesnej ................................. Ochrona dziedzictwa kulturowego jest istotnym elementem zrwnowaonego rozwoju miasta. Zachowana w ksztacie historycznym przestrze miejska wraz z zabytkami to drugi po warunkach przyrodniczych element stanowicy o indywidualnym, unikalnym wizerunku i atrakcyjnoci turystycznej Olsztyna. Zadbane zabytki, zachowana cig-o przestrzeni historycznej wiadcz o gospodarnoci i dbaoci o dziedzictwo kul-turowe. Jednym z celw Programu jest reurbanizacja. Konieczne jest by odbywaa si ona z respektowaniem wartoci historycznych przestrzeni rdmiecia. Ochrona zieleni towarzyszcej historycznym obiektom zgodna z celem strategicznym Olsztyn miasto O!grd z natury jest jednym z priorytetw.

    A Ochrona zabytkowych ukadw przestrzennych W granicach wyznaczonych dla niniejszego opracowania znalazy si wiadczce o rozwoju miasta nastpujce ukady przestrzenne: a) Stare Miasto z zachowanym redniowiecznym ukadem przestrzennym i z Zam-kiem Kapituy Warmiskiej, z zachowanymi elementami systemu fortyfikacji miejskich oraz Bram Grn a take tereny zieleni Park Podzamcze; od wschodu granic obszaru wyznacza ul. S. Pieninego, od pnocy ul. F. Nowowiejskiego i Pl. Jedno-ci Sowiaskiej, od poudnia i zachodu tereny zieleni wzdu rzeki yny. W obrbie Starego Miasta znajduj si obiekty zabytkowe (wpisane do rejestru zabytkw lub ujte w gminnej ewidencji zabytkw); b) historyczne rdmiecie zabudowa po stronie pnocnej i pnocno-wschodniej Starego Miasta, w tym historyczne Przedmiecie Grne wraz z konierzem zabudowy z koca XIX w. i pocztkw XX w. Obszar ten ogranicza od wschodu ul. T. Kociusz-ki, od zachodu i pnocy linia kolejowa, od poudnia linia murw obronnych rednio-wiecznego Olsztyna; c) Dolne Przedmiecie obszar po stronie poudniowej i poudniowo-zachodniej Starego Miasta obejmujcy zabudow wzdu ulic: M. Mochnackiego, Grunwaldzkiej i Starej Warszawskiej (w Programie w wikszoci wskazany jako obszar potencjal-nego rozwoju rdmiecia od strony poudniowej);

  • 29 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    d) osiedla mieszkaniowe zaplanowane wg idei miasto-ogrd oraz zabudowa wil-lowa w otoczeniu zieleni osiedle urzdniczo-nauczycielskie przy ulicach: J. Grotha, G. Narutowicza, E. Kociskiego wraz z Placem I. Daszyskiego (1933-1936 r.); e) historyczne koszary zesp koszar przy ul. W. Pstrowskiego, zesp Koszar Dragonw przy ul. Gietkowskiej i J. Dbrowskiego (w Programie wskazany jako obszar potencjalnego rozwoju rdmiecia od strony pnocnej). Zagroeniami dla wartoci historycznych ukadw urbanistycznych powodujcymi ich dewaloryzacje s przeksztacenia: zmieniajce charakter ich wygldu przez likwidacj charakterystycznych obiektw (dominant) i panoram; wprowadzanie agresywnych rozwiza funkcjonalnych oraz przestrzennych (w tym nowe trasowanie ulic, zmiana parametrw ulic historycznych).

