PROFILAKTYCZNO – ROZWOJOWYOŚRODEK MŁODZIEŻY I DZIECI

PROMwww.prom.org.pl

Specyfika pracy korekcyjnej z młodzieżąeksperymentującą ze środkami

psychoaktywnymi

Założenia ideologiczne

Diagnoza

Program TUKA/N

Zagrożenia

• Niekonstruktywne „modelowanie”

• Niekonstruktywne grupy rówieśnicze

• Niewystarczające umiejętności społeczne

• Brak zrozumienia i wsparcia ze strony dorosłych

• Przedwczesne inicjacje

legalne(po 18 roku życia)

nielegalne

narkotyki

papierosyalkohol

Wszystkie środki psychoaktywne są nielegalne dla osób poniżej 18-tego r.ż.

Portret Pacjenta

Cechą charakterystyczną - konflikty

Konflikt między potrzebą samodzielności a lękiem przed odpowiedzialnością

Konflikt między dążeniem do niezależności a potrzebą oparcia

Konflikt między potrzebą samodzielności a ograniczeniami stawianymi przez rodziców i przedłużającą się zależnością materialną

Konflikt między przywiązaniem do rodziców a rozbudzonym krytycyzmem w myśleniu

Konflikt między wizjami idealnymi a realnymi obrazami świata, ludzi i siebie samego

Konflikt między poziomem rozwoju w różnych sferach funkcjonowania

Konflikt między indywidualnością i autonomią a potrzebą nie wyróżniania się z grupy i bycia akceptowanym przez grupę

niski status społeczno - ekonomiczny wysoki status społeczno – ekonomiczny

sfera emocjonalna

niskie poczucie bezpieczeństwawysoki poziom lęku społecznegodrażliwość duża podatność na frustracjętendencja do wycofania, agresji i autoagresjiambiwalencjapoczucie krzywdy, niesprawiedliwości

egocentryzm wysoki poziom lęku związanego z indywidualną oceną, utratą pozycjigłód emocjonalny (potrzeba bliskich relacji)gotowość do eksponowania stanów emocjonalnych (ekspresja)tendencje depresyjne i obsesyjno –kompulsywne (np. natręctwa, zab. odżywiania)poczucie zagubienia, chaosupoczucie winy, niespełnienia

sfera intelektualna

poczucie nieadekwatnoścideficyty i zaniedbania środowiskowesztywność światopoglądowadogmatyzm, poszukiwanie winnych czarno-białe widzenie rzeczywistościosłabiony wgląd intelektualnynasilony krytycyzmpodwójna moralność (atrybucja czynów karalnych)

postawa roszczeniowawysoka motywacja osiągnięćwysoki wgląd intelektualnyskłonności do polemikiwysoki krytycyzm (autorytety, rzeczywistość)bezkompromisowość w formułowaniu poglądów, ocenkonflikty wewnętrzne

sfera społeczna

zaburzone relacje z dorosłymi (niechęć)zawężenie relacji rówieśniczych (subkultury)niski poziom umiejętności społecznych (dbanie o swoje interesy poprzez: wyrażanie próśb, odmowę, autoprezentację, wyrażanie opinii itp.)tendencje do łamania norm i zasad (m.in. prawo)zewnątrzsterowność

zaburzone relacje z dorosłymi (bunt)zawężenie relacji rówieśniczych (diady, małe grupy odniesienia)deprecjonowanie swoich umiejętności społecznychtendencje do łamania norm i zasad poprzez kontestowanie prawapoczucie dorosłości poprzez dostęp do dóbr materialnychwewnątrzsterowność lub uległość dla korzyści emocjonalnych

ASPEKT BIOLOGICZNY genetyka

i reakcje biologiczne

ASPEKT ŚRODOWISKOWYwydarzenia życiowe

i czynniki wzmacniające

ASPEKT SOCJOKULTUROWY wsparcie społeczne, zwyczaje,

wartości i sankcje

ASPEKT POZNAWCZYpercepcja, ocena, znaczenie

i modele wyjaśniające

ZACHOWANIEradzenie sobie i niemoc /choroba/

 

           

      

Biopsychospołeczny model niemocy/Frank C. Seitz/

Żródła zachowań mogą się znajdować w każdym z obszarów życia człowieka i jednocześnie mogą wpływać pozytywnie lub negatywnie na te

obszary

Podstawowym pytaniem w koncepcji salutogenetycznej jest pytanie o przyczyny które sprawiają że dana osoba znajduje się w pobliżu lub przesuwa się w kierunku bieguna zdrowie na kontinuum ? Czyli dzięki czemu zdrowiejemy i co nam to zdrowienie ułatwia? 

