PROGRAM NAUCZANIA DLA KLAS O PROFILU WOJSKOWYM … · teoretyczną w zakresie balistyki i teorii...

53
LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE CENTRUM SZKÓŁ MUNDUROWYCH Do użytku wewnętrznego Egz. nr…… Zatwierdzony Uchwałą Rady Pedagogicznej Nr ………. z dnia 31.08.2016 r. PROGRAM NAUCZANIA DLA KLAS O PROFILU WOJSKOWYM Z PRZEDMIOTU „Edukacja wojskowa" BIAŁYSTOK 2016

Transcript of PROGRAM NAUCZANIA DLA KLAS O PROFILU WOJSKOWYM … · teoretyczną w zakresie balistyki i teorii...

LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE CENTRUM SZKÓŁ MUNDUROWYCH

Do użytku wewnętrznego Egz. nr……

Zatwierdzony Uchwałą Rady Pedagogicznej Nr ………. z dnia 31.08.2016 r.

PROGRAM NAUCZANIA DLA KLAS

O PROFILU WOJSKOWYM Z PRZEDMIOTU

„Edukacja wojskowa"

BIAŁYSTOK2016

AUTORSKI PROGRAM NAUCZANIA

CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU

1. INFORMACJA DOTYCZĄCA OPRACOWANIA AUTORSKIEGO PROGRAMU NAUCZANIA:

Autorski Program Nauczania „Edukacja Wojskowa” został opracowany ze względu na zainteresowanie młodzieży zawodową służbąwojskową. Tematyka zawarta w APN zapewni realizację szkolenia na poziome podstawowym w ramach służby przygotowawczej wg.„Skróconego programu szkolenia podstawowego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.” Wykształcenie ogólne, wraz z rozszerzeniem, wiedzyw tym zakresie z przedmiotów : Edukacja dla Bezpieczeństwa, Geografia, Wiedza o społeczeństwie, Biologia, Chemia, Fizyka, Historia,Informatyka, Etyka, Wychowanie Fizyczne skorelowanym z treścią programową przedmiotu „Edukacja Wojskowa” zapewni absolwentomszkoły lepsze przygotowanie do studiów w tym obszarze lub pracy zawodowej w formacjach mundurowych, specjalnych, militarnych lubparamilitarnych. Tematyka szkoleniowa powstała w oparciu o Decyzję Nr 10/Szkol./P7 Ministra Obrony Narodowej z dnia 21 stycznia 2015 r. w sprawie„Minimum programowego realizowanego w ramach innowacyjnych programów przysposobienia obronnego lub edukacji dla bezpieczeństwaoraz programów szkolenia członków organizacji pozarządowych wymaganych do podpisania porozumień z komendantem szkoły wojskowej lubośrodka szkolenia.” oraz analizy zmieniających się programów nauczania szkół średnich, programów kształcenia w akademiach i szkołachwojskowych a także uczelniach cywilnych. Przedmiot „Edukacja Wojskowa” powinien zapewnić uzupełnienie wiedzy uczennicom i uczniom,zainteresowanym takim kierunkiem dalszego kształcenia i pracy oraz umożliwić odbycie służby przygotowawczej wg. „Skróconego programuszkolenia podstawowego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.”

Sposób realizacji treści nauczania, ich skorelowanie z innymi przedmiotami zapewnić powinno osiągnięcie przewidywanych korzyści.

2. PRZEWIDYWANE KORZYŚCI WDROŻENIA I PEŁNEJ REALIZACJI PROGRAMU:

Wprowadzenie przedmiotu „Edukacja Wojskowa” oraz odpowiednie i pełne zabezpieczenie jego realizacji zapewni uczniom możliwośćposzerzenia wiedzy, możliwość bardziej świadomego wyboru dalszego kierunku kształcenia lub wyboru zawodu żołnierza oraz przygotowaniechętnych absolwentów do odbycia służby przygotowawczej w Silach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej..

Realizacja procesu kształcenia zapewni także korzystny wpływ na osobowość ucznia: zwiększy jego opanowanie, zdolność dołatwiejszego radzenia sobie ze stresem, umiejętności współdziałania w grupie, umiejętności szybkiej analizy sytuacji i podejmowania decyzji,pozwoli odkryć lub rozwinąć cechy przywódcze i kierownicze.

W efekcie absolwent szkoły - klasy o profilu wojskowym powinien cechować się większą dojrzałością psychiczną, opanowaniem,odpowiedzialnością, umiejętnością radzenia sobie w sytuacjach ekstremalnych, a także szerszą wiedzą z zakresu objętego treściamiprogramowymi.

Uczniowie i absolwenci mogą osiągnąć dodatkowe korzyści w postaci: udziału w certyfikowanym szkoleniu w zakresie pierwszej pomocymedycznej, kursie skoczka spadochronowego, kursie płetwonurka, uzyskaniu uznawanego przez uczelnie wojskowe i terenowe organaadministracji wojskowej certyfikatu ze znajomości języka angielskiego zgodnie z porozumieniem STANAG 6001, udziału w kursiewspinaczkowym itp. Osiągnięte dodatkowe efekty kształcenia podniosą konkurencyjność zawodową absolwentów w trakcie naboru do zawodowej służbywojskowej i będą atrakcyjnym uzupełnieniem rezultatów procesu kształcenia ogólnego. Społeczeństwo odczuje rezultaty realizacji programupoprzez wzrost ilościowy przygotowanych do wymagań służby wojskowej kandydatów na żołnierzy (po odbyciu przez absolwentów skróconegoszkolenia przygotowawczego dla ochotników kończącego się złożeniem przysięgi wojskowej i przeniesieniem do rezerwy). Promocja służbywojskowej jako jednej z możliwych do wyboru ścieżek rozwoju zawodowego młodzieży umożliwi stworzenie zasobu rezerw osobowychposiadającego przydatne w służbie wojskowej umiejętności, nawyki, cechy psychofizyczne i psychospołeczne a ponadto wychowanych w duchupatriotyzmu i poszanowaniu tradycji oręża polskiego. Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt zaangażowania młodzieży w działaniadydaktyczno-wychowawcze pozalekcyjne i pozaszkolne. Udział młodzieży w uroczystościach patriotycznych, jubileuszach i rocznicach w zorganizowanej, jednolitej co do umundurowania i wyposażenia formie nie tylko przyniesie efekty wychowawcze ale i skonsoliduje lokalneśrodowiska patriotyczne wokół szkoły i organizacji proobronnych wspierających Szkołę.

3. OCENA PROGRAMU:

Program nauczania przedmiotu „Edukacja Wojskowa” jest kluczowym elementem eksperymentu pedagogicznego. W ramach realizacjiprogramu wymagana jest od uczniów zarówno wiedza na temat faktów, zjawisk, teorii i zasad jak i umiejętności wykorzystania tychże wpraktyce, rozwiązywania problemów i zadań praktycznych. Program zakłada osiągnięcie celów kształcenia ogólnego a także korelacji treścikształcenia z przedmiotu „Edukacja Wojskowa” z podstawą programową kształcenia ogólnego.

Wskazano na potrzebę korelacji treści w przedmiotach: Edukacja dla bezpieczeństwa, wiedza o społeczeństwie, historia, geografia,biologia, chemia, fizyka, informatyka, wychowanie fizyczne i etyka. W strukturze treści nauczania w poszczególnych blokach tematycznychprzedmiotu ujęto szczegółowo problematykę będącą treścią szkolenia podstawowego żołnierzy służby przygotowawczej. Treści kształceniadobrano w ten sposób by z jednej strony wyposażyć uczniów w wiedzę i umiejętności niezbędne każdemu żołnierzowi do działania w warunkachpokojowego funkcjonowania jednostki z drugiej zaś strony przygotować go w stopniu podstawowym do działania w realiach współczesnego polawalki. W trakcie realizacji programu kształcenia dążyć się będzie do rozwijania sprawności fizycznej i psychofizycznej w zakresieumożliwiającym prawidłowe wykonywanie zadań związanych ze specyfiką służby wojskowej a także rozwijania systemu wartości i postawistotnych z punktu widzenia przyszłej służby wojskowej - odpowiedzialności, zdyscyplinowania, zaangażowania.

Treści kształcenia ujęte w strukturę blokową podzielone zostały na trzy lata (pięć semestrów) realizacji programu. W klasie pierwszejrealizowany będzie większościowo program kształcenia w bloku podstawy wychowania obywatelskiego i wojskowego oraz szkolenia bojowego,

w klasie drugiej realizowany będzie w bloku szkolenie bojowe i logistyczne na poziomie szczebla drużyny, natomiast w klasie trzeciej - tylkopierwszy semestr w bloku szkolenie bojowe na poziomie szczebla plutonu. Ciężar wysiłku dydaktyczno-wychowawczego skupiony został na klasie II i III. Jest to z jednej strony znacznym wysiłkiem dydaktycznym dla zaangażowanych nauczycieli z drugiej zaś pozwoli na wykorzystanie aktywności uczniów i ich motywacji do działania. W realizacji poszczególnych zajęć programowych wskazuje się na potrzebęzastosowania metod podających, poglądowych, problemowych i praktycznych, przy czym ilość godzin praktycznego szkolenia z wykorzystaniem wyposażenia wojskowego wskazuje na jego priorytet w osiąganiu celów szkoleniowych. Taka idea jest zbieżna z modelemszkolenia obowiązującym w Siłach Zbrojnych RP.

Nauczanie z przedmiotu „Edukacja Wojskowa” będzie ciekawym uzupełnieniem realizowanej podstawy programowej kształceniaogólnego.

4. CELE DYDAKTYCZNE PROGRAMU

1.1. CELE OGÓLNE:

1. Kształtowanie postaw proobronnych i patriotycznych młodzieży oraz szacunku do symboli narodowych, historii i dziedzictwa kulturowego

Polski. Promowanie właściwych postaw moralnych przez wartości odnajdywane w etosie służby wojskowej.

2. Zdobycie wiedzy o organizacji i funkcjonowaniu Sił Zbrojnych RP oraz przygotowanie do pełnienia różnych rodzajów służby wojskowej.

3. Podnoszenie sprawności fizycznej oraz promowanie zdrowego stylu życia i rozwijania zainteresowań.

4. Rozwój zainteresowania zawodową służbą wojskową oraz innymi służbami mundurowymi.

5. Rozwój wiedzy i umiejętności związanych z powszechną obroną cywilną.

6. Nabywanie wiedzy o zasadach i sposobach prowadzenia działań wojskowych.

7. Nabywanie wiedzy o aspektach prawnych konfliktów zbrojnych, ich przyczynach, przebiegu i możliwościach stabilizacji.

8. Nabywanie wiedzy o aspektach misji pokojowych militarnych, policyjnych i innych.

9. Ukształtowanie nawyków bezpieczeństwa przy posługiwaniu się bronią sportową i palną.

10. Wykonanie podstawowych strzeleń z broni sportowej i palnej.

11. Kształtowanie świadomości roli wojska w systemie bezpieczeństwa narodowego.

12. Kształtowanie uniwersalnych kompetencji społecznych oraz zdolności obronnych.

Ponadto realizacja przedmiotu będzie ukierunkowana na:

Promocję obronności kraju i Sił Zbrojnych RP,

Upowszechnienie wiedzy z zakresu zagadnień obronno-ochronnych, a w szczególności umiejętności racjonalnych zachowań w obliczu

zagrożeń naturalnych, cywilnych i militarnych,

Przygotowanie młodzieży do świadomego i efektywnego uczestnictwa w przedsięwzięciach obronnych.