    B Ochrona historycznego krajobrazu rdmiecia Cechy charakterystyczne historycznego krajobrazu rdmiecia wymagajce ochrony to: a) historyczny ukad urbanistyczny przestrzenne zaoenie miejskie zawierajce zespoy budowli, pojedyncze budynki i formy zaprojektowanej zieleni, rozmieszczone w ukadzie historycznych podziaw wasnociowych i funkcjonalnych, w tym sie ulic i drg. Plan miasta jest powizany kompozycyjnie z elementami przyrody (rzeka, zie-le, uksztatowanie terenu). Wartociami zasadniczymi historycznego ukadu urbanis-tycznego s elementy i tradycje zagospodarowania skadajce si na jego tosa-mo, obrazujce rozwj i tworzce unikalny charakter miasta; b) historyczne dominanty przestrzenne charakterystyczne dla obrazu miasta usytu-owane w rdmieciu to: zamek, nowy ratusz, obiekty sakralne katedra p. w. w. Jakuba, koci p.w. Najwitszego Serca Pana Jezusa, koci garnizonowy p.w. Matki Boskiej Krlowej Polski, rwnie budynek dawnej rejencji przy ul. E. Pla-ter, zesp zabudowy Starego Miasta z ratuszem staromiejskim, ewangelickim kocioem Chrystusa Zbawiciela oraz dawna wiea cinie przy ul. onierskiej; c) charakterystyczne panoramy: z ul. Warszawskiej (wjazd do miasta od strony Warszawy) widok w kierunku pnocnym; z ul. Artyleryjskiej i trasy kolejowej wschd-zachd widok w kierunku poudniowym; z rejonu zbiegu ulic E. Plater, T. Kociuszki i onierskiej widok w kierunku zachodnim; d) osie widokowe zwizane z historycznym ukadem komunikacyjnym oraz z lokalizacj poszczeglnych obiektw np. ul. Dbrowszczakw w kierunku ul. Partyzantw, widok z ul. 11 listopada w kierunku Starego Miasta, z Al. Marsz. J. Pisudskiego w kierunku nowego ratusza, z Pl. Jana Pawa II i ul. Wyzwolenia w kierunku mostw kolejowych; e) osie kompozycyjne zwizane z zagospodarowaniem terenu Pl. X. Dunikow-skiego, skwer przed I LO przy skrzyowaniu ul. Dbrowszczakw z ul. A. Mickiewi-cza.

    C Ochrona zabytkw architektury i budownictwa, wntrz ulic, zespow budowlanych, zabytkw techniki Wikszo tych obiektw objto wpisem do gminnej ewidencji zabytkw, z czego cze jest w rejestrze zabytkw. Pomimo tego obiektom zabytkowym zagraaj: dugotrway brak uytkowania, brak biecej konserwacji, przebudowa lub rozbudowa bez uwzgldnienia wartoci zastanych, rozbirka wyeksploatowanych substancji, presja inwestycyjna, nowe trasowanie ukadw komunikacyjnych, radykalna i nieod-

  • 30 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    powiednia zmiana funkcji, likwidacja detalu i kompozycji (np. w wyniku termoizolacji), zmiana otoczenia) np. historycznego ogrodzenia, nawierzchni, zmiana materiau.

    D Ochrona zieleni zabytkowej W rdmieciu znajduj si obszary zieleni zabytkowej objte ochron konserwator-sk. Najwikszym z nich jest Park Podzamcze. Historyczna ziele czsto towarzyszy obiektom zabytkowym (np. katedrze p.w. w. Jakuba, kocioowi p.w. Najwitszego Serca Pana Jezusa, kocioowi p.w. Matki Boskiej Krlowej Polski, kamienicom przy ul. Dbrowszczakw w formie przedogrdkw). Niezwykle cenne s wiekowe drzewa tworzce aleje wzdu ulic: M. Kopernika, A. Mickiewicza, M. Kajki. Nowo sadzone drzewa, z powodu coraz trudniejszych wa-runkw w ktrych yj (zasolenie gleby, sieci podziemne) ju nie osign tak impo-nujcych rozmiarw jak te istniejce. Cennej historycznie zieleni zagraaj: brak biecej konserwacji, zaprzestanie uytkowania opuszczenie, przeksztacenia kompozycji, presja inwestycyjna.

