1

Wstęp

Od lat inwestorzy oraz analitycy starają się nadać zjawiskom rynkowym cechy mierzalne. Wszystko po to,

aby w inwestowaniu było jak najmniej przypadkowości, a proces podejmowania decyzji był zawsze

konkretny i pewny. Bo przecież chodzi o to, aby inwestowanie finalizować sukcesem. Przez lata

wypracowano wiele metod studiowania rynków, które tłumaczą ich zachowanie. Są one swego rodzaju

skrzynką z narzędziami, takim wsparciem analitycznym, z którego warto i należy korzystać.

Analiza techniczna (AT) od lat jest dziedziną, która utrzymuje się w czołówce tych metod. Jest

wykorzystywana zarówno na rynku kasowym oraz terminowym – wszędzie tam gdzie występuję

dostateczna płynność.

Analiza techniczna to nic innego jak przewidywanie kształtowania się notowań instrumentów finansowych.

Samo to przewidywanie stanowi funkcję prawdopodobieństwa. Z wieloletniego doświadczenia wiemy, i

mówimy o tym otwarcie, że nie ma możliwości wyeliminowania ryzyka inwestycyjnego. Rzeczą naturalną

są nietrafione decyzje inwestorów i przydarzają się one wszystkim– tym mniej i bardziej doświadczonym.

Uzyskanie wiedzy na temat przyszłości nie jest możliwe w teraźniejszości. No chyba, że ktoś wierzy

wróżkom. Jednak wypracowane przez lata metody pozwalają na określenie hipotetycznych wariantów

zdarzeń przyszłych. A to dzięki zastosowaniu analogii do wydarzeń z przeszłości. Analityk posiadający

szereg narzędzi może na ich podstawie częściej mieć rację niż się mylić. Stosowanie analizy technicznej

daje nam – inwestorom – również ważną przewagę psychologiczną. Dużo łatwiej bowiem podejmuje się

trafne decyzję posiadając wsparcie techniczne.

2

Wstęp

O sukcesie często decyduje moment kupna lub sprzedaży instrumentu finansowego. Na powodzenie w

„trading-u” wpływa również w znaczącym stopniu umiejętne zarzadzanie pieniędzmi oraz psychologia –

czyli nasza wewnętrzna dyscyplina w procesie podejmowania decyzji.

W ebooku, który macie przed sobą przedstawiono wybrane metody płynące z analizy technicznej.

Pochodzą one z kilku dziedzin AT, m.in. klasycznej analizy technicznej, Price Action, geometrii rynkowej,

automatycznych wskaźników AT. Chcemy podkreślić, że proces decyzyjny powinien opierać się na kilku

technikach, a decyzja o kupnie lub sprzedaży stanowić wypadkową tych metod. Jeśli zależy nam na

sukcesie, to nie bazujmy jedynie na pojedynczej technice. I do tego namawiamy wszystkich inwestorów.

Jesteśmy przekonani, że wszystko co tu przeczytacie, przyczyni się do osiągania waszych celów

inwestycyjnych. Powodzenia!

3

1. Flaga - formacja kontynuacji trendu

Flaga stanowi jedną z najbardziej popularnych formacji wywodzących się z klasycznej analizy technicznej.

Należy do grona tych formacji, które z definicji zapowiadają kontynuację panującego na rynku trendu.

Stanowi ona jedynie pewnego rodzaju pauzę w obserwowanej dotychczas panującej tendencji na rynku.

Formacje kontynuacji tworzą się z reguły dużo krócej od tych, które zapowiadają odwrócenie trendu.

Dlatego też flaga jest zaliczana do formacji krótko i średnioterminowych.

Jeśli przeanalizujemy dowolny wykres instrumentu finansowego, który porusza się w trendzie wzrostowym

lub spadkowym, to niemal pewne jest, że znajdziemy tam formację flagi. Pewnego rodzaju odmianą tego

układu na wykresie jest formacja chorągiewki. Flaga zazwyczaj pojawia się po gwałtownych wzrostach lub

spadkach ceny. Możemy to nazwać odpoczynkiem dla rynku, a w literaturze sytuacja określana jest

również „złapaniem oddechu”. Na rynku regulowanym, kiedy jesteśmy w stanie wykorzystać wolumen do

swojej analizy, można zauważyć, że wielkość jego spada w trakcie tworzenia się formacji. Kiedy rynek

ponownie zaczyna rosnąć/spadać, to wówczas wolumen transakcyjny gwałtownie wzrasta. Na rynku OTC

analizy wolumenowej nie stosuje się.