4.2. CELE SZCZEGÓŁOWE:

1. Kształtowanie postaw proobronnych i patriotycznych młodzieży oraz szacunku do symboli narodowych, historii i dziedzictwa kulturowego

Polski. Promowanie właściwych postaw moralnych przez wartości odnajdywane w etosie służby wojskowej:

a. umocnienie szacunku dla symboli narodowych, wojskowych i munduru;

b. wykształcenie poszanowania dla obowiązku obrony Ojczyzny i deklaracji zawartych w przysiędze wojskowej;

c. kultywowanie tradycji orężnych Wojska Polskiego oraz pamięci o bohaterach narodowych;

d. upowszechnianie ceremoniału wojskowego, dyscypliny wojskowej oraz postaw moralnych opartych na regulaminach wojskowych;

e. kształtowanie empatii i wrażliwości przez angażowanie się w działalność prospołeczną.

2. Zdobycie wiedzy o organizacji i funkcjonowaniu Sił Zbrojnych RP oraz przygotowanie do pełnienia różnych rodzajów służby wojskowej, a w tym zapoznanie z:

a. podstawowymi aktami prawnymi regulującymi zasady pełnienia służby wojskowej;

b. zadaniami i strukturą Sił Zbrojnych RP.

c. uprawnieniami i obowiązkami żołnierza;

d. ścieżkami rozwoju zawodowego w wojsku;

e. systemem szkolenia wojskowego i warunkami pełnienia służby wojskowej.

3. Podnoszenie sprawności fizycznej oraz promowanie zdrowego stylu życia i rozwijania zainteresowań:

a. poszerzenie zakresu wychowania fizycznego realizowanego w szkole o elementy wyszkolenia fizycznego żołnierzy;

b. przygotowanie do testu sprawności fizycznej w ramach postępowania kwalifikacyjnego dla kandydatów do służby

w wojsku;

c. nauka stosowania wybranych elementów samoobrony i walki w bliskim kontakcie;

d. wzmocnienie odporności psychofizycznej młodzieży;

e. wspieranie rozwoju zainteresowań wojskowych uczniów poprzez dostęp do realnego sprzętu, wyposażenia

wojskowego, a także warunków szkolenia oraz pełnienia służby wojskowej.

4. Rozwój zainteresowania zawodową służbą wojskową oraz innymi służbami mundurowymi:

a. zasady powołania do zawodowej służby wojskowej;

b. wymagania dla kandydatów ubiegających się do zawodowej służby wojskowej;

c. wymagana dokumentacja dla kandydata ubiegającego się do zawodowej służby wojskowej;

2. Rozwój wiedzy i umiejętności związanych z powszechną obroną cywilną:

a. cele i zadania powszechnej obrony cywilnej;

b. podstawy prawne funkcjonowania obrony cywilnej;

c. obowiązki i uprawnienia organów państwowych , samorządowych i organizacji społecznych w zakresie obrony cywilnej;

d. formacje obrony cywilnej;

e. sygnały powiadamiania i alarmowania.

3. Nabywanie wiedzy o zasadach i sposobach prowadzenia działań wojskowych:

a. charakterystyka i prowadzenie działań zaczepnych;

b. charakterystyka i prowadzenie działań obronnych;

c. charakterystyka i prowadzenie działań opóźniających;

d. charakterystyka i prowadzenie działań rajdowych;

e. charakterystyka i prowadzenie działań desantowych;

f. charakterystyka i prowadzenie działań nieregularnych;

g. charakterystyka i prowadzenie działań dywersyjnych;

h. charakterystyka i prowadzenie działań partyzanckich.

4. Nabywanie wiedzy o aspektach prawnych konfliktów zbrojnych, ich przyczynach, przebiegu i możliwościach stabilizacji:

a. przyczyny i cele konfliktów zbrojnych;

b. regulacje prawa konfliktów zbrojnych;

c. wybrane aspekty ochrony ludności cywilnej podczas konfliktów zbrojnych;

d. ochrona dóbr kultury podczas konfliktów zbrojnych;

e. międzynarodowe prawo humanitarne.

5. Nabywanie wiedzy o aspektach misji pokojowych militarnych, policyjnych i innych:

a. charakterystyka Organizacji Narodów Zjednoczonych;

b. operacje reagowania kryzysowego;

c. operacje wsparcia pokoju;

d. siły pokojowe;

e. operacje i misje pokojowe.

6. Ukształtowanie nawyków bezpieczeństwa przy posługiwaniu się bronią sportową i palną:

a. podstawowe zasady bezpieczeństwa podczas obchodzenia się z bronią palną;

b. bezpieczeństwo podczas korzystania ze strzelnic;

c. charakterystyka obiektu oraz regulamin strzelnicy.

7. Wykonanie podstawowych strzeleń z broni sportowej i palnej:

a. postawy strzeleckie;

b. rodzaje strzeleń z broni strzeleckiej;

c. celowanie;

d. podstawowe wiadomości o broni i amunicji;

e. zasadnicze elementy teorii strzału;

f. budowa i działanie broni strzeleckiej;

g. strzelanie z broni sportowej i palnej.

8. Kształtowanie świadomości roli wojska w systemie bezpieczeństwa narodowego:

a. Polska w Europie i świecie;

b. Wojsko Polskie w systemie bezpieczeństwa państwa;

c. strategia bezpieczeństwa narodowego;

d. członkostwo w NATO

9. Kształtowanie uniwersalnych kompetencji społecznych oraz zdolności obronnych:

a. nauka działania w zespole i skutecznego komunikowania się;

b. wsparcie świadomych wyborów zawodowych;

c. nauka oceny ryzyka i niesienia pomocy w sytuacji zagrożeń naturalnych, cywilnych i militarnych;

d. nauka samooceny oraz umiejętności autoprezentacji;

e. nauka udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej.

Według założeń programu nabyte umiejętności będą przydatne przyszłym absolwentom nie tylko w życiu zawodowym, ale i prywatnym - wykształcą w nich pożądane postawy i nawyki aktywnego, świadomego uczestnictwa w życiu codziennym w społeczeństwie.

5. OPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA UCZNIA KLASY „WOJSKOWEJ” W WYNIKU REALIZACJI

TEMATYKI OBJĘTEJ PRZEDMIOTEM NAUCZANIA „EDUKACJA WOJSKOWA”

1. WIEDZAPosiada wiedzę o podstawowych uwarunkowaniach służby żołnierza w SZ RP. Posiada wiedzę z obszaru szkolenia bojowego, wiedzę

teoretyczną w zakresie balistyki i teorii strzału, zasad budowy stanowisk ogniowych, zna rodzaje min własnych i innych państw, organizacjęobrony przeciwlotniczej, przepisy i zasady organizacji łączności, zagadnienia związane z ochroną i obroną obiektów, podstawy udzielaniapierwszej pomocy medycznej. Ponadto posiada wiedzę z obszaru prawa regulującego służbę wojskową , podstaw BHP, ochronyprzeciwpożarowej i ochrony środowiska. Zna zagadnienia SERE ( szkolenie personelu narażonego na izolację ) poziomu A. Posiada podstawowewiadomości o broni masowego rażenia ( BMR ) i toksycznych środków przemysłowych ( TŚP ). Zna podstawowe zasady MiędzynarodowegoPrawa Humanitarnego Konfliktów Zbrojnych ( MPHKZ ).

2. UMIEJĘTNOŚCIOpanowanie niezbędnych umiejętności potrzebnych do podjęcia dalszego szkolenia w ramach służby przygotowawczej w zakresie musztry,

terenoznawstwa, pierwszej pomocy medycznej. Jest sprawny fizycznie w zakresie umożliwiającym prawidłowe wykonywanie zadań związanychze specyfiką służby wojskowej. Potrafi reagować na krajowe sygnały ostrzegania i alarmowania.

3. KOMPETENCJE SPOŁECZNERozumie idee uczenia się przez całe życie oraz wykazuje gotowość do pogłębiania wiedzy. Posiada właściwą postawę etyczną, moralną oraz posiada

świadomość konieczności obrony państwa, przestrzegania i poszanowania prawa.

6. ZAKŁADANE GŁÓWNE ZADANIA DO REALIZACJI PRZEZ SZKOŁĘ:

1. Stworzenie warunków do nabywania podstawowej wiedzy i umiejętności z obszaru problematyki wojskowej i bezpieczeństwa

narodowego;2. Wspieranie uczniów w rozwijaniu i pogłębianiu zainteresowań działalnością wojska i służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo

narodowe od szczebla gminy do szczebla instytucji centralnych;3. Zapewnienie uczniom dostępu do literatury z zakresu wiedzy wojskowej;4. Organizowanie i prowadzenie specjalistycznych obozów szkoleniowych;5. Organizowanie i prowadzenie specjalistycznych podróży wojskowo-historycznych;6. Współpraca z jednostkami wojskowymi i instytucjami MON wspierającymi realizację programu innowacji;7. Organizowanie wyjazdów i spotkań programowych;8. Organizowanie wymiany doświadczeń;9. Wspomaganie inicjatyw mających na celu nawiązywanie współpracy z instytucjami „mundurowymi”;10. Zabezpieczenie klas specjalistycznych w sprzęt audiowizualny (laptopy, rzutniki komputerowe, telewizory, głośniki itp.);

11. Zakup niezbędnych materiałów dydaktycznych na zabezpieczenie zajęć programowych z przedmiotu „Edukacja Wojskowa”.

7. INNA DZIAŁALNOŚĆ O CHARAKTERZE PATRIOTYCZNYM;

1. Patronat nad miejscami pamięci (nie tylko narodowej) np.: cmentarze, groby, miejsca straceń itp.

2. Współpraca i współdziałanie w tym zakresie z Muzeum Wojska Polskiego w Białymstoku oraz stosownymi Wydziałami Urzędu

Miasta i Instytutu Pamięci Narodowej,3. Współpraca z Organizacjami Kombatanckimi, działanie wg. zapotrzebowania środowiska (np. opieka nad chorymi niepełnosprawnymi itp.)

8. PROGRAM NAUCZANIA „EDUKACJI WOJSKOWEJ" A PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO

Celem kształcenia ogólnego na IV etapie edukacyjnym jest:

1. Przyswojenie przez uczniów określonego zasobu wiadomości na temat faktów, zasad, teorii i praktyk,

2. Zdobycie przez uczniów umiejętności wykorzystania posiadanych wiadomości podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów,

3. Kształtowanie u uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie.

W procesie kształcenia ogólnego szkoła kształtuje u uczniów postawy sprzyjające ich dalszemu rozwojowi indywidualnemu i społecznemu, takie jak: uczciwość, wiarygodność, odpowiedzialność, wytrwałość, poczucie własnej wartości, szacunek do innych ludzi. W rozwoju społecznym bardzo ważne jest kształtowanie postawy obywatelskiej, postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji. Ważnym zadaniem szkoły jest również edukacja zdrowotna. Program „Edukacjiwojskowej" powstał przy uwzględnieniu podstawy programowej kształcenia ogólnego i pozostaje w korelacji z przedmiotami realizowanymizarówno na poziomie podstawowym, jak i rozszerzonym.

W celu uświadomienia uczniom współzależności pomiędzy różnymi dziedzinami nauki sugerowana jest korelacja treści nauczania w ramachnw. przedmiotów:

1. Edukacja dla bezpieczeństwa

Cele kszta łcenia:

1) Znajomość struktury obronności państwa;

2) Przygotowanie do sytuacji zagrożeń;

3) Opanowanie zasad pierwszej pomocy.