    E Ochrona obiektw stanowicych dobro kultury wspczesnej Dbao o cenne kulturowo wspczesne obiekty jest szczeglnie wane dla zacho-wania cigoci kulturowej. Obiekty wspczesne powstae po 1945 roku w rejonie rdmiecia postulowane do objcia ochron: zesp zabudowy Starego Miasta z lat 1950-55, hala widowiskowo-sportowa Urania oraz Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne przy Al. Marsz. J. Pisudskiego, zabudowa po zachodniej stronie skrzyowania ulic Dbrowszczakw i A. Mickiewicza (budynki mieszkalno-usugowy i biurowo-usugowy), siedziba ZUS przy ul. 1 Maja, budynek dworca kolejowego Olsztyn Gwny, siedziba banku przy Al. Marsz. J. Pisudskiego 11, pomniki i rzeby umieszczone w przestrzeni publicznej parkw i skwerw. Obiekty stanowicych dobro kultury wspczesnej s zagroone poprzez: przebudo-wy lub rozbudowy bez uwzgldnienia wartoci zastanych, rozbirk wyeksploatowa-nej substancji, presj inwestycyjn oraz brak wiedzy wrd spoecznoci lokalnej na temat wartoci kulturowych tych obiektw.

    Dziaania suce ochronie zabytkw i obiektw stanowicych dobro kultury wspczesnej rdmiecia: a) opracowanie studium krajobrazu kulturowego (uwzgldniajcego rwnie niema-terialne dziedzictwo kulturowe); studium bdzie: stworzone przez interdyscyplinarny zesp w oparciu o aktualne materiay analityczne; bdzie okrela zasb i istniejce formy ochrony zabytkw wraz z opisaniem ich wartoci historycznej, stanu zachowa-nia substancji oraz koniecznych do przeprowadzenia dziaa remontowych i konser-watorskich, waloryzacj zasobw z wyodrbnieniem obszarw i obiektw unikato-wych, charakterystycznych i typowych, a przede wszystkim wskae wnioski dotyczce ochrony krajobrazu kulturowego (w tym poprzez stworzenie parku kulturowego); b) stworzenie programw rewaloryzacji historycznej zespow zabytkowych, moder-nizacji konserwatorskiej, adaptacji budynkw; c) stworzenie systemu zacht dla potencjalnych wacicieli i uytkownikw obiektw zabytkowych w celu ich ochrony (pomoc organizacyjna, finansowa, merytoryczna i prawna); d) oznakowanie w systemie SIM obiektw zabytkowych oraz cennych kulturowo (in-formacja o obiekcie, o zwizanych z nim wybitnych postaciach historycznych, wyda-rzeniach, dzieach muzyki i literatury);

  • 31 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    e) opracowanie katalogu obiektw stanowicych dobra kultury wspczesnej z okre-leniem zasad ich ochrony; f) dziaania edukacyjno-popularyzatorskie w zakresie problematyki zwizanej z och-ron zabytkw i dbr kultury wspczesnej; g) ochrona zabytkw i obiektw dbr kultury wspczesnej w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego: plan miejscowy powinien zapewni: zachowanie i eksponowanie zasobw dziedzic-twa kulturowego oraz ochron i przywracanie do stanu waciwego jego zasobw i walorw; ochron krajobrazu kulturowego z nadrzdn zasad zachowania cigo-ci substancji zabytkowej rdmiecia (zachowanie powiza z elementami przyrod-niczymi, odnowa zieleni zdegradowanej np. odtworzenie charakterystycznych przed-ogrdkw), uwzgldnienie oddziaywania ssiedztwa pod wzgldem widokowym i uytkowym; plan miejscowy wskae: zasoby i formy ochrony zabytkw, strefy ochrony konser-watorskiej, zasady ochrony obiektw stanowicych dobra kultury wspczesnej; zasa-dy dziaa zwizanych z konserwacj, restauracj, utrzymaniem zabudowy istniej-cej, jej przeksztacaniem i uzupenianiem now zabudow (harmonizujc z zabudo-w historyczn, stwarzajc warunki dla ekspozycji i uczytelnienia walorw zbytkw); zasady ksztatowania wntrz urbanistycznych ogrodze, przedogrdkw, nawierz-chni, maej architektury, lokalizacji reklamy; miejsca do przeksztace i obiekty dys-harmonijne, zakcajce ekspozycj do likwidacji.