Flaga przybiera kształt równoległoboku lub prostokąta. Stanowi korektę lub płaską konsolidację. W

trendzie wzrostowym trwa na ogół od jednego do trzech tygodni, a w trendzie spadkowym okres ten jest

zazwyczaj krótszy. „Flagi” powiewają zazwyczaj w „połowie masztu”. Co to oznacza? Należy to

interpretować w ten sposób, że po wybiciu się ceny z tej formacji należy spodziewać się kolejnego impulsu

o zasięgu tego poprzedniego.

4

Poniżej widzimy wykres ropy Brent (CFD OILBRNT) w interwale 4 - godzinowym. Notowania „czarnego

złota” od początku 2019 roku podążają w silnym trendzie wzrostowym. Świadczy o tym widoczna struktura

coraz wyższych szczytów i dołków, która jest podstawowym kryterium w wyznaczaniu panującej tendencji.

Na zaznaczonym wycinku rynek ropy kilkukrotnie utworzył formację flagi.

Wykres 1: kontrakt CFD na ropę Brent (OILBRNT), interwał H4, styczeń – marzec 2019

5

My zaznaczyliśmy jedynie dwie formacje, gdzie każda z nich tworzyła się przez kilka tygodni. W obydwu

przypadkach cena po przełamaniu górnego ograniczenia formacji ponownie wracała do tej linii, wykonując

w ten sposób częste zjawisko zwane „retestem”. Oba sygnały kupna nie wiązały się z wybuchem

zmienności – tzn. cena po przełamaniu nadal spokojnie rosła lub wchodziła w stan krótkiej konsolidacji.

Oprócz odpowiedniego momentu „wejścia w pozycję” istotne jest również ustawienie zlecenia Stop Loss –

które ograniczy nasze straty, w przypadku gdyby rynek podążył w kierunku odwrotnym do naszych

przewidywań. W pierwszym i w drugim przypadku zlecenie Stop Loss zostało ustawione na

nieprzypadkowym poziomie. Optymalnym miejscem dla SL w tym przypadku jest poziom poniżej całej

formacji flagi. Zwracajmy również uwagę na horyzontalne strefy (zaznaczone na żółto) i uwzględniajmy je

w ustawianiu zleceń. W tych dwóch przypadkach stosunek zysku do ryzyka przekraczał 2:1, co stanowi

istotny element odpowiedzialnego i mądrego zarządzania kapitałem.

Wykres 2: kontrakt CFD na ropę Brent (OILBRNT), interwał H4, grudzień 2018 – kwiecień 2019

6

2. RGR/oRGR – formacja odwrócenia trendu

Zaliczana do najbardziej znanych i prawdopodobnie najbardziej wiarygodna formacja z grona wszystkich

tych, które odwracają trend. Mowa oczywiście o „głowie z ramionami” i jej lustrzanym odbiciu (czyli

odwróconej głowy z ramionami). Oprócz tej formacji na rynku możemy dostrzec wiele jej pochodnych.

Głowa z ramionami w trendzie wzrostowym kształtuje się wówczas, gdy tworzenie się nowych wyższych

szczytów i dołków traci impet. Rynek przechodzi w „stan równowagi”, co należy rozumieć jako ścieranie się

sił popytu i podaży. Po tej fazie następuje przełamanie dolnej granicy przedziału wahań, która jest

nazywana linią szyi. Następnie obserwujemy tworzenie się coraz niższych szczytów oraz dołków, co ma

postać nowego, spadkowego trendu. Na rynku regulowanym, gdzie możliwa jest analiza wolumenowa,

przełamanie wyżej wymienionej linii zbiega się z podwyższonym wolumenem. Na rynku OTC wolumenu się

nie stosuje.

Rys. 1 Schemat tworzenia się formacji RGR

7

Jak sama nazwa wskazuje formacja składa się z ramion (prawego i lewego) oraz głowy.

Cechy charakterystyczne:

• tworzy trzy lokalne szczyty;

(lewę ramię, głowę, prawe ramię)

• jedna z bardziej wiarygodnych formacji;

• sygnałem sprzedaży jest przebicie linii szyi;

• często cena ponownie wraca do tego poziomu – retest;

• potencjalny zasięg to odległość od głowy do szyi.

Rys. 2 Schemat tworzenia się formacji oRGR

8

Wykres 3: GB100 (kontrakt CFD na FTSE100), W1, lata 2009 – 2019

Przeanalizujmy przykład formacji oRGR (odwróconej „głowy z ramionami”) na kontrakcie CFD opartym o

brytyjski indeks FTSE100 (GB100), która utworzyła się na przełomie roku 2018 i 2019. Brytyjska giełda od

maja 2018 roku znajdowała się w średnioterminowym trendzie spadkowym. Nie ulega jednak wątpliwości,

że spoglądając szerzej na sytuację na indeksu, widzimy, że pomimo głębokich korekt, brytyjski benchamark

od wielu lat podąża ścieżką byków. Wszystko zależy w jakim horyzoncie czasowym przewidujemy naszą

inwestycję. Zatem można powiedzieć, że indeks FTSE100 wyrysował formację oRGR w miejscu zakończenia

korekty. Przyszłe wydarzenia tylko to potwierdziły.