Tre ści nauczania:

- System obronności Rzeczypospolitej Polskiej. Powinności obronne władz samorządowych, instytucji i obywateli,

- Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej,

- Ochrona ludności i obrona cywilna,

- Zagrożenia czasu pokoju, ich źródła, przeciwdziałanie ich powstawaniu, zasady postępowania w przypadku ich wystąpienia

i po ich ustąpieniu,

- Zagrożenia występujące podczas wojny,

- Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach.

2. Wiedza o społeczeństwie - zakres podstawowy i rozszerzony

Cele kszta łcenia:

1) Wykorzystanie i tworzenie informacji;

2) Rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów;

3) Współdziałanie w sprawach publicznych;

4) Znajomość praw człowieka i sposobów ich ochrony;

5) Dostrzeganie współzależności we współczesnym świecie.

Treści nauczania:

- Bezpieczeństwo,

- Prawa człowieka,

- Ochrona praw i wolności,

- Życie zbiorowe i jego reguły,

- Grupa społeczna,

- Naród, ojczyzna i mniejszości narodowe,

- Procesy narodowościowe i społeczne we współczesnym świecie,

- Obywatel i obywatelstwo,

- Demokracja,

- Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej,

- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej,

- Samorząd terytorialny w Polsce,

- Polska polityka zagraniczna,

- Stosunki międzynarodowe,

- Integracja europejska.

3. Historia - zakres podstawowy i rozszerzony

Cele kszta łcenia:

1) Chronologia historyczna;

2) Analiza i interpretacja historyczna;

3) Tworzenie narracji historycznej.

Tre ści nauczania:

- Walka o niepodległość Polski,

- I wojna światowa,

- Odrodzenie państwa polskiego po I wojnie światowej,

- Gospodarka i społeczeństwo II Rzeczpospolitej,

- II wojna światowa,

- Rozkład systemu komunistycznego w Polsce.

4. Geografia - zakres podstawowy i rozszerzony

Cele kszta łcenia:

1) Wykorzystanie różnych źródeł informacji do analizy i prezentowania współczesnych problemów przyrodniczych,

gospodarczych, społecznych, kulturowych i politycznych;

2) Formułowanie i weryfikowanie hipotez dotyczących problemów współczesnego świata;

3) Rozumienie relacji człowiek - przyroda - społeczeństwo w skali globalnej i regionalnej;

4) Proponowanie rozwiązań problemów występujących w środowisku geograficznym, zgodnie z koncepcją zrównoważonego rozwoju

i zasadami współpracy, w tym międzynarodowej;

5) Pozyskiwanie, przetwarzanie oraz prezentowanie informacjami na podstawie różnych źródeł informacji geograficznej, w tym również

technologii informacyjno - komunikacyjnych oraz Geograficznych Systemów Informacyjnych (GIS)

Tre ści nauczania:

- Źródła informacji geograficznej,

- Geografia Polski - środowisko przyrodnicze,

- Sfery Ziemi,

- Ludność,

- Przyczyny i przebieg konfliktów zbrojnych w wybranych regionach współczesnego świata.

5. Biologia - zakres podstawowy i rozszerzony

Cele kszta łcenia:

1) Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji;

2) Rozumowanie i argumentacja;

3) Postawa wobec przyrody i środowiska;

4) Pogłębianie wiadomości dotyczących budowy i funkcjonowania organizmu ludzkiego.

Treści nauczania:

- Różnorodność biologiczna Ziemi i jej zagrożenia,

- Biotechnologia i inżynieria genetyczna,

- Przegląd różnorodności organizmów: wirusy i bakterie,

- Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka,

- Układy,

- Narządy zmysłów,

- Ekologia,

- Populacja,

- Struktura i funkcjonowanie ekosystemu.

6. Chemia - zakres podstawowy i rozszerzony

Cele kszta łcenia:

1) Wykorzystanie, przetwarzanie i tworzenie informacji;

2) Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów;

3) Opanowanie czynności praktycznych.

Treści nauczania:

- Węglowodory,

- Metale i niemetale,

- Roztwory,

- Paliwa,

- Chemia opakowań i odzieży.

7. Fizyka - zakres podstawowy i rozszerzony

Cele kszta łcenia:

1) Znajomość i umiejętność wykorzystania pojęć i praw fizyki do wyjaśniania procesów i zjawisk w przyrodzie;

2) Wykorzystanie i przetwarzanie informacji zapisanych w postaci tekstu, tabel, wykresów, schematów i rysunków;

3) Planowanie i wykonywanie prostych doświadczeń i analiza ich wyników.

Treści nauczania:

- Fizyka atomowa i jądrowa,

- Ruch punktu materialnego,

- Energia mechaniczna,

- Grawitacja,

- Ruch harmoniczny i fale mechaniczne,

- Magnetyzm, indukcja magnetyczna,

- Fale elektromagnetyczne i optyka.

8. Informatyka - zakres podstawowy i rozszerzony

Cele kszta łcenia:

1) Bezpieczne posługiwanie się komputerem i jego oprogramowaniem, wykorzystanie sieci komputerowej; komunikowanie się za pomocą

komputera i technologii komunikacyjno - informacyjnych;

2) Wyszukiwanie, gromadzenie i przetwarzanie informacji z różnych źródeł; opracowywanie za pomocą komputera: rysunków, tekstów,

danych

liczbowych, motywów, animacji, prezentacji multimedialnych;

3) Wykorzystanie komputera oraz programów i gier edukacyjnych do poszerzania wiedzy i umiejętności z różnych dziedzin oraz do

rozwijania

zainteresowań;

4) Ocena zagrożeń i ograniczeń, docenianie społecznych aspektów rozwoju i zastosowań informatyki.

Treści nauczania:

- Bezpieczne posługiwanie się komputerem, jego oprogramowaniem i korzystanie z sieci komputerowej,

- Wyszukiwanie, gromadzenie, selekcjonowanie, przetwarzanie i wykorzystywanie informacji, współtworzenie zasobów w sieci,

korzystanie

z różnych źródeł i sposobów zdobywania informacji,

- Wykorzystanie technologii komunikacyjno - informacyjnych do komunikacji i współpracy z nauczycielami i innymi uczniami,

a także z innymi osobami, jak również w swoich działaniach kreatywnych,

- Opracowywanie informacji za pomocą komputera, w tym: rysunków, tekstów, danych liczbowych, animacji, prezentacji multimedialnych

i filmów,

- Rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji z wykorzystaniem komputera,

- Wykorzystanie komputera oraz programów edukacyjnych do poszerzania wiedzy i umiejętności z różnych dziedzin,

- Wykorzystanie komputera i technologii komunikacyjno - informacyjnych do rozwijania zainteresowań, opisywanie zastosowań

informatyki,

ocena zagrożeń i ograniczeń, aspektu społeczne rozwoju i zastosowań informatyki.

9. Wychowanie fizyczne

Cele kszta łcenia:

Przygotowanie do aktywności fizycznej przez całe życie oraz ochrona i doskonalenie zdrowia własnego oraz innych.

Tre ści nauczania:

- Diagnoza sprawności i aktywności fizycznej oraz rozwoju fizycznego,

- Trening zdrowotny,

- Sporty całego życia i wypoczynek,

- Bezpieczna aktywność fizyczna i higiena osobista,

- Edukacja zdrowotna.

10. Etyka

Cele kszta łcenia:

1) Rozwijanie wrażliwości moralnej; umiejętności lepszego poznania siebie i rozwijania własnej tożsamości;

2) Kształtowanie rozpoznawania wartości moralnych oraz zdolności odróżniania dobra od zła; dokonywanie trafnej oceny moralnej

podejmowanych działań w życiu osobistym, w grupie, szkole, społeczności lokalnej; umiejętność dokonywania etycznej analizy i

oceny

działań i decyzji własnych i innych w świetle wartości moralnych i tworzenia hierarchii wartości;

3) Podjęcie samokontroli i pracy nad sobą; przyjmowanie odpowiedzialności za słowa i czyny.

Treści nauczania:

- Człowiek jako osoba i jego działanie. Etyczna analiza aktywności ludzkiej. Motywy podejmowanych decyzji,

- Cel i sens ludzkiej egzystencji. Hierarchie celów. Szczęście w życiu ludzkim. Rozwój moralny i duchowy człowieka jako osoby. Rola

oddziaływań wychowawczych,- Dobro moralne i wartości moralne. Hierarchia wartości,

- Wymiar moralny życia człowieka. Zdolność rozpoznawania wartości i powszechne dążenie do dobra. Świadomość moralna,

- Moralne aspekty pracy i różnych dziedzin życia publicznego. Etyki zawodowe. Przykłady kodeksów etycznych. Zagadnienia

wszechstronnego i zrównoważonego rozwoju. Moralny wymiar stosunku człowieka do przyrody,

- Etyczny wymiar życia szkolnego. Umiejętność życia z innymi i dla innych.

9. TREŚCI NAUCZANIA

9.1. Ramowy rozkład materiału przedmiotu „Edukacja wojskowa"

Nazwa bloku tematycznegoLiczba godzin w

klasie I

Liczba godzin w

klasie II

Liczba godzin w

klasie IIIRAZEM

PODSTAWY WYCHOWANIA OBYWATELSKIEGO I WOJSKOWEGO 11 7 2 23

SZKOLENIE BOJOWE 56 62 14 136

SZKOLENIE LOGISTYCZNE 7 7 2 16

SZKOLENIE PRAWNE 4 2 - 6

OCENA POZIOMU WYSZKOLENIA 2 2 1 7

PROGRAM NAUCZANIA – RAZEM 80 80 19 179

SAMOKSZTAŁCENIE

10. SZCZEGÓŁOWY ROZKŁAD MATERIAŁU PRZEDMIOTU „EDUKACJA WOJSKOWA"

Nazwa bloku

tematycznego

Zagadnienie Liczba godzin w

klasie 1

Liczba godzin w

klasie II

Liczba godzin w

klasie IIIRAZEM

Teoria Praktyka Teoria Praktyka Teoria Praktyka

PODSTAWY WYCHOWANIA

OBYWATELSKIEGO I

WOJSKOWEGO

Regulaminy wojskowe i musztra 5 6 1 4 - - 16Kształcenie obywatelskie 1 - 1 - 1 - 3

Profilaktyka i dyscyplina wojskowa 2 - 1 - 1 - 3

SZKOLENIE BOJOWE Taktyka 8 4 10 12 4 4 42Szkolenie strzeleckie 8 3 4 4 1 2 22Rozpoznanie wojskowe 3 - 2 1 1 - 7Szkolenie inżynieryjno-saperskie 3 2 2 3 - - 10Obrona przed bronią masowego rażenia 3 1 2 3 - - 8Powszechna obrona przeciwlotnicza 2 1 2 2 1 - 8Łączność 3 2 2 3 - - 10Terenoznawstwo 2 2 2 2 - - 8Ochrona i obrona obiektów 2 - 2 - - - 4Szkolenie medyczne 2 2 2 2 1 - 9

SZKOLENIE LOGISTYCZNE Budowa i eksploatacja uzbrojenia i sprzętu

wojskowego 2 - 2 1 - 1 6

Zabezpieczenie logistyczne 2 1 1 1 1 - 6Ochrona środowiska 1 - 1 - - - 2Profilaktyka pożarowa i BHP 1 - 1 - - - 2

SZKOLENIE PRAWNE Szkolenie prawne 2 - 1 - - - 3Ochrona informacji niejawnych 2 - 1 - - - 3