    Mapa nr 5 Zabytki i dobra kultury wspczesnej

    6. Infrastruktura ......... Infrastruktura techniczna jest gwnym podsystemem nowoczesnego miasta, obej-mujcym wodocigi, kanalizacj sanitarn i deszczow, sie elektroenergetyczn i ciepln, telekomunikacj, gazocigi oraz ich urzdzenia sieciowe a take elementy techniki budowlanej zwizanej z instalacjami technicznego wyposaenia budynkw. Zgodnie z zasad zrwnowaonego rozwoju miasto powinno mie infrastruktur techniczn przyjazn i czowiekowi i rodowisku przyrodniczemu. Infrastruktura techniczna rdmiecia jest w wikszoci przestarzaa, wymaga prze-budowy i modernizacji. Rwnie obiekty budowlane maj czsto zdekapitalizowane instalacje techniczne. Niezbdne jest zintegrowane zarzdzanie rozwojem infrastruk-tury technicznej rdmiecia w oparciu o rozwj systemw informacji w zakresie is-tniejcych sieci i instalacji w poszczeglnych budynkach.

    A.... Infrastruktura a reurbanizacja Intensywniejsze wykorzystanie zurbanizowanej rdmiejskiej przestrzeni bdzie mo-liwe jedynie przy nowoczesnych sieciach technicznego uzbrojenia terenu i nowo-czesnym wyposaeniu technicznym budynkw. Poza nowoczesn infrastruktur na atrakcyjno rdmiecia dla potencjalnych mie-szkacw i inwestorw wpyn: a) poprawiajce si parametry rodowiska przyrodniczego (zmiana zasilania kotowni indywidualnych z paliw wglopochodnych na ekologiczne rda ciepa lub przycze-nie do miejskiego systemu ciepowniczego) dziki czemu rdmiecie bdzie jako-ci powietrza konkurowa z podmiejskimi osiedlami; b) podnoszenie efektywnoci energetycznej budynkw co przeoy si na komfort i ekonomi uytkowania pomieszcze;

  • 32 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    c) nowoczesne rozwizania telekomunikacyjne (np. oglnodostpny Internet) wpy-wajce na lepsze wykorzystanie powierzchni uytkowej nieruchomoci komunalnych i prywatnych poprzez np. umoliwienie pracy w domu.

    B.... Infrastruktura a przestrzenie publiczne i ziele rdmiecia Dla poprawy wizerunku przestrzeni publicznych i zieleni, wynikajcej z celw stra-tegicznych Programu istotne jest: a) uporzdkowanie przebiegu kabli energetycznych, telekomunikacyjnych, sygnaliza-cyjnych, przebudowa sieci cieplnych kanaowych na sieci preizolowane w celu po-zyskania dodatkowych przestrzeni pod ziele i ma architektur. Wane, by przebu-dow ulic wraz z nowymi nasadzeniami i urzdzaniem przestrzeni publicznych, koor-dynowa z modernizacj i przebudow sieci; b) stosowanie urzdze infrastruktury technicznej ingerujcych w przestrze rd-miecia oraz wizerunek budynkw (wiee telefonii komrkowej, miejsca zbirki od-padw, stacje trafo, wymiennikownie, hydrofornie, wentylatory, panele soneczne) z poszanowaniem adu przestrzennego i dziedzictwa kulturowego.