9

Wykres 4: GB100 (kontrakt CFD na FTSE100), D1, wrzesień 2018 – kwiecień 2019

Ciekawostką jest to, że poprzednia tak duża korekta na brytyjskiej giełdzie również zakończyła w podobny

sposób. Głowa formacji oRGR utworzyła się wówczas na początku stycznia 2016 a sama formacja

kształtowała się ok. 9 miesięcy. Przebicie wówczas linii szyi dało ewidentny sygnał kupna. Notowania

regularnie pięły się w górę wykonując przy tym techniczne korekty osiągając maksimum w maju 2018 na

poziomie ok. 7880 pkt. Teoretycznie większe formacje niosą ze sobą większę zasięgi, dlatego też impuls

wzrostowy na FTSE100 w 2019 roku może nie osiągnąć takich rozmiarów jak ten z lat 2016-2018.

10

3. Poziomy wsparć i oporów

Poziomy wsparcia i oporu są bardzo powszechnie używane w analizie technicznej, by ustalić kiedy ruchkursu zgodny z trendem lub przeciwny do niego prawdopodobnie rozpocznie się lub zakończy.Poziomy wsparcia i oporu to poziomy kursu o znaczącej istotności, udowodnionej przeszłymikonsolidacjami lub odbiciami kursu. Uznaje się je za poziomy, w których popyt i podaż równoważą się.Przykładem wsparcia lub oporu mogłaby być linia trendu, którą ceny wielokrotnie testują i która ograniczakurs w długim okresie. O kursach mówimy, że testują dany poziom wsparcia lub oporu. Nieudany testoznacza zakończenie próby przełamania poziomu wsparcia lub oporu i powrót do trendu.

Wykres 5: NATGAS (kontrakt CFD oparty o cenę gazu ziemnego) – przykład kanału trendowego na wykresie H4,

styczeń – kwiecień 2019.11

Powyższy wykres przedstawia notowania gazu ziemnego (NATGAS) w interwale 1-godzinowym. Widzimy,że cena regularnie zmierza w kierunku południowym. Na przestrzeni tych kilku dni wyrysował się kanałspadkowy, w którym porusza się kurs. Otwierając pozycję na podstawie wsparć i oporów wynikających zlinii trendu wskazaliśmy miejsce, które było do tego optymalne. Zaproponowaliśmy również poziomusytuowania zlecenia obronnego (Stop Loss) dla hipotetycznej transakcji. Powinno być ono ustawionepowyżej poprzedniego szczytu oraz nad istotnym horyzontalnym oporem (niebieski obszar).

Ropa Brent (CFD OILBRNT) to propozycja regularnego trendu wzrostowego, który tworzył się od początku2019 roku. „Czarne złoto” wykonywało płytkie, regularne korekty spadkowe, po których następowałyimpulsy wzrostowe. Dobrym momentem do kupna tego instrumenty było zakończenie w I połowie marcakorekty i dojście ceny do dolnego ograniczenia kanału oraz zbliżenie do poziomu szczytu z początku lutego2019 roku.

Wykres 6: OILBRNT (kontrakt CFD oparty o cenę ropy Brent) – przykład kanału trendowego na wykresie H4, styczeń

– kwiecień 2019. 12

W takim przypadku optymalnym miejscem na zlecenie SL było miejsce poniżej pierwszego niebieskiegoobszaru. Po odbiciu (pierwszy sygnał kupna), notowania ropy rozpoczęły kolejny impuls wzrostowy, poktórym doczekaliśmy się kolejnej korekty. Jej zakończenia wypadło ponownie na linii trendu wzrostowego.Cena dynamicznie odbiła również od poziomu (drugi niebieski obszar), na który w przeszłości dwukrotniereagowała zwyżkami. W tym miejscu został zaznaczony drugi sygnał kupna. Miejsce ustawienia zleceniaobronnego przedstawia druga, przerywana, czerwona linia.

• Poziom wsparcia – poziom, przy którym interesy kupujących równoważą się z interesami sprzedających. Wsparcie zaznacza się na cenach niższych od rynkowych, dlatego czasem mówi się o „wsparciu pod rynkiem”.

• Poziom oporu – poziom, przy którym interesy sprzedających równoważą się z interesami kupujących. Opór zaznacza się na cenach powyżej rynkowych.