OCENA POZIOMU

WYSZKOLENIA SPRAWDZIAN 1 1 1 1 1 - 5

PROGRAM NAUCZANIA RAZEM55 25 41 39 12 7 179

80 80 19

11. PRZEDMIOTOWA TEMATYKA SZKOLENIA

11.1. Podstawy wychowania obywatelskiego i wojskowegoA. Regulaminy

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:a. znać:- zasady przyjmowania postawy zasadniczej i swobodnej oraz wykonywanie zwrotów,- sposób załatwiania spraw służbowych i osobistych /droga służbowa/,- zasady stosowania kroku zwykłego i defiladowego,- zasady zachowania się w różnych sytuacjach,b. umieć:- przyjmować postawę zasadnicza i swobodną oraz wykonywać zwroty,- definiować wybrane pojęcia z Regulaminu Ogólnego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i Regulaminu Musztry Sił Zbrojnych

Rzeczypospolitej Polskiej,- stosować postanowienia regulaminów w życiu codziennym,- oddawać honory w różnych sytuacjach.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne1. Zapoznanie z przepisami szkolnymi i charakterem szkoły

1 -

2. Stopnie wojskowe1 -

3. Przełożony i podwładny, starszy i młodszy1 -

4. Wydawanie i wykonywanie rozkazów1 -

5. Wzajemne zwracanie się żołnierzy1 1

6. Składanie meldunku i służbowe przedstawianie się1 1

7. Zachowanie się żołnierzy w różnych sytuacjach1 1

8. Stosunek żołnierzy do munduru, wygląd zewnętrzny 1 -

9. Droga służbowa, raport służbowy1 -

10. Służba wewnętrzna1 -

11. Organizacja służby wartowniczej i jej pełnienie1 -

12. Podstawowe pojęcia z musztry1 -

13. Postawa zasadnicza i swobodna1 1

14. Zwroty w miejscu- 2

15. Marsz, bieg i zatrzymanie- 2

16. Chwyty bronią- 1

17. Przysięga wojskowa1 -

18. Zachowanie się żołnierzy w szyku- 4

19. Oddawanie honorów- 2

20. Musztra zespołowa drużyny- 6

21. Musztra zespołowa plutonu- 4

11.2. Podstawy wychowania obywatelskiego i wojskowegoA. Kształcenie obywatelskie

W trakcie realizacji treści programowych należy :- zapoznać uczniów z podstawowymi polskimi symbolami narodowymi i wojskowymi oraz sygnałami wojskowymi,- zapoznać uczniów z zasadami udziału wojskowej asysty honorowej w uroczystościach wojskowych,- kształtować świadomość obronna, obywatelska i historyczną.- kształtować właściwą postawę etyczną i moralną,- umacniać gotowość do ponoszenia ofiar i dobrowolnych ograniczeń dla ochrony obrony najwyższych wartości – niepodległości i

bezpieczeństwa państwa oraz wolności praw obywatelskich.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne1. Prawa i wolności obywatelskie w warunkach służby wojskowej.

1 -

2. Etyka żołnierska. Wzorce osobowe żołnierza1 -

3. Józef Piłsudski – postać bohatera walczącego o niepodległą Polskę1 -

4. „Żołnierze Wyklęci” zapomniani bohaterowie walk o niepodległość Polski – biogramy wybranych dowódców.

1 -

5. Rola i znaczenie obrony terytorialnej w zwiększeniu potencjałuobronnego kraju.

1 -

6.Miejsce i rola Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w systemiebezpieczeństwa międzynarodowego. Działania i współpracasojusznicza (NATO, UE).

1 -

7. Zagrożenia zdrowia człowieka powodowane globalnymi zmianamiśrodowiska naturalnego.

1 -

8. Symbole państwa polskiego oraz znaki Sil Zbrojnych i Wojsk Lądowych

1 -

9. Sztandar wojskowy, Pieśń Reprezentacyjna Wojska Polskiego, 1 -

sygnały wojskowe10. Święta państwowe i wojskowe

1 -

11. Grób Nieznanego Żołnierza, Muzeum Wojska Polskiego1 -

12. Organy władzy państwowej i Siły Zbrojne RP1 -

11.3. Podstawy wychowania obywatelskiego i wojskowegoA. Profilaktyka i dyscyplina wojskowa

W trakcie realizacji treści programowych należy :- zapoznać uczniów z podstawowymi prawami i obowiązkami,- kształtować w uczniach świadomość konieczności przestrzegania i poszanowania prawa,- nauczyć ucznia zasad poszanowania prawa i przestrzegania dyscypliny wojskowej.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne1. Prawa i obowiązki żołnierza.

1 -

2. Odpowiedzialność karna i dyscyplinarna żołnierzy za naruszanieprawa i dyscypliny wojskowej.

1 -

3. Uprawnienia organów ochrony porządku prawnego wobec żołnierzyw czynnej służbie wojskowej

1 -

4. Rodzaje, zasady oraz tryb udzielania wyróżnień żołnierzom.1 -

5.Rodzaje kar i środków dyscyplinarnych oraz sposób ichwykonywania. Uprawnienia żołnierza w postępowaniudyscyplinarnym.

1 -

6. Stres w życiu codziennym i w służbie wojskowej. Jak radzić sobieze stresem?

1 -

7. Działalność profilaktyczna w zakresie patologii społecznych(alkoholizm, narkomania) w warunkach służby wojskowej.

1 -

Społeczne, zdrowotne i służbowe konsekwencje używanianarkotyków oraz spożywania (nadużywania) alkoholu.

8. Kodeks Honorowy Żołnierza Zawodowego Wojska Polskiego1 -

9. Uprawnienia żołnierza w postępowaniu dyscyplinarnym orazkarnym

1 -

12.1. Szkolenie bojoweB. Taktyka

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:a. znać:

- organizację, uzbrojenie wybranych pododdziałów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (do szczebla plutonu),- podstawowe dane taktyczno – techniczne sprzętu wojskowego będącego na wyposażeniu drużyny,- ogólne zasady prowadzenia działań taktycznych,- obowiązki żołnierza w walce.

b. umieć:- wykonywać podstawowe zadania żołnierza w warunkach bojowych niezależnie od terenu, pory dnia (nocy, warunków pogodowych

i pory roku),- działać w zróżnicowanych sytuacjach taktycznych w różnych środowiskach walki,- skutecznie wykorzystywać broń, wyposażenie i wyszkolenie w sytuacjach taktycznych,- pokonywać teren różnymi sposobami ( w zależności od jego pokrycia i ukształtowania oraz sposobu ogniowego oddziaływania

przeciwnika,- prowadzić obserwację w sektorze, wykrywać cele i meldować o nich dowódcy,- pokonywać zapory inżynieryjne oraz naturalne przeszkody terenowe,- podjąć działanie na sygnał stosownie do zagrożenia,- zachować się na polu walki w różnych sytuacjach,- wykonać normę nr 1 z taktyki - pokonanie terenu na polu walki,- wykonać normę nr 2 z taktyki - dostarczenie amunicji czołgając się.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne

1. Pojęcia i definicje z taktyki ogólnej2 -

2. Charakterystyka współczesnej walki2 -

3. Działania taktyczne2 6

4. Manewr 2 -

5. Podstawowe znaki i skróty taktyczne2 -

6. Wojska lądowe2 -

7. Organizacja drużyny na BWP- 1 i KTO Rosomak2 -

8. Uzbrojenie i wyposażenie drużyny zmechanizowanej2 -

9. Indywidualne wyposażenie żołnierza2 2

10. Działania szeregowego w czasie realizacji działań bojowych1 8

11. Ogólne zasady zachowania się żołnierza na polu walki2 10

12. Poruszanie się na polu walki2 6

13. Wybór stanowisk ogniowych2 8

14. Działanie żołnierza w walce- natarcie, obrona, rozpoznanie, marsz2 12

15. Ubezpieczenie bezpośrednie pododdziałów2 4

16. Współdziałanie żołnierzy wewnątrz drużyny, plutonu2 2

17. Sygnały dowodzenia2 1

18. Gotowość bojowa pododdziału2 -

19. Działanie drużyny w ubezpieczeniu marszu i postoju2 2

20. Działanie drużyny w obronie2 2

21. Działanie drużyny w natarciu2 2

22. Działania na posterunku obserwacyjnym i kontrolnym w misjach pokojowych

2 2

23. Zasady użycia siły w misjach pokojowych2 -

24. Bojowe działania przeciwdywersyjne2 -

25. Przewóz wojsk2 -

12.2. Szkolenie bojoweC. Szkolenie strzeleckie

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:a. znać:

- podstawowe pojęcia balistyki i teorii strzału,- przeznaczenie, charakterystykę oraz ogólna budowę broni strzeleckiej i amunicji,- zasady bezpiecznego posługiwania się bronią strzelecką,

b. umieć:- przyjmować postawę strzelecką,- utrzymywać w czystości broń strzelecką,- częściowo rozkładać i składać broń strzelecką,- uzbrajać i rzucać ćwiczebnymi granatami ręcznymi,- zgrywać przyrządy celownicze w broni strzeleckiej i celować,- wykonywać czynności do strzelania z broni strzeleckiej i prowadzić ogień z różnych postaw,

- strzelać na celność z broni strzeleckiej.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne1. Zasady bezpieczeństwa obowiązujące na strzelnicach, placach

ćwiczeń i rzutniach granatów2 -

2. Przeznaczenie i podstawowe dane taktyczno – techniczne karabinka2 -

3. Przeznaczenie, budowa części i mechanizmów karabinka1 2

4. Współdziałanie części i mechanizmów karabinka1 2

5. Klasyfikacja i charakterystyka amunicji2 -

6. Budowa naboju2 -

7. Granaty ręczne, budowa i przeznaczenie2 -

8. Malowanie amunicji strzeleckiej2 -

9. Zjawisko strzału2 -

10. Pole zakryte, pole rażenia, pole martwe 1 -

11. Przyczyny rozrzutu pocisków, sposoby zmniejszania rozrzutu1 -

12. Przyjmowanie postawy strzeleckiej1 3

13. Wykonywanie łącznych czynności do strzelania na celność i skupienie

1 2

14. Prowadzenie ognia z broni małokalibrowej do celu stałego na celność i skupienie

- 4

15. Rzut granatem ręcznym w postawie stojącej z okopu- 2

16. Rzut granatem ręcznym w postawie klęczącej z okopu- 2

17. Rzut granatem ręcznym w postawie lezącej- 2

12.3. Szkolenie bojoweD. Rozpoznanie wojskowe

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:a. znać:

- strukturę organizacyjną i podstawowe uzbrojenie wybranych armii innych państw do szczebla plutonu,- ogólne zasady prowadzenia działań rozpoznawczych,- sylwetki sprzętu i znaki rozpoznawcze wybranych armii innych państw,

b. umieć:- rodzaje rozpoznania,- sposoby prowadzenia rozpoznania,- struktury i uzbrojenie armii wybranych państw sąsiednich.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne1. Charakterystyka rozpoznania wojskowego

2 -

2. Zasady prowadzenia rozpoznania wojskowego2 -

3. Struktury organizacyjne i uzbrojenie armii innych państw2 -

4. Znaki rozpoznawcze wybranych państw sąsiednich2 -

12.4. Szkolenie bojoweE. Szkolenie inżynieryjno - saperskie

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:a. znać:

- zasady budowy stanowisk ogniowych,- rodzaje i ogólną budowę min własnych oraz min innych państw,- zasady postępowania z materiałami niebezpiecznymi,- etatowe i podręczne środki maskowania.

b. umieć:- wykorzystywać ukształtowanie i pokrycie terenu przy wykonywaniu stanowiska ogniowego,- wykonywać stanowiska ogniowe do strzelania z broni strzeleckiej w różnych postawach,- maskować ludzi, uzbrojenie i sprzęt wojskowy.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktycznea. Miny wojsk własnych