    Dziaania dotyczce infrastruktury w celu podniesienia atrakcyjnoci rdmiecia: a) zapewnienie odpowiedniej jakoci wody do picia i potrzeb gospodarczych m. in. poprzez obnienie awaryjnoci systemu wodocigowego (remont i przebudow sieci wodocigowej, wymian rur, w szczeglnoci rur azbestowo-cementowych, doskona-lenie monitoringu zuycia wody); b) budowa, remont, przebudowa instalacji grzewczych (w tym wprowadzenie ekolo-gicznych nonikw energii), wodno-kanalizacyjnych, elektrycznych i gazowych w re-montowanych, modernizowanych i przebudowywanych obiektach; c) adaptacja obiektw infrastruktury technicznej (wymiennikowi, stacji trafo, hydrofor-ni, itp.) na inne funkcje zwizane z potrzebami ssiadujcej zabudowy jako wynik koncepcji zagospodarowania kwartau; d) zwikszenie dostpnoci usug telekomunikacyjnych (np. strefa wi-fi dla rdmie-cia); e) budowa kanaw technologicznych w celu uporzdkowania przebiegu kabli ener-getycznych, telekomunikacyjnych, sygnalizacyjnych, przebudowa sieci cieplnych ka-naowych na sieci preizolowane; f) remont i przebudowa urzdze elektroenergetycznych (zastpienie tradycyjnych latarni ulicznych latarniami energooszczdnymi z automatycznym sterowaniem); g) rozbirka nieczynnych instalacji i sieci infrastruktury technicznej; h) budowa, przebudowa, modernizacja infrastruktury sucej bezpieczestwu (owietlenia, systemw monitoringu); i) uatrakcyjnienie przestrzeni miejskiej poprzez: zindywidualizowane owietlenie ulic (np. w formie stropu), podwietlenie i mapping budynkw, owietlenie okazjonalne (witeczne); instalowanie w wybranych publicznych miejscach ogrzewaczy (wczajcych si automatycznie przy odpowiedniej temperaturze); instalowanie w upalne dni kurtyn wodnych; wykorzystanie wody deszczowej przed odprowadzeniem jej nadmiaru do kanaliza-cji deszczowej (np. nawadnianie terenw zielonych).

  • 33 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    7. Spoeczestwo i gospodarka Na rozwj miasta jak rwnie poszczeglnych jego obszarw maj wpyw trzy gw-ne czynniki: przestrzenny, spoeczny i gospodarczy. Program z zaoenia zajmuje si przestrzeni rdmiecia. Jednak wiele aspektw spoeczno-gospodarczych niero-zerwalnie wie si z przestrzeni miejsk, poniewa jej przeksztacanie jest wan determinant zmian spoeczno-gospodarczych.

    Dziaania w przestrzeni rdmiecia, wynikajce z celw Programu suce rozwojowi spoecznemu: a) wszelkie dziaania rozwijajce przestrzenie publiczne i tereny zielone; b) aranacja wntrz kwartaw zabudowy jako przestrzeni sprzyjajcych lokalnym kontaktom spoecznym; c) dbao o zabytki i dobra kultury wspczesnej, jako elementy kreujce tosamo miejsca, umoliwiajce identyfikowanie si z dzielnic; Dziaania w przestrzeni rdmiecia, wynikajce z celw Programu suce rozwojowi gospodarczemu: a) utworzenie gwnej trasy spacerowo-handlowej od dworca Olsztyn Gwny, poprzez ulice: Partyzantw i Dbrowszczakw, Stare Miasto, ulic Stara Warszaw-ska; okrelenie charakteru ulicy oraz sposobw zagospodarowania terenw do niej przylegych w zapisach planu zagospodarowania; b) wprowadzenie Systemu Informacji Miejskiej, utworzenie i wprowadzenie Olsztys-kiego Systemu Umieszczania Reklam, zaprojektowanie i wprowadzenie (w oparciu o zaoenia SIM) systemu informacji handlowo-turystycznej sprzonej z przystan-kami transportu zbiorowego; c) zaprojektowanie i realizacja cznika pod nasypem kolejowym na przedueniu ul. M Kajki, czcego rdmiecie z Zatorzem; d) rozwijanie targowiska przy ul. Grunwaldzkiej (konkurs architektoniczny na urz-dzenie targowiska wraz z hal targow); e) optymalizowanie zagszczenia tkanki miejskiej (wntrza kwartaw) oraz wyko-rzystanie nowych kubatur m.in. na dziaalno gospodarcz.