• Konsolidacja – ma miejsce, gdy rosnące ceny trafią na opór lub spadające na wsparcie. Rynek często utrzymuje wtedy przez pewien czas zbliżony kurs, poruszając się w obie strony jedynie o niewielkie wartości, aż interesy sprzedających i kupujących nie zostaną rozwiązane i nie nastąpi odwrócenie lub kontynuacja wcześniejszego trendu.

Wsparcie i opór mogą występować na poziomach przeszłych odpowiednio minimów i maksimów. Czym dłuższy okres czasu, w którym dany poziom cen stanowi opór lub wsparcie, tym większe jego znaczenie. Historyczne maksimum jest zdecydowanie istotniejsze od maksimum godzinnego. Podobnie linia trendu wyznaczona na podstawie kursów z kilku ostatnich dni jest istotniejsza od tej wyznaczonej na podstawie kwotowań z ostatnich godzin.

Przy odwróceniu trendu, siła danego poziomu wsparcia lub oporu zależy od jego istotności w okresie poprzedzającego trendu. Ważny poziom wsparcia z okresu wzrostów może stać się w przyszłości ważnym oporem, gdyby kurs trwale spadł poniżej jego poziomu.

13

Te dwa wykresy Natgas.pro orazDE30 to przykłady tego, w jaki sposóbwykorzystywać horyzontalne obszarywsparć i oporów. Warunek jest jeden– musi panować ewidentny trend.Bez tego na próżno szukać tegorodzaju zagrań. W obu przypadkachrynek po wykonaniu impulsu(wzrostowego lub spadkowego)zawraca. Buduje się korekta, któradociera do poziomu poprzedniegoszczytu/dołka. Ten obszar, który byłwcześniej oporem staje sięwsparciem. Zlecenie Stop Losspowinniśmy stawiać poniżej/powyżejwcześniejszego istotnegodołka/szczytu w zależności od tegojaki mamy trend. Na niemieckimindeksie zauważyliśmy w kwietniu2019 roku aż 4 dobre momentykupna. Na wykresie surowca takichmiejsc, wynikających jedynie zomawianej techniki, było trzy.

Wykres 7: DE30 (CFD na indeks DAX) – strefy wsparć i oporów, wykres H1, marzec -

kwiecień 2019

Wykres 8: Natgas.pro (CFD na gaz ziemny) - strefy wsparć i oporów, wykres H1,

kwiecień 201914

4. Pin bar = młotek / spadająca gwiazda

Nazwa Pin Bar wywodzi się z metody analizy wykresów, która nazywa się Price Action. Jest formacjąskładającą się z jednej świecy. Prawdopodobnie jest to jeden z bardziej popularnych układów na rynku.Może stanowić sygnał kupna lub sprzedaży. Sama budowa świecy jest bardzo charakterystyczna. Posiadana ogół krótki korpus oraz długi dolny lub górny cień. Teoria podpowiada, że cień powinien byćzdecydowanie większy od „ciała” świecy i to przynajmniej dwa razy. W jaki sposób interpretuje się tegorodzaju świece? Mówi się wówczas o presji byków lub niedźwiedzi.Możemy wyróżnić dwa rodzaje Pin Barów: wzrostowe i spadkowe. Te pierwsze charakteryzują się długimdolnym cieniem oraz małym korpusem. Spadkowe posiadają długi górny cień i również małe „body”. Niema większego znaczenia czy korpus ma kolor czarny (spadkowy) czy biały (wzrostowy). W przypadkuwąskiego korpusu cena otwarcia i tak jest blisko ceny zamknięcia. Kolor zatem stanowi marginalneznaczenie. W analizie świec japońskich Pin Bary nazywane są „młotem” (sygnał wzrostowy) lub„spadającą gwiazdą”(sygnał spadkowy).

Rys. 3 Rodzaje Pin Barów 15

Same Pin Bary występujące na wykresie nie powinny stanowić jedynej przesłanki do otwarcia pozycji.Rekomendujemy, aby tę formację świecową łączyć z innymi elementami analizy technicznej, wówczasprawdopodobieństwo sukcesu jest o wiele większe. Przykład takiej transakcji prezentujemy poniżej.

Wykres 9: DE30.pro (CFD na DAX), H1, kwiecień 2019

Pod koniec kwietnia na wykresie godzinowym DE30.pro można było wykorzystać formację Pin Bara do zajęcia długiej pozycji. Po trwającej kilka dni konsolidacji kurs indeksu ponownie skierował się na północ.Na wykresie uformował się „Młot” – w nieprzypadkowym miejscu – dokładnie na wsparciu wyznaczonym

przez dołek sprzed kilku dni (niebieski obszar). Przykład ten pokazuje w jaki sposób łączyć poziomy horyzontalne i formacje świecowe. Zlecenie obronne stawiajmy wówczas poniżej „młota”. Wielkość pozycji powinna być uzależniona od wielkości naszego portfela oraz naszej skłonności do ryzyka.