2 -

b. Podstawowe miny innych państw2 -

c. Budowa i zasady działania min2 -

d. Zasady ustawiania i unieszkodliwianie min 2 2

e. Standardowe materiały i ładunki wybuchowe oraz środki zapalające2 -

f. Przepisy bezpieczeństwa w czasie prac minerskich2 -

g. Wybór miejsca i wykonanie pojedynczego okopu do prowadzeniaognia z postawy leżącej

1 2

h. Maskowanie uzbrojenia i sprzętu wojskowego w działaniachtaktycznych

1 2

i. Zasady bezpieczeństwa w rejonie pełnienia misji pokojowej zeszczególnym uwzględnieniem zagrożenia minowego

2 -

12.5. Szkolenie bojoweF. Obrona przed bronią masowego rażenia

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:a. znać:

- Podział charakterystykę broni masowego rażenia, toksycznych środków przemysłowych (TŚP),- zakres i sposób realizacji przedsięwzięć obrony przed bronią masowego rażenia (OPBMR),- zasady działania w warunkach zagrożenia skażeniami i skażeń BMR,- zasady wykorzystania indywidualnych środków ochrony przed skażeniami, sygnały alarmowe i komunikaty ostrzegawcze.

b. umieć:- działać po ogłoszeniu alarmu o skażeniach,- wykorzystywać właściwości ochronne obiektów fortyfikacyjnych, sprzętu bojowego, terenu i indywidualnych środków ochrony przed

skażeniami, czynnikami BMR i skażeniami oraz przed działaniem środków zapalających, - zakładać odzież ochronną i wykorzystywać indywidualne pakiety do likwidacji skażeń.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne1. Charakterystyka Broni Masowego Rażenia i TŚP

2 -

2. Podział Bojowych Środków Trujących2 -

3. Charakterystyka broni jądrowej2 --

4. Charakterystyka broni radiologicznej2 -

5. Toksyczne środki przemysłowe i ich rodzaje2 -

6. Sprzęt i środki OPBMR /MP-5,FOO-1,IPLS-1,IPP-95,IZAS-05/2 2

12.6. Szkolenie bojoweG. Powszechna obrona przeciwlotnicza

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:a. znać:

- przedsięwzięcia prowadzone w ramach aktywnej oraz pasywnej powszechnej obrony przeciwlotniczej,- zasady prowadzenia rozpoznania, ostrzegania i alarmowania wojsk o zagrożeniu uderzeniami z powietrza,- zasady ogłaszania i przekazywania sygnałów alarmu powietrznego.

b. umieć:- ogłaszać i odwoływać alarm powietrzny,- scharakteryzować przedsięwzięcia wchodzące w skład aktywnej i pasywnej powszechnej obrony przeciwlotniczej, - zachować się po ogłoszeniu alarmu powietrznego w różnych warunkach.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne1. Powszechna obrona przeciwlotnicza

1 -

2. Organizacja POPL w miejscu stałej dyslokacji, miejscu czasowegopobytu oraz w działaniach bojowych

2 -

3. Zwalczanie przeciwnika powietrznego z broni strzeleckiej i pokładowej

1 2

4. Rozpoznanie przestrzeni powietrznej i alarmowanie wojsk o zagrożeniu z powietrza

1 -

12.7. Szkolenie bojoweH. Łączność

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:a. znać:

- podstawy organizacji i bezpieczeństwa łączności,- rodzaje i typy przewodowych środków łączności oraz ogólne zasady ich użycia,- ogólną budowę polowego aparatu telefonicznego,- przepisy prowadzenia korespondencji radiowej.

b. umieć:- podłączyć aparat do linii telefonicznej, - nawiązać łączność z aparatu telefonicznego,- nawiązać łączność i wymienić informacje za pomocą przenośnej radiostacji małej mocy UKF,

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne1. System łączności orz środki łączności stosowane w wojsku

2 -

2. Bezpieczeństwo łączności oraz sposoby i metody jego osiągania2 -

3. Podstawowe przepisy korespondencji radiowej2 -

4. Podstawowe kable wykorzystywane w łączności przewodowej2 -

5. Ogólna charakterystyka, dane taktyczno – techniczne oraz budowapolowego aparatu telefonicznego oraz polowej łącznicy telefonicznej 2 -

6. Przeznaczenie i dane taktyczno – techniczne radiostacji przenośnychmałej mocy UKF 2 -

7. Zasady prowadzenia korespondencji2 2

12.8. Szkolenie bojoweI. Terenoznawstwo

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:a. znać:

- istotę orientowania się w terenie bez mapy,

- zasady wykonywania marszu według azymutów,- zasady określania swojego położenia w terenie.

b. umieć:- dokonać pomiaru w terenie kątów poziomych i pionowych lornetką polową, linijką milimetrową i środkami podręcznymi,- określić w terenie kierunki stron świata za pomocą busoli, według ciał niebieskich i charakterystycznych cech przedmiotów terenowych,- ustalić w terenie nakazany kierunek działania (marszu) według azymutu,- określić azymut magnetyczny na wskazany przedmiot terenowy,- wykonać marsz według azymutu.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne1. Ocena i pomiar odległości do przedmiotów terenowych

1 2

2. Sposoby orientowania się terenie bez mapy1 2

3. Określanie stron świata1 1

4. Zasady wykonywania marszu według azymutu1 2

5. Pojęcie mapy topograficznej1 -

6. Określenie miejsca stania w terenie na mapie- 2

7. Znaki topograficzne2 -

12.9. Szkolenie bojoweJ. Ochrona i obrona obiektów

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:a. znać:

- ogólne zasady ochrony i obrony obiektów,- sposoby ochrony obiektów,- główne zagrożenie dla osób i mienia wojskowego,- zasady użycia broni palnej,- zasady postępowania z osobami zatrzymanymi.

b. umieć:- omówić zasady zatrzymywania i kontrolowania osób i pojazdów,- omówić zasady postępowania z osobami zatrzymanymi.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne1. Pojęcie ochrony i obrony obiektów 1 -

2.Zasady postępowania z osobami zatrzymanymi w czasie pełnieniasłużby wartowniczej na posterunku

1 -

3. Przepisy regulujące użycie broni palnej 1 -4. Terroryzm - współczesne definiowanie zjawiska 1 -5. Zasady działania punktu kontrolno - ochronnego 1 -

12.10. Szkolenie bojoweK. Szkolenie medyczne

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:a. znać:

- zasady bezpiecznego udzielania pierwszej pomocy rannym i poszkodowanym na polu walki,- zasady ewakuacji rannych z pola walki za pomocą noszy i sposobów improwizowanych,- zasady ewakuacji medycznej z pojazdów wojskowych oraz miejsca zdarzenia,- zasady wzywania pomocy do miejsca zdarzenia (MEDEVAC, CASEVAC).

b. umieć:- zachować się w przypadku nagłego zagrożenia życia lub zdrowia oraz wystąpienia objawów stresu pola walki,- posługiwać się indywidualnym wyposażeniem medycznym żołnierza,

- udzielać pierwszej pomocy w przypadkach urazów, zranień krwotoków za pomocą opaski uciskowej, materiałów opatrunkowych oraz udzielać pomocy porażonym BMR.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne

1.Indywidualne wyposażenie medyczne żołnierza oraz postępowaniew trakcie udzielania samopomocy i pomocy koleżeńskiej

1 -

2.Podstawowe wiadomości z zakresu anatomii i fizjologii.Resuscytacja krążeniowo - oddechowa

1 -

3.Budowa i zasady użycia indywidualnego pakietu do likwidacjiskażeń oraz IZAS

1 1

4. Posługiwanie się opatrunkiem osobistym i opaską uciskową 1 15. Bezpieczeństwo miejsca zdarzenia 1 16. Rodzaje złamań, ich objawy oraz udzielanie pierwszej pomocy 1 1

13.1. Szkolenie logistyczne A. Budowa i eksploatacja uzbrojenia i sprzętu wojskowego

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:a. znać:

- budowę i dane taktyczno – techniczne BWP- 1, KTO Rosomak,- budowę i dane taktyczno techniczne uzbrojenia będącego na wyposażeniu drużyny,- zasady bezpieczeństwa podczas obchodzenia się z uzbrojeniem i sprzętem wojskowym,- przeznaczenie uzbrojenia i sprzętu wojskowego znajdującego się na wyposażeniu indywidualnym żołnierza.

b. umieć:- stosować podstawowe zasady bezpieczeństwa podczas obchodzenia się z uzbrojeniem i sprzętem wojskowym,- wymienić podstawowe uzbrojenie i sprzęt wojskowy znajdujący się na wyposażeniu drużyny.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne

1. Organizacja obsługiwań technicznych i remontów1 -

2. Warunki bezpieczeństwa przy uzbrojeniu i sprzęcie wojskowym1 -

3. Charakterystyka sprzętu i uzbrojenia występującego nawyposażeniu indywidualnym żołnierza i drużyny

1 -

4. Podstawowe zasady eksploatacji sprzętu i uzbrojenia będącego na wyposażeniu indywidualnym żołnierza

1 -

13.2. Szkolenie logistyczne B. Zabezpieczenie logistyczne

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:a. znać:

- podstawowe pojęcia zabezpieczenia logistycznego,- podstawowe zadania logistyki w pododdziale,- należności mundurowe i żywnościowe dla żołnierzy.

b. umieć:- wykorzystać zasady logistyki w pododdziale,- zastosować poszczególne zestawy umundurowania zgodnie z przeznaczeniem.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne1. Ogólne pojęcia zabezpieczenia logistycznego

2 -

2. Cel i zadania logistyki w pododdziale2 -

3. Należności mundurowe i żywnościowe żołnierza 1 -

13.3. Szkolenie logistyczne C. Ochrona środowiska

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:a. znać:

- podstawowe akty prawne z zakresu ochrony środowiska,- zasady ochrony środowiska podczas użytkowania materiałów niebezpiecznych,- zasady i sposoby postępowania z odpadami i materiałami niebezpiecznymi dla środowiska.

b. umieć:- przewidywać zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi oraz dla środowiska, które mogą wystąpić w trakcie ćwiczeń,- wskazywać sposoby odpowiedzialnego postępowania w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń środowiska,- stosować przepisy ochrony środowiska, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne1. Podstawy ochrony środowiska

1 -

2. Przyczyny i skutki degradacji środowiska naturalnego1 -

3. Czyszczenie , konserwacja sprzętu i techniki wojskowej 1 -

4. Zasady ochrony środowiska naturalnego podczas pobytu napoligonie i placach ćwiczeń

1 -

13.4. Szkolenie logistyczne D. Profilaktyka pożarowa i BHP

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:a. znać:

- ogólne zagrożenia pożarowe wynikające z charakteru danego pododdziału,- zagrożenia pożarowe w jednostce woskowej,- przyczyny powstawania i rozprzestrzeniania się pożarów,- właściwości gaśnicze środków gaśniczych stosowanych w gaśnicach,- przeznaczenie, zastosowanie gaśnic płynowych, śniegowych i proszkowych oraz agregatów gaśniczych,

- numery alarmowe.b. umieć:

- alarmować straż pożarną,- postępować w wypadku powstania pożaru,- posługiwać się podręcznym sprzętem gaśniczym,- określić zagrożenie pożarowe mogące powstać w miejscu pełnienia służby.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne1. Przyczyny powstawania pożarów i ich rozprzestrzenia się