    8. Plany zagospodarowania przestrzennego w rdmieciu .............. Sporzdzenie miejscowych planw zagospodarowania przestrzennego dla rdmie-cia Olsztyna zostao w Programie wpisane jako jeden z celw operacyjnych. Ozna-cza to, e zapisy planw pomog w osiganiu celw strategicznych, ktre dotycz przestrzeni publicznych, reurbanizacji i zieleni rdmiecia. Ze wzgldu na wag swojej przestrzennej, gospodarczej i spoecznej roli w miecie rdmiecie wymaga cakowitego objcia planem zagospodarowania. Obecnie ok. 65 % rdmiejskiej powierzchni jest bez planw. Program wskazuje obszary do wszczcia nowych planw.

    A. Plany obowizujce 35 % powierzchni rdmiecia posiada obowizujce plany. S to: Centrum, Zakole yny, Planty, Park Centralny, Planty-Zmiana, Planty-Myn, rdmiecie-Dworzec G.

  • 34 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    B. Obszary z uchwaami o wszczciu planu, ktre powstay w trakcie prac nad Programem Formua Programu pozwalaa na dziaania biece w rdmieciu, take dotyczce planowania. Obowizuj nastpujce uchway inicjujce plany, przyjte w trakcie prac nad Programem: Planetarium, Dolne Przedmiecie, Kociuszki, rdmiecie-onierska. Maj one rozstrzygn nastpujce problemy przestrzenne: a) mpzp Planetarium optymalne wykorzystanie pod zabudow predestynowanych do tego obszarw wraz z okreleniem charakteru poudniowej pierzei Al. Marsz. J. Pisudskiego, zapewnienie ochrony cennym kulturowo obiektom: Hali Urania, Pla-netarium oraz Obserwatorium Astronomicznemu (hala Urania i Planetarium znalazy si na licie propozycji do objcia ochron jako dobra kultury wspczesnej), zabez-pieczenie parkingu do obsugi rdmiecia, objcie ochron zieleni Parku Jar I oraz umoliwienie poczenia pieszo-rowerowego tego parku z przestrzeniami publicznymi po przeciwnej stronie ul. Obiegowej; b) mpzp Dolne Przedmiecie wykorzystanie terenu pod obsug parkingow rdmiecia, zdefiniowanie promenadowego charakteru ul. Warszawskiej; c) mpzp Kociuszki okrelenie warunkw brzegowych dla ew. rozbudowy istnie-jcego budynku wielorodzinnego (ul. T. Kociuszki 92); d) mpzp rdmiecie-onierska okrelenie uwarunkowa przestrzennych wyko-nania Gwnego Punktu Zasilania ( GPZ Centrum), niezbdnego dla funkcjonowania i dalszego rozwoju rdmiecia;