16

5. Oscylator stochastyczny – dywergencje, strefy wykupienia i wyprzedania

Wykorzystanie oscylatorów w inwestowaniu stanowi pewnego rodzaju alternatywę dla podejścia opartego na badaniu trendu. Oczywiście oscylatory są często wykorzystywane w trendach horyzontalnych. Mają jednak również swoje zastosowanie na rynkach z ewidentną tendencją. Wykorzystując je na rynkach trendowych stanowią niezwykle cenne narzędzie. Rekomendujemy jednak stosowanie go w połączeniu z innymi narzędziami lub technikami. Opieranie się tylko i wyłącznie na tym narzędziu może okazać się strategią niewystarczająco skuteczną. Oscylatory informują o krótkoterminowych skrajnych sytuacjach. Mowa tu o stanach wykupienia oraz wyprzedania. Tego typu sytuacje świadczą o gasnącym impecie trwającego trendu. Dodatkowo narzędzie to czytelnie pokazuje dywergencje (rozbieżności) sygnalizujące, że dany trend się kończy. Zastosowanie oscylatora:

• Kiedy osiąga on skrajne wartości w górnym lub dolnym zakresie swoich wahań możemy przyjąć, że cena zbyt szybko urosła lub spadła i można spodziewać się korekty. Mówi się, że rynek jest wykupiony, gdy oscylator przebiega w górnej strefie swoich wahań. O wyprzedaniu możemy mówić, gdy oscylator porusza się w dolnym obszarze.

• Pojawiająca się dywergencja – rozbieżność – na oscylatorze (gdy ten znajduje się w skrajnych obszarach swoich wahań) oraz wykresie ceny. To również istotny sygnał i ostrzeżenie przed możliwością zmiany trendu.

Omawiany tu oscylator powinien stanowić narzędzie jedynie pomocnicze, a jego stosowanie należy podporządkować podstawowej analizie trendu. Pamiętajmy, że są okresy, kiedy jest on bardziej pomocny, a kiedy indziej mniej.

17

Oscylator stochastyczny

Jednym z popularniejszych oscylatorów jest oscylator stochastyczny. Twórcą jego był George Lane. Powstałw latach 50-tych. Oscylator zbudowany jest z dwóch linii: %K oraz %D. Istotniejsza jest linia %D, którastanowi główne źródło płynących sygnałów transakcyjnych. Oscylator ten określa relację ostatniej cenyzamknięcia do zakresu wahań cen z danego okresu.

Głównymi składowymi są:• Linia %K - szybsza średni ruchoma z trzech ostatnich cen zamknięcia• Linia %D – 3-okresowa średnia linii %K• Strefa wykupienia (80-100)• Strefa wyprzedania (0-20)

18

Oscylator stochastyczny

Na prezentowanym powyżej przykładzie widzimy trzy sygnały, które wygenerował oscylator stochastyczny. W każdym z trzech przypadków mamy do czynienia z dywergencją pomiędzy wykresem oscylatora a wykresem cenowym. Na przedstawionym przykładzie pary walutowej USD/CAD dywergencje te wypadają wówczas, gdy oscylator Stochastyczny znajduje się w strefie wyprzedania, natomiast wykres cenowy sąsiaduje z jednym z kluczowych zniesień wewnętrznych Fibonacciego. Pamiętajmy, że cały czas staramy się szukać optymalnego miejsca do przyłączenia się do panującego trendu. Szukamy zatem momentów gdzie z dużym prawdopodobieństwem dojdzie do zakończenia korekty, w tym przypadku korekty spadkowej.

Wykres 10: USD/CAD (D1) oraz oscylator stochastyczny, styczeń 2018 – kwiecień 2019 19

Oscylator stochastyczny

Wykres GBP/JPY w interwale godzinowym to niezaprzeczalny trend spadkowy. W okresie tego krótkoterminowego (2 - tygodniowego) trendu, oscylator kilkukrotnie znalazł się w strefie wykupienia. Na szczególną uwagę zasługuje jednak moment przez nas zaznaczony. Para walutowa wykonała korektę wzrostową osiągając istotny poziom horyzontalny, którego nie zdołała sforsować. Połączenie silnego, lokalnego oporu wraz z dywergencją na oscylatorze (w strefie wykupienia) dał podstawy do tego, aby otwierać właśnie w tym miejscu krótką pozycję. Przykład ten pokazuje, że potencjalny sygnał kupna to rezultat zastosowania nie jednego a kilku metod analizy technicznej: podążanie za trendem, poziom horyzontalny, oscylator stochastyczny.