1 -

2. Zadania i obowiązki żołnierzy przy zapobieganiu pożarom1 -

3. Zasady postępowania w przypadku powstania pożaru1 -

4. Przeznaczenie, zastosowanie gaśnic płynowych (pianowych),śniegowych i proszkowych oraz agregatów gaśniczych.

1 -

5. Wybrane regulacje prawne w zakresie bezpieczeństwa i higienypracy

1 -

6. Zagrożenia wypadkowe i zagrożenia dla zdrowia występujące wjednostce wojskowej.

1 -

7. Podstawowe środki przeciwdziałające wypadkom i chorobom1 -

14.1. Szkolenie prawne A. Szkolenie prawne

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:a. znać:

- podstawowe przepisy określające uprawnienia i obowiązki żołnierzy,

- zasady naliczania uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażeń żołnierzy,- zasady odpowiedzialności majątkowej żołnierzy,- zasady zachowania się w czasie działań taktycznych.- numery alarmowe.

b. umieć: - stosować postanowienia prawne zawarte w zasadniczych dokumentach normatywnych do pełnienia służby wojskowej, - oceniać sytuację biorąc pod uwagę zasady prawa konfliktów zbrojnych, - podejmować decyzje zgodnie z prawem,

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne1. Ustawa o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej

Polskiej. Zasady odbywania służby przygotowawczej. 1 -

2. Należności finansowe1 -

3. Podstawowe pojęcia i definicje oraz znaki ochronneMiędzynarodowego Prawa Humanitarnego Konfliktów Zbrojnych

1 -

4. Reguły dotyczące postępowania żołnierzy w czasie walki1 -

5. Odpowiedzialność żołnierzy za działania niezgodne z prawem wtrakcie trwania konfliktu zbrojnego

1 -

14.2. Szkolenie prawne B. Ochrona informacji niejawnych

W wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:

a. zapoznać się z:- postanowieniami „Ustawą o ochronie informacji niejawnych’,- odpowiedzialnością karną za przestępstwa i wykroczenia wynikające z łamania zapisów „Ustawy o ochronie informacji niejawnych’,- odpowiedzialnością dyscyplinarna i służbową wynikającą z łamania przepisów „Ustawy o ochronie informacji niejawnych’,

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne1. Ogólne założenia „Ustawy o ochronie informacji niejawnych” 1 -

2.Odpowiedzialność karna i dyscyplinarna za przestępstwa przeciwkoinformacjom niejawnym

1 -

15.1. SERE ( Survival, Evasion, Resistance, EscapeW wyniku opanowania treści programowych przedmiotu uczeń powinien:

a. znać:- ogólne założenia problematyki odzyskiwania personelu,- podstawowe akcje odzyskiwania personelu (CSAR, CR),- podstawowe zasady, metody i formy ochrony własnej, przy wykorzystaniu technik maskowania i kamuflażu,

b. umieć: - scharakteryzować podstawowe wyposażenie personelu narażonego na izolację, - wymienić metody zwiększania szans na przeżycie w warunkach środowiska naturalnego, - wymienić oraz scharakteryzować sposoby wykonywania prostych narzędzi i broni oraz rozpalanie i wykorzystanie ognisk survivalowych.

Numertematu

Tytuł tematuMinimalna liczba godzin

realizowanaŁącznie

Teoretyczne Praktyczne1. Organizacja i funkcjonowanie systemu odzyskiwania personelu w SZ RP 1 -2. Survival – przetrwanie w warunkach środowiska naturalnego 1 103. Psychologiczne aspekty przebywania w izolacji 1 -

4. Unikanie oraz sytuacja zakładnicza 1 -5. Odzyskiwanie personelu 1 -

16. CHARAKTERYSTYKA OSIĄGANIA CELÓW

Osiąganie celów założonych w przedmiocie „Edukacja wojskowa" wymaga odpowiedniej organizacji procesu nauczania. Właściwie

zorganizowany proces dydaktyczny powinien nie tylko umożliwiać przyswojenie przez uczniów wiadomości, ale przede wszystkim nabywanie

umiejętności nadających się do zastosowania zarówno w sytuacjach omawianych na zajęciach, jak i w sytuacjach nieprzewidzianych, z którymi

uczniowie mogą spotkać się w życiu. Spełnienie tego warunku jest możliwe dzięki zastosowaniu odpowiednich metod nauczania i form

organizacyjnych.

W realizacji programu przedmiotu „Edukacja wojskowa" zaleca się stosowanie różnych metod lub kombinacji metod nauczania.

Przy realizacji tematów teoretycznych wskazane jest posługiwanie się metodami podającymi, które mają na celu wprowadzenie nowych treści,

opracowanie i utrwalenie wiadomości i są oparte na aktywności poznawczej o charakterze reproduktywnym. W celu urozmaicenia zajęć

proponowane są pogadanki, wykłady (konwencjonalny, problemowy i konwersatoryjny), jak również dyskusja (problemowa, kierowana,

panelowa), mająca na celu wspólne rozwiązywanie problemów, w oparciu o posiadaną wiedzę i doświadczenie przez uczestników.

Sugerowane jest użycie metod problemowych, charakteryzujących się samodzielnym dochodzeniem do wiedzy, formułowaniem tez, stawianiem

pytań, odkrywaniem zasad i prawidłowości, czy też rozwiązywaniem problemów, dzięki którym pobudzona zostanie aktywność procesów

myślowych uczestników szkoleń. Praca przy pomocy w/w metod powinna zostać wzbogacona dostępnymi poglądowymi środkami

dydaktycznymi np. planszami, foliogramami, projekcją filmu edukacyjnego, prezentacją, itp.

Realizacja zajęć praktycznych ma na celu rozwój umiejętności i wykształcenie nawyków poprzez konkretne działanie. Aktywne

uczestnictwo w zajęciach wpływa pozytywnie na sferę emocjonalną uczących się, wzmacniając ich zainteresowanie, motywację

i zaangażowanie. Ćwiczenia praktyczne polegać mają na obserwacji prawidłowo wykonywanych zadań, a następnie samodzielnym ich

wykonaniu. Przy realizacji zalecane są: pokaz praktyczny, pokaz z objaśnieniem, demonstracja, badanie, analiza, ćwiczenie, powtarzanie.

Program zakłada prowadzenie zajęć praktycznych na terenie specjalistycznych obiektów szkoleniowych (jednostki wojskowej, poligonu,

strzelnicy itp.).

W realizacji tematów szczególnie istotne wydaje się wykształcenie u uczniów umiejętności korzystania z fachowej

i popularnej literatury m. in. informatorów, folderów, atlasów, map, planów, informacji internetowych i medialnych. Uczeń powinien posiadać

taki zasób podstawowej wiedzy politycznej, społecznej, wojskowej, obronnej i ekologicznej, który powoli mu zrozumieć informacje zawarte

w dostępnej literaturze i mediach oraz wyzwoli racjonalne zachowanie w sytuacji konieczności podejmowania szybkich decyzji i konkretnego

zachowania w chwilach zagrożenia. Poprzez odpowiedni dobór metod nauczania istnieje szansa rozbudzenia w uczniach ciekawości świata

i wyposażenia ich w umiejętności niezbędne do aktywnego uczestnictwa w przedsięwzięciach obronnych oraz humanitarnego zachowania

w przypadku wystąpienia zagrożeń indywidualnych i zbiorowych.

Ponadto zaleca się zachęcenie uczniów do samodzielnego poszukiwania informacji i dyskutowania o nich na zajęciach. Uczniowie jak

najczęściej powinni przygotowywać samodzielnie materiały, foldery, prezentacje, sprawozdania z zajęć poza szkołą i omawiać je na forum klasy.

Bardzo istotne dla osiągnięcia założonych w programie celów jest wprowadzenie do procesu nauczania wielu elementów praktycznych.

Zaleca się stosowanie przez uczniów elementów musztry indywidualnej i zespołowej oraz zasad żołnierskiego zachowania się.

Każdą lekcję Edukacji Wojskowej należy rozpoczynać od zbiórki i złożenia meldunku. Wyzwala to w uczniach potrzebę dbałości

o własny stan emocjonalny, fizyczny oraz poprawia samodyscyplinę. Zajęcia na strzelnicy, placu ćwiczeń, a także pobyt w jednostce wojskowej

pozwoli uczniom poznać niektóre zasady funkcjonowania wojska i ich wyjątkowy i uporządkowany charakter pracy na różnych stanowiskach. W

taki sposób zdobyta wiedza o służbie wojskowej wzbudzi zainteresowanie u wielu uczniów i będzie zachętą do podjęcia decyzji o dalszym

kształceniu się na uczelniach wojskowych lub wybrania ścieżki zawodowej żołnierza. Dla uczniów nieplanujących bezpośrednio służby

wojskowej jako ścieżki zawodowej - realizacja niniejszego programu może być zachętą do pozostania żołnierzem rezerwy, w wyniku odbycia po

ukończeniu szkoły krótkiego, wojskowego szkolenia przygotowawczego i złożenia przysięgi wojskowej.

17. METODY POMIARU I OCENY OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW

Bieżące i sumujące sprawdzanie osiągnięć edukacyjnych uczniów (jako element ewaluacji przebiegu procesu dydaktycznego) ma na celu

kontrolę, ocenę i diagnozę założonych w programie efektów kształcenia. Przedmiotem tych procesów jest wiedza jako wytwór procesów

umysłowych uczniów (np. sprawdziany pisemne, odpowiedzi na pytania, opracowania tematyczne itp.) oraz umiejętności praktyczne i postawy

uczniów, jako obserwowalne zachowania.

Specyfika przedmiotu „Edukacja wojskowa", który uczniowie wybierają dobrowolnie i który jest zgodny z ich zainteresowaniami,

przejawia się nie tylko w stosowaniu różnorodnych i ciekawych metod nauczania, ale również w sprawowaniu bieżącej kontroli, wykraczającej

poza standardowe formy i wzorowanej na systemie oceny poziomu wyszkolenia żołnierzy.

18. OGÓLNE ZASADY OCENY POZIOMU OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIÓW

1. W procesie nauczania uczniów w ramach przedmiotu „Edukacja wojskowa" stosuje się ocenianie bieżące, okresowe, ocenę postaw oraz

ocenianie końcowe.

2. Prowadzący przedmiot stosuje system kontroli i oceny wyników nauczania, który powinien w swojej strukturze uwzględniać: opis wymagań

na określoną ocenę (w sześciostopniowej skali), sposoby oceniania, obszary tematyczne podlegające ocenie, kryteria oceny, częstotliwość

wystawiania ocen, warunki uzupełnienia braków z przyczyn losowych.