    C. Nowe miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego dla rdmiecia Olsztyna W latach 2002-3 przyjto nastpujce uchway o wszczciu planu dla obszaru rd-miecia: Nowogrunwaldzka, rdmiecie I oraz rdmiecie II. Ze wzgldu na zmia-ny w prawie oraz w uwarunkowaniach przestrzennych rdmiecia Program na nowo definiuje obszary planw do wykonania: mpzp Stare Miasto, mpzp rdmiecie P-noc, mpzp rdmiecie-Grunwaldzka, mpzp rdmiecie Pnocny Wschd, mpzp rdmiecie Poudniowy Wschd. Granice nowych planw mog przed podjciem uchwa inicjujcych ulec modyfikacji lub zmianie z powodu: a) szczegowej analizy programowo-przestrzennej; b) przystpieniu Gminy do tworzenia parku kulturowego w rdmieciu; c) decyzji o nadaniu czci obszaru miasta statusu uzdrowiska (gdy strefy uzdrowis-kowe obejm rdmiecie lub jego fragment). Teren dawnych Koszar Dragonw, ktry w Programie wskazany jest jako potencjalny dla rozwoju rdmiecia jest objty uchwaa o wszczciu planu z 2003 roku mpzp Gietkowska. Ewentualna zmiana granic zakresu tej uchway nastpi po okreleniu programu funkcjonalno-uytkowego dla tego obszaru.

    Dziaania przygotowanie i uchwalenie nowych miejscowych planw zagospo-darowania przestrzennego rdmiecia, ktre rozstrzygn problemy w celu osignicia celw Programu: a) mpzp rdmiecie-Stare Miasto (cisy obszar Starego Miasta ograniczony plantami) urzdzenie przestrzeni staromiejskiej: usytuowanie i forma straganw, sceny letniej, ogrdkw kawiarnianych oraz maej architektury, wytyczne dotyczce kolorystyki elewacji staromiejskich kamienic oraz zasady umieszczania reklam, sposb obsugi parkingowej Starego Miasta w powizaniu z obsug komunikacyjn; b) mpzp rdmiecie Pnoc (obszar historycznego rdmiecia ograniczony od pnocy torami kolejowymi, od wschodu ul. B. Gowackiego, od pnocnego

  • 35 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    wschodu ul. W. Ktrzyskiego, od poudnia Al. Marsz. J. Pisudskiego i Plantami) zagospodarowanie wntrz kwartaw, promenadowy charakter ulic na trasie od Dworca G. do Starego Miasta, dodatkowe poczenia pieszo-rowerowe z Zato-rzem, ochron zieleni (w tym przywracanie alejowego charakteru ulic), zasady umieszczania reklam, obsuga komunikacyjna i parkingowa; c) mpzp rdmiecie-Grunwaldzka (tereny przylege do ul. Grunwaldzkiej z histo-ryczn zabudow rdmiejsk oraz tereny rezerwowane pod budow ul. Nowogrun-waldzkiej) rola Nowogrunwaldzkiej w ukadzie komunikacyjnym miasta oraz jej pa-rametry techniczne; zagospodarowanie targowiska miejskiego, zagospodarowanie wntrz kwartaw zabudowy, promenadowy charakter ul. Warszawskiej; d) mpzp rdmiecie Pnocny Wschd (obszar ograniczony od pnocy ul. W. Ktrzyskiego, od wschodu terenami rezerwowanymi pod budow ul. Obiego-wej, od poudnia al. M. J. Pisudskiego, od zachodu ul. W. Gowackiego) aranacja wej do parku im. J. Kusociskiego, ustalenia dotyczce estakady nad Parkiem im. J. Kusociskiego w cigu pnocnej czci ul. Obiegowej; e) mpzp rdmiecie Poudnie (obszar wyznaczony przez ulice: od pnocy ul. o-niersk, od wschodu ul. Obiegow, od poudnia ul. W. Pstrowskiego, od zachodu ul. T. Kociuszki) okrelenie funkcji metropolitalnych dla potencjalnego obszaru rozwojowego rdmiecia z uwzgldnieniem nowych inwestycji z zakresu infrastruk-tury komunikacyjnej stwarzajcych nowe moliwoci.

    Mapa nr 6 Obszary rdmiecia do objcia planami (mpzp)

    IV. Podsumowanie

    1. Cele programu a projektowane dziaania

    Cele

    Dziaania

    Cel strategiczny

    ATRAKCYJNE CIGI PRZE-STRZENI PUBLICZNYCH .