Koncepcja salutogenetyczna /A. Antonowski/

Heterostaza starzenie się rosnąca entropia

Zdrowie choroba

Zdrowie Pogorszenie stanu zdrowia choroba Śmierć

 

 

Mocne strony Deficyty

Niektóre cechy i umiejętności klienta oraz wybrane relacje i warunki środowiskowe można wykorzystać (wzmocnić) w celu przesunięcia go na kontinuum, zwiększając obszary (zasoby) decydujące o zdrowiu

Podniesienie poziomu globalnej orientacji życiowej (zrozumienia – zaradności –

sensowności) może zmotywować klienta do zmiany zachowania

(Teoria poczucia koherencji A. Antonowskiego )

TUKA/NTRENING UMIEJĘTNOŚCI KONTROLI zachowań związanych z

ALKOHOLEM i NARKOTYKAMI

Pierwszy kontaktZasady kierowania rozmową

neutralności

zaciekawienia

„przyłączenia”

optymalnej różnicy

kontekstów pozarodzinnych

Duży poziom koncentracji

Cel: Ponowne przyjście – diagnoza i podjęcie leczenia

Zasada neutralności

• Częste „odzwierciedlanie”

• Wstrzymywanie się od ocen ( mimo ewidentnych i bulwersujących nas zachowań i zdarzeń)

Zasada zaciekawienia

• Uważność na wszystkich rozmówców

• Wysłuchanie wszystkich „wersji”( do końca)

• Okazywanie zainteresowania szczegółami

Zasada „przyłączenia”

• Okazywanie szacunku do poglądów i uczuć wszystkich rozmówców

• Docenianie i wzmacnianie „silnych stron” całej rodziny i poszczególnych jej członków ( w miarę równomierne)

Zasada optymalnej różnicy

• Przyjęcie roli „eksperta” w ograniczonym zakresie

• Poważne traktowanie pomysłów i rozwiązań „pacjenta” (wszystkich zainteresowanych osób)

• Proponowanie rozwiązań możliwych do zaakceptowania (przez wszystkie zainteresowane osoby)

Zasada kontekstów pozarodzinnych

• Zdolności detektywistyczne (sprawdzanie kontekstów pozarodzinnych)

Wewnętrzne przekonanie że to właśnie ja kieruję rozmową

Duży poziom koncentracji

Cel: Ponowne przyjście – diagnoza i podjęcie leczenia

Diagnoza• Wywiad wstępny - sytuacja w chwili zgłoszenia• Wywiad pogłębiony - poszczególne obszary w

perspektywie czasu • Wywiad problemowy - w kierunku wykluczenia

uzależnienia

Diagnoza operacyjna - propozycja IPK Kontrakt

Grupa korekcyjna podstawowa

Podniesienie umiejętności radzenia sobie w różnych sytuacjach życiowych bez korzystania z środków psychoaktywnych poprzez zwiększenie poczucia:

zrozumiałości zaradności sensowności

26

Cztery krokiPrzybliżenie rozumienia roli duchowości w konstruktywnym życiu

• Doświadczanie bezsilności ( krok 1 )• Doświadczanie wiary ( krok 2 )• Powierzanie swojej woli i swojego życia ( krok 3 )• Stawanie się uczciwym (krok 4 )

13

Grupa edukacyjna dla rodziców

Zwiększenie wiedzy i umiejętności przydatnych w konstruktywnych kontaktach z dziećmi

8

Sesja Przyznawania Punktów

• Udział w zajęciach

• Postawa i zaangażowanie

• Język

• Przewodzenie w grupie

10 5 0 - 5 - 10

Uzbieranie 100 punktów jest jednym z warunków ukończenia programu

• Zaangażowanie• Spójność• Kompetencje• Dopasowanie• Kooperacja• Świadomość• Empatia• Odwaga

Wychowawca – profilaktyk – terapeuta ?Wychowawca – profilaktyk – terapeuta ?(Przewodnik)(Przewodnik)

Warunki sprzyjające rozwojowiWarunki sprzyjające rozwojowi

• Poczucie bycia akceptowanym

• Poczucie szacunku i zaufania

• Poczucie bezpieczeństwa

• Poczucie wolności w realizacji siebie

• Poczucie odpowiedzialności za społeczeństwo które się współtworzy

SugestieSugestie

• Rozpoczęcie procesu pracy korekcyjnej od rozpoznania aktualnych problemów życiowych młodego człowieka

• Wzbudzanie motywacji do pracy nie poprzez analizę destrukcji tylko poprzez możliwość rozwiązywania konkretnych problemów życiowych. (Poszukiwanie „ mocnych stron”)

• Uczenie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych i rozwiązywania problemów związanych z realizacją planów i celów (marzeń) życiowych

• Mniej dyrektywny a bardziej podążający styl pracy terapeutów ( a więc taki, który jest charakterystyczny dla późniejszych faz terapii dorosłych)

• Pomoc w tworzeniu rówieśniczych środowisk alternatywnych (włączanie w aktywne uczestnictwo kreowania czegoś nowego)

• Obowiązkowa praca z rodzicami (Jako warunek konieczny do realizacji trzech pierwszych sugestii)

• Świadomość bycia „narzędziem” w pracy korekcyjnej (terapeutycznej)