3. Bieżącej oceny postępów uczniów w nauce dokonuje się w toku zajęć programowych, stosując różnorodne formy sprawdzania wiadomości

i umiejętności. Wystawione w ten sposób oceny mają stanowić źródło informacji o poziomie osiągnięć edukacyjnych uczniów

i systematyczności uczenia się. W tym obszarze można oceniać:

- w zakresie wiedzy teoretycznej: odpowiedzi na pytania, testy i sprawdziany wiedzy, opracowane przez uczniów referaty, prezentacje,

foldery baz danych, opracowania na podstawie informacji podręcznikowych, internetowych i wiadomości medialnych,

- w zakresie umiejętności praktycznych: umiejętności indywidualne i zespołowe z zakresu zagadnień szkolenia bojowego, udzielania

pierwszej pomocy medycznej, musztry indywidualnej i zespołowej, przestrzeganie zasadi przepisów bezpieczeństwa w trakcie szkolenia,

dbałości o powierzony sprzęt i wyposażenie;

19. OCENIANIE

Do określenia stopnia przyswojenia wiedzy i opanowania umiejętności stosuje się oceny zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji

Narodowej z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i

słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. z 2015, poz. 843 z późn.zm.), tj.:

- 6 - stopień celujący;

- 5 - stopień bardzo dobry;

- 4 - stopień dobry;

- 3 - stopień dostateczny;

- 2 - stopień dopuszczający;

- 1 - stopień niedostateczny.1. Poszczególne stopnie:

- 6 – celujący;Treści wykraczające: obejmują elementy znacznie wykraczające poza program, stanowiące efekt samodzielnej pracy, wynikające

z indywidualnych zainteresowań, wymagające zastosowania rozwiązań nietypowych (ponad 100 %). - 5 - bardzo dobry;Treści dopełniające: trudniejsze do opanowania, najbardziej złożone i unikalne, twórcze naukowo i oryginalne, wyspecjalizowane ponad potrzebygłównego kierunku szkolenia obecnie i w przyszłości, odległe od bezpośredniej użyteczności w praktyce zawodowej (90 -100 %).- 4 – dobry;Treść rozszerzająca obejmuje elementy: trudniejsze, bardziej złożone, mniej typowe, przydatne, ale nie niezbędne na danym etapiekształcenia, pośrednio użyteczne w pracy zawodowej (75 - 89%).- 3 – dostateczny;Treść podstawowa - obejmuje elementy: najbardziej przystępne, najprostsze i najbardziej uniwersalne, najpewniejsze naukowo i niezawodne, niezbędne na danym etapie kształcenia, bezpośrednio użyteczne w praktyce zawodowej (56 - 74%).- 2 – dopuszczający;Treść konieczna określa proste wiadomości i umiejętności z pomocą nauczyciela, które pozwalają wykonywać proste zadania (55 - 40 %).- 1 – niedostateczny;Ocena niedostateczna jest oceną negatywną i oznacza brak postępów w nauce oraz niewykształcenie umiejętności.

20. WYKAZ ZASADNICZYCH DOKUMENTÓW NORMUJĄCYCH PROCES SZKOLENIA

20.1. REGULAMINY

1. „Regulamin ogólny Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej" sygn. Szt. Gen. 1664/2014.2. „Regulamin musztry Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej" sygn. Szt. Gen. 1427/94.3. „Ceremoniał wojskowy" stanowiący załącznik do Decyzji Nr 411/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 9 grudnia 2009 r.4. „Zestawienie wzorów dokumentów do Regulaminu Ogólnego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej" sygn. Szt. Gen. 1555/2003.5. „Nauczanie regulaminu ogólnego i musztry" sygn. Szkol. 784/96. Podręcznik metodyczny, Warszawa 1996.

20.2. PROFILAKTYKA I DYSCYPLINA WOJSKOWA

1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej.2. Ustawa z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz.U. z 2003 r. Nr 179 poz.1750 z późn. zm.).3. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 1977 r. Nr 88, poz. 553 z późń. zm.).4. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2013 r. Nr 482 z późn. zm.).5. Ustawa z dnia 9 października 2009 r. o dyscyplinie wojskowej (Dz. U z 2009 r. Nr 190, poz. 1474 z późn. zm.).6. Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie wykonywania kar i środków dyscyplinarnych (Dz.U. z7. 2009 r. Nr 223, poz. 1782).8. Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 lutego 2010 r. w sprawie regulaminu postępowania dyscyplinarnego (Dz.U. z 2010

r. Nr 24poz. 121).9. Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 25 marca 2010 r. w sprawie dokumentacji i ewidencji dyscyplinarnej (Dz.U. 2010 r.

Nr 65, poz. 415).10. Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 2 kwietnia 2010 r. w sprawie dyscyplinarnych środków zapobiegawczych.11. Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 23 czerwca 2010 r. w sprawie wyróżniania żołnierzy, byłych żołnierzy oraz

pododdziałów, oddziałów i instytucji wojskowych (Dz.U. z 2010 r. Nr 124, poz. 841).12. Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 11 marca 2010 r. w sprawie izb zatrzymań (Dz.U. z2010r. Nr 63, poz. 394 z późn.

zm.).13. Decyzja Nr 367/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 29 września 2010 r. w sprawie analiz i ocen dyscypliny wojskowej (Dz.Urz.

Min. Obr. Nar. Z 2010 r. Nr 19, poz. 253).14. „Pododdział jako grupa społeczna. Materiały do prowadzenia zajęć psychoedukacyjnych", Warszawa 2007.15. „Zdrowie psychiczne żołnierzy" pod red. A. Florkowskiego i W. Gruszyńskiego.16. Z. Moszumański, S. Piwowar, W. Rawski „Dyscyplina wojskowa - rys historyczny ewolucji przepisów dyscyplinarnych", wyd. WCEO,

Warszawa 2012.17. Materiały profilaktyczno-edukacyjne do prowadzenia zajęć z żołnierzami „Stres w życiu codziennym i służbie wojskowej. Wybrane

zagadnienia.", DWiPO, Warszawa 2007.18. Pospiszyl I., Patologie społeczne, PWN, Warszawa 2008.19. Materiały do zajęć z kształcenia obywatelskiego nr 5 „Komunikacja społeczna w pododdziale.", DWiPO, Warszawa 2008. 20. Gumińska A. Jak kształtować swoje kompetencje przywódcze, DWiPO, Warszawa 2010.21. Kanarski L, Przywództwo we współczesnych organizacjach, Elipsa, Warszawa 2005.22. Davis P., Adaptacja zawodowa, Petit, Warszawa 2003,23. Moczydłowska J., Zarządzanie zasobami ludzkimi w organizacji, Warszawa 2010.24. Decyzja Nr 351/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 listopada 2012 r. w sprawie metodyki szkolenia żołnierzy z przedmiotów

„Kształcenie obywatelskie" oraz „Profilaktyka i dyscyplina wojskowa" wraz z Decyzją Nr 397/MON Ministra Obrony Narodowej z 18 grudnia 2013 r. zmieniająca decyzję Nr 351/MON Ministra Obrony Narodowej.

20.3. TAKTYKA

1. Podręcznik walki pododdziałów wojsk zmechanizowanych (pluton, drużyna). Warszawa 2000.2. „Regulamin działań wojsk lądowych". DWLąd 115/2008.3. „Zbiór znaków i skrótów wojskowych". Szt. Gen. 1561/2004.4. Zbiór norm szkoleniowych dla pododdziałów wojsk pancernych i zmechanizowanych". DWLąd wewn. 159/2010.5. „Normy szkoleniowe na osiąganie zdolności do działania oraz gotowości do realizacji zadania dla żołnierzy i pododdziałów

zawodowych." Szkol. 849/2012.6. Fleming M.: Międzynarodowe prawo humanitarne konfliktów zbrojnych. Warszawa 2003.7. Galewski Z.: Współdziałanie na polu walki. Warszawa 1993.

8. Regulamin walki pododdziałów w terenie zurbanizowanym FM 90-10-1 (tłumaczenie z języka angielskiego). Warszawa 1986.9. Muszyński J., Kiciński M.: Rekonesans organizacja i przebieg. Poznań 2007.10. Regulamin działań taktycznych pododdziałów wojsk pancernych i zmechanizowanych. DWLąd. 134/09.11. Poradnik szeregowego zawodowego opraz szeregowego Narodowych Sił Rezerwowych. DWLąd. Wewn.191/2011.12. Poradnik dowódcy plutonu. DWLąd. 185/2011.

20.4. SZKOLENIE STRZELECKIE

1. „Program strzelań z broni strzeleckiej" Szkol. 875/2012.2. „Normy szkoleniowe na osiąganie zdolności do działania oraz gotowości do realizacji zadania dla żołnierzy i pododdziałów

zawodowych" Szkol. 849/2012.3. „Metodyka szkolenia strzeleckiego" - szkol. 730/89.4. „Metodyka szkolenia ogniowego pododdziałów piechoty" - szkol. 722/88.5. Instrukcja piechoty. Granaty ręczne - szkol. 161/61.6. 7,62 mm karabinki AKM (AKMŁ), AKMS (AKMSN), AK, kbkg wz.1960, kbkg wz. 1960/72. Opis i użytkowanie. Sposoby i zasady

strzelania. MON Warszawa 1988.7. 5,56 mm karabinek szturmowy wz 1996 opis i użytkowanie, DWLąd. 21/2000.8. „Teoria strzału" - MON. Warszawa 1970.

20.5. ROZPOZNANIE I ARMIE INNYCH PAŃSTW

1. Vademecum wiedzy rozpoznawczej cz. I i II, DWLąd wewn. 120/2009, Warszawa 2009.2. „Podręcznik walki pododdziałów wojsk zmechanizowanych (pluton, drużyna)" DWLąd 26/2000.3. Instrukcja „Działania rozpoznawcze", DWLąd, Warszawa 2002.4. Informacja „Siły Zbrojne wybranych państw sąsiednich" SG WP Warszawa, 2006, 2007 i 2009 (wydawnictwo ukazujące się w cyklu

rocznym).5. Miesięczne Komunikaty Rozpoznawcze z lat 2006 - 2008, Dowództwo Marynarki Wojennej ZRiWE - N2.6. Komunikaty Rozpoznawcze z lat 2010 - 2012, Dowództwo Wojsk Lądowych ZRiWE - G2.7. Komunikaty Rozpoznawcze z lat 2010 - 2012, Dowództwo Marynarki Wojennej ZRiWE - N2.8. Miesięczne Komunikaty Rozpoznawcze z lat 2010 - 2012, Dowództwo Sił Powietrznych ZRiWE -A2.

20.6. SZKOLENIE INŻYNIERYJNO - SAPERSKIE

1. Podręcznik saperski dla wszystkich rodzajów wojsk i służb. Sygn. Inż. 534/89, Warszawa 1991.2. Budowa i pokonywanie zapór inżynieryjnych. Sygn. Inż. 570/93, Warszawa 1994.3. Fortyfikacja polowa. Sygn. Inż. 568/93, Warszawa 1995.4. Środki minowania i rozminowania. Opis i użytkowanie. Sygn. Inż. 414/79.5. Normy szkoleniowe na osiąganie zdolności do działania oraz gotowości do realizacji zadania dla żołnierzy i pododdziałów zawodowych.

Sygn. Szkol. 849/2012, Warszawa 2012.6. Instrukcja „Prace minerskie i niszczenia", sygn. Inż. 572/94.7. Instrukcja „Oczyszczanie terenów z przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych", Inż. 387/75.

20.7 OBRONA PRZED BRONIĄ MASOWEGO RAŻENIA

1. Instrukcja o szkoleniu z obrony przed bronią masowego rażenia w Siłach Zbrojnych RP. Chem. 397/2006.2. „Obrona przed bronią masowego rażenia w operacjach połączonych (DD/(3.8)".3. „Poradnik metodyczny do szkolenia żołnierzy i pododdziałów z obrony przed bronią masowego rażenia" DWLąd. Wewn. 182/2011.4. Instrukcja „Zakres wiedzy i umiejętności z obrony przeciwchemicznej", OPChem. 386/2000.5. Instrukcja „Oznakowanie stref skażeń, skażonego sprzętu i uzbrojenia oraz znaki ostrzegawcze", OPChem. 389/2000.6. Instrukcja „Sprawdzenie szczelności i dopasowania masek przeciwgazowych", OPChem. 361/89.7. Obrona wojsk przed środkami zapalającymi. Podręcznik, sygn. OPChem. 382/93.8. Stosowanie środków dymnych w działaniach bojowych. Podręcznik, sygn. Chem 283/79.9. Film szkoleniowy „Indywidualne środki ochrony przed skażeniami".10. „Zbiór norm szkoleniowych dla pododdziałów wojsk pancernych i zmechanizowanych" DWLąd wewn. 159/2010.