Wykres 11: GBP/JPY (H1) oraz oscylator stochastyczny, kwiecień 2019 20

6. Geometria rynkowa

Równość korekt to bardzo prosta metoda służąca do szukania miejsca końca korekty trendu, który obecnie analizujemy. Wiemy, że nawet najmocniejszy impuls wzrostowy lub spadkowy posiada w swoim zakresie standardowy ruch korygujący, tzw. korektę. Korekta spadkowa, z reguły, jest odzwierciedleniem strachu i paniki. Korekta wzrostowa stanowi pewnego rodzaju barometr chciwości i mini euforii. Technika „równości korekt” to jedna z cech charakterystycznych dla całej analizy technicznej. Jednym z podstawowych założeń AT jest element powtarzającej się historii.

Cecha ta wywodzi się z psychologii mas, którą odzwierciedla wykres cenowy. Nie jest tajemnicą, jak powiemy, że pewne zachowania przebiegu linii cen na wykresach mają tendencję do wielokrotnego pojawiania się w postaci ujętych w schematy wzorców. Z reguły w każdym trendzie występuje zjawisko równości korekt. Ale tak jak w przypadku innych technik, nie powinniśmy tylko i wyłącznie bazować na tej rynkowej zależności, gdyż jej skuteczność nie jest stuprocentowa. Rekomendujemy stosować ją w połączeniu z wcześniej poznanymi elementami AT.

21

Na wykresie nr 12 przedstawiony został średnioterminowy, miesięczny trend spadkowy, który został zasygnalizowany przez formację odwracająca trend, a mianowicie podwójny szczyt. Ciekawa sytuacja miała miejsce pod koniec kwietnia 2019 roku, kiedy pojawiła się największa korekta w trendzie. Po niej nastąpił silny impuls spadkowy. Po każdych spadkach następuje odreagowanie i tak też było tym razem. Kurs GBP/JPY zbudował kolejną korektę a jej zakończenie wypadło w nieprzypadkowym miejscu. Otóż cena zatrzymała się na oporach utworzonych z dwóch zniesień wewnętrznych Fibonacciego (o tej technice więcej w rozdziale nr 7) oraz z poziomu horyzontalnego. To co najważniejsze to to, że obydwie korekty były zbliżone wielkością do siebie.

Wykres 12: GBP/JPY, H1, równość korekt, kwiecień 201922

Sytuacja na USD/CAD (wykres nr 13) przedstawia formację „równości korekt” na interwale D1. Jeśli zatem na wykresie dziennym dostrzeżemy taki układ, może to oznaczać dla nas okazję na długoterminową transakcję. Korekta na USD/CAD, która rozpoczęła się na początku stycznia 2019 roku i zakończyła po miesiącu. Czas jej trwania jest 3 razy krótszy od poprzedniej. Ale w tym przypadku nie porównujemy długości okresu formowania się tych fal a jedynie ich zasięg. Korekta z początku roku zatrzymała się w okolicach 1.3070. Kurs napotkał dodatkowo na wsparcie wyznaczone przez linię trendu oraz poziom Fibonacciego 38.2 proc. W tym wypadku sygnał kupna płynący z układu „równości korekt” został wzmocniony przez dodatkowe narzędzia.

Wykres 13: USD/CAD, D1, równość korekt, styczeń 2018 – kwiecień 201923

7. Najważniejsze poziomy Fibonacciego – wykorzystanie zniesień wewnętrznych

Między liczbami w ciągu fibonacciego występują zależności, które są kluczowe ze względu na wykorzystanie ich w tradingu. Każda liczba w ciągu, która zostanie podzielona przez swoją poprzedniczkę, generuje wynik o wartości 1,618. Z kolej dzieląc dowolną liczbę przez następną, otrzymamy wynik 0,618. Natomiast dowolna liczba podzielona przez drugą kolejną liczbę w ciągu = 0,3812. Tymczasem dowolna liczba podzielona przez drugą poprzednią liczbę w ciągu=2,618. W ten sposób powstały poziomy, które są nazywane poziomami fibo, a najważniejsze poziomy znajdują się poniżej:

• 0,236 =23,6%• 0,382 = 38,2%• 0,618 = 61.8%• 1,272 = 127,2%• 1,618 = 161,8%• 2,618 = 261,8%• 4,236 = 423,6%

Często dodawany jest poziom 50%, który nie wynika z ciągu fibonacciego, natomiast stanowi „psychologiczny poziom”, który stanowi wsparcie dla ceny. Poziomy fibo zamieszcza się na wykresie cenowym, w celu pomiaru wielkości jednego ruchu względem drugiego. W tym celu wystarczy wybrać narzędzie na platformie Meta Trader 5 i wyznaczyć impuls ceny, który będzie punktem odniesienia dla badanego ruchu.