    1. Wykonanie projektw koncepcyjnych zielonej i niebieskiej trasy pieszo-rowerowej (ynostrada). Realizacja ynostrady. 2. Likwidacja sabych ogniw cigw przestrzeni publicznych rd-miecia. 3. Utworzenie pocze w celu powstania nowych cigw przestrzeni publicznych. 4. Utworzenie cigu spacerowo-handlowego od dworca Olsztyn Gwny, poprzez ulice: Partyzantw i Dbrowszczakw, Stare Mias-to, Stara Warszawska. 5. Poczenie placu przed Dworcem Olsztyn Gwny z skwerem przy ul. M. Zientary- Malewskiej przebiegajc nad torami kadk pieszo-rowerow. 6. Poczenie ul. M. Kajki z ul. Kolejow tunelem pieszo-rowerowym pod torami. 7. Przywracanie alejowego charakteru ulic. 8. Wykonanie projektu ukadu skwerw w rdmieciu i ich pocze z pozostaymi terenami zieleni rdmiecia i caego miasta. 9. Tworzenie zielonych cigw pieszych i pieszo-rowerowych. 10. Wyposaenie przestrzeni publicznych rdmiecia (parki, skwe-ry) w elementy suce sportowi, rekreacji, zabawie dzieci oraz w to-alety publiczne.

  • 36 ZINTEGROWANY PROGRAM ROZWOJU PRZESTRZENNEGO RDMIECIA OLSZTYNA

    11. Utworzenie i wdraanie Olsztyskiego Systemu Umieszczania Reklam. 12. Przyjcie uchwa SIM i wdraanie go. 13. Zastosowanie uregulowa OSUR w miejscowych planach za-gospodarowania przestrzennego dla rdmiecia. 14. Zaprojektowanie i wprowadzenie (w oparciu o zaoenia SIM) systemu informacji handlowo-turystycznej sprzonej z przystankami transportu zbiorowego. 15. Budowa kanaw technologicznych w celu uporzdkowania prze-biegu kabli energetycznych, telekomunikacyjnych, sygnalizacyjnych, przebudowa sieci cieplnych kanaowych na sieci preizolowane. 16. Uatrakcyjnienie przestrzeni miejskiej poprzez: zindywidualizowa-ne owietlenie ulic, podwietlenie i mapping budynkw, owietlenie okazjonalne; instalowanie w wybranych publicznych miejscach ogrzewaczy; instalowanie w upalne dni kurtyn wodnych; wykorzystanie wody deszczowej przed odprowadzeniem jej nadmiaru do kanalizacji deszczowej.

    Cel strategiczny

    EFEKTYWNE ZAGOSPODA-ROWANIE RDMIECIA WYKORZYSTUJCE ISTNIEJC INFRASTRUKTUR- REURBANIZACJA

    1. Zagospodarowanie wntrz kwartaw rdmiejskiej zabudowy. 2. Przeniesienie aresztu ledczego, konkurs na adaptacj budynku pod funkcje rdmiejskie oraz zagospodarowanie placu. 3. Wprowadzenie funkcji mieszkaniowej w odzyskane przestrzenie kwartaw. 4. Stworzenie programu Zamieszkaj w rdmieciu Olsztyna, ktry umoliwiaby uwaszczanie lokali komunalnych w zabytkowych ka-mienicach po preferencyjnych cenach. 5. Stworzenie programw rewaloryzacji historycznej zespow zabyt-kowych, modernizacji konserwatorskiej, adaptacji budynkw. 6. Zorganizowanie systemu zacht dla potencjalnych wacicieli i u-ytkownikw obiektw zabytkowych w celu ich ochrony (pomoc orga-nizacyjna, finansowa, merytoryczna i prawna). 7. Przebudowa sieci infrastruktury technicznej, instalacji grzewczych, wodno-kanalizacyjnych, e