20.8. POWSZECHNA OBRONA PRZECIWLOTNICZA

1. Kośny B. Poradnik dowódcy „Powszechna obrona przeciwlotnicza" sygn. DWLąd. 12/2002.2. Regulamin działań Wojsk Lądowych, Warszawa 2008, DWLąd Wew. 115/2008.3. Regulamin Działań Taktycznych pododdziałów wojsk pancernych i zmechanizowanych (pluton-kompania-batalion), DWLąd Wewn.

134/09.4. Zbiór norm szkoleniowych dla pododdziałów pancernych i zmechanizowanych DWLąd 159/2010.5. Instrukcja o Powszechnej Obronie Przeciwlotniczej w SZ RP, Wojska OPL 227/2013.6. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 października 2006 r. w sprawie systemów wykrywania skażeń i właściwości organów w tych

sprawach.7. Powszechna obrona przeciwlotnicza (drużyna, pluton, kompania) sygn. WOPL 195/87.

20.9. ŁĄCZNOŚĆ

1. „Podręcznik walki pododdziałów wojsk zmechanizowanych (pluton, drużyna)." - DWLąd 26/2000.2. „Podręcznik walki pododdziałów wojsk pancernych (pluton, załoga)", DWLąd 25/2000.3. „Radiostacja plecakowa TRC - 9200. Instrukcja obsługi" Zakłady Radiowe Radmor S.A. Gdynia 1997.4. „Radiostacja R-3501. Opis techniczny i eksploatacja" - Łączn. 998/97.

5. „Aparattelefoniczny AP 82" - Łączn. 501/82.6. „Przepisy korespondencji w systemach łączności radiowej Sił Zbrojnych RP" syg. Łączn. 1024/2014.7. „Zasady prowadzenia korespondencji w relacjach radiowych WP", CSŁilwew. 12/2001.8. „Przepisy prowadzenia korespondencji fonem przez techniczne środki łączności" - WSOSK, wewn. 484/88.9. „Organizacja i metodyka" Łączn. 534/79.10. „Poradnik dowódcy pododdziału, Metodyka szkolenia taktyki rodzajów wojsk w pododdziałach wojsk pancernych i zmechanizowanych",

DWLąd. Warszawa 2001.11. Zestawienie norm szkoleniowych dla specjalistów korpusu osobowego łączności i informatyki, Sygn. Łączn. 1018/2010.

20.10. WYCHOWANIE FIZYCZNE

1. Ustawa o sporcie z dnia 25 czerwca 201 Or. (Dz. U. z 2014 r., poz. 715).2. Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 12 lutego 2010 r. w sprawie przeprowadzenia sprawdzianu sprawności fizycznej

żołnierzy zawodowych (Dz. U. Nr 27, poz. 138).3. Decyzja nr 61/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie struktur wychowania fizycznego i sportu w resorcie

obrony narodowej (Dz. Urz. MON 2014 poz. 75).4. Decyzja Ministra Obrony Narodowej Nr 277/MON z dnia 14 września 2012 r. w sprawie funkcjonowania sportu w Siłach Zbrojnych RP

(Dz. Urz. MON poz. 358 z późn. zm.).5. Rozkaz nr 955/Szkol./P7 Szefa Sztabu Generalnego WP z dnia 08.12.2008 r. w sprawie przeprowadzania sprawdzianu kwalifikacyjnego

sprawności fizycznej kandydatów na stanowiska w korpusie szeregowych zawodowych.6. Rozkaz Nr 641 Dowódcy Wojsk Lądowych z dnia 16 grudnia 2008 roku w sprawie intensyfikacji procesu profesjonalizacji w Wojskach

Lądowych w 2009 r.7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i

niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69).8. „Podręcznik metodyczny do walki w bliskim kontakcie dla żołnierzy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej".9. „Regulamin Kultury Fizycznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej" Szkol. 842/2011.10. Z. Szot: „Gimnastyka - technika wykonywania i metodyka nauczania podstawowych ćwiczeń zwinnościowo - akrobatycznych. WIW

Gdańsk 1992.11. Naglak Z.: Metodyka trenowania sportowca. Wrocław 1994.

20.11. SZKOLENIE MEDYCZNE

1. Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej -tekstjednolity (Dz. U. z2012r. poz.461).

2. Dyrektywa AD 85-5.3. „Ratownik medyczny", Jakubaszka, Górnicki, Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2003.

4. „Postępowanie w nagłych przypadkach", Sefrin, Schua, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2004.5. „Medycyna ratunkowa", Cline, Stapczynski, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2003.6. „Podstawy ratownictwa medycznego dla funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej i innych ratowników Krajowego Systemu

Ratowniczo-- Gaśniczego", Praca zbiorowa Komenda Główna PSP. Fundacja Edukacja i Technika Ratownictwa, Warszawa 2005.7. „Natychmiastowa pomoc w stanach zagrożenia życia - Immediate Life Support Andres, Wydawnictwo PANDIT, Kraków 2006.8. „ABC Resuscytacji", Coloquhoum, Handley, Evans, Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2002.9. „Wczesne postępowanie medyczne w katastrofach", Podręcznik dla ratowników medycznych, Briggs, Brinsfield, Wydawnictwo PZWL,

Warszawa 2005.10. „Ratownictwo medyczne w wypadkach masowych", Ciećkiewicz, Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2005.11. „Medycyna ratunkowa i katastrof". Podręcznik dla studentów uczelni medycznych, Zawadzki, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2007.12. „ABC postępowania w urazach", Jakubaszka, Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2003.13. „ABC oparzeń", Hettiaratchy, Papini, Dziewulski, Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2007.14. „Stany nagłe w zarysie", Leach, Ward, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2008.15. „Terapia internistyczna", Weihrauch, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2003.16. „Interna Harrisona", Fauci, Braunwald, Isselbacher, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2000.17. 17.„Atlas anatomii człowieka", Sinelnikow, Moskwa 1963.18. „Atlas der Anatomie des Menschen"nach systematischen und topografischen Gesichtspunkten VEB, Georg Thieme, Leipzig 1981.19. „Podręcznik pierwszej pomocy", Buchfelder, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2005.20. „Bandażowanie", Chrząszczewska, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2002.21. „Encyklopedia pierwszej pomocy" redakcja B. Łyszkowska, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 2010 r.

20.12. EKSPLOATACJA SPRZĘTU WOJSKOWEGO

1. 7,62 mm karabinki AKM (AKMŁ), AKMS (AKMSN), AK, kbkg wz.1960, kbkgwz. 1960/72. Opis i użytkowanie. Sposoby i zasadystrzelania. MON Warszawa 1988.

2. Zakres wiedzy i umiejętności z obrony przeciwchemicznej OPChem. 386/2000.3. Przepisy o gospodarowaniu mieniem służby czołgowo-samochodowej. Panc-Sam 578/91.4. Katalog norm eksploatacji uzbrojenia i sprzętu wojskowego wojsk lądowych. Szt. Gen. 1458/95.5. T. Panc-Sam. 533/86 Zabezpieczenie logistyczne.6. „Doktryna logistyczna wojsk lądowych (DD/4.2)" - DWLąd. 33/2007.7. „Regulamin działań wojsk lądowych (DD/3.2)" (tymczasowy) MON Szt. Gen. WP-Sszkol 809/2006.8. „Podręcznik walki pododdziałów wojsk zmechanizowanych (pluton, drużyna)", DWL, W-wa 2000. DWLąd 26/2000.9. „Logistyka wojskowa", M. Brzeziński, Bellona W-wa 2005.10. „Regulamin ogólny Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej" -Szt. Gen. 1613/2009.

11. „Uzupełnienie Nr 1 do regulaminu Sił Zbrojnych RP" - Szt. Gen. 1613/2009.

20.13. SZKOLENIE PRAWNE

1. Ustawa z dnia 11 września 2003r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 593 - z późn. zm.).2. Zbór rozporządzeń wykonawczych do „Ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych".3. Konwencja dotycząca praw i zwyczajów wojny lądowej z 18 października 1907 r. (IV Konwencja Haska) wraz z Regulaminem

dotyczącym praw i zwyczajów wojny lądowej (Dz. U z 1927 r. Nr 21 poz. 161).4. Konwencje o ochronie ofiar wojny z 12 sierpnia 1949r. (Dz. U z 1956 r. Nr 38 poz. 171 z późn. zmianami) wraz z protokołami

dodatkowymi (I, II, III):

a. Konwencja o polepszeniu losu rannych i chorych w armiach czynnych (I Konwencja Genewska),b. Konwencja o polepszeniu losu rannych i rozbitków sił zbrojnych na morzu (II Konwencja Genewska),c. Konwencja o traktowaniu jeńców wojennych (III Konwencja Genewska),d. Konwencja o ochronie osób cywilnych podczas wojny (IV Konwencja Genewska).5. Konwencja o zakazie lub ograniczeniu użycia pewnych broni konwencjonalnych, które mogą być uważane za powodujące nadmierne

cierpienia lub mające niekontrolowane skutki z 10 października 1980r., (Dz. U. z 1984 r., nr 23, poz. 104 z późn. zm.).6. Konwencja o zakazie użycia, składowania, produkcji i przekazywania min przeciwpiechotnych oraz o ich zniszczeniu (Konwencja

Ottawska) z 3-4 grudnia 1997 r.7. Konwencja o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego wraz z regulaminem wykonawczym do tej konwencji oraz protokół

o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego z 14 maja 1954r. (Dz. U. z 1957 r. nr 46 poz. 212) wraz zkonwencjami regulującymi odpowiedzialność za naruszenia prawa humanitarnego.

8. Drugi Protokół z 26 marca 1999 r. do Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego (Dz. U z 2012 r. poz. 248).9. Decyzja nr 184/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 13 czerwca 2012 r. w sprawie organizacji systemu kszta łcenia i szkolenia z

„Międzynarodowego Prawa Humanitarnego Konfliktów Zbrojnych" w resorcie obrony narodowej (Dz. Urz. MON z 2012 r. poz. 221 zpóźn. zm.).

10. Ustawa z dnia 25 maja 2001 r. o odpowiedzialności majątkowej żołnierzy (Dz. U. z 2001 r. Nr 89 poz. 967 z późn. zm.).11. Ustawa z dnia 9 października 2009 r. o dyscyplinie wojskowej (Dz. U. z 2009 r., nr 190, poz. 1474)12. Rozporządzenia wykonawcze do ustawy z dnia 9 października 2009 r. o dyscyplinie wojskowej.

20.14. SZKOLENIE BHP

1. Ustawa z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 593 - z późn. zm.).2. Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie stosowania do żołnierzy zawodowych przepisów

Kodeksu Pracy w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2004 r. Nr 108, poz. 1148 z późn. zm.).3. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).4. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny

pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.).5. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i

higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz.U. z 2002 r. Nr 191, poz. 1596zpóżn. zm.).6. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych

pracach transportowych (Dz.U. z 2000 r. Nr 26, poz. 313 z późn. zm.).7. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników,

zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych wKodeksie pracy (Dz.U. z 1996 r. Nr 69, poz. 332 z późn. zm.).

8. Ustawa z dnia 11 kwietnia 2003 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających wzwiązku ze służbą wojskową (Dz. U. nr 83, poz. 760 z późn. zm.).

9. Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z 15 września 2003 r. w sprawie postępowania w razie wypadku lub ujawnienia choroby,pozostających w związku z pełnieniem czynnej służby wojskowej (Dz. U. nr 175 poz. 1707 z późn. zm.).