24

Zniesienia wewnętrzne to kolejne narzędzie służące do znajdowania miejsca końca korekty w panującym trendzie. Wewnętrzne zniesienia są to wszystkie poziomy fibo, które mieszczą się w wielkości badanego impulsu, czyli nie przekraczają wartości 100%. Chcąc zdefiniować to pojęcie możemy powiedzieć, że są to projekcje długości ruchów korekcyjnych. Dzięki temu narzędziu ze stosunkowo dużą precyzją jesteśmy w stanie wyznaczyć długość korekty oraz możliwy punkt zwrotny. Wyznaczenie poziomów zniesieńwewnętrznych jest możliwe dzięki uprzedniemu wyodrębnieniu na wykresie pojedynczego impulsu wzrostowego lub spadkowego.

Rys 4. Zniesienia wewnętrzne w trendzie wzrostowym Rys 5. Zniesienia wewnętrzne w trendzie spadkowym

25

Najczęściej korekta zatrzymuje się na poziomach: 23.6, 38.2 , 50.0 oraz 61.8. Spójrzmy zatem gdzie zatrzymywały się korekty na wykresie GBP/USD. W tym średnioterminowym trendzie spadkowym, pierwsza większa korekta BC zatrzymała się w okolicach poziomu 23.6 proc. Kolejna zakończyła się w punkcie E, gdzie przebiegały dwa zniesienia wewnętrzne Fibonacciego 50 proc. (impulsu CD) oraz 23.6 (impulsu AD). Jeśli dołożymy do tego zależność „równości korekt” BC i DE wówczas mamy już kilka przesłanek do otwarcia krótkiej pozycji w okolicach punktu E

Wykres 14: GBP/USD, H4, kwiecień 2019

26

REKOMENDACJE HISTORYCZNE LIVE TRADING z Q1 2019(oryginalna treść rekomendacji dostępna również na nonstop.tms.pl)

1. Rekomenduję kupno po cenie rynkowej EUR/NZD (04.04.2019)

„Na wykresie 4 godzinowym wyrysowała się potencjalna odwrócona formacja głowy z ramionami (oRGR). Dodatkowo jeśli spojrzymy na miejsce utworzenia się głowy zobaczymy, że jest to minimum z grudnia 2018 roku, od którego zakładam rynek powinien na dłużej się odbić. Fundamentalnie NZD powinno być nadal słabe po ostatnim gołębim tonie RBNZ. Jeśli zobaczymy poprawę danych z gospodarki strefy euro, z pewnością odbije się to na umocnieniu wspólnej waluty. Kurs obecnie znajduje się nad linią szyi, zatem doszło już do potwierdzenia sygnału kupna.”

Wejście: po cenie rynkowej 1.66177Stop Loss: 1.65209Take Profit: open

Wykres 15: EUR/NZD, H4, grudzień 2018 - kwiecień 2019

REKOMENDACJE HISTORYCZNE LIVE TRADING z Q1 2019(oryginalna treść rekomendacji dostępna również na nonstop.tms.pl)

2. Rekomenduję kupno po cenie rynkowej DE30.pro (kontrakt CFD na DAX) (26.03.2019)

„Wczorajszy dołek na niemieckim indeksie to z dużym prawdopodobieństwem zakończenie korekty spadkowej . Przemawia za tym kilka argumentów technicznych:• wczorajsze minima zostały zlokalizowane w pobliżu poziom 50 proc. zniesienia wewnętrznego

Fibonacciego• korekta spadkowa swoją wielkością przypomina tę z lutego 2019 roku• struktura korekty spadkowej to układ ABCD, gdzie odcinki AB i CD są zbliżonej długości”

Wejście: kupno 11 433.2 pktStop Loss: 11 300.6 pktTake Profit: open

Wykres 16: DE30, H4, październik 2018 - marzec 2019

REKOMENDACJE HISTORYCZNE LIVE TRADING z Q1 2019(oryginalna treść rekomendacji dostępna również na nonstop.tms.pl)

3. Rekomenduję kupno DE30 (CFD na DAX) po cenie rynkowej 11 086.4 pkt (24.01.2019)

„Indeks DAX od końca 2018 roku porusza się w regularnym kanale wzrostowym. 18 stycznia DE30 przebił opór na 10 986 pkt. i dynamicznie zaczął podążać na północ. W obecnym tygodniu obserwowaliśmy korektę, która precyzyjnie zatrzymała się na dwóch zniesieniach wewnętrznych (23.6 oraz 50 proc.). Widoczny jest również układ podwójnego dołka, który prawdopodobnie kończy ruch spadkowy. Cena dziś o poranku ponownie dynamicznie "odbiła się" od dolnej bandy kanału.”

Wejście: 11 086.4 pktStop Loss: 10 987 pktTake Profit: open

Wykres 17: DE30, H1, styczeń 2019

30

Niniejszy materiał został przygotowany przez Dom Maklerski TMS Brokers S.A. (“TMS Brokers”) z siedzibą w Warszawie, ul. Złota II 59, 00-120 Warszawa, wpisaną do rejestru przedsiębiorców przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000204776, NIP 5262759131, kapitał w wysokości 3.537.560 PLN, w całości wpłacony. TMS Brokers podlega przepisom Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1768 z późn. zm.), Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 512, z późn. zm.) oraz Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1417 z późn. zm.). TMS Brokers podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego, a niniejszy dokument został sporządzony w ramach zakresu działalności wykonywanej przez TMS Brokers. Niniejszy dokument nie stanowi rekomendacji w rozumieniu przepisów „Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) nr 2016/958 z dnia 9 marca 2016 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących środków technicznych do celów obiektywnej prezentacji rekomendacji inwestycyjnych lub innych informacji rekomendujących lub sugerujących strategię inwestycyjną oraz ujawniania interesów partykularnych lub wskazań konfliktów interesów. Odbiorcy dokumentu przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji inwestycyjnej na podstawie niniejszego dokumentu powinni zasięgnąć opinii niezależnego doradcy finansowego w celu uzyskania niezbędnych wyjaśnień dotyczących jego treści. TMS Brokers nie jest obowiązany do zapewnienia, czy instrumenty finansowe, do których odnosi się niniejszy dokument, są odpowiednie dla danego inwestora, w związku z powyższym przy sporządzeniu niniejszego dokumentu TMS Brokers nie uwzględniał indywidualnych potrzeb i sytuacji danego inwestora. Sam fakt otrzymania niniejszego raportu nie oznacza, że jego odbiorcy będą traktowani jako klienci TMS Brokers. Inwestycje oraz usługi przedstawione lub zawarte w niniejszym dokumencie mogą nie być dla konkretnego inwestora odpowiednie, dlatego w razie wątpliwości dotyczących takich inwestycji, bądź usług inwestycyjnych zaleca się konsultację z niezależnym doradcą inwestycyjnym. Odbiorcy niniejszego raportu muszą dokonać własnej oceny, czy inwestycja w jakikolwiek instrument, do którego niniejszy raport się odnosi jest dla nich odpowiednia w oparciu o korzyści i ryzyka w nim zawarte biorąc pod uwagę ich własną strategię oraz sytuację prawną i finansową. Żadna z informacji przedstawionych w niniejszym raporcie nie stanowi porady inwestycyjnej, prawnej, księgowej czy podatkowej lub oświadczenia, że jakakolwiek strategia inwestycyjna jest adekwatna lub odpowiednia z względu na indywidualne okoliczności dotyczące odbiorcy, jak również nie stanowi w żaden inny sposób osobistej rekomendacji. Niniejszy dokument ma jedynie informacyjny charakter i (i) nie stanowi ani nie tworzy części oferty sprzedaży, subskrypcji lub zaproszenia do nabycia lub subskrypcji jakichkolwiek instrumentów finansowych, (ii) nie ma na celu oferowania nabycia lub zapisu ani nakłaniania do nabycia lub zapisu na jakiekolwiek instrumenty finansowe (iii) nie stanowi reklamy jakichkolwiek instrumentów finansowych Niniejszy dokument został sporządzony z zachowaniem należytej staranności, rzetelności oraz zasad obiektywizmu w oparciu o ogólnodostępne informacje. Informacje i opinie zawarte w niniejszym dokumencie zostały zebrane lub opracowane przez TMS Brokers w oparciu o źródła uznawane za wiarygodne. Niniejszy dokument wyraża wiedzę oraz poglądy jego autorów, według stanu na dzień sporządzenia. Wyniki osiągnięte w przeszłości nie powinny być traktowane jako wskazanie, czy gwarancja przyszłych wyników. Wartość instrumentów finansowych podlega wahaniom kursowym, które mogą mieć pozytywny lub negatywny wpływ na kurs lub dochód z takich instrumentów finansowych.Kontrakty CFD są złożonymi instrumentami i wiążą się z dużym ryzykiem szybkiej utraty środków pieniężnych z powodu dźwigni finansowej. 74% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty w wyniku handlu kontraktami CFD u niniejszego dostawcy. Zastanów się, czy rozumiesz, jak działają kontrakty CFD, i czy możesz pozwolić sobie na wysokie ryzyko utraty pieniędzy.

Data powstania materiału: lipiec